Giao an ngu van 9 hoc ki I

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (783.51 KB, 166 trang )

(1)TuÇn 1. Ngày. tháng. năm 200. TiÕt 1-2 : Phong c¸ch hå chÝ minh (Lª Anh Trµ ) A. Mục tiêu cần đạt. Gióp học sinh : - Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại , vĩ đại và bình dị. - Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu dìng, häc tËp, rÌn luyÖn theo g¬ng B¸c . B. Chuẩn bị. - T liÖu : + Những mẩu chuyện về cuộc đời Hồ Chí Minh + Th¬ viÕt vÒ B¸c. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định: 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động1: Tìm hiểu chung về tác giả, I- T×m hiÓu chung : t¸c phÈm. ? Dùa vµo chó thÝch em h·y giíi thiÖu vµi 1. T¸c gi¶: nÐt vÒ t¸c gi¶ ? 2. XuÊt xø: - GV nhÊn m¹nh: - TrÝch trong: “ Phong c¸ch HCM , c¸i vÜ ? V¨n b¶n cã xuÊt xø nh thÕ nµo ? ? Em còn biết những văn bản, cuốn sách đại gắn với cái giản dị” nµo viÕt vÒ B¸c? (tích hợp dọc với những văn bản: đêm nay 3. Đọc : 4. Chó thÝch : B¸c kh«ng ngñ, §øc tÝnh gi¶n dÞ…) - BÊt gi¸c: mét c¸ch tù nhiªn, ngÉu - Giäng b×nh tÜnh, khóc chiÕt . nhiên, không dự định trớc - Giỏo viờn đọc mẫu đoạn 1-2. - Học sinh đọc tiếp đến hết bài . - Đ¹n b¹c: s¬ sµi, gi¶n dÞ, kh«ng cÇu kú, - nhận xét, sửa cách đọc cho bạn. bµy vÏ . - Giáo viên kiÓm tra mét sè tõ khã 5. KiÓu lo¹i : sgk, gi¶i thÝch thªm tõ -v¨n b¶n nhËt dông. ?- Văn bản này đợc xếp vào kiểu loại nào? 6. Bố cục : ?- V¨n b¶n chia thµnh mÊy phÇn ? Néi dung 3 ®o¹n: chÝnh cña tõng phÇn? + Đoạn 1: Từ đầu đến “rất hiện đại “ : - Học sinh tù do ph¸t biÓu - thèng nhÊt ý Qu¸ tr×nh h×nh thµnh phong c¸ch v¨n ho¸ kiÕn. HCM. + Đoạn 2: Tiếp đến “hạ tắm ao “: Những vẻ đẹp cụ thể của phong cách HCM. + Đoạn 3: Bình luận và khẳng định ý nghÜa cña phong c¸ch HCM. Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. - HS đọc lại đoạn 1 - Suy nghĩ trả lời : II- Ph©n tÝch: ?- Đoạn văn bản đã khái quát vốn tri thức ,.

(2) 1. Con đờng hình thành phong cách v¨n ho¸ HCM. - Vèn tri thøc v¨n ho¸ hÕt søc x©u réng Ýt cã vÞ l·nh tô nµo l¹i am hiÓu nhiÒu vÒ c¸c d©n téc vµ nh©n d©n trªn thÕ giíi s©u s¾c nh B¸c Hå. -Hoàn cảnh: Hoạt động cách mạng đầy gian tru©n . + §i nhiÒu , cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi v¨n ho¸ nhiªug níc , nhiÒu d©n téc … + Nãi vµ viÕt theo nhiÒu thø tiÕng níc ngoµi : Ph¸p , Anh … C«ng cô giao tiÕp quan trọng bậc nhất để tìm hiểu và giao lu v¨n ho¸ . + Cã ý thøc häc hái toµn diÖn s©u s¾c đến mức uyên thâm , vứa tiếp tu tinh hoa vøa phª ph¸n c¸i tiªu vùc . + Häc trong c«ng viÖc , mäi n¬i mäi lóc . - Độc đáo , kỳ lạ trong phong cách : sự kÕt hîp hµi hßa nh÷ng phÈm chÊt kh¸c nhau , thèng nhÊt trong mét con ngêi : - Gọi học sinh đọc đoạn 2. ?- Phần văn bản cho em biết về thời kỳ nào truyền thống và hiện đại , phơng đông và trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña B¸c ?( ho¹t ph¬ng t©y , xa vµ nay , d©n téc vµ quèc động ở nớc ngoài – Bác làm chủ tịch nớc ) tế , vĩ đại và bình dị. ? - Tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp trong phong cách của Bác trên những mặt nào ? 2. Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí t×m dÉn chøng trong c¸c thÓ viÕt vÒ c¸c ph- Minh trong c¸ch sèng vµ lµm viÖc: - Nơi ở và làm việc : ngôi nhà sàn độc ¬ng diÖn võa nªu ? đáo vài phòng nhỏ, đồ đạc đơn sơ, mộc - Nhà Bác đơn sơ một góc vờn … m¹c. - Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị … - Trang phôc: ¸o bµ ba n©u, ¸o trÊn thñ, - Ngời thờng bỏ lại đĩa thịt Gà mà ăn hết đôi dép lốp, cái quạt cọ … - Ăn uống: đạm bạc với những món ăn mÊy qu¶ cµ xø NghÖ (ViÖt Ph¬ng) ?- Em h×nh dung thÕ nµo vÒ cuéc sèng cña d©n téc: c¸ kho, rau luéc, cµ muèi … c¸c vÞ nguyªn thñ quèc gia ë níc kh¸c trong - Cuéc sèng mét m×nh, kh«ng x©y dùng cuộc sống cùng thời với Bác .Bác có xứng gia đình, suốt cuộc đời hi sinh vì dân vì níc. đáng đợc đãi ngộ nh họ không? (- Häc sinh th¶o luËn – ph¸t biÓu ) ?- Qua đó em cảm nhận đựơc gì về lối sống cña HCM ? ?- Văn bản nào đợc học đề cập đến lối sống nµy cña B¸c? (TÝch hîp víi “ §øc tÝnh … B¸c Hå ) ?- ĐÓ nªu bËt lèi sèng gi¶n dÞ cña B¸c, T¸c gi¶ ®É sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? §äc c©u v¨n Êy ? V« cïng gi¶n dÞ . ?- Theo em ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a lèi sèng cña B¸c víi c¸c vÞ hiÒn triÕt (NguyÔn Tr·i –NBK) nh thÕ nµo? - So s¸nh b×nh lËn: Cha cã vÞ nguyªn (h/s th¶o luËn, so s¸nh ) thñ quèc gia nµo cã c¸ch sèng nh vËy + Gièng: Gi¶n dÞ , thanh cao. …. + Khác: Bác gắn bó chia sẻ khó khăn gian Nếp sống thanh đạm thanh cao khæ cña nh©n d©n . <=> lèi sèng cña B¸c lµ sù kÕ thõa vµ v¨n ho¸ cña B¸c nh thÕ nµo ? ?- Những tinh hoa văn hoá nhân loại đến víi HCM trong hoµn c¶nh nµo ?( g/v më rộng con đờng cách mạng của Bác ). ? – Bằng những con đờng nào Ngời có đợc vèn v¨n ho¸ Êy ? - Giáo viên bình về mục đích ra nớc ngoài của Bác – Hiểu văn hoá nớc ngoài để tìm cách đấu tranh giải phóng dân tộc . ?- §iÒu kú l¹ nhÊt trong phong c¸ch v¨n ho¸ HCM lµ g×? - Học sinh suy nghÜ ph¸t biÓu . - Giáo viên chèt : §ã lµ sù lÕt hîp vµ thèng nhÊt hµi hoµ bËc nhÊt trong lÞch sö d©n téc Việt Nam từ xa đến nay . Một mặt , tinh thần Hồng Lạc đúc nên ngời , mặt khác tinh hoa nh©n lo¹i còng gãp phÇn lµm nªn phong c¸ch HCM. (hÕt tiÕt 1 – chuyÓn tiÕt 2 ).

(3) - Giỏo viờn đọc đoạn: ”tôi chỉ có một ham muèn …. T«i sÏ …” - Giáo viên chuyÓn ý . - Học sinh đọc đoạn cuối . ?- ý nghĩa cao đẹp của phong cách HCm là g× ? ?- Trong thêi kú héi nhËp v¨n ho¸ chóng ta gÆp nh÷ng thuËn lîi vµ nguy c¬ g× ? ?- Trong thêi kúh/s th¶o luËn lÊy dÉn chøng. +TiÕp xóc nhiÒu luång v¨n ho¸. + Có nhiều luồng văn hoá độc hại ?- Tuy nhiªn tÊm g¬ng cña B¸c cho thÊy sù hoµ nhËp vÉn gi÷ nguyªn b¶n s¾c d©n téc. VËy tõ phong c¸ch cña B¸c em cã suy nghÜ gì về việc đó? (sống, làm việc theo gơng Bác Hồ vĩ đại…) ? em h·y nªu mét vµi biÓu biÓu hiÖn mµ em cho lµ sèng cã v¨n ho¸ vµ phi v¨n ho¸? - Giáo viên chuyÓn ý . ?- Để làm nổi bật vẻ đẹp phongcách HCM , tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật næi bËt nµo?. phát huy những tính chất cao đẹp của những nhà văn hoá dân tộc, nét đẹp của thời đại, gắn bó với nhân dân . 3. ý nghÜa phong c¸ch Hå ChÝ Minh - Lµ mét quan ®iÓm thÈm mÜ vÒ lÏ sèng. - Lèi sèng cña mét ngêi céng s¶n l·o thµnh, mét vÞ chñ tÞch níc, linh hån d©n téc. 4. NÐt næi bËt vÒ nghÖ thuËt : - KÕt hîi gi÷a kÓ vµ b×nh luËn -Chän läc nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu -so s¸nh víi c¸c bËc danh nho xa. -DÉn chøng th¬ cæ, dïng tõ H¸n ViÖt. -sử dụng NT đối lập : vĩ nhân mà hết sức gi¶n dÞ …. Hoạt động3: Hớng dẫn, tổng kết, luyện tËp. III- Tæng kÕt - luyÖn tËp. ?- Néi dung c¬ b¶n cña bµi .? 1- Tæng kÕt: Sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷ (cho h/s thi kÓ chuyÖn vÒ B¸c Hå ) truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, vµ tinh hoa văn hoá nhân loại, giữa vĩ đại, giản dị. 2. LuyÖn tËp. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: Soạn “ đấu tranh cho một thế giới hoà bình “. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………......................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………......................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………......................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………......................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………......................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………..........................

(4) …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………......................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….......................... Ngày. tháng năm 2008. TiÕt 3: c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh : - Nắm đợc nội dung phơng châm về lợng và phơng châm về chất – biết vận dụng nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp . B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động của giáo viên và học sinh. Nội dung cần đạt. Hoạt động1: Hình thành khái niệm phơng I- Phơng châm về lợng : ch©m vÒ lîng. - Gv yªu cÇu h/s t×m hiÓu 2 vÝ dô 1,2 ë môc I . ?- C©u tr¶ lêi cña Ba cã lµm cho An tho¶ - C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng lµ An thoa m·n m·n kh«ng ? T¹i sao? v× nã m¬ hå vÒ nghÜa . An muèn biÕt Ba ®i häc b¬i ë ®©u ( tøc lµ địa điểm học bơi ) chứ không phải An hỏi Ba b¬i lµ g×? ?- Muốn giúp cho ngời nghe dễ hiểu thì - Khi nói, câu nói phải có nội dung đúng víi yªu cÇu giao tiÕp , kh«ng nªn nãi Ýt ngêi nãi cÇn chó ý nh÷ng ®iÒu g× ? hơn những gì mà giao tiếp đòi hỏi . Hs tËp chung vµo 2(II) ?- C©u hái cña Anh “lîn cíi “ vµ c©u tr¶ - Thõa tõ ng÷: lêi cña anh “ ¸o míi “ cã g× tr¸i víi + C©u hái thõa tõ “cíi “ + C©u tr¶ lêi thõa tõ ng÷: “ tõ lóc t«i mÆc những câu hỏi - đáp bình thờng chiÕc ¸o míi nµy “ ?- Muốn hỏi -đáp cho chuẩn mực , cần - Khi giao tiếp , cần nhớ nói cho đúng , đủ kh«ng thõa kh«ng thiÕu . ph¶i chó ý ®iÒu g× ? - Giỏo viờn yêu cầu h/s đọc ghi nhớ sgk Hoạt động 2: hình thành khái niệm phơng II- phơng châm về chất: ch©m vÒ chÊt. - Học sinh đọc truyện “quả bí khổng lồ “.

(5) SGK. ?- TruyÖn phª ph¸n ®iÒu g× ? ?- Từ sự phê phán trên , em rút ra đợc bài häc g× trong giao tiÕp ? ?- NÕu kh«ng biÕt v× sao b¹n m×nh nghÜ häc th× em cã tr¶ lêi víi c« gi¸o lµ b¹n m×nh bÞ èm kh«ng ? (kh«ng) ?- Theo em , ph¶i nãi nh thÕ nµo ? (ph¶i b¸o cho ngêi nghe biÕt r»ng tÝnh chất xác thực của điều đó cha đợc kiểm chøng :”h×nh nh , cã thÓ …) - Giỏo viờn gọi một hs đọc “ghi nhớ” Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập - Giáo viên treo b¶ng phô ghi bµi tËp 1 . a. Tr©u lµ mét loµi gia sóc nu«i ë nhµ b. Ðn lµ mét lo µi chim cã 2 c¸nh ? - C¸c c©u thõa tõ nµo? vi ph¹m ph¬ng ch©m giao tiÕp nµo? - Giáo viên treo b¶ng phô a. Nãi cã c¨n cø ch¾c ch¾n lµ … b, nãi sai sù thËt mét c¸ch cè ý , nh»m che đậy một điều gì đấy là s… c. nãi mét c¸ch hó ho¹ , kh«ng cã c¨n cø lµ … d. Nãi nh¶m nhÝ vu v¬ lµ … e. Nãi kho¸c l¸c lµm ra vÎ tµi giái hoÆc nói những chuyện bông đùa , khoác lác cho vui lµ … - Điền từ ngữ để hoàn chỉnh các câu trên . - Giáo viên lÇn lît ch« 5 h/s lªn ®iÒn tõ ngữ , yêu cầu nhanh đúng. - Phª ph¸n nãi kho¸c . - Kh«ng nªn nãi nh÷ng®iÒu m×nh tin lµ không đúng hoặc không có bằng chứng x¸c thùc.. * Ghi nhí sgk. III- LuyÖn tËp : 1. bµi 1: - Thõa côm tõ nu«i ë nhµ -Thïa côm tõ “cã hai c¸nh “ -> vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ lîng . 2. bµi tËp 2 : - Nãi cã s¸ch m¸ch cã chøng - Nãi dèi. - Nãi mß. - Nãi nh¨ng nãi cuéi .. -Nãi tr¹ng .. -Giáo viên chia 4 nhãm h/s .Nhãm 1,2,3 gi¶i nghÜa vµ gi¶i thÝch c¸c c©u ©,b, (cd), 3. Bµi tËp 5 : (e,g). - Ăn đơm nói đặt: vu khống đặt điều, bịa Nhóm 4: câu f => đặt câu với thành ngữ : chuyện cho ngời khác . - ¡n èc nãi mß:; nãi kh«ng cã c¨n cø Høa h¬u høa vîn - Ăn không nói có: vu khống , bịa đặt - Häc sinh lµm viÖc 5 phót - Giáo viên yªu cÇu tr×nh bµy –nhËn - C·i chµy ,c·i cèi: cè tranh c·i nhng kh«ng cã lÝ lÏ . xÐt. - Khua m«i …nãi n¨ng ba hoa kho¸c l¸c . - Nãi d¬i nãi chuét: nãi l¨ng nh¨ng , linh tinh. - Hứa hơu….: hứa để đợc lòng , rồi không thùc hiÖn lêi høa . - Ph¬ng ch©m vÒ lîng.. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc vµ lµm bµi tËp 3-4..

(6) D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................ Ngày. tháng năm 2008. TiÕt 4: sö dông mét sè biÖt ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Mục tiêu cần đạt đợc: Gióp Häc sinh: - HiÓu viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh lµm cho văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn . - BiÕt c¸ch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh . B. ChuÈn bÞ: - Häc sinh «n l¹i v ¨n thuyÕt minh häc ë líp 8 . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định: 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Thuyết minh sự vật 1 cách I- tìm hiểu việc sử dụng một số biện pháp hình tợng , sinh động : nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh . - Gọi học sinh đọc diễn cảm văn bản - V¨n b¶n thuyÕt minh vÒ “sù kú l¹ cña H¹ “Hạ long _đá và nớc “ trong sgk ..

(7) ?- Văn bản thuyết minh vấn đề gì ? vấn Long” .Đây là vấn đề khó thuyết minh vì : đề ấy có khó không ? tại sao? + §èi tîng thuyÕt minh rÊt trõu tîng . + Ngoài việc thuyết minh về đối tợng còn phải truyền đợc cảm xúc và sự thích thú đến ngời đọc . - Dïng nghÖ thuËt m« t¶ so s¸nh: + Bắt đầu bằng sự miêu tả sinh động “ChÝnh Níc lµm cho §¸ sèng dËy , lµm ?- Để cho sinh động, ngoài những phơng cho Đá vốn bất động và vô tri bỗng trở nên pháp thờng dùng, tác giả còn sử dụng linh hoạt , có thể động đến vô tận , và có tri nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? gi¸c , cã t©m hån ->NghÖ thuËt nh©n ho¸ . + TiÕp theo lµ gi¶i thÝch vai trß cña níc “ níc tan theo sù di chuyÓn ,vµ ®i chuyÓn theo mäi c¸ch “ + TiÕp theo lµ ph©n tÝch nh÷ng nghÞch lý - Yêu cầu hs trình bày ra giấy nháp trong thiên nhiên: sự sống của nớc và đá sự -ph¸t biÓu . th«ng minh cña thiªn nhiªn - chñ yÕu dïng nghÖ thuËt so s¸nh“ con thuyÒn máng nh l¸ - Học sinh kh¸c bæ xung, söa ch÷a . tre …..; nh mét ngêi bé hµnh tuú høng … + Cuèi cïng lµ mét triÕt lÝ “ trªn thÕ gian này chẳng có gì là vô tri cả, cho đến cả đá “.  Ghi nhí (sgk) - CÇn vËn dông thªm 1 sè bÞªn ph¸p nghÖ thuật: kể chuyện, tự thuật, đối thoại theo lối -> Gi¸o viªn chèt: T¸c gi¶ cßn cã mét trÝ Èn dô, nh©n ho¸ hoÆc mét sè h×nh thøc vÌ, tëng tîng phong phó – v¨n b¶n cã tÝnh diÔn ca … thuyÕt phôc cao . -Góp phần làm nổi bật đặc điểm của đối t?- Từ sự phân tích trên em cho biết muốn ợng và gây hứng thú … cho văn bản thuyết minh đợc sinh động ngêi ta ph¶i lµm g×? II- LuyÖn tËp : - Gọi học sinh đọc “ghi nhớ “ sgk 1. Bµi tËp 1 : a. v¨n b¶n cã tÝnh chÊt thuyÕt minh. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập . chÊt nµy thÓ hiÖn ë chç loµi ruåi rÊt cã - Học sinh đọc văn bản “ Ngọc hoàng sử tính hÖ thèng: nhòng tÝnh chÊt chung vÒ hä, téi ruåi xanh” giống, loài, về tập tính sinh sống, sinh đẻ, ?- Giáo viên chia 4 nhãm hs(3 phót ) đặc điểm cơ thể … Nhãm 1 :c©u a –bµi 1 - Những phơng pháp thuyết minh đợc sử Nhãm 2: c©u b _ dông lµ : 3: c©u c _ + §Þnh nghÜa: thuéc hä c«n trïng 2 c¸nh … Nhãm 4 : Bµi tËp 2 . + Ph©n lo¹i: C¸c lo¹i ruåi . - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ + Sè liÖu: Sè vi khuæn, sè lîng sinh s¶n. - Nhãm b¹n söa ,bæ xung + LiÖt kª: M¾t líi, ch©n tiÕt ra chÊt dÝnh. - Giáo viên chuÈn k iÕn thøc b. Bài văn có nét đặc biệt: - VÒ h×nh thøc: gièng nh v¨n b¶n têng thuËt mét phiªn toµ. - VÒ cÊu tróc: gièng nh mét c©u chuyÖn kÓ vÒ loµi ruåi - C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt: nh©n ho¸, t¹o t×nh tiÕt. - C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt cã t¸c dông g©y hứng thú cho bạn đọc nhỏ tuổi, vừa là.

(8) truyÖn vui, võa häc thªm tri thøc Bµi 2 : - §o¹n v¨n nµy nh»m nãi vÒ tËp tÝnh cña chim có díi d¹ng mét ngé nhËn thêi th¬ ?- Nhận xét biện pháp nghệ thuật đợc sử ấu, sau lớn lên đi học mới có dịp nhận thức dụng để thuyết minh ? l¹i sai lÇm cò. BiÖn ph¸p nghÖ thuËt lµ lÊy ngé nhËn håi nhá lµm ®Çu mèi c©u truyÖn. Hoạt động 4 : IV- Híng dÉn häc ë nhµ : Cho đế văn : thuyết minh một trong các đồ dùng sau : cái quạt , cái bút ,cái kéo , chiÕc nãn . - Giáo viên chia 4 nhãm hs :+ nhãm 1: thuyÕt minh c¸i qu¹t 2: C¸i bót 3: C¸i kÐo 4: C¸i nãn - LËp dµn bµi chi tiÕt vµ sö dông biªn ph¸p nghÖ thuËt. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….............................. …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... Ngày. tháng năm 2008. TiÕt 5 LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh . A. Mục tiêu cần đạt đợc: ¤n tËp, cñng cè, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh; n©ng cao qu c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt. rÌn luyÖn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh..

(9) B. ChuÈn bÞ: - B¶ng phô ( giÊy A0) - Học sinh chuẩn bị dàn bài (đã giao ở tiết trớc) C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. + Hoạt động 1 : Giáo viên nêu yêu cầu của luyện tập : 1. Nội dung: Nêu đợc công dụng, cấu tạo, chủng loại, lịch sử của các đồ dùng. 2. VÒ nghÖ thuËt (HT): BiÕt vËn dông mét sè biªn ph¸p nghÖ thuËt nh kÓ chuyÖn, tù thuËt, nh©n ho¸… + Hoạt động 2 : Nhóm 1 trình bày bài. - ThuyÕt minh vÒ c¸i qu¹t. 1. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy dµn ý. 2. Nhãm b¹n nhËn xÐt. 3. §äc më bµi, mét ®o¹n th©n bµi dïng nghÖ thuËt. 4. Th¶o luËn. - Giáo viên có thể cung cấp dàn ý đại cơng trên bảng phụ. 1. Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ c¸i qu¹t. 2. Th©n bµi: a. LÞch sö c¸i qu¹t. b. CÊu t¹o c¸i qu¹t. c. Quy tr×nh lµm ra qu¹t. d. Gi¸ trÞ kinh tÕ, v¨n ho¸, nghÖ thuËt cña qu¹t. +. Hoạt động 3 : Nhãm 2 tr×nh bµy bµi. ThuyÕt minh c¸i bót. (C¸c bíc lÇn lît nh trªn) + Hoạt động 4 : Nhóm 3 trình bày. ThuyÕt minh c¸i kÐo. (C¸c bíc lÇn lît nh trªn) + Hoạt động 5 : Nhóm 4 trình bày. + Hoạt động 6 : 1. Giáo viên nhận xét chung về cách sử dụng biện pháp nh trên. - Sử dụng đúng lúc, đúng chỗ, linh hoạt. - T¹o søc thuyÕt phôc. 2. Híng dÉn c¸ch lµm. + Hoạt động 7 : Hớng dẫn học ở nhà. Viết bài hoàn chỉnh cho đề văn. (N¹p l¹i bµi vµo tuÇn tíi) D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

(10) …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Ngày TuÇn 2. tháng. năm 2008. TiÕt 6 -7 : §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. A. Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh: - Hiểu đợc nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản : Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ toàn bộ sự sống trên trái đất ; nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn chặn nguy cơ đó, là đấu tranh cho một thể giới hoà bình. - Thấy đợc nghệ thuật nghị luận cuả tác giả: Chớng cứ cụ thể, xác thực, cách so sánh râ rµng, giµu søc thuyÕt phôc lËp luËn chÆt chÏ. B. ChuÈn bÞ : 1. Giáo viên đọc t liệu _ bảng phụ 2. Học sinh đọc kỹ bài ở nhà. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. + Hoạt động 1: Hớng dẫn học sinh tìm I- Tìm hiểu chung. hiÓu vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. 1. T¸c gi¶: ? - Em biÕt vÒ nh÷ng g× vÒ t¸c gi¶? - Ga-bri-en g¸c-xi-a M¸c-kÐt (C« l«m bi a. Sinh 1928. - NhËn gi¶i thëng n«ben vÒ v¨n häc n¨m 1982. 2.T¸c phÈm: ? - Hoµn c¶nh viÕt v¨n b¶n ? - Tháng 8 /1986 mác –két đợc mời tham.

(11) ? - V¨n b¶n thuéc lo¹i nµo?. dù cuéc gÆp gì cña 6 níc Ên §é, Mª-HiC«, Thuþ ®iÓn, Ac-hen-ti-na, Hyl¹p Indonexia nh»m kªu gäi chÊm døt chiÕn tranh hạt nhân. Văn bản đợc trích trong tham luËn cña «ng. 3. ThÓ lo¹i: V¨n b¶n nghÞ luËn chÝnh tri, x· héi. 4. §äc, gi¶i thÝch tõ khã a. §äc. b. Tõ khã.. - Giäng râ rµng, døt kho¸t, ®anh thÐp Giáo viên đọc một đoạn-> gọi 3 học sinh đọc . - Nhận xét cách đọc . 5. bè côc 3 ®o¹n. - Häc sinh gi¶i thÝch mét sè tõ khã. + Đoạn 1: Từ đầu… sống tốt đẹp hơn ?- Có thể chia đoạn trích thành mấy đoạn? nguy cơ chiến tranh đang đè nặng lên toàn trái đất. + §o¹n 2: tiÕp theo…xuÊt ph¸t cña nã. chøng lý cho sù nguy hiÓm vµ phi lý cña chiÕn tranh h¹t nh©n. + Đoạn 3: còn lại đến nhiệm vụ và đề nghÞ. II- Ph©n tÝch: + Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. 1. luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn cø cña ®o¹n trÝch: LuËn ®iÓm: chiÕn tranh h¹t nh©n lµ mét ? - LuËn ®iÓm chñ chèt t¸c gi¶ nªu vµ gi¶i hiÓm ho¹ khñng khiÕp ®ang ®e do¹ toµn quyÕt trong v¨n b¶n lµ g×? thể loài ngời và mọi sự sống trên trái đất vì vậy đấu ranh để loại bỏ nguy cơ ấy cho mét thÕ giíi hoµ b×nh lµ mét nhiÖm vô cÊp b¸ch cña toµn nh©n lo¹i. - Luận cứ: Kho vũ khí hạt nhân đang đợc tàng trữ có khả năng huỷ diệt cả trái đất và ? - §Ó triÓn khai luËn ®iÓm c¬ b¶n Êy, t¸c c¸c hµnh tinh kh¸c . giả đã sử dụng luận cứ nh thế nào? ch¹y ®ua vò trang nhÊt lµ vò trang h¹t - Häc sinh th¶o luËn t×m luËn cø nh©n lµ v« cïng tèn kÐm vµ hÕt søc phi lý. - Gi¸o viªn ®iÒu chØnh - treo b¶nh phô cã + ChiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng chØ ®i ngîc luËn ®iÓm -luËn cø nh bªn. l¹i lý trÝ cña loµi ngêi mµ cßn ®i ngîc víi lý trÝ tù nhiªn, ph¶n l¹i sù tiÐn ho¸. + V× vËy t©t c¶ chóng ta ph¶i cã nhiÖm vô ngăn chặn cuộc chiến tranh hạt nhân, đấu tranh cho thÕ giíi hoµ b×nh .  luận cứ mạch lạc, chặt che, sâu sắc. đó chÝnh lµ bé x¬ng v÷ng ch¾c cña v¨n b¶n t¹o nªn tÝnh thuyÕt phôc c¬ b¶n cña lËp luËn. - Häc sinh theo dâi vµ ghi chÐp ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c luËn cø? 2. Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n. ( HÕt tiÕt 6 chuyÓn tiÕt 7) - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh ph©n tÝch - Më ®Çu b»ng mét c©u hái, råi tr¶ lêi b»ng mét thêi ®iÓm hiÖn t¹i rÊt cô thÓ c¸c luËn cø. (h«m nay ngµy 8/8/1986) råi ®a ra sè liÖu - Học sinh đọc lại đoạn 1. cụ thể cách tính toán cụ thể, đơn giản: ? - NhËn xÐt c¸ch më ®Çu cña t¸c gi¶? +50.000 đầu đạn hạt nhân tơng đơng 4 tấn thuèc næ / 1 ngêi -> 12 lÇn biÕn mÊt tÊt c¶ mọi sự sống trên toàn trái đất + với tất cả.

(12) c¸c hµnh tinh ®ang soay quang mÆt ®©t + ?- Tác giả đã làm rõ nguy cơ của chiến 4hành tinh nữa + với phá huỷ thế thăng tranh h¹t nh©n b»ng nh÷ng lý lÏ vµ dÉn b»ng cña mÆt tr¬×-> søc tµn ph¸ khñng chøng nµo ? khiÕp cña kho vò khÝ h¹t nh©n . - Vào đề trực tiếp và bằng những chứng cứ xác thực đã thu hút ngời đọc và gây ấn tợng mạnh mẽ về tính chất hệ trọng của vấn đề đợc nói tới. - “Nguy cơ ghe gớm đó đang đè nặng lên ? - Cách vào đề nh vậy có tác dụng gì? chóng ta nh thang g¬m §a-m«_clÐp.” “NiÒm an ñi …. Ýt tèn kÐm h¬n lµ dÞch h¹ch”. ?- So sánh nào đáng chú ý ở đoạn này ? 2. cuéc ch¹y ®ua vò trang chuÈn bÞ vò ?- Em hiÓu thÕ nµo lµ thanh g¬m §a-M«- khÝ h¹t nh©n, vµ nh÷ng hËu qu¶ cña nã. clÐt? DÞch h¹ch? (h/s gi¶i thÝch ) - Hs đọc đoạn 2 ?- Tác giả đã đa ra những chứng cứ nào để thÊy viÖc chi phÝ cho chiÕn tranh lµ tèn kÐm ? - H/s lµm viÖc theo nhãm : lËp b¶ng thèng kª so s¸nh chi phÝ chuÈn bÞchiÕn tranh víi các lĩnh vực của đời sống xã hội . - Gv yªu cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ . - Gv treo b¶ng phô cã néi dung Stt 1. 2. 3 4 5. Các lĩnh vực đời sống xã hội 100 tỉ USD để giải quyết những vấn đề cấp bách, cứu trợ y tế, gi¸o dôc cho 500 triÖu trÎ em nghÌo trªn thÕ giíi. Khinh phÝ cña ch¬ng tr×nh phßng bÖnh 14 n¨m vµ phßng bÖnh sèt rÐt cho 1 tØ ngêi vµ cøu 1 triÖu trÎ em ch©u Phi. N¨m 1958, 575 triÖu ngêi thiÕu dinh d÷¬ng. -TiÒn n«ng cô cho c¸c níc nghÌo trong 4 n¨m . Xo¸ n¹n mï ch÷ cho toµn thÕ giíi .. Chi phÝ chuÈn bÞ chiÕn tranh h¹t nh©n - GÇn b»ng chi phÝ cho 100 m¸y bay nÐm bom chiÕn lîc B1B vµ 7000 tªn löa vît đại châu. - B¨ng gi¸ 10 chiÕc (m¸y bay) tµu s©n bay Ni-mÝt mang vò khÝ h¹t nh©n cña Mü dù định sản xuất 1986-2000 - GÇn b»ng kinh phÝ s¶n xuÊt 149 tªn löa MX. - B»ng tiÒn 27 tªn löa MX. - Bằng tiền đóng 2 con tàu ngầm mang vũ khÝ h¹t nh©n.. - Hs theo dâi ghi chÐp . - Sù thËt hiÓn nhiªn mµ v« cïng phi lý khiÕn ?- Qua b¶ng so s¸nh , em rót ra kÕt luËn g×?ta ng¹c nhiªn, bÊt ngê: ChuÈn bÞ chiÕn tranh ?- Qua các phơng tiện thông tin đại hạt nhân là việc làm điên rồ, phản nhân đạo. chúng em biết nhân loại đã làm gì để h¹n chÕ chiÕn tranh h¹t nh©n ? 3. ChiÕn tranh h¹t nh©n ch¼ng nh÷ng ®i ( CÊm thö vò khÝ h¹t nh©n h¹n chÕ sè ngîc l¹i sù tiÕn hãa cña tù nhiªn. lợng đầu đạn hạt nhân …) -Yªu cÇu hs theo dâi ®o¹n:”kh«ng nh÷ng®i + 380 triÖu n¨m con bím míi cã thÓ bay ngîc l¹i … cña nã “. + 180 triÖu n¨m n÷a b«ng hång míi në ?- Em hiÓu thÕ nµo lµ lý trÝ cña tù nhiªn ? + Hµng triÖu triÖu n¨m … tr¶i mét qu¸ tr×nh (lµ quy lu¹t cña thiªn nhiªn tù nhiªn, logic tiÕn ho¸ l©u dµi cña thiªn nhiªn, con ngêi míi tÊt yÕu cña tù nhiªn). h×nh thµnh..

