100 bai tho hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (321.12 KB, 112 trang )

(1)100 BÀI THƠ HAY NHẤT THẾ KỶ XX. Mục Lục 1. Nguyên tiêu - Hồ Chí Minh 2. Ngày hòa bình đầu tiên - Phùng Khắc Bắc 3. Những bóng người trên sân ga - Nguyễn Bính 4. Tạm biệt Huế - Thu Bồn 5. Vào chùa - Đồng Đức Bốn 6. Sư đoàn - Phạm Ngọc Cảnh 7. Chiếc xe xác qua phường Dạ Lạc - Văn Cao 8. Núi đôi - Vũ Cao 9. Bên kia sông Đuống - Hoàng Cầm 10. Tràng Giang - Huy Cận 11. Dọn về làng - Nông Quốc Chấn 12. Quê hương - Nguyễn Bá Chung 13. Say đi em - Vũ Hoàng Chương 14. Miền trung - Hoàng Trần Cương 15. Đường về quê mẹ - Đoàn Văn Cừ 16. Anh đừng khen em - Lâm Thị Mỹ Dạ 17. Nguyệt cầm - Xuân Diệu.

(2) 18. Cô bộ đội ấy đã đi rồi - Phạm Tiến Duật 19. Tây tiến - Quang Dũng 20. Lên Côn Sơn - Khương Hữu Dụng 21. Đò lèn - Nguyễn Duy 22. Chiều - Hồ Dzếnh 23. Thăm mả cũ bên đường - Tản Đà 24. Cha tôi - Lê Đạt 25. Mẹ và quả - Nguyễn Khoa Điềm 26. Núi Mường Hung dòng sông Mã - Cầm Giang 27. Mắt buồn - Bùi Giáng 28. Hai sắc hoa Tigon - TTKH 29. Đọc thơ Ức Trai - Sóng Hồng 30. Bài thơ tình ở Hàng Châu - Tế Hanh 31. Trở về quê nội - Ca Lê Hiến 32. Đêm mưa - Hoàn 33. Những đứa trẻ chơi trước cửa đền - Thi Hoàng 34. Cửu Long giang ta ơi - Nguyên Hồng 35. Đêm nay Bác không ngủ - Minh Huệ 36. Nỗi niềm Thị Nở - Quang Huy 37. Đường khuya trở bước - Đinh Hùng 38. Người về - Hoàng Hưng 39. Đồng chí - Chính Hữu.

(3) 40. Khi con Tu hú - Tố Hữu 41. Lên Cấm Sơn - Thôi Hữu 42. Lời nói dối nhân ái - Trang Thế Hy 43. Gánh nước đêm - Á Nam Trần Tuấn Khải 44. Tỳ Bà - Bích Khê 45. Gửi Bác Trần Nhuận Minh - Trần Đăng Khoa 46. Thu điếu - Nguyễn Khuyến 47. Bến Mi Lăng - Yến Lan 48. Tháp Chàm - Văn Lê 49. Ông đồ - Vũ Đình Liên 50. Đèo cả - Hữu Loan 51. Viếng bạn - Hoàng Lộc 52. Tiếng thu - Lưu Trọng Lư 53. Nhớ rừng - Thế Lữ 54. Một vị tướng về hưu - Nguyễn Đức Mậu 55. Những mùa trăng mong chờ - Lê Thị Mây 56. Dặn con - Trần Nhuận Minh 57. Hội Lim - Vũ Đình Minh 58. Khóc người vợ hiền - Tú Mỡ 59. Cuộc chia ly màu đỏ - Nguyễn Mỹ 60. Quê hương - Giang Nam 61. Thị Màu - Anh Ngọc.

(4) 62. Nhớ - Hồng Nguyên 63. Trời và Đất - Phan Thị Thanh Nhàn 64. Người đàn bà ngồi đan - Ý Nhi 65. Nhớ máu - Trần Mai Ninh 66. Mẹ - Nguyễn Ngọc Oánh 67. Bông và Mây - Ngô Văn Phú 68. Muôn vàn tình thương yêu trùm lên khắp quê hương - Việt Phương 69. Đợi - Vũ Quần Phương 70. Tên làng - Y Phương 71. Lời mẹ dặn - Phùng Quán 72. Có khi nào - Bùi Văn Quốc 73. Tự hát - Xuân Quỳnh 74. Áo lụa Hà Đông - Nguyên Sa 75. Bài thơ của một người yêu nước - Trần Vàng Sao 76. Người đẹp - Lò Ngân Sủi 77. Đồng dao cho người lớn - Nguyễn Trọng Tạo 78. Tống biệt hành - Thâm Tâm 79. Dấu chân qua trảng cỏ - Thanh Thảo 80. Đất nước - Nguyễn Đình Thi 81. Những người đàn bà gánh nước sông - Nguyễn Quang Thiều 82. Nghe tiếng cuốc kêu - Hữu Thỉnh.

(5) 83. Bao giờ trở lại - Hoàng Trung Thông 84. Bờ sông vẫn gió - Trúc Thông 85. Bến đò ngày mưa - Anh Thơ 86. Thăm lúa - Trần Hữu Thung 87. Cổ lũy cô thôn - Phạm Thiên Thư 88. Nói sao cho vợi - Thu Trang 89. Mưa đêm lều vó - Trần Huyền Trân 90. Bên mộ cụ Nguyễn Du - Vương Trọng 91. Nhớ Huế quê tôi - Thanh Tịnh 92. Màu thời gian - Đoàn Phú Tứ 93. Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử 94. Nhớ vợ - Cầm Vĩnh Ui 95. Em tắm - Bạc Văn Ùi 96. Một ngày ta ngoái lại - Đinh Thị Thu Vân 97. Tổ quốc ta bao giờ đẹp thế này chăng - Chế Lan Viên 98. Bếp lửa - Bằng Việt 99. Vườn trong phố - Lưu Quang Vũ 100. Thương vợ - Trần Tế Xương. Nguyên tiêu (Hồ Chí Minh).

(6) Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên Yên ba thâm sứ đàm quân sự Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền. (1948) Dịch nghĩa Rằm tháng riêng Rằm xuân lồng lộng trăng soi Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân Giữa dòng bàn bạc việc quân Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền (Dịch: Xuân Thuỷ). Ngày hòa bình đầu tiên (Phùng Khắc Bắc) Những sợi nắng xuyên qua nhà mình Thành những mũi tên Thành những viên đạn Bắn tiếp và anh không gì che chắn Phải nhận tất cả Vẫn anh Hôm qua chưa nhận được một viên đạn Hôm nay nhận được lỗ thủng Anh về quê không mang súng Vũ khí lúc này là hai bàn tay... Mẹ giục ăn cơm no Hoà bình trong canh cua, rau mồng tơi, cà.

(7) Và Mùi ổ rơm Những bóng người trên sân ga (Nguyễn Bính) Những cuộc chia lìa khởi từ đây Cây đàn sum họp đứt tuôn dây Những lời bèo bọt, thân đơn chiếc Lần lượt theo nhau suốt tháng ngày Có lần tôi thấy hai cô bé Sát má vào nhau khóc sụt sùi Hai bóng chung lưng thành một bóng Đường về nhà chị chắc xa xôi Có lần tôi thấy một người yêu Tiễn một người yêu một buổi chiều ở một ga nào xa vắng lắm Họ cầm tay họ bóng xiêu xiêu Hai chàng tôi thấy tiễn đưa nhau Kẻ ở sân ga kẻ cuối tàu Họ giục nhau về ba bốn bận Bóng nhòa trong bóng tối từ lâu Có lần tôi thấy vợ chồng ai Thèn thẹn chia tay bóng chạy dài Chị mở khăn trầu anh thắt lại Mình về nuôi lấy mẹ, mình ơi! Có lần tôi thấy một bà già Đưa tiễn con đi một chốn xa Tàu chạy lâu rồi bà vẫn đứng Lưng còng đổ bóng xuống sân ga Có lần tôi thấy một người đi Chẳng biết về đâu nghĩ ngợi gì Chân bước hững hờ theo bóng lẻ.

(8) Một mình làm cả cuộc phân ly Những chiếc khăn màu thổn thức bay Những bàn tay vẫy những bàn tay Những đôi mắt ướt nhìn đôi mắt Buồn ở đâu hơn ở chốn này Tôi đã từng chờ những chuyến xe Đã từng đưa đón kẻ đi về Sao nhà ga ấy sân ga ấy Chỉ để cho lòng dấu biệt ly. Tạm biệt Huế (Thu Bồn) Bỡi vì em dắt anh lên những ngôi đền cổ Chén ngọc giờ chìm dưới đáy sông sâu Những lăng tẩm như hoàng hôn Chống lại ngày ngày quên lãng Mặt trời vàng và mắt em nâu Xin chào Huế một lần anh đến Để ngàn lần anh nhớ trong mơ Em rất thực nắng thì mờ ảo Xin đừng lầm em với cổ đô Áo trắng hỡi thuở tìm em không thấy Nắng minh mang mấy nhịp Tràng Tiền Nón rất Huế mà đời không phải thế Mặt trời lên từphía nón em nghiêng Nhịp cầu cong và con đường thẳng Một đời anh tìm mãi Huếnơi đâu Con sông dùng dằng con sông chảy ngược Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu Tạm biệt Huế với em là tiễn biệt Hải Vân ơi xin người đừng tắt ngọn sao khuya Tạm biệt nhé với chiếc hôn thầm lặng Anh trở về hoá đá phía bên kia..

(9) ( Huế, 1980) Vào chùa (Đồng Đức Bốn) Đang trưa ăn mày vào chùa Sư ra cho một lá bùa rồi đi Lá bùa chẳng biết làm gì Ăn mày nhét túi lại đi ăn mày.. Sư đoàn (Phạm Ngọc Cảnh) Sẽ có những sư đoàn thép Bất kỳ nơi đâu Không khuất phục tù đày chém giết Nơi đâu Người sống nợ nần người đã chết Bất kỳ nơi đâu Từ một cây "mút nhét" Một sải xuồng bơi Một nọc ong châm góp làm sự nghiệp Gốc tre xanh thắng trận cả ba đời Ba mươi triệu tấm lòng xông ra tuyến lửa Vạch lối điều quân Vai chảy xe thồ Trồng cây xanh che chở Mỗi bước quân đi Đánh trận trường kỳ Đêm trước nấp trong lùm bắn tỉa Sớm sau dàn trận chính qui Đến trận bão hiệp đồng cả nước Mỗi sư đoàn mang gió lốc bay đi ... Đất giải phóng thênh thang Sẽ cho ta dàn đội ngũ - sư đoàn Phía trước gọi ta Những Điện Biên vòng đai thép tung ra làm chiến dịch Đòn gánh hậu phương vượt đèo đi phản kích.

(10) Hành quân Hành quân Trùng điệp những sư đoàn Đi lên phía Bắc Tràn về hướng Nam Những vị tướng lại cầm quân đi đánh giặc Trải bản đồ Còn nguyên Vạch chỉ đỏ thắt quanh hầm giặc Pháp Bài học chiến tranh nhân dân Lại tiếp Trang Ấp Bắc - Plây me Và chiến công lên ngực áo những binh nhì Đất nước sẽ cho ta Những chùm con số đẹp Làm tên gọi khai sinh sư đoàn thép Này đây Doi cát Cửu Long xanh Sư đoàn Châu Thổ Giữa bãi sú, rừng tràm Vụt đứng dậy sư đoàn Nam Bộ Sư đoàn Tây Nguyên Từ hầm chông bẫy đá cung tên Này đây Cực Nam Phan Rang - Phan Thiết Này đây Quảng Ngãi - Phú Yên Trên nguồn xa Ô Lâu - Thạch Hãn Sẽ tiến về Sư đoàn Trị Thiên Lại có một ngày Mọi cửa ô xanh Sài Gòn hớn hở Như Hà Nội đã từng Ba mươi sáu đường hoa tung sóng đỏ Phất rừng cờ thổi hồng ngọn gió Đón con em Đón những sư đoàn Mang chiến thắng trở về Rập bước Ca vang ! Chiếc xe xác qua phường Dạ Lạc.

(11) (Văn Cao) Ngả tư nghiêng ngiêng đốm lửa Chập chờn ảo hoá tà ma... Đôi dãy hồng lâu cửa mở phấn sa Rũ rượi tóc những hình hài địa ngục Lạnh ngắt tiếng ca nhi phách giục Tình tang... Não nuột khóc tàn sương Áo thế hoa rũ rượi lượn đêm trường Từng mỹ thể rạc hơi đèn phù thể Ta đi giữa đường dương thế Bóng tối âm thầm rụng xuống chân cây... Tiếng xe ma chở vội một đêm gầy Xác truỵ lạc rũ bên thềm lá phủ Ai hát khúc thanh xuân hờ ơi phấn nữ Thanh xuân hờ thanh xuân Bước gần ta chút nữa thêm gần Khoảng giữa tuổi thanh xuân nghe loạn trùng hút tuỷ Ai huỷ đời trên tang trống nhỉ? Hay ác thần gõ quách nạo mồ khuya! Đảo điên... mê say... Thể phách chia lìa Nghe reo mạnh, chuỗi tiền cười lạnh lẽo! Tiền rơi! Tiền rơi! Chùm sao huyền diệu Lấy lánh hằng hà gạo rơi! Tiền rơi! Vàng mấy lá thừa đãi mây phủ chiếu Ngả tư nghiêng nghiêng chia nẻo Dặt dìucung bậc âm dương Tàn xuân nhễ nhại mưa cô tịch Đầm đìa rả rích phương đông Mang mang thở dài hồn đốt trích Lưỡi thép trùng trùng khép cố đô Cửa ô đau khổ Bốn ngả âm u ( Nhà ta thuê néo gục tự mùa thu Gác cô độc hướng về phường Dạ Lạc ) Đêm đêm, dài canh tan tác Bốn vực nhạc động, vẫy người Giãy đèn chao thắp đỏ quạnh máu đời.

(12) Ta về gác chiếu chăn gào tự tử Trên đường tối đêm khoả thân khiêu vũ Kèn nhịp xa diệu múa vô luân Run rẩy giao duyên khối nhạc trầm trầm Hun hút gió nâng cầm ca nặng nhọc Kiếp người tang tóc Loạn lạc đòi xương chất lên xương Một nửa kêu than, ma đói sa trường Còn một nửa lang thang tìm khoái lạc Ngả tư nghiêng nghiêng xe xác Đi vào ngõ khói công yên Thấy bâng khuâng lối cỏ hư huyền Hương nha phiến chập chờn mộng ảo Bánh nghiến nhựa đường nghe sào sạc Ai vạc xương đổ sọ xuống lòng xe Chiếc quỷ xa qua bốn ngả ê chề Chở vạn kiếp đi hoang ra khỏi vực Mưa, mưa hằng thao thức Trong phố lội đìu hiu Mưa, mưa tràn trên vực Hang tối gục tiêu điều Mang linh hồn cô liêu Tiếng xe càng ám ảnh Tiếng xa dần xa lánh Khi gà đầu ô kêu. 1945 Núi đôi (Vũ Cao) Bảy năm về trước em mười bảy Anh mới đôi mươi trẻ nhất làng Xuân Dục, Đoài Đông hai nhánh lúa Bữa thì anh tới bữa em sang. Lối ta đi giữa hai sườn núi Đôi ngọn nên làng gọi núi Đôi Em vẫn đùa anh sao khéo thế Núi chồng, núi vợ đứng song đôi..

(13) Bỗng cuối mùa chiêm quân giặc tới Ngõ chùa cháy đỏ những thân cau Mới ngỏ lời thôi đành lỗi hẹn Ai ngờ từ đó mất tin nhau. Anh vào bộ đội lên Đông Bắc Chiến đấu quên mình năm lại năm Mỗi bận dân công về lại hỏi Ai người Xuân Dục Núi Đôi chăng. Anh nghĩ quê ta giặc chiếm rồi Trăm nghìn căm uất bao giờ nguôi Mỗi tin súng nổ vùng đai địch Sương trắng người đi lại nhớ người. Đồng đội có nhau thường nhắc nhở Trung du làng nước vẫn chờ trông Núi Đôi bốt dựng kề ba xóm Em vẫn đi về những bến sông. Náo nức bao nhiêu ngày trở lại Lệnh trên ngừng bắn anh về xuôi Hành quân qua tắt đường sang huyện Anh nhớ thăm nhà thăm Núi Đôi. Mới đến đầu ao tin sét đánh Giặc giết em rồi, dưới gốc thông Giữa đêm bộ đội vây đồn Thứa Em sống trung thành chết thuỷ chung. Anh ngước nhìn lên hai dốc núi Hàng thông, bờ cỏ, con đường quen Nắng lụi bỗng dưng mờ bóng khói Núi vẫn Đôi mà anh mất em. Dân chợ Phù Linh ai cũng bảo Em còn trẻ lắm, nhất làng trong Mấy năm cô ấy làm du kích Không hiểu vì sao chẳng lấy chồng..

(14) Từ núi qua thôn đường nghẽn lối Xuân Dục Đoài Đông cỏ ngút đầy Sân biến thành ao nhà đổ chái Ngổn ngang bờ bụi cánh dơi bay. Cha mẹ dìu nhau về tận đất Tóc bạc thương từ mỗi gốc cau Nứa gianh nửa mái lều che tạm Sương trắng khuấy dần chuyện xót đau. Anh nghe có tiếng người qua chợ Ta gắng mùa sau lúa sẽ nhiều Ruộng thấm mồ hôi từng nhát cuốc Làng ta rồi đẹp biết bao nhiêu. Nhưng núi còn kia anh vẫn nhớ Oán thù còn đó anh còn đây Ở đâu cô gái làng Xuân Dục Đã chết vì dân giữa đất này? Ai viết tên em thành liệt sĩ Bên những hàng bia trắng giữa đồng Nhớ nhau anh gọi em, đồng chí Một tấm lòng trong vạn tấm lòng. Anh đi bộ đội sao trên mũ Mãi mãi là sao sáng dẫn đường Em sẽ là hoa trên đỉnh núi Bốn mùa thơm mãi cánh hoa thơm. Bên kia sông Đuống (Hoàng Cầm) Em ơi! Buồn làm chi Anh đưa em về sông Đuống Ngày xưa cát trắng phẳng lỳ Sông Đuống trôi đi Một dòng lấp lánh Nằm nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ.

