246. TIẾP TỤC GIỮ VỮNG VÀ TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM ĐỐI VỚI QUÂN ĐỘI TRONG ĐIỀU KIỆN MỚI HIỆN NAY

Giữ vững và tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam đối với quân đội nhân dân Việt Nam
theo nghị quyết 51 trong giai đoạn cách mạng hiện
nay
Quân đội nhân dân Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt
Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức, lÃnh đạo, giáo dục và
rèn luyện. Sự lÃnh đạo của Đảng Cộng sản đối với quân đội là
vấn đề có tính quy luật, là một trong những nguyên tắc
xây dựng quân đội kiểu mới của giai cấp công nhân. Sự lÃnh
đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là nguồn gốc chủ yếu,
quyết định sự trởng thành, chiến thắng của quân đội ta
trong quá trình cách mạng, đồng thời đây là bài học kinh
nghiệm quý báu từ thực tiễn cách mạng thế giới và cách mạng
Việt Nam. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay t×nh h×nh
thÕ giíi, khu vùc cã nhiỊu diƠn biÕn mau lẹ, phức tạp:
Những cuộc chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung
đột dân tộc, tôn giáo, chạy đua vũ trang, hoạt động can
thiệp, lật đổ, ly khai, hoạt động khủng bố, những tranh
chấp về biên giới, lÃnh thổ, biển đảo và các tài nguyên thiên
nhiên tiếp tục diễn ra ở nhiều nơi với tính chất ngày càng
phức tạp. Các mâu thuẩn lớn của thời đại vẫn rất gay gắt 1.
Do đó sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đặt ra yêu
cầu ngày càng cao, đòi hỏi phải giữ vững và tăng cờng sự
lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội, xây dựng quân đội
thật sự cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bớc hiện đại.
1

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, Hµ Néi 2006, tr 73 - 74.


2

Sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ: Bảo vệ vững chắc Tổ
quốc, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lÃnh tổ; bảo
vệ Đảng, Nhà nớc, nhân dân và chế độ xà hội chủ nghĩa;
bảo vệ an ninh chính trị, an ninh kinh tế, an ninh t tởng văn
hoá và an ninh xà hội; giữ vững ổn định chính trị của đất
nớc, ngăn ngừa, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mu, hoạt động
chống phá, thù địch, không để bị động bất ngờ2. Trong
suốt quá trình cách mạng từ trớc đến nay Đảng ta luôn luôn
giữ vững sự lÃnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với
quân đội ta. Song thực trạng thời gian qua do nhận thức,
trách nhiệm của một số tổ chức đảng và đảng viên còn hạn
chế, cơ chế bảo đảm sự lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội
còn có những vấn đề bất cập; mặt khác, chủ nghĩa đế
quốc và các thế lực thù địch đang ráo riết thực hiện âm mu
diễn biến hoà bình bạo loạn lật đổ chống phá cách mạng
nớc ta, mục tiêu hàng đầu của chúng là xoá bỏ vai trò lÃnh
đạo của Đảng đối xà hội Việt Nam nói chung và quân đội
nhân dân Việt Nam nói riêng, làm cho quân đội phai nhạt lý
tởng, bản chất giai cấp công nhân, mất phơng hớng chính
trị, không xác định đợc mục tiêu chiến đấu. Do đó nghiên
cứu làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn khẳng định tính tất yếu
khách quan vai trò Đảng lÃnh đạo quân đội, đấu tranh kiên
quyết chống lại luận điệu xuyên tạc, phản động của kẻ thù,
phê phán những t tởng, nhận thức lệch lạc về vai trò sự lÃnh
đạo của Đảng đối với quân đội. Đồng thời tìm ra những giải
pháp để giữ vững và tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng đối với
2

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, Hµ Néi 2006, tr 108 - 109.

3

quân đội trong tình hình hiện nay là một vấn đề quan
trọng hơn bao giờ hết.
Chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh khi bàn về
vấn đề giai cấp và đấu tranh giai cấp, về chiến tranh và
quân đội khẳng định: lịch sử xà hội loài ngời từ khi có sự
phân chia giai cấp và đối kháng giai cấp là lịch sử đấu
tranh giai cấp. Các giai cấp đấu tranh giành quyền lợi, địa
vị thống trị xà hội, cuộc đấu tranh giai cấp phát triển từ thấp
đến cao, đến một trình độ nhất định thì cách mạng xÃ
hội nổ ra. Nhà nớc, quân đội ra đời nhằm bảo vệ lợi ích của
giai cấp thống trị. Dới chế độ chiếm hữu nô lệ quân đội cha hình thành rõ nét, nhng đến chế độ phong kiến và đặc
biệt là chế độ t bản chủ nghĩa thì quân đội phát triển
mạnh. Bản chất của chủ nghĩa t bản là hiếu chiến, xâm lợc,
phản động. Để thực hiện đợc mục đích chính trị của
mình, bảo vệ lợi của giai cấp t sản, chúng đà tổ chức ra
quân đội, xây dựng quân đội làm công cụ bạo lực bảo vệ
nền thống trị của mình và tiến hành chiến tranh chinh phục
các nớc khác, chiếm lĩnh thị trờng, vơ vét tài nguyên, buộc
các nớc khác phải phụ thuộc. Chiến tranh bao giờ cũng là sự
kế tục của chính trị, buộc các nớc khác phải phụ thuộc. Chiến
tranh bao giờ cũng là sự kế tục của chính trị, gắn với chính
trị, không có cuộc chiến tranh nào lại không gắn với chính
trị. Xét đến cùng thì nguyên nhân của chiến tranh bắt
nguồn từ kinh tế, vì lợi ích kinh tế, nhng chính trị là biểu
hiện tập trung của kinh tế, mâu thuẫn kinh tế dẫn đến
mâu thuẫn chính trị. Trong các cuộc chiến tranh gi÷a hai n-

