Làm thế nào để đánh giá chất lượng dịch vụ?
(Tiếp theo và hết)
Rất nhiều giám đốc điều hành không biết phải đánh giá hoạt động dịch vụ của
mình như thế nào cũng như không biết phải quản lý chúng như thế nào, và họ thường
có sự mơ hồ, nhầm lẫn trong công việc đánh giá. Hãy tuân theo đúng những nguyên
tắc cơ bản trong đánh giá dịch vụ, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt, đồng thời có được
những so sách thích hợp giúp bạn vượt qua các khó khăn thách thức.
Những nguyên tắc cơ bản trong đánh giá dịch vụ
Sử dụng những tiêu chuẩn nội bộ
Trong khi một công ty cần phải biết đối thủ cạnh tranh của mình đang thực hiện
những công việc gì, sẽ thật sai lầm nếu đánh giá dịch vụ của mình dựa trên những gì
các đối thủ đang tiến hành: thông thường những tiêu chuẩn này chỉ là một vài minh
họa về dữ liệu với rất ít lời giải thích rõ ràng. Các công ty sử dụng những tiêu chuẩn
bên ngoài để đánh giá dịch vụ thường hay nản lòng khi nhận ra công việc đánh giá
không như những gì họ mong đợi.
Việc sử dụng những tiêu chuẩn bên ngoài cộng với các khó khăn bên trong mà
các công ty dịch vụ phải đương đầu chỉ góp phần khiến sự việc trở nên rắc rối hơn.
Hãy tập trung vào một biện pháp đánh giá nhất định, chẳng hạn như chi phí trên mỗi
đơn vị thông tin được xử lý (có những công ty còn bao gồm vào trong đó cả những chi
phí khác như chi phí quản lý và lương thưởng…).
Những tiêu chuẩn nội bộ sẽ tạo ra các cách thức đánh giá chi tiết hơn, hiệu quả
hơn, cho phép công ty thấy được bản chất hoạt động của mình, thấy được đâu là nơi
cần phải cải thiện và cải thiện như thế nào. Việc này có thể là cánh cửa đến với các
thông tin có liên quan nhằm đánh giá sự khác biệt giữa các bộ phận kinh doanh và
trương mục tài chính trong công ty. Ví dụ, khi xác định các tiêu chuẩn nội bộ, công ty
có thể xác định chi phí nào cần được đưa vào và các chi phí tài sản được phân bổ như
thế nào - những chi tiết mà thông thường sẽ bị bỏ qua với các tiêu chuẩn bên ngoài.
“Tháp chi phí” với những yếu tố đánh giá chi tiết luôn là công cụ quan trọng
giúp các công ty xác định những tiêu chuẩn nội bộ. Tiêu chuẩn bên ngoài có thể đưa ra
những con số ở phần đỉnh tháp, chỉ có “tháp chi phí” với những tiêu chuẩn nội bộ cho
mỗi loại dịch vụ riêng biệt mới có thể giúp công ty hiểu được nguyên nhân thực tế của
các chi phí phát sinh. Tháp này cho phép nhà quản lý so sánh các hoạt động trong công
ty, cũng như tính toán những điểm nào cần cải thiện, đồng thời tạo ra cơ hội cắt giảm
chi phí và tính toán xem đâu là những yếu tố có tác động lớn nhất lên công ty. Ngoài
ra, tháp chi phí cũng có thể giúp các công ty soạn thảo hợp đồng, thoả thuận dịch vụ
hiệu quả hơn và loại bỏ những hoạt động không sinh lợi.
Đánh giá các nguyên nhân phát sinh chi phí
Thậm chí sau khi các công ty dịch vụ xác định rõ những thông số, chi tiết của
toàn bộ tháp chi phí, họ vẫn cần phải tìm hiểu thêm các nguyên nhân đằng sau mỗi chi
phí phát sinh. Ví dụ, việc chỉ đánh giá các chi phí cho những cuộc gọi điện sửa chữa
bảo hành có thể không thấy hết được nguyên nhân sâu xa bắt nguồn từ việc sản phẩm
được sản xuất không đảm bảo chất lượng, điều có thể được cải thiện và nhờ đó tiết
kiệm đáng kể các chi phí sửa chữa, hay từ các nhân tố khác chẳng hạn như sự không
ổn định trong công việc của bộ phận sửa chữa bảo hành. Những đánh giá hiệu quả
thường nhìn vào các nguyên nhân chi phí, chẳng hạn như chi phí trên mỗi nhân công
(yếu tố nguồn nhân lực), công việc của mỗi nhân viên trong một ngày (yếu tố hiệu
suất), hay các chi tiết trên mỗi sản phẩm (yếu tố số lượng).