(15) Xanh xanh bãi mía bờ dâu Ngô khoai biêng biếc Đứng bên này sông sao nhớ tiếc Sao xót xa như rụng bàn tay Bên kia sông Đuống Quê hương ta lúa nếp thơm đồng Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp Quê hương ta từ ngày khủng khiếp Giặc kéo lên ngùn ngụt lửa hung tàn Ruộng ta khô Nhà ta cháy Chó ngộ một đàn Lưỡi dài lê sắc máu Kiệt cùng ngõ thẳm bờ hoang Mẹ con đàn lợn âm dương Chia lìa đôi ngả Đám cưới chuột tưng bừng rộn rã Bây giờ tan tác về đâu ? Ai về bên kia sông Đuống Cho ta gửi tấm the đen Mấy trăm năm thấp thoáng mộng bình yên Những hội hè đình đám Trên núi Thiên Thai Trong chùa Bút Tháp Giữa huyện Lang Tài Gửi về may áo cho ai Chuông chùa văng vẳng nay người ở đâu Những nàng môi cắn chỉ quết trầu Những cụ già phơ phơ tóc trắng Những em xột xoạt quần nâu Bây giờ đi đâu ? Về đâu ? Ai về bên kia sông Đuống Có nhớ từng khuôn mặt búp sen.

(16) Những cô hàng xén răng đen Cười như mùa thu tỏa nắng Chợ Hồ, chợ Sủi người đua chen Bãi Tràm chỉ người dăng tơ nghẽn lối Những nàng dệt sợi Đi bán lụa mầu Những người thợ nhuộm Đồng Tỉnh, Huê Cầu Bây giờ đi đâu? Về đâu? Bên kia sông Đuống Mẹ già nua còm cõi gánh hàng rong Dăm miếng cau khô Mấy lọ phẩm hồng Vài thếp giấy dầm hoen sương sớm Chợt lũ quỷ mắt xanh trừng trợn Khua giầy đinh đạp gẫy quán gầy teo Xì xồ cướp bóc Tan phiên chợ nghèo Lá đa lác đác trước lều Vài ba vết máu loang chiều mùa đông Chưa bán được một đồng Mẹ già lại quẩy gánh hàng rong Bước cao thấp trên bờ tre hun hút Có con cò trắng bay vùn vụt Lướt ngang dòng sông Đuống về đâu? Mẹ ta lòng đói dạ sầu Đường trơn mưa lạnh mái đầu bạc phơ Bên kia sông Đuống Ta có đàn con thơ Ngày tranh nhau một bát cháo ngô Đêm líu díu chui gầm giường tránh đạn Lấy mẹt quây tròn Tưởng làm tổ ấm Trong giấc thơ ngây tiếng súng dồn tựa sấm Ú ớ cơn mê Thon thót giật mình Bóng giặc dày vò những nét môi xinh.

(17) Đã có đất này chép tội Chúng ta không biết nguôi hờn Đêm buông xuống dòng sông Đuống Con là ai? Con ở đâu về? Hé một cánh liếp Con vào đây bốn phía tường che Lửa đèn leo lét soi tình mẹ Khuôn mặt bừng lên như dựng giăng Ngậm ngùi tóc trắng đang thầm kể Những chuyện muôn đời không nói năng Đêm đi sâu quá lòng sông Đuống Bộ đội bên sông đã trở về Con bắt đầu xuất kích Trại giặc bắt đầu run trong sương Dao loé giữa chợ Gậy lùa cuối thôn Lúa chín vàng hoe giặc mất hồn Ăn không ngon Ngủ không yên Đứng không vững Chúng mày phát điên Quay cuồng như xéo trên đống lửa Mà cánh đồng ta còn chan chứa Bao nhiêu nắng đẹp mùa xuân Gió đưa tiếng hát về gần Thợ cấy đánh giặc dân quân cày bừa Tiếng bà ru cháu buổi trưa Chang chang nắng hạ võng đưa rầu rầu "À ơi... cha con chết trận từ lâu Con càng khôn lớn càng sâu mối thù" Tiếng em cắt cỏ hôm xưa Hiu hiu gió rét mịt mù mưa bay "Thân ta hoen ố vì mày Hờn ta cùng với đất này dài lâu..." Em ơi! Đừng hát nữa! Lòng anh đau Mẹ ơi! Đừng khóc nữa! Dạ con sầu Cánh đồng im phăng phắc Để con đi giết giặc.

(18) Lấy máu nó rửa thù này Lấy súng nó cầm chắc tay Mỗi đêm một lần mở hội Trong lòng con chim múa hoa cười Vì nắng sắp lên rồi Chân trời đã tỏ Sông Đuống cuồn cuộn trôi Để nó cuốn phăng ra bể Bao nhiêu đồn giặc tơi bời Bao nhiêu nước mắt Bao nhiêu mồ hôi Bao nhiêu bóng tối Bao nhiêu nỗi đời Bao giờ về bên kia sông Đuống Anh lại tìm em Em mặc yếm thắm Em thắt lụa hồng Em đi trảy hội non sông Cười mê ánh sáng muôn lòng xuân xanh. Việt Bắc, tháng 4, 1948 Tràng Giang (Huy Cận) Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp Con thuyền xuôi mái nước song song, Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả; Củi một cành khô lạc mấy giòng. Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu, Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều. Nắng xuống, trời lên sâu chót vót; Sông dài, trời rộng, bến cô liêu. Bèo dạt về đâu, hàng nối hàng; Mênh mông không một chuyến đò ngang. Không cầu gợi chút niềm thân mật. Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng..

(19) Lớp lớp mây cao đùn núi bạc... Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa Lòng quê dờn dợn vời con nước, Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà. Dọn về làng (Nông Quốc Chấn) Mẹ! Cao - Lạng hoàn toàn giải phóng Tây bị chết bị bắt sống hàng đàn Vệ quốc quân chiếm lại các đồn Người đồng như kiến, súng đầy như củi. Sángmai về làng sửa nhà phát cỏ, Phát ruộng nương rào vườn tược làm ăn. Mấy năm qua quên tháng giêng , quên rằm tháng bảy. Chạy hết núi lại khe, cay đắng đủ mùi,. Hôm nay Cao - Bắc - Lạng cười vang, Dọn lán, rời rừng người xuóng làng, Người nói cỏ lai trong rừng rậm, Cuốc đất dọn cỏ mẹ khuyên con. Đường cái kêu vang tiếng ôtô. Trong trường ríu rít tiếng cười con trẻ, Mờ mờ khói bếp bay trên máy nhà lá Từ nay không ngập cỏ lối đi Hổ không dám đến trẻ con trong vườn chuối Quả tên cành không lo tự chín tự rụng Ruộng sẽ không thành nơi máu chảy thành vũng. Mặt trời lên! Sáng rõ rồi mẹ ạ! Con đi bộ đội , mẹ ở lại nhà Giặc Pháp ,Mĩ còn giết người cướp của trên đất ta. Đuổi hết nó đi con sẽ về trong mẹ. Quê hương.

(20) (Nguyễn Bá Chung) Ba mươi năm xa cách quê hương Bảy lần về thôi cũng là tạm đủ Nhớ lần đầu - tóc tang trời ủ rũ Đến bây giờ ánh sáng đã bừng lên Có cái gì là lạ không thể quên Như nỗi nhớ không biết tên mà gọi Như nỗi đau không thể làm dịu vợi Như ngôi nhà vẫn mãi mãi đi tìm Như bầu trời nửa xám nửa không quen Mảnh đất vỡ bồi máu xương ta đó Đỉnh Yên Tử hoa đại còn vết đỏ Những người xưa vì nước xả thân mình Con đường quê vẫn mãi mãi gập ghềnh Bao năm tháng những người làng chịu đói Năm Ất Dậu tất cả làng tụ lại Ăn cháo hoa suốt cả mấy tháng trời Bát cháo hoa mà ngọt cả một đời Quý hơn cả bao ngọc vàng cộng lại Xa ngàn dặm để mà còn nhớ mãi Vết thương đau chưa chôn đủ tháng ngày Để về đây nhận lại mặt người Để mình biết mình vẫn là mình cũ Bao đổi thay thăng trầm bong lớp vỏ Nhìn quê hương để lại nhận ra mình. Say đi em (Vũ Hoàng Chương) Khúc nhạc hồng êm ái, Điệu kèn biếc quay cuồng, Một trời phấn hương Đôi người gió sương,.

(21) Đầu xanh lận đận cùng xót thương càng nhớ thương, Hoa xưa tươi trăng xưa ngọt gối xưa thề tình nay sao héo! Hồn ngã lâu rồi nhưng chân còn dẻo, Lòng chót nghiêng mà bước vẫn du dương. Lòng nghiêng tràn hết yêu đương Bước chân còn nhịp nghê thường lẳng lơ. Ánh đèn tha thướt Lưng mềm não nuột dáng tơ. Hàng chân lả lướt Đê mê hồn gửi cánh tay hờ. Âm ba gờn gợn nhỏ, Ánh sáng phai pha dần... Bốn tường gương điên đảo bóng giai nhân. Lui đôi vai, tiến đôi chân, Riết đôi tay, ngả đôi thân, Sàn gỗ trơn chập chờn như biển gió, Không biết nữa màu xanh hay sắc đỏ, Hãy thêm say còn đó rượu chờ ta! Cổ chưa khô đầu chưa nặng mắt chưa hoa, Tay mềm mại bước còn chưa chuếnh choáng. Chưa cuối xứ Mê Ly chưa cùng trời Phóng đãng, Còn chưa say hồn khát vẫn thèm men. Say đi em say đi em Say cho lơi lả ánh đèn Cho cung bậc ngả nghiêng, điên rồ xác thịt. Rượu rượu nữa và quên quên hết! Ta quá say rồi! Sắc ngã màu trôi ... Gian phòng không đứng vững , Có ai ghì hư ảnh sát kề môi? Chân rã rời Quay cuồng chi được nữa, Gối mỏi gần rơi! Trong men cháy giác quan vừa bén lửa, Say không còn biết chi đời. Nhưng em ơi,.

(22) Đất trời nghiêng ngửa Mà trước mắt thành Sầu chưa sụp đổ. Đất trời nghiêng ngửa, Thành Sầu không sụp đổ, em ơi! Miền trung (Hoàng Trần Cương) Bao giờ em về thăm Quê hương anh một thời ngút lửa Miền Trung mỏng và sắc như cật nứa Chuốt ruột mình thành giải lụa Sông Lam Miền Trung Tấm lưng trần đen sạm Những đốt sống Trường Sơn lởm chởm giăng màn Thoáng bóng giặc núi bửa báng súng Những đứa con văng mình như mảnh đạn Thương mẹ một mình trời sinh đá mồ côi Miền Trung Bao đời núi bể kề đôi Ôi! Biển Đông - giọt nước mắt của muôn ngàn thế hệ Nóng hổi như vừa lăn xuống Theo những tượng đá cụt đầu của Trường Sơn uy nghiêm Miền Trung Câu ví dặm nằm nghiêng Trên nắng và dưới cát Đến câu hát cũng hai lần sàng lại Sao lọt tai rồi vẫn day dứt quanh năm Miền Trung Bao giờ em về thăm Mảnh đất nghèo mùng tơi không kịp rớt Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ Không ai giao mà trắng mặt người Miền Trung.

(23) Eo đất này thắt đáy lưng ong Cho tình người đọng mật Em gắng về Đừng để mẹ già mong. Đường về quê mẹ (Đoàn Văn Cừ) U tôi ngày ấy mỗi mùa xuân, Dặm liễu mây bay sắc trắng ngần, Lại dẫn chúng tôi về nhận họ Bên miền quê ngoại của hai thân. Tôi nhớ đi qua những rặng đề, Những dòng sông trắng lượn ven đê . Cồn xanh, bãi tía kề liên tiếp, Người xới cà, ngô rộn bốn bề . Thúng cắp bên hông, nón đội đầu, Khuyên vàng, yếm thắm, áo the nâu Trông u chẳng khác thời con gái Mắt sáng, môi hồng, má đỏ au . Chiều mát, đường xa nắng nhạt vàng, Đoàn người về ấp gánh khoai lang, Trời xanh cò trắng bay từng lớp, Xóm chợ lều phơi xác lá bàng. Tà áo nâu in giữa cánh đồng, Gió chiều cuốn bụi bốc sau lưng. Bóng u hay bóng người thôn nữ Cúi nón mang đi cặp má hồng. Tới đường làng gặp những người quen. Ai cũng khen u nết thảo hiền, Dẫu phải theo chồng thân phận gái Đường về quê mẹ vẫn không quên. Anh đừng khen em.

(24) (Lâm Thị Mỹ Dạ) Lần đầu khi mới làm quen Anh khen cái nhìn em đẹp Trời mưa òa cơn nắng đến Anh khen đôi má em hồng Gặp người tàn tật em khóc Anh khen em nhạy cảm thông Thấy em sợ sét né giông Anh khen sao mà hiền thế Thấy em nâng niu con trẻ Anh khen em thật dịu dàng Khi hôn lên câu thơ hay Ấp trang sách vào mái ngực Em nghe tim mình thổn thức Thương người làm thơ đã mất Trái tim giờ ở nơi đâu Khi đọc một cuộc đời buồn Lòng em xót xa ấm ức Anh khen em cảm xúc Và bao điều nữạ... Anh khen Em sợ lời khen của anh Như sợ đêm về trời tối Nhiều khi ngồi buồn một mình Trách anh sao mà nông nổi Hãy chỉ cho em cái kém Ðể em nên người tốt lành Hãy chỉ nơi anh cái xấu Ðể em chăm chút đời anh Anh ơi anh có biết không Vì anh em buồn biết mấy Tình yêu khắt khe thế đấy Anh ơi anh đừng khen em.. Nguyệt cầm.

(25) (Xuân Diệu) Trăng nhập vào dây cung nguyệt lạnh Trăng thương, trăng nhớ, hỡi trăng ngần Đàn buồn, đàn lặng, ôi đàn chậm Mỗi giọt rơi tàn như lệ ngân. Mây vắng trời trong đêm thủy tinh Lung linh bóng sáng bỗng run mình Vì nghe nương tử trong câu hát Đã chết đêm rằm theo nước xanh. Thu lạnh càng thêm nguyệt tỏ ngời, Đàn ghê như nước, lạnh trời ơi ... Long lanh tiếng sỏi vang vang hận Trăng nhớ Tầm Dương, nhạc nhớ người ... Bốn bề ánh nhạc: biển pha lê Chiếc đảo hồn tôi rộn bốn bề ... Sương bạc làm thinh, khuya nín thở Nghe sầu âm nhạc đến sao Khuê. Cô bộ đội ấy đã đi rồi (Phạm Tiến Duật) Cô bộ đội ấy đã đi rồi Chuyển đơn vị vào vùng rừng trong ấy Em gái đi, các anh ở lại Biết đến bao giờ mới được gặp nhau Lũng thì thẳm mà rừng thì sâu Để hun hút nhớ nhau biền biệt Bao nhiêu bạn bè, bao nhiêu bạn bè thân thiết Xa nhau như xa nhau hôm nay Thôi em đừng bẻ đốt ngón tay Nước mắt dễ lây mà rừng thì lặng quá Anh biết rồi bao nhiêu vất vả Tháng năm dài cùng nhau đi qua Để sáu bảy năm em gái xa nhà.

(26) Hăm bảy tuổi chuyện chồng con chưa nói Cả một thời trẻ trung sôi nổi Ở bên nhau bếp lửa giữa rừng xa Nhớ nhau, nhớ nhau ở giữa rừng già Ngón tay nóng cầm viên thuốc mát Cái đêm đói ngồi nghe chim đắp tát Con chó vàng cọ chân em đòi ăn Nhớ nhau, nhớ nhau những buổi mưa dầm Căn nhà dột tóc em ướt hết Anh ngồi nghĩ gì em chẳng biết Cứ hát tràn những câu hát bâng quơ Nhớ trưa đỉnh đèo ta đứng ngẩn ngơ Nhìn mây trắng chân trời ngỡ biển Biển Đông thì xa, biết ta nhìn chẳng đến Nhưng em vui anh kể chuyện em nghe Trưa vác gạo ta dừng bên khe Một đoàn tù binh đi qua đang đứng ngó Bên những thằng người áo quần loang lổ Bóng em lồng bóng suối trong veo Lúc ấy lòng anh biết mấy tự hào Tự hào vì có em ở đây, tự hào vì đất nước Ở đây màu hồng xiết bao thân thuộc Xao xuyến lòng anh, xao xuyến bạn bè Đến chào anh sáng mai em đi Như ngày nào chào bà con hàng xóm Sự xa cách nhỏ trong sự xa cách lớn Một cuộc chia tay trong triệu cuộc chia tay Rồi ngày mai xa vắng nơi đây Em lại có bao nhiêu đồng đội mới Trong chiến tranh một khát khao sôi nổi Là nhân dân đoàn tụ muôn đời Cô bộ đội ấy đã đi rồi..

(27) Tây tiến (Quang Dũng) Sông Mã xa rồi Tây tiến ơi! Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi Mường Lát hoa về trong đêm hơi Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây súng ngửi trời Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi Anh bạn dãi dầu không bước nữa Gục lên súng mũ bỏ quên đời! Chiều chiều oai linh thác gầm thét Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người Nhớ ôi Tây tiến cơm lên khói Mai Châu mùa em thơm nếp xôi Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa Kìa em xiêm áo tự bao giờ Khèn lên man điệu nàng e ấp Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ Người đi Châu Mộc chiều sương ấy Có thấy hồn lau nẻo bến bờ Có nhớ dáng người trên độc mộc Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa Tây tiến đoàn quân không mọc tóc Quân xanh màu lá dữ oai hùm Mắt trừng gửi mộng qua biên giới Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm Rải rác biên cương mồ viễn xứ.