4

ớc, hai lực lợng, hai chế độ dới các hình thức khác nhau bao
giờ cũng bắt nguồn từ mâu thuẫn kinh tế dẫn đến mâu
thuẫn chính trị, mâu thuẫn chính trị phát triển cao, các
hình thức giải quyết không còn hiệu lực đó là lúc các nhà nớc, các lực lợng, các chế độ xà hội dùng đến sức mạnh bạo lực,
dùng đến quân đội để giải quyết mâu thuẫn, đè bẹp ý
chí của đối phơng. Đây là hiện tợng phổ biến, mang tính
quy luật, cho nên những ngời cách mạng không đợc phép mơ
hồ, ảo tởng. Bởi vì, quân đội là công cụ bạo lực của nhà nớc,
ra đời cùng với nhà nớc, sức mạnh của nhà nớc trớc hết biểu
hiện ở sức mạnh quân đội, do đó quân ®éi bao giê cịng lµ
cđa mét giai cÊp, mét nhµ nớc nhất định, mang bản chất của
giai cấp, một nhà nớc nhất định, mang bản chất của giai cấp,
nhà nớc đà sinh ra nó, nuôi dỡng và lÃnh đạo nó. Quân đội
của giai cấp thống trị mang bản chất của giai cấp thống trị.
Không có quân đội phi giai cấp, siêu giai cấp, quân đội của
nhiều giai cấp, quân đội đứng ngoài chính trị. Tức là quân
đội của giai cấp nào thì mang bản chất giai cấp ấy, quân
đội của giai cÊp t s¶n mang b¶n chÊt cđa t s¶n, còn quân
đội của giai cấp công nhân thì mang bản chất của giai cấp
công nhân. Bất cứ một giai cấp nào tổ chức ra nhà nớc,
quân đội thì bao giờ cũng quan tâm đến việc xây dựng
bản chất giai cấp của quân đội, làm cho quân đội luôn luôn
trung thành với giai cấp. Đối với giai cấp vô sản muốn hoàn
thành vai trò sứ mệnh lịch sử của mình phải tổ chức ra
quân đội, nắm chắc quân đội, lÃnh đạo quân đội, sử
dụng quân đội làm công cụ bạo lực ®Ĩ ®Êu tranh chèng l¹i

5

mọi kẻ thù của giai cấp. Để quân đội mang bản chất giai cấp
công nhân phải đặt dới sự lÃnh đạo của Đảng Cộng sản. Bởi
vì, Đảng Cộng sản là đội tiên phong, lÃnh tụ chính trị của
giai cấp công nhân. Theo C.Mác và Ph.Ăngghen trong xà hội
giai cấp nào nắm quyền thống trị xà hội đều phải tổ chức
ra quân đội, quân đội là một hiện tợng xà hội, một phạm trù
lịch sử. Quân đội ra đời khi xà hội phân chia thành giai cấp
và xuất hiện giai cấp, chỉ khi nào xà hội không còn giai cấp,
không còn nhà nớc thì quân đội cũng sẽ bị tiêu vong.
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin thì bạo lực
cách mạng là hiện tợng phổ biến, là bà đỡ của mọi cuộc cách
mạng. Trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, sau khi chỉ rõ
sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản C.Mác và Ph.Ăngghen cho
rằng: Để thực hiện đợc sứ mệnh ấy, dới sự lÃnh đạo của Đảng
Cộng sản, giai cấp công nhân phải liên minh chặt chẽ với giai
cấp nông dân, dùng bạo lực cách mạng, đập tan bộ máy nhà
nớc của giai cấp t sản, lập nên nhà nớc chuyên chính vô sản
muốn vậy phải tổ chức và lÃnh đạo lực lợng vũ trang, dùng lực
lợng đó làm công cụ bạo lực để bảo vệ quyền thống trị của
mình đối với xà hội. C.Mác và Ph.Ăngghen công khai tuyên bố
rằng: giai cấp vô sản thiết lập sự thống trị của mình bằng
cách lật đổ giai cấp t sản bằng bạo lực3 và những ngời
cộng sản không tự giấu giếm ý kiến và dự định của mình,
họ công khai tuyên bố rằng mục đích của họ (tức giai cấp vô
sản) chỉ có thể đạt đợc bằng cách dùng bạo lực cách mạng,
lật đổ toàn bộ trật tự của xà hội hiện có tức xà hội t bản4.

3
4

C.Mác vµ Ph.¡ngghen, Tun tËp, tËp 1, Nxb sù thËt, Hµ nội, 1980, tr. 555
C.Mác và Ph.Ăngghen, Tuyển tập, tập 4, Nxb sù thËt, Hµ néi, 1980, tr. 591


6

Hai ông cho rằng, để củng cố, giữ vững địa vị thống trị
của mình, tiến hành chiến tranh xâm lợc, giai cấp t sản đÃ
xây dựng một bộ máy khổng lồ bao gồm quân đội, cảnh
sát, nhà tù, muốn đập tan bộ máy ấy, giai cấp công nhân
không có cách nào khác là phải dùng đến bạo lực cách mạng
để chống bạo lực phản cách mạng. Tuy nhiên, C.Mác và Ph.
Ăngghen trong khi nhấn mạnh vai trò của bạo lực cách mạng
cũng đề cập đến khả năng giành chính quyền bằng phơng
pháp hoà bình, nhng đây là một khả năng rất quý và hiếm,
nó chỉ xuất hiện khi có các điều kiện khác kèm theo. Để có
bạo lực cách mạng, giai cấp vô sản tất yếu phải có lực lợng vũ
trang, lÃnh đạo lực lợng vũ trang đó cùng với nhân dân lao
động đấu tranh lật đổ giai cấp thống trị và bảo vệ thành
quả cách mạng. Trong th của Ban Chấp hành Trung ơng gửi
Đồng minh những ngời cộng sản, C.Mác và Ph.Ăngghen nhấn
mạnh: công nhân cần phải đợc vũ trang có tổ chức, cần
phải trang bị súng trờng, các bin, đại bác và đạn dợc rằng
công nhân cần phải tổ chức lại thành những đội quân vô
sản độc lập5. Nh vậy, quan điểm của các ông là trong cuộc
đấu tranh của giai cấp vô sản chống giai cấp t sản tất yếu
phải đợc giải quyết bằng bạo lực vũ trang.