Đương nhiên, các công ty cũng không được bỏ các chi phí phân bổ. Ví dụ, yếu
tố cơ sở hạ tầng trợ giúp có thể bao gồm yếu tố nguồn nhân lực, các thiết bị, và máy
móc sản phẩm…, tất cả chúng phải được quan tâm xem xét trên phương diện tài chính.
Tuy nhiên, những chi phí như vậy thường đóng vai trò không lớn trong việc xác định
hiệu suất hoạt động và bị xem như một sự cản trở khi các công ty nỗ lực làm sáng tỏ
sự khác biệt và những lãng phí của mình. Một khi các chướng ngại vật được gỡ bỏ, các
nhà quản lý có thể chấm dứt việc cố gắng cắt giảm chi phí (điều nằm ngoài tầm kiểm
soát của họ) và thay vào đó là tìm ra nguồn gốc của vấn đề giúp họ cải thiện hiệu quả
kinh doanh. Các công ty cũng nên quan tâm đến việc đánh giá các yếu tố làm phát sinh
chi phí, chẳng hạn như con người, máy móc, tình tiết, điện thoại dịch vụ, hay những
thay đổi trong đơn đặt hàng.
Đánh giá sâu rộng và bao quát
Một khi các công ty dịch vụ chỉ đơn thuần là cố gắng đánh giá chi phí theo
những tiêu chí đã được lựa chọn sẵn, họ sẽ ngạc nhiên khi thấy rằng các phòng, ban
của mình luôn đảm bảo hoàn thành các mục tiêu tài chính nhưng lợi nhuận thì lại giảm
sút. Đó là vì các dịch vụ luôn không cố định, dễ hoán đổi cho nhau nên có thể việc
đánh giá một yếu tố nào đó không chuẩn xác và có thể đánh giá không đầy đủ các khu
vực cần thiết.
Để giải quyết vấn đề này, nhà quản lý công ty nên phối kết hợp các bộ phận và
lập ra một tháp chi phí riêng với mục đích tạo ra những hiểu biết, nhìn nhận thấu đáo
về việc một hoạt động trong một bộ phận nhất định có tác động tốt hơn (hay xấu đi)
như thế nào tới các bộ phận khác trong công ty.
Xây dựng tháp chi phí và lựa chọn cách thức của bạn
Tháp chi phí cần chi tiết và rõ ràng để làm rõ các vấn đề phát sinh, đồng thời
phải bao quát để có thể so sánh hoạt động của các phòng ban. Một khi các công ty đã
xác định được những chi phí phân bổ và nguyên nhân phát sinh chi phí, họ có thể bắt
đầu xây dựng tháp chi phí. Những dữ liệu đầu vào từ các khu vực khác nhau (các nhà
quản lý, kỹ sư, nhân viên dịch vụ,…) là rất quan trọng cùng với dữ liệu đầu vào từ
những giám đốc điều hành cấp cao - những người có khả năng tập trung tốt hơn vào
các chi phí tổng thể bắt buộc để đem lại dịch vụ cho khách hàng. Theo cách này, tháp
chi phí sẽ bao gồm tất cả các chi phí và cả chi tiết về từng chi phí. Tháp này cũng nên
được xây dựng để so sánh các phương thức hoạt động, các biện pháp công việc khác
nhau trong công ty, chẳng hạn như đối với các bộ phận điện thoại khách hàng, liệu
hoạt động 9h/ngày sẽ hiệu quả hơn hay kém hiệu quả hơn với việc hoạt động
24h/ngày. Khi có được các dữ liệu này, các nhà quản lý có thể giám sát các yếu tố trên
đỉnh tháp cũng như những yếu tố nền tảng bên dưới.