(13) ?- Quá trình sống trên trái đất đã đợc  Chỉ cần 1 tích tắc của chiến tranh hạt nhân t¸cgi¶ h×nh dung nh thÕ nµo? tÊt c¶ kÕt qu¶ cña sù tiÕn ho¸ Êy quay vÒ ®iÓm xuÊt ph¸t. ?- Chiến tranh hạt nhân sẽ đem lại hậu quả 4. Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến tranh g×? h¹t nh©n cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. - Hs đọc đoạn cuối. - Thái độ tích cực:” chúng ta đến đây để ?-Tác giả có thái độ gì trong việc ngăn chống lại việc đó, đem tiếng noí của chúng ta chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n? tham gia vào bản đồng ca của những ngời đòi hái 1 thÕ giíi kh«ng cã vµ mét cuéc sèng hoµ ?-Tác giả đề nghị điều gì? b×nh, c«ng b»ng”. ?- Từ ý tởng đó em hiểu gì về tác giả? - Mở nhà băng lu rữ trí nhớ tồn tại đợc (hs béc lé : Yªu chuéng hoµ b×nh ) c¶ sau th¶m ho¹ h¹t nh©n … Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết. III- Tæng kÕt - luyÖn tËp: ?- Những thông điệp nào đợc gửi đến 1. nội dung: chúng ta từ văn bản “ đấu tranh cho một - Chíên tranh hạt nhân đang đe doạ toàn thể thÕ giíi hoµ b×nh “? nhân loại và sự sống trên trái đất. - §Êu tranh cho hoµ b×nh, ng¨n chÆn vµ xo¸ bá nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n lµ nhiÖm vô cÊp thiÕt vµ cÊp b¸ch cña thÕ giíi loµi ngêi . ?- Em học tập đợc những gì về cách nghị 2. Nghệ thuật: luËn cña t¸c gi¶? - LËp luËn chÆt chÏ, chøng cø phong phó, x¸c ?- ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi häc thùc, cô thÓ, lßng nhiÖt t×nh cña t¸c gi¶ . bµi “§Êu ….. b×nh “? Hoạt động 4: IV. Híng dÉn häc ë nhµ : So¹n bµi “ Tuyªn bè thÕ giíi … trÎ em “ D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 8 : C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp theo) A.Mục tiêu cần đạt đợc: Gióp hs -Nắm đợc nội dung phơng châm quan hệ, phơng châm cách thức và phơng châm lịch sự. - BiÕt v¹n dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp. B.ChuÈn bÞ : 1. Gv chuÈn bÞ thªm c¸c t×nh huèng – B¶ng phô. 2. Hs xem tríc bµi ë nhµ. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài..

(14) Hoạt động 1: Tìm hiểu phơng châm quan hÖ. -Gv ®a vÝ dô 1 lªn b¶ng phô “ Ngêi con đang học môn địa lý hỏi Bố: - Bè ¬i! Ngän nói nµo cao nhÊt thÕ giíi h¶ Bè ? Ngời Bố đang mải đọc báo trả lời : Nói nµo mµ kh«ng nh×n thÊy ngän, tøc lµ nói cao nhÊt . ?-Lêi tho¹i nµo kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i? v× sao? - HS th¶o luËn tr¶ lêi. ?-Trong TiÕng VÞªt cã” «ng nãi gµ ,bà nói vịt “ , thành ngữ này dùng để chØ t×nh huèng héi tho¹i nh thÕ nµo? ?- HËu qu¶ cña t×nh huèng nµy? ?-qua c¸c t×nh huèng trªn em rót ra bµi häc g× trong giao tiÕp ? Hoạt động 2: Tìm hiểu phơng châm c¸ch thøc. ?-Thµnh ng÷ “D©y cµ ra d©y muèng “vµ “ lóng bóng nh ngËm hét thÞ “ dùng để chỉ những cách nói nh thế nµo ? - Hs đứng tại chỗ giải thích.. I. Ph¬ng ch©m quan hÖ:. -Lêi tho¹i 2: kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i. Ngêi con hái nói nµo cao nhÊt thÕ giíi ? chø kh«ng hái thÕ nµo lµ nói cao nhÊt? ( bè tr¶ lời không đúng đề tài con hỏi). - Tình huống: Mỗi ngời nói một đề tài khác nhau. - Ngêi nãi vµ ngêi nghe kh«ng hiÓu nhau. Ghi nhớ 1: Khi giao tiếp phải nói đúng vào đề tài giao tiếp, tránh nói lạc đề. II. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc : - D©y cµ ra d©y muèng: nãi n¨ng dµi dßng, rêm rµ. - Lóng bóng … thÞ : nãi n¨ng Êp óng, kh«ng rµnh m¹ch, kh«ng tho¸t ý. + Ngêi nghe bÞ øc chÕ, kh«ng cã thiÖn c¶m víi ngêi nãi. - Trong giao tiÕp cÇn nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch, kh«ng tho¸t ý. + Ngêi nghe kh«ng hiÓu hoÆc hiÓu sai l¹c ý cña ngêi nãi. - Trong giao tiÕp cÇn nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch.. ?- Cách nói đó ảnh hởng đến giao tiếp ra sao? - Cách 1: Tôi đồng ý với những nhận định của ?- VËy em cã thÓ rót ra bµi häc g×? èng Êy vÒ truyÖn ng¾n .( NÕu “cña «ng Êy “ bæ nghĩa cho “ nhận định “ ?- Có thể hiểu câu đấy theo mấy cách:” - Cách 2: Tôi đồng ý với những nhận định bàn tôi đồng ý với những nhận định về về truyện ngắn cảu ông ấy (do ông ấy sáng truyÖn ng¾n cña «ng Êy”. t¸c) («ng Êy bæ nghÜa cho truyÖn ng¾n) - Hs th¶o luËn - tr×nh bµy. - Tuỳ theo ý muốn diễn đạt mà có thể chän 1 trong c¸c c©u trªn. ?-§Ó ngêi nghe kh«ng hiÓu nhÇm , - Tr¸nh nãi m¬ hå. ph¶i nãi nh thÕ nµo? Ghi nhí 2: khi giao tiÕp cÇn nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch, tr¸nh nãi m¬ hå. ?-VËy trong giao tiÕp cÇn ph¶i tu©n thñ ®iÒu g×? Gọi hs đọc gi nhớ 2. III. Ph¬ng ch©m lÞch sù. Hoạt động 3: Tìm hiểu phơng châm lÞch sù. - Gọi 1 hs đọc to truyện “ Ngời ăn xin”. ?-T¹i sao ngêi ¨n xin vµ cËu bÐ trong truyện đề cảm thấy mình đã nhận đợc từ ngời kia một cái gì đó? ?- Có thể rút ra đợc bài học gì từ mẫu truyÖn trªn ?. - Cả hai đều nhận đợc sự chân thành và tôm träng cña nhau. -Khi giao tiếp , cần tôn trọng ngời đối thoại, kh«ng ph©n biÖt sang hÌn, giµu nghÌo . Ghi nhí 3: CÇn tÕ nhÞ vµ t«n träng ngêi kh¸c..

(15) - Gọi 1 hs đọc to ghi nhớ 3.. IV. LuyÖn tËp:. Hoạt động 4: hớng dẫ luyện tập. - Gv chia 4 nhãm hs lµm 4 bµi tËp . - Hs trinh bµy – c¸c nhãm bæ xung – Gv đánh giá (cho điểm).. 1. bµi 1. Khuyªn d¹y ta : + Suy nghÜ, lùa chän ng«n ng÷ khi giao tiÕp. +Có thái độ lịch sự, tôn trọng với ngời đối tho¹i. - Mét c©u nhÞn lµ 9 c©u lµnh . ?- C¸c c©u ca dao, tôc ng÷ khuyªn - Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang, Ngêi kh«n chóng ta ®iÒu g×? nãi tiÕng dÞu giµng dÔ nghe … 2. bµi 2: ?-T×m c¸c c©u tôc ng÷ , ca dao cã néi - PhÐp tu tõ cã liªn quan trùc tiÕp víi ph¬ng dung t¬ng tù ? ch©m lÞch sù , lµ phÐp nãi gi¶m nãi tr¸nh . vd:- Em không đến nổi đen lắm. - Anh ấy đang phong độ thế mà đã đi bộ đội. ?-Phép tu từ nào đã học có liên quan trực tiếp đến phơng châm lịch sự ?cho 3. bài 3. vÝ dô? c¸c tõ cÇn ®iÒn a, Nãi m¸t b, Nãi hít c, Nãi mãc d, Nãi leo ?- Chän tõ ng÷ thÝch hîp víi mçi « e, Nói ra đầu , ra đũa trèng? - Liên quan đến phơng châm lịch sự và c¸ch thøc 4. Bµi 4 a, Khi ngời nói muốn hỏi một vấn đề nào đó không thuộc đề tài đang trao đổi. ?- Cho biÕt mçi tõ ng÷ trªn chØ c¸ch b, Khi ngêi nãi muèn ngÇm xin lçi trø¬c ngêi noí liên quan đến phơng châm nào? nghe vÒ nh÷ng ®iÒu m×nh mu«n nãi. ?-VËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m héi c, Khi ngêi muèn nh¾c nhë ngêi nghe ph¶i thoại đã học để giải thích vì sao ngời tôm trọng phuơng châm lich sự. nói đôi khi phải dùng những cách nói nh : ©, nh©n tiªn ®©y xin hái . b, biÕt lµ lµm anh kh«ng vui … c, đừng nói leo… Hoạt động 4: V- Híng dÉn häc ë nhµ, lµm bµi tËp 5. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 9: sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A.Mục tiêu cần đạt. Gióp hs:.

(16) Hiểu đựơc văn bản thuyết minh có lúc phải kết hợp với yếu tố miêu tả thì vn bản mới hay. RÌn kü n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ: - PhiÕu häc tËp. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn đọc ví dụ mẫu. Hs đọc văn bản sgk ? Giải thích nhan đề cho văn bản? ?- Xác định những câu văn thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối ? - HS viÕt c¸c c©u v¨n ra giÊy nh¸p (lµm theo nhãm - nhãm 1+2) - ChØ ra nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ vÒ c©y chuèi vµ cho biÕt t¸c dông cña nã . (Nhãm 3+4). - C¸c nhãm lÇn lît tr×nh bµy. - Nhãm b¹n nhËn xÐt - GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. ?- Theo em bµi v¨n nµy cã thÓ bæ xung g×? - Hs lÇn lît bæ xung. - Qua t×m hiÓu ë trªn em hiÓu vai trß ý nghÜa cña yÕu tè miªu t¶ cña v¨n thuyÕt minh ntn? - Gọi 1 hs đọc to ghi nhớ sgk . ?- Tuy nhiªn khi sö dông miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh, cÇn ph¶i lu ý ®iÒu g×? (không đựơc lạm dụng văn miêu tả, phải để thuyết minh làm chủ đạo). I. T×m hiÓu yÕu tè miªu tr trong v¨n b¶n trong vb thuyÕt minh. 1. vd “Cây chuối trong đời sống VN”. Nhấn mạnh: vai trò của cây chuối với đời sèng vËt chÊt vµ t×nh thÇn cu¶ ngêi ViÖt Nam. - C©u thuyÕt minh: +§o¹n 1: - Chuèi n¬i nµo còng cã - Chuèi a níc… + Đoạn 2: Phụ nữ nào chẳng liên quan đến chuèi… +§o¹n 3: - Qu¶ chuèi lµ mãn ¨n ngon - C©u miªu t¶ + “Nh÷ng c©y chuèi th©n mÒm v¬n lªn nh nh÷ng trô cét nh½n bãng, to¶ ra vßm t¸n l¸ xanh mớt che rợp từ vờn tợc đến núi rùng . + Gèc chuèi trong nh ®Çu ngêi. ….. Tác dụng: Làm cho đối tợng thêm gợi hình, gîi c¶m , næi bËt. - Cã thÓ thªm c¸c ý: + Ph©n lo¹i chuèi: chuèi hét ( th©n cao, mµu tÝm sÉm, qña ng¾n trong ruét cã hét ). Chuèi tiªu ( than thÊp, mÇu sÉm qu¶ dµi). chuèi ngù ( th©n cao, mµu tr¾ng, qu¶ ng¾n ) + Th©n gåm nhiÒu líp bÑ. +Nân chuèi: Mµu xanh. +Tµu chuèi l¸ xanh rên, bay xµo x¹c trong giã. + Cñ chuèi gät vá cã mµu tr¾ng nh mµu cñ đậu đã bóc vỏ. + C«ng dông cña chuèi: - Th©n chuèi hét non: gi¶i nhÞªt. - Hoa chuèi: ¨n … 2. Ghi nhí: Miêu tả làm cho đối tợng thuyết minh đợc.

(17) næi bËt, g©y Ên tîng. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập. - Gv chia lµm 6 nhom hs. Nhãm lµm 1 ý cña bµi tËp. - Ph¸t biÓu bæ xung ý kiÕn miªu t¶, bæ xung vµo c¸c chi tiÕt thuyÕt minh? ?- ChØ ra ýªu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n trang 26-sgk? Hs lµm viÖc c¸ nh©n Hs đọc vb “ Trò chơi ngày xuân - sgk” ?- ChØ ra c©u v¨n cã yÕu tè miªu t¶ trong bµi?. II. LuyÖn tËp : 1. bµi tËp 1: - Thân chuối có hình gíang thẳng đứng, tròn nh nh÷ng chiÕc cét nhµ s¬n mµu xanh. - L¸ chuèi kh«: Lãt æ n»m võa mÒm m¹i, võa thoang tho¶ng mïi h¬ng d©n d· cø ¸m ¶nh t©m trÝ kÎ tha h¬ng (gãi b¸nh gai th¬m phøc). - Nân chuèi: mµu xanh non cuèn trßn nh chiếc kèn đồng sắp sửa vút lên âm thanh … -B¾p chuèi : mµu ph¬n phít hång ®ung ®a trong giã chiÒu giã . -Qu¶ chuèi : chÝn vµng , dËy lªn mïi th¬m ngät ngµo quýªn rò . 2. Bµi tËp 2: -T¸ch lµ lo¹i chÐn uèng níc cã tai -Khi mêi ai uèng níc th× bng hai tay mµ mêi . - cã uèng th× còng n©ng hai tay xoa xoa råi míi uèng … 3. Bµi tËp 3: - Lân đợc trang trí công phu … - Những ngời đợc tham gia chia làm 2 phe … - Hai tớng của từng bên đều mặc đồng phục thêi xa léng lÉy … - Sau hØÖu lÖnh nh÷ng con thuyÒn lao vun vót.. Hoạt động 3: III. Híng dÉn häc ë nhµ . ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt 10. Cho đề bài : Con trâu ở làng quê Việt Nam Yªu cÇu: 1. Tìm hiểu đề 2. T×m ý. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….................................

(18) Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 10 : LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh A.Mục tiêu cần đạt đợc. Gióp Hs - TiÕp tôc «n bµi tËp, cñng cè vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh, cã n©ng cao c«ng viÖc kÕt hîp víi miªu t¶. - RÌn luyÖn kü n¨ng tæng hîp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh . B.ChuÈn bÞ: - Hs chuÈn bÞ bµi theo híng dÉn ë tiÕt 9. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. III. TiÕn tr×nh lªn líp: Hoạt động 1 : Hớng dẫn tìm hiểu đề, tìm ý, lËp dµn ý. -giáo viên chép đề lên bảng. ?- Với đề bài này, cần trình bày những ý g×? (hs dựa vào những ý đã chuẩn bị ở nhà để tr×nh bµy ) ?- Em hãy lập dàn ý cho đề văn này. hs dùa vµo c¸c ý vµ lËp dµn ý theo bè côc 3 phÇn . - Gv híng dÉn hs nªu giµn ý chi t iÕt cho dàn bài đại cơng trên . Hoạt động 2: Thực hành viết. ?- VËn dông yÕu tè miªu t¶ trong viÖc giíi thiÖu: -Con tr©u ë lµng quª em ViÖt Nam (më bµi ) - Hs lµm viÖc c¸ nh©n . Néi dung cÇn thuyÕt minh trong më bµi lµ g×?. I. Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý. 1. Tìm hiểu đề: §Ò: con tr©u ë lµng quª viÖt nam . - Vai trò và vị trí của con trâu trong đời sống cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam , trong nghÒ n«ng … 2. T×m ý. - Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng … - Con trâu trong lễ hội đình đám . - Con tr©u trong viÖc cung cÊp thùc phÈm vµ chế biến đồ mĩ nghệ - Lµ tµi s¶n lín cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam - Con tr©u vµ trÎ ch¨n tr©u, viÖc ch¨n n«i tr©u . 3. LËp dµn ý: a, Më bµi: - Giới thiệu chung về con trâu trên đồng ruéng VN. b, Th©n bµi :.

(19) Gọi một số hs đọc ->đánh giá . - Con tr©u trong viÖc lµm ruéng (sím h«m g¾n bã víi ngêi n«ng d©n ) - (cßn ph¶i giíi thiÖu tõng lo¹i viÖc vµ cã sù miªu t¶ con tr©u ) - Hs viÕt nh¸p - Gv gọi đọc, bổ xung, sửa chữa. ?-Tuæi th¬ ë n«ng th«n g¾n víi h×nh ¶nh nµo vÒ con tr©u? ?- KÕt thóc phÇn thuyÕt minh cÇn nªu ý g×? cÇn miªu t¶ h×nh ¶nh g× ? - HS viÕt thµnh ®o¹n .. (theo các ý đã làm ở trên) c, KÕt bµi: - Con tr©u trong t×nh c¶m cña ngêi n«ng d©n . II. LuyÖn tËp 1+2 . a, Cã thÓ më bµi b»ng cach giíi thiÖu: “ ở VN đến bất kỳ một làng quê nào đều thấy hình bóng con trâu trên đồng ruộng “ hoÆc më bµi b»ng c¸ch nªu mÊy c©u tôc ng÷ ca giao vÒ tr©u “ tr©u ¬i … nµy”, con tr©u lµ ®Çu c¬ nghiÖp” hä¨c b¾t ®Çu t¶ c¶nh trÎ em ch¨n tr©u, tr©u ăn cỏ …-> vị trí của con trâu trong đời sống n«ng th«n viÖt nam. b, - Tr©u cµy bõa ruéng, kÐo xe, chë lóa … kÐo cµy, bõa nhanh gän, thØnh tho¶ng l¹i hÕch c¸i mòi lªn hÝt hÝt … c, Con tr©u trong mét sè lÔ héi : -Héi chäi tr©u ,… d, Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n: - C¶nh ch¨n tr©u , con tr©u ung dung gÆm cỏ là một hình ảnh đẹp của cuộc sống thanh b×nh ë lµng quª ViÖt Nam . e, ViÕt ®o¹n kÕt bµi: - Quý mÕn con tr©u bëi nã lµ ngêi b¹n th©n thiÕt, gÇn gòi víi n«ng d©n.. Hoạt động 3: III- Híng dÉn häc ë nhµ : ViÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh. D, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy th¸ng n¨m 2008 TuÇn 3. TiÕt 11-12 :. Tuyên bố thế giới về sự sống còn quyền đợc bảo vệ và phát triÓn cña trÎ em. A. Mục tiêu cần đạt đợc: Gióp hs Thấy đợc phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay , tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ , chăm sóc trẻ em . Hiểu đợc sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề bảo vệ , chăm sãc trÎ em . B.ChuÈn bÞ:.

(20) 1, Gv đọc thêm một số t liệu về quyền trẻ em. 2. Häc sinh so¹n bµi cò C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. III. TiÕn tr×nh lªn líp: + Hoạt động 1: Hớng dẫn học sinh tìm hiÓu chung vÒ v¨n b¶n. ?- Văn bản đợc học có xuất xứ từ đâu? - Gi¸o viªn gîi l¹i bèi c¶nh thÕ giíi cuèi thể kỷ XX liên quan đến vấn đề bảo vệ ch¨m sãc trÎ em.. I . T×m hiÓu chung: 1. XuÊt xø v¨n b¶n: - TrÝch : “ Tuyªn bè cña héi nghÞ cÊp cao thÕ giíi vÒ trÎ em”, trong “ ViÖt Nam vµ c¸c v¨n kiÖn quèc tÕ vÒ quyÒn tÎ em” -NXB chÝnh trÞ quèc gia… 1997. - Hoµn c¶nh : 30- 9- 1990. 2.§äc:. - Giọng đọc mạch lạc - Giáo viên đọc mẫu -> hs đọc. - Học sinh tự đọc thầm sgk. - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm ->. 3.Tõ khã : - Tăng trởng: Phát triển theo hớng tốt đẹp, tiÕn bé. - Vô gia c: Không gia đình, không nhà ở. 4. KiÓu lo¹i v¨n b¶n: ?- §©y thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo ? lo¹i v¨n - V¨n b¶n nhËt dông - lo¹i nghÞ luËn b¶n g× ? chÝnh trÞ, x· héi . 5. Bè côc: ?- V¨n b¶n cã bè côc th thÕ nµo? Néi dung - Më ®Çu : LÝ do cña b¶n tuyªn bè. tõng phÇn ? - Sù th¸ch thøc: Thùc tr¹ng bÞ r¬i vµo hiÓm ho¹ cña nhiÒu trÎ em trªn thÕ giíi hiÖn nay. - Cơ hội: Khẳng định những điều kiện thuận lợi cơ bản để cộng đồng quốc tế có thÓ ®Èy m¹nh viÖc ch¨m sãc, b¶o vÖ trÎ em. - NhiÖm vô : Nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ II. Ph©n tÝch: + Hoạt động 2 : Hớng dẫn HS phân tích. 1. Mở đầu: - Học sinh đọc lại mục 1- 2 _ Mục 1: Nêu vấn đề, giới thiệu mục đích ?- Néi dung vµ ý nghÜa cña tõng môc? vµ nhiÖm vô cña héi nghi cÊp cao thÕ giíi. Mục 2: Khái quát đặc điểm, yêu cầu của trẻ, khẳng định quyền đợc sống, đợc phát triÓn trong hoµ b×nh, h¹nh phóc. 2. Sù th¸ch thøc: ( HÕt tiÕt 11, chuyÓn tiÕt 12) - Học sinh đọc lại đoạn văn bản 3 -> 7. _ BÞ trë thµnh n¹n nh©n cña chiÕn tranh vµ b¹o lùc, ph©n biÖt chñng téc, sù x©m lîc,.

(21) ?- Phần này đã chỉ ra thực tế cuộc sống của chiếm đóng và thôn tính của nớc ngoài. trÎ em nh thÕ nµo ? - Nạn nhân của đói nghèo, vô gia c… - HS suy nghÜ – tr¶ lêi. - N¹n nh©n cña suy dinh dìng, bÖnh tËt (tö vong 40.000 ch¸u/ ngµy -> ®au lßng) ?- Theo em nỗi bất hạnh nào là lớn nhất đối víi trÎ em ? (HS tù béc lé ) - Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ n¹n bu«n b¸n trÎ em, trÎ em m¾c HIV, ph¹m téi, sau động đất, sóng thần… ?- Theo em, những nỗi bất hạnh đó có thể gi¶i tho¸t b»ng c¸ch nµo ? - HS th¶o luËn nhãm ( lo¹i bá chiÕn tranh, bạo lực, xoá bỏ đói nghèo…) ?- T¹i sao nãi nh÷ng nçi bÊt h¹nh cña trÎ em lµ “ nh÷ng th¸ch thøc” mµ c¸c nhµ l·nh đạo chính trị phải đáp ứng ? ( GV chuyÓn ý) - HS theo dâi môc 8, 9. ?- Dùa vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi c¬ bản nào để cộng đồng quốc tế có thể đẩy m¹nh viÖc ch¨m sãc, b¶o vÖ trÎ em ?. Th¸ch thøc: Nh÷ng khã kh¨n tríc m¾t cÇn phải ý thức để vợt qua. + các nhà lãnh đạo đặt quyết tâm vợt qua những khó khăn đó. 3. Nh÷ng c¬ héi : - §oµn kÕt, liªn kÕt chÆt chÏ c¸c quèc gia để cùng nhau giải quyết vấn đề sẽ tạo ra søc m¹nh toµn diÖn vµ tæng hîp cña céng đồng. - C«ng íc vÒ quyÒn trÎ em lµm c¬ së t¹o cơ hội mới để quyền và phúc lợi trẻ em đợc thực sự tôn trọng. - Nh÷ng c¶i thiÖn cña bÇu chÝnh trÞ thÕ giíi t¹o ra sù ®oµn kÕt quèc tÕ.. ?- Trong cuộc sống hôm nay, đất nớc ta đã quan tâm đến trẻ em nh thế nào? ( Tæ chøc nhiÒu phong trµo ch¨m sãc, trêng 4. Nh÷ng nhiÖm vô: cho trÎ c©m ®iÕc, bÖnh viªn. nhi…) - Tăng cờng sức khoẻ và chế độ dinh dỡng HS đọc mục 10 -> 17. cña trÎ em. ?- Hãy nêu tóm tắt các nội dung chính của Quan tâm nhiều hơn đến trẻ em bị tàn tật phần nêu nhiệm vụ cụ thể của cộng đồng và có hoàn cảnh sống đặc biệt . quèc tÕ? - Các em gái phải đợc đối xử bình đẳng nh c¸c em trai. Bảo đảm cho các bà mẹ an toàn khi mang thai và sinh đẻ. - Củng cố gia đình, xây dựng nhà trờng XH, khuyÕn khÝch trÎ tham gia sinh ho¹t v¨n ho¸, kh«i phôc kinh tÕ. - Nỗ lực liên tục và phối hợp đồng bộ giữa c¸c níc. - > Lêi v¨n døt kho¸t, m¹ch l¹c vµ râ rµng. ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi v¨n cña phÇn nµy ? + Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết.. III. Tæng kÕt: - Vấn đề quan trọng hàng đầu: trẻ em hôm ?- Tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ chăm nay, thế giới ngày mai… sóc trẻ em, sự quan tâm của cộng đồng - Thể hiện trình độ văn minh của một nớc. quèc tÕ hiÖn nay ? - Cộng đồng quốc tế quan tâm thích đáng.

(22) Gọi HS đọc to “ Ghi nhớ” sgk. ?- Nªu nh÷ng viÖc lµm mµ em biÕt vÒ sù IV. LuyÖn tËp: quan tâm của đảng và chính quyền địa phơng đối với trẻ em . + Hoạt động 4: Hớng dẫn học ở nhà: So¹n “ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng”. ? Nêu những việc làm mà em biết về sự quan tâm của Đảng và chính quyền địa phơng dèi víi trÎ em . Hoạt động 4 : Hớng dẫn học ở nhà: Säan “ ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng” D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….................................……. Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 13 : C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (tiÕp). A. Mục tiêu cần đạt đợc : Gióp hs : - Nắm đợc mối quan hệ giữa phơng châm hội thoại và tình huống giao tiếp..

(23) - Hiểu đợc phơng châm hội thoại không phải là những quy định bắt buộc trong mäi t×nh huèng giao tiÕp, v× nhiÒu lý do kh¸c nhau, c¸c ph¬ng ch©m h«Þ tho¹i cã khi không đợc tuân thủ. B.ChÈn bÞ: 1, C¸c t×nh huèng giao tiÕp . 2, hs đọc sgk . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tìm hiểu quan hệ giữa ph- I. Quan hệ giữa phơng châm hội thoại ¬ng ch©m héi tho¹i vµ t×nh huèng giao vµ t×nh huèng giao tiÕp. tiÕp. - Hs đọc truyện “chào hỏi” sgk. 1. vÝ dô: TruyÖn cêi “ Chµo hái “: nếu không đặt trong tình huống truyện ?- Câu hỏi của nhân vật chàng rể có tuân Câu hỏi có tuân thủ phơng châm lịch sự vì thủ đúng phơng châm lịch sự không ? vì nó thể hiện sự quan tâm đến ngời khác. sao? Nhng trong trêng hîp giao tiÕp nµy th× không, vì: Ngời đợc hỏi bị gọi xuống từ trên cây cao , lúc mà ngời đó đang tập trung lµm viÖc ->Anh ta lµm mét viÖc g©y rèi, g©y phiÒn hµ cho ngêi kh¸c . ?-T×m c¸c vÝ dô t¬ng tù nh c©u truyÖn trªn ? 2. Bµi häc: ?- Cã thÓ rót ra b× häc g× vÒ giao tiÕp ? VËn dông c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i ph¶i phù hợp với đặc điểm của tình huống giao tiÕp ( nãi víi ai? nãi khi nµo? nãi ë ®©u? nói để làm gì?) -Gv: Chú ý đến đặc điểm của tình huống giao tiÕp v× mét c©u nãi cã thÓ thÝch hîp trong t×nh huèng nµy nhng kh«ng thÝch hîp t rong t×nh huèng kh¸c . - Gọi hs đọc to “ghi nhớ” II. Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ Hoạt động 2: Hớng dẫn hs tìm hiểu mục phơng châm hội thoại. II .SGK 1. vÝ dô: - Gv chia 4 nhãm hs - 4 phiÕu. - Ph¬ng ch©m vÒ lîng, ph¬ng ch©m vÒ Nhãm 1: chÊt, ph¬ng ch©m quan hÖ, ph¬ng ch©m ?- Cho biết các phơng châm hội thoại đã lịch sự. häc? - C¸c t×nh huèng kh«ng tu©n thñ ph¬ng ?- Trong các tình huống đã gặp, tình huống chân hội thoại nh: lợn cới áo mới, quả bí nào phơng châm hội thoại không đợc tuân khổng lồ, có nuôi đợc không…( trừ tình thñ? huèng trong ph¬ng ch©m lÞch sù ).