(28) Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh Áo bào thay chiếu anh về đất Sông Mã gầm lên khúc độc hành Tây tiến người đi không hẹn ước Đường lên thăm thẳm một chia phôi Ai lên Tây tiến mùa xuân ấy Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi. Phù Lưu Chanh -- 1948 Lên Côn Sơn (Khương Hữu Dụng) Lên đỉnh Côn Sơn tìm Nguyễn Trãi Trên đầu xanh ngắt một bầu không Bàn cờ thế sự quân không động Mà dấy quanh mình nỗi bão dông. Đò lèn (Nguyễn Duy) Thuở nhỏ tôi ra Cống Na câu cá níu váy bà đi chợ Bình Lâm bắt chim sẻ ở vành tai tượng Phật và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần Thuở nhỏ tôi lên chơi đền cây Thị chân đất đi đêm xem lễ Đền Sòng. mùi huệ trắng quyện khói trầm thơm lắm điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng. Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế bà mò cua, xúc tép ở đồng Quan bà đi gánh chè xanh Ba Trại Quán cháo, Đồng Giao thập thững những đêm hàn.

(29) Tôi trong suốt giữa đôi bờ hư thực giữa bà tôi và tiên phật thánh thần cái năm đói củ giong riềng luộc sượng. cứ nghe thơm mùi huệ trắng, hương trầm Bom Mỹ giội nhà bà tôi bay mất đền Sòng bay, bay tuốt cả chùa chiền Thánh với Phật rủ nhau đi đâu hết bà tôi đi bán trứng ở ga Lèn? Tôi đi lính, lâu không về quê ngoại dòng sông xưa vẫn bên lở bên bồi Khi tôi biết thương bà thì đã muộn Bà chỉ còn là một nấm cỏ thôi! 9-1982 Chiều (Hồ Dzếnh) Trên đường về nhớ đây Chiều chậm đưa chân ngày Tiếng buồn vang trong mây Chim rừng quên cất cánh Gió say tình ngây ngây Có phải sầu vạn cổ Chất trong hồn chiều nay Tôi là người lữ khách Màu chiều khó làm khuây Ngỡ lòng mình lá rừng Ngỡ hồn mình là mây Nhớ nhà châm điếu thuốc Khói huyền bay lên cao ... Thăm mả cũ bên đường.

(30) (Tản Đà) Chơi lâu nhớ quê về thăm nhà, Đường xa, người vắng, bóng chiều tà, Một dãy lau cao làn gió chạy, Mấy cây thưa lá sắc vàng pha. Ngoài xa trơ một đống đất đỏ, Hang hốc đùn lên đám cỏ gà. Người nằm dưới mả, ai ai đó? Biết có quê đây hay vùng xa? Hay là thuở trước kẻ cung đao? Hám đạn liều tên quyết mũi đao. Cửa nhà xa cách vợ con khuất, Da ngựa gói bỏ lâu ngày cao\, Hay là thuở trước kẻ văn chương? Chen hội công danh nhỡ lạc đường. Tài cao phận thấp chí khí uất, Giang hồ mê chơi, quên quê hương. Hay là thuở trước khách hồng nhan? Sắc sảo khôn ngoan trời đất ghen. Phong trần xui gặp bước lưu lạc, Đầu xanh theo một chuyến xuân tàn. Hay là thuở trước khách phong lưu? Vợ con đàn hạc đề huề theo. Quan san xa lạ đường lối khó, Ma thiêng nước độc phong sương nhiều. Hay là thuở trước bậc tài danh? Đôi đôi, lứa lứa cũng linh tinh Giận duyên tủi phận hờn ân ái, Đất khách nhờ chôn một khối tình! Suối vàng sâu thẳm biết là ai? Mả cũ không ai kẻ đoái hoài! Trải bao ngày tháng trơ trơ đó, Mưa dầu, nắng dãi, trăng mờ soi!.

(31) Ấy thực quê hương con người ta Dặn bảo trên đường những khách qua: Có tiếng khóc oe thời có thế Trăm năm ai lại biết ai mà! Cha tôi (Lê Đạt) Đất quê cha tôi đất quê Đề Thám Rừng rậm sông sâu Con gái cũng theo đòi nghề võ Ngày nhỏ cha tôi dẫn đầu lũ trẻ đi chăn trâu Phất ngọn cờ lau Vào rừng Na Lương đánh trận Mơ làm Đề Thám Lớn lên, cha tôi đi dạy học Gối đầu trên cuốn Chiêu hồn nước Khóc Phan Chu Trinh Như khóc người nhà mình Ôm mộng bôn ba hải ngoại Lênh đênh khói một con tàu Sớm tối ngâm nga mấy vần cảm khái Đánh nhau với Tây Bỏ việc lang thang vào Nam ra Bắc Cắt tóc đi tu nhưng quá nặng nghiệp đời Gần hai mươi năm trời Tôi vẫn nhớ lời cha tôi cháy bỏng Dạy tôi làm thơ, ước mơ, hi vọng Những câu Kiều say sưa đưa cuộc đời bay bổng Tiếng võng trưa hè mênh mông Phong trần mài một lưỡi gươm Những phường giá áo túi cơm sá gì. Nhưng công việc làm ăn mỗi ngày mỗi khó Cuộc đời chợ đen chợ đỏ Thù hằn con người "Muốn sống thanh cao đi lên trời mà ở Mày đã quyết kiêu căng Níu lấy cái lương tâm gàn dở.

(32) Dám không tồi như chúng tao Suốt đời mày sẽ khổ". Quan lại trù cha tôi cứng đầu cứng cổ Người "An Nam" dám đánh "ông Tây" Mẹ ỉ eo dằn vặt suốt ngày Chửi mèo, mắng chó "Cũng là chồng là con Chồng người ta khôn ngoan Được lòng ông tuần ông phủ Mang tiền về nuôi vợ". Bát đĩa xô nhau vỡ Cha tôi nằm thở dài Cha nhịn đi cho đỡ Anh em tôi, bỏ cơm Hai đứa dắt nhau ra đường tha thẩn Trời mùa đông trăng sáng Sao nở như hoa Không biết Ngưu Lang trên kia Có bao giờ cãi Chức Nữ. Rồi cha tôi lui tới nhà quan tuần, quan phủ Lúc về, gặp tôi đỏ mặt quay đi Một hôm, tôi thấy chữ R.O treo ngoài cửa Cha tôi không dạy tôi làm thơ nữa Người còn bận đếm tiền ghi sổ Thỉnh thoảng nhớ những ngày oanh liệt cũ Một mình uống rượu say Ngâm mấy câu Kiều, ôm mặt khóc Tỉnh dậy lại loay hoay ghi sổ đếm tiền Hai vai nhô lên Đầu lún xuống Như không mang nổi cuộc đời Bóng in tường vôi im lặng Ngọn đèn leo leo ánh sáng Bóng với người như nhau Mùi ẩm mốc, tiếng mọt kêu cọt kẹt Ở chân bàn hay ở cha tôi?.

(33) Cuộc sống hàng ngày nhỏ nhen tàn bạo. Rác rưởi gia đình miếng cơm manh áo Tàn phá con người. Những mơ ước thời xưa như con chim gẫy cánh Rũ đầu chết ngạt trong bùn Năm tháng mài mòn bao nhiêu khát vọng. Cha đã dạy con một bài học lớn Đau thương kiên quyết làm người. Không nên lùi bước cuộc đời phải thắng. 7 - 1956 Mẹ và quả (Nguyễn Khoa Điềm) Những mùa quả mẹ tôi hái được Mẹ vẫn trông vào tay mẹ vun trồng Những mùa quả lặn rồi lại mọc Như mặt trời, khi như mặt trăng Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên Còn những bí và bầu thì lớn xuống Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn Rỏ xuống lòng thầm lặng mẹ tôi. Và chúng tôi, một thứ quả trên đời Bảy mươi tuổi mẹ đợi chờ được hái Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi Mình vẫn còn một thứ quả non xanh? Núi Mường Hung dòng sông Mã (Cầm Giang) Anh là núi Mường Hung Em là dòng sông Mã Sông nhiều rêu, nhiều cá Núi nhiều thú, nhiều măng.

(34) Chiều bóng anh che sông Sớm mắt em long lanh Sáo cành cây ạnh thổi vang lanh lảnh Gió lùa qua miệng anh lại mỉm cười Rộn ràng em thuyền độc mộc ngược xuôi Như trăm nỗi băn khoăn khi đến tuổi Nếu trời làm em sóng nổi Anh ngả mình ngăn lại lúc phong ba Em là búp bông trắng Anh là ngọn lúa vàng Thi nhau lớn đẹp nương Toả mùi thơm cùng nghe chim hót Em cứ về nhà trước Đợi anh ở bên sông Anh làm no lòng mương Em làm vui ấm bản Nếu con gấu giẫm gãy cành bông trắng Lá lúa anh sẽ cứa đứt chân Nếu lúa này chuột, khỉ dám đến ăn Sợi bông em sẽ bay mù mắt nó Anh là rừng thẳm Em là suối sâu Cây rừng anh làm cầu Bắc ngang lên dòng suối Hoa sim nở đỏ chói Soi bóng xuống lòng em Nếu hùm về, suối em thành thác Nếu sói về, rừng anh sẽ thành chông Quyết chẳng chịu đau lòng Đời chúng ta rừng núi Suối em phá tan bóng tối Rừng anh chặn lại bão dông Để anh lớn mãi thành núi Mường Hung Em ngoan chảy thành dòng sông Mã. 2-1953 Mắt buồn.

(35) (Bùi Giáng) Bỏ trăng gió lại cho đời Bỏ ngang ngửa sóng giữa lời hẹn hoa Bỏ người yêu, bỏ bóng ma Bỏ hình hài của tiên nga trên trời Bây giờ riêng đối diện tôi Còn hai con mắt khóc người một con. Hai sắc hoa Tigon (TTKH) Một mùa thu trước mỗi hoàng hôn Nhặt cánh hoa rơi chẳng thấy buồn Nhuộm ánh nắng tà qua mái tóc Tôi đợi người đến với yêu đương Người ấy thường hay ngắm lạnh lùng Dải đường xa vút bóng chiều phong Và phương trời thẳm mờ sương cát Tayvít dây hoa trắng chạnh lòng Người ấy thường hay vuốt tóc tôi Thở dài trong lúc thấy tôi vui Và bảo: Hoa giống như tim vỡ Anh sợ tình ta cũng vỡ thôi Thủa đó nào tôi có hiểu gì Cánh hoa tan tác của sinh ly.

(36) Cho lên cười đáp: màu hoa trắng Là chút lòng trong chẳng biến suy Đâu biết lần đi một lỡ làng Dưới trời đau khổ chết yêu đương Người xa xăm quá tôi buồn lắm Trong một ngay vui pháo nhuộm đường Từ đấy thu rồi, thu lại thu Lòng tôi còn giá đến bao giờ Chồng tôi vẫn biết tôi thương nhớ Người ấy cho nên vẫn hững hờ Tôi vẫn đi bên cạnh cuộc đời Ái ăn lạt lẻo của chồng tôi Mà từng thu chết, từng thu chết Vẫn giấu trong tim bóng một người Buồn quá hôm nay xem tiểu thuyết Thấy ai cũng ví cánh hoa xưa Nhưng hồng tựa trái tim tan vỡ Mà đỏ như màu máu thắm pha Tôi sợ chiều thu phớt nắng mờ Chiều thu, hoa đỏ rụng chiều thu Gió về lạnh lẽo chân mây trắng Người ấy sang sông đứng ngắm đò.

(37) Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng Trời ơi ! Người ấy có buồn không ? Có thầm nghĩ tới loài hoa vỡ Tựa trái tim phai, tựa máu hồng.. Đọc thơ Ức Trai (Sóng Hồng) Đêm đông Sương lạnh Quanh nhà tiếng trùng ra rả. Dưới đèn lần đọc thơ Ức Trai Canh khuya nói chuyện với người xưa Và thức tỉnh một thời qua. Hơn năm trăm năm trước, Nhân dân ta vùng lên đuổi quân xâm lược, Ai chí khí hiên ngang, Hơn đời mưu lược, Cứu dân cứu nước, nhớ lời cha, Một lòng ưu ái vì dân tộc, Lo trước vui sau giữ nếp nhà. Mười năm quyết chiến, Ngang dọc xông pha, Lấy nhân nghĩa chống bạo tàn, Dựa sức dân dẹp tan kình ngạc. Vung gươm khiếp vía quân Minh, Múa bút mềm gan tướng giặc. Sau khi sóng kình im bặt, Chí đang hăng dựng nước buổi thanh bình, Vì đâu phải lui về núi cũ, Bạn với cúc tùng cho ngày tháng trôi qua! Tưởng thoát chốn phồn hoa Mặc ai bon chen danh lợi.

(38) Đau đớn nhìn việc đời biến đổi Như mây trôi nước chảy xuôi dòng Lúc thuyền ai ...................hờ hững ...............................ở trên sông! Nhưng duyên nợ nước mây chưa trọn, Chỉ lo việc lớn vẫn hăng say. Bi kịch Lệ Chi Viên để lụy bậc thiên tài, Hận anh hùng, ....................nước biển đông .........................................cũng không rửa sạch! Nay đọc thơ Người, Lòng ta đau xót, Thắm từng câu: Yêu nước thương dân, Tâm hồn cao khiết, Sự nghệp muôn năm vẫn sáng ngời. Ù ù gió thổi bên ngoài, Trăng bạc rung rinh cành sấu, Trông ra tưởng thấy Ức Trai, Trên đỉnh Côn Sơn đang mỉm cười Nhìn con cháu thời Hồ Chí Minh anh dũng Đã lấy máu viết nên Bình Tây đại cáo. Bài thơ tình ở Hàng Châu (Tế Hanh) Anh xa nước nên yêu thêm nước Anh xa em cành nhớ thêm em Trăng Tây Hồ vời vợi thâu đêm Trời Hàng Châu bốn bề êm ái Mùa thu đã đi qua còn gửi lại Một ít vàng trong nắng trong cây Một ít buồn trong gió trong mây Một ít vui trên môi người thiếu nữ... Anh đã đến những nơi lịch sử Đường Tô Đông Pha làm phú.

(39) Đường Bạch Cư Dị đề thơ Hồn người xưa vương vấn tự bao giờ Còn thao thức trên cành đào ngọn liễu Phong cảnh đẹp nhưng lòng anh thấy thiếu Bức tranh kia anh muốn điểm thêm màu Có hai ta cùng tựa bên cầu Cho mặt nước Tây Hồ trong sáng nữa Lá phong đỏ như mối tình đượm lửa Hoa cúc vàng như nỗi nhớ day dưa Làn nước qua ánh mắt ai đưa Cơn gió đến bàn tay em vẫy Chúng mình đã yêu nhau từ độ ấy Có núi sông và có trăng sao Có giận hờn và có chiêm bao Cay đắng ngọt bùi cuộc đời kháng chiến Nói sao hết em ơi bao kỷ niệm... Những ngày buồn nghĩ đến thấy vui vui Những ngày vui sao lại thấy bùi ngùi Anh không muốn hỏi nhiều quá khứ Ngày đẹp nhất là ngày rồi gặp gỡ Rời Tây Hồ trăng xuống Bắc Cao Phong Chỉ mình em với im lặng trong phòng Anh ngước nhìn bức thêu trên vách: Hai bóng người một hàng tùng bách Bàn tay nào đã dệt nỗi lòng anh? Tiếng mùa xuân đem sóng vỗ bên mình Vơ vẩn tình chăng chập chờn mộng gối anh mơ thấy Hàng Châu thành Hà Nội Nước Tây Hồ bỗng hoá nước Hồ Tây Hai chúng mình cùng bước dưới hàng cây. 1956 Trở về quê nội (Ca Lê Hiến) Ôi quê hương xanh biếc bóng dừa Có ngờ đâu hôm nay ta trở lại Quê hương ta tất cả vẫn còn đây Dù người thân đã ngã xuống đất này.

(40) Ta lại gặp những mặt người ta yêu biết mấy Ta nhìn, ta ngắm, ta say Ta run run nắm những bàn tay Thương nhớ dồn trong tay ta nóng bỏng. Đây rồi đoạn đường xưa Nơi ta vẫn thường đi trong mộng Kẽo kẹt nhà ai tiếng võng trưa Ầu ơ... thương nhớ lắm Ôi những bông trang trắng, những bông trang hồng Như tấm lòng em trong trắng thủy trung Như trái tim em đẹp màu đỏ thắm Con sóng nhỏ tuổi thơ ta tắm Vẫn còn đây nước chẳng đổi dòng Hoa lục bình tím cả bờ sông. Mẹ lưng còng tóc bạc Ngậm ngùi kể chuyện ta nghe Tám em bé chết vì bom xăng đặc Trên đường đi học trở về. Giặc giết mười người trong một ấp Bà con khiêng xác chất đầy ghe Chở lên Bến Tre đấu tranh với giặc Làng ta mấy lần bom giội nát Dừa ngã ngổn ngang, xơ xác bờ tre, Mẹ dựng tạm mái lều che mưa gió Ta có ngờ đâu mái lều của mẹ Dưới lớp đất kia ngọn lửa vẫn còn Mẹ ta tần tảo sớm hôm Nuôi các anh ta dưới hầm bí mật Cả đời mẹ hy sinh gan góc Hai mươi năm giữ đất giữ làng Ôi mẹ là bà mẹ miền Nam. Ta có ngờ đâu em ta đấy Dưới mái lều kia em đã lớn lên Em đẹp lắm như mùa xuân bừng dậy Súng trên vai cũng đẹp như em Em ơi! Sao tóc em thơm vậy Hay em vừa đi qua vườn sầu riêng Ta yêu giọng em cười trong trẻo Ngọt ngào như nước dừa xiêm.