Kế thừa, phát triển t tởng của C.Mác và Ph.Ăngghen
trong điều kiện lịch sử mới, V.I.Lênin đà khẳng định: bạo
lực nh C.Mác nói là bà đỡ cho mọi xà hội đang thai nghén một
xà hội mới, là công cụ mà phong trào xà hội dùng để mở đờng
cho mình và phá tan hình thức chính trị cứng đầu và
5

C.Mác vµ Ph.¡ngghen, Tun tËp, tËp 1, Nxb sù thËt, Hµ néi, 1970, tr. 122


7

không có bạo lực thì giai cấp vô sản không thể chiến thắng
đợc6. Sau cách mạng tháng Mời Nga, V.I.Lênin cho rằng: một
cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nó biết tự bảo vệ. Nh vậy,
V.I.Lênin không những khẳng định tính tất yếu khách quan
Đảng phải tổ chức ra quân đội mà cả khi giai cấp vô sản đÃ
giành đợc chính quyền. Có thể nói, V.I.Lênin đà khẳng định
và phát triển quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen một cách
đầy đủ nguyên tắc Đảng lÃnh đạo quân đội. Tính tất u
cđa viƯc x©y dùng mét tỉ chøc qu©n sù cđa giai cấp vô sản,
đồng thời xây dựng nên hệ thống các nguyên tắc xây dựng
quân đội kiểu mới của giai cấp công nhân. Một trong những
nguyên tắc cơ bản quyết định nhất là Đảng Cộng sản phải
lÃnh đạo chặt chẽ quân đội. Đây là tiêu chí để phân biệt
quân đội kiểu cũ với quân đội kiểu mới, quân đội cách
mạng với quân đội phản cách mạng. V.I.Lênin cho rằng quân
đội phải đặt dới sự lÃnh đạo của Đảng trong mọi tình huống,
sự lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội là tất yếu khách quan,
là quy luật nhằm làm cho Hồng quân tuyệt đối trung thành

với Đảng với giai cấp công nhân, giữ vững bản chất giai cấp
công nhân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì Tổ quốc.
Trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, vận dụng sáng tạo
vào điều kiện Việt Nam, kế thừa kinh nghiệm, truyền thống
đánh giặc mấy nghìn năm của dân tộc. Đảng ta, khi mới ra
đời trong cơng lĩnh chính trị đà chỉ ra con đờng đấu
tranh vũ trang giành chính quyền. Trong chánh cơng sách lợc
vắn tắt của Đảng(2-1930), Chủ tịch Hồ Chí Minh đà đề
6

V.I.Lênin, Toàn tập, tập 4 Nxb tiến bô,M 1980,tr357


8

việc: tổ chức ra quân đội công nông 7 và tiếp sau đó là
Luận cơng chính trị của Đảng(10-1930) đà nêu vấn đề vũ
trang cho công nông, lập quân đội công nông, tổ chức
đội tự vệ công nông. Tại Đại hội I của Đảng năm 1935, Đảng
đà ra Nghị quyết về tổ chức và lÃnh đạo tự vệ thờng trực,
Nghị quyết ghi rõ: công nông cách mạng tự vệ đội là dới
quyền chỉ huy thống nhất của Trung ơng, quân uỷ Đảng
Cộng sảnluôn luôn phải giữ quyền chỉ huy nghiêm ngặt
của Đảng trong đội tự vệ. Đảng cho rằng, việc tổ chức ra
quân đội, tiến hành đấu tranh vũ trang là một tất yếu
khách quan.
Sự lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội xuất phát từ chức
năng, nhiệm vụ, đặc điểm tổ chức và hoạt động của quân
đội đòi hỏi. Theo Ph.Ăngghen: quân đội là một tổ chức xÃ
hội có vũ trang nhằm thực hiện mục tiêu chính trị của một

giai cấp bằng thủ đoạn bạo lực. Đối với Quân đội nhân dân
Việt Nam, mục tiêu chiến đấu là mục tiêu lý tởng của Đảng,
đó là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xà hội. Trong
báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X nêu
rõ: Kiên định chủ nghĩa Mác- Lênin, t tởng Hồ Chí Minh, mục
tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xà hội8. Chức năng của
quân đội ta ngay từ khi mới ra đời đà đợc Đảng, Bác chỉ ra:
quân đội không chỉ có chức năng chiến đấu mà còn cả chức
năng công tác, trong đó, chức năng chiến đấu là cơ bản nhất.
Hiện nay, trớc yêu cầu mới rất cơ bản về chức năng nhiệm vụ
của quân đội là bảo vệ đất nớc hoà bình và phát triển, thực
7
8

Hồ ChÝ Minh, toµn tËp, tËp 2, Nxb Sù thËt, Hµ nội 1987,tr295
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thø X, Nxb CTQG, Hµ Néi 2006, tr 131.


9

hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá,
giữ vững ổn định chính trị - xà hội, ngăn ngừa, đẩy lùi nguy
cơ chiến tranh xâm lợc bằng sức mạnh mới của chế độ xà hội
chủ nghĩa, của toàn dân bảo vệ Tổ quốc, sẵn sàng đánh
thắng mọi loại hình chiến tranh xâm lợc của mọi thế lực thù
địch; đồng thời phải làm tốt chức năng đội quân công tác,
đội quân lao động sản xuất, tham gia xây dựng kinh tế,
giúp đỡ nhân dân xoá đói giảm nghèo, phòng chống thiên tai,
xây dựng chính trị ở cơ sở nhất là ở biên giới, hải đảo, vùng
sâu, vùng xa, vùng dân tộc ít ngời, đồng bào có đạo góp

phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xà hội. Hơn
nữa đặc điểm tổ chức, hoạt động của quân ®éi mang
tÝnh chÊt mét tỉ chøc ®Ỉc thï cđa x· hội, hoạt động trong
môi trờng căng thẳng, quyết liệt, gian khỉ, diƠn biÕn cc
chiÕn mau lĐ, khèc liƯt cã lóc phải hy sinh cả xơng máu. Đồng
thời, cuộc đấu tranh trên lĩnh vực chính trị t tởng hiện nay
hết sức gay go phức tạp. cho nên vấn đề cấp thiết đặt ra
phải xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, t tởng và
tổ chức. Đảng ta xác định thờng xuyên tăng cờng sự lÃnh đạo
tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội
nhân dân, đối với sự nghiệp quốc phòng và an ninh. Theo Ph.
Ăngghen: quân đội là một tập đoàn ngời vũ trang có tổ chức
do nhà nớc xây dựng lên để thực hiện nhiệm vụ đặc biệt.
Muốn thực hiện đợc mục tiêu, hoàn thành chức năng, nhiệm
vụ của mình, quân đội không thể không đặt dới sự lÃnh đạo
của Đảng.