(24) Nhóm 2: đọc đoạn đối thoại: An: cậu có biết chiếc máy bay đầu tiên đợc chế tạo vào năm nào không? Ba : ®©u kho¶ng thÕ kû XX . ?- Câu trả lời của Ba có đáp ứng nhu cầu thông tin đúng nh An mong muốn hay kh«ng ? Ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo kh«ng đợc tuân thủ, vì sao ngời nói lai không tuân thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i Êy?. ?- T×m vÝ dô t¬ng tù? - CËu cã biÕt nhµ Hµ ë ®©u kh«ng? - ë trong xãm . Nhãm 3: Khi b¸c sÜ nãi víi mét ngêi m¾c bÖnh nan y vÒ t×nh tr¹ng søc khoÎ cuÈ bÖnh nhân đó thi phơng châm hội thoại nào có thể không đợc tuân thủ ? Vì sao bác sĩ phải lµm nh vËy ? T×m nh÷ng t×nh huèng giao tÝªp t¬ng tù ?. - Kh«ng . - Phơng châm về lợng không đợc tuân thủ (không cung cấp đúng lợng thông tin ) - Ngêi ta nãi kh«ng biÕt chÝnh x¸c chiÕc máy bay đầu tiên đợc chế tạo vào năm nµo. §Ó tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt ngêi nãi ph¶i tr¶ lêi mét c¸ch chung chung.. - Kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt. - Tr¸nh cho bÖnh nh©n sù tuyÖt väng ho¶ng sî, gióp hä l¹c quan h¬n. - Vd: Ngời chiến sĩ không m ay bị địch b¾t kh«ng thÓ khai b¸o sù thË . - Khi nhËn xÐt vÒ h×nh thøc hoÆc tuæi t¸c của ngời đối thoại … - NÕu xÐt nghÜa hiÓn ng«n th× c¸ch nãi nµy kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng . -Tiền bạc là phơng tiện để sống chứ nên vì tiÒn b¹c mµ quªn ®i tÊt c¶ - Nã vÉn lµ nã , lin ®in lµ liu ®iu …. Nhãm 4: Khi nãi ” tiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c “ th× cã ph¶i ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph- 2. Bµi häc: ¬ng ch©m vÒ lîng hay kh«ng ? Ph¶i hiÓu ý B¾t nguån tõ: nghÜa c©u nµy nh thÕ nµo ? - Ngêi nãi v« ý, vông vÒ, thiÕu v¨n ho¸ giao tiÕp. ?- Mét sè c¸ch nãi t¬ng tù? - Nêi nãi ph¶i u tiªn cho mét ph¬ng ch©m - C¸c nhãm tr×nh bµy -> bæ xung héi tho¹i hoÆc mét yªu cÇu kh¸c quan ?- Tõ c¸c vÝ dô trªn, em cho biÕt viÖc träng h¬n . không tuân thủ các phơng châm hội thoại - Ngời nói muốn gây sự chú ý, để ngời b¾t nguån tõ ®©u? nghe hiểu câu nói theo một hàm ý nào đó.. Gọi 1 hs đọc to ghi chú sgk. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. III. LuyÖn tËp: Lµm viÖc c¸ nh©n. Bài 1: hs đọc truyện sgk. ?- C©u tr¶ lêi cña «ng Bè kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m h«Þ tho¹i c¸ch thøc v×: §èi víi cËu bé 5 tuổi không thể nhận biết đợc “Tuyển tập truyện n gắn Nam Cao”-> Nói không rõ (Đối với ngời đã học thì rõ ràng) Bài 2: hs đọc sách giáo khoa: -Thái độ của chân , tay , tai , mắt , miệng không tuân thủ phơng châm lịch sự ->không thích hợp với tình huống giao tiếp : Cha chào hỏi mà đã giận dữ , nặng nề… Hoạt động 4: IV. Híng dÉn häc ë nhµ: ChuÈn bÞ “xng h« trong héi tho¹i “ D. Điều chỉnh kế hoạch..

(25) …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….................................. Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 14+15 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 A.Mục tiêu cần đạt đợc: Gióp hs: - Viết đợc bài văn thuyết minh theo yêu cầu kết hợp với nghệ thuật miêu tả. - Rèn luyện kỹ năng diễn đạt ý trình bày đoạn văn , bài văn. B. ChuÈn bÞ: - GVgv ra đề, đáp án - HS «n bµi C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: 1. Giới thiệu đề bài : - GV chép đề lên bảng. - HS chuÈn bÞ vë chÐp bµi. gv gợi ý phân tích đề.. 1. §Ò bµi: Giíi thiÖu víi kh¸ch du lÞch níc ngoµi vÒ c©y lóa níc ViÖt Nam .. Hoạt động 2: Hớng dẫn hs làm bài. ?- Yêu cầu nội dung của đề ?- Chän ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo ? ?- Xác định các biện pháp nghệ thụât ,các nội dung miªu t¶ ? ?- §Þnh lîng thêi gian cho tõng phÇn.. 2. Híng dÉn lµm bµi: - ThuyÕt minh c©y lóa níc. - Sè liÖu, ph©n tÝch, ph©n lo¹i … - KÓ chuyÖn nh©n ho¸, so s¸nh …. Miªu t¶ h×nh d¸ng c©y lóa.. Hoạt động 3 : HS làm bài. 3. Lµm bµi ?- Néi dung phÇn më bµi ? 4. Yêu cầu cần đạt: a, Më bµi (1 ®) -Giíi thiÖu c©y lóa níc ViÖt Nam . ?- Nh÷ng ý lín em sÏ tr×nh bµy trong th©n b, Th©n bµi : bµi? b1: Nguån gèc: Cã nguån gèc tõ c©y lóa hoang xuÊt hiÖn tõ thêi nguyªn thuû đợc con ngời nhân hoá thành lúa trồng ..

(26) ?- Dïng nghÖ thuËt g×? b2: §Æc ®iÓm (nt miªu t¶ ) - Thuéc hä lóa, th©n mÒm, l¸ dµi, h¹t cã vá bäc ngoµi. - Thân nhiệt đới, a sống dới nớc a nhiệt độ cao. b3: cã nhiÒu lo¹i lóa: - Dựa vào đặc điểm hạt, mùi vị: lúa nêp, lóa tÎ. ?- Dïng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo? (ph©n + Trong ho nÕp cã: nÕp c¸i, nÕp hoa lo¹i) vµng … + Trong hä lóa tÎ cã: Lóa xi 23, lóa x, q5 … - Dựa vào đặc điểm thích nghi của các giống lúa: lúa nớc, lúa can, lúa nớc đợc trång phæ biÕn.. ?- Lúa có lợi ích gì trong đời sống con ngời?. ?- Néi dung phÇn kÕt bµi?. b4:lîi Ých vai trß cña c©y lóa - Hạt l úa chế biến thành gạo là nguồn lơng thực chính trong đời sống con ngời, xÊt k hÈu g¹o ®a vÒ ngo¹i tÖ - G¹o chÕ biÕn thµnh b¸nh … -Th©n lóa lµm thøc ¨n cho gia sóc, lµm chất đốt, bện chổi…. c. KÕt bµi: C©y lóa trong t×nh c¶m con ngêi: + C©y lóa ®i vµo th¬, nh¹c, ho¹. + Cây lúa gắn bó lâu đời với ngời nông d©n vÞªt nam.. Hoạt động 4 : GV thu bài về chấm. C. Híng dÉn häc ë nhµ: ChuÈn bÞ bµi “tãm t¾t t¸c phÈm tù sù “ D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy th¸ng n¨m 2008 TuÇn 4 .. TiÕt 16+17 ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng. (NguyÔn D÷). A. Mục tiêu cần đạt : Gióp hs: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống của ngời phụ nữ Việt Nam và số phận nhỏ nhoi, bi thảm của họ dới chế độ thực dân phong kiến. - Thấy đợc sự thành công về nghệ thuật của tác giả trong việc dựng truyện, dựng nhân vËt; kÕt hîp tù sù, tr÷ t×nh vµ kÞch. Sù kÕt hîp nh÷ng yÕu tè kú ¶o víi nh÷ng t×nh tiÕt có thật, tạo nên vẻ đẹp riêng của thể loại truyện thần kỳ. - RÌn luyÖn kü n¨ng c¶m thô, ph©n tÝch truyÖn..

(27) B. ChuÈn bÞ: - Gv đọc t liệu về tác giả, tác phẩm . - Gi¸o ¸n . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Ho¹t §éng 1: T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. ?- Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ ,t¸c phÈm ?. I. T×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: - Nhµ v¨n thÕ kû 16, quª huyÖn Trêng T©n (Thanh MiÖn), tØnh H¶i D¬ng. - Häc réng tµi cao -> xin nghØ lµm quan để viết sách nuôi mẹ, sống ẩn dật.. ?-Em hiểu thế nào về nhan đề “ truyền kỳ m¹n lôc”? 2. T¸c phÈm : (ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng truyÖn kú l¹ lu - TruyÖn viÕt b»ng ch÷ H¸n, khai th¸c truyÒn trong d©n gian ), c¸c truyÖn cæ d©n gian, truyÒn thuyÕt lÞch sö, nh©n vËt chÝnh lµ nh÷ng ngêi phụ nữ bất hạnh n hng đức hạnh 3. §äc, kÓ, t×m hiÓu tõ khã: - Gv đọc mẫu một đoạn . a, §äc: - Gọi hs đọc , chú ý phân biệt lời các nhân vËt . ?- Em h·y kÓ tãm t¾t l¹i truyÖn? (2 em) b, KÓ: - Hs nhËn xÐt c¸ch kÓ. - VN¬ng lÊy chång . Gv tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh lªn b¶ng . - Chång ®i lÝnh, ë nhµ ch¨m mÑ chång, (tÝch hîp víi “ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù : ë líp 8 sinh con. -> sÏ häc ë líp 9 ) - Chång vÒ -> bÞ nghi oan. - VN¬ng tù tö. - §îc gi¶i oan vµ trë vÒ thuû cun. - Hs đọc thầm sgk c, Tõ khã ?-TruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ý chÝnh 4. Bè côc: 3 phÇn: tõng phÇn? - Phần 1: Từ đầu đến “Cha mẹ đẻ m×nh“ -> vẻ đẹp của VNơng - Phần 2: Tiếp ->” việc trót đã qua rồi “ -> Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña VN¬ng. - PhÇn 3 : cßn l¹i-> chuþªn ly kú cña VN sau khi chÕt. II. Ph©n tÝch: 1. Vẻ đẹp của nhân vật VNơng. -VNơng đẹp ngời, đẹp nết: tính tình Hoạt động 2: Hớng dẫn hs phân tích. thuỳ mị, nết na, lại thêm t dung tốt đẹp. - Khi lÊy chång cã tÝnh ®a nghi, nµng ?- Tác giả giới thiệu Vũ Nơng là ngời nh thế luôn giữ gìn khuôn phép, không để xảy.

(28) nµo? - Hs lµm viÖc c¸ nh©n. ?- §èi víi chång?. ra bÊt hoµ. - TiÔn chång ®i lÝnh, lßng nµng ®Çy xãt th¬ng : ChØ mong ngµy vÒ mang theo đựơc 2 chữ bình yên … - Chu đáo, hiếu thảo với mẹ chồng, đối xử với bà nh mẹ đẻ . - Nµng bÞ nghi ngê thÊt tiÕt: ph©n trÇn để chồng hiểu rõ tấm lòng mình, VN?- Đối với mẹ chồng? ơng nói đến thân phận mình , tình nghĩa (hÕt tiÕt 16 chuyÓn tiÕt 17 ) vợ chồng và khẳng định tấm lòng thuỷ ?- Nçi oan cña Vò N¬ng lµ g×? chung trong trắng cầu xin chồng đừng ?- Nµng xö sù nh thÕ nµo tríc nçi nghi ngê nghi oan ->t×m c¸ch hµn g¾n h¹nh phóc cña chång ? gia đình đang có nguy cơ tan vỡ. (hs đọc lời thoại 1 - tr 45sgk) -“ThiÕp së dÜ n¬ng tùa vµo chµng …”. ?- Khi bị Trơng Sinh mắng nhiếc, đánh đuổi đi, nàng đã làm gì? ?- Em hiÓu g× vÒ lêi nãi cña Vò N¬ng? - Vò N¬ng muèn nãi g×? ?- Nµng bµy tá n çi oan b»ng c¸ch nµo?. ?- Với tính cách của nàng, điêu đó có hợp lý kh«ng? ?-Tõ sù ph©n tÝch trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña Vò N¬ng? - HS kh¸i qu¸t, rót ra nhËn xÐt. - GV b×nh.. ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc h«n nh©n V.N¬ng, T.Sinh. ? Em nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ chµng Tr¬ng? - Hs nªu ý kiÕn . ?- Thái độ của em với T.Sinh . (hs bộc lộ , phản đối ) ?- Cã ý kiÕn cho r»ng “c¸i bãng“ trong truyện là chi tiết nghệ thuật độc đáo? em có t¸n thµnh kh«ng? gi¶i thÝch?. -> Đau đớn thất vọng, hạnh phúc gia đình tan vỡ, tình yêu không còn “bình r¬i tr©m gÉy “ - Mợn dòng nớc sông quê hơng để bày tá tÊm lßng trong tr¾ng cña m×nh, nguyÒn “ xin thÇn s«ng chøng gi¸m cho nçi oan khuÊt cña m×nh.” - TrÉm m×nh xuèng s«ng tù tö. - Tù tö lµ phï hîp víi tÝnh c¸ch Vò N¬ng vµ còng v× nµng ch¼ng cßn c¸ch lùa chän nµo kh¸c .  Đó là ngời phụ nữ xinh đẹp, nết na thuỳ mị lại đảm đang tháo vát, thờ kính mÑ chång rÊt mùc hiÕu th¶o, mét d¹ thuỷ chung với chồng, hết lòng vun đắp hạnh phúc gia đình.... Một con ngời nh thế đáng ra phải hởng hạnh phúc trọn vÑn, vËy mµ ph¶i chÕt mét c¸ch oan uổng, đau đớn . 2, Nguyªn nh©n c¸i chÕt cña VN¬ng . -Hôn nhân có phần không bình đẳng (Tsinh xin mÑ ®em tr¨m l¹ng vµng cíi về;”thiếp vốn con kẻ khó , đợc nơng tụa nhµ giµu “) -Chàng Trơng đa nghi , độc đoán và cố chÊp, n«ng næi, ngu xuÈn. Tµn nhÉn, phò phµng ®Èy vî vµo chç chÕt. - C¸i bãng -> chi tiÕt nghÖ thuËt võa lµ yÕu tè th¾t nót truyÖn ( tõ lêi nãi cña đứa trẻ) vừa là yếu tố mở truyện ( nhờ c¸i bãng mµ Tr¬ng Sinh biÕt vî bÞ oan). - ChiÕn tranh phong kiÕn.. - VN¬ng chÕt v× bÞ chång nghi oan, ruång rÉy -> guyªn nh©n trùc tiÕp, nhng nguyªn nh©n gi¸n tiÕp lµ d« cuéc chiÕn ?-Ngoµi lý do trªn em cßn thÊy lý do nµo dÉn tranh phong kiÕn . đến nỗi oan của V.Nơng?.

(29) ?- Nguyªn nh©n nµo lµ trùc tiÕp ?. -> Tè c¸o chiÕn tranh phong kiÕn, xh phong kiến nam quyền đồng thời cũng thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc. - GV phân tích thêm để học sinh thấy rõ nội - Bi kịch VNơng có ý nghĩa phổ quát và dung nµy. mang tÝnh nh©n lo¹i. Trong quan hÖ vî ?- Lêi nãi cña VN¬ng” ThiÕp ch¼ng thÓ trë chång: sù ghen tu«ng, hiÓu nhÇm sÏ x¶y vÒ n÷a “ cã ý nghÜa g×? ra bi kÞch . ?- Theo em , bi kÞch VN¬ng cã ph¶i chØ x¶y 3. Nh÷ng chi tiÕt kú ¶o: ra trong xhpk hay kh«ng ? -VN¬ng sèng díi thuû cung (hs th¶o luËn ,–nªu ý kiÕn ) - Trë vÒ trÇn trong gi©y l¸t. -> thÓ hiÖn mong muèn cho Vò N?- NÕu truyÖn kÕt thóc ë chç VN¬ng chÕt cã ¬ng :”ë hiÒn gÆp lµnh “ hîp lý kh«ng? ->t¹o nªn søc hÊp dÉn cho lo¹i truyÖn ?-N Dữ đã sáng tạo ra đoạn sau nhằm mục truyền kỳ. đích gì? III . Tæng kÕt: 1. Néi dung: - Khẳng định vẻ đẹp tâm hồn truyền thèng cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam. Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. - C¶m th«ng víi sè phËn nhá nhoi, bÊt ?-Truyện thể hiện chủ đề gì? hạnh, bi kịch của họ dới chế độ phong kiÕn.. 2. NghÖ thuËt. ?-Tác phẩm nào đợc học ở lớp dới có cùng - Bố cục chặt chẽ, nhân vật có tính cách. chủ đề này? - NghÖ thuËt kÓ chuyÖn khÐo ( c¸i (TÝch hîp víi: b¸nh tr«i níc ) bãng). - C¸c chi tiÕt kú ¶o, kÕt hîp tù sù víi tr÷ ?-Truyện có những đặc sắc gì về nghệ thuật? tình.. ?- Những lời đối thoại trong truyện có tác dông g×? (k/s©u tÝnh c¸ch nh©n vËt). Từ đó gv hớng dẫn hs học bài “đối thoại , độc thoại trong văn tự sự “ Hoạt động 4: IV LuyÖn tËp : C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt VN¬ng . Híng dÉn häc ë nhµ : So¹n bµi “chuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh”. D. Điều chỉnh kế hoạch. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 18 : Xng h« trong héi tho¹i A. Mục tiêu cần đạt: Gióp HS:.

(30) - Hiẻu đợc sự phong phú, tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm của hệ thống các từ ngữ xng h« trong TiÕng ViÖt. - HiÓu râ mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a viÖc sö dông tõ ng÷ xng h« víi t×nh huèng giao tiÕp. - N¾m v÷ng vµ sö dông thÝch hîp tõ ng÷ xng h«. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn su tÇm c¸c ®o¹n héi tho¹i sö dông tõ xng h«. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. + Hoạt động 1 : Tìm hiểu mục 1 sgk. I. Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«. 1. VÝ dô : 1. Hãy nêu 1 số từ ngữ dùng để xng hô - Các từ ngữ xng hô: Tôi tao, tớ, mình, trong TiÕng ViÖt vµ cho biÕt c¸ch dïng tõ chóng t«i, chóng tí, nã, h¾n, g·, bµ Êy, ngữ đó? anh Êy, anh ,em ,chó, b¸c… - Học sinh trao đổi, thảo luận. - C¸ch dïng: + Ng«i thø nhÊt: t«i, tao, chóng t«i, chóng tao… + Ng«i thø hai: mµy, mi, chóng mÇy. + Ng«i thø ba : nã, h¾n, chóng nã, hä. +Suång s·: mµy, tao. + Th©n mËt: anh, chÞ, em. + Trang träng: quý «ng, quý bµ, quý vÞ ?- So s¸nh víi tõ xng h« cña tiÕng Anh? T.Anh I (Số đơn) ?- Trong giao tiếp đã bao giờ em gặp tình We (Số phức) huèng khã xng h« cha ? - Xng h« víi em hä, ch¸u hä nhiÒu tuæi - HS lÊy VD h¬n m×nh… 2. Yêu cầu học sinh đọc 2 đoạn trích sgk. ?- Xác định các từ ngữ xng hô trong 2 đoạn Ví dụ 2: trÝch ? -Gi¸o viªn yªu cÇu mçi d·y HS lµm 1 - C¸c tõ ng÷ xng h« : em, anh, ta, chó ®o¹n v¨n . mµy. ?- Phân tích sự thay đổi về cách xng hô của DÕ MÌn vµ DÕ Cho¾t trong 2 ®o¹n trÝch ? §o¹n a: + Khi Cho¾t nãi víi MÌn, xng: em - anh. MÌn xng : ta - chó mµy. - Giải thích sự thay đổi cách xng hô giữa -> Cách xng hô bất bình đẳng. Dế Choắt Cho¾t - MÌn trong ®o¹n b ? cã mÆc c¶m thÊp hÌn; MÌn th× ng¹o m¹n, h¸ch dÞch. ?_ Trong “ chuyÖn ngêi con g¸i NX” §o¹n b: Vò N¬ng xng h« víi chång nh thÕ nµo ? + Cả hai nhân vật đều xng hô: tôi - anh -> BiÓu thÞ ®iÒu g× ? xng hô bình đẳng. Mèn không còn ngạo ( TÝch hîp v¨n b¶n : Chµng - ThiÕp…) mạn, hách dịch vì đã nhận ra lỗi của mình, ?- Tõ vÝ dô 1,2 em cã nhËn xÐt g× vÒ tõ ng÷ cßn Cho¾t th× hÕt mÆc c¶m hÌn kÐm vµ sî xng h« trong TiÕng viÖt? h·i. ?- Khi giao tiÕp, ngêi nãi ph¶i chó ý ®iÒu.

(31) gì để xng hô cho thích hợp ? - Giáo viên gọi 1 học sinh đọc “ Ghi nhớ”.. + Hoạt động 2 : Hớng dẫn luyện tập. - Gi¸o viªn chia 4 nhãm HS. Mçi nhãm 1 bµi tËp. - HS th¶o luËn nhãm. - B¸o c¸o kÕt qña bµi tËp. - Giáo viên cho học sinh đánh giá -> chuẩn kiÕn thøc.. ?- Trong v¨n b¶n khoa häc , nhiÒu khi t¸c gi¶ cña v¨n b¶n chØ lµ mét ngêi nhng vÉn xng h« “chóng t«i” chø kh«ng xng t«i, gi¶i thÝch v× sao? ?- Phân tích từ xng hô và thái độ của ngời nãi trong truyÖn . lµm viÖc c¸ nh©n. Hs đọc đoạn trích sgk ?- Phân tích tác động của việc dùng từ xng h« trong c©u nãi cña B¸c .. 2. Bµi häc. - Tõ ng÷ xng h« TiÕng ViÖt rÊt phong phó, tinh tÕ, giµu s¾c thÊi biÓu c¶m. - Ngời nói cần căn cứ vào đối tợng và tình huống giao tiếp để xng hô thích hợp. *Ghi nhí (sgk) II. LuyÖn TËp: 1. Bµi 1:( nhãm 1). C©u: chóng ta lµm lÔ thµnh h«n, mêi thÇy đến dự. Cã sù nhÇm lÉn víi Chóng em /Chóng t«i. +chóng ta: gåm c¶ ngêi nãi vµ ngêi nghe. +chóng em (t«i ): kh«ng gåm ngêi nghe. 2. bµi 2 (nhãm 2). -T¨ng tÝnh kh¸ch quan cho v¨n b¶n . -ThÓ hiÖn sù khiªm tèn cña t¸c gi¶ . 3. Bµi 3 (nhãm 3). - CËu bÐ gäi ngêi sinh ra m×nh lµ “mÑ” lµ b×nh thêng . 4. bµi 4 (nhãm 4). - Vị tớng tuy đã thành nhân vật nổi tiếng nhng vÉn gäi thÇy cò cña m×nh lµ thÇy xng con. - Ngêi thÇy t«n träng vÞ trÝ cña ngêi häc trß cò -> gäi “ngµi “ ->Thể hiện thái độ kính cẩn , tôn s trọng đạo của vị tớng .Thầy trò tôn trọng lẫn nhau . 5. Bµi 5: T«i - §ång bµo -> gÇn gòi, th©n mËt gi÷a l·nh tô vµ nh©n d©n.. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: Lµm bµi tËp 6 sgk –tr 41 D. Điều chỉnh kế hoạch. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

(32) Ngµy th¸ng n¨m 2008 TiÕt 19 C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp A. Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: - Phân biệt cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp, đồng thời phân biệt lời dẫn khác ý dÉn . - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp thµnh th¹o trong nãi viÕt B. ChuÈn bÞ: - Mét sè vÝ dô cã lêi dÉn trùc tiÕp vµ lêi dÉn gi¸n tiÕp . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1 : Tìm hiểu mục I. - Lµm viÖc c¸ nh©n . - y/c hs đọc vd-sgk ?-Trong 2 ®o¹n trÝch , bé phËn in ®Ëm lµ lêi nói , hay ý nghĩ của nhân vật ? Nó đợc ngăn cách với bộ phận đứng trớc bằng nh÷ng dÊu g×? ?- Có thể thay đổi vị trí của bộ phận in đậm với bộ phận đứng trớc nó không ? Nếu đợc th× hai bé phËn Êy ng¨n c¸ch víi nhau b»ng nh÷ng dÊu g×? ?- Phần in đậm ở trên đợc gọi là cách dẫn trôc tiÕp . V©y em hiÓu thÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp. ?- Hs kh¸i qu¸t.. I. C¸ch dÉn trùc tiÕp. 1. VÝ dô : ( trÝch “ lÆng lÏ sa pa “) - PhÇn in ®Ëm ë (a) lµ lêi nãi . - PhÇn in ®Ëm ë(b) lµ ý nghÜ trong ®Çu . Các phần in đậm đợc ngăn cách với bộ phận đứng trớc bằng dấu (:) và dấu “” - Có thể thay đổi vị trí 2 bộ phận; trong trờng hợp này 2 bộ phận ngăn cách với nhau b»ng dÊu “ vµ dÊu. 2. Bµi häc: - DÉn trùc tiÕp: nh¾c nguyªn v¨n lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc vËt. - Lời dẫn trực tiếp đặt trong ngoặc kép .. Hoạt động 2: Tìm hiểu mục II. II. C¸ch dÉn gi¸n tiÕp. Hs đọc ví dụ sgk . 1 . Vd ?- PhÇn in ®Ëm lµ lêi nãi hay ý nghÜ cña - ë (a) lµ lêi nãi. nh©n vËt? - ë (b) lµ ý nghÜ. (v× tríc nã cã tõ “ hiÓu r»ng “..

(33) ?- ở ví dụ a: phần in đậm có đợc ngăn cách với bộ phận đứng trớc bằng dấu cách gì kh«ng? ?- ở vd b bộ phận in đậm và bộ phận đứng tríc cã tõ g× ? ?- Có thể thay từ đó bằng từ gì? ?-PhÇn in ®Ëm lµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. Em hiÓu thÕ nµo vÒ c¸ch dÉn nµy? - Gọi hs đọc” ghi nhớ “. - Kh«ng cã dÊu ng¨n c¸ch. - Trớc đó có dấu hiệu là”rằng”. - Cã thÓ thay tõ lµ. 2. Bµi häc. - DÉn gi¸n tiÕp: thuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi, nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho thÝch hợp , lời dẫn không đặt trong dấu -> ghi nhí: sgk.. III. LuyÖn tËp. 1, Bµi 1 : Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. a, lêi dÉn: “A!l·o giµ tÖ l¾m! t«i ¨n ë víi hs lµm viÖc c¸ nh©n ?- T×m lêi dÉn trong ®o¹n trÝch. Cho biÕt lµ l·o nµy µ ?”-> dÉn lêi nãi trùc tiÕp. lêi nãi hay ý nghÜ ?lêi dÉn trùc tiÕp hay Lêi dÉn “c¸i vên lµ cña con ta …”->ý nghÜ -> dÉn trùc t iÕp gi¸n tiÕp? - Gv chia 4 nhãm hs . Nhãm 1: bµi 2a Nhãm 2: bµi 2b Nhãm 3 bµi 2 c Nhãm 4: bµi 3 - Hs làm viẹc 5’ sau đó báo cáo kết quả. Gv đánh giá, cho điểm .. 2 . Bµi 2 a, dÉn trùc tiÕp: trong b¸o c¸o chÝnh trÞ tại đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 2 của §¶ng, Hå Chñ TÞch nhÊn m¹nh:” Chóng ta ph¶i ghi nhí c«ng lao cña c¸c anh hïng d©n téc, v× c¸c vÞ Êy lµ tiªu biÓu cña 1 d©n téc anh hïng” - DÉn gi¸n tiÕp: trong b¸o c¸o chÝnh trÞ… Hå Chñ TÞch nhÊn m¹nh r»ng chóng ta…. b, Trong cuèn s¸ch HCM: H×nh ¶nh cña dân tộc, tinh hoa của thời đại, đồng chí Phạm Văn Đồng viết:” giản dị trong đời sèng, trong mèi quan hÖ víi mäi ngêi, Hå Chñ TÞch còng rÊt gi¶n dÞ trong t¸c phong, lêi nãi vµ bµi viÕt …” +DÉn gi¸n tiÕp: Trong cuèn s¸ch …Ph¹m V¨n §ång nãi r»ng c hñ tÞch …. c. c¸ch viÕt t¬ng tù. Bµi 3: cã thÓ viÕt: H«m sau Linh Phi lÊy mét c¸i tói b»ng lôa tía đựng 10 hạt minh châu , sai sứ giả xích hçn ®a Phan ra khái níc. Vò N¬ng còng göi 1 chiÕc hoa vµng vµ dÆn Phan vÒ nãi víi chµng Tr¬ng r»ng nÕu cßn nhí chót tình xa nghĩa cũ thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuèng níc vî chµng sÏ trë vÒ..

(34) IV. Híng dÉn häc ë nhµ: ChuÈn bÞ bµi: “ sù ph¸t triÓn cña tõ vùng “ D. Điều chỉnh kế hoạch. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. TuÇn 5. TiÕt 21. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng.. A. Mục tiêu cần đạt: Giúp hs nắm đợc: - Tõ vùng cña mét ng«n ng÷ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. - Sự phát triển của từ vựng đợc diễn ra trứơc hết từ c ách phát triển nghĩa của từ thµnh nhiÒu nghÜa trªn c¬ së nghÜa gèc. 2 ph¬ng thøc chñ yÕu ph¸t triÓn nghÜa lµ Èn dô vµ ho¸n dô. B.Ph¬ng ph¸p d¹y häc: -PP: Quy n¹p –Thùc hµnh. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tìm hiểu mục I. - Hs theo dâi vd 1 sgk.. I. Sự biến đổi và phát triển nghĩa của tõ ng÷. 1. VÝ dô:.

(35) ?-Tõ “kinh tÕ” trong c©u th¬” Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ “ cña PBC cã nghÜa lµ? ?-NghÜa Êy hiÖn nay cã dïng n÷a kh«ng? Qua đó em rút ra nhận xét gì về nghĩa của tõ?. HS t×m hiÓu VD2 sgk a) Trong vÝ dô (a) c¸c tõ “ xu©n” cã nghÜa lµ g×? NghÜa nµo lµ nghÜa gèc, nghÜa nµo lµ nghĩa chuyển? hiện tợng chuyển nghĩa đợc tiÕn hµnh theo ph¬ng thøc nµo? b) Trong vÝ dô (b), c¸c tõ “tay” cã nghÜa lµ g×? nghÜa nµo lµ nghÜa gèc, nghÜa nµo lµ nghĩa chuyển? Hiện tợng chuyển nghĩa đợc tiÕn hµnh theo ph¬ng thøc nµo? ?- Tõ sù ph©n tÝch trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷?. Gọi học sinh đọc “Ghi nhớ” sgk.. 1.1 - Kinh tÕ: kinh bang tÕ thÕ: lo viÖc níc việc đời, nghĩa là muốn nói đến hoài bão cøu níc cña nh÷ng ngêi yªu níc. - Ngµy nay kh«ng dïng tõ “ kinh tÕ” víi nghĩa nh vậy nữa (hoạt động lao động sản xuÊt, ph¸t triÓn vµ sö dông cña c¶i) -> NghÜa cña tõ kh«ng ph¶i bÊt biÕn, nã có thể thay đổi theo thời gian, có những nghÜa cò bÞ mÊt ®i vµ cã nh÷ng nghÜa mới đợc hình thành. 1.2 a) Xu©n ( ch¬i xu©n): mïa chuyÓn tiÕp tõ đông sang hạ, thời tiét ấm dần lên, đợc coi lµ më ®Çu cña n¨m (nghÜa gèc ) Xu©n (ngµy xu©n ): thuéc vÒ tuæi trÎ (nghÜa chuyÓn ). - Tõ “ xu©n” chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô b) Tay (trao tay): Bé phËn phÝa trªn cña cơ thể, từ vai đến các ngón, dùng để cầm n¾m ( nghÜa gèc ). Tay (tay bu«n ngêi ): ngêi chuyªn m«n, 1 nghề nào đó (nghĩa chuyển) -> ChuyÓn theo ph¬ng thøc ho¸n dô. 2. Bµi häc: - Ph¸t triÓn tõ vùng TiÕng viÖt lµ ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷ trªn c¬ së nghÜa gèc cña chóng . - Cã hai ph¬ng thøc ph¸t triÓn nghÜa Èn dô vµ ho¸n dô.. Hoạt động 2: II. LuyÖn tËp - Híng dÉn HS lµm bµi tËp sgk. - Th¶o luËn, bæ sung, söa ch÷a. Bµi 1: - Tõ “ ch©n” dïng víi nghÜa gèc: ch©n(a): mét bé phËn cña c¬ thÓ ngêi. - Tõ “ ch©n” dïng víi nghÜa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô: c©u c vµ d. + Kiềng 3 chân: vị trí tiếp xúc với đất của kiềng. + Chân mây: vị trí tởng nh mây tiếp xúc với đất. -Từ “chân “ dùng với nghĩa chuyển theo phơng thức hoán dụ: Câu b (1 vị trí trong đội tuyÓn ) Bµi 2:- Chia hai nhãm lªn lµm NhËn xÐt vÒ nghÜa cña tõ trµ trong c¸c tõ: trµ actiso, trµ hµ thñ «, trµ s©m, trµ linh chi, trµ t©m sen, trµ khæ qua. -> “trà” dùng với nghĩa chuyển: trà có nghĩa là sản phẩm từ thực vật , đợc chế biến thành d¹ng kh« , dïng pha níc uèng, (ph¬ng thøc Èn dô) Bài 3: Các từ: đồng hồ điện, đồng hồ nớc … đợc dùng với nghĩa chuyển theo phơng thức ẩn dụ: chỉ những dụng cụ dùng để đo có bề ngoài giống đồng hồ. Bài 4: Tìm ví dụ để chứng minh các từ đã dẫn là từ nhiều nghĩa..