(41) Yêu dáng em đi qua cầu tre lắt lẻo Dịu dàng như những nàng tiên Em là du kích, em là giao liên Em chính là quê hương ta đó Mười một năm rồi ta nhớ, ta thương. Đêm đầu tiên ta ngủ giữa quê hương Sao thấy lòng ấm lạ Dù ngoài trời tầm tã mưa tuôn Tiếng đại bác gầm rung vách lá Ôi quê hương ta đẹp quá! Dù trên đường còn những hố bom Dù áo em vẫn còn mảnh vá Ta về đây chẳng mang gì cho em cả Chỉ có trái tim chung thủy, sắt son Và khẩu súng trong tay cháy bỏng căm hờn. 9-1965. Đêm mưa (Hoàn) Con về thăm mẹ, đêm mưa Mới hay nhà dột, gió lùa bốn bên Mưa rơi sợi thẳng, sợi xiên Cứ nhằm vào mẹ những đêm trắng trời Con đi đánh giặc suốt đời Vẫn không che được một nơi mẹ nằm. Những đứa trẻ chơi trước cửa Đền (Thi Hoàng).

(42) Ông từ giữ đền ơi xin ông đấy Chấp với bọn trẻ ranh rửng mỡ làm gì Thế là ông cười rồi ông nhỉ Cho chúng nó chơi đừng đuổi chúng đi. Này thằng Tâm con nhà bố Tầm Trước cửa đền xin đừng giồng cây chuối Lại còn hét như giặc cái Con bé cái Nhân con bà Nhẫn kia. Những mắt cười vê tít lại cứ như sợi chỉ Gạch sân đền ấm lên ửng má Tiếng trẻ con non màu lá mạ Vệt mồ hôi tươi mưởi quệt ngang mày. Thật tuyệt vời thằng cháu ông Đương Ngón tay cái rất to cho được vào lỗ mũi Ra đây nhảy dây, ra đây trốn đuổi Chúng như là hạt mẩy dưới hoàng hôn. Hoa mẫu đơn cũng tưng bừng í ới Khói hương bài thơm tỉ tê lân la Cây vun tán lên vun xôi đóng oản Gió liu riu cho thấm tháp chan hòa. Chợt ngẫm thấy trẻ em là giỏi nhất Làm được buôie chiều rất giống ban mai Thánh cũng hân hoan ...đố ai biết được Ngài ở trong kia hay ở ngoài này./. Cửu Long giang ta ơi (Nguyên Hồng) Ngày xưa ta đi học Mười tuổi thơ nghe gió thổi mùa thu Mắt ngẩng lên trông bản đồ rực rỡ Như đồng hoa bỗng gặp một đêm mơ Bản đồ mới tường vôi cũng mới.

(43) Thầy giáo lớn sao, thước bảng cũng lớn sao Gậy thần tiên và cánh tay đạo sĩ Ðưa ta đi sông núi tuyệt vời Tim đập mạnh hồn ngây không sao hiểu Mê Kông sông dài hơn hai ngàn cây số mông mênh Nguồn tự Trung Hoa có Vạn lý trường thành Có Hy Mã lạp sơn, Ðộng Ðình hồ, Tây du, Thủy Hử Mê Kông chảy Cây lao đá đổ Ngẫm nghĩ voi đi Thác Khôn cười trắng xóa Lan hoang dứa mật thông nhựa lên hương Những trưa hè ngun ngút nắng Trường Sơn Rừng Lào- Miên rộng quá Dân Lào - Miên mến yêu Xôi nếp nước trong sẵn sàng chia bạn đói Ta đi...bản đồ không còn nhìn nữa Sáng trời thu lại còn bướm với trời xanh Trúc đào tươi chim khuyên riả cánh sương đọng long lanh Ta cởi áo lội dòng sông ta hát Mê Kông chảy Mê Kông cũng hát Rừng núi lùi xa Ðất phẳng thở chan hòa Sóng tỏa chân trời buồm trắng Nam bộ Nam bộ Chín nhánh Mê Kông phù sa nổi váng... Ruộng bãi Mê Kông trồng không hết lúa Bến nước Mê kông tôm cá ngập thuyền Sầu riêng thơm dậy đất Thủ Biên Suối mát dội trong lòng dừa trĩu quả Mê Kông quặn đẻ... Chín nhánh sông vàng Nông dân Nam bộ gối đất nằm sương Mồ hôi vã bãi lau thành đồng lúa Thành những tên đọc lên nước mắt đều muốn ứa Những Hà tiên, Gia định, Long Châu Những Gò công, Gò vấp, Ðồng tháp, Cà mau Những mặt đất.

(44) Cha ông ta nhắm mắt Truyền cháu con không bao giờ chia cắt Ta đã lớn Thầy giáo già đã khuất Thước bản to nay thành cán cờ sao Những tên làm man mác tuổi thơ xưa Ðã thấm máu của bao hồn bất tử Những Minh Khai, Hà Huy Tập, Lê Hồng Phong, Trần Phú Những bông hoa dân tộc anh hùng Mười sáu tuổi xanh Em Ðuốc Sống đốt mình phá tan kho giặc Võ thị Sáu vùng răng cắn chặt Giữ trung trinh cho đến phút cuối cùng Ðạn giặc xuyên lỗ chỗ ngực măng non Ðỏ thắm nụ cười Chào Bác Hồ và Việt nam bất diệt. Ðêm nay Cửu Long Giang vẫn âm vang sóng cát Sao khuya lấp lánh Lửa chài thức sáng nhịp hát hò ơ Ðồng Tháp xa đưa những tiếng mẹ ru Hồ Chí Minh thành ca dao bát ngát..... Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) Anh đội viên thức dậy Thấy trời khuya lắm rồi Mà sao Bác vẫn ngồi Đêm nay Bác không ngủ Lặng yên nhìn bếp lửa Vẻ mặt Bác trầm ngâm Ngoài trời mưa lâm thâm Mái lều tranh xơ xác Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm.

(45) Rồi Bác đi démchăn Từng người từng người một Sợ cháu mình giật thột Bác nhón chân nhẹ nhàng Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơi ngọn lửa hồng Thổn thức cả nỗi lòng Thầm thì anh hỏi nhỏ Bác ơi! "Bác ngủ chưa Bác có lạnh lắm không ?" - Chú cứ việc ngủ ngon Ngày mai đi đánh giặc Vâng lời anh nhắm mắt Nhưng bụng vẫn bồn chồn Không biết nói gì hơn Anh nằm lo Bác ốm Lòng anh cứ bề bộn Vì Bác vẫn thức hoài Chiến dịch hãy còn dài Rừng lắm dốc lắm ụ Đêm nay Bác không ngủ Lấy sức đâu mà đi ...Lần thứ ba thức dậy Anh hoảng hốt giật mình Bác vẫn ngồi đinh ninh Chòm râu im phăng phắc Anh vội vàng nằng nặc - Mời Bác ngủ Bác ơi Trời sắp sáng mất rồi Bác ơi ! mời Bác ngủ.

(46) - Chú cứ việc ngủ ngon Ngày mai đi đánh giặc Bác thức thì mặc Bác Bác ngủ không yên lòng - Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng Rải lá cây làm chiếu Manh áo phủ làm chăn Trời thì mưa lâm thâm Làm sao cho khỏi ướt ! Càng thương càng nóng ruột Mong trời sáng mau mau Anh đội viên nhìn Bác Bác nhìn ngọn lửa hồng Lòng vui sướng mênh mông Anh thức luôn cùng Bác Đêm nay Bác ngồi đó Đêm nay Bác không ngủ Vì một lẽ thường tình Bác là Hồ Chí Minh. 1951 Nỗi niềm Thị Nở (Quang Huy) Người ta cứ bảo dở hơi Chấp chi miệng thế lắm lời thị phi Dở hơi nào dở hơi gì Váy em sắn lệch nhiều khi cũng tình Làng này khối kẻ sợ anh Rượu be với chiếc mảnh sành cầm tay Sợ anh chửi đổng suốt ngày Chỉ mình em biết anh say rất hiền Anh không nhà cửa bạc tiền.

(47) Không ưa luồn cúi không yên phận nghèo Cái tên mơ mộng Chí Phèo Làm em đứt ruột mấy chiều bờ ao Quần anh ống thấp ống cao Làm em hồn vía nao nao đêm ngày Khen cho con Tạo khéo tay Nồi này thì úp vung này chứ sao Đêm nay trời ở rất cao Sương thì đãm quá trăng sao lại nhoà Người ta mặc kệ người ta Chỉ em rất thật đàn bà với anh Thôi rồi đắt lắm tiết trinh Hồn em nhập bát cháo hành nghìn năm./. Đường khuya trở bước (Đinh Hùng) Tôi đến đêm xưa, Em vắng nhà, Trăng vàng, mây bạc, sầu như hoa . Tôi từ viễn phố rời chân lại, Chỉ thấy sương nhiều như lệ sa . Ở cũng bâng khuâng, đi chẳng đành, Đêm trời, sao cũ sáng long lanh. Lòng ta ngẫm truyện mười phương vậy: Người gái khuê phòng kia mắt xanh? Tôi cũng chưa đi hết dặm đường, Đời dài, mới đến nửa sầu thương. Một đêm trở bước cho lòng nghĩ, Sao biếc rơi tàn mộng phấn hương. Người về (Hoàng Hưng) Người về từ cõi ấy Vợ khóc một đêm con lạ một ngày.

(48) Người về từ cõi ấy Bước vào cửa người quen tái mặt Người về từ cõi ấy Giữa phố đông nhồn nhột sau gáy Một năm sau còn nghẹn giữa cuộc vui Hai năm còn mộng toát mồ hôi Ba năm còn nhớ một con thạch thùng Mười năm còn quen ngồi một mình trong tối Một hôm có kẻ nhìn trân trối Một đêm có tiếng bâng quơ hỏi Giật mình một cái vỗ vai Đồng chí (Chính Hữu) Quê hương anh nước mặn đồng chua Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá. Anh với tôi, đôi người xa lạ, Tự phương trời chẳng hẹn qen nhau Súng bên súng, đầu sát bên đầu Đêm rét chung chăn, thành đôi tri kỉ. Đồng chí ! Ruộng nương anh gửi bạn thân cày Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi. Áo anh sức vai Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắ m lấy bàn tay. Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Đầu súng trăng treo..

(49) Khi con Tu hú (Tố Hữu) Khi con tu hú gọi bầy Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt ngào Vườn râm dậy tiếng ve ngân Bắp ray vàng hạt đầy sân nắng đào Trời xanh càng rộng càng cao Đôi con diều sáo lộn nhào trên không... Ta nghe hè dậy bên lòng Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi! Ngột làm sao, chết uất thôi Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu! Huế, tháng 7. 1939. Lên Cấm Sơn (Thôi Hữu) Tôi lên vùng Cấm Sơn Đi tìm thăm bộ đội Đây bốn bề núi, núi Heo hút vắng tăm người Đèo cao rồi lũng hẹp Dăm túp lều chơi vơi Bộ đội đóng ở đó Cách xa hẳn cuộc đời Ngày ngày ngóng đợi tin xuôi ngược Chỉ thấy mây xanh bát ngát trời Họ đã từng dự trận Từ Tiên Yên, Đầm Hà Về An Châu, Biển Động Thấm thoắt hai năm qua Cuộc đời gió bụi pha xương máu Đói rét bao lần xé thịt da.

(50) Khuôn mặt đã lên màu tật bệnh Đâu còn tươi nữa những ngày hoa! Lòng tôi xao xuyến tình thương xót Muốn viết bài thơ thấm lệ nhoà Tặng những anh tôi từng rỏ máu Đem thân xơ xác giữ sơn hà Quây quần bên nến trám Chúng tôi ngồi hàn huyên Bao giờ vinh nhục Bao nhiêu phút ưu phiền Của đời người chiến sĩ Đêm thâu kể triền miên: "Có khi gạo hết tiền vơi Ổi xanh hái xuống đành xơi no lòng Có đêm gió bấc lạnh lùng Áo quần rách nát lá dùng che thân Khó khăn đau ốm muôn phần Lấy đâu đủ thuốc mặc dần bệnh nguôi Có phen chạy giặc tơi bời Rừng sâu đói rét, không người hỏi han". Đến nay họ về đây Giữ vững miền núi Cấm Thổ phỉ quét xong rồi Đồn Tây xa chục dặm Kiến thiết lại bản xóm Bị giặc đốt tan tành Trên nền tro đen kịt Vàng hoe màu mái gianh Họ đi tìm dân chúng Lẩn trốn trong rừng xanh Về làm ăn cày cấy Tiếp tục đời yên lành Tiếng hát lừng vang trong gió núi Ngày vàng ngân giọng trẻ ê a Ở đây bản vắng rừng u tối Bộ đội mang gieo ánh chói loà Ở đây đường ngập bùn phân cũ Xẻng cuốc khua vang điệu dựng nhà.

(51) Ở đây những mặt buồn như đất Bộ đội cười lên tươi như hoa. Họ vẫn gầy, vẫn ốm Mắt vẫn lõm, da vàng Áo chăn chưa đủ ấm Ăn uống vẫn tồi tàn Nhưng vẫn vui vẫn nhộn Pháo cười luôn nổ ran Lòng tôi bừng thức tình trai mạnh Muốn viết bài thơ nhộn tiếng cười Tặng những anh tôi trong lửa đạn Qua nghìn gian khổ vẫn vui tươi. Lời nói dối nhân ái (Trang Thế Hy) Gió nói với chiếc lá úa: “Trong vòng luân hồi bất tận của kiếp lá màu vàng của mi trong khoảnh khắc nầy là nét đẹp vĩnh hằng của nhan sắc mùa thu tàn phai nhanh” “Đừng buồn! Cái đẹp nào cũng phù du vì chỉ có cái phù du mới đẹp” Lá biết gió nói dối nhưng lá vẫn vui vẻ bay vèo theo gió “CHÀNG thấy NÀNG đẹp rồi chàng mới yêu, Anh thì ngược lại, anh yêu em trước rồi sau đó mới biết rằng em đẹp” Lời nói dối ngược ngạo luật phản xạ của anh chồng làm ửng hồng đôi má cô vợ trẻ] Cô gái nói với ông già: “Bố đẹp lão quá, hồi còn trai chắc bố có số đào hoa” Ong già – héo queo như một cây kiểng còi – uống lời nói dối cực kỳ khó tin của cô gái như uống giọt nước thần có dược chất hồi xuân.

(52) Tiếc thay, những lời nói dối ta phải nghe hằng ngày lại là những lời nói dối không nhân ái! Bến Tre - 1990 Gánh nước đêm (Á Nam Trần Tuấn Khải) Em bước chân ra Con đường xa tít Con sông mù mịt Bên vai kĩu kịt Nặng gánh em trở ra về Ngoảnh cổ trông sông rộng trời khuya... Vì chưng nước cạn nặng nề em dám kêu ai! Nghĩ tiếc công cho bà Nữ Oa đội đá vá giời Con dã tràng lấp bể biết đời nào xong! Cái bước đêm khuya thân gái ngại ngùng Nước non gánh nặng Cái đức ông chồng hay hỡi có hay? Em trở vai này... Tỳ Bà (Bích Khê) Nàng ơi ! Tay đêm đang giăng mềm Trăng đan qua cành muôn tay êm Mây nhung pha màu thu trên trời Sương lam phơi màu thu muôn nơi Vàng sao nằm im trên hoa gầy Tương tư người xưa thôi qua đây Ôi ! Nàng năm xưa quên lời thề Hoa vừa đưa hương gây đê mê.

(53) Cây đàn yêu đương làm bằng thơ Cây đàn yêu đương run trong mơ Hồn về trên môi kêu: em ơi Thuyền hồn không đi lên chơi vơi Tôi qua tìm nàng vay du dương Tôi mang lên lầu lên cung Thương Tôi không bao giờ thôi yêu nàng Tình tang tôi nghe như tình lang Yêu nàng bao nhiêu trong lòng tôi Yêu nàng bao nhiêu trên đôi môi Đâu tìm Đào Nguyên cho xa xôi Đào Nguyên trong lòng nàng đây thôi Thu ôm muôn hồn chơi phiêu diêu Sao tôi không màng kêu: em yêu Trăng nay không nàng như trăng thiu Đêm nay không nàng như đêm hiu Buồn lưu cây đào tìm hơi xuân Buồn sang cây tùng thăm đông quân Ô ! Hay buồn vương cây ngô đồng Vàng rơi ! vàng rơi: Thu mênh mông. Gửi Bác Trần Nhuận Minh (Trần Đăng Khoa) Bỏ làng ra thành phố Hai anh em thợ cày Thân cũng như hoa cỏ Hồn gửi vào gió mây Người bảo bác theo Đỗ Em phải học Lý thôi Bác đã bay dưới đất Em đành đi trên giời.

(54) Bác âm thầm chìm nổi Cùng kiếp người lang thang Em lông nhông bầu bạn Với kiến đen chó vàng Bao nhiêu là giun dế Đã khiêng vác em lên Tên tuổi em xủng xoảng Những mõ ran trống rền Bác làm bông lau ngàn Thả hồn vào hoang vắng Khi buồn thì hát ca Lúc vui thì im lặng Em quẩy bầu trăng gió Bác gánh bao nỗi người Sóng đôi mà đơn độc Đi mang mang trong đời Nhưng giờ em đã chán Những vinh quang hão huyền Chỉ muốn làm mây trắng Bay cho chiều bình yên Trả niềm vui cho cỏ Trả nỗi buồn cho cây Lại áo tơi nón lá Ta về với luống cày Đất trời thì chật hẹp Làng quê thì mênh mông Thung thăng em với bác Ta cưỡi thơ ra đồng... Thu điếu (Nguyễn Khuyến) Ao thu lạnh lẽo nước trong veo, Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo..