Cẩn thận và kỹ lưỡng trong khi thu thập dữ liệu
Các nhà quản lý nên xem xét các quy tắc thu thập dữ liệu và phối hợp với
những người trực tiếp thực hiện công việc này - thường là nhân viên từ các phòng ban
khác nhau. Thậm chí cả với một thủ tục, quy trình hoàn toàn mới, vẫn sẽ có rất nhiều
chỗ cần phải giải thích. Ở đây, một cách thức tiến hành hợp lý sẽ làm rõ những yếu tố
mà thông thường các quy tắc cũ không thể biểu lộ hết được, đồng thời giúp công ty tiết
kiệm đáng kể thời gian thực hiện. Một công ty dịch vụ với các tập thể nhân viên giải
quyết từ 2- 5 cuộc điện thoại dịch vụ khách hàng trong một ngày sẽ băn khoăn không
hiểu tại sao một trong những phòng ban của công ty lại báo cáo rằng tỷ lệ trung bình là
1 cuộc điện thoại/ngày. Cuối cùng công ty đã tìm ra nguyên nhân hợp lý: bản kê khai
này nằm trong một hệ thống đóng, nơi mà các quy trình, thủ tục an ninh chỉ cho phép
tạo ra duy nhất một cuộc ghé thăm trong cả một ngày làm việc dài.
Xem xét lại hoạt động thu thập dữ liệu ngày từ những giai đoạn đầu tiên thực
thi quy trình đánh giá có thể giúp các công ty đảm bảo rằng họ sẽ tuân theo đúng các
quy trình, thủ tục đặt ra. Việc chia sẻ thông tin giữa những nhà lãnh đạo các phòng
ban, bộ phận trong công ty sẽ đem lại cho họ một cái nhìn chính xác và kịp thời về vị
trí của họ và có thể giúp họ nhận ra những cấu trúc không bình thường trong hệ thống
dữ liệu.
Thể chế hoá việc đánh giá
Các nhà quản lý vốn quen với việc tìm hiểu các chi phí dựa trên những nhu cầu
kế toán tài chính sẽ phải hiểu rõ những phương pháp mới trên và làm sao để chúng trở
nên nhất quán xuyên suốt công ty. Những lần xem xét đánh giá định kỳ là rất quan
trọng cho từng cá nhân và tập thể. Sự quan tâm hữu hình từ các nhà quản lý cấp cao, ví
dụ như gửi một phó chủ tịch thường trực tham gia vào hoạt động đánh giá, sẽ đưa ra
một thông điệp rằng công ty luôn mong muốn nhận ra sự khác biệt và cải thiện hoạt
động dịch vụ. Nhờ đó, những kết quả tích cực sẽ xuất hiện nhanh chóng trong toàn bộ
công ty.
Chú trọng ba lĩnh vực chính
Một khi các nhà quản lý biết cách đánh giá sự khác biệt vốn có trong các công
ty dịch vụ, họ có thể bắt đầu quản lý các quy trình để loại bỏ lãng phí, cải thiện chất
lượng dịch vụ, định giá dịch vụ một cách chính xác hơn và soạn thảo hợp đồng dịch vụ
hiệu quả hơn. Mặc dù các công ty có thể làm rất nhiều công việc khác nhau để kiểm
soát sự khác biệt trong kinh doanh dịch vụ của mình, nhưng phần lớn họ đều gặp khó
khăn trong ba lĩnh vực chính: yêu cầu quản lý, môi trường chuẩn hóa và ứng dụng
những nguồn lực thích hợp để thực thi các nhiệm vụ đã đề ra.
Nhu cầu quản lý đưa ra những khả năng lớn nhất cho sự phát triển. Tháp chi phí
sẽ giúp nhà quản lý nhận ra các nguồn nhu cầu khác nhau cho dịch vụ (có thể bao gồm
những sản phẩm bị lỗi, dịch vụ nghèo nàn, hay bất cứ nguyên nhân nào khác). Một vài
sự chỉnh sửa phải được thực hiện trong công ty (đào tạo kỹ lưỡng hơn, sản phẩm có
chất lượng hơn, hệ thống trả lời tự động); một số khác phụ thuộc vào việc hướng tới