(36) a , Héi chøng: tËp hîp nhiÒu triÖu chøng cïng xuÊt hiÖn cña bÖnh. Vd: Hội chứng về đờng hô hấp cấp rất phức tạp. -> Nghĩa chuyển: tập hợp nhiều hiện tợng, sự kiện biểu hiện một tình trạng, một vấn đề x· héi, cïng xuÊt hiÖn ë nhiÒu n¬i. Vd: L¹m ph¸t, th©t nghiÖp lµ héi chøng cña t×nh tr¹ng suy tho¸i kinh tÕ. b, Ngân hàng: tổ chức kinh tế hoạt động trong lĩnh vực kinh d oanh và quản lý các nghiÖp vô tiÒn tÖ, tÝn dông. (vd: ng©n hµng -> nghÜa chuyÓn: kho lu tr÷ nh÷ng thµnh phần, bộ phận cuả cơ thể để sử dụng khi cần : ngân hàng máu , ngân hang gen …) Hoặc: tập hợp các dữ liệu liên quan tới một lĩnh vực đợc tổ chức để tiện tra cứu sử dụng nh ngân hàng dữ liệu ,ngân hang đề thi . c, Sốt: tăng nhiệt độ cơ thể lên quá mức bình thờng, do bị bệnh. -> Nghĩa chuyển: trạng thái tăng đột ngột về nhu cầu khiến hàng trở nên khan hiếm , giá tăng nhanh : cơn sốt đất . d, Vua : ngời đứng đầu nhà nớc quân chủ. -> Nghĩa chuyển: ngời đợc coi là nhất trong một lĩnh vực nhất đinh, thờng là sản xuất kinh doanh, thÓ thao, nghÖ thuËt: vua pha líi, vua nh¹c rèc; nÕu lµ ph¸i n÷: n÷ hoµng s¾c đẹp. Bµi 5: Kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng ph¸t triÓn nghÜa cña tõ, bëi v× sù chuyÓn nghÜa cña tõ “ mÆt trêi” trong c©u chØ cã nh÷ng tÝnh chÊt l©m thêi, nã kh«ng lµm cho tõ cã thªm nghÜa míi vµ kh«ng thÓ ®a vµo gi¶i thÝch trong tõ ®iÓn. IV.Híng dÉn häc ë nhµ: ChuÈn bÞ: Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng(tiÕp). ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. TiÕt 20. LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù A. Mục tiêu cần đạt: - ôn lại mục đích và cách thức văn bản tự sự. - RÌn luyÖn kü n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù . B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc: - Các văn bản tự sự đã học ở lớp 8-9..

(37) C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn mục 1. I. Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. Gv chia 4 nhãm hs . 1. T×m hiÓu c¸c t×nh huèng: Nhãm 1: T×m hiÓu t×nh huèng 1. - KÓ l¹i diÔn biÕn cña bé phim cïng tªn Các nhóm thảo luận trình bày. gv chuẩn với một tác phẩm văn học đã đợc học để x¸c kiÕn thøc. ngời không đi xem nắm đợc. Do đó, ngời kÓ ph¶i b¸m s¸t nh©n vËt chÝnh vµ cèt truyÖn trong phim . - §©y lµ mét h×nh thøc b¾t buéc ngêi häc Nhãm 2: T×nh huèng 2(sgk) văn phải trực tiếp đọc tác phẩm trớc khi học. Do đó một khi đã tóm tắt đợc tác phÈm (gåm nh©n vËt chÝnh vµ cèt truyÖn), th× ngêi häc sÏ cã høng thó h¬n trong phần đọc - hiểu và phân tích. - Thùc chÊt ®©y lµ kÓ l¹i mét c¸ch tãm t¾t Nhãm 3: T×nh huèng 3(sgk) t¸c phÈm v¨n häc mµ m×nh yªu thÝch. Do Nhãm 4: C©u 2b(sgk) đó ngời kể phải trung thực với cốt truyện, kh¸ch quan víi nh©n vËt, h¹n chÕ nh÷ng ?- T×m hiÓu vµ nªu lªn c¸c t×nh huèng kh¸c lêi b×nh chñ quan cña m×nh. trong cuéc sèng mµ em thÊy cÇn ph¶i vËn - Líp trëng b¸o c¸o v¾n t¾t cho c« gi¸o chñ nhiÖm nghe vÒ mét hiÖn tîng vi ph¹m dông kü n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. néi quy líp … 2. Bµi häc - Tóm tắt văn bản tự sự, giúp ngời đọc và ?-Từ các tình huống trên em rút ra nhận xét ngời nghe dễ nắm đợc nội dung của câu g× vÒ sù cÇn thiÕtcña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n truyÖn. - V¨n b¶n tãm t¾t thêng ng¾n gän , dÔ tù sù. nhí. II. Thùc hµnh tãm t¾t mét v¨n b¶n tù Hoạt động 2: Hớng dẫn mục II. sù. - Hs đọc bài tập 1 - sgk ?- Các sự việc chính nêu đã đủ cha, có sự Bài tập 1: viÖc nµo quan träng kh«ng? -7 sự việc đợc đa ra khá đầy đủ của cốt truyÖn “Chuyªn…X¬ng” Tuy vậy, thiếu 1 sự việc rất quan trọng đó là: 1 đêm , Tsinh cùng con trai ngồi bên ngọn đèn, đứa con nói rằng” cha Đản lại đến kia kìa “-> chàng tỉnh ngộ thấu nỗi ? Tại sao đó là sự việc quan trọng cần phải oan của vợ. nªu. - Nhê viÖc nµy, Tsinh míi hiÓu vî bÞ oan nghÜa lµ chµng biÕt sù thËt tríc khi chµng ?- Các sự việc trên đã hợp lý cha? có gì cần gặp P Lang. phải thay đổi không? - ViÖc thø 7 cha hîp lý, cÇn ph¶i söa lai. ?-ViÕt mét v¨n b¶n tãm t¾t “ chuyÖn…X- +gi÷ nguyªn sù viªc 6. ¬ng”.trong 20 dßng. +sù viÖc 8: gi÷ nguyªn. -Gv söa ch÷a , uèn n¾n . Bµi 2: (hs tù viÕt ). -Tãm t¾t thËt ng¾n gän vb trªn ? Bµi 3 (hs tù viÕt) ?-Từ đó, em rút ra kết luận gì về việc diễn Bài học: tóm tắt tác phẩm tự sự phải ngắn đạt tóm tắt tác phẩm tự sự ? gän, næi bËt sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh ..

(38) Gọi 1 hs đọc to “ ghi nhớ “sgk. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. - Chän t¸c phÈm tù sù “ l·o H¹c” ?-Em nªu c¸c sù viÖc chÝnh? - Hs tr×nh bµy miÖng. - Gv ghi lªn b¶ng. - Hs viÕt v¨n b¶n tãm t¾t. - B¸o c¸o. - NhËn xÐt, söa ch÷a.. III. LuyÖn tËp: 1. Bµi 1: Tãm t¾t “ l·o H¹c” - Lão Hạc có một đứa con trai ,một mảnh vên vµ 1 con chã. - Con trai lão không lấy đợc vợ bỏ đi làm cao su. - L·o lµm thuª dµnh dôm tiÒn göi «ng gi¸o c¶ m¶nh vên cho con. - MÊt viÖc lµm ph¶i b¸n chã, l·o kiÕm g× ¨n nÊy . - L·o xin Binh T mét Ýt b· chã. - Lão đột ngột qua đời, ông giáo chợt hiểu ra tÊt c¶.. IV.Híng dÉn häc ë nhµ: Lµm bµi tËp 2. D. Điều chỉnh kế hoạch. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 22 ChuyÖn cò trong phñ chóa trÞnh (TrÝch : Vò trung tuú bót –Ph¹m §×nh Hæ) A . Mục tiêu cần đạt. Gióp hs: - Thấy đợc cuộc sống xa hoa của vua chúa, sự nhũng nhiễu của quan lại họ Lê - Trịnh và thái độ phê phán của tác giả. - Bớc đầu nhận biết đặc trng cơ bản của thể loại tuỳ bút trung đại và đánh giá đợc giá trị nghÖ thuËt cña nh÷ng dßng ghi chÐp ®Çy tÝnh hiÖn thùc nµy. B. Ph¬ng tiÖn d¹y häc: Gv chuÈn bÞ t liÖu. Hs so¹n theo sgk. C. Ph¬ng ph¸p d¹y häc: PP: Ph©n tÝch ... C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dãn tìm hiểu chung: ?- Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? - Gi¸o viªn nhÊn m¹nh mét sè ý->. I. T×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: - Ph¹m §×nh Há (1768 - 1839) quª h¶i d¬ng lµ mét nho sÜ. - Sống vào thời kì chế độ phongkiến khñng ho¶ng trÇm träng nªn muèn Èn c. - §Ó l¹i nhiÒu c«ng tr×nh biªn so¹n kh¶o cøu cã gi¸ trÞ..

(39) 2. T¸c phÈm. - “Vò Trung tuú bót” (tuú bót viÕt trong ma) viÕt kho¶ng ®Çu thêi nguyÔn (®Çu thÕ kØ XIX) ?- Em biÕt g× vÒ t¸c phÈm nµy? - T¸c phÈm gåm 88 mÉu chuþÖn nhá ghi chép tản mạn, tuỳ theo cảm hứng của ngời viết về những vấn đề xã hội con ngời mµ t¸c gi¶ chøng kiÕn. - “chuyÖn cò…” ghi chÐp vÒ cuéc sèng vµ sinh ho¹t ¬ phñ chóa thêi trÞnh S©m (1742-1782) - Giọng đọc bình thản, chậm rãi. 3. §äc-T×m hiÓu tõ khã: _ Gv đọc một đoạn->học sinh đọc tiếp. a. §äc t khã. - Nhận xét cách đọc. b . Tõ khã: - Hstự đọc thầm sgk (19ct) - Cung gi¸m: n¬i ë vµ lµm viªc cña c¸c - Gv bæ xung. ho¹n quan. ?- Văn bản tuỳ bút nay có đặc điểm gi? 4. ThÓ lo¹i. - Tuú bót, mét lo¹i bót kÝ thuéc thÓ lo¹i tù sự nhng cốt truyện đơn giản, kết cấu tự do t¶ ngêi , kÓ viÖc vµ tr×nh bÇy c¶m xóc, Ên tîng cña ngêi viÕt . ?- V¨n b¶n cã thÓ chia thµnh may phÇn ? 5. Bè côc: néi dung tïng phÇn? hai phÇn : - Tõ dÇu-> “triÖu bÊt thêng “: thó ¨n ch¬i cña chóa TrÞnh. - PhÇn cßn l¹i: thñ ®o¹n cña bon ho¹n quan. ?- Tác phẩm ra đời trong thời gian nào?. Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. - Hs đọc đoạn 1 ?- T×m nh÷ng chi tiÕt vµ sù viÑc thÓ hiÖn râ sù ¨n ch¬i xa xØ cña chóa TrÞnh vµ c¸c quan l¹i hÇu cËn - Hs t×m chi tiÕt.. II. ph©n tÝch: 1. Thó ¨n ch¬i cña bän ho¹n quan: - Xây dựng cung điện, đình đài :”việc xây dựng đìnhđài cứ liên miên “ - Nh÷ng cuéc d¹o ch¬i cña chóa ë t©y hå đợc miêu tả tỉ mỉ: diễn ra thờng xuyên “mỗi tháng 4 lần, “ huy động rất đông ngời hầu hạ “binh lính dân hầu vòng quanh 4 mÆt hå . c¸c néi thÇn, c¸c quan hé gi¸, nh¹c c«ng … bày đặt nhiều trò. - Thuyền ngự đi đến đâu thì các quan hội tụ, đại thần tuỳ ý ghé vào bờ mua b án … - Tèn kÐm , lè l¨ng, x« bå thiÕu v¨n ho¸. - Ra søc v¬ vÐt nh÷ng cña quý trong thiªn h¹:” bao nhiªu nh÷ng loµi tr©n cÇm, dÞ thó, cæ méc, quaÝ th¹ch chËu hoa, c©y cảnh ở chốn dân gian, chúa đều thu lấy ?- Từ đó, có thể hình dung một cảnh tợng không thiếu 1 thứ gì “ ¨n ch¬i nh thÕ nµo? - LÊy c¶ c©y ®a to tõ bªn B¾c trë qua s«ng ?- C¸i thó ch¬i c©y c¶nh cña chóa TrÞnh ®em vÒ. Sâm đợc ghi lại ra sao? - Trong phñ bÇy vÎ ra c¶nh nói non .. tiÕng chim kªu vîn hãt kh¾p 4 bÒ. - Hs lµm viÖc c¸ nh©n. - Dùng quyền lực để cỡng đoạt của quý kh«ng ng¹i tèn kÐm c«ng søc. - C¸c sù kiÖn cô thÓ, ch©n thùc vµ kh¸ch quan không để lộ thái độ, cảm xúc..

(40) ?- Emcã nhËn xÐt g× vÒ thó ¨n ch¬i nµy? - Rïng rîn, bÝ hiÓm, ma qu¸i. ?- H½y nhËn xÐt vÒ l¬i v¨n ghi chÐp sù vËt cña t¸c gi¶? - B¸o tríc sù suy vong tÊt yÕu cña mét triều đại chỉ biết ăn chơi hởng lạc trên x?- Đọc câu văn:”mỗi khi đêm thanh cảnh ơng máu của dân lành. v¾ng….kÎ thøc gi¶ biÕt dã lµchuyÖn bÊt th êng” em hình dung đó là một cảnh nh thế nào? 2. Thñ ®o¹n cña lò ho¹n quan: ?- C©u v¨n thÓ hiÖn hµm ý g×? - Ra ngaßi do¹ dÉm . - Dß sÐt xem nhµ nµo cã chËu hoa , c©y - Gv: Trịnh sâm qua đời, sẩy ra loạn kiêu cảnh chim quý thì biên 2 chữ “ phụng thu binh, triÒu Lª -TRÞnh suy vong lấy để dâng cho chúa “ Gv chuyÓn ý 2 - Đêm đến lên ra sai lính đến đem về … - Hs đọc đoạn văn còn lại. - Vu cho nhµ giµu téi dÊu vËt cung phông. ?- Bän ho¹n quan th¸i gi¸m d· lµm g×? - Doạ dẫm để tống tiền . - Dựa thế chúa “ thừa gió bẻ măng “ đợc ?- V× sao chóng cã thÓ lµm nh vËy chóa dung dìng … -> thùc chÊt lµ ¨n cíp, võa ¨n cíp võa la ?- Thực chất của những hành động đó là làng . g×? -Vua nµo téi Êy, tham lam, léng hµnh – ?- Từ đó em nhận xét thêm điều gì về phủ và mặc sức vơ vét của dân. chóa - MÑ t¸c gi¶, cho chÆt ®i mét c©y lª hai gv nêu vấn đè: cây lựu vì sợ tai vạ đến-> tăng tính chân ?- Chi tiết cuối đoạn tác giả nêu ra nhằm thực đáng tin cậy của câu truyện . thái độ mục đích gì? phê phán của tg cũng đợc gửi gắm kín đáo hs th¶o luËn ,ph¸t biÓu. . Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết, luỵen III . Tổng kết và luện tập. tËp. 1. Tæng kÕt. - §êi sèng xa hoa cña vua chóa vµ sù ?-“Chuþen cò …” cho em hiÎu diÒu g× vÒ nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i . chÝnh quyÒn Lª - TrÞnh? -ghi chÐp sù viÖc cô thÓ , ch©n thùc sinh ?- Đặc sắc nghệ thuật của bài văn là ở động . nh÷ng ®iÓm nµo ? 2. LuyÖn tËp. - Hs đọc “ghi nhớ “sgk. đề: thể tuỳ bút có gì khác với thể truỵên? - Gîi ý: ( gv chèt néi dung b»ng b¶ng phô sau ) Tuú bót - Cốt truyện đơn giản, mờ nhạt hoặc không cã cèt truyÖn. - KÕt cÊu tù do, láng lÎo, cã khi t¶n m¹n tuú theo c¶m xóc cña ngêi viÕt. Giµu tÝnh c¶m xóc, chñ quan, giµu chÊt tr÷ t×nh. - Chi tiÕt cã thùc.. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: So¹n “ hoµng lª nhÊt thèng chÝ “. TruyÖn - Cèt truyÖn nhÊt thiÕt ph¶i cã, cã khi l¾t lÐo ,phøc t¹p. - Kết cấu chặt chẽ, có sự lắp đặt đầy dụng ý, NT cña ngêi viÕt. chất chủ quan, cảm xúc đợc thể hiện kín đáo qua nhân vật, sự kiện. - Chi tiết, sự việc phần nhiều đợc h cÊu, s¸ng t¹o..

(41) D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 23+24 Hoµng lª nhÊt thèng chÝ (Håi thø 14) (Ng« Gia V¨n Ph¸i) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp H S : - Cảm nhận đợc vẻ đẹp hàp hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công đại phá quân thanh, sù th¶m b¹i cña bän x©m lîc vµ sè phËn cña bän vau quan ph¶n d©n h¹i níc. - HiÎu s¬ bé vÒ thÓ lo¹i vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña lèi v¨n TrÇn thuËt kÕt hîp miªu t¶ ch©n thực, sinh động. B. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên đọc t liệu - bản đồ chiến dịch Tây Sơn đại phá Q. Thanh 2. Häc sinh so¹n theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu tác giả, t¸c phÈm . HS lµm viÖc víi “ chó thÝch”. ?- Giíi thiÖu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ Ng«. I. T×m hiÓu chung: 1. t¸c gi¶: Nhãm t¸c gi¶ thuéc hä Ng« th× ë Hµ T©y . - Cã 2 t¸c gi¶ chÝnh :.

(42) Gia V¨n Ph¸i ? Gi¸o viªn bæ sung thªm 1 sè ý.. + Ng« Th× ChÝ (1753-1788), lµm quan díi thêi Lª ChiÒu Thèng. +Ng« Th× Du (1772-1840_ em hä Ng« Th× ChÝ.. ?- Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈn ? GV bæ sung: - Toµn truyÖn 17 håi, ®Çu mçi håi thêng lµ 2 c©u th¬, kÕt håi thêng lµ c©u : Muèn biÕt viÖc sau thÕ nµo xin xem håi sau sÏ râ”. - Gi¸o viªn tãm t¾t néi dung t¸c phÈm.. 2. t¸c phÈm : - “ Hoµng Lª … ChÝ” ViÕt = ch÷ H¸n ghi chÐp vÒ sù thèng nhÊt cña v¬ng TriÒu nhµ Lª. - Lµ tËp tiÓu thuyÕt lÞch sö theo kiÓu ch¬ng håi.. - Giáo viên lu ý: Giọng đọc rõ ràng, tả trận đánh đọc khẩn trơng. GV đọc 1 đoạn - HS đọc. HS kÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch - GV dùng bảo đồ chỉ nhanh con đờng hành qu©n thÇn tèc cña T. S¬n nh÷ng vÞ trÝ then chốt của quân thanh mà quân Tây Sơn đã chiÕn th¾ng : Phó xu©n, NghÖ An, Tam §iÖp … §èng §a… - HS đọc thầm sgk. ?- Tìm đại ý và bố cục đoạn trích ?. ?- ý chÝnh ®o¹n 1 ?. ?- Giíi h¹n, ý chÝnh ®o¹n 2 ? ?- ý chÝnh ®o¹n 3 ?. ?- Thể “Chí” có đặc điểm gì ?. - §äc håi thø 14 - KÓ tãm t¾t:. 4. Tõ khã :( SGK) 5. §¹i ý - Bè côc : a. §¹i ý: §o¹n trÝch miªu t¶ chiÕn th¾ng lÉy lõng cña vua Q.Trung, sù th¶m b¹i cu¶t qu©n tíng nhµ thanh vµ sè phËn lò vua quan ph¶n níc b. Bè côc: 3 ®o¹n: - Từ đầu đến “ Mậu thân”: đợc tin báo qu©n thanh d· chiÕn T.Long , B¾c B×nh Vơng N.Huệ lên ngồi hoàng đếvà thân chinh cÇm qu©n dÑp giÆc. - TiÕp -> “ råi kÐo vµo thµnh” : cuèc hµnh qu©n thÇn tèc vµ chiÕn th¾ng lÉy lng cña vua Q.Trung. - Còn lại -> sự đại bại của quân tứng nhµ Thanh vµ t×nh tr¹ng th¶m bµi cña vua t«i Lª Chiªu Thèng.. ?- Phơng thức biểu đạt chính ? (HÕt tiÕt 23 – chuyÓn tiÕt 24). Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích.. 6. ThÓ lo¹i: - ChÝ lµ thÓ v¨n võa cã tÝnh v¨n häc võa cã tÝnh lÞch sö. - Ph¬ng thøc tù sù.. II. Ph©n tÝch: 1. H×nh ¶nh Quang Trung NguyÔn HuÖ: ?- Bắc Bình Vơng Phản ứng nh thế nào khi đ- - Giận lắm, liền họp các tớng sĩ, định ợc tin quân Thanh đến T.Long ? th©n chinh cÇm qu©n ®i quay. ?- Phản ứng đó cho thấy đặc điểm naò trong -> con ngời hành động mạnh mẽ, quyết con ngêi B¾c B×nh V¬ng ? ®o¸n. ?- Ông đã làm đợc những việc gì ?.

(43) - Lên ngôi Hoàng đế, tổ chức cuộc hành quan thÇm tèc, tranh thñ ý kiÕn cña 1 sè cao nh©n; tuyÓn binh, duyÖt binh, chØ dô quân sĩ; hoạch định kế sách hành quân đánh giặc; kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiÕn th¾ng… ?- Điều đó chứng minh ông là ngời có phẩm -> Ngời chỉ huy quân sự cực kì sắc sảo chÊt g×? ?- Ngêi ta cßn nãi HuÖ cã trÝ tuÖ s¸ng xuèt -> trÝ tuÖ s¸ng suèt nh¹y bÐn: ,nh¹y bÐn, em cã t¸n thµnh kh«ng? - S¸ng suèt trong viÖc ph©n tÝch t×nh gîi më : h×nh thêi cuéc vµ thÕ tíng quan chiÕn l?- Lêi chØ dô cã ý nghÜa g×? ợc giữa ta và địch. - Hs th¶o luËn nhãm . - Lời chỉ dụ: Khẳng định chủ quyền dân - Gv chèt, b×nh. tộc, lên án hành động xâm lăng phi nghĩa “ đất nào sao ấy”; nên bật dã tâm cña giÆc “bung d¹ ¾t kh¸c… giÕt h¹i qu©n nh©n d©n, v¬ vÐt cña c¶i”; nh¾c l¹i truyÒn thèng giÕt giÆc cña d©n téc ta, kêu gọi quân lính “đồng tâm hiệp lực” => Lêi hÞch ng¾n ngän, ý tø s©u xa cã t¸c dông kÝch thÝch lßng yªu níc vµ quyÒn quËt cêng cña d©n téc. - Mu lîc cña ngêi cÇm qu©n. ?-ViÖc Quang Trung dïng Ng« Th× NhËm - B×nh c«ng, luËn téi râ rµng. chñ mu rót qu©n khái Tlong ,tha téi cho Ng« V¨n Së cho thÊy n¨ng lùc nµo ë vÞ vua nµy? ?- ViÖc tÝnh s½n kÕ ho¹ch ngaäi giao sau khi cã ý chÝ quyÕt th¾ng vµ tÇm nh×n xa chiÕn th¨ng cho thÊy Q Trung cßn lµ ngêi nh tr«ng réng. thÕ nµo ? -> tµi dïng binh nh thÇn ?-em cã nhËn xÐt g× vÒ tµi dïng binh cña NguyÔn HuÖ? ? H×nh ¶nh vua Quang Trung trong chiÕn trËn *H×nh ¶nh lÉm liÖt trong chiÕm trËn. đợc miêu tả nh thế nào? - Lµ tæng chØ huy chiÕn dÞch thùc sù: lªn kế hoach tiến đánh, tổ chức quân sĩ, cỡi voi đi đốc thúc, xông pha tên đạn … - Lêi v¨n gÊp g¸p khÈn tr¬ng; miªu t¶ ?- NhËn xÐt lêi v¨n ë ®o¹n nµy? cụ thể từng hành động, lời nói của từng nhân vật chính trong từng trận đánh. Gv chốt:Tóm lại, hình ảnh ngời anh hùng đợc khắc hoạ khá đậm nét với tính cách quả c¶m m¹nh mÏ, trÝ tuÖ s¸ng xuèt, nh¹y bÐn, tµi dông binh nh thÇn lµ ngêi tæ chøc vµ lµ linh hồm của chiến công vĩ đại. - Quang Trung lµ niÒm tù hµo cña c¶ ?- Vì sao vốn trung thành với nhà Lê, mà tác dân tộc, có đủ phẩm chất của một anh gi¶ l¹i viÕt vÒ Quang Trung hay nh vËy ? hïng d©n téc . - Nhµ Lª hÌn yÕu “ câng r¾n c ¾n gµ nhµ “ Hs tù béc lé suy nghÜ. - Gv chuyÓn ý . 2. H×nh ¶nh bän cíp níc vµ b¸n níc. a, sù th©ts b¹i cña qu©n tíng nhµ Thanh . ? Em hiÓu g× vÒ T«n SÜ NghÞ . - Mu cÇu lîi riªng, bÊt tµi, kh«ng biÕt.

(44) ?-Tình cảnh giặc khi quân tây sơn đến hs t×m dÉn chøng .. mình biết địch, kiêu căng, chủ quan, tự m·n: giÆc gÇy mµ ta bÐo, nu«i mÊy ngµy cho béo để đến nộp thịt . MÊt ngµy tÕt chØ ch¨m chó vµo viÖc tiÖc tïng vui ch¬i … - Tớng sợ mất vía, ngựa không kịp đóng yên ,ngời không kịp đóng áo giáp vứt cả ấn tín , bàn đèn bỏ chạy. Qu©n sÜ ho¶ng lo¹n giµy xÐo lªn nhau bá ch¹y, níc s«ng NhÞ Hµ t¾c ngÏn v× cÇu phao gÉy …. ?Lê Chiêu Thống và bề tôi đợc miêu tả nh thế nµo ? b, Số phận triều đình bán nớc. - V× lîi Ých riªng mµ b¸n níc. - Cçu c¹nh van xin kÎ thï. - ChÞu chung sè phËn víi kÎ thï: bá ch¹y b¸n sèng b¸n chÕt cuèi cïng chÕt ?- Lời văn trần thuật có gì đặc biệt? nơi đất khách quê ngời. Yªu cÇu hs xem l¹i 2 ®o¹n miªu t¶ 2 cuéc - KÓ chuyÖn xen lÉn miªu t¶ mét c¸ch tháo chạy: 1 của nhà Thanh , 1 của vua tôi Lê sinh động, cụ thể, gây ấn tợng mạnh. Chiªu Thèng . ?- So sánh nhịp điệu, thái độ miêu tả của 2 - Đều tả thực, âm hởng khác nhau. ®o¹n v¨n? + §o¹n trªn nhÞp ®iÑu nhanh, m¹nh, hèi hả “ Ngựa không kịp đóng yên, ngời kh«ng kÞp mÆc ¸o gi¸p: tan t¸c bá ch¹y , tranh nhau qua cÇu sang s«ng …” -> hµm chøa sù h¶ hª sung síng . + §oan díi nhÞp ®iÖu chËm h¬n , t¸c gi¶ dõng l¹i miªu t¶ tØ mØ nh÷ng giät níc m¾t th¬ng c¶m cña ngêi thi hµo, níc m¾t tñi hæ cña vua t«i Lª Chiªu Thèng - NgËn ngïi chua sãt cña t¸c gi¶ tríc sù sụp đổ của vơng triều. III. Tæng kÕt - LuyÖn tËp: 1. Tæng kÕt. Họat động 3: Hớng dẫn tổng kết - Luyện - Hình ảnh ngời anh hùng Nguỹên Huệ tËp. qua chiÕn c«ng thÇn tèc ph¸ qu©n thanh ?- Håi thø 14 cña t¸c phÈm “hoµng lª ….” - Sù th¶m b¹i cña qu©n tíng nhµ thanh Mang l¹i cho em nh÷ng hiÓu biÕt g×? vµ sè phËn bi th¶m cña qu©n b¸n níc gọi 1 hs đọc to “ghi nhớ “ sgk 2, LuyÖn tËp. ?- Từ sự hiểu biét về tác phẩm em có suy - Học tập tốt, lao động tốt . nghĩ gì về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với - Tự hào về truyền thống lịch sử vẻ vang đất nớc (hs bộc lộ suy nghĩ ) cña d©n téc . - Đóng góp sức lai động bé nhỏ vào công việc xây dựng, bảo vệ đất nớc. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - VÏ tranh minh ho¹ cho håi thø 14 cña t¸c phÈm “hoang lª….chÝ” so¹n “truyÖn KiÒu “ D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

(45) …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 25 Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng (tiÕp) A. Mục tiêu cần đạt: Giúp hs nắm đựơc hiện tợng phát triển từ vựng của một ngôn ngữ bằng cách tăng sè lîng tõ ng÷ nhê: a. T¹o thªm tõ ng÷ míi. b. mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn chuÈn bÞ phiÕu häc tËp. 2. HS đọc trớc bài ở nhà: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiẻu mục I. ?- Cho biÕt trong thêi gian gÇn ®©y cã nh÷ng từ ngữ nào mới đợc cấu tạo trên cơ sở các từ sau : điện thoại, kinh tế, di động sở hữu, tri thức, đặc khu, tí tuệ. Giải nghĩa của những từ ngữ mới cấu tạo đó. - HS th¶o luËn theo bµn - Tr×nh bµy kÕt qu¶.. I.T¹o tõ ng÷ míi: 1. VÝ dô: a. Điện thoại di động: điện thoại vô tuyÕn cã kÝch thíc nhá cã thÓ mang theo ngời đợc sử dụng trong vùng phủ sãng cña c¬ së cho thªu bao. - Kinh tÕ tri thóc: nÒn kinh tÕ dùa chñ yÕu vµo viÖc s¶n xuÊt, lu thèng ph©n phèi c¸c s¶n phÈm cã hµm lîng tri thøc cao. - §Æc khu kinh tÕ: Khu vùc dµnh rieng để thu hút vốn và công nghệ nớc ngoài, vơi snhững chính sách u đãi..