(55) Sóng biếc theo làn hơi gợn tí, Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo. Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt, Ngõ trúc quanh co khách vắng teo. Tựa gối, buông cần lâu chẳng được, Cá đâu đớp động dưới chân bèo. Bến Mi Lăng (Yến Lan) Bến My Lăng nằm không thuyền đợi khách Rượu hết rồi, ông lái chẳng buồn câu Trăng thì đầy, dâng vàng trên mặt sách Ông lái buồn để gió lén mơn râu. Ông không muốn run người rao tiếng địch Chờ mãi hồn vượt cả ý trăng sao Vì đìu hiu, đìu hiu trời tĩnh mịch Trời võ vàng, trời thiếu những vì sao ! Trôi quanh thuyền những lá vàng lạnh Tìm mặt trời nhưng chỉ giải trăng ... trăng Từng áo chiều bọc hồng đua làng tránh Để đêm buồn vây phủ bến My Lăng Nhưng đêm kia có một chàng kỵ mã Nhưng đầy trăng màu áo ngọc lưu ly Chàng gọi đò, gọi đònhư hối hả Sợ trăng vàng rơi khuất lối chưa đi. Ông lão vẫn say trăng, đầu gối sách Để thuyền hồn bơi khỏi bến My Lăng Tiếng gọi đò, gọi đò như oán trách Gọi đò, thôi, run rẩy cả nguồn tranh. Bến My Lăng còn lạnh , Bến My Lăng Ông lái buồn đợi khách suốt bao trăng. Tháp Chàm.

(56) (Văn Lê) Ngút ngàn ở giữa rừng xanh Hiện lên ngọn tháp một mình cô đơn Người xưa đã chọn mặt tường Để lưu giữ lấy tâm hồn thiêng liêng Nắng chiều ngọn tháp đổ nghiêng Thời gian ăn rỗng cả viên gạch hồng Vậy mà trong thớ đất nung Vẫn còn in đậm chân dung con người Còn đây vũ nữ lả lơi Trăm năm vẫn múa không người lại xem Thần tình yêu nép bên thềm Mũi tên số phận chưa tìm đích bay Còn đây một mẩu cánh tay Một bàn chân gãy, một cây gươm cùn Một con ngựa mất yên cương Một cây cung cháy, lửa cồn xung quanh Những gì thuộc của chiến tranh Chẳng còn giữ được nguyên lành, lạ không! Bao năm gió táp mưa rừng Vẫn không xóa được chân dung con người Để chiều nay trước mắt tôi Một người múa với một người đứng xem Vô tư như một ngọn đèn Tháp Chàm lặng lẽ sáng lên giữa rừng. Ông đồ (Vũ Đình Liên) Mỗi năm hoa đào nở Lại thấy ông đồ già Bày mực tàu giấy đỏ Bên phố đông người qua.

(57) Bao nhiêu người thuê viết Tấm tắc nợo khen tài Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay Nhưng mỗi năm mỗi vắng Người thuê viết nay đâu? Giấy đỏ buồn không thấm Mực đọng trong nghiên sầu... Ông đồ vẫn ngồi đấy Qua đường không ai hay Lá vàng rơi trên giấy Ngoài giời mưa bụi bay. Năm nay đào lại nở Không thấy ông đồ xưa. Những người muôn năm cũ Hồn ở đâu bây giờ ? Đèo cả (Hữu Loan) Đèo Cả! Đèo Cả! Núi cao ngất! Mây trời Ai Lao Sầu đại dương Dặm về heo hút Đá bia mù sương! Bên quán hồng quân Người Ngựa Mỏi Nhìn dốc Ngồi than Thương ai lên đường.

(58) Chầy ngày Lạc giữa núi Sau chân Lối vàng xanh tuôn Dưới cây Bên suối độc Cheo leo Chòi canh Như biên cương. Tức Râu trùm vai rộng Không nhận ra người làng Rau khe Cơm vắt Áo phai màu chiến trường Ngày thêm Vượn hú Đêm canh Gặp hùm Lang thang! Gian nguy Lòng không nhạt Căm thù trăm năm xa Máu nghiêng sôi dào dạt Từ nguồn thiêng Ông cha. - Cầu xây chiến lũy ngất Đây hình hài thiên hoa! - Xâm lăng! - Xâm lăng! Súng Thèm Gươm Khát - Ai ngâm Lung lay Đêm quê nhà ! Nhớ về thăm Đèo Cả.

(59) Hậu phương từ rất xa Ăn với nhau Bữa heo rừng Công thui Chấm muối Ngủ với nhau Sạp rừng Nửa tối Biệt nhau Rừng hoang Canh gì Râu ngược Chào nhau Bên vách núi Giặc từ Vũng Rô bắn tới Giặc từ trong trăn ra Nhưng Đèo Cả Vẫn Giữ Vững Chân đèo Nam Máu giặc Mấy lần Nắng khô Sau mỗi lần thắng Những người trấn Đèo Cả Về bên suối Đánh cờ Người hái cam rừng Ăn nheo mắt Người vá áo Thiếu kim Mài sắt Người đập mảnh chai Vểnh cằm Cạo râu... Suối mang bóng người Soi Những Về.

(60) Đâu ?! Viếng bạn (Hoàng Lộc) Hôm qua còn theo anh Đi ra đường quốc lộ Hôm nay đã chặt cành Đắp cho người dưới mộ. Đứa nào bắn anh đó Súng nào nhằm trúng anh Gọi tên nó ra anh ! Tên nó là đế quốc Tên nó là thực dân Nó là thằng thổ phỉ Hay là đứa việt gian ? Khóc anh không nước mắt Mà lòng đau như thắt Gọi anh chửa thành lời Mà hàm răng dính chặt . Ở đây không gỗ ván Vùi anh trong tấm chăng Của đồng bào Cửa Ngăn Tặng tôi ngày phân tán Mai mốt bên cửa rừng Anh có nghe súng nổ Là chúng tôi đang cố Tiêu diệt kẻ thù chung . Tiếng thu (Lưu Trọng Lư).

(61) Em không nghe mùa thu Dưới trăng mờ thổn thức? Em không nghe rạo rực Hình ảnh kẻ chinh phu Trong lòng người cô phụ ? Em không nghe rừng thu, Lá thu kêu xào xạc, Con nai vàng ngơ ngác Đạp trên lá vàng khô ? Nhớ rừng (Thế Lữ) Gặm một khối căm hờn trong cũi sắt, Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua. Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ, Giương mắt bé riễu oai linh rừng thẳm Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi. Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi, Với cặp báo chuồng bên vô tư lự. Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ, Thủa tung hoành, hống hách những ngày xưa. Nhớ cảnh sơn lâm, bóng cả, cây già, Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi, Với khi thét khúc trường ca dữ dội Ta bước chân lên, dõng dạc, đường hoàng, Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng, Vờn bóng âm-thầm, lá gai, cỏ sắc. Trong hang tối, mắt thần khi đã quắc Là khiến cho mọi vật đều im hơi. Ta biết ta chúa tể muôn của loài Giữa chốn thảo hoa, không tên không tuổi. Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan? Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới? Đâu những bình minh cây xanh nắng gội.

(62) Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng? Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật? Than ôi! thời oanh liệt nay còn đâu? Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu Ghét những cảnh không đời nào thay đổi, Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối: Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng; Giải nước đen giả suối, chẳng thông dòng Len dưới nách những mô gò thấp kém; Dăm vừng lá hiền lành không bí hiểm Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu Của chốn ngàn năm cao cả, âm u. Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ! Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị, Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa Nơi ta không còn được thấy bao giờ! Có biết chăng trong những ngày ngao ngán Ta đang theo giấc mộng ngàn to lớn Để hồn ta phảng phất được gần ngươi Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi! 1936. Một vị tướng về hưu (Nguyễn Đức Mậu) Thôi, đã dứt đường binh nghiệp Tuổi hưu rồi, bác ở quê Chạnh nhớ bạn bè thuở trước Cùng đi có đứa không về Người vợ tuổi già như bác Miếng trầu nhai dập chiều mưa Hồi còn trẻ xa nhau mãi.

(63) Giờ thương biết mấy cho vừa Huân chương xếp vào góc tủ Nay hàm tướng tá mà chi Tuổi già công danh xem nhẹ Cuộc đời như nước trôi đi Thuở trước bạn cùng súng đạn Nay khuây hàng xóm bạn già Bao dốc, bao rừng đã vượt Lối mòn quanh quẩn vào ra Ngày đi khuất bóng mẹ cha Ngày về sửa sang mộ cũ Âm thầm một tấc đất sâu Hương khói tờ mờ màu cỏ Ngôi nhà nắng mưa vẫn đó Đàn con mỗi đứa một nơi Nếu không có trẻ hàng xóm Tuổi già hẳn nhiều đơn côi Những đêm gió thổi buốt trời Vết thương cũ còn đau nhức Ôi sư đoàn xưa giờ đâu Người cũ, ai còn, ai mất? Về hưu giờ thôi quyền chức Ai người nhớ bác, lại chơi Ai kẻ xa lòng, tránh mặt Niềm riêng một mảnh trăng trời. Những mùa trăng mong chờ (Lê Thị Mây) Thư anh tin ngày về Cho vầng trăng hẹn mọc Trong ngần cao hoa thơm Mây chớm màu tha thiết.

(64) Trăng non nghiêng qua rồi Bom rung vầng trăng khuyết Xô thuyền trong xa xôi Giữa gập nghềnh núi biếc Anh khoác balô về Ðất trời dồn chật lại Em tái nhợt niềm vui Như trăng mọc ban ngày Gặp nhau tròn mùa trăng Em trẻ như bầu trời Vòng tay anh đằm thắm Giầu lời ru trên môi Mai lại tiễn xa nhau Vầng trăng cong chẽn lúa Ðêm đêm chín ngàn sao Rỏ vào tim giọt lửa Mong chờ em mong chờ Vầng trăng xinh ... gương mặt Sáng sáng đầy theo anh Suốt chặng đường đánh giặc. Dặn con (Trần Nhuận Minh) Chẳng ai muốn làm hành khất Tội trời đày ở nhân gian Con không được cười giễu họ Dù họ hôi hám úa tàn Nhà mình sát đường, họ đến Có cho thì có là bao Con không bao giờ được hỏi Quê hương họ ở nơi nào Con chó nhà mình rất hư.

(65) Cứ thấy ăn mày là cắn Con phải răn dạy nó đi Nếu không thì con đem bán Mình tạm gọi là no ấm Ai biết cơ trời vần xoay Lòng tốt gửi vào thiên hạ Biết đâu nuôi bố sau này... Cửa Lục Thủy 13–11–1991 Hội Lim (Vũ Đình Minh) Tôi trót biết đời em trắc trở Nên hội này em hát chẳng vô tư Nón thúng quai thao em thẹn thùng che má Hát đắm say cho đứt ruột gan người Hát như thể cuộc đời toàn nhàn hạ Chỉ để yêu, để nhớ, để thương thôi Xin gió lạnh đừng lật nghiêng vành nón Kẻo tôi nhìn thấy nước mắt em rơi Khóc người vợ hiền (Tú Mỡ) Bà Tú ơi! Bà Tú ơi! Té ra bà đã qua đời, thực ư? Tôi cứ tưởng nằm mơ quái ác Vùng dậy là tỉnh giấc chiêm bao Tỉnh dậy, nào thấy đâu nào Nào đâu bóng dáng ra vào hôm mai. Đâu bóng dáng con người thuỳ mị Tuy tuổi già xấp xỉ bảy mươi Vẫn còn khoẻ mạnh, vui tươi Le te, nhanh nhẹn như thời xuân xanh.

(66) Nhìn sau lưng, vô tình cứ ngỡ Một cô nào thiếu nữ thanh tân. Vậy mà cái chết bất thần Cướp bà đi mất, vô ngần xót xa! Kể từ thuở đôi ta kết tóc Thấm thoát gần năm chục năm qua. Thuỷ chung chồng thuận vợ hoà Gia đình hạnh phúc, thật là ấm êm Tôi được bà vợ hiền thuần thục Cảm thấy mình tốt phúc bao nhiêu! Đôi ta cùng một cảnh nghèo Đạo chồng vợ lấy chữ yêu làm nền. Nhớ khi giường bệnh đã nằm Bà còn thủ thỉ tình thâm thương chồng "Tôi mà chết thì ông sẽ khổ Vì, cứ theo câu cổ ngữ ta Xưa nay con cái nuôi cha Cũng không chu đáo bằng bà nuôi ông". Bà ơi, hãy dầu lòng yên dạ Giấc nghìn thu cho thoả vong hồn Bà ơi, đã có dâu con Một lòng phụng dưỡng, chăm nom bố già. Tôi có khổ, âu chỉ là khổ Vì thiếu bà, nhà cửa vắng tanh Khổ khi thức giấc tàn canh Bên giường trống trải một mình nằm trơ. Khổ nhớ lại sớm trưa ngày trước Pha ấm trà chén nước mời nhau. Giờ tôi chẳng thấy bà đâu Bên bàn thờ nhắp chén sầu đầy vơi... Khổ những lúc ra sân, mê tỉnh Ngắm vườn nhà thấy cảnh thênh thang Mà bà khuất núi cho đang Quả cau tươi, lá trầu vàng ai xơi? Khổ trông thấy cái cơi còn đó Đã khô trầu khô vỏ, khô cau. Ba thước đất đã vùi sâu.

(67) Cặp môi cắn chỉ ăn trầu đỏ tươi Ngẫm : cảnh già cuộc đời sung sướng Tưởng vợ chồng còn hưởng dài lâu Không ngờ con tạo cơ cầu Bà đi, để tủi để sầu cho tôi Ôi! Duyên nợ thế thôi là hết Năm mươi năm thắm thiết yêu nhau! Bà về trước, tôi về sau Thôi đành tạm biệt, nuốt sầu gượng vui Bà đi rồi nhưng tôi phải ở Công việc đời còn dở tí thôi Bao giờ nhiệm vụ xong xuôi Về nơi cực lạc, lại tôi với bá... 19-11-1968 Cuộc chia ly màu đỏ (Nguyễn Mỹ) Đó là cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ Tươi như cánh nhạn lai hồng Trưa một ngày sắp ngả sang đông Thu, bỗng nắng vàng lên rực rỡ. Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa Chồng của cô sắp sửa đi xa Cùng đi với nhiều đồng chí nữa Chiếc áo đỏ rực như than lửa Cháy không nguôi trước cảnh chia ly Vườn cây xanh và chiếc nón trắng kia Không giấu nổi tình yêu cô rực cháy Không che được nước mắt cô đã chảy Những giọt long lanh, nóng bỏng, sáng ngời Chảy trên bình minh đang hé giữa làn môi Và rạng đông đang hừng trên nét mặt Một rạng đông với màu hồng ngọc Cây si xanh gọi họ đến ngồi Trong bóng rợp của mình, nói tới.

(68) ngày mai… Ngày mai sẽ là ngày sum họp Đã toả sáng những tâm hồn cao đẹp! Nắng vẫn còn ngời trên những lá si Và người chồng ấy đã ra đi… Cả vườn hoa đã ngập tràn nắng xế Những cánh hoa đỏ vẫn còn rung nhè nhẹ Gió nói, tôi nghe những tiếng thì thào “Khi Tổ quốc cần họ biết sống xa nhau…” Nhưng tôi biết cái màu đỏ ấy Cái màu đỏ như màu đỏ ấy Sẽ là bông hoa chuối đỏ tươi Trên đỉnh dốc cao vẫy gọi đoàn người Sẽ là ánh lửa hồng trên bếp Một làng xa giữa đêm gió rét… Nghĩa là màu đỏ ấy theo đi Như không hề có cuộc chia ly… 1964 Quê hương (Giang Nam) Thủa còn thơ ngày hai buổi đến trường Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ “Ai bảo chăn trâu là khổ?” Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao Những ngày chốn học Đuổi bướm cầu ao Mẹ bắt được… Chưa đánh roi nào đã khóc!.

(69) Có cô bé nhà bên Nhìn tôi cười khúc khích… Cách mạng bùng lên Rồi kháng chiến trường kỳ Quê tôi đầy bóng giặc Từ biệt mẹ, tôi đi Cô bé nhà bên (có ai ngờ) Cũng vào du kích Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích Mắt đen tròn (thương quá đi thôi) Giữa cuộc hành quân không nói được một lời Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi… Hòa bình tôi trở về đây Với mái trường xưa, bãi mía, luống cày Lại gặp em Thẹn thùng nép sau cánh cửa Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!) Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùi Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng Hôm nay nhận được tin em.

(70) Không tin được dù đó là sự thật Giặc bắn em rồi, quăng mất xác Chỉ vì em là du kích em ơi! Đau xé lòng tôi, chết nửa con người… Xưa yêu quê hương vì có chim, có bướm Có những ngày chốn học vị đòn, roi Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất Có một phần xương thịt của em tôi.. Thị Màu (Anh Ngọc) Người mấy trăm năm làm rung chuyển những sân đình Làm điên đảo những phông màn khép mở Người táo bạo Người không hề biết sợ Người chưa từng lùi bước trước tình yêu Người phá tung khuôn khổ những điệu chèo Để cuộc sống ùa lên đầu cửa miệng Người trung thực đến không cần giấu giếm Cặp môi hồng con mắt ướt đong đưa Người cả gan sàm sỡ cả cửa chùa Chọn sắc áo cà sa mà chọc ghẹo Thừa sinh lực nên người luôn túng thiếu Nên hương trầm tiếng mõ khéo trêu ngươi Người đi qua nghiêng ngả những trận cười Chấp tất cả lời ong ve mai mỉa Người chịu hết mọi thói đời độc địa.

(71) Chiếc quạt màu khép mở vẫn ung dung Trên môi người câu hát cứ trẻ trung Từng sợi tóc cũng rung theo nhịp phách Mùi táo chín, mùi hương, mùi da thịt Người đi qua sân khấu tới đời thường Người sống trong hơi thở của nhân dân Mấy trăm năm ai để thương để giận Câu sa lệch cũng hò reo nổi loạn Nhịp trống gầm lên những khát vọng không lời Những khát vọng nằm sâu trong mỗi trái tim người Được sống đúng với lòng mình thực chất Những xiềng xích phết màu sơn đạo đức Mấy trăm năm không khóa nổi Thị Màu Những cánh màn đã khép lại đằng sau Táo vẫn rụng sân đình không ai nhặt Bao Thị Màu đã trở về đời thực Vị táo còn chua mãi ở đầu môi . Nhớ (Hồng Nguyên) I Lũ chúng tôi Bọn người tứ xứ Gặp nhau hồi chưa biết chữ Quen nhau từ buổi "một hai" Súng bắn chưa quen Quân sự mươi bài Lòng vẫn cười vui kháng chiến Lột sắt đường tàu Rèn thêm dao kiếm Áo vải chân không Đi lùng giặc đánh Ba năm rồi gửi lại quê hương Mái lều gianh.

