Xét nghiệm - cách duy nhất để biết có
nhiễm HIV hay không
Hiện nay xét nghiệm HIV được phổ biến rộng rãi. Nếu muốn biết mình có
nhiễm HIV hay không, bạn hãy đến một trong những cơ sở xét nghiệm tư vấn HIV.
Bác sĩ xét nghiệm sẽ giữ bí mật về tên, tuổi, địa chỉ và kết quả xét nghiệm của bạn.
Nếu cảm thấy không thoải mái, bạn cũng có thể yêu cầu không để lại tên, địa chỉ.
Bác sĩ sẽ lấy một ít máu của bạn và tìm kháng thể kháng HIV. Đây là chất mà
cơ thể tạo ra để chống lại HIV, đáng tiếc là nó bất lực trước con virus đó, nhưng lại trở
thành công cụ để ta phát hiện có nhiễm HIV hay không. Việc tìm HIV trực tiếp trong
máu thì không thực hiện được vì kỹ thuật phức tạp, giá thành quá cao.
Xét nghiệm tìm kháng thể này có nhược điểm là có khi cơ thể đã nhiễm HIV
nhưng lượng kháng thể sinh ra còn quá nhỏ, xét nghiệm chưa thấy được. Tình trạng
này có thể kéo dài trong 3 - 6 tháng sau khi nhiễm, gọi là “thời kỳ cửa sổ”.
Kết quả xét nghiệm có thể là:
- Dương tính: Máu có kháng thể kháng HIV, có nghĩa bạn mang HIV. Chỉ có
trường hợp trẻ sơ sinh là khác, vì có khi bé không có virus nhưng lại có kháng thể của
cơ thể mẹ truyền sang. Đối với trẻ nhỏ, phải 6-12 tháng sau khi sinh mới kết luận
chính xác được.
- Âm tính: Máu không có kháng thể HIV. Có hai khả năng: Hoặc bạn không
nhiễm HIV, hoặc bạn có HIV nhưng đang trong “thời kỳ cửa sổ”. Bạn nên xét nghiệm
lại sau khoảng 3-6 tháng, và dĩ nhiên trong thời gian chờ đợi này, đừng để cho mình có
nguy cơ lây nhiễm mới.
- Kh
ông rõ: Nguyên nhân có thể là bạn đang trong “thời kỳ cửa sổ”, cũng có thể
do bạn dùng một số loại thuốc nào đó ảnh hưởng đến khả năng nhận diện kháng thể
nên không xét nghiệm được rõ ràng. Bác sĩ xét nghiệm sẽ hướng dẫn bạn xét nghiệm
lại.
Đã nhiễm HIV rồi, nên sống như thế nào?
Phần đông người nhiễm HIV đều hoảng hốt, buồn khổ, thậm chí có lúc muốn
chấm dứt cuộc sống. Nhưng rồi bạn sẽ vượt qua cơn khủng hoảng ban đầu, chấp nhận
thực tế và sống không chỉ cho mình mà còn cho cả những người thân. Nhiễm HIV
không có nghĩa là hết, bạn vẫn có thể sống như ai, cuộc đời vẫn có thể rất đẹp. Một
bạn gái mang HIV nói:
"… Em luôn nghĩ rằng em phải sống lạc quan, do đó em không muốn nhắc tới
cái bệnh của mình. Nó giống như bị ám ảnh vậy. Nếu mình luôn nghĩ tới, bệnh sẽ trở
nên nặng thêm. Cho nên em tránh không nghĩ tới nó nữa. Vả lại, chữ AIDS cho em
cảm giác không hay lắm. Tốt hơn hết là em đừng nói ra chữ đó".
Điều quan trọng là tiếp tục sống bình thường. Đừng ủ rũ, than thân trách phận,
mà hãy làm việc gì đó bạn thích, lao động hay học tập, đi chơi xa, thực hiện các dự
định của mình. Nếu quan tâm, bạn cũng có thể tham gia các công tác xã hội về
HIV/AIDS. Bạn có quyền sống vui, sống có ý nghĩa, và chừng nào còn có thể, bạn hãy
làm điều đó.
Sức khỏe là vốn quan trọng, bạn cần tích lũy. Hãy ăn uống đủ chất dinh dưỡng,
tránh thức ăn tái, sống, rau sống, thức ăn kém vệ sinh.
Hãy hoạt động và nghỉ ngơi điều độ, tập thể dục, tập dưỡng sinh để tăng cường
sức khỏe. Bạn cần cẩn thận với các bệnh truyền nhiễm như viêm họng, cúm, tiêu
chảy… và các bệnh lây qua đường tình dục. Tránh bội nhiễm HIV. Bất cứ khi nào bị
bệnh, bạn hãy đi khám ngay để được chữa trị.
Bạn đừng để tâm nếu có ai tỏ ra thiếu tôn trọng vì biết bạn nhiễm HIV, vì họ
chỉ là những người thiếu hiểu biết hoặc lòng nhân ái. Nếu có lúc buồn hay cảm thấy bế
tắc, bạn hãy trút nỗi lòng với một người thân, một người bạn có thể hiểu và thông cảm.
Bạn cũng có thể đến một trung tâm tư vấn (tham vấn) về nhiễm HIV để trao đổi với
người hiểu các khó khăn của bạn. Họ có thể giúp bạn cả về tinh thần cũng như việc
kiểm tra và chăm sóc sức khỏe.
Bạn cũng cần phải tránh không nhiễm virus cho người khác. Hãy luôn dùng bao
cao su khi quan hệ tình dục, và tránh mọi khả năng tiếp xúc máu, đó là nghĩa vụ của
bạn.
Tất cả chúng ta đều hy vọng rằng một ngày nào đó các nhà khoa học tìm thấy
thuốc trị được HIV. Nhưng từ giờ tới đó thì như thế nào? HIV không chỉ là vấn đề của
những người đã bị nhiễm mà còn là vấn đề của những người sắp bị nhiễm và tác động
đến cuộc sống của những người thân của họ. Không thể chối bỏ một sự thực là nó
đang tồn tại trong cuộc sống chung của tất cả mọi người. Chúng ta hãy cùng nhau học
cách sống chung với nó.