10

Xuất phát từ bài học kinh nghiệm của cách mạng thế giới
và kinh nghiệm tổ chức lÃnh đạo của Đảng ta mấy chục năm
qua. Thực tiễn lịch sử quân đội các nớc xà hội chủ nghĩa
trong thế kỷ XX và gần đây đều cho thấy: chỉ có đặt dới
sự lÃnh đạo của Đảng cộng sản, quân đội mới giữ vững đợc
bản chất giai cấp công nhân; mới xác định rõ đợc mục tiêu,
lý tởng chiến đấu vì chủ nghĩa xà hội, vì hạnh phúc của
nhân dân; từ đó mà luôn tuyệt đối trung thành với Đảng,
Nhà nớc, nhân dân, với chế độ xà hội chủ nghĩa, không
ngừng tăng cờng sức mạnh chiến đấu của mình. Nhng một

khi Đảng cộng sản có những sai lầm trong xác định đờng lối
cách mạng, đờng lối xây dựng quân đội, xem nhẹ vai trò
của công tác đảng, công tác chính trị, thiếu quan tâm củng
cố sự lÃnh đạo hoặc từ bỏ sự lÃnh đạo của mình đối với
quân đội, thì quân đội nhanh chóng biến chất, mất phơng hớng chiến đấu, bị kẻ thù vô hiệu hoá để không còn là
lực lợng chính trị trung thành, công cụ bạo lực của Đảng, Nhà
nớc xà hội chủ nghĩa trong bảo vệ thành quả của cách mạng,
của chế độ xà hội chủ nghĩa nữa. Sự tha hoá, biến chất của
quân đội Xô Viết và quân đội các nớc xà hội chủ nghĩa ở
Đông Âu trong thập niên 90 của thế kỷ XX đà chứng minh
chân lý: Đảng Cộng sản cầm quyền không bao giờ đợc buông
lỏng sự lÃnh đạo của mình đối với quân đội. Bất cứ lực lợng
chính trị xà hội nào, giai cấp nào, ở một chế độ xà hội nào
khi nắm giữ địa vị thống trị xà hội thì bằng mọi cách nắm
chắc quân đội, giữ quyền tổ chức, lÃnh đạo, chỉ huy quân
đội; ngợc lại, lực lợng chính trị nào, giai cấp thống trị nào mà


11

không nắm giữ quyền lÃnh đạo, chỉ huy quân đội thì
quân đội đó sẽ biến chất, lực lợng đó giai cấp đó sẽ không
giữ đợc địa vị thống trị của mình. Đảng đó khó có thể tồn
tại và giai cấp đó sẽ bị sụp đổ. Thực tiễn ở Hunggari năm
1956, Tiệp Khắc năm 1968, Chilê năm 1973, sự sụp đổ của
chủ nghĩa xà hội ở Đông Âu và Liên Xô đà chứng minh đợc
chân lý là Đảng Cộng sản cầm quyền không bao giờ đợc
buông lỏng sự lÃnh đạo của mình đối với quân đội. Lịch sử
quân đội Xô Viết chỉ rõ khi nào Đảng Cộng sản quan tâm
chăm lÃnây dựng thì quân đội thật sự là đội quân hùng

mạnh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, điều đó đợc thể hiện
trong chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Nhng, cuối thế kỷ XX do
mắc sai lầm nghiêm trọng những vấn đề có tính chiến lợc,
cho nên Đảng Cộng sản Liên Xô để bọn cơ hội xét lại thao
túng, bỏ hệ thống tổ chức Đảng trong quân đội, bỏ việc
thực hiện chế độ chính uỷ, chính trị viên, hạ thấp vai trò
lÃnh đạo trong quân đội Xô viết dẫn đến Đảng không lÃnh
đạo đợc quân đội, đến năm 1991 khi tác chiến xảy ra, một
đội quân hùng mạnh nh vậy, vũ khí hiện đại nh thế nhng
mất phơng hớng chiến đấu dẫn đến quân đội mất sức
chiến đấu, quay lng lại với Đảng.
Đối với sự nghiệp cách mạng nớc ta, quân đội nhân dân
Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh
tổ chức và lÃnh đạo, ra đời từ một nớc thuộc địa nửa phong
kiến, giai cấp công nhân còn nhỏ bé, nông dân là chủ yếu.
Thành phần tham gia quân đội đại đa số xuất thân là
thanh niên nông dân sống ở nông thôn. Chính vì vậy sù


12

lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội quyết định bản chất
giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc sâu
sắc của quân đội. Nhìn lại quá trình xây dựng và trởng
thành ta thấy Đảng ta rất quan tâm chăm lo xây dựng lực lợng vũ trang, xây dựng quân đội ngày càng hùng mạnh, từ
một đội quân ban đầu chỉ có 34 chiến sĩ vũ khí thô sơ
đến nay đà trở thành đội quân hùng hậu đầy đủ quân
binh chủng hiện đại. Đặc biệt Đảng ta luôn luôn giữ vững
quyền lÃnh đạo chặt chẽ quân đội trong bất cứ hoàn cảnh
nào. Trong những điều kiện lịch sử nhất định, về sách lợc,

có thể có sự liên hiệp nhất định trong mặt trận, trong
chính quyền, nhng quân đội là một lực lợng vũ trang của
Đảng, công cụ chủ yếu của nhà nớc chuyên chính vô sản thì
nhất thiết Đảng phải nắm lấy, phải lÃnh đạo, không thể chia
quyền lÃnh đạo đó cho bất cứ một giai cấp, một tổ chức,
một đảng phái nào khác. Có nh vậy, thì sự lÃnh đạo của
Đảng đối với quân đội mới vững chắc và mới thích hợp với
tính chất, đặc điểm của quân đội. Chính nắm chắc
quân đội, lÃnh đạo chặt chẽ quân đội mà Đảng đà phát huy
đợc sức mạnh của quân đội, làm cho quân đội luôn mang
bản chất giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với
Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân, không ngừng lớn mạnh, trởng thành, đánh thắng hai đế quốc lớn là Pháp và Mỹ, hiện
nay quân đội ta đang cùng toàn Đảng, toàn dân tiếp tục
công cuộc đổi mới,thực hiện hai nhiệm vụ chiến lợc là xây
dựng thành công chủ nghĩa xà hội và bảo vệ vững chắc Tổ
quốc Việt Nam xà hội chủ nghÜa. Tõ thùc tiƠn chóng ta thÊy