(72) Tiếng mõ đêm trường Luống cày đất đỏ Ít nhiều người vợ trẻ Mòn chân bên cối gạo canh khuya. Chúng tôi đi Nắng mưa sờn mép ba lô Tháng năm bạn cùng thôn xóm Nghỉ lại lưng đèo Nằm trên dốc nắng Kì hộ lưng nhau mhang bờ cát trắng Quờ chân tìm hơi ấm đêm mưa. - Đằng nớ vợ chưa ? - Đằng nớ ? - Tớ còn chờ Độc lập Cả lũ cười vang bên ruộng bắp Nhìn o thôn nữ cuối nương dâu. II Chúng tôi đi mang cuộc đời lưu động Qua nhiều nơi không nhớ hết tên làng Đã nghỉ lại rất nhiều nhà dân chúng Tôi nhớ bờ tre gió lộng Làng xuôi xóm ngược mái rạ như nhau Có nắng chiều đột kích mấy hàng cau Có tiếng gà gáy sớm Có ''khai hội, yêu cầu, chất vấn" Có mẹ hiền bắt rận cho những đứa con xa. Trăng lên tập hợp hát ôm nhà Tôi nhớ Giường kê cánh cửa Bếp lửa khoai vùi Đồng chí nứ vui vui Đồng chí nứ dạy tôi dăm tối chữ Đồng chí mô nhớ nữa Kể chuyện Bình Trị Thiên Cho bầy tôi nghe ví. Bếp lửa rung rung đôi vai đồng chí - Thưa trong nớ hiện chừ vô cùng gian khổ Đồng bào ta phải kháng chiến ra ri..

(73) Đêm đó chúng tôi đi Nòng súng nghiêng nghiêng Đường mòn thấp thoáng ... Trong điếm nhỏ Mươi người trai tráng Sờ chuôi lựu đạn Ngồi thổi nùn rơm Thức vừa rạng sáng Nhìn trời sương nhẩm bước chúng tôi đi Chúng tôi đi nhớ nhất câu ni Dân chúng cầm tay lắc lắc : Độc lập nhớ rẽ viền chơi với chắc Trời và Đất (Phan Thị Thanh Nhàn) Chiều nay chắc giận em ghê lắm Anh bực mình triết lý lung tung Hai đứa ta như trời với đất Tính tình sao xung khắc vô cùng Vâng, trời đất chẳng hề thân thiết Và tính tình có giống nhau đâu Trời vui buồn ồn ào lộ liễu Đất trầm tư suy nghĩ trước sau Anh ơi! Nếu ví được cao xa như thế Em cũng chẳng là trời đất gì đâu Nhưng anh có biết không? trời đất Sẽ chẳng là gì nếu thiếu nhau Nhưng trời đất dẫu cao xa lồng lộng Tính vẫn thường bồng bột đổi thay Khi giận dữ bão nghiêng đất lở Bão tan rồi trời xanh ngây thơ Đất khiêm nhường màu xanh lay động Và thẳm sâu lặng lẽ sinh sôi Trên mặt đất chính là cuộc sống.

(74) Có cần chi biện bạch nhiều lời. Người đàn bà ngồi đan (Ý Nhi) Giữa chiều lạnh Một người đàn bà ngồi đan bên cửa sổ Vừa nhẫn nại vừa vội vã Nhẫn nại như thể đó là việc phải làm suốt đời Vội vã như thể đó là lần sau chót Không thở dài Không mỉm cười Chị đang giữ kín đau thương Hay là hạnh phúc Lòng chị đang tràn đầy niềm tin Hay là ngờ vực Không một lần nào chị ngẩn nhìn lên Chị đang qua những phút giây trước lần gặp mặt Hay sau buổi chia ly Trong mũi đan kia ẩn giấu niềm hân hoan hay nỗi lo âu Trong đôi mắt kia là chán chường hay hy vọng Giữa chiều lạnh Một người đàn bà ngồi đan bên cửa sổ Dưới chân chị Cuộn len như quả cầu xanh Đang lăn đi những vòng chậm rãi. (01-1984) Nhớ máu (Trần Mai Ninh) Ơ cái gió Tuy Hoà….

(75) Cái gió chuyên cần Và phóng túng. Gió đi ngang, đi dọc, Gió trẻ lại - lưng chừng Gió nghỉ, Gió cười, Gió reo lên lồng lộng.. Tôi đã thấy lòng tôi dậy Rồi đây Còn mấy bước tới Nha Trang - A, gần lắm! Ta gần máu, Ta gần người, Ta gần quyết liệt.. Ơi hỡi Nha Trang! Cái đô thành vĩ đại Biết bao người niệm đọc tên mi.. Và Khánh Hoà vĩ đại! Mắt ta căng lên.

(76) Cả mặt Cả người, Cả hồn ta sát tới Nhìn mi! Ta có nhớ Những con người Đã bước vào bất tử! Ơ, những người! Đen như mực, đặc thành keo Tròn một củ Hay những người gầy sắt lại Mặt rẹt một đường gươm Lạnh gáy,,, Lòng bàn tay Khắc ấn chuỗi dao găm. Chân bọc sắt, Mắt khoét thủng đêm dày. Túi chứa cả Nha Trang… họ bước Vương Gia Ngại… Cung Giũ Nguyên Chút chít Hoàng Bá San… còn nữa!.

(77) Cả một đàn chó ghẻ Sủa lau nhau Và lần lượt theo nhau Chết không ngáp!. Dao găm để gáy, Súng màng tang. Ồng ộc xối đầy đường máu chó. Chúng nó rú. Cả trại giặc kinh hoàng:. Mẹ (Nguyễn Ngọc Oánh) Cành bàng thả lá heo may Mẹ gầy, cái dáng khô gầy cành tre Gót chai nứt nẻ đông hè Ruộng sâu bấm mãi đã tòe ngón chân Mẹ ngồi vá áo trước sân Vá bao mong ước, tay sần mũi kim Bát canh đắng lá chân chim Lẫn vài con tép Mẹ tìm dành con Co ro một mảnh chăn mòn Tàn đêm giấc ngủ hãy còn ngoài chăn Mẹ gom giẻ rách, giấy manh Mặc đôi quang thủng giữ lành tiếng rao.

(78) Áo nâu phơi vẹo bờ rào Cái phận đã bạc còn cào phải gai Quả cà cõng mấy củ khoai Con thút thít, Mẹ nghẹn hai ba lần Tối về đến lớp bình dân I tờ nhặt được đôi vần lại rơi Cha con trời gọi về trời Chái nhà mưa dột, ướt lời ru thương Tiễn con ra chốn chiến trường Gạt thầm nước mắt mong đường con khô Hai tay hết sẻ lại cho Còn phần Mẹ-một thân cò qua sông…. Bông và Mây (Ngô Văn Phú) Trên trời mây trắng như bông, Ở dưới cánh đồng, bông trắng như mây Những cô má đỏ hây hây Đội bông như thể đội mây về làng Muôn vàn tình thương yêu trùm lên khắp quê hương (Việt Phương) I Trời đổ mưa, đi viếng Bác đồng bào chờ bị ướt Bác thương đồng bào, con biết Bác không vui. Ngừng đập trái tim tột bậc con người Cây cỏ đất trời không thật nữa Mắt ta nhìn sắc màu cũng giả Ôi ước gì không thật cả nỗi đau mồ côi Con đóng cửa buồng, ở mình con với Bác.

(79) Chưa muốn cùng ai chia bớt nỗi đau này. Quanh người con và trong con tất cả đều bỗng khác Bác qua đời rồi sao con vẫn ngồi đây Con không thể nghĩ rằng Bác Hồ đã mất Mà nắng vẫn chuyền như sóc giữa lùm cây Con chim đuôi dài được Bác chở che vẫn bay về trước cổng Cây vú sữa đầu nhà dáng xoè rộng tán sum suê Bầy cá rô phi nhớ giờ Bác cho ăn lại ngoi lên đớp sóng Con ra đường quen đứng ngóng Bác quay về Hôm nay trên vườn ta trời uy nghi lồng lộng Hàng bụt mọc trầm tư vút thẳng bên bờ ao Gió heo may trong cành đa lao xao tìm gọi nắng Lê-nin trên bàn đang chờ đón Bác đi vào. Bác ơi lúc mùa này đồng thấp đồng cao lên đẹp lắm Cơn bão vào đất liền đi chậm lại rồi tan Mua bia đã bớt xếp hàng và anh em còn cố gắng Đêm qua 140 bốt đồn thù bị ta đánh trong Nam Con trữ các loại tin đứng chờ đây mong từ Bác một lời ánh sáng Như từ lâu nay con vẫn hay làm Bác lại về đi Bác ơi sau mấy ngày đi vắng Khoẻ mạnh hồng hào trong nắng óng vườn cam II Đêm nay nghìn vạn chúng con xếp thành hàng đi viếng Bác Ôi làm sao nguôi được nhớ thương này Chúng con đi cho cả người vắng mặt Người chưa sinh người đã khuất cũng về đây Việt Nam đau cả lòng người dạ đất Sao mùa thu như nước mắt trời mây Chúng con đi theo tiếng Người phía trước Đường Hùng Vương dân tộc đi từ dựng nướcđến ngày nay Hãy về đây lũ làng Tây Nguyên đánh tiếng cồng thương xót Những con nước Cửu Long bát ngát đợi Cha về Đội áo tím sông Hương diệt Mỹ xong bỗng bồi hồi kinh ngạc Khi biết tiếng súng mình tai Bác vẫn hằng nghe Về đây những tấm lòng trung kiên trong chuồng cọp.

(80) Vết tím bầm thân ghi tạc những câu thề Về đây bà mẹ nghèo ở miền cao Hát Lót Đã nhiều đêm gặp Bác giữa cơn mê Hãy về đây những thợ xúc và lái xe khu mỏ Vùng than ơi Người nhắc nhở bao lần Những o gái Vĩnh Linh đầu tuyến lửa Mơ Bác Hồ thương gian khổ vào thăm Ông ké già nhà bên chân Pắc Bó Còn bàng hoàng hôm gặp gỡ đầu xuân Trái tim lớn đêm ngày không mệt mỏi Dệt dải hồng chắp mối bạn gần xa. III Ôi lòng Bác bao la trong Di chúc Vẫn hạt lúa củ khoai chân chất bình thường Cả dân tộc khóc Người thương mình nhất Người được thương trên tất cả người thương Người suốt đời quên mình cho Tổ quốc Khi ra đi chỉ dép lốp chiến trường Nguồn ánh sáng đến muôn đời chẳng tắt Vượt cao hơn sự chết, vẫn soi đường Ba Đình nức nở và ròng ròng nước mắt Muôn vàn tình thân yêu trùm lên khắp quê hương Ôi ta khóc tim ta dường như xé Từ trái tim giọt lệ hoá câu nguyền Ta chẳng giấu trước bạn bè quốc tế Nỗi đau này cao cả thiêng liêng Ta khóc cho mọi nơi còn xích xiềng áp bức Cho đời ta và lớp lớp đời sau Cho Trường Sơn, cho Tháp Mười, cho miền Nam ân hận chưa được chào đón Bác Ta khóc những lỗi lầm làm tim Bác thêm đau Ta tự biết sức ta trong những dòng nước mắt Cho ta khóc hôm nay để từ mai ta lao lên đánh giặc ở tuyến đầu Sau bao năm đồng chí với Người con gọi Người: Đồng chí Là khi con vĩnh biệt Người, Đồng chí, Bác Hồ ơi.

(81) Những chiến sĩ trẻ măng trên Cồn Cỏ Đài Bác cho đưa đất mẹ thêm gần. Muôn dòng sông chảy về lòng biển cả Bác nằm đây nhớ rõ mỗi người thân. IV Bác thường để lại đĩa thịt gà mà ăn trọn mấy quả cà xứ Nghệ Tránh nói chữ to và đi rất nhẹ cả trong vườn. Tim đau hết nỗi đau người ở chân trời góc biển Đến bên Người ta thở dễ dàng hơn. Khi đã quyết rất kiên cường mạnh mẽ Đốt cháy Trường Sơn đánh Mỹ cũng không sờn Lòng trời biển dịu hiền khi gặp trẻ con Sấm sét im cho nắng ấm chồi non. Bác không bằng lòng gọi trận đánh chết nhiều người là “đánh đẹp” Con xoá chữ “đẹp” đi như xoá sự cạn hẹp trong lòng con Thêm hiểu lòng Người đối với quân thù như sắt thép Mà tình thương mênh mông ôm hết mọi linh hồn. Ngoài bảy nhăm, Bác vẫn thường ném bóng Cái gạt tàn thuốc lá đã hàng năm thôi không nóng trên bàn Mỗi ban mai Bác luyện chân như ngày xưa tập trèo sườn núi vắng. Con biết lòng Người quyết sống cho miền Nam Con biết lòng Người quyết sống cho Việt Nam và thế giới Đầu bạc phơ trăm mối nước non nhà Căn nhà nhỏ những canh khuya vời vợi Vẫn lo toan tháo cởi những bất hoà Con nguyện làm một mảnh của Người, đến trọn đời tận tuỵ Hồ Chí Minh, người cộng sản rất mực Việt Nam và vô cùng chung thuỷ con người Ta gạt nước mắt ngẩng đầu lên, vẫn nắng Ba Đình trong veo Người đem về năm trước Ta thề mang ánh nắng này đến nhà mẹ già ở tận chót Cà Mau Những biên đội không quân như hình ảnh dân tộc ta lượn quanh Người lớn vượt Cất cánh bay cao theo tay Bác vẫy trên đầu..

(82) Đợi (Vũ Quần Phương) Anh đứng trên cầu đợi em Dưới chân cầu nước chảy ngày đêm Ngày xưa đã chảy, sau còn chảy Nước chảy bên lòng, anh đợi em Anh đứng trên cầu nắng hạ Nắng soi bên ấy lại bên này Đợi em. Em đến? Em không đến? Nắng tắt, còn anh đứng mãi đây! Anh đứng trên cầu đợi em Đứng một ngày đất lạ thành quen Đứng một đời đất quen thành lạ Nước chảy...kìa em, anh đợi em. Tên làng (Y Phương) Con là con trai của mẹ Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ Ba mươi tuổi từ mặt trận về Vội vàng cưới vợ Ba mốt tuổi tập tành nhà cửa Rào miếng vườn trồng cây rau Hạnh phúc xinh xinh nho nhỏ ban đầu Như mặt trời mới nhô ra khỏi núi Con là con trai của mẹ Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ Mang trong người cơn sốt cao nguyên.

(83) Mang trên mình vết thương Ơn cây cỏ quê nhà Chữa cho con lành lặn Con là con trai của mẹ Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ Lần đầu tiên ôm tiếng khóc lên ba Lần đầu tiên sông núi gọi ông bà Lần đầu tiên nhóm lửa trên mặt nước Lần đầu tiên sứ sành rạn nứt Lần đầu tiên ý nghĩ khôn lên Ý nghĩ khôn lên nỗi buồn thấm tháp Bàn chân từng đạp bằng đá sắc Trở về làng bập bẹ tiếng đầu tiên Ơi cái làng của mẹ sinh con Có ngôi nhà xây bằng đá hộc Có con đường trâu bò vàng đen đi kìn kịt Có niềm vui lúa chín tràn trề Có tình yêu tan thành tiếng thác Vang lên trời Vọng xuống đất Cái tên làng Hiếu Lễ của con Lời mẹ dặn (Phùng Quán) Tôi mồ côi cha năm hai tuổi Mẹ tôi thương con không lấy chồng Trồng dâu, nuôi tằm, dệt vải Nuôi tôi đến ngày lớn khôn. Hai mươi năm qua tôi vẫn nhớ Ngày ấy tôi mới lên năm Có lần tôi nói dối mẹ Hôm sau tưởng phải ăn đòn. Nhưng không, mẹ tôi chỉ buồn Ôm tôi hôn lên mái tóc.

(84) - Con ơi trước khi nhắm mắt Cha con dặn con suốt đời Phải làm một người chân thật. - Mẹ ơi, chân thật là gì? Mẹ tôi hôn lên đôi mắt Con ơi một người chân thật Thấy vui muốn cười cứ cười Thấy buồn muốn khóc là khóc. Yêu ai cứ bảo là yêu Ghét ai cứ bảo là ghét Dù ai ngon ngọt nuông chiều Cũng không nói yêu thành ghét. Dù ai cầm dao dọa giết Cũng không nói ghét thành yêụ Từ đấy người lớn hỏi tôi: - Bé ơi, Bé yêu ai nhất? Nhớ lời mẹ tôi trả lời: - Bé yêu những người chân thật. Người lớn nhìn tôi không tin Cho tôi là con vẹt nhỏ Nhưng không ! những lời dặn đó In vào trí óc của tôi Như trang giấy trắng tuyệt vờị In lên vết son đỏ chóị Năm nay tôi hai mươi lăm tuổi Đứa bé mồ côi thành nhà văn Nhưng lời mẹ dặn thuở lên năm Vẫn nguyên vẹn màu son chói đỏ. Người làm xiếc đi giây rất khó Nhưng chưa khó bằng làm nhà văn Đi trọn đời trên con đường chân thật. Yêu ai cứ bảo là yêu Ghét ai cứ bảo là ghét Dù ai ngon ngọt nuông chiều Cũng không nói yêu thành ghét Dù ai cầm dao dọa giết Cũng không nói ghét thành yêụ Tôi muốn làm nhà văn chân thật chân thật trọn đời Đường mật công danh không làm ngọt được lưỡi tôi.