(46) Sở hữu trí tụê: Quyền sở hữu đối với ?- Tìm những từ ngữ mới xuất hiện cấu tạo sản phẩm do hoạt động trí tuệ mang lại, theo m« h×nh x+ t¾c đợc pháp luật bảo hộ nh quyền tác giả, Giải nghĩa các từ vừa tìm đợc . quyÒn ph¸t minh, s¸ng chÕ. - Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n b. Mẫu: x+ tắc (x là từ đơn). - L©m tÆc: KÎ cíp tµi nguyªn rõng . - H¶i tÆc: Nh÷ng kÎ chuyªn cíp trªn tµu biÓn. - Kh«ng tÆc: Nh÷ng kÎ chuyªn cíp trªn m¸y bay. - Tin tÆc: Nh÷ng kÎ dïng kü thuËt x©m nhËp tr¸i phÐp vµo d÷ liÖu trªn m¸y tÝnh của ngời khác để khai thác hoặc phá ho¹i . ?- ViÖc t¹o tõ ng÷ míi cã ý nghÜa g×? - Gian tÆc : KÎ gian manh, trém c¾p. - Học sinh đọc lại “ ghi nhớ” sgk - Gia tÆc: KÎ c¾p trong nhµ. - NghÞch tÆc: KÎ phan béi lµm giÆc 2. Bµi häc: Tạo từ ngữ mới là để làm cho vốn từ ngữ tăng lên là một cách để phát triển từ vùng tiÕng viÖt. II. Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi. 1. VÝ dô: 1a) §o¹n trÝch trong “ truyÖn kiÒu” : Thanh minh, tiết, lễ, tạo mộ, hội, đạt thanh, yÕn anh, bé hµnh, xu©n, tµi tö, giai nh©n. 1b) B¹c mÖnh, duyªn, ph©n, thÇn, linh chøng gi¸m, thiÕt, ®oan trang, tiÕt,trinh b¹ch, ngäc ( kh«ng kÓ tªn riªng) 2a) ?- Tiéng việt dùng từ nào để chỉ khả năng - AIDS (ết) miÔn dÞch g©y tö vong 2b) ?- Tõ chØ kh¸i niÖm nghiªn cøu 1 c¸ch cã hÖ - Ma-KÐt-Tinh (maketing) thống những điều kiện để tiêu thụ hàng hoá ( nghiªn cøu nhu cÇu, thÞ hiÕu kh¸ch hµng…) ?- C¸c tõ nµy cã nguån gèc tõ ®©u? -> Nguån gèc: tiÕng anh ?- Mợn tiếng nớc ngoài nhằm mục đích gì ? ?-Tõ mîn quan träng nhÊt lµ bé phËn nµo ? 2. bµi häc: Mîn tiÕng níc ngoµi còng lµ 1 ch¸ch ph¸t triÓn tõ vùng tiÕng viÖt Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. III. LuyÖn tËp: ?- T×m 2 m« h×nh cã kh¶ n¨ng t¹o ra tõ ng÷ 1. Bµi 1: míi nh kiÓu x + tÆc? - X + TËp: Häc tËp, thùc tËp,kiÕn tËp, su - Gäi 2 häc sinh lªn b¶ng lµm tËp, tuyÓn tËp, toµn tËp… - ë díi lµm vµo vë bµi tËp - X + Trêng : thi trêng, chiÕn trêng , th¬ng trêng, l©m trêng… ?- Tìm 5 từ ngữ mới đợc dùng phổ biến gần đây và giải thích nghĩa của những từ đó ? 2. Bµi 2: - Chia 4 nhãm lµm viÖc (7h’) - Bµn tay vµng: bµn tay tµi giái, khÐo lÐo - Tr×nh bµy kÕt qu¶. hiÕm cã trong viÖc thùc hiÖn 1 thao t¸c Hoạt động 2: Tìm hiểu mục II sgk. Gi¸o viªn chÝ 2 nhãm (2 d·y) lµm 2 c©u (a,b) - sgk-2 phiÕu häc tËp ?- T×m tõ h¸n viÖt trong 2 ®o¹n trÝch: a) “ Thanh minh …ba ………….. nh nªm” b) “ kÎ b¹c mÖnh nµy duyÖn phËn hÈm hiu….. mäi ngêi phØ nhæ..

(47) - §¸nh gi¸, cho ®iÓm.. lao động hoặc kĩ thuật nhất định - CÇu truyÒn h×nh: h×nh thøc truyÒn h×nh tại chỗ cuộc giao lu đối thoại trực tiếp víi nhau qua hÖ thèng ca-mª-ra. giữa các địa điểm cách xa nhau. - C¬m bôi: c¬m gi¸ rÎ, thêng b¸n trong hµng qu¸n nhá t¹m bî . - c«ng nghÖ cao : c«ng nghÖ dùa trªn c¬ sở khoa học kĩ thuật hiện đại có độ chÝnh x¸c vµ hiÖu qña kinh tÕ cao. - Đờng cao tốc: đờng xây dựng theo kiểu chuẩn đặc biệt dành cho các loại xe cơ giới chạy với tốc độ cao (khoảng 100 km/h trë lªn) 3. bµi tËp 3: - Mîn tiÕng h¸n: m·ng xµ, biªn phßng, tham «, t« thuÕ, phª b×nh, phª ph¸n, ca sÜ, n« lÖ. - Mîn ng«n ng÷ ch©u ©u: xµ phßng, « t«, ra - ®i - «, çi, cµ phª, ca n«.. IV. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: - Lµm bµi 4 - §äc phÇn “ §äc thªm”. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TuÇn 6 TiÕt 26. TuyÖn kiÒu NguyÔn Du. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh : - Nắm đợc những nét chủ yếu về cuộc đời, con ngời, sự nghiệp văn học của Nguyễn Du. - Nắm đợc cốt truyện, những giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của “truyện kiều”.từ đó thấy đợc “ Truyện Kiều” là kiệt tác của văn học dân tộc. B. ChuÈn bÞ: 1. H×nh ¶nh khu tëng niÖm N.DU; ¶nh chôp “ TruyÖn KiÒu” 2. HS tìm đọc “ Truyện Kiều”. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định.

(48) 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Giới thiệu Nguyễn Du.. I. NguyÔn Du: 1. Thời đại: ?- Thời đại xã hội mà Nguyễn Du sống là - Nguyễn Du sinh trởng trong một thời đại kho¶ng thêi gian nµo ? có nhiều biến động dữ dội: xã hội phong ?- Thời đại đó có ảnh hởng nh thế nào đến kiến Việt Nam bớc vào thời kỳ khủng sự nghiệp văn học và cuộc đời Nguyễn Du? khoảng sâu sắc, phong trào nông dân khởi nghĩa nổ ra liên tục mà đỉnh cao là cuộc khëi nghÜa T©y S¬n. Phong trµo T©y S¬n thÊt b¹i NguyÔn ¸nh thiÕt lËp v¬ng triÒu phong kiÕn cuèi cïng. Thời đại xã hội nh thế đã ảnh hởng không nhỏ đến cuộc đời, sự nghiệp và tâm hån tÝnh c¸ch NguyÔn Du. ?- Giới thiệu vài nét về gia đình Nguyễn 2. Cuộc đời sự nghiệp: Du? - Gia đình Nguyễn Du là một gia đình quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống v¨n häc: Cha lµ tiÕn sÜ NguyÔn NghiÔm TÓ tíng cña chóa trÞnh anh lµ NguyÔn Kh¶n lµm quan thêi Lª- TrÞnh mÑ TrÇn ThÞ TÇn - ngêi Kinh B¾c (bao giê ngµn hèng hÕt c©y. S«ng Rum (lam) hÕt níc hä nµy hÕt quan) ?- Cuộc đời và con ngời Nguyễn Du ? - NguyÔn Du (1765- 1820) ten Ch÷ Tè - HS xem kênh hình “ tợng đài Nguyễn Du Nh hiệu Thanh Hiên, quê làng Tiên Điền, ë Hµ TÜnh” huyÖn Nghi Xu©n - TÜnh Hµ TÜnh. ?- Tình cảm ngời đời dành cho Nguyễn - Là ngời có kiến thức sâu rộng, có vốn Du? sèng phong phó. - Con ngêi cã tr¸i tim giµu yªu th¬ng ( ch÷ - GV dÉn th¬ Tè H÷u t©m… ch÷ tµi) ?- Tr×nh bµy sù nghiÖp v¨n häc NguyÔn Du - Cã c¶ s¸ng t¸c ch÷ h¸n vµ chòa n«m ? + Ch÷ h¸n cã 3 tËp th¬: Thanh Hiªn thi tËp, N am Trung tËp ng©n, B¾c hµnh tËp lôc ( th¬ ch÷ h¸n 243 bµi) + Ch÷ n«m : TruyÖn KiÒu, v¨n chiªu hån, Th¸c lêi trai phêng nãn, v¨n tÕ sèng 2 c« Hoạt động 2: Tìm hiểu Truyện Kiều. g¸i trêng lu. ?- Em hiÓu g× vÒ nguån gèc TruyÖn II. TruyÖn kiÒu: KiÒu” ? - Dùa theo cèt truyÖn “ Kim V©n KiÒu Treo ¶nh chôp “ TruyÖn KiÒu” TruyÖn” cña thanh t©m tµi nh©n (T.Quèc) cã s¸ng t¹o cña NguyÔn Du. 1. Tãm t¾t t¸c phÈm : ?- Tãm t¾t néi dung phÇn thø nhÊt a) Phần thứ nhất: Gặp gỡ và đính ớc. - HS đứng tại chỗ tóm tắt - ChÞ em Thuý KiÒu ®i ch¬i xu©n - GÆp gì Kim Träng - Kiều - Kim đính ớc. - Kim Träng vÒ hé tang chó. - Tãm t¾t phÇn hai ? b) Gia biÕn vµ lu l¹c. - KiÒu b¸n m×nh chuéc cha..

(49) - HS tãm t¾t. ?- Em tãm t¾t phÇn “ §oµn tô”. - Vµo lÇu xanh lÇn 1. - Vµo lÇu xanh lÇn 2 - Lµm vî Tõ H¶i, m¨c mu Hå T«n HiÕn. - BÞ lµm nhôc, nh¶y xuèng s«ng T. §êng tự vẫn -> đợc Giác Duyên cứu c) §oµn tô. - Kim Träng trë l¹i t×m KiÒu - Gia đình đoàn tụ, Kiều Kim trở thành b¹n bÌ.. HS dùa vµo kªnh ch÷ sgk ?- Néi dung “ TruyÖn KiÒu” lµ g× ?. 2.Gi¸ trÞ TruyÖn KiÒu : a) VÒ néi dung: * Gi¸ trÞ hiÖn thùc: Bøc tranh hiÖn thùc về 1 xã hội bất công, tàn bạo chà đạp lên - GV minh ho¹ b»ng mét vµi dÉn chøng. quyÒn sèng con ngêi, hiÖn thùc vÒ sè phËn bất hạnh của ngời phụ nữ đức hạnh trong x· héi phong kiÕn. * Giá trị nhân đạo: - Lên án chế độ phong kiến vô nhân đạo - c¶m th¬ng tríc sè phËn bi kÞch con ngêi. b) VÒ nghÖ thuËt: - kÕt tinh thµnh tùu nghÖ thuËt v¨n häc d©n ?- Về nghệ thuật “ T.Kiều” đạt đợc những tộc trên tất cả các phơng diện ngôn ngữ và nÐt chÝnh nµo ? thÓ lo¹i. - Ngôn ngữ giàu đẹp, thơ lục bát điêu - GV minh ho¹ b½ng dÉn chøng. luyÖn, nhuÇn nhuyÔn. - NghÖ thuËt tù sù, miªu t¶ thiªn nhiªn, néi t©m … thËt tµi t×nh. III. Tæng kÕt: - NguyÔn Du: thiªn tµi v¨n häc, danh nh©n Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. văn hoá, nhà nhân đạo chủ nghĩa - Truyện ?- Qua bµi em hiÓu g× vÒ NguyÔn Du vµ “T. KiÒu lµ kiÖt t¸c v¨n häc. KiÒu” IV. LuyÖn tËp: Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập. ?- §äc 10 c©u kiÒu më ®Çu “ T .KiÒu” - HS đọc. IV. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: Học sinh tự đọc tiết 27. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200.

(50) Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 27: chÞ em thuý kiÒu ( TrÝch “ TruyÖn KiÒu”) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả nhân vật của Nguyễn Du: Khắc hoạ những nét riêng về nhan s¾c, tµi n¨ng, tÝnh c¸ch, sè phËn Thuý V©n, Thuý KiÒu b»ng bót ph¸p nghÖ thuËt cæ ®iÓn . - Thấy đợc cảm hứng nhân đạo trong “ T. Kiều”: Trân trọng, ca ngợi vẻ đẹp con ngời. - Biết vận dụng bài học để miêu tả nhân vật. B. ChuÈn bÞ : 1. GV đọc t liêu phân tích, bình giảng đoạn trích, giấy A0 2. HS häc thuéc lßng ®o¹n trÝch ë nhµ. So¹n theo c©u hái sgk C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu vị trí , I . Tìm hiểu chung: bè côc ®o¹n trÝch 1. VÞ trÝ ®o¹n trÝch: ?_ Nªu vÞ trÝ, bè côc ®o¹n trÝch trong “ TruyÖn KiÒu” - §o¹n trÝch n»m ë phÇn më ®Çu “T.KiÒu” gåm 24 c©u, tõ c©u 15 -> 38. - GV đọc mẫu 1 lần -> HS đọc - Giäng: vui t¬i, tr©n träng trong s¸ng, nhÞp 2.§äc. nhµng. - Nhận xét cách đọc - HS đọc thầm sgk 3. Gi¶i thÝch tõ khã: - Bæ sung -> - ¶ -> c«. ?- §o¹n trÝch cã thÓ chia bè côc nh thÕ 4. Bè côc: 3 phÇn: nµo ? - 4 c©u ®Çu : Giíi thiÖu chung 2 chÞ em . -4 c©u tiÕp : T¶ Thuý V©n - 12 c©u tiÕp : T¶ Thuý KiÒu - 4 c©u cuèi : NhËn xÐt chung 2 chÞ em Hoạt động 2 : Hớng dẫn phân tích - HS đọc 4 câu đầu. ?- Chị em Thuý Kiều đợc giới thiệu nh thế nµo? T¸c gi¶ dïng nghÖ thuËt g× khi miªu t¶, giíi thiÖu nh©n vËt ?. II. Ph©n tÝch: 1. Bèn c©u th¬ ®Çu: - Thuý KiÒu -> ChÞ - Thuý V©n -> Em *H×nh ¶nh Èn dô: - “ hai ¶ tè nga” - vÎ đẹp trong trắng, cao quý của nàng tiên + “ Mai cèt c¸ch”: d¸ng m¶nh dÎ, thanh tao. + “ TuyÕt tinh thÇn”: TÊm lßng trong tr¾ng nh tuyÕt. -> Bút pháp ớc lệ để tả vẻ đẹp chung..

(51) ?- NhËn xÐt vÒ c©u th¬ cuèi ®o¹n ?. - Câu thơ ngắn gọn nhng khái quát đợc vẻ đẹp chung : mỗi ngời 1 khác nhng đều hoµn h¶o “ mêi … mêi”.. - GV chuyÓn ý -> - HS đọc 4 câu tiếp . ?- Miªu t¶ Thuý V©n nh thÕ nµo ?. 2.Bèn c©u tiÕp : - “ Trang trong khác vời” -> vẻ đẹp cao sang quý phái khác thờng, ít ngời sánh đợc. - VÉn lµ bót ph¸p íc lÖ, nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh, Èn dô lµ nh÷ng h×nh ¶nh cña thiªn nhiªn: tr¨ng, hoa, ngäc, m©y, tuyÕt. + Thñ ph¸p liÖt kª: Khu«n mÆt ( trßn nh trăng rằm), đôi mày, mái tóc, làn da, nụ cời, giọng nói.  Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh, Èn dụ đều nhằm thể hiện vẻ đẹp trung thực phóc hËu mµ quý ph¸i cña ngêi thiÕu n÷ : Khu«n mÆt trßn trÞa, l«ng mµy s¾c nÐt, ®Ëm nh con ngµi, miÖng cêi t¬i th¾m nh hoa, giäng nãi trong trÎo tho¸t ra tõ hµm r¨ng ngµ ngäc, m¸i tãc ®en ãng nhÑ h¬n m©y, lµn da tr¾ng mÞn mµng h¬n tuyÕt. - Vẻ đẹp tạo sự hoà hợp, êm đềm với xung quanh “ m©y thua”, “ tuyÕt nhêng” nªn nàng sẽ có cuộc đời bình lặng, suôn sẻ.. ?- Nh÷ng h×nh tîng nghÖ thuËt nµo mang tính ớc lệ khi gợi tả vẻ đẹp của Thuý Vân? ?- Ngoµi ra cßn dïng thñ ph¸p nghÖ thuËt nµo ? ?- Các biện pháp nghệ thuật đó nhằm thể hiÖn ®iÒu g× ?. ?- Ch©n dung Thuý V©n gîi tÝnh c¸ch sè phËn nh thÕ nµo ?. 3. Mời hai câu tiếp theo: Vẻ đẹp T.Kiều. - Vởy cón Thuý Kiều đợc miêu tả nh thế - Hai phơng diện : - Sắc ( 6 dòng ) nµo mêi sang phÇn 3 nhá - Tµi ( 6 dßng ) ?- Tác giả làm nổi bật Kiều ở những phơng - Cũng nh Vân, câu thơ đầu khái quát đặc diÖn nµo ? ®iÓm nh©n vËt : “ KiÒu… mµ” + VÉn dïng h×nh tîng nghÖ thuËt íc lÖ “ ?- T¸c gi¶ dïng h×nh tîng nghÖ thuËt nµo thu thuû” ( níc mua thu ), “ xu©n s¬n” để tả Kiều, có điểm gì giống và khác nhau ( núi mùa xuân), hoa, liễu, song tài, sắc so víi V©n ? h¬n V©n - Tập trung gợi tả vẻ đẹp đôi mắt trong sáng nh nớc mùa thu, đôi mày thanh thoát nh nÐt nói mïa xu©n. ?- Vẻ đẹp của Thuý Kiều đợc nhấn mạnh ở - Vẻ đẹp tâm hồn, trí tuệ ®iÓm nµo ? - Kiều đẹp toàn vẹn cả hình thể lẫn tâm ?- Từ đôi mắt em liên tởng đến vẻ đẹp hồn, không có cái đẹp nào sánh kịp vẻ đẹp nµo ? khiÕn hoa ph¶i ghen, liÔu ph¶i hên dù b¸o ?- Từ đó em hiểu nh thế nào về ý nghĩa của số phận lành ít, dữ nhiều. nh÷ng c©u th¬ “ Hoa ghen…” - Không chỉ đẹp sắc mà kiều còn có tài Mét hai nghiªng níc , nghiªng …” cầm ( đàn ), kì (cờ), thi ( thơ) , hoạ ( vẻ) . Đặc biệt là tiếng đàn của nàng đã là sở tr?- Tài năng của Kiều đợc giới thiệu ở ờng, năng khiếu ( nghề riêng) vợt lên trên nh÷ng ph¬ng diÖn nµo ? mọi ngời (ăn đứt ) - B¶n “ b¹c mÖnh” -> KiÒu tù s¸ng t¸c -> khãc th¬ng cho sè phËn bÊt h¹nh cña con ngêi -> tr¸i tim ®a sÇu, ®a c¶m. ?- B¶n nh¹c hay nhÊt cña Thuý KiÒu lµ g× ? - Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ t¸c gi¶ dµnh 12 câu thơ để miêu tả Thuý Kiều và lại miªu t¶ Thuý V©n tríc… §©y lµ dông ý.

(52) - Trong hai bøc ch©n dung Thuý V©n vµ Thuý KiÒu, em thÊy bøc ch©n dung nµo næi bËt h¬n, v× sao ? Gîi ý : - so s¸nh sè c©u th¬ t¶ 2 ngêi. - Những vẻ đẹp nào ở Thuý Kiều mà Thuý V©n kh«ng cã. - T¹i sao t¶ V©n tríc, KiÒu sau. ?- Bèn c©u cuèi cho em biÕt ®iÒu g× ? Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết, luyện tËp. ?- Em cảm nhận đợc điều gì về nội dung ®o¹n trÝch ?. nghệ thuật : Miêu tả Vân trớc để làm nổi bËt ch©n dung KiÒu -> Thủ pháp nghệ thuật đòn bẩy. Vẻ đẹp cña V©n chñ yÕu lµ ngo¹i h×nh, cßn KiÒu đẹp cả nhan sắc, tài năng, tâm hồn. 4. Bèn c©u cuèi: - Sù ®oan trang, nÒ nÕp, cã gia gi¸o cña chÞ em Thuý Kiều. Một lần nữa khẳng định vẻ đẹp tâm hồn của họ. III. Tæng kÕt - LuyÖn tËp 1. Tæng kÕt a . Néi dung: - Ca ngợi vẻ đẹp, tài năng con ngời - Dự c¶m kiÕp ngêi tµi hoa b¹c mÖnh - C¶m høng nh©n v¨n ë NguyÔn Du .. ?- Đoạn trích có đặc sắc nào về nghệ b. Nghệ thuật: thuËt ? - Bút pháp ớc lệ, lấy vẻ đẹp thiên nhiên gợi - Gọi HS đọc to “ Ghi nhớ” sgk. tả vẻ đẹp con ngời - GV treo b¶ng phô:. 2. LuyÖn tËp:. Chọn ý trả lời đúng cho câu sau: Nguyễn Du nổi tiếng là nhà văn nhân đạo. Nội dung nhân đạo trong đoạn trích chi em Thuý kiÒu lµ : a. Tè c¸o m·nh liÖt x· héi phong kiÕn. b. Lªn tiÕng bªnh vùc quyÒn sèng con ngêi . c. Trân trọng, tin yêu những giá trị cao đẹp củ con ngời . d. yªu th¬ng v« h¹n nh÷ng ngêi tµi hoa mµ b¹c mÖnh. ( HS lah chọn - Phơng án đúng : c ). IV. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… .................................

(53) Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 28 : C¶nh ngµy xu©n ( TrÝch “ TruyÖn KiÒu” ) A.Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:_ Thấy đợc nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Du; kết hợp bút pháp tả và gợi, sử dụng từ ngữ giàu chất tạo hình để miêu tả cảnh ngày xuân vơi những đặc điểm riêng. Tác giả miêu tả cảnh mà nói lên đợc tâm trạng của nhân vật. - Vận dụng bài học để viết văn tả cảnh. B. ChuÈn bÞ: 1. GV đọc t liệu. 2. HS so¹n bµi, häc thuéc lßng ®o¹n trÝch. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. ?- Nªu vÝ trÝ cña ®o¹n trÝch? - Giäng trang träng , râ rµng . - Gọi 2 HS đọc - GV nhận xét cách đọc. - HS tự đọc thầm sgk.. I . T×m hiÓu chung: 1. VÞ trÝ ®o¹n trÝch. - N»m ë phÇn ®Çu Thuý KiÒu, sau ®o¹n giíi thiÖu chÞ em Thuý kiÒu. 2. §äc: 3. Gi¶i thÝch tõ khã:. ?- Em h·y chia vè côc cho bµi th¬? ?- NhËn xÐt bè côc ?. Hoạt động 2 : hớng dẫn phân tích . HS đọc 4 câu đầu : ?- Hai c©u ®Çu gîi t¶ ®iÒu g× ?. 4.Bè côc: - Bèn c©u ®Çu : Khung c¶nh ngµy xu©n - T¸m c©u tiÕp theo : Khung c¶nh lÔ héi trong tÕt thanh minh. - S¸u c©u cuèi : C¶nh chÞ em Thuý KiÒu Du Xu©n trë vÒ -> tr×nh tù thêi . II. Ph©n tÝch: 1. Khung c¶nh ngµy xu©n:. - Hai c©u ®Çu võa nãi thêi gian võa gîi kh«ng gian : Ngµy xu©n - con Ðn ®a thoi. - “ Con Ðn ®a thoi” -> Èn dô nh©n ho¸. ?- H×nh ¶nh “ con Ðn ®a thoi” gîi cho em Dïng h×nh ¶nh chim Ðn bay ®i bay l¹i liªn tëng g× vÒ thêi gian vµ c¶m xóc ? trong bÇu trêi xu©n rÊt nhanh nh chiÕc thoi.

(54) ?- Hai c©u sau gîi lªn ®iÒu g× ? ?- NÕu thay tõ “ tËn” b»ng tõ “rîn” trong c©u “ cá non …” th× s¾c th¸i c©u th¬ thay đổi thế nào ? ( rîn -> buån kh«ng hîp c¶nh xu©n ). ch¹y®i ch¹y l¹i trªn khung dÖt v¶i - võa gîi ra nét đặc trng của mùa xuân vừa gợi thời gian tr«i nhanh, c¶n gi¸c nuèi tiÕc thêi gian ( mùa xuân trở đi trở lại đã hơn 60 ngµy, hÕt th¸ng 2, thn¸g 3 : “ chÝn chôc”, “ ngoµi 60”. ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh xu©n ? - Hai câu sau : bức hoa tuyệt đẹp về mùa xu©n : - GV b×nh. “ cá non xanh tËn ch©n trêi cµnh lª … hoa” -GV chuyÓn ý 2. -> Th¶m cá non tr¶i réng tíi ch©n trêi lµ gam mµu nÒn cho bøc tranh xu©n. trªn nÒn - HS đọc 8 câu tiếp. mµu xanh non Êy ®iÓm xuyÕt 1 vµi b«ng lª trắng. Màu sắc xanh- trắng hài hoà đến ?- C¶nh lÔ héi g× ? tuyÖt diÖu. -> Xu©n míi mÎ tinh kh«i, giµu søc sèng ( cỏ non ) khoáng đạt, trong trẻo ( xanh tận ch©n trêi ), nhÑ nhµng, thanh khiÕt ( tr¾ng ®iÓm … hoa” ). Ch÷ “ ®iÓm” lµm cho c¶nh ?- Không khí ngày hội đợc thể hiện bằng vật trở nên sinh động , có hồn. nh÷ng tõ ng÷ nµo ? Nh÷ng tõ ng÷ Êy gîi kh«ng khÝ nh thÕ 2. C¶nh lÔ héi ngµy xu©n: nµo ? - Tết thanh minh có 2 hoạt động cùng diễn ra : lÔ t¶o mé(viÕng mé, quÐt íc, söa sang phần mộ của ngời thân ), hội đạp thanh ( đi chơi xuân ở chốn đồng quê). - Mét lo¹i tõ ghÐp: GÇn xa, n« nøc, dËp d×u s¾m söa, ngæn ngang, tµi tö… - GV: Thông qua buổi du xuân của chị em -> Không khí lễ hội đông, rộn ràng, náo Thuý KiÒu, t¸c gi¶ kh¾c ho¹ mét lÔ héi nøc. C¸ch nãi Èn dô “ n« nøc yÕn anh” gîi truyÒn thèng xa xa. lªn h×nh ¶nh tõng ®oµn ngêi nhén nhÞp ®i ?- Em cã c¶m nhËn g× vÒ truyÒn th«ng lÔ ch¬i xu©n nh chim Ðn, chim oanh bay rÝu häi Êy ? rÝt. Trong lÔ héi mïa xu©n tÊp nËp, nhén - HS tù do tr×nh bµy c¶m nhËn. nhÞp nhÊt lµ nh÷ng nam n÷ thanh tó, nh÷ng - GV chèt 1 sè ý -> chuyÓn 3. tµi tö giai nh©n.. - HS đọc 6 câu cuối: ?- C¶nh vËt, kh«ng khÝ mïa xu©n trong 6 c©u nµy cã g× kh¸c víi bèn c©u th¬ ®Çu ? v× sao ? ?- C¸c tõ ng÷ : tµ tµ, thanh thanh, nao nao, cã t¸c dông g× ?. - TruyÒn thèng v¨n ho¸ t©m linh. TÕt thanh minh mọi ngời sắm sửa lẽ vật để đi tảo mộ , sắm sửa quần áo để vui hội đạp thanh. Ngời ta rắc những thoi vàng vó, đốt tiền giấy hàng mã để tởng nhớ những ngời thân đã khuất.. - Gv b×nh - HS nghe, ghi nhanh.. 2.ChÞ em Thuý KiÒu du xu©n trë vÒ.. - Cảnh đợc cảm nhận qua tâm trạng. cái nhén nhÞp, rén rµng cña lÔ héi kh«ng cßn n÷a. - Nh÷ng tõ l¸y “ tµ tµ” , “ thanh thanh”, “ nao nao”, không chỉ biểu đạt sắc thái cảnh vËt mµ béc lé t©m tr¹ng con ngêi . “ th¬ ?- Tâm trạng ấy hé mở vẻ đẹp nào trong thẩn” là không có gì phải vội vã. “ nao.

(55) t©m hån thiÕu n÷ Thuý V©n vµ Thuý KiÒu ? - HS th¶o luËn nhãm Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết - luyện tËp. ?- Em cảm nhận đợc điều gì qua đoạn trích “ c¶nh … xu©n” ?. nao” h¬i buån buån, t©m tr¹ng nhuèn mµu lªn c¶nh vËt . C¶m gi¸c b©ng khu©ng, xao xuyÕn luyÕn tiÕc . Dßng níc uèn quanh “ nao nao” nh dù b¸o ngay sau lóc nµy KiÒu sÏ gÆp mé §¹m Tiªn gÆp Kim Träng.. ?- Qua đó, em hiểu gì về phẩm chất, tài - Tha thiết với niềm vui cuộc sống. - Nh¹y c¶m vµ s©u l¾ng. n¨ng NguyÔn Du ? III. Tæng kÕt - LuyÖn tËp: - HS đọc to “ ghi nhớ” sgk 1. Tæng kÕt: a. Néi dung: GV híng dÉn HS lµm luyÖn tËp sgk - Bøc tranh thiªn nhiªn, lÔ héi mïa xu©n ?- Phân tích , so sánh cảnh mùa xuân trong trong sáng, tơi đẹp. c©u th¬ cæ Trung Quèc. - T×nh yªu thiªn nhiªn, thÊu hiÓu lßng ngêi cña t¸c gi¶. b. nghÖ thuËt: - Tµi miªu t¶, lêi Ýt mµ gîi nhiÒu. 3. LuyÖn tËp : “ Ph¬ng th¶o liªn thiªn bÝch_ Lª chi cæ ®iÓm hoa” ( cá th¬m liÒn víi ch©n trêi- trªn cµnh lª cã mÊy b«ng hoa) víi c¶nh xu©n trong c©u th¬ NguyÔn Du “ cã non … cµnh lê…” để thấy sự tiếp thu và sáng tạo của Nguyễn Du. Gîi ý : - ChÊt liÖu vÉn lµ cá, ch©n trêi, cµnh lª, b«ng hoa Hai c©u th¬ cña N.Du trë thµnh bøc ho¹ tuyÖt t¸c vÒ c¶nh ngµy xu©n trong s¸ng nh¬ c©u “ tận” , “ điểm” . xanh- trắng hài hoà tuyệt đẹp… IV. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: Häc sinh tù so¹n tiÕt 29. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….................................

(56) Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 29: ThuËt ng÷ A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs - Hiểu đợc khái niệm thuật ngữ và một số đặc điểm cơ bản của nó. - BiÕt sö dông chÝnh x¸c c¸c thuËt ng÷ . B. ChuÈn bÞ: 1, §äc tõ ®iÓn -viÕt b¶ng phô. 2, Hs đọc bài trớc ở nhà. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: tìm hiểu mục I .. I, ThuËt ng÷ lµ g× ? 1, vÝ dô: - Yêu cầu hs đọc ví dụ sgk . a, c¸ch 1: ?- So s¸nh 2 c¸ch gi¶i thÝch sau ®©y vÒ nghÜa “níc “ lµ chÊt láng kh«ng mµu , kh«ng cña tõ “níc “ vµ tõ “muèi “? mïi … - Muèi lµ tinh thÓ tr¾ng , vÞ mÆn … c¸ch 2 : - Hs trao đổi, thảo luận nhóm .(5’) - Níc lµ hîp chÊt cña nguyªn tè hi®ro vµ «xi… - Muèi lµ hîp chÊt mµ ph©n tö … - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy . => c¸ch gi¶i thÝch thø nhÊt chØ dõng l¹i ở đặc tính bên ngoài của sự vật . => cách giải thích thứ 2 thể hiện đặc tÝnh bªn trong cña sù vËt . ?- C¸ch gi¶i thÝch nµo th«ng dông , ai còng - C¸ch 1. có thể h iểu đợc ? ?- C¸c nµo khã hiÓu víi ngêi kh«ng biÕt - C¸ch 2 ->qua nghiªn cøu khoa häc chuyªn m«n ho¸ häc ,? V× sao? mới thấy đợc đặc tính . Gv: c¸ch gi¶i thÝch thø 1 lµ c¸ch gi¶i thÝch th«ng thêng cßn c¸ch gi¶i thÝch thø hai lµ c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña thuËt ng÷ ..