13

rằng giữ vững và tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng cộng sản
Việt Nam đối với quân đội nhân dân Việt nam là một tất
yếu khách quan.
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X xác định: ở khu vực
châu á - Thái Bình Dơng nói chung và Đông Nam á nói riêng,
xu thế hoà bình, hợp tác và phát triển tiếp tục gia tăng, nhng luôn luôn tiềm ẩn những nhân tố gây mất ổn định nh:
tranh chấp về ảnh hởng và quyền lực, về biên giới, lÃnh thổ,
biển đảo, tài nguyên giữa các nớc; những bất ổn về kinh
tÕ, chÝnh trÞ, x· héi ë mét sè níc...”9. ChÝnh vì từ sự phát
triển của tình hình, nhiệm vụ những năm tới đặt ra yêu

cầu mới ngày càng cao đối với việc giữ vững và tăng cờng sự
lÃnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với
quân đội. Nhằm thực hiện tốt phơng hớng xây dựng quân
đội cách mạng chính quy, tinh nhuệ, từng bớc hiện đại, lấy
xây dựng chính trị làm cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng
hợp, sức chiến đấu là đòi hỏi tất yếu khách quan. Đây là vấn
đề sống còn của quân đội ta, nó liên quan đến sự mất còn
của độc lập dân tộc và chế độ xà hội chủ nghĩa ở nớc ta. Do
đó, phải: xây dựng quân đội thật sự là lực lợng chính trị
trong sạch, vững mạnh, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với
Đảng, nhà nớc và nhân dân đợc nhân dân tin cậy, yêu
mến10
Hiện nay, cuộc ®Êu tranh giai cÊp, ®Êu tranh d©n téc
®ang diƠn ra hÕt søc phøc t¹p. Níc ta më cưa héi nhËp giao
lu quốc tế và phát triển nền kinh tế thị trờng theo định h9

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, Hà Nội 2006, tr 74.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, Hµ Néi 2006, tr 110

10


14

ớng xà hội chủ nghĩa, công cuộc đổi mới do Đảng khởi xớng
và lÃnh đạo đà thu đợc nhiều thành tùu to lín, cã ý nghÜa
quan träng. Song, chóng ta cũng đang đứng trớc những
khó khăn, thách thức mới, đó là, mặt trái của cơ chế thị tr ờng đang hàng ngày, hàng giờ tác động vào nhận thức, t tởng, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ. Bên cạnh đó là sau khi
chủ nghĩa xà hội ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, Chủ nghĩa
đế quốc và các thế lực thù địch đang ráo riết chống phá

chủ nghĩa xà hội trên phạm vi toàn thế giới. Chúng đòi xoá
bỏ nền tảng t tởng của Đảng Cộng sản Việt Nam là chủ
nghĩa Mác - Lênin, t tởng Hồ Chí Minh. Đòi phi chính trị
hoá quân đội. Hạ thấp vai trò lÃnh đạo của Đảng, đòi xoá
bỏ các tổ chức đảng trong quân đội, đòi xoá bỏ sự lÃnh
đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với
quân ®éi, chóng coi ViƯt Nam lµ mét träng ®iĨm. Mét
trong những âm mu cơ bản của diễn biến hoà bình là
phi chính trị hoá quân đội, tách quân đội ra khỏi sự
lÃnh đạo của Đảng, làm cho quân đội phai nhạt bản chất
giai cấp công nhân, mất phơng hớng chính trị, không còn
là công cụ bạo lực sắc bén, tin cậy của Đảng, nhà nớc và của
chế độ. Chúng cho rằng nếu không làm cho quân đội suy
yếu, dao động về t tởng, mất lòng tin vào Đảng, vào chế
độthì không thể giành thắng lợi ở Việt Nam bằng diễn
biến hoà bình. Với những luận điệu, quân đội là của
dân tộc làm nhiệm vụ chống ngoại xâm chứ không phải
để bảo vệ chế độ, quân đội chỉ mang bản chất nhân
dân chứ không mang bản chất giai cấp công nhân, …thùc


15

chất là muốn tách quân đội ra khỏi sự lÃnh đạo của Đảng,
vô hiệu hoá quân đội, nhằm thực hiện âm mu đen tối của
các thế lực thù địch. Một vấn đề nữa là, thời gian tới trên
thế giới ít cã chiÕn tranh thÕ giíi nỉ ra song chiÕn tranh
cơc bộ, xung đột vũ trang, xung đột dân tộc, tôn giáo, lật
đổ xảy ra ở nhiều nơi với tính chất ngày càng phức tạp. Do
đó, chúng ta phải chủ động đấu tranh làm thất bại mọi

âm mu thủ đoạn của các thế lực thù địch, đồng thời sẵn
sàng đối phó với cuộc chiến tranh hiện đại có sử dụng vũ
khí công nghệ cao. Từ đó đặt ra vấn đề xây dựng quân
đội, muốn xây dựng quân đội thì phải tăng cờng sự lÃnh
đạo của Đảng đối với quân đội. Một điểm đáng chú ý, thời
gian tới phần lớn cán bộ, chiến sĩ sinh ra và lớn lên trong thời
bình, dù đợc đào tạo cơ bản, nhng ít kinh nghiệm, cha đợc
rèn luyện, thử thách trong chiến tranh. Cho nên, việc xây
dựng quân đội và tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng đối với
quân đội là vấn đề có ý nghĩa quan trọng hàng đầu để
quân đội trung thành với Đảng, nhà nớc và nhân dân. Nh
vậy, từ cơ sở lý luận và thực tiễn trên chúng ta khẳng
định rằng Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và lÃnh đạo
quân đội nhân dân Việt Nam là một tất yếu khách quan,
do ®ßi hái cđa cc ®Êu tranh giai cÊp, ®Êu tranh dân
tộc. Lịch sử đà chứng minh bản chất chính trị và sức mạnh
chiến đấu của quân đội gắn liền với sự vững mạnh của
Đảng, ngời tổ chức và lÃnh đạo nó. Chủ tịch Hồ Chí Minh
đà khẳng định: Quân đội ta có sức mạnh vô địch, vì
nó là quân đội nhân dân do Đảng ta xây dựng, Đảng ta


16

lÃnh đạo và giáo dục 11. Nh vậy, chỉ có Đảng Cộng sản Việt
Nam là lực lợng duy nhất lÃnh đạo quân đội nhân dân Việt
Nam, Đảng không chia quyền lÃnh đạo cho ai khác.
Để thực hiện sự lÃnh đạo của mình đối với quân đội,
Đảng đà định ra nguyên tắc lÃnh đạo đó là: Đảng Cộng sản
Việt Nam lÃnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt Quân