(85) Sét nổ trên đầu không xô tôi ngã Bút giấy tôi ai cướp giật đi Tôi sẽ dùng dao viết văn lên đá. 1957 Có khi nào (Bùi Minh Quốc) Có khi nào trên đường đời tấp nập Ta vô tình đã đi lướt qua nhau Bước lơ đãng chẳng ngờ đang để mất Một tâm hồn ta đợi đã từ lâu Tự hát (Xuân Quỳnh) Chẳng dại gì em ước nó bằng vàng Trái tim em, anh đã từng biết đấy Anh là người coi thường của cải Nên nếu cần anh bán nó đi ngay. Em cũng không mong nó giống mặt trời Vì sẽ tắt khi bóng chiều đổ xuống Lại mình anh đi với đêm dài câm lặng Mà lòng anh xa cách với lòng em. Em trở về đúng nghĩa với trái tim Biết làm sống những hồng cầu đã chết, Biết lấy lại những gì đã mất,.

(86) Biết rút gần khoảng cách của yêu tin Em trở về đúng nghĩa trái tim em Biết khao khát những điều anh mơ ước, Biết xúc động qua nhiều nhận thức, Biết yêu anh và biết được anh yêu. Mùa thu nay sao bão mưa nhiều Những cửa sổ con tàu chẳng đóng Dải đồng hoang và đại ngàn tối xẫm Em lạc loài giữa sâu thẳm rừng anh Em lo âu trước xa tắp đường mình Trái tim đập những điều không thể nói Trái tim đập cồn cào cơn đói Ngọn lửa nào le lói giữa cô đơn. Em trở về đúng nghĩa trái tim em Là máu thịt đời thường ai chẳng có Vẫn ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi.. Áo lụa Hà Đông (Nguyên Sa) Nắng Sài gòn anh đi mà chợt mát bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông.

(87) anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn mà mua thu dài lắm ở chung quanh linh hồn anh vội vã vẽ chân dung bay vội vã vào trong hồn mở cửa gặp một bữa, anh đã mừng một bữa gặp hai hôm thành nhị hỹ của tâm hồn thơ học trò anh chất lại thành non và đôi mắt ngất ngây thành chất rượu em không nói đã nghe từng gia điệu em chưa nhìn mà đã rộng trời xanh anh trông lên bằng đôi mắt chung tình với tay trắng, em vào thơ diễm tuyệt em chợt đến, chợt đi, anh vẫn biết trời chợt mưa, chợt nắng, chẳng vì đâu nhưng sao đi mà không bảo gì nhau để anh gọi, tiếng thơ buồn vọng lại để anh giận, mắt anh nhìn vụng dại giận thơ anh đã nói chẳng nên lời em đi rồi, sám hối chạy trên môi những tháng ngày trên vai buồn bỗng nặng em ở đâu, hỡi mùa thu tóc ngắn giữ hộ anh màu áo lụa Hà Đông anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng giữ hộ anh bài thơ tình lụa trắng Bài thơ của một người yêu nước (Trần Vàng Sao) Buổi sáng tôi mặc áo đi giày Ra đứng ngoài đường Gió thổi những bông mía trắng bên sông Mùa tót khô còn thơm lúa mùa qua.

(88) Bầy chim sẻ đậu trứơc sân nhà Những đứa trẻ đứng nhìn ngấp nghé Tôi yêu đất nước này như thế Mỗi buổi mai Bầy chim sẻ ngoài sân Gió mát và trong Đường đi đầy cỏ may và muộng chuộng Tôi vẫn sống Vẫn ăn vẫn thở như mọi người Đôi khi chợt nhớ một tiếng cười lạ Một câu ca dao buồn có hoa bưởi hoa ngâu Một vết bùn khô trên mặt đá Không có ai chia tay Cũng nhớ một tiếng còi tầu Mẹ tôi thức khuya dậy sớm Năm nay ngoài năm mươi tuổi Chồng chết đã mười mấy năm Thuở tôi mới đọc được i tờ Mẹ thương tôi mẹ vẫn tảo tần Nước sông gạo chợ Ngày hai buổi nhà không khi nào vắng người đòi nợ Sống qua ngày nên phải nghiến răng Cũng không vui nên mẹ ít khi cười Những buổi trưa buổi tối Ngồi một mình hay khóc Vẫn thở dài mà không nói ra Thương con không cha Hẩm hiu côi cút Tôi yêu đất nước này xót xa Người đẹp (Lò Ngân Sủn) Người đẹp trông như tuyết Chạm vào lại thấy nóng Người đẹp trông như lửa Sờ vào lại thấy mát Người không khát - nhìn thấy người đẹp cũng khát.

(89) Người không đói - nhìn thấy người đẹp cũng đói Người muốn chết - gặp người đẹp lại không muốn chết nữa. Đồng dao cho người lớn (Nguyễn Trọng Tạo). Có cánh rừng chết vẫn xanh trong tôi Có con người sống mà như qua đời Có câu trả lời biến thành câu hỏi Có kẻ ngoại tình ngỡ là tiệc cưới Có cha có mẹ có trẻ mồ côi Có ông trăng tròn nào phải mâm xôi Có cả đất trời mà không nhà ở Có vui nho nhỏ có buồn mênh mông Mà thuyền vẫn sông mà xanh vẫn cỏ Mà đời vẫn say mà hồn vẫn gió Có thương có nhớ có khóc có cười Có cái chớp mắt đã nghìn năm trôi Tống biệt hành (Thâm Tâm) Đưa người ta không đưa qua sông Sao nghe tiếng sóng ở trong lòng? Bóng chiều không thẫm không vàng vọt Sao đầy hoàng hôn trong mắt trong? Đưa người ta chỉ đưa người ấy Môt giã gia đình, môt dửng dưng. Ly khách! Ly khách! Con đường nhỏ Chí lớn không về, bàn tay không.

(90) Thì không bao giờ nói trở lại Ba năm mẹ già cũng đừng mong. Ta biết người buồn chiều hôm trước Bây giờ muà hạ sen nở nốt Môt chị, hai chị cũng như sen Khuyên nốt em trai giòng lệ sót Ta biết người buồn sáng hôm nay Trời chưa vào thu tươi lắm thay Em nhỏ thơ ngây đôi mắt ướt Gói tròn thương tiếc chiếc khăn tay.. Người đi? Ừ nhỉ, người đi thât Mẹ! thà coi như chiếc lá bay Chị! thà coi như là hạt bụi Em! ừ xem như hơi rượu cay Dấu chân qua trảng cỏ (Thanh Thảo) Buổi chiều qua trảng cỏ voi Ngước nhìn mút mắt khoảng trời long lanh Gió nghiêng ngả giữa màu xanh Tiếng bầy chim két bỗng thành mênh mang Lối mòn như sợi chỉ giăng Còn in đậm đặc vô vàn dấu chân Dấu chân ai đọc nên vần Nên nào ai biết đi gần đi xa. Cuộc đời trải mút mắt ta Lối mòn nhỏ cũng dẫn ra chiến trường Những người sốt rét đang cơn Dấu chân bấm xuống đường trơn, có nhoè?... Chiếc bòng con đựng những gì Mà đi cuối đất mà đi cùng trời Mang bao khát vọng con người Dấu chân nho nhỏ không lời không tên.

(91) Thời gian như cỏ vượt lên Lối mòn như sợi chỉ bền kéo qua Ai đi gần ai đi xa Những gì gợi lại chỉ là dấu chân. Vùi trong trảng cỏ thời gian Vẫn âm thầm trải mút tầm mắt ta Vẫn đằm hơi ấm thiết tha Cho người sau biết đường ra chiến trường… Đất nước (Nguyễn Đình Thi) Sáng mát trong như sáng năm xưa Gió thổi mùa thu hương cớm mới Tôi nhớ những mùa thu đã xa Sáng chớm lạnh trong long Hà Nội Những phố dài xao xác hơi may Người ra đi đầu không ngoảnh lại Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy Mùa thu nay khác rồi Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi Gió thổi rừng tre phấp phới Trời thu thay áo mới Trong biết nói cười thiết tha Trời xanh đây là của chúng ta Núi rừng đây là của chúng ta Những cánh đồng thơm mát Những ngã đường bát ngát Những dòng sông đỏ nặng phù sa Nước chúng ta Nước những người chưa bao giờ khuất Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất Những buổi ngày xưa vọng nói về Ôi những cánh đồng quê chảy máu Dây thép gai đâm nát trời chiều.

(92) Những đêm dài hành quân nung nấu Bỗng bồn chồn nhớ mắt ngừơi yêu. Từ những năm đau thương chiến dấu Đã ngời lên nét mặt quê hương Từ gốc lúa bờ tre hồn hậu Đã bật lên thành tiếng căm hờn. Bát cơm chan đầy nứơc mắt Bay còn giằng khỏi miệng ta Thằng giặc tây, thằng chúa đất Đứa đè cổ , đứa lột da Xiềng xích chúng bây không khóa được Trời đầy chim và đất đầy hoa Súng đạn chúng bây không bắn được Lòng dân ta yêu nước thương nhà. Khói nhà máy cuộn trong sương núi Kèn gọi quân văng vẳng cánh đồng Ôm đất nước những người áo vải Đã đứng lên thành những anh hùng. Ngày nắng đốt theo cơn mưa dội Mỗi bước đường mỗi bước hy sinh Trán rực lửa nghĩ trời đất mới Lòng ta bát ngát ánh bình minh Súng nổ rung trời giận dữ Ngừơi lên như nước vỡ bờ Nước Việt Nam từ trong máu lửa Rũ bùn đứng dậy sáng lòa. 1948-1955 Những người đàn bà gánh nước sông (Nguyễn Quang Thiều) Những ngón chân xương xẩu, móng dài và đen toẽ ra như móng chân gà mái Đã năm năm, mười lăm năm, ba mươi năm và nửa đời tôi thấy.

(93) Những người đàn bà xuống gánh nước sông Những bối tóc vỡ xối xả trên lưng áo mềm và ướt Một bàn tay họ bám vào đầu đòn gánh bé bỏng chơi vơi Bàn tay kia bấu vào mây trắng Sông gục mặt vào bờ đất lần đi Những đàn ông mang cần câu và cơn mưa biển ra khỏi nhà lặng lẽ Những con cá thiêng quay mặt khóc Những chiếc phao ngô chết nổi Những người đàn ông giận dữ, buồn bã và bỏ đi Đã năm năm, mười năm, ba mươi năm và nửa đời tôi thấy Sau những người đàn bà gánh nước sông và lũ trẻ cởi truồng Chạy theo mẹ và lớn lên Con gái lại đặt đòn gánh lên vai và xuống bến Con trai lại vác cần câu và cơn mưa biển ra khỏi nhà lặng lẽ Và cá thiêng lại quay mặt khóc Trước những lưỡi câu ngơ ngác lộ mồi. Nghe tiếng cuốc kêu (Hữu Thỉnh) Những đám mây bay đi Tôi với người ở lại Cuốc kêu ngoài bến sông Cuốc kêu vì bẫy hiểm Bèo leo nheo nước lên Tôi âm thầm gọi tên Bàn ghế và quần áo cũ Tuổi trẻ đột ngột về Ngơ ngác nhìn tôi Những cánh diều để chỏm Vui hơn điều đáng vui Bánh đa phồng giữa chợ Che bớt một phần buồn Tôi ngồi gọi tên những quân bài tam cúc.

(94) Xe pháo mã những ngả đường xa lắc Còn lại thôi hồi tiếng cuốc kêu. Cuốc kêu từ ngày chưa ai đặt tên cho cuốc Cha tôi nhào đất đắp đường Ông táo bằng đất Chiếc chén bằng đất Những người uống rượu lần lượt bỏ đi Cha tôi cầm chiếc chén lên Như cầm một phần đời mình Đã khô ra thành đất Cuốc kêu ngoài bãi xa Cuốc kêu từ ngày cây tre chưa đủ lá đan sàng Trên đất ướt có người đến ở Họ bắt đầu như một chiếc rễ nâu Họ làm ra mọi thứ để nuôi nhau Mong con cái có ngày mở mặt Trời tối thì cậy ngọn đèn Ngọn đèn bấc thắp bằng đầu lạ Ngọn đèn bấc gió nhiều phen cướp mất Cuốc kêu ngoài bến xa! Cuốc kêu từ ngày em lạy mẹ lạy cha Đi theo một sợi tơ hồng Về với anh thành vợ thành chồng Tình yêu nhiều đứt nối Ta xin rừng một chiếc giường con Xin đất một chiếc ấm nhỏ Một đời người mà chiến chinh nhiều quá Em níu giường níu chiếu đợi anh Em trát những người con trai đẹp Đợi anh Chỉ mong anh về áo rách cũng thơm Chiếc chạn nhỏ với vài đôi đũa mộc Anh cứ tưởng sau chiến tranh thì toàn là hạnh phúc Chúng ta đã từng vỏ võ đợi nhau Nhưng không phải em ơi, cuốc kêu không phải thế.

(95) Trưa nay có điều gì mà cuốc kêu như xé Tôi mất hai người anh Cả hai đều rất trẻ Sáng nay lại có người hàng xóm chạy sang Mỗi lần sau đám tang Lòng ai cũng héo Dạ ai cũng sầu Tôi cứ tưởng không ai còn xấu nữa Tôi cứ tưởng tốt với nhau bao nhiêu cũng còn chưa đủ Nhưng không phải, trời ơi, cuốc kêu không phải thế. Giếng nước than lắm kẻ chao chân Khu vườn than: có những con sên ngấp nghé lên trời Qua mùa hoa thì bướm cũng bay đi Tôi ngồi buồn như lá sen rách Cuốc kêu gì mà khắc khoải trưa nay Tôi ngồi buồn tôi đếm ngón tay Có mười ngón tay đếm đi đếm lại Đếm đi đếm lại trời ngả sang chiều. Chúng ta bị cái chết gạt về một phía Bị hư danh gạt về một phía Phải vượt mấy trùng khơi mới bắt gặp nụ cười. Vừa bắt gặp nụ cười Thì lại nghe tiếng cuốc.. 7-1989 Bao giờ trở lại.

(96) (Hoàng Trung Thông) Các anh đi Ngày ấy đã lâu rồi Xóm làng tôi còn nhớ mãi Các anh đi Bao giờ trở lại Xóm làng tôi trai gái vẫn chờ mong Làng tôi nghèo Nho nhỏ bên sông Gió bắc lạnh lùng Thổi vào mái rạ Làng tôi nghèo Gió mưa tơi tả Trai gái trong làng vất vả ngược xuôi Các anh về mái ấm nhà vui Tiếng hát câu cười Rộn ràng xóm nhỏ Các anh về tưng bừng trước ngõ Lớp đàn em hớn hở theo sau Mẹ già bịn rịn áo nâu Vui đàn con nhỏ rừng sâu mới về Từ lưng đèo Dốc núi mù che Các anh về Xôn xao làng tôi bé nhỏ Nhà lá đơn sơ Nhưng tấm lòng rộng mở Nồi cơm nấu dở Bát nước chè xanh Ngồi vui kể chuyện tâm tình bên nhau Anh giờ đánh giặc nơi đâu Chiềng Vàng, Vụ Bản, hay vào Trị Thiên Làng tôi thắng lợi vụ chiêm Lúa thêm xanh ngọn, khoai lên thắm vồng Giảm tô hai vụ vừa xong Đêm đêm ánh đuốc dân công rực đường Dẫu rằng núi gió đèo sương So anh máu nhuộn chiến trường thấm chi Bấm tay tính buổi anh đi.

(97) Mẹ thường vẫn nhắc: biết khi nào về ? Lúa xanh xanh ngắt chân đê Anh đi là để giữ quê quán mình Cây đa, bến nước, sân đình Lời thề nhớ buổi mít tinh lên đường Hoa cau thơm ngát đầu nương Anh đi là giữ tình thương dạt dào Các anh đi Khi nào trở lại Xóm làng tôi Trai gái vẫn chờ mong Chờ mong chiến dịch thành công Xác thù chất núi bên sông đỏ cờ Anh đi chín đợi mười chờ Tin thường thắng trận, bao giờ về anh ? Bờ sông vẫn gió (Trúc Thông) Lá ngô lay ở bờ sông Bờ sông vẫn gió người không thấy về Xin người hãy trở về quê một lần cuối...một lần về cuối thôi. Về thương lại bến sông trôi Về buồn lại đã một đời tóc xanh Lệ xin giọt cuối để dành Trên phần mộ mẹ nương mình bóng cha Cây cau cũ giại hiên nhà Còn nghe gió thổi sông xa một lần. Con xinngắn lại đường gần một lần...rồi mẹ hãy dần dần đi ... Bến đò ngày mưa (Anh Thơ) Tre rũ rợi ven bờ chen ướt át.

(98) Chuối bơ phờ đầu bến đứng dầm mưa. Và dầm mưa dòng sông trôi dào dạt Mặc con thuyền cắm lại đậu chơ vơ. Trên bến vắng, đắm mình trong lạnh lẽo Vài quán hàng không khách đứng xo ro. Một bác lái ghé buồm vào hút điếu Mặc bà hàng sù sụ sặc hơi, ho. Ngoài đường lội họa hoằn người đến chợ Thúng đội đầu như đội cả trời mưa. Và họa hoằn một con thuyền ghe chở Rồi âm thầm bến lại lặng trong mưa.. Thăm lúa (Trần Hữu Thung) Mặt trời càng lên tỏ Bông lúa chín thêm vàng Sương treo đầu ngọn gió Sương lại càng long lanh. Bay vút tận trời xanh Chiền chiện cao cùng hót Tiếng chim nghe thánh thót Văng vẳng khắp cánh đồng Đứng chống cuộc em trông Em thấy lòng khấp khởi Bởi vì em nhớ lại Một buổi sớm mai ri.