(57) Đọc các định nghĩa tr 88 _sgk . ?- Em đã học cách định nghĩa này ở môn nµo? ?-Những từ ngữ đợc in đậm chủ yếu đợc dung trong v¨n b¶n nµo ? ?- Tõ vÝ dô 1 vµ 2, em hiÓu thËt ng÷ lµ g×?. VÝ dô 2: - Thạch nhũ :địa lý. - Baz¬: Ho¸ häc. - Èn dô: Ng÷ v¨n.(t.viÖt) - Ph©n sè thËp ph©n : to¸n => Dïng trong v¨n b¶n khoa häc , c«ng nghÖ . 2, Bµi häc : ThuËt ng÷ lµ nh÷ng tõ ng÷ biÓu thÞ kh¸i niệm khoa học , công nghệ thờng đợc dïng trong c¸c v¨n b¶n khoa häc , c«ng nghÖ .. II, §Æc ®iÓm cña thËt ng÷ : 1, vÝ dô : Hoạt động 2: Tìm hiểu mục II. -C¸c thuËt ng÷ : th¹ch nhò , baz¬ …chØ - Hs trao đổi, thảo luận . ?- C¸c thuËt ng÷ : th¹ch nhò ,baz¬ , Èn dô , cã mét nghÜa , ngoµi ra kh«ng cã mét ph©n sè thËp ph©n cßn cã nghÜa nµo kh¸c nghÜa kh¸c . lu ý : mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ 1 kh¸i kh«ng ? ?-trong 2 vd sau đây , ở ví dụ nào từ muối có niệm chỉ đợc biểu thị =1 thuật ngữ . -“muèi “ ë (b) cã s¾c th¸i biÓu c¶m ,nã s¾c th¸i biÓu c¶m ? lµ mét Èn dô chØ kh¸i niÖm vÒ mét thêi a, muèi lµ 1 hîp chÊt … hµn vi , gian khæ mµ nh÷ng ngêi cïng b, ….gõng cay muèi mÆn … cảnh ngộ đã gắn bó với nhau . ?- vậy thuật ngữ còn có đặc điểm nào ? -ThuËt ng÷ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m . - Gọi hs đọc to đoạn ghi nhớ . 2, bµi häc (sgk) - Gv nhÊn m¹nh néi dung ghi nhí . Hoạt động 3 : hớng dẫn luyện tập . III. LuyÖn tËp : Bµi 1 : T×m thuËt ng÷ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng . cho biÕt thuËt ng÷ thuéc m«n khoa häc nµo ?(b¶ng phô) Hs làm việc cá nhân , đứng tại chỗ trả lời : - Lực : là tác động đẩy ,kéo của vật này lên vật khác . - Xâm thực :là huỷ hoại dần dần lớp đất đá phủ lên mặt đất … - Hiên tợnghh: là hiện tợng trong đó sinh ra chất mới . - Trêng tõ vùng : lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt 1 nÐt chung vÒ nghÜa (n.v¨n) - Di chØ : lµ n¬i cã dÊu vÕt c tró (l.sö) - Thô phÊn : lµ hiÖn tîng h¹t phÊn tiÕp xóc (sinh häc) - Lu lîng: lµ hiÖn tîng dßng ch¶y c¾t ngang dßng s«ng (địa lý) - Trọng lực: là lực hút của trái đất (vËt lý) - Khí áp : là sức ép của khí quyển lên bề mặt trái đất (địa) - §¬n chÊt: lµ nh÷ng chÊt do 1 nguyªn tè (ho¸) - Thi téc phô hÖ: lµ thÞ téc theo hä cha (lsö) - Đờng trung trực: là đờng thẳng vuông góc (h×nh) bài 2: từ “điểm tựa” đợc dung có nghĩa gì? “nÕu lÞch sö dïng ta lµm ®iÓm tùa” - Điểm tựa (thuật ngữ vậtlý ): điểm cố định của một đòn bẩy, thông qua đó lực tác động lªn truyÒn tíi lùc c¶n..

(58) - §iÓm tùa (trong th¬ Tè H÷u ) lµ n¬i göi g¾m niÒm tin vµ hi väng cu¶ nh©n lo¹i tiÕn bé (thêi kú ta ®ang chèng mÜ rÊt gian khæ ,¸c liÖt). IV. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: HS tự đọc tiết 30. D. Híng dÉn häc ë nhµ: Lµm bµi tËp 3,4,5 …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt : 30 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1 . A. Mục tiêu cần đạt đợc : gióp hs 1, «n tËp ,cñng cè vÒ v¨n thuyÕt minh . 2 , hs nhận ra u, khuyết điểm để phát huy , sửa chữa . B. ChuÈn bÞ. 1, gv chÊm bµi. 2, hs lËp dµný ë nhµ . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. 1, đề bài : thuyết minh về cây lúa nớc (tre) Việt Nam . 2, gv nhËn xÐt chung :.

(59) *Ưu điểm : -là đúng kiểu bài - Nội dung : tơng đối đầyđủ - Ph¬ng ph¸p : nhiÒu em viÕt tèt , b µi hÊp dÊn (……………) * Nhîc : -sai nhiÒu chÝnh t¶ , ng÷ ph¸p (………………………..) -néi dung s¬ sµi . (………………………….) 3, KÕt qu¶ : giái : , kh¸: ; trung b×nh : yÕu: 4, §äc, b×nh : - §äc 2 bµi kh¸ (……………………) - §äc 2 bµi ®iÓm kÐm (…………………………) 5, x©y dùng dµn bµi: (xem tiÕt 14+15) IV. Híng dÉn häc ë nhµ : So¹n bµi hoµn chØnh . D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n:03 /10 / 2008 Ngµy d¹y: 11 /10 / 2008 TuÇn 7 TiÕt 31 KiÒu ë lÇu ngng bÝch (TrÝch”TruyÖn KiÒu”) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - Qua tâm trạng cô đơn, buồn tủi, và nỗi niềm thơng nhớ của Kiều, cảm nhận đợc tÊm lßng chung thñy, hiÕu th¶o cña nµng. - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật của Nguyễn Du: diễn biến tâm trạng thể hiện qua ngôn ngữ độc thoại và nghệ thuật miêu tả cảnh ngụ tình . B. ChuÈn bÞ: 1. Gv đọc t liệu. 2. Hs so¹n theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài.. Hoạt động 1: Tìm hiểu mục 1.. I T×m hiÓu chung:.

(60) ?- Em h·y giíi thiÖu vÒ vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch?. - Giäng buån - Gv đọc mẫu => 2 hs đọc . ?- Hs đọc thầm sgk . ?- §o¹n trÝch cã bè côc nh thÕ nµo?. Hoạt động 2: Phân tích. - Hs đọc 6 câu đầu – nên ý của 6 câuđầu.. 1. vÞ trÝ ®o¹n trÝch. - Sau khi bÞ M· Gi¸m Sinh lõa g¹t, lµm nhôc, bÞ Tó Bµ m¾ng nhiÕc KiÒu nhÊt quyÕt kh«ng chÞu tiÕp kh¸ch lµng ch¬i, kh«ng chÞu chÊp nhËn cuéc sèng lÇu xanh , đau đớn tủ nhục, phẫn uất, nàng định tự vẫn. Tú Bà sợ mất vốn bèn lựa lêi khuyªn gi¶i, dô dç KiÒu…®a KiÒu ra ë lÇu ngng bÝch giam láng … thùc hiÖn ©m mu míi 2 . §äc. 3. gi¶i thÝch tõ khã. 4. bè côc: 3 phÇn. - 6 c©u ®Çu - 8 c©u tiÕp - 8 c©u cuèi II Ph©n tÝch: 1. 6 câu đầu: hoàn cảnh cô đơn, tội nghiÖp cña KiÒu.. - Thiªn nhiªn mªnh m«ng, b¸t ng¸t, ?- NhËn xÐt c¶nh vËt thiªn nhiªn tríc lÇu ng- v¾ng vÎ, l¹nh lïng. Kh«ng gian më réng ng bÝch qua c¸i nh×n vµ t©m tr¹ng cña Thuý c¶ 2 chiÒu: réng vµ cao, tÊm tr¨ng, d·y KiÒu? nói, lµn m©y, cån c¸t, bôi hång. - Thời gian: buổi sớm “ mây sớm”, “đèn khuya”, đêm trăng “ trăng ngần” - Tr¨ng xa nhng s¸ng h¬n nªn cã c¶m gi¸c gÇn. Nói gÇn h¬n nhng mê mê nªn ?- T¹i sao nhµ th¬ l¹i viÕt”Non xa”, “gÇn cã c¶m gi¸c xa h¬n tr¨ng. Mét nöa göi xa”? vµo c¶nh vËt, mét nöa göi trong tÊm lßng hoÆc mét nöa tÊm lßng ë ®ay, nöa - Gv: 1 lần nữa chứng minh đây là cảnh đợc kia bay về hơng quê . t¶ qua t©m tr¹ng cña ngêi ng¾m tr¨ng . -t©m tr¹ng Thuý KiÒu chñ yÕu dån vµo ?- Em hiÓu c©u “nöa t×nh…tÊm lßng”lµ nh tõ l¸y “ bÏ bµng “ -> ch¸n ng¸n , buån thÕ nµo? tñ, th¬ng m×nh b¬ v¬ …. V« h¹n. Tr íc cảnh biển trời, đên trăng bát ngát, bẻ ? T©m tr¹ng Thuý KiÒu. bµng cµng thÊm thÝa h¬n!. Hs đọc 8 câu tiếp . ?- 8 c©u tiÕp cã t¶ c¶nh kh«ng . T©m tr¹ng cu¶ Thuý KiÒu b©y giê lµ t©m tr¹ng g×? ?- V× sao nhµ th¬ l¹i t¶ næi nhí chµng Kim tríc nçi nhí cha mÑ? nhí nh thÕ nµo, cã hîp lý kh«ng, v× sao?. 2. T©m tr¹ng Thuý KiÒu- Nhí cha mÑ, nhí ngêi yªu. - Cảnh đã mờ đi để cho nỗi nhớ cồn lên x«n sao, n«n nao trong lßng Thuý KiÒu. - §Çu tiªn lµ nhí tíi Kim Träng ->phï hîp víi quy luËt t©m lý. nhí chµng Kim trø¬c v× nµng lu«n c¶m thÊy m×nh cã lỗi, mắc nợ chàng. Kiều đã phụ lời thề đêm trăng thiêng liêng. Kiều hình dung c¶nh chµng Kim trë vÒ kh«ng gÆp nµng, ngày đêm mong mỏi tin tức …đau khổ, thất vọng đến thế nào: “Tin sơng… mai.

(61) chê “ -> TÊm lßng th¬ng nhí chµng Kim kh«ng bao giê ngu«i . - Nµng th¬ng cha mÑ khi s¸ng, khi chiÒu tù cöa ngãng tin con “ sãt ngêi …mai “ nµng sãt xa lóc cha mÑ tuæi giµ ,søc yÕu ?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c©u th¬ “ TÊm son mµ kh«ng cã nµng ch¨m sãc . Thµnh … cho phai”? ng÷ “ qu¹t nång Êm l¹nh” , ®iÓn cè “ ?- Kiều nhớ về cha mẹ qua những hình ảnh sân lai” “gốc tử” đều nói lên tâm trạng nµo ? nhí th¬ng , tÊm lßng hiÕu th¶o cña KiÒu . 3. 8 c©u cuèi: Bøc tranh t©m tr¹ng Thuý KiÒu. - 4 c¶nh - 4 nçi buån. + C¸nh buåm thÊp thoangs n¬i cöa biÓn H s đọc 8 câu cuối gợi đến thân phận tha hơng của Thuý ?- Cố những cảnh nào đợc gợi tả ở đây? KiÒu. ?- Mỗi cảnh đợc ta hình dung, cảm nhận nh + Những cánh hoa trôi dạt trên sóng nớc thÕ nµo? gợi liên tởng đến thân phận bé nhỏ, chìm nổi vô định của con ngời. c©u hái “ vÒ ®©u “ kh«ng cã c©u tr¶ lêi. KiÒu buån th¬ng cho c¶nh ngé b¬ v¬ của mình nơi đất khách quê ngời. + Bải cô đơn điệu kéo dài tới tận chân trêi: §ång cá dÇu dÇu, xanh xanh, nh¹t nh¹t, nhoµ nhoµ, víi mïa trêi, mµu m©y, t¹o Gv: Tuổi thanh xuân tơi đẹp của Kiều, tài thành sắc thanh buốn tẻ. năng sắc sảo đủ mùi của nàngđã, đang, và sẽ cµng nh¹t buån, v« vÞ nh c¸nh buåm, bÇu trêi mặt đất xanh xanh kia … + Sãng vµ giã biÓn Çm vang quanh lÇu Ngng BÝch cuèn bèc vµo tËn ghÕ ngåi của Kiều đe doạ con ngời nhỏ bé, đơn c«i, téi nghiÖp. Nã cßn dù b¸o mét t¬ng lai khñng khiÕp ®Çy tai ¬ng bÊt tr¾c đang chờ đợi nàng . Gv: Và quả thực ngay sau lúc này Kiều đã mắc lừa Sở Khanh để rồi lâm phải cảnh “thanh l©u 2 lît, thanh y 2 lÇn “. ?- Nghệ thuật đặc sắc ở 8 câu cuối? tác dụng cña nã?. Hoạt động 3: Hơng dẫn tổng kết, luyện tËp. ?- Qua đoạn thơ em nhận thức đợc thêm điều g× vÒ t©m hån Thuý KiÒu vµ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m tr¹ng cña nhµ th¬. hs lµm luyÖn tËp sgk .. - T¶ c¶nh ngô t×nh . - §iÖp tõ “ Buån Tr«ng “ nh¾c l¹i nhiÒu lÇn nh»m diÔn t¶ nçi buån chång chÊt kÐo dµi g¬Þ day døt vÒ nçi bÊt h¹nh trong t©m hån con ngêi.”buån tr«ng” trë thµnh ®iÖp khóc cña ®o¹n th¬ vµ còng lµ ®iÖp khóc cña t©m tr¹ng. III. Tæng kÕt: LuyÖn tËp: 1. Tæng kÕt. - Cảnh ngộ cô đơn, buồn tủi, và tấm lßng chung thuû, hiÕu th¶o cña Thuý KiÒu. - Miêu tả nội tâm thành công đặc biệt là bót ph¸p t¶ c¶nh ngô t×nh. 2. LuyÖn tËp:.

(62) Hoạt động 4: Hớng dẫn bài tự học có hớng dẫn. Gv nêu vấn đề 1: Ph©n tÝch nh©n vËt M· Gi¸m Sinh . Gợi ý:* Ngoại hình, hành động: 40>, ăn mặc bảnh bao, mày râu nhẵn nhụi. “ Ngåi lãt “ -> v« häc, lç m¶ng. *B¶n chÊt: tªn bu«n cã h¹ng, läc lâi, so ®o, gi¶ dèi Vấn đề 2: - C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Thuý KiÒu? - Nhục nhã ê chề, đau đớn, tái tê . Vấn đề 3: Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du? - Đau đớn , xót xa trớc tình cảnh con ngời bị hạ thấp , bị chà đạp . - Sù khinh bØ, c¨m phÉn s©u s¾c bän bu«n ngêi b¾t ngêi, tµn b¹o. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: Häc thuéc lßng 2 ®o¹n trÝch. So¹n “Thuý KiÒu b¸o ©n b¸o o¸n”. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 32 Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - Thấy đợc vai trò của yếu tố hành động, sự việc, cảnh vật và con ngời trong văn bản tự sù. - Rèn luyện kỹ năng vận dụng các phơng thức biểu đạt trong văn bản. B. ChuÈn bÞ: 1: Gv gi¶i bµi tËp - viÕt b¶ng phô (giÊy Ao) 2: Hs đọc trớc bài ở nhà . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn mục I. -Yêu cầu hs đọc đoạn trích sgk. ?- đoạn trích kể về trận đánh nào?. I. T×m hiÓu yÕu tè trong v¨n b¶n tù sù. 1. vÝ dô mÉu:.

(63) ?- Trong tâm trạng đánh đó vua Quang Trung - Kể chuyện vua Quang Trung đánh xuất hịên nh thế nào, đểlàm gì? đông Ngọc Hồi . ?- Kể ra các chi tiết miêu tả trong đoạn trích? - Quang Trung cỡi voi đi đốc thúc. - Quang Trung gấp rút sai đội khiêng v¸n s«ng lªn tríc. - Gv treo b¶ng phô -> - Khãi to¶ mï trêi . ?- KÓl¹i néi dung ®o¹n trÝch trªn cã b¹n nªu - Bá ch¹y to¸n lo¹n, giµy xÐo lªn nhau ra c¸c sù kiÖn nh sau: mµ chÕt. - Vua Quang Trung cho ghÐp v¸n l¹i … - Thây nằm thành đống, máu chảy thành - Qu©n Thanh b¾n ra, kh«ng tróng ngêi nµo s«ng. … - Quân Thanh chống đỡ không nổi … ?- Các sự kiện chính bạn nêu đầy đủ cha? ?- Em h·y nèi c¸c sù kiÖn Êy thµnh 1 ®o¹n v¨n. NÕu chØ kÓ l¹i sù viÖc diÔn ra nh thÕ th× câu truyện có sinh động không? Tại sao? - Đầy đủ . ?- So s¸nh ®o¹n v¨n em võa nèi víi ®o¹n trích sgk và cho biết: Nhờ những yếu tố nào - Không sinh động vì chỉ đơn giản kểlại mà trận đánh đợc taí hiện lại một cách sinh các sự kịên, tức là mới chỉ trả lời câu động ? hỏi việc gì, chứ cha trả lời đợc việc đó ?-Từ đó em rút ra nhận xét gì về vai trò của diễn ra nh thế nào? yÕu tè miªu t¶ trong v¨n tù sù ? - Nhê cã miªu t¶ b»ng c¸c chi tiÕt míi thấy đợc sự việc diễn ra một cách sinh động. 2. Bµi häc: - Gọi hs đọc lại ghi nhớ sgk. - Sù miªu t¶ cô thÓ, chi tiÕt vÒ c¶nh vËt, nhân vật và sự việc có tác động làm cho - Gv chia líp thµnh 3 nhãm mçi nhãm lµm c©u truyÖn trë nªn hÊp dÉn, gîi c¶m, mét bµi tËp . sinh động. - Cử đại diện trình bày, hs cả lớp nhận xét, bæ xung, gãp ý. II. LuyÖn tËp : 1. Bµi 1: a. §o¹n trÝch “ chÞ em Thuý KiÒu “ chñ yÕu dïng yÕu tè t¶ ngêi: Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang … Hoa gen … xanh.-> Nh»m t¸i hiÖn ch©n dung “mçi ngêi mét vÎ mêi ph©n vÑn mêi “ cña Thuý KiÒu vµ T.V©n, t¸c giả đã sử dụng bút pháp ớclệ tợng trng để thây vẻ đẹp đằm thắm của TVân, sắc s¶o mÆn mµ cña T KiÒu. b. ®o¹n trÝch “c¶nh ngµy xu©n” chñ yÕu miªu t¶ c¶nh. “cá non … cµnh lª…hoa. …. Nao nao dßng níc uèn quanh NhÞp cÇu nho nhá cuèi ghÒnh b¾c ngang. -> Cảnh xuân đẹp, sinh động, có hồn, trong c¶nh cã t©m tr¹ng (2 c©u sau ) b©ng khu«ng sao xuyÕn cña con ngêi..

(64) Bµi 2: ViÕt mét ®o¹n v¨n kÓ vÒ viÖc chÞ em Thuý KiÒu ®i ch¬i trong buæi chiÒu ngµy thanh minh, khi kÓ cã vËn dông miªu t¶. §o¹n minh ho¹ : Ngày xuân, Chim én bay đi bay lại nh đa thoi. Thảm cỏ non trải rộng đến chân trời là gam mµu nÒn cho bøc tranh xu©n. Trªn nÒn mµu xanh Êy ®iÓm xuyÕn mét vµi b«ng hoa lª tr¾ng. Tõng ®oµn ngêi nhén nhÞp ®i ch¬i xu©n, Nµo lµ ngêi giµ, ngêi trÎ, nµo lµ trai tµi gái sắc đi lại đông đúc. Chị em Thuý Kiều cũng hoà mình vào dòng ngời ấy .Ngời đi tảo mộ ,kẻ thì làm lễ đốt tiền vàng cho ngời đã mất … Bóng chiều đã ngã về tây, chị em KiÒu th¬ thÈn ra vÒ. Hä say xa ng¾m c¶nh, lßng trµn ®Çy sao xuyÕn, b©ng khu«ng. Bài 3: (hs đọc , sửa) IV. Híng dÉn häc ë nhµ. ChuÈn bÞ bµi viÕt sè 2. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 33. Trau dåi vèn tõ A. Mục tiêu cần đạt: Giúp hs : Hiểu đợc tầm quan trọng của việc trau dồi vốn từ . Muốn trau dồi vốn từ trớc tiên phải rèn luyện để biết đợc đầy đủ và chính xác nghĩa và c¸ch dïng cña tõ, ngoµi ra muèn trau dåi vèn tõ cßn ph¶i biÕt c¸ch lµm t¨ng vèn tõ..

(65) B. ChuÈn bÞ: 1. Gv nghiªn cøu bµi. 2. Hs đọc sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tìm hiểu mục I sgk. Gọi hs đọc ý kiến của Phạm Văn Đồng – sgk t r 99 ?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ ý kiÕn cña t¸c gi¶?. I. Rèn luyện để nắm vững nghĩa của từ vµ c¸ch dïng tõ . 1. VÝ dô. a. ýkiÕn Ph¹m V¨n §ång: -T Việt có khả năng rất lớn để đáp ứng nhu cầu diễn đạt của ngời Việt . -Muèn ph¸t huy tèt kh¶ n¨ng cña T ViÖt mçi c¸ nh©n ph¶i kh«ng ngõng trau dåi ng«n ng÷ cña m×nh mµ tríc hÕt lµ trau dåi vèn tõ .. ?- Xác định lỗi diễn đạt trong những câu sau: a. Việt Nam chóng ta cã rÊt nhiÒu th¾ng cảnh đẹp . b. C¸c nhµ khoa häc dù ®o¸n nh÷ng chiÕc bình này đã có cách đây khoảng 2500 năm. c. Trong những năm gần đây, nhà trờng đã đẩy mạnh quy mô đào tạo để đáp ứng nhu cÇu häc tËp cña x· héi . - Hs ph©n tÝch –tr×nh bµy .. b, - Trong câu (a) dùng thừa từ “ đẹp” vì “thắng cảnh “ có nghĩa là đẹp . - C©u (b) dïng sai tõ “dù ®o¸n “ nghÜa lµ đoán trớc tình hình sự việc nào đó có thể s¶y ra trong t¬ng lai, chØ dïng “ pháng ®o¸n “ ,”íc ®o¸n “ - C©u (c) dïng sai tõ “ ®Èy m ¹nh” v× “ ®Èy m¹nh “Thóc ®Èy cho ph¸t triÓn nhanh lªn . Nãi vÒ q uy m« th× cã thÓ më réng hay thu hÑp chø kh«ng thÓ nhanh hay chËm ?- Gi¶i thÝch v× sao ngêi viÕt (nãi) l¹i m¾c - Kh«ng hiÓu chÝnh x¸c nghÜa vµ c¸ch dïng tõ ng÷ mµ m×nh sö dông. Ngêi nãi lçi nµy? kh«ng biÕt dïng tiÕng ta. ?- Nh vậy để biết dùng tiếng ta cần phải - Phải nắm đợc đầy đủ và chính xác nghĩa cña tõ vµ c¸ch dïng tõ. lµm g×? - Muèn sö dông tèt tiÕng viÖt, tríc hÕt ph¶i 2. Bµi häc: - Trớc hết cần trau dồi vốn từ. rèn luyện để lµm g×? nắm đợc đầy đủ và chính xác nghĩa của từ vµ c¸ch dïng tõ . II. Rèn luyện để làm tăng vốn từ : 1. VÝ dô : ý kiÕn T« Hoµi.. Hoạt động 2: Tìm hiểu mục II. - Gọi 1 Hs đọc to ý kiến của Tô Hoài – - Nhµ v¨n T« Hoµi ph©n tÝch qu¸ tr×nh trau sgk - Trang 100. dồi vốn từ của đại thi hào Nguyễn Du ?- Em hiểu nh thế nào về ý kiến đó ? b»ng c¸ch häc lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n d©n . ?- So sánh hình thức trau dồi vốn từ đã đợc - ở phần trên: Trau dồi vốn từ thông qua nêu trong phần trên và hình thức trau dồi quá trình rèn luyện để biết đầy đủ, chính.

(66) vèn tõ cña NguyÔn Du qua ®o¹n v¨n ph©n x¸c nghÜa vµ c¸ch dïng cña tõ . tÝch cña T« Hoµi ? - Việc trau dồi vốn từ mà Tô Hoài đề cập đến đợc thực hiện theo hình thức học hỏi để biết thêm những từ mà mình cha biết . ?- Tõ vÝ dô, em rót ra thªm bµi häc g× cho 2.Bµi häc : m×nh trong viÖc trau dåi vèn tõ? - Rèn luyện để biết thêm những từ cha - Gọi Hs đọc “ ghi nhớ” sgk biÕt, lµm t¨ng thªm vèn tõ . ?- Cã mÊy ch¸ch trau dåi vèn tõ? Nªu tõng c¸ch? III. LuyÖn tËp : Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập . 1. Bµi 1 : Các cách giải thích đúng : ?_ Chọn cách giải thích đúng ? a. HËu qu¶: KÕt qu¶ xÊu b. Đoạt: Chiếm đợc phần thắng c. Tinh tó: Sao trªn trêi (nãi kh¸i qu¸t) 2. Bµi 2 : a. TuyÖt : ?- Xác định nghĩa của yếu tố Hán việt - Dứt không còn gì: Tuyệt giao ( cắt đứt giao thiÕp ) Tuyệt tự ( không có ngời nối dõi ), tuyệt thực ( nhịn đói, không chịu ăn để phản đối ) - Cực kì, nhất: Tuyệt đỉnh ( đỉnh cao nhất, mức cao nhất ), tuyệt mật (Cần đợc giữ bí mật tuyệt đối ), tuyệt tác ( TP văn học, nt hay, đẹp …) 3. Bµi 3: Söa lçi dïng tõ trong c¸c c©u : a. “ về khuya, đờng phố rất im lặng” -> sai từ “ im lặng” thay : vắng lặng tĩnh lặng. b. “ Trong thời kì đổi mới, Việt Nam đã thành lập quan hệ ngoại giao ….” Sai từ “ thành lËp” -> thiÕt lËp . 4. Bµi 4: B×nh luËn ý kiÕn cña ChÕ Lan Viªn : Tiếng việt là một ngôn ngữ trong sáng và giàu đẹp. Điều đó đợc thể hiện trớc hết qua ngôn ngữ của những ngời nông dân. Muốn gìn giữ sự trong sáng và giàu đẹp cña ng«n ng÷ d©n téc ph¶i häc tËp lêi ¨n tiÕng nãi cña hä. IV. Híng dÉn häc ë nhµ. ChuÈn bÞ bµi viÕt sè 2. D, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..................................

(67) Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 34- 35 : ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. Mục tiêu cần đạt : Gióp häc sinh : - Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết 1 bài văn tự sự kết hợp với miêu tả cảnh vật, con ngời, hành động. - Rèn luyện kĩ năng diễn đạt, trình bày. B. ChuÈn bÞ: 1 . GV ra đề, đáp án, biểu điểm 2. HS «n bµi . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. §Ò bµi : I. Mét b¹n HS kÓ c©u chuyÖn vui nh sau. Em thªm yÕu tè miªu t¶ hîp lÝ … “ Mét h«m, «ng néi mang tõ quª lªn mét c©y cam con. T«i mang trång ë m¶ng vên trớc nhà. Sáng hôm sau, ra sân tập thể dục, tôi ngạc nhiên thấy cây cam đã cao lớn lạ th ờng nh trong cổ tích. Cây cam có rất nhiều quả chín. Tôi mời cả xóm sang xem . Ai cũng ngạc nhiên.Tôi hái biếu mỗi nhà vài quả. Nhng cứ hái đến đâu, quả lại mọc ra đến đấy. Nếu không tin, bạn cứ đến nhà tôi mà xem” . ii. Tëng tîng 20 n¨m sau, vµo 1 ngµy hÌ, em vÒ th¨m l¹i trêng cò . Hãy viết th cho 1 bạn học hồi ấy kể lại buổi thăm trờng đầy cảm xúc động đó . §¸p ¸n : 1. ( 2 ®iÓm) - HS thêm yếu tố miêu tả hợp lí, sinh động. Ch¼ng h¹n : “ cµnh l¸ xum xuª…” “ qu¶ c¨ng trßn, chÝn vµng mäng…” 2. ( 8 ®iÓm ) - H×nh thøc : + 1 bøc th göi b¹n häc cò (0,5 ®) + §¶m b¶o bè côc 3 phÇn ( 0,5 ®) + Diễn đạt trong sáng, trôi chảy ( 1,0 đ) + Sai kh«ng qu¸ 2 lçi chÝnh t¶, ng÷ ph¸p ( 0,5 ®) - Néi dung : a. Më bµi : LÝ do vÒ th¨m trêng cò ( 1,0 ®) b. Th©n bµi : + c¶nh s¾c trêng cò.

(68) + Gặp gỡ ai và không gặp đợc ai ? vì sao (4,0 đ) ( kÕt hîp kÓ- miªu t¶) c. KÕt bµi : C¶m xóc khi vÒ. ( 0,5®) IV. Híng dÉn häc ë nhµ. ChuÈn bÞ bµi “Thuý kiÒu b¸o ©n b¸o o¸n”. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 TuÇn 8 TiÕt 36-37: MÃ GIÁM SINH MUA KIỀU ( TrÝch “ TruyÖn KiÒu” ) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: Hiểu được tấm lòng vị tha của Nguyễn Du, khinh bỉ và căm phẫn sâu sắc bọn buôn người đau đớn, xót xa trước thực trạng con người bị hạ thấp, bị trà đạp..

(69) Thấy được nghệ thuật miêu tả nhân vật của tác giả, khắc hoạ tính cách qua diện mạo, cử chỉ. B.ChuÈn bÞ: 1. GV đọc t liện. - Tranh, ảnh 1 sè h×nh ¶nh trong “ TruyÖn KiÒu”. 2. HS so¹n theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung.. i. t×m hiÓu chung:. GV gọi HS đọc đọn trích và tìm hiểu chú 1. Đọc: thích.. 2. Chú thích:. 3. Vị trí đoạn trích: GV: Đoạn thơ thuộc phần nào trong kết - N¾m ë cuèi phÇn thø hai ( Gia biÕn vµ lu l¹c). Mở đầu kiếp đoạn trường của người cấu của truyện Kiều ?(Y) con gái họ Vương. Gia đình kiều bị thằng bán tơ vu vạ, Ông và Vương Quan bị bắt GV: Em hảy tóm tắt sự việc chính dẫn giữ, bị đánh đập dã man, nhà cửa bị sai đến Mã Giám Sinh mua Kiều (TB).. nha lục soát, vơ vét hết mọi của cải. Thuý Kiều quyết định bán mình để chuộc cha. Được mụ mối mách bảo, Mã Giám Sinh tìm đến mua Kiều.. GV: Nêu bố cục và nội dung chính của đoạn trích? (TB). 4. Bố cục: 2 phần. - Phần 1: 10 câu đầu giới thiệu về diện. GV: Đoạn trích hiện lên cảnh gì? (Y).. mạo, cử chỉ Mã Giám Sinh.. GV: Nhân vật chính trong đoạn trích trên là ai? (Y).. - Phần 2: Còn lại. Công việc mua bán. - Cảnh mua bán người.. GV: Phương thức biểu đạt trong đoạn thơ - Mã Giám Sinh và Thuý Kiều..