đội nhân dân Việt Nam. Đây là nguyên tắc cơ bản nhất
trong hệ thống các nguyên tắc xây dựng quân đội kiểu
mới của giai cấp công nhân. Trong các giai đoạn khác nhau,
tên gọi của nguyên tắc có khác nhau, nhng t tởng cơ bản,
xuyên suốt của nguyên tắc là: Đảng Cộng sản Việt Nam là
lực lợng duy nhất lÃnh đạo quân đội nhân dân Việt Nam
trên mọi phơng diện. Nguyên tắc này chi phối toàn bộ quá
trình xây dựng và hoạt động của quân đội, đồng thời chi
phối các nguyên tắc khác, nó quyết định phơng hớng
chính trị, bản chất giai cấp, nội dung hoạt động, mục tiêu
chiến đấu, đối tợng tác chiến của quân đội. Nguyên tắc
này nhằm xây dựng, giữ vững và tăng cờng bản chất giai
cấp công nhân, bản chất chính trị xà hội của quân đội,
bảo đảm cho Đảng nắm chắc quân đội, lÃnh đạo chặt chẽ
quân đội trong mọi tình huống; bảo đảm cho quân đội
mang bản chất cách mạng của giai cấp công nhân, tuyệt
đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân, thực
sự là quân đội của dân, do dân, vì dân, có đủ sức mạnh
để chiến đấu và chiến thắng mọi kẻ thù xâm lợc.

11

Hồ Chí Minh, toàn tập, tập 11, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, H 2002, tr.350


17

Nguyên tắc Đảng lÃnh đạo quân đội còn khẳng định
quyền lÃnh đạo Quân đội nhân dân Việt Nam là thuộc về
Đảng Cộng sản Việt Nam. Quyền lÃnh đạo đó Đảng không

chia sẻ cho bất cứ một đảng phái, một tổ chức, một cá
nhân nào. Đây là vấn đề có tính quy luật, là trách nhiệm
chính trị của Đảng trớc giai cấp, trớc dân tộc. Sự lÃnh đạo
đó là: Đảng Cộng sản Việt Nam trực tiếp lÃnh đạo Quân
đội nhân dân Việt Nam không qua một khâu trung gian
nào, một tổ chức trung gian nào. Tại sao lại nh vậy? Bởi vì,
quân đội là công cụ bạo lực, một tổ chức vũ trang chiến
đấu, tính chất hoạt động khẩn trơng, càng trong chiến
tranh hiện đại có sử dụng công nghệ cao thì yêu cầu cũng
càng phải cao, do sự thành bại trong chiến đấu phụ thuộc
rất lớn vào yếu tố thời gian, vì thời gian là lực lợng, thời gian
đem lại sức mạnh, do đó, chỉ có đặt dới sự lÃnh đạo trực
tiếp của Đảng mới đáp ứng đợc yêu cầu trên. Có thể nói, sự
lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội diễn ra mọi lúc, mọi
nơi, trên tất cả các lĩnh vực chính trị, t tởng và tổ chức,
các mặt công tác quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật,
trong mọi nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây
dựng, lao động sản xuất, làm nghĩa vụ quốc tế; lÃnh đạo
mọi tổ chức, mọi lực lợng, trong mọi điều kiện hoàn cảnh.
Bất kỳ ở đâu, lúc nào có tổ chức, hoạt động của quân
đội thì ở đó có sự lÃnh đạo của Đảng. Sự lÃnh đạo của Đảng
trong quân đội tập trung thống nhất vào Ban Chấp hành
Trung ơng mà thờng xuyên, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban
Bí th. Sự lÃnh đạo đó đợc thể hiện bằng cơ chÕ, tæ chøc,


18

bộ máy lÃnh đạo đồng bộ, chặt chẽ từ Trung ơng đến cơ
sở. Sự lÃnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với

quân đội đợc thể hiện ở một số nội dung sau:
+ Đảng xác định đờng lối, nhiệm vụ chính trị, quân
sự, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lợng
vũ trang nhân dân và chiến tranh nhân dân; xác định
nhiệm vụ, mục tiêu chiến đấu, đối tợng tác chiến, đờng lối,
phơng hớng xây dựng và hoạt động của quân đội.
+ LÃnh đạo, nghiên cứu xây dựng và phát triển nền
khoa học quân sự và nghệ thuật quân sự Việt Nam. Đại hội
Đảng toàn quốc lần thứ X xác định: Đổi mới tổ chức, nội
dung, phơng pháp huấn luyện, đào tạo đi đôi với cải tiến,
đổi mới vũ khí, trang bị , phơng tiện phù hợpvới yêu cầu tác
chiến mới; phát triển khoa học quân sự, khoa học công an,
nhgệ thuật chiến tranh nhân dân; cải tiến phơng thức
hoạt động của lực lợng chuyên trách, bán chuyên trách phối
hợp với các tổ chức của nhân dân trong bảo vệ an ninh
quốc giai, bảo đảm trật tự an toàn xà hội. 12
+ LÃnh đạo nhà nớc, hệ thống chính trị và nhân dân
chăm lo xây dựng quân đội, bảo đảm vũ khí trang bị, cơ
sở vật chất kỹ thuật, hậu cần, tổ chức nuôi dỡng bộ đội và
thực hiện chính sách hậu phơng quân đội.
+ LÃnh đạo tiến hành công tác cán bộ trong quân đội.
+ LÃnh đạo tiến hành công tác Đảng, công tác chính
trị trong quân đội nhân dân Việt Nam.

12

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb CTQG, Hµ Néi 2006, tr 111.


19

Để thực hiện sự lÃnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi
mặt đối với quân đội, Đảng không ngừng hoàn thiện cơ
chế lÃnh đạo sao cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong
từng giai đoạn cách mạng. Cơ chế lÃnh đạo của Đảng đối với
quân đội là phơng thức lÃnh đạo của Ban Chấp hành Trung
ơng Đảng đối với quân đội trong những giai đoạn lịch sử
nhất định, phơng thức đó đợc thể hiện bằng hệ thống các
nguyên tắc lÃnh đạo. Phù hợp với nguyên tắc đó là hệ thống
tổ chức hoàn chỉnh, hợp lý đợc tổ chức từ cơ sở đến toàn
quân, nhằm bảo đảm cho Đảng lÃnh đạo kịp thời, chặt chẽ
quân đội, phát huy cao độ trách nhiệm của ngời chỉ huy,
nâng cao chất lợng lÃnh đạo của tổ chức đảng, góp phần
nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội, bảo đảm
cho quân đội hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ đợc giao trong
mọi tình huống. Nhằm đáp ứng yêu cầu đó, Bộ Chính trị
ra quyết định số 51/NQ - TW về việc tiếp tục hoàn thiện
cơ chế lÃnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một ngời chỉ
huy gắn với thực hiện chế độ chính uỷ, chính trị viên
trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Những nguyên tắc
trong cơ chế lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội bao gồm:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam mà trực tiếp và thờng
xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí th lÃnh đạo tuyệt đối, trực
tiếp về mọi mặt đối với Quân đội nhân dân Việt Nam.
Đây là nguyên tắc chủ yếu nhất chỉ đạo chi phối các
nguyên tắc khác, nguyên tắc này xác định vị trí, chức
năng quyền hạn của Ban chấp hành Trung ơng, Bộ Chính
trị, Ban Bí th là phải lÃnh đạo chặt chẽ quân đội trong mäi