(99) Anh tình nguyện ra đi Chiền chiện cao cùng hót Lúa cũng vừa sẫm hột Em tiễn anh lên đường Chiếc xắc mây anh mang Em nách mo cơm nếp Lúa níu anh trật dép Anh cúi sửa vội vàng Vượt cánh đồng tắt ngang Đến bờ ni anh bảo "Ruộng mình quên cày xáo Nên lúa chín không đều Nhớ lấy để mùa sau Nhà cố làm cho tốt" Xa xa nghe tiếng hát Anh thấy rộn trong lòng Sắp đến chỗ người dông Anh bảo em ngoái lại Cam ba lần ra trái Bưởi ba lần ra hoa Anh bước chân đi ra Từ ngày đầu phòng ngự Bước qua kì cầm cự Anh có gửi lời về Cầm thư anh mân mê Bụng em giừ phấp phới Anh đang mùa thắng lợi Lúa em cũng chín rồi Lúa tốt lắm anh ơi Giải thi đua em giật Xoè bàn tay bấm đốt Tính cũng bốn năm ròng Ai cũng bảo đừng mong.

(100) Riêng em thì vẫn nhớ Chuối đầu vườn đã lổ Cam đầu ngõ đã vàng Em nhớ ruộng nhớ vườn Không nhớ anh răng được Mùa sau kề mùa trước Em vác cuốc thăm đồng Lúa sây hạt nặng bông Thấy vui vẻ trong lòng Em mong ngày chiến thắng. (1-1-1950) Cổ lũy cô thôn (Phạm Thiên Thư) Bên kia là Thu Xà mộ Bích Khê cỏ úa Cổ Lũy Cô Thôn hàng dừa xa xăm nước mắt Không mất đi đâu trong vô hình kia những cuộc giao tranh còn bạc trên cát, còn đỏ trên đất giọt nắng chưa lụi tàn không dễ gì quên đi được câu thơ còn vương cây ngô đồng không dễ gì xóa đi người xa ấy như xóa bụi gương Vùng cửa sông chiều nay im ắng quá những đồng mía hồn ai lay Cổ Lũy Cô Thôn cùng nấm mộ thi nhân giấu niềm riêng số phận tre đang ngâm trong bùn đen ngày tháng chờ đợi vút lên cao cao ngôi nhà gió như ai tát một cái cực đau.

(101) lại vuốt ve tha thứ. Nói sao cho vợi (Thu Trang) Pari tối nay tuyết đổ Rơi rơi phủ trắng phố phường Hoa đèn tăng phần rực rỡ Kinh thành bát ngát sắc hương Ánh sáng ắt hẳn màn sưonưg Chen chân trên khắp ngả đường Vui tươi trai thanh gái lịch Hồn nhiên họ đón xuân sang Chân bước mà lòng miên man Quê ơi xa cách muôn vàn Không khóc mà lòng thổn thức Nói sao cho vợi niềm thương Pari bát ngát sắc hương Quê tôi giờ này ai biết Chắc bên mái tranh đạm bạc Vườn rau là bãi chiến trường Tôi đi giữa vầng ánh sáng Nhìn thiên hạ đón xuân sang Nghe câu hỏi thầm đau buốt Bao giờ mùa xuân Việt Nam? Bao giờ xuân Thanh bình sang? Mùa xuân thống nhất quê hương Mùa xuân Tự do Độc lập Mùa xuân không đượm tóc tang! Trong hồn day dứt mênh mang Quê tôi miền Bắc miền Nam Chắc đang hào hùng chiến đấu Ngăn bàn tay giặc hung tàn.

(102) Giữa muôn hương sắc huy hoàng Tôi không thấy mùa xuân sang Hồn tôi ở phương trời ấy Tôi đợi mùa xuân Việt Nam!. Mưa đêm lều vó (Trần Huyền Trân) Mưa lũ ao bèo mưa trắng đêm Cây bờ ngơ ngác nước đang lên Lều tôi kiến đã rời lên mái Bà lão chài lochửa có thuyền Vó nghèo được nước đã lê thê Đàn cá gian hồ nhảy nhót đi Cả cụm bèo xanh nằm cạn mãi Cũng như cất cánh gọi không về. Tôi ở lều gianh Cống Trắng này Chạnh lòng cá nhảy với chim bay Đêm sầu kẽo kẹt ngư bà thức Giăng phải hồn tôi một lưới đầy. Bên mộ cụ Nguyễn Du (Vương Trọng) Tưởng rằng phận bạc Ðạm Tiên ngờ đâu cụ Nguyễn Tiên Ðiền nằm đây Ngẩng trời cao, cúi đất dày Cắn môi tay nắm bàn tay của mình Một vùng cồn bãi trống trênh Cụ cùng thập loại chúng sinh nằm kề Hút tầm chẳng cánh hoa lê Bạch đàn đôi ngọn gió về nỉ non Xạc xào lá cỏ héo hon.

(103) Bàn chân cát bụi, lối mòn nhỏ nhoi Lặng im bên nấm mộ rồi Chưa tin mình đã đến nơi mình tìm Không cành để gọi tiếng chim Không hoa cho bướm mang thêm nắng trời Không vầng cỏ ấm tay người Nén hương tảo mộ cắm rồi lại xiêu Thanh minh trong những câu Kiều Rưng rưng con đọc với chiều Nghi Xuân Cúi đầu tưởng nhớ vĩ nhân Phong trần còn để phong trần riêng ai Bao giờ cây súng rời vai Nung vôi, chở đá tượng đài xây lên Trái tim lớn giữa thiên nhiên Tình thương nối nhịp suốt nghìn năm xa... Nhớ Huế quê tôi (Thanh Tịnh) Sông núi vươn dài tiếp núi sông Cò bay thẳng cánh nối đồng không Có người bảo Huế xa, xa lắm Nhưng Huế quê tôi ở giữa lòng. Mười một năm trời mang Huế theo Đèo cao nắng tắt bóng cheo leo Giọng hò mái đẩy vờn mây núi Man mát sông Hương lướt đỉnh đèo Tôi gặp bao người xứ Huế xa Đèn khuya thức mãi chí xông pha Mở đường giải phóng về quê mẹ Dựng khắp non sông bóng xóm nhà Có bao người Huế không về nữa. Gửi đá ven rừng chép chiến công Có mồ liệt sỹ nâng lòng đất..

(104) Buồm phá Tam Giang gió thổi lồng. Nặng trĩu trăm năm bóng cổ thành Bao lần máu đỏ nhuộm đồng xanh Cờ sao ngày ấy buồn cung cấm Sông nước xôn xao núi chuyển mình Bao độ thu về, thu lại qua Huế tôi thăm thẳm nhớ con xa Mỗi lần phượng nở rung màu đỏ Càng giục canh sương rộn tiếng gà. (1956) Màu thời gian (Đoàn Phú Tứ) Sớm nay tiếng chim thanh Trong gió xanh Dìu vương hương ấm thoảng xuân tình Ngàn xưa không lạnh nữa, Tần Phi Ta lặng dâng nàng Trời mây phảng phất nhuốm thời gian Màu thời gian không xanh Màu thời gian tím ngát Hương thời gian không nồng Hương thời gian thanh thanh Tóc mây một món chiếc dao vàng Nghìn trùng e lệ phụng quân vương Trăm năm tình cũ lìa không hận Thà nép mày hoa thiếp phụ chàng Duyên trăm năm đứt đoạn Tình muôn thuở còn hương Hương thời gian thanh thanh Màu thời gian tím ngát.

(105) Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử) Sao anh không về chơi thôn Vỹ Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay ? Mơ khách đường xa, khách đường xa Áo em trắng quá nhìn không ra Ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà Nhớ vợ (Cầm Vĩnh Ui) Tôi nhớ vợ tôi lắm Xin anh về hai ngày Nhà tôi ở Mường Lay Có con sông Nậm Rốm Ngày kia tôi sẽ đến Lại cầm súng được ngay Tôi càng bắn đúng Tây Vì tay có hơi vợ Cho tôi đi, đừng sợ Tôi không chết được đâu Vì vợ tôi lúc nào Cũng mong chồng mạnh khoẻ Cho tôi đi anh nhé Về ôm vợ hai đêm Vợ tôi nó sẽ khen Chồng em nên người giỏi.

(106) Ngày kia tôi về tới Được đi đánh cái đồn Hay được đi chống càn Là thế nào cũng thắng Nếu có được trên tặng Tôi sẽ rọc đôi liền Gửi cho vợ một nửa. Em tắm (Bạc Văn Ùi) Sao anh lại rình Trộm xem em tắm Da của em ngần trắng Da cha mẹ cho em Tay của em lấm lem Tay của than của bụi Tay của rừng, của núi Tay của đất, của nương Em tắm xong lại sạch Vẫn ngát thơm hoa rừng Da của em trắng ngần Là của anh tất cả Không phải người xa lạ Việc gì mà trộm xem Em tắm suối giữa mường Tắm trong mối yêu thương Có anh đang đứng giữ Chớ để Tây nó mường. Một ngày ta ngoái lại (Đinh Thị Thu Vân) Rồi sẽ có một ngày ta ngoái lại Bạn bè ơi, khi ấy có còn nhau Cơn lốc đời đưa đẩy bạn về đâu Ta ngoái lại tìm nhau, e mất dấu.

(107) Ta ngoái lại tìm nhau, mong ẩn náu Góc bạn bè yên ấm cảm thông ơi Ta ngoái lại rụng rời đôi cánh mỏi Góc bạn bè tin cậy, bớt chơi vơi Ta ngoái lại tìm nhau, đừng sỏi đá Đừng dập vùi chi nữa trái tim hoang thôi đừng nhớ đừng quên đừng xa vắng Xin một lần tha thứ thuở lang thang Tha thứ nhé bạn ơi ngày cay đắng Ta quẩn quanh nuôi giưxót xa mình Tha thứ nhé những niềm vui không vóc dáng Thủa đam mê bè bạn khuất xa dần... Rồi sẽ có một ngày, sau tháng ngày dâu bể Chúng mình cùng ngoái lại tìm nhau Ta nói yêu thương khi mắt đổi thay màu Bàn tay héo cầm lâu cho ấm mãi Trái tim héo, nụ cười xưa dẫu héo Chỉ xin đừng tàn lụi chút niềm tin Dẫu mong manh vụn vỡ chẳng nguyên lành Xin hãy có một này nhen nhúm lại. Tổ quốc ta bao giờ đẹp thế này chăng (Chế Lan Viên) Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn nghìn năm! Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng? - Chưa đâu! Và ngay cả trong những ngày đẹp nhất Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc, Nguyễn Du viết Kiều, đất nước hóa thành văn, Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa Bắc. Hưng Đạo diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng... Những ngày tôi sống đây là ngày đẹp hơn tất cả Dù mai sau đời muôn vạn lần hơn: Trái cây rơi vào áo người ngắm quả, Đường nhân loại đi qua bóng lá xanh rờn, Mặt trời đến mỗi ngày như khách lạ,.

(108) Gặp mỗi mặt người đều muốn ghé môi hôn... Cha ông xưa từng đấm nát tay trước cửa cuộc đời, Cửa vẫn đóng và Đời im im khóa Những pho tượng chùa Tây Phương không biết cách trả lời Cả dân tộc đói nghèo trong rơm rạ Văn Chiêu hồn từng thấm giọt mưa rơi! Có phải cha ông đến sớm chăng và cháu con thì lại muộn? Dẫu có bay giữa trăng sao cũng tiếc không được sống phút giây bây giờ Buổi đất nước của Hùng Vương có Đảng, Mỗi người dân đều được thấy Bác Hồ, Thịt xương ta, giặc phơi ngoài bãi bắn Lại tái sinh từ Pắc Bó, Ba Tơ... Không ai có thể ngủ yên trong đời chật Buổi thủy triều vẫy gọi những vầng trăng. Mỗi gié lúa đều muốn thêm nhiều hạt, Gỗ trăm cây đều muốn hóa nên trầm, Mỗi chú bé đều nằm mơ ngựa sắt, Mỗi con sông đều muốn hóa Bạch Đằng... Ôi! Trường Sơn vĩ đại của ta ơi! Ta tựa vào ngươi, kéo pháo lên đồi, Ta tựa vào Đảng ta, lên tiếng hát, Dưới chân ta, đến đầu hàng Đờ-cát, Rồng năm móng vua quan thành bụi đất, Mỗi trang thơ đều dội tiếng ta cười! Đều lộng hương thơm những cánh đồng hợp tác Chim cu gần, chim cu gáy xa xa... Ruộng đoàn tụ nên người thôi chia cắt, Đêm no ấm, giọng chèo khuya khoan nhặt, Lúa thêm mùa khi lúa chín về ta. Rồi với đôi tay trắng từ Đinh, Lý, Trần, Lê... Đảng làm nên công nghiệp. Điện trời ta là sóng nước sông Hồng An Dương Vương hãy dậy cùng ta xây sắt thép, Loa thành này có đẹp mắt Người chăng? Ong bay nhà khu Tỉnh ủy Hưng Yên Mật đồng bằng mùa nhãn ngọt môi em Cây xanh ngắt đất bạc mầu Vĩnh Phúc... Ôi! Cái thuở lòng ta yêu Tổ quốc Hạnh phúc nào không hạnh phúc đầu tiên? Ôi, cái buổi sinh thành và tái tạo Khi thiếu súng và khi thì thiếu gạo.

(109) Nhưng phù sa đẻ ra những Cà Mau thịnh vượng mai sau. Dẫu là Chúa cũng sinh từ ruột máu, Ta đẻ ra đời, sao khỏi những cơn đau? Hãy biết ơn vị muối của đời cho thơ chất mặn! Ôi! Thương thay những thế kỷ vắng anh hùng, Những đất nước thiếu người cầm thanh gươm nghìn cân ra trận, Nhà thơ sinh đồng thời với mưa phùn và những buổi hoàng hôn, Cả xứ sở trắng một màu mây trắng, Ai biết mây trên trời buồn hơn hay thơ mặt đất buồn hơn? Chọn thời mà sống chăng? Anh sẽ chọn năm nào đấy nhỉ? - Cho tôi sinh ra buổi Đảng dựng xây đời, Mắt được thấy dòng sông ra gặp bể, Ta với mẻ thép gang đầu là lứa trẻ sinh đôi, Nguyễn Văn Trỗi ra đi còn dạy chúng ta cười... Cho tôi sinh giữa những ngày diệt Mỹ, Vóc nhà thơ đứng ngang tầm chiến lũy Bên những dũng sĩ đuổi xe tăng ngoài đồng và hạ trực thăng rơi. Nhà viết Hồ Tây gần ngày kỷ niệm Đảng (1965) Bếp lửa (Bằng Việt) Một bếp lửa chờn vờn sương sớm, Một bếp lửa ấp iu nồng đượm, Cháu thương bà biết mấy nắng mưa. Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói, Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi, Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy. Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu, Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay. Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa, Tu hú kêu trên những cánh đồng xa. Khi tu hú kêu bà còn nhớ không bà ? Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế, Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế..

(110) Mẹ cùng cha bận công tác không về, Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe, Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học, Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc. Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà, Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa ? Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi, Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi, Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh. Vẫn vững lòng, bà dặc cháu đinh ninh: "Bố ở chiến khu bố còn việc bố, Mày có viết thư chớ kể này kể nọ, Cứ bảo nhà vẫn được bình yên". Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen! Một bếp lửa lòng bà luôn ủ sẵn, Một bếp lửa chứa niềm tin dai dẳng, Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa! Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ, Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm, Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm, Nhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi, Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui, Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ. Ôi kỳ lạ và thiêng liêng - bếp lửa! Giờ cháu đã đi xa, có ngọn khói trăm tàu, Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả, Nhưng vẫn chẳng bao giờ quên nhắc nhở, Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa ? Vườn trong phố (Lưu Quang Vũ) Trong thành phố có một vườn cây mát Trong triệu người có em của ta Buổi trưa nắng bầy ong đi kiếm mật.

(111) Vào vườn rồi ong chẳng nhớ lối ra Vườn em là nơi đọng gió trời xa Hoa tím chim kêu bàng thưa lá nắng Con nhện đi về giăng tơ trắng Trái tròn căng mập nhựa sinh sôi Nơi ban mai cỏ ướt sương rơi Một hạt nhỏ mơ hồ trên má Hơi lạnh nào ngón tay cầm se giá ? Suốt cuộc đời cũng chẳng hiểu vì sao... Nơi đêm khuya vọng lại tiếng còi tàu Bỗng nhớ xa xôi những miền đất nước Nơi bài hát lên đường ta hẹn ước Nơi góc vườn ta để quên chùm hoa... Nơi vòm lá rì rào xao động cơn mưa Quả ngọt chín khi mùa ve lại đến Những chân trời màu hồng, những chân trời màu tím Những ngôi sao bàng bạc cả hoàng hôn Nơi lá chuối che nghiêng như một cánh buồm Cánh buồm xanh đi về trong hạnh phúc Se sẽ chứ, không cánh buồm bay mất Qua dịu dàng ẩm ướt của làn môi Dưa hấu bổ ra thơm suốt ngày dài Em cũng mát lành như trái cây mùa hạ Nước da nâu và nụ cười bỡ ngỡ Em như cầu vồng bảy sắc hiện sau mưa Đến bây giờ đánh giặc anh đi xa Nhìn lại mảnh vườn xưa thấy hẹp Biết bao điều anh còn chưa nói được Rối rít trong lòng một nỗi em em Rừng rậm đèo cao anh đã vượt lên Theo tiếng gọi con tàu ngày bé dại Vườn không níu được bước chân ở lại Nhưng lá còn che mát suốt đường anh Mảnh vườn em vẫn là mảnh vườn xanh Nơi ban đầu lòng ta ươm tổ mật Nơi ta hái những chùm thơ thứ nhất Nơi thu sang mây trắng vẫn bay về Thương vợ (Trần Tế Xương).

(112) Quanh năm buôn bán ở mom sông Nuôi đủ năm con với một chồng. Nuôi đủ năm con với một chồng Lặn lội thân cò khi quãng vắng Eo xèo mặt nước buổi đò đông. Một duyên hai nợ, âu đành phận Năm nắng mười mưa, dám quản công Cha mẹ thói đời ăn ở bạc! Có chồng hờ hững cũng như không!.

(113)

100 bai tho hay

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về