(70) trên là gì? (KH).. - Miêu tả và biểu cảm.. Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. II. Tìm hiểu chi tiết: GV: Cho học sinh đọc đoạn đầu.. 1. Nhân vật Mã Giám Sinh:. GV: Mã Giám Sinh xuất hiện cùng với bà a. Về diện mạo, cử chỉ: mối trong tư cách là người ntn? (TB). - Viễn khách: Khách ở xa. - Hỏi tên: Rằng Mã Giám Sinh mới chỉ có GV: Có điều gì đáng ngờ trong hai câu họ, chưa có tên ( mập mờ). giới thiệu họ tên, quê quán nhân vật? - Hỏi quê: Huyên Lâm Thanh cũng gần (TB). ( mâu thuẩn). - Cách nói năng: Cộc lốc, nhát gừng, GV: So sánh đi lại của tớ thầy họ Mã với không có chủ ngữ, không thưa gửi. tớ thầy Kim Trọng? (KH). - Đám tôi tớ: lao xao lũ người ô hợp ( Kim Trọng hào hoa phong nhã). GV: Chân dung của Mã Giám Sinh được. Loại người kém văn hoá, không tao. tác giả miêu tả ntn? Em có cảm nhận gì về nhã, gian dối. bức chân dung này? (TB). - Tuổi: trạc ngoài tứ tuần. - Mày râu: Râu cạo quá nhẵn, lông mày GV: Thái độ của tác giả qua bức chân tỉa tót. dung này? (KH). - Áo quần: Bảnh bao. Cảm giác trớ trêu, phẳng lì, trưng GV: Em hảy phân tích hành động ngồi diện thái quá, thiếu tự nhiên, ăn diện kiểu của Mã Giám Sinh? (TB). trẻ con. Tác giả chế giễu, mĩa mai, đã kích. GV: Qua đó Mã Giám Sinh hiện lên như - Hành động: Ngồi “ tót” bất nhã, ghế trên thế nào? (KH) . dành cho bậc cao niên đáng kính, kẻ đi hỏi vợ là bậc con cháu? Những từ ngữ này GV bình.. gợi lên điều gì vô lễ. => Giả dối từ lai lịch đến tướng mạo, tính. GV: Tác giả đã làm rõ nội dung qua bút danh, tuổi tác đã nhiều nhưng lại cố tô vẽ pháp nghệ thuật gì? (TB). cho trẻ, ra vẻ thư sinh phong lưu, lịch sự..

(71) - NT: Kể , tả, từ ngữ gợi tả, ẩn dụ, so sánh.. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch. - So¹n “ Lôc V©n Tiªn cøu …” D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………........ Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 38 Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga ( trÝch “truyÖn Lôc V©n Tiªn”) A.Mục tiêu cần đạt đợc: Gióp hs: - Nắm đợc cốt truyện và những điều cơ bản về tác giả, tác phẩm. - Qua đoạn trích hiểu đợc khát vọng cứu ngời, giúp ngời của tác giả và phẩm chất của 2 nh©n vËt: Lôc V©n Tiªn vµ KiÒu NguyÖt Nga. - Tìm hiểu đặc trng phơng thức khắc hoạ tính cách nhân vật của truyện. B.ChuÈn bÞ: 1. Tranh Ng Đình Chiểu, tranh minh hoạ Lục Vân Tiên đánh cớp . 2. Hs so¹n theo c©u hái sgk . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. - Hs đọc chú thích - sgk . ?- Tr×nh bµy s¬ lîc tiÓu sö, sù nghiÖp t¸c gi¶?. I. T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶: - Nguyễn §×nh ChiÓu (1822-1888) . quª néi ë thõa thiªn, quª ngo¹i ë Gia §Þnh..

(72) đỗ tú tài ở Gia Đinh năm 1843 . Treo tranh “mét sè h×nh ¶nh vÒ Nguyễn Cha kÞp thi tiÕp, th× mÑ mÊt, èm nÆng, bÞ mï, bÞ béi íc. Đình Chiểu - để hs quan sát” - VÒ quª mÑ lµm «ng lang ch÷a bÖnh cho d©n , më líp d¹y häc. - Cïng c¸c l·nh tô nghÜa qu©n (Tr¬ng §Þnh, Phan Tßng) bÇn mu kÕ chèng Ph¸p. - S¸ng t¸c nhiÒu th¬ v¨n khÝch lÖ tinh thÇn yêu nớc, chiến đấu của nhân dân Nam Bộ. -gi÷ trän lßng trung thµnh víi d©n víi níc cho đến khi ốm nặng và qua đời trong sự th¬ng tiÕc cña nh©n d©n MiÒn Nam . -Sự nghịêp thơ văn: ông để lại cho đời bao trang th¬ bÊt hñ , víi nh÷ng t¸c phÈm : TruyÖn Lôc V©n Tiªn , D¬ng Tõ-Hµ MËu… - TÊm g¬ng s¸ng ngêi vÒ nghÞ lùc sèng, và cống hiến cuộc đời cho dân cho nớc. - Nªu cao tinh thÇn yªu níc bÊt khuÊt ?- Nh÷ng phÈm chÊt tÝnh c¸ch, nh÷ng bµi chèng giÆc ngo¹i x©m.¤ng lµ nhµ nho, nhà thơ mù yêu nớc vĩ đại, lơng y nổi học từ cuộc đời và sự nghiệp? danh và nhà giáo đức độ. Nguyễn Đình Chiểu xứng đáng là ngọn cờ đàu của thơ v¨n yªu níc chèng Ph¸p ®Çu thÕ kû 19. ?- Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ “ Truþªn Lôc V©n 2, T¸c phÈm: Tiªn” Lôc V©n Tiªn viÕt kho¶ng ®Çu nh÷ng n¨m 50 thÕ kû XIX, trong thêi gian nhµ th¬ d¹y häc vµ lµm thuèc ë Gia §Þnh. - Toµn truyÖn dµi 2082 c©u lôc b¸t. - Hs dùa vµo sgk . ?- KÓ l¹i ng¾n gän vµ m¹ch l¹c néi dung *Tãm t¾t t¸c phÈm . cèt truyÖn a. Lục Vân Tiên đánh cớp cứu Kiều NguyÖt Nga. b. Lục Vân Tiên gặp nạn và đợc cứu. ?- “Truyện Lục Vân Tiên” đợc kết cấu c. Kiều Nguyệt Nga gặp nạn và đợc cứu. theo kiÓu th«ng thêng cña c¸c lo¹i truyÖn d. Lôc – KiÒu gÆp l¹i sum vÇy. truyÒn thèng xa thÕ nµo? - Kết cấu ớc lệ, gần nh đã thành khôn ?- §èi víi lo¹i v¨n ch¬ng nh»m tuyªn mÉu ngêi tèt thêng gÆp nhiÒu gian tru©n, truyền đạo đức thì kiểu kết cấu đó có ý bị kẻ xấu hãm hại nhng cuối cùng họ đề nghÜa nh thÕ g×? đợc trả đền xứng đáng. Vừa phản ánh chân thực cuộc đời vốn đầy rÉy sù bÊt c«ng v«, lý võa nãi lªn kh¸t vong ngàn đời của nhân dân ta: ở hiền lµnh, c¸i thiÖn … c¸i ¸c. II. T×m hiÓu ®o¹n trÝch: (HÕt tiÕt 38 chuyÓn tiÕt 39) 1.§äc: Hoạt động 2 : Hớng dẫn tìm đoạn trích: - Chó ý giäng kÓ, t¶ phï hîp. 2. Gi¶i thÝch tõ khã: - Gọi 3 hs đọc. - Gv nhận xét cách đọc . 3. Bè côc : - Hs đọc thầm sgk. 2 §o¹n: - Lục Vân Tiên đánh tan bọn cớp (1 câu.

(73) ?- Em h·y chia bè côc cho ®o¹n trÝch?. Hoạt động 3: Hớng dẫn phân tích.. ®Çu ) - Cuéc trß chuyÖn gi÷a Lôc V©n Tiªn víi KiÒu NguyÖt Nga. III . Ph©n tÝch : 1. Nh©n vËt Lôc V©n Tiªn:. - HS đọc lại đoạn 1. - Chàng trai mới 16 tuổi đời, vừa rời trờng ?- Lục Vân tiên đợc giới thiệu nh thế học, lòng đầy hăm hở, muốn lập công nµo ? danh muèn thi thè tµi n¨ng cøu ngêi, Gióp đời - Gặp tình huống bất bằng -> có thời cơ để ?- Trên đờng đi Lục Vân Tiên gặp tình hành động. huèng g×? + Ghé lại bên đàng. ?- Chàng đã xử lí tình huống ấy nh thế + Bẻ cây làm gậy xông vô đánh cớp. nµo? (treo tranh ) - Chµng chØ 1 m×nh, l¹i tay kh«ng nh÷ng ?- Hình ảnh Lục Vân Tiên đợc miêu tả vẫn sẵn sàng cứu giúp dân lành: “Vân trong trận đánh nh thế nào? Tiên tả đột ngột hữu xông” -> đánh hết søc dòng c¶m tung hoµnh tríc sau, ph¶i ?- T¸c gi¶ so s¸nh V©n Tiªn víi ai? ( T¸c tr¸i. gi¶ dïng NT g× ) - Tài năng của chàng đợc ví với dũng tớng TriÑu Tö Long thêi tam quèc. - §¸m l©u la tan vì, Phong Lai ChÕt. ?- H×nh ¶nh bän cíp ra sao? => TÝnh c¸ch anh hïng, tµi n¨ng vµ tÊm ?- Hành động đánh cớp của Lục Vân Tiên lòng vị nghĩa của Vân Tiên. béc lé phÈmt chÊt g×? - H×nh ¶nh Lôc V©n Tiªn kh«ng chØ gîi ra ?- C¸ch miªu t¶ Lôc V©n Tiªn gîi cho em h×nh ¶nh TriÖu Tö Long, anh hïng thêi nhí tíi h×nh ¶nh nh÷ng nh©n vËt nµo trong Tam Quèc mµ cßn gîi ta lien tëng ®Ðn truyÖn cæ Trung Hoa, trong truyÖn d©n nh÷ng anh hïng hiÖp sÜ an d©n trõ b¹o, tµi gian? mạo song toàn, sức khẻo vô địch trong truyÖn cæ tÝch nh Th¹ch Sanh, Vâ Tßng … - Chµng lµ ngêi hoµ hiÖp, träng nghÜa Khinh Tµi, tõ t©m vµ nh©n hËu ?- Sau khi dẹp tan cớp Vân Tiên đã bộc lộ + ân cần hỏi han 2 cô gái. những phẩm chất nào? tìm dẫn chứng + Khi Nguyệt Nga đòi tả ơn, Vân Tiên vội minh ho¹? gạt đi ngay: “ khoan khoan ngồi đó chớ ra …”, chµng kh«ng muèn nhËn c¸i l¹y t¹ ¬n cña 2 c« g¸i, tõ chèi lêi mêi vÒ th¨m nhµ cuat NguyÖt Nga “ lµm ¬n …” + Víi V©n Tiªn lµm viÖc nghÜa lµ bæn phËn, lµ 1 lÏ tù nhiªn, con ngêi “ träng nghĩa khinh tài” ấy không coi đó là công ?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ hai c©u th¬ “ tr¹ng. §ã lµ c¸ch c sö mang tinh thÇn Nhí c©u kiÕn ng·i … nghÜa hiÖp cña c¸c bËc anh hïng h¶o h¸n : Lµm ngêi thÕ Êy … hïng” “ anh hïng … tha”.  Với những nét tính cách đó, hình ảnh Lục Vân Tiên là 1 hình ảnh đẹp, hình ảnh lÝ tëng mµ NguyÔn §×nh ChiÓu göi g¾m ?- Với những nét tính cách đó, Vân Tiên niềm tin và ớc mong của mình về trang đã thể hiện tâm t gì của nhà thơ? anh hïng v× d©n dÑp lo¹n. ?- H×nh ¶nh Lôc V©n Tiªn gîi em suy nghÜ g× ( GV chuyÓn ý ) VÒ tuæi trÎ h«m 2. Nh©n vËt KiÒu NguyÖt Nga: nay ? - Con gái quan tri phủ, liếu yếu đào thơ và lµ ngêi con hiÕu th¶o : “ Lµm con ®©u d¸m … cha”.

(74) ?- Nhân vật Kiều Nguyệt Nga đợc giới - Thuý mị, nết na, có học thức, cách xng thiÖu nh thÕ nµo? h« “ qu©n tö” – “ tiÖn thiÕp” -> v¨n vÎ, dịu dàng trình bày vấn đề rõ ràng khúc, ?- Hành động, lời nói của nàng chứng tỏ khúc chiết : ®iÒu g×? “ tríc xe qu©n tö t¹m ngåi Xin cho tiÖn thiÕp l¹y råi sÏ tha”. - Nàng rất mực đằm thắm, ân tình “ ơn ai 1 chót ch¼ng quªn”. Nµng t×m c¸ch tr¶ ¬n, dù hiểu rằng có đền đáp đến mấy cũng là cha đủ : “ Lấy chi cho phỉ … ngơi”.  Lµ ngêi con g¸i ¨n ë trän vÑn cã tríc cã sau. Nàng đã nguyện gắn bó cả cuộc đời m×nh víi Lôc V©n Tiªn vµ sù thùc lµ nµng đã sống nh thế. Nàng đã dám đấu tranh ?- Cảm nghĩ chung về Kiều Nguyệt Nga chống lại tạp tục cổ hủ đẻ vơn lên hạnh qua ®o¹n trÝch më ®Çu? phóc.. Hoạt động 4: Hớng dẫn tổng kết: ?- §o¹n trÝch trªn thÓ hiÖn néi dung g×?. IV. Tæng kÕt : 1. Néi dung: - Thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời cña t¸c gi¶ vµ kh¾c ho¹ nh÷ng phÈm chÊt tốt đẹp của 2 nhân vật: Lục Vân Tiên tài ba, dòng c¶m, träng nghÜa khinh tµi, KiÒu NguyÖt Nga hiÒn hËu, nÕt na, ©n t×nh . 2. NghÖ thuËt: - Ng«n ng÷ méc m¹c, gi¶n dÞ, giµu s¾c nam bé.. ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n trÝch. GV chốt : Với ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, đoạn trích đã thể hiện đợc niềm mong ớc của tác giả của nhân dân. Trên 150 năm qua, nhân vật Lục Vân Tiên vẫn đợc nhân d©n yªu mÕn vµ h©m mé. TÊm g¬ng s¸ng chãi Êy m·i m·i lµ mét minh chøng huµng hån vÒ sùc m¹nh thÈm mÜ cña th¬ ca cña truyÖn th¬ Lôc V©n Tiªn mµ NguyÔn §×nh ChiÓu đã để lại cho đời đó là bài học về cái đẹp của đạo đức của tình ngời. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: HS tự đọc SGK tiết 40. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ................................

(75) Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 40 : Miªu t¶ néi t©m Trong v¨n b¶n tù sù A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc vai trò của miêu tả nội tâm và mối quan hệ giữa nội tâm với ngoại hnhf trong khi kÓ chuyÖn . - RÌn luyÖn kÜ n¨ng kÓ kÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi viÕt bµi v¨n tù sù . B. ChuÈn bÞ: 1. GV nghiªn cøu bµi - PhiÕu häc tËp 2. HS đọc trớc sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tìm hiểu mục I:. I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù: 1. VÝ dô: HS đọc lại đoạn trích trang 93 a. §o¹n trÝch: “KiÒu ë LÇu Ngng BÝch”: - Miªu t¶ c¶nh: ?- T×m nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh vµ nh÷ng Tríc lÇu Ngng BÝch kho¸ xu©n ... c©u th¬ miªu t¶ t©m tr¹ng cña TuyÖn C¸t vµng cån nä bôi hång dÆm kia hoÆc: KiÒu ? buån tr«ng cöa bÓ chiÒu h«m ... - GV chia 2 nhãm HS - Giao 2 phiÕu Çm Çm tiÕng sãng kªu quanh ghÕ ngåi +Nhãm 1: T×m c©u th¬ miªu t¶ ngo¹i c¶nh - Miªu t¶ néi t©m : +Nhãm 2: Miªu t¶ néi t©m. Bẽ bàng mây sớm đèn khuya - HS lµm viÖc 5 phót -> tr×nh bµy - Nöa t×nh nöa c¶nh nh chia tÊm lßng … bên trời góc bể bơ vo ... có khi gốc tử đã võa ngêi «m ..

(76) ?- Tại sao em biết đợc điều đó ?. ?- Nh÷ng c©u th¬ t¶ c¶nh cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo víi viÖc thÓ hiÖn néi t©m nh©n vËt ?. ?- Miªu t¶ néi t©m cã t¸c dông nh thÕ nµo đối với việc khắc hoạ nhân vật trong văn b¶n tù sù ?. - Biết đợc điều đó nhờ các dấu hiệu: + Miªu t¶ bªn ngoµi bao gåm c¶nh s¾c thiªn nhiªn vµ ngo¹i h×nh cña con ngêi , sự vật… có thể quan sát trực tiếp đợc. + Miªu t¶ néi t©m bao gåm nh÷ng suy nghÜ cña nh©n vËt: KiÒu nghÜ vÒ th©n phËn cô đơn, bơ vơ nơi đất khách quê ngời, nghĩ vÒ cha mÑ… - Miªu t¶ hoµn c¶nh, ngo¹i h×nh vµ miªu t¶ néi t©m cã mèi quan hÖ víi nhau. Miªu tả cảnh ngoại hình cho ta thấy đợc tâm tr¹ng bªn trongcña nh©n vËt vµ ngîc l¹i, miêu tả nội tâm cho ta hiểu đợc hình thức bªn ngoµi . - Miªu t¶ néi t©m nh»m kh¾c ho¹ “ ch©n dung tinh thÇn cña nh©n vËt, t¸i hiÖn l¹i những trăn trở, dằn vặt, những rung động tinh vi trong t×nh c¶m, t tëng cña nh©n vËt -> Khắc hoạ đặc điểm, tính cách nhân vật. b.§o¹n v¨n miªu t¶ L·o H¹c : - §o¹n v¨n miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng L·o H¹c th«ng qua nÐt mÆt, cö chØ .. -HS đọc đoạn văn . 2. Bµi häc : ?- NhËn xÐt c¸ch miªu t¶ néi t©m nh©n vËt - Miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù lµ t¸i cña t¸c gi¶ ? hiÖn nh÷ng ý nghÜ, c¶m xóc vµ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt . - Miªu t¶ néi t©m trùc tiÕp b»ng c¸ch diÔn ?- Tõ vÝ dô em hiÓu miªu t¶ néi t©m t¶ ý nghÜ, c¶m xóc, t×nh c¶m cña nh©n vËt, trong v¨n b¶n tù sù lµ g×? còng cã thÓ miªu t¶ néi t©m gi¸n tiÕp = c¸ch miªu t¶ c¶nh vËt, nÐt mÆt, cö chØ, trang phôc… - Gọi 1 HS đọc lại “ Ghi nhớ”. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập: II. LuyÖn tËp. - ThuËt l¹i ®o¹n trÝch “ M· Gi¸m Sinh mua KiÒu” b»ng v¨n xu«i, chó ý miªu t¶ néi t©m cña KiÒu . - Sau khi Kiều quyết định bán mình chuộc cha, có 1 mụ mối đã đánh hơi thấy món hời liền sốt sắng dẫn 1 gã đàn ông đến nhà Vơng ông. Gã đàn ông ấy khoảng hơn 40 tuổi, ăn mặc chải chuốt tới mức đỏm giáng, cứ nhìn cách ăn mặc cầu kỳ của gã, ngời ta cũng có thể đoán đợc đây là một ngời đàn ông vô công rồi nghề thuộc loại ăn chơi đàng điếm. Khi vào nhà Vơng Ông, gia chủ cha kịp mời thì gã đã ngồi tót lên ghế một cách thËt ng¹o m¹n, xÊc xîc .§Õn khi chñ nhµ hái han trß chuyÖn th× g· béc lé râ rµng ch©n tớng của một kẻ vô học . Gã có vẻ đắc chí ngồi gật gù, nhìn mụ mối giở trò vén tóc , nắn tay…để kiểm tra nàng Kiều nh một món hàng ngoài chợ. Rồi có vẻ ng ý , gã bắt đầu có một cuộc m ặc cả đúng với con buôn… Trong khi mụ mối và MGS gi ờng nh đang “say đòn” với một cuộc mua bán vô tiền khoáng hậu thì nàng Kiều đáng thơng chết lặng đi trong 1 nỗi đau đớn, tủi nhục, ê chề …. - Hãy đóng vai nàng Kiều viết đoạn văn kể lại việc báo ân, báo oán, trong đó bộc lé trùc tiÕp t©m tr¹ng cña KiÒu lóc gÆp Ho¹n Th. - Hs viết - đọc. - C¶ líp nghe, nhËn xÐt..

(77) IV. Híng dÉn häc ë nhµ: Lµm bµi tËp 2. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TuÇn 9. TiÕt 41 Lôc V©n Tiªn gÆp n¹n (TrÝch “TruyÖn Lôc V©n Tiªn”). A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: Qua phân tích sự đối lập giữa cái thiện, cái ác trong đoạn thơ, nhận biết đợc thái độ bất bình của tác giả đối với cái ác, tình cảm và lòng tin của tác giả gỉ gắm nơi những ngời lao động bình thờng. Tìm hiểu và đánh giá nghệ thuật sắp xết tình tiết và nghệ thuật ngôn từ trong đoạn trÝch . B. ChuÈn bÞ: 1. Gv đọc t liệu . 2. Hs so¹n c©u hái theo sgk . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs..

(78) II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tìm hiểu chung: ?-Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? - Gv tóm tắt đoạn truyện trớc đó. Gv đọc 1 lần - gọi hs đọc. - Hs đọc thầm sgk .gv kiểm tra một số từ. ?- §o¹n trÝch cã thÓ chia bè côc nh thÕ nµo?. I . T×m hiÓu chung 1. vÞ trÝ ®o¹n trÝch: -N»m ë phÇn 2 cña c©u truyÖn 2. đọc 3. Gi¶i thÝch tõ khã: 4. Bè côc: 2 phÇn. - 8 c©u ®Çu: Téi ¸c cña TrÞnh H©m . - 32 câu tiếp: Lục Vân Tiên đợc Ng Ông cøu sèng.. II. Ph©n tÝch: 1. Téi ¸c cña TrÞnh H©m: - Høa gióp V©n Tiªn: “§¬ng c¬n ho¹n n¹n gÆp nhau Ngời lành nỡ bỏ, ngời sau sao đành “>Lập tức nuốt lời. ?- Quan hÖ gi÷a V©n Tiªn vµ TrÞnh H©m -TrÞnh H©m vµ V©n Tiªn lµ b¹n häc, V©n nh thÕ nµo? Tiên học giỏi, đỗ đạt làm Trịnh gen ghét, ?-Vân Tiên cậy nhờ trịnh Hâm trong hoàn đố kị . c¶nh nµo? - GÆp nhau trong hoµn c¶nh hÕt søc Ðo le, V©n Tiªn ®ang gÆp ho¹n n¹n: èm ®au mï ?- GiÕt b»ng c¸ch nµo? loµ, hÕt tiÒn. - TrÞnh H©m t×m c¸ch giÕt b¹n. Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích: ?- TrÞnh H©m lµ ngêi thÕ nµo? dÉ th¬?. - Lõa cho V©n Tiªn xuèng thuyÒn råi xo chµng xuèng s«ng cho chÕt ®uèi . ?- Giết song lại hô hoán ngời cứu, biểu thị -Hô hoán ngời cứu -> độc ác , gian ngoan ®iÒu g× ? , x¶o quþªt . ?- Qua tâm địa và việc làm của Trịnh  Trịnh Hâm là kẻ tiểu nhân, bất nhân, bất H©m, chøng tá h¾n lµ con ngêi ra sao? nghÜa , mÊt hÕt tÝnh ngêi, ë h¾n cµi ¸c t©m -gv b×nh -> đã trở thành bản chất, cái ớc muốn thấp hèn đã biến hắn thành con ngời độc ác. ?-Thái độ của em đối với nhânvật Vân - Đối với Vân Tiên, chúng ta yêu quý, Tiªn vµ TrÞnh H©m ? kính trọng, ngợc lại ta căm ghét phản đối lên án hành động hèn hạ của Trịnh Hâm đối với bạn bè. ?- §èi víi TrÞnh H©m lµ nh©n c¸ch cao thîng cña ai? 2. Lòng nhân đức cao thợng của ông ?- Em nhËn xÐt g× vÒ ng«n tõ trong 2 c©u Ng: th¬: “Hèi con v©y löa mét giê “Hèi con… mÆt mµy “ «ng h¬ bông d¹ , mô h¬ mÆt mµy “ ->Ng«n tõ méc m¹c, gi¶ dÞ, nhng l¹i gîi t¶ đợc mối chân tình của cả một gia đình đối víi ngêi bÞ n¹n . ?-Hä cøu ngêi b»ng ph¬ng ph¸p nµo? - Cả nhà hối hả chạy chữa để cứu sống v©n Tiªn b»ng nh÷ng ph¬ng c¸ch dÉn d· “vÇy löa “, “ h¬ bông”, “ h¬ mÆt mµy” ?-ViÖc lµm Êy biÓu thÞ ®iÒu g× ? - T×nh c¶m xot th¬ng, ch¨m chót ©n cÇn,.

(79) ?- Cøu sèng V©n Tiªn, Ng ¤ng mêi chµng ë l¹i cïng g®, lêi mêi Êy chøng tá ®iÒu g×?. ?- Thái độ của Vân Tiên trớc lời mời của Ng ¤ng . ?- Quan ®iÓm cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong ®o¹n trÝch ? - Gv b×nh . Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập Tổng kết. Gv ®a c©u hái yªu cÇu hs th¶o luËn nhãm ? C©u1: C¸i thiÖn vµ c¸i ¸c trong ®o¹n th¬ đợc trình bày trong thế nối tiếp và đối lập nh thÕ nµo? ?- NhËn xÐt giäng ®iÖu ®o¹n th¬ tù kÓ vÒ cuéc sèng cña Ng ¤ng. ?- Chän nh÷ng c©u mµ em cho lµ hay nhÊt trong ®o¹n th¬ råi tr×nh bµy nh÷ng c¶m nhËn. -3nhãm tr×nh bµy phÇn bµi lµm . - Bæ xung, söa ch÷a . hs rót ra ghi nhí sgk .. chu đáo, coi tính mạng con ngời là quý nhÊt.. - Cøu sèng råi mêi V©n Tiªn ë l¹i chøng tỏ ông là ngời nhân đức cao thợng, có tấm lòng yêu thơng, đùm bọc kẻ khó: “ Ng r»ng: Ngêi ë cïngta. H«m mai hÈm hót víi giµ cho vui”. -V©n Tiªn tõ chèi víi lý do ®au èm, bÖnh tật,sẽ mang gánh nặng cho gia đình ông . -“Ng r»ng lßng l·o ch¼ng m¬ Dèc lßng nh©n nghÜa h¸ chê tr¶ ¬n “ => Mét lÇn n÷a t¸c gi¶ l¹i ph¸t biÓu quan ®iÓm cña con ngêi nh©n nghÜa thÊy viÖc nghĩa thì làm không mong trả ơn, đó chính là nét đẹp cuả nhân cách con ngời lao động Việt Nam. III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp. - Đối lập với tính ích kỷ, nhỏ nhen đên độc ác của Trịnh Hâm là tấm lòng bao dung, nh©n ¸i cña Ng ¤ng. - Giọng thơ thanh nhã, đẹp đẽ, ung dung, cao quý, íc m¬, niÒm tin khoÎ kho¾n cña ngời lao động, của Nguyễn ĐìnhChiểu vào hiÖn t¹i vµ t¬ng lai vµ lý tëng sèng cña m×nh. - Đo¹n th¬ cuèi, ¤ng Ng nãi lªn cuéc sèng cña m×nh: ý tø phãng kho¸ng mµ x©u xa, lêi lÏ thanh tho¸t, uyÓn chuyÓn: Mét khoảng thiên nhiên cao rộng, khoáng đạt đợc mở ra với bầu trời, ánh trăng … niềm vui sèng ®Çy ¾p.. Gv chốt bài : Thông qua đoạn trích tác giả muốn nói với chúng ta rằng ở đời có cái xấu cái ác .Ông căm ghét nhng ông không để mất lòng tin nơi cái tốt đẹp , đó là con ngời lao động. Ông tin ở họ , ông yêu những con ngời nhân hậu , vị tha , trọng nghĩa .Đó là một quan ®iÓm tiÕn bé. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: HS Tự chuẩn bị bài 2: D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................ Ngµy so¹n:..... /..... / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 TiÕt 42 Chơng trình địa phơng phần văn ..

(80) LUỸ TRE XANH “ Hồ Dzếnh”. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - Bổ xung vào vốn hiểu biết về văn học địa phơng bằng việc nắm đợc những tác giả và một số tác phẩm từ sau 1970 viết về địa phơng mình. - Bớc đầu biết cách su tầm , tìm hiểu về tác giả, tác phẩm văn học địa phơng. - Hình thành sự quan tâm yêu mến đối với văn học của địa phơng. B. ChuÈn bÞ: 1.-Thầy su tầm và giới thiệu tạp chí, sách báo địa phơng. - Chon 1 đến 2 tác phẩm tâm đắc nhất – bảng phụ. 2. -Trß su tÇm vµ ®iÒn vµo b¶ng hÖ thèng . - Chän chÐp mét t¸c phÈm hay vµo vë bµi tËp, viÕt mét ®o¹n v¨n giíi thiÖu t¸c gØa, tác phẩm đó. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm I.Tìm hiểu chung: hiểu chung: 1.Giới thiệu tác giả, tác phẩm. a.Tác giả: Hồ Dzếnh ( 1906 – 1991) Tên GV: Cho học sinh đọc về tác giả Hồ thật là: Hà Triệu Anh. Dzếnh. - Cha: Hà Kiến Huân ( Quảng Đông – Trung Quốc). GV: Em hảy nêu những hiểu biết của - Mẹ: Đặng Thị Vân – Lái đò trên bến sông em về tác giả Hồ Dzếnh? (TB). Ghép. - Hồ Dzếnh sinh ở quê mẹ: Làng Đông Bích - Quảng Trường - Quảng Xương – Thanh Hoá. - Năm 1937 Ông bắt đầu sáng tác văn học. Viết văn, làm thơ, nhưng ông chỉ nổi tiếng với những tác phẩm sáng tác trước cách mạng tháng tám. Chân trời cũ ( truyện ngắn – 1942), Quê ngoại ( thơ – 1943). b.Tác phẩm: Tình yêu làng quê Việt Nam thấm đẩm trong Hồ Dzếnh..

(81) Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc, hiểu nội dung văn bản: GV: Hình ảnh làng quê Việt Nam được hiện lên trong bài thơ như thế nào nào? (TB). GV: Hình ảnh đó gợi cho em suy nghĩ, tình cảm gì? (KH).. II.Đọc – tìm hiểu văn bản: 1.Hình ảnh làng quê Việt Nam. - Sông dài, đường đê. - Tháng 6 ươm tơ, tháng giêng lên chùa. - chợ làng. - Lấy khoai thay tiền để trả nợ. - Nhiều gái, ít trai. - Một chồng hai vợ. - Làng quê Việt Nam đẹp. Cuộc sống nghèo khổ nhưng bình yên.. GV: Khổ thơ cuối nói lên vấn đề gì? 2.Phân tích khổ thơ cuối: (TB). - Tình yêu làng quê việt Nam của tác giả. - Yêu bàn tay dịu dàng của người phụ nữ, GV: Tác giả yêu những gì ở làng quê yêu con đê quanh làng, yêu con sông, yêu Việt Nam? (TB) làng quê. III.Tổng kết: 1.Nội dung: Tình yêu quê hương Việt Nam của tác giả. 2.Nghệ thuật: Thể thơ lục bát, kể, tả. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: HS Tự chuẩn tiết 43: D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 43 Tæng kÕt vÒ tõ vùng A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - Nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng (Từ đơn, từ phức … từ nhiÒu nghÜa). - Rèm luyện kỹ năng hệ thống hoá các kiến thức đã học. B. ChuÈn bÞ: 1. Hs tù «n tËp trø¬c ë nhµ. 2. Gv chuẩn bị một số bài tập, sơ đồ trên giấy Ao (bảng phụ ) C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định.