20

tình huống, nắm chắc mọi tình hình, mọi mặt, phải
quyết định mọi vấn đề về đờng lối, chủ trơng, chính
sách, biện pháp lớn đối với xây dựng quân đội. Trên cơ sở
đờng lối nhiệm vụ của từng giai đoạn cách mạng Ban chấp
hành Trung ơng, Bộ Chính trị, Ban Bí th xác định rõ mục
tiêu chiến đấu, đờng lối t tởng quân sự, đờng lối nguyên
tắc xây dựng lực lợng vũ trang, nguyêntắc tổ chức sự lÃnh
đạo của Đảng đối với quân đội, chế độ hoạt động công tác
đảng, công tác chính trị, các tổ chức quần chúng trong
quân đội.
2. Hệ thống tổ chức đảng trong quân đội đợc tổ
chức từ Đảng uỷ Quân sự Trung ơng đến cơ sở, hoạt động
theo cơng lĩnh, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy
định của Đảng và pháp luật của nhà nớc. Đây là nguyên tắc
chỉ đạo tổ chức hoạt động của các tổ chức Đảng.
3. Cơ quan lÃnh đạo các cấp của Đảng trong quân đội
hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lÃnh
đạo, phân công cá nhân phụ trách theo chức trách, nhiệm
vụ.
4. Tổng cục chính trị đảm nhiệm công tác đảng,
công tác chính trị trong toàn quân, hoạt động dới sự lÃnh
đạo của Ban Bí th và trực tiếp, thờng xuyên là của Đảng uỷ
Quân sự Trung ơng. ở mỗi cấp có chính uỷ (hoặc chính trị
viên) là ngời chủ trì về chính trị và cơ quan chính trị
đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị của đơn
vị, hoạt động dới sự lÃnh đạo, chỉ ®¹o, híng dÉn cđa cÊp

21

uỷ, cơ quan chính trị, chính uỷ (chính trị viên) cấp trên
và sự lÃnh đạo trực tiếp của cấp uỷ cùng cấp.
5.Trên cơ sở bảo đảm sự lÃnh đạo vững chắc, toàn
diện, xuyên suốt của tổ chức đảng, trong quân ®éi thùc
hiƯn chÕ ®é mét ngêi chØ huy g¾n víi thực hiện chế độ
chính uỷ, chính trị viên.
Những nguyên tắc cơ bản trong cơ chế lÃnh đạo của
Đảng đối với quân đội là một thể hoàn chỉnh, thống nhất
biện chứng với nhau, không tách rời nhau, nó tạo nên sức
mạnh thực hiện sự lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội, quá
trình thực hiện các nguyên tắc cần phải nắm vững và giải
quyết tốt các mối quan hệ giữa các nguyên tắc đó, đồng
thời biết vận dụng linh hoạt sáng tạo vào từng điều kiện
hoàn cảnh cụ thể của mỗi đơn vị, tuyệt đối không đợc
quá nhấn mạnh hoặc tách rời, đối lập, xem nhẹ bất kỳ một
nguyên tắc nào.
Để giữ vững và tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam đối với Quân đội nhân dân Việt Nam chúng
ta cần quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện có hiệu quả
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, Nghị quyết Đảng
bộ Quân đội lần thứ XIII và Nghị quyết số 51/NQ-TW của Bộ
Chính trị

Về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế lÃnh đạo của

Đảng, thực hiện chế độ một ngời chỉ huy gắn với thực hiện
chế độ chính uỷ, chính trị viên trong Quân đội nhân dân
Việt Nam. Muốn vậy chúng ta cần tiến hành đồng bộ nhiều

giải pháp, xong trớc hết tập trung vào một số giải pháp cơ bản
sau:


22

- Nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, bổ sung, phát triển, cụ
thể hoá đờng lối quân sự, khoa học nghệ thuật quân sự Việt
Nam. Đảng lÃnh đạo quân đội trớc hết bằng đờng lối quân
sự, đờng lối xây dựng nền quốc phòng toàn dân, chiến
tranh nhân dân và xây dựng lực lợng vũ trang nhân dân. Do
vậy, để tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội cần
tiếp tục nghiên cứu tổng kết thực tiễn, bổ sung phát triển, cụ
thể hoá đờng lối quân sự cho phù hợp với yêu cầu của cuộc
chiến tranh hiện đại có sử dụng vũ khí công nghệ cao. Đờng
lối quân sự của Đảng trong giai đoạn hiện nay phải nhằm tăng
cờng tiềm lực quốc phòng của đất nớc, xây dựng thế trận
quốc phòng toàn dân vững chắc, gắn quốc phòng, an ninh
với đối ngoại. Quán triệt phơng hớng xây dựng quân đội cách
mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bớc hiện đại, nâng cao chất
lợng tổng hợp của quân đội, lấy xây dựng chính trị làm cơ
sở, làm cho quân đội có đủ sức mạnh đánh thắng mọi kẻ thù
xâm lợc, giữ vững hoà bình, ổn định tạo điều kiện cho
phát triển nền kinh tế đất nớc, sẵn sàng đập tan mọi hành
động xâm lợc của kẻ thù trong bất kỳ tình huống nào.
Trong những năm gần đây, tình hình thế giới diễn
biến nhanh chóng, phức tạp, chứa đựng những yếu tố khó lêng. Sù sơp ®ỉ cđa chđ nghÜa x· héi ë Liên Xô và Đông Âu
làm cho hệ thống xà hội chủ nghĩa bị tan rÃ, phong trào cộng
sản và công nhân quốc tế lâm vào thoái trào, cuộc đấu
tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc diễn ra gay go quyết liệt,

trật tự thế giới bị đảo lộn, cục diện chính trị thế giới nghiêng
về phía có lợi cho chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch.


23

Cách mạng khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ, đạt nhiều
thành tựu quan trọng trên nhiều lĩnh vực. Chủ nghĩa

đế

quốc ra sức lợi dụng tình hình trên nhanh chóng ứng dụng các
thành tựu khoa học công nghệ vào trong lĩnh vực quốc
phòng, phát triển mạnh các loại vũ khí công nghệ cao, chúng
ngang nhiên tiến hành chiến tranh xâm lợc các nớc độc lập có
chủ quyền. Nh các cuộc chiến tranh ở Nam T, Vùng Vịnh,
Apganistan, I-RắcPhần lớn các loại vũ khí trang bị, phơng
tiện kỹ thuật quân sự của Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt
Nam trớc đây đà đợc đổi mới, hiện đại hoá và thay thế b»ng
mét thÕ hƯ vị khÝ míi - vị khÝ c«ng nghệ cao. Sự phát triển
của vũ khí công nghệ cao kéo theo sự thay đổi nghệ thuật
quân sự, thủ đoạn chiến tranh, phơng thức tác chiếnĐiều
đó, đặt ra cho Đảng ta phải quan tâm lÃnh đạo xây dựng
quân đội, đẩy mạnh tổng kết chiến tranh, nghiên cứu, phát
triển khoa học quân sự và nghệ thuật quân sự Việt Nam.
Xuất phát từ kinh nghiệm đánh giặc của cha ông ta đúc rút
từ mấy nghìn năm lịch sử dựng nớc và giữ nớc, đà đợc kế
thừa, vận dụng, phát triển rực rỡ trong kháng chiến chống thực
dân Pháp và đế quốc Mỹ đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Chúng ta đánh đổ hai đế quốc lớn là Pháp và Mỹ, đó là sức

mạnh tổng hợp của nhiều yếu tố, trong đó có sự đóng góp
không nhỏ của nền khoa học nghệ thuật quân sự Việt Nam.
Tuy nhiên, khi kẻ thù đà thay đổi phần lớn các loại vũ khí, thủ
đoạn tiến hành chiến tranh, phơng thức tác chiến đòi hỏi
chúng ta phải nghiên cứu, phát triển khoa học nghệ thuật
quân sự Việt Nam cho phù hợp với yêu cầu của cuộc chiến


24

tranh bằng vũ khí công nghệ cao. Mặt khác, cùng với nghiên
cứu phát triển khoa học nghệ thuật quân sự Việt Nam, Đảng
cũng lÃnh đạo nhà nớc có kế hoạch phát triển công nghiệp
quốc phòng, kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng. Tích cực
sửa chữa, cải tiến, nâng cấp, trang bị thêm các loại vũ khí,
khí tài, phơng tiƯn kü tht. MỈc dï, nỊn kinh tÕ níc ta ổn
định đang trên đà phát triển, nhng cũng gặp nhiều khó
khăn, song nhà nớc cân đối ngân sách, cần thiết phải đầu t
cho việc mua sắm một số loại vũ khí hiện đại thuộc thế hệ
mới để trang bị cho quân đội, tạo mũi nhọn để mở rộng
phát triển tiềm lực quân sự khi cần thiết hoặc có điều kiện,
đây là yêu cầu bức thiết cho xây dựng quân đội ta hiện
nay.
- Quân đội là công cụ bạo lực của Đảng và Nhà nớc, là lực
lợng nòng cốt trong chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc,
mặc dù quân đội không trực tiếp làm ra của cải vật chất cho
xà hội, nhng sự vững mạnh của quân đội có tác dụng răn đe
kẻ thù, ngăn ngừa chiến tranh, tạo môi trờng hoà bình, ổn
định cho sự phát triển của các ngành, các thành phần kinh
tế. Trong điều kiện kinh tế thị trờng, Đảng cần tăng cờng lÃng

đạo phát huy vai trò trách nhiệm của Nhà nớc, của cả hệ thống
chính trị, của các ngành, các cấp các địa phơng, các thành
phần kinh tế cùng chăm lo xây dựng quân đội. Huy động
mọi nguồn lực vật chất và tinh thần cho quân đội, cung cấp
những con ngời có trí thức, có sức khoẻ, đợc giáo dục tốt, có
đủ phẩm chất cần thiết cho hoạt động quân sự. Làm tốt
chính sách thơng binh, liệt sĩ, chính sách hậu phơng quân


25

đội, quan tâm đến đời sống, việc làm của những quân
nhân hết nghĩa vụ quân sự Tạo sự thống nhất trong nhận
thức và hành động của các cấp, các ngành, các địa phơng,
các thành phần kinh tế về trách nhiệm xây dựng quân đội.
Khắc phục quan niệm cho rằng quân đội chỉ cần chiến
tranh, ngày nay trong thời bình phải bớt ngân sách quốc
phòngTừ đó thiếu quan tâm đến xây dựng quân đội.
- Để bảo đảm lÃnh đạo chặt chẽ quân đội Đảng định ra
cơ chế lÃnh đạo, nắm vững và thực hiện đúng cơ chế,
không ngừng hoàn thiện cơ chế, làm cho cơ chế luôn luôn
phù hợp với tính chất, đặc điểm, nhiệm vụ và tổ chức hoạt
động của quân đội trong từng giai đoạn cách mạng là vấn
đề quan trọng nhất để tăng cờng sự lÃnh đạo của Đảng đối
với quân đội. Cơ chế hiện nay đà phát huy tác dụng tích cực
trên thực tế, nhng vẫn còn những vấn đề bất cập. Cơ chế
lÃnh đạo của Đảng đối với quân đội không phải là một cái gì
bất biến. Một cơ chế phát huy tác dụng tốt phải là một cơ chế
luôn vận động phát triển cho phù hợp với sự phát triển của
nhiệm vụ cách mạng, phù hợp với nhiệm vụ, tổ chức và hoạt

động của quân đội trong từng giai đoạn. Cho nên, nghiên cứu
đổi mới, hoàn thiện cơ chế lÃnh đạo của Đảng đối với quân
đội là một việc khó, cần phải có thời gian, không thể nóng
vội. Hớng đổi mới, hoàn thiện cơ chế lÃnh đạo của Đảng phải
nhằm vào việc phát huy cao độ vai trò của các tổ chức đảng,
ngời chỉ huy, cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị.
Giải quyết tốt mối quan hệ của các thành phần trong cơ chế,
nhất là quan hệ giữa tập thể cấp ủ, thêng vơ víi ngêi chØ