(82) 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1 : Hệ thống hoá kiến thức I. Từ đơn và từ phức. về từ đơn, từ phức. 1. Từ đơn là từ chỉ gồm 1 tiếng Vd: s¸ch, bót … 2. Tõ phøc lµ tõ gåm 2 hoÆc nhiÒu tiÕng. Vd: s¸ch vë, quÇn ¸o… ?- Tõ phøc gåm nh÷ng lo¹i nµo, nªu kh¸i 3. Tõ phøc gåm 2 lo¹i: niÖm , vÝ dô tõng lo¹i. a, Từ ghép: gồm những từ phức đựơc tạo ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ v¬Ý nhau vÒ nghÜa . Vd: nhµ cöa, nói s«ng… b, Tõ l¸y: GhÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ ng÷ ©m. Vd: xanh xanh… 4, øng dông Gv chia 2 nhãm (2 d·y hs) lµm c©u 2+3 4.1 Tõ ghÐp: NgÆt nghÌo, giam d÷, b¾t sgk. buộc, tơi tốt, bọt bèo, cỏ cây, đơ đón, nhNhóm 1: Xác định từ ghép, từ lá. êng nhÞn, r¬i rông, mong muèn. 4.2: Tõ l¸y: nho nhá, gËt gï, l¹nh lïng, xa s«i, lÊp l¸nh. 4.3: Từ láy giảm nghĩa: Trăng trắng, đèm đẹp, nho nhỏ, lành lạnh, xôm xốp. Nhóm 2: Xác định từ láy giảm nghĩa với 4.4 :Tăng nghĩa: tõ l¸y t¨ng nghÜa trong vd sgk. NhÊp nh«, s¹ch sµnh sanh, s¸t sµn s¹t. Tõ - Gv nªu c©u hái-hs th¶o luËn . ?- Thế nào là từ đơn từ phức ?cho vd.. ?-Từ phần kiến thức trên em có thể vẽ sơ Từ đơn đồ về từ nh thế nào ? -Hs lµm viÖc c¸ nh©n –VÏ . -Gv bổ xung , sửa chữa , đa sơ đồ lên bảng .. Tõ phøc. GhÐp. L¸y. Hoạt đông 2: Hệ thông hoá kiến thức về II. Thành ngữ: thµnh ng÷. - GV nªu c©u hái- HS th¶o luËn. 1. Thµnh ng÷ lµ lo¹i côm tõ cã cÊu t¹o ?- Thế nào là thành ngữ? Nghĩa cuả thành cố định, biểu thị 1 ý nghĩa hoàn chỉnh. ngữ đợc hiểu nh thế nào? - NghÜa cña thµnh ng÷ cã thÓ b¾t nguån trùc tiÕp tõ ng÷ ®en cña c¸c tõ t¹o nªn nã nhng thêng th«ng qua 1 sè phÐp chuyÓn nghÜa nh Èn dô, so s¸nh… VÝ dô: mÑ trßn con vu«ng, mÌo m¶ gµ ?- Cho vÝ dô vÒ thµnh ng÷ ? đồng ?- Yªu cÇu HS quan s¸t môc (2) sgk. Tæ 2. hợp từ nào là thành ngữ, tổ hợp nào là - Tục ngữ : gần mực thì đen, gần đèn thì thµnh ng÷? s¸ng, chã treo mÌo ®Ëy..

(83) ?- Tìm hai thành ngữ có yếu tố chỉ động vËt vµ 2 thµnh ng÷ cã yÕu tè chØ thùc vËt , ngời, giải thích ý nghĩa và đặt câu với mỗi thành ngữ đó ?. - GV chia 3 nhãm HS. Mçi nhãm t×m thµnh ng÷ - C¸c nhãm b¸o – NhËn xÐt.. ?- T×m 2 dÉn chøng vÒ viªc sö dông thµnh ng÷ trong v¨n ch¬ng ?. - Thành ngữ : Đánh trống bỏ dùi, đợc voi đòi tiên, nớc mắt cá sấu. 3. - Vong ©n béi nghÜa -> Tr¸o trë, béi b¹c. Câu: Nói là đồ vong ân bội nghĩa. - §Çu xu«i ®u«i lät -> may m¾n. câu: Tuy vất vả nhng việc đại sự cũng đầu xu«i ®u«i lät. - Chó cắn áo rách: đã khốn khổ lại còn gÆp nhiÒu tai ho¹ . C©u: Anh Êy võa èm ®au l¹i bÞ mÊt trém, thËt lµ chã c¾n ¸o r¸ch. - Chuét sa chÜnh g¹o: Sù may m¾n t×nh cê do hoµn c¶nh ®em l¹i câu: nhà nghèo, nó lấy đợc ông giám đốc đúng là chuột xa chĩnh gạo - Cµnh vµng l¸ ngäc con nhµ quyÒn quý -> c« Êylµ cµnh vµng, l¸ ngäc. - D©y cµ ra d©y muèng: Dµi dßng, lan man-> c¸c em ph¶i tr¸nh c¸ch viÕt d©y cµ….. 4. - B¶y næi ba ch×m víi níc non ( HXH) - Ho¹n Th hån l¹c ph¸ch xiªu . Khấu đầu dới trớng liệu đà kêu ca ( NguyÔn Du ). Hoạt động 3: Hệ thống hoá kiến thức về III. Nghĩa của từ : 1. NghÜa cña tõ lµ néi dung ( sù vËt tÝnh nghÜa cña tõ. chất, hoạt động, quan hệ …) mà từ biểu ?- NghÜa cña tõ lµ g× ? thÞ . 2. ?- Chọn cách hiểu đúng trong những cách - Cách: a là đúng. hiÓu sau: a. NghÜa cña tõ “ mÑ”: ngêi phô n÷, cã con, nãi trong quan víi con. b. NghÜa cña tõ “ mÑ”: Kh¸c nghÜa cña tõ “ bè” ë phÇn nghÜa “ ngêi phô n÷ , cã con” . c. Nghĩa của từ “ mẹ” không thay đổi trong 2 c©u: mÑ em rÊt hiÒn vµ “ thÊt… c«ng”? d. NghÜa cña tõ “mÑ” kh«ng cã phÇn nµo 3. - Cách giải thích (b) là đúng vì dùng từ “ chung víi nghÜa cña tõ “bµ”. ?- Cách giải thích nào đúng trong 2 câu rộng lợng” định nghĩa cho từ “Đô lợng” sau. v× sao ? (Giải thich = từ đồng nghĩa), phần còn lại §é lîng lµ : lµ cô thÓ ho¸ cho tg “Réng lîng”. a. §øc tÝnh réng lîng, dÔ th«ng c¶m víi - C¸ch (a) kh«ng hîp lÝ v× dïng ng÷ danh ngêi cã sai lÇm vµ dÔ tha thø. từ để giải thích cho tính từ. IV. Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn Hoạt động 4: Hãy thống hoá kiến thức nghĩa của từ. vÒ tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn 1. Tõ nhiÒu nghÜa lµ tõ ngoµi nghÜa nghÜa cña tõ . chÝnh nã cßn mang nghÜa kh¸c. - Chuyển nghĩa là hiện tợng thay đổi.

(84) ?- ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa ? ?- HiÖn tîng chuyÓn nghÜa lµ g× ?. - Häc sinh t×m vÝ dô. - Yêu cầu hs đọc (2) sgk- trang 124. ?- Hai tõ “ hoa” trong “ThÒm hoa” vµ “lÖ hoa” đợc dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyÓn?. nghÜa cña tõ, t¹o ra nh÷ng tõ nhiÒu nghÜa. - Trong tõ nhiÒu nghÜa cã: + NghÜa gèc: Lµ nghÜa xuÊt hiÖn tõ ®Çu, làm cơ sở để hình thành các nghĩa khác . + Nghĩa chuyển: là nghĩa đợc hình thành trªn c¬ së nghÜa gèc. 2. - Dïng theo nghÜa chuÈn . - Kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa lµm xuÊt hiÖn tõ nhiÒu nghÜa. V× nghÜa cña “Hoa” lµ nghÜa l©m thêi, cha thÓ ®a vµo tõ ®iÓn.. ?- Cã thÓ coi ®©y lµ hiÖn tîng chuyÓn nghĩa làm xuất hiện nhiều nghĩa đợc kh«ng? v× sao? C. Híng dÉn häc ë nhµ : ChuÈn bÞ tiÕt tæng kÕt D, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 44 Tæng kÕt tõ vùng (tiÕp) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - Nắm vững hơn, hiểu xâu hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học (từ đồng âm ,…trờng từ vựng). - Rèn luyện kỹ năng dùng từ đúng, chính xác, linh hoạt..

(85) B. ChuÈn bÞ: 1, Gv vẽ sơ đồ và bảng phụ . 2, Hs «n tËp ë nhµ theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hệ thống hoá kiến thức về I.từTừ đồng âm đồng âm . ?-Từ đồng âm là gì? 1. Lµ nh÷ng tõ ph¸t ©m gièng nhau nhng nghÜa cña chóng kh¸c xa nhau. ?- Phân biệt từ đồng âm và hiện tợng từ vd: nhiÒu nghÜa, cho vÝ dô? - “Chín” :chỉ lơng thực, thực phẩm đã nấu chín có thể ăn đợc (cơm chín…) - Chỉ tài năng suy nghĩ đã phát triển đến mức cao: Tài năng đã chín… *Hiện tợng đồng âm: 2 hoặc nhiều từ có nghÜa rÊt kh¸c nhau. ?- Yêu cầu hs đọc vd 2 (a) và (b) sgk. Vd (con ngùa) lång lªn – lång (ch¨m). 2. Trêng hîp nµo cã hiÖn tîng tõ nhiÒu nghÜa, a, “khi chiÕc l¸ xa cµnh. trờng hợp nào có hiện tợng từ đồng âm .? l¸ kh«ng cßn mµu xanh” v× sao? vµ: c«ng viªn lµ l¸ phæi cña thµnh phè -> hiªn tîng tõ nhiÒu nghÜa. V× nghÜa cña tõ “L¸” trong “L¸ phæi” cã thÓ coi lµ kÕt qu¶ chuyÓn nghÜa cña tõ” l¸” trong”l¸ xa cµnh” . b, “Đờng ra trận mùa này đẹp lắm” và: ngọt nh đờng. -> Hiện tợng đồng âm. vì 2 từ có vỏ nghĩa ©m gièng nhau nhng nghÜa cña tõ “ Đêng 1 “Kh«ng cã mèi liªn hÖ nµo víi nghĩa của từ “đờng 2” . Hoạt động 2: Hệ thống hoá kiến thức về từ II. Từ đồng nghĩa: đồng nghĩa . 1. Từ đồng nghĩa là từ ca nghĩa tơng tự ?- Em hiểu từ đồng nghĩa là gì? nhau. 2. - Yêu cầu hs đọc mục (2) –sgk. - Chọn (d) các từ đồng nghĩa với nhau có ?- Chon cách hiểu đúng . thể không thay thế nhau đợc trong nhiều tr?- Đọc câu: “khi ngời ta đã ngoài 70 xuân ờng hợp sử dụng. th× tuæi t¸c cµng cao, søc khoÎ cµng thÊp” 3, cho biÕt dùa trªn c¬ së nµo, tõ “xu©n” cã - “Xu©n”: ChØ 1 mïa trong n¨m, kho¶ng thÓ thay thÕ cho tõ “tuæi”. ViÖc thay tõ thêi gian t¬ng øng v¬Ý 1 tuæi ( chuyÓn nghÜa trong câu có tác dụng diễn đạt nh thế nào? theo phơng thức hoán dụ) - Trong c©u “Xu©n” thÓ hiÖn tinh thÇn l¹c quan cña t¸c gi¶. Ngoµi ra dïng tõ nµy cßn là để tránh lặp từ” tuổi tác”.

(86) Hoạt động 3: Hệ thống hoá kiến thức từ III. Tõ tr¸i nghÜa: tr¸i nghÜa. ?-ThÕ naß lµ tõ tr¸i nghÜa? T¸c dông cña 1. Tõ tr¸i nghÜa lµ tõ cã nghÜa tr¸i ngîc nhau . viÖc dïng tõ tr¸i nghÜa . -Từ trái nghĩa đợc dùng trong thể đối , tạo c¸c h×nh tîng t¬ng ph¶n , g©y Ên tîng Gv cho hs th¶o luËn nhãm c©u 2+3 . mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động . ?- Cho biÕt trong c¸c cÆp tõ nµo sau ®©y , 2. Nhãm 1: cặp từ nào có quan hệ trái nghĩa: Ông – các cặp có quan hệ trái nghĩa :xấu-đẹp , xabà , xấu- đẹp, xa-gần, voi - chuột, thông gần, rộng –hẹp. minh -l êi, chã – MÌo, réng – HÑp, giµu – Khæ. 3. Nhãm 2: ?-Cho nh÷ng cÆp tõ sau ®©y: S«ng - chÕt, - Cïng nhãm víi sèng – ChÕt, cã: ch½n – yªu- ghÐt, ch½n – LÎ, cao – ThÊp, chiÕn LÎ, chiÕn tranh - Hoµ b×nh (tr¸i nghÜa lìng tranh – Hoµ b×nh, giµ - TrÎ, n«ng – X©u, ph©n, hai tõ tr¸i nghÜa kiÓu nµy biÓu thÞ2 giàu – Nghèo có thể các từ trái nghĩa khái niệm đối lập nhau và loại trừ nhau, thuéc nhãm nµo?( dùa vµo gîi ý sgk ) khẳng định cái này nghĩa là phủ định cái - C¸c nhãm th¶o luËn , tr×nh bµy . kia? thờng không có khả năng kết hợp đợc - Gv bæ xung, söa chöa . với những từ chỉ những mức độ nh : rất, hơi, l¾m…) cïng nhãm víi giµ-trÎ cã 2 :yªu – GhÐt, cao – ThÊp, N«ng – X©u, giµu – NghÌo (trái nghĩa thang độ, khẳng định cái này không có nghĩa là phủ định cái kia? Có khả n¨ng kÕt hîp víi rÊt-h¬i…) Hoạt động 4: Hệ thống hoá kiến thức về IV. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. cấp độ khái quát nghĩa của từ. - Em hiểu cấp độ khái quát nghĩa của từ là 1. Các từ có quan hệ bao hàm hoặc đợc bao hàm nhau về nghĩa gọi là cấp độ khái quát g×? ?- Điền từ ngữ thích hợp vào sơ đồ. Giải của nghĩa từ ngữ. thích nghĩa của những từ ngữ đó theo cách dùng từ ngữ nghĩa rộng để giải thích nghĩa 2. cu¶ tõ ng÷ nghÜa hÑp. - Gv treo bảng phụ có sơ đồ: Tõ (xét về đặc điểm cấu tạo).. Từ đơn. Tõ phøc. Tõ l¸y Tõ ghÐp. Tõ ghÐp đẳng lập. Tõ ghÐp chÝnh phô. Tõ l¸y toµn bé. Tõ l¸y bé phËn.

(87) Tõ l¸y ©m Tõ l¸yvÇn. - Sơ đồ chỉ có một số ô điền (mực đen) – C¸c « kh¸c bá trèng –sau khi hs ®iÒn , söa chữa thì có sơ đồ hoàn chỉnh (mực đỏ ) Hoạt động 5: Hệ thống kiến thức trờng từ vùng. ?- Nªu kh¸i niÖm trêng tõ vùng? Cho vd ? ?-VËn dông kiÕn thøc vÒ trêng tõ vùng ph©n tích sự độc đáo trong cách dùng từ ở đoạn trÝch:” Chóng lËp ra nhiÒu nhµ tï … bÓ m¸u”. V . Trêng tõ vùng: 1. Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã i Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa. vd: Trêng tõ vùng vÒ c¸c bé phËn cña tay: cæ tay, bµn tay, ngãn tay … 2. T¸c gi¶ dïng 2 tõ cïng trêng tõ vùng lµ: “T¾m” vµ “bÓ” -> T¨ng gi¸ trÞ biÓu c¶m cña c©u nãi, lµm cho c©u nãi cã søc tè c¸o m¹nh mÏ h¬n .. IV. Híng dÉn häc ë nhµ. ChuÈn bÞ tiÕp tiÕt tæng kÕt tõ vùng tuÇn 10. D. Điều chỉnh kế hoạch. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………............................................. .......... Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 45.

(88) Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 2. A. Mục tiêu cần đạt: Giup hs: - Nắm vững hơn cách làm bài tập tự sự kết hợp với miêu tả, nhận ra đợc chỗ mạnh chỗ yếu cuÈ m×nh khi viÕt lo¹i bµi nµy. - Rèn luyện kỹ năng tìm hiểu đề, lập giàn ý và diễn đạt. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv chÊm , tr¶ bµi . 2, Hs tù söa ch÷a nh÷ng lçi trong bµi . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Gv chép đề lên bảng, câu 1 yêu cầu hs xem trong giấy kiểm tra . 1. §Ò bµi : 2. Tởng tợng sau nhiều năm về thăm trờng kể lại buổi thăm trờng đầy xúc động ấy? Hoạt động 2: Nhận xét, đánh giá: - Gv nhận xét u điểm về từng mặt và đánh giá bằng những bài cụ thể . - §¸nh gi¸ - NhËn xÐt ( chñ yÕu c©u 2) 1.¦u ®iÓm : - Làm đúng kiểu bài tự sự, sử dụng các yếu tố miêu tả hợp lý (đặc biệt bài của …………………) . - Bố cục rõ ràng, đảm bảo 3 phần - Nội dung bài tơng đối m ạch lạc . - Trình bày tơng đối sạch (…………………………………). 2. Nhîc ®iÓm : - Mét sè bµi sö dông miªu t¶ gîng Ðp (……………………………….). - C¸c c©u v¨n cßn rêm rµ , lñng cñng (………………………………..). - KÓ cßn s¬ sµi. - Sai nhiÒu lçi chÝnh t¶ ( ………………………………………………..) 3. KÕt qu¶ ®iÓm sè: giái : trung b×nh: kh¸: yÕu: Hoạt động 3: Đọc 1 số bài để hs rút kinh nghiệm . 1, đọc 1 bài khá : ………… 2, đọc 2 bìa yếu :………….. söa lçi c©u sai c ña: ……………… Hoạt động4: Gv chốt lại một số vấn đề. 1, Muèn viÕt tèt v¨n b¶n tù sù th× ph¶i kÕt hîp tèt c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuật với một mức độ thích hợp . 2, Văn bản nào cũng tuân thủ bố cục 3 phần , phải dùng từ chính xác , diễn đạt rõ ràng , đẹp m¾t . IV. Híng dÉn häc ë nhµ: ChuÈn bÞ bµi “ §ång chÝ “ D. Điều chỉnh kế hoạch. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….

(89) ………………………………………………………………............................................... Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TuÇn 10 tiÕt 46 §ång chÝ (ChÝnh H÷u ) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp chân thực, giản dị của tình đồng chí, đồng đội và hình ảnh của ngời lính cách mạng đợc thể hiện trong bài thơ . - Nắm đợc đặc sắc nghệ thuật của bài thơ: chi tiết chân thực, hình ảnh gợi cảm và cô đúc, giµu ý nghÜa biÓu tîng. - RÌn luyÖn n¨ng lùc c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt, c¸c h×nh ¶nh trong t¸c phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ kh«ng thiÕu søc bay bæng. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv đọc t liệu 2, Hs so¹n theo c©u hái sgk C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung I. Tìm hiểu chung: ?-Nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ - Tªn thËt: TrÇn §×nh §¾c, sinh 1926 quª.

(90) ChÝnh H÷u? -hs đứng tại chỗ trả lời .. Can Léc –Hµ TÜnh . - Lµm th¬ tõ 1947vµ hÇu nh chØ viÕt vÒ ngêi lÝnh trong chiÕn tranh. - Th¬ ng«n ng÷ chän läc, hµm sóc. - §îc nhµ níc trao tÆng gi¶i thëng HCM n¨m 2000. ?- Bài thơ ra đời thời gian nào? Xuất xứ?. 2. T¸c phÈm: - S¸ng t¸c 1948 – t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt viÕt vÒ ngêi lÝnh c¸ch m¹ng (19461954) rót tõ tËp “§Çu sóng tr¨ng treo” .. - Giäng s©u l¾ng, ngÉm nghÜ c©u cuèi ng©n nga. - Gọi 1 hs đọc. - Gv đọc - Hs đọc thầm sgk - Gv kiÓm tra chó thÝch (1) ?- “§ång chÝ” lµ g× ? ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬.? ?- Theo em bài thơ chia thành mấy đọan? (dùa vµo h×nh thøc) ?-3 ®o¹n nµy thÓ hiÖn nh÷ng néi dung chñ yÕu nµo? ?- Phơng thức biểu đạt chính của văn bản nµy lµ g×? (p.t biÓu c¶m ). 3. §äc.. Hoạt động 2 : Hớng dẫn hs phân tích. - Hs đọc 7 dòng đầu . ?-Hai câu đầu giới thiệu anh bộ đội nh thế nµo ?. II.Ph©n tÝch : 1. Cơ sở của tình đồng chí: -Tình đồng chí bắt nguồn sâu xa từ sự tơngđồng về cảnh ngộ , xuất thân nghèo khó: ”Đất cày lên sỏi đá“, “ đất mặn đồng chua”- Đó là sự đồng cảm về giai cấp của anh bộ đội , của ngời lính cách mạng. -“súng bên súng” -> từ nhiệm vụ chiến đấu đã gắn kết những con ngời xa lạ thành quen thµnh tri kû: “Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ“. ?- Tình đồng chí đợc nảy sinh từ đầu?. 4. Gi¶i thÝch tõ khã: -“§ång chÝ “ -> Ngêi cïng chÝ híng, lý tëng. 5. ThÓ lo¹i: -Th¬ tù do 6. Bè côc: -3 ®o¹n: +7 c©u ®Çu. +10 c©u tiÕp + 3 c©u cuèi - 2 néi dung: + Cơ sở của tình đồng chí . + Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí .. Gv: Tình đồng chí, đồng đội nảy nở, bền chÆt trong sù chan hoµ, chia sÎ mäi gian lao, niềm vui, đó là mối tình “Tri kỷ “? ?- Em hiÓu thÕ nµo lµ “ Tri kû” - Ngêi b¹n trÝ cèt, yªu th¬ng nhau, chia xÎ , cam th«ng víi nhau nh ruét thÞt . - Dòng thơ đặc biệt với 2 tiếng “Đồng chí!” ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u th¬ thø 7? vµ dÊu chÊm c¶m ng©n vang nh mét nèt Gv chuyÓn ý : nhấn nổi bật trong bản đàn. Đó là kết tinh của mọi cảm xúc, tình cảm, tình đồng chí là sự kết tinh cao độ của tình bạn, tình ngời. ?- Bản chất tốt đẹp của ngời lính là gì? - Gv liên hệ câu thơ trong bài “đất nớc” 2. Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí: (NguyÔn §×nh Thi ) -“Ruéng n¬ng anh göi b¹n th©n cµy “Ngêi ra ®i ®Çu kh«ng ngo¶nh l¹i “ Gian nhµ kh«ng mÆc kÖ giã lung lay”.

(91) ?- Tình đồng chí đợc biểu hiện một cách cụ -> Ngời lính sẵn sàng hi sinh hạnh phúc thÓ nh thÕ nµo? riêng t để ra đi dành độc lập, tự do cho tæ quèc. ?- Biện pháp nghệ thuật chủ yếu ở đọan thơ - Cùng nhau chia sẻ những gian lao thiếu “Anh víi T«i … bµn tay”? thèn: Sèt rÐt, ¸o r¸ch, quÇn v¸, kh«ng giµy… ?- Hình ảnh “Nụ cời buốt gía” gợi cho em +Những câu thơ đối xứng nhau :áo anh – suy nghÜ g×? quÇn t«i, r¸ch vai - vµi m¶nh v¸, miÖng buèt gi¸ - Ch©n kh«ng giµy … -“Nô cêi buèt gÝa”-> nô cêi bõng lªn s¸ng ?- §äc nh÷ng dßng th¬ nµy em cã suy nghÜ lªn trong giã rÐt, Trong x¬ng muèi . Nhng g× vÒ cuéc sèng cña ngêi lÝnh? đó là nụ cời coi thờng gian khổ , nụ cời lạc quan víi niÒm tin chiÕn th¾ng. -Nh÷ng dßng th¬ ph¶n ¸nh hiÖn thùc cña cuộc kháng chiến, của đồng đội -> Gian ?- Sức mạnh nào đã giúp họ vợt qua? khæ thÕ nhng miÖng vÉn cêi cµng cho ta hiểu rõ thêm về cuộc đời, phẩm chất anh bộ đội cụ Hồ. - “Th¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay … ” -> Thật là giản dị và xúc động đến nhờng ?- §äc 3 dßng cuèi cïng cña bµi th¬? nµo, t×nh th¬ng yªu v« bê trong im lÆng trong hơi ấm của bàn tay đã truyền thêm søc m¹nh vît qua mäi gian khæ. ?- Ba gißng nµy gîi mét c¶nh tîng nh thÕ “§ªm nay rõng hoang s¬ng muèi ... nµo ? §µu sóng tr¨ng treo” - Yêu cầu hs kết hợp với tranh minh hoạ - Cảnh rừng đêm gió rét nổi lên 3 hình ảnh sgk. g¾n kÕt víi nhau: Ngêi lÝnh, khÈu sóng , ?- Suy nghÜ cña em vÒ ngêi lÝnh vµ cuéc vÇng tr¨ng. Trong c¶nh rõng hoang s¬ng chiến đấu? muèi, nh÷ng ngêi lÝnh phôc kÝch giÆc , đứng bên nhau, sức mạnh của tình đồng đội đã giúp họ vợt lên tất cả .Tình đồng đội đã ?- C¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh “ ®Çu sëi Êm lßng hä gi÷a c¶nh rõng hoang mïa sóng tr¨ng treo”? đông sơng muối buốt gía. - H×nh ¶nh “§Çu sóng …”lµ sù g¾n kÕt gi÷a thùc t¹i vµ méng m¬, chiÕn tranh gian khæ, ¸c liÖt vµ hoµ b×nh trong s¸ng chÊt thÐp và chất chữ tình trong cuộc đời và tâm hồn ngêi lÝnh . Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. ?- Ph¸t biÓu c¶m nhËn cña em vÒ néi dung III. Tæng kÕt: vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬? 1. Néi dung: - Ca ngợi vẻ đẹp của tình đồng chí trong kh¸ng chiÕn. 2. NghÖ thuËt: -H×nh ¶nh gÇn gòi, gi¶n dÞ, ch¾t läc “GiÕng níc gèc ®a”, “®Çu sóng…treo” (Èn dô) Hoạt động4: Hớng dẫn luyện tập. ?- Qua bµi th¬, em cã c¶m nhËn g× vÒ h×nh IV. LuyÖn tËp: ảnh anh bộ đội cụ Hồ thời kháng chíên - Đó là anh bộ đội xuất thân từ nông dân . chèng Ph¸p? - V× nghÜa lín s½n sµng bá l¹i tÊt c¶ ruéng n¬ng, lµng quª, g®, nhng vÉn kh«ng ngu«i - Hs lµm nÕu cßn thêi gian . nhớ gia đình, giếng nớc … (Giao vÒ nhµ -TiÕt sau kiÓm tra ). - Vît qua nh÷ng thiÕu thèn bÖnh tËt, vÉn l¹c quan, yêu đời … - Đẹp nhất ở họ là tình đồng chí, đồng đội.

(92) s©u s¾c, th¾m thiÕt. - Kết tinh hình ảnh ngời lính và tình đồng đội là hình ảnh “đầu súng…”. IV. Híng dÉn häc ë nhµ: - Hoµn thµnh bµi “LuyÖn tËp” - So¹n “bµi th¬ …kÝnh” D. Điều chỉnh kế hoạch. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………................................................ Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 47 Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Ph¹m TiÕn DuËt) A. Mục tiêu cầm đạt: Gióp hs: - Cảm nhận đợc nét độc đáo của hình tợng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh những ngêi l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang, dòng c¶m s«i næi trong bµi th¬. -Thấy đợc những nét riêng của giọng điệu, ngôn ngữ bài thơ. - RÌn luyÖn kü n¨ng ph©n tÝch h×nh ¶nh, ng«n ng÷ th¬. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv đọc t liệu về tác giả, tác phẩm. 2, Hs so¹n theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định.

(93) 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. I. Tìm hiểu chung: ?-ThuyÕt minh vÒ t¸c gi¶ Ph¹m TiÕn DuËt? 1. T¸c gi¶. - Sinh 1941 quª Phó Thä. - Năm 1964 gia nhập quân đội hoạt động trên tuyến đờng T. Sơn và trở thành gơng mÆt tiªu biÓu cña thÕ hÖc¸c nhµ th¬ trÎ -1hs tr×nh bµy trong cuéckh¸ng chiÕn chèng MÜ. - C¶ líp tù ghi vµi nÐt c¬ b¶n vµo vë . - Th¬ «ng tËp trung thÓ hiÖn h×nh ¶nh thÕ hÖ trÎ trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ qua h×nh tîng ngêi lÝnh vµ c« thanh niªn xung phong trên tuyến đờng T Sơn. Giäng th¬ s«i næi - trÎ trung - hån nhiªn , tinh nghÞch mµ s©u s¾c . ?- XÊt xø cña bµi th¬ ?. 2. T¸c phÈm. - “Bài thơ…kính” đợc giải nhất cuộc thi thơ cña b¸o v¨n nghÖ 1969 vµ ®a vµo tËp th¬ “VÇng tr¨ng quÇng löa”. 3. §äc:. - Giäng s«i næi, trÎ trung. - Gv đọc mẫu ->gọi hs đọc. - Nhận xét cách đọc. 4. Gi¶i thÝch tõ khã: - Hs đọc chú thích 1 sgk. - Tiểu đội: Đơn vị gồm 12 ngời. - Bổ xung “tiểu đội” 5. ThÓ lo¹i: ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬? so s¸nh - Th¬ tù do. víi bµi “§ång chÝ” - Sè tiÕng trong mçi dßng lÖch nhau kh«ng lín. (7-8 tiÕng) Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. ?- ChiÕc xe trong bµi th¬ lµ nh÷ng chiÕc xe II. Ph©n tÝch: nh thế nào? Tại sao nói đó là hình ảnh độc 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính đáo? “Không kính” -> một phát hiện rất độc đáo ?- Lý do nµo khiÕn nh÷ng chiÕc xe kh«ng cña nhµ th¬ -> cha tõng cã trong th¬ …-> kÝnh? Tác giả đã đa vào trong thơ một hiện thực đến trần trụi của cuộc chiến tranh. -“Bom giËt, bon rung kÝnh vì …”-> chiÕn tranh ¸c liÖt lµm vì kÝnh xe. ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu 2 c©u - Giäng ®iÖu nh v¨n xu«i: th¶n nhiªn pha ®Çu? mét chót ngang tµng, g©y sù chó ý kh¸c l¹ . - “Không mui, không đến, thùng xe có xớc“ ?- Bom đạn còn làm chiếc xe bị biến dạng Trong chiến tranh những chiếc xe nh thế nh thÕ nµo? kh«ng ph¶i lµ hiÕm .Nhng ph¶i cã mét t©m hån nh¹y c¶m, ngang tµng vµ tinh nghÞch ?- Qua đó, em có nhận xét gì hồn thơ PTD. mới nhận ra và đa vào thành hình tợng thơ Gv nói về những chiếc xe không kính là để độc đáo thời chiến tranh chống Mĩ . nãi vÒ h×nh ¶nh nµo trong bµi th¬ ? 2. H×nh ¶nh ng¬i chiÕn sÜ lai xe: ?-T thÕ cña ngêi chiÕn sÜ l¸i xe nh thÕ nµo ? -T thÕ:”Ung dung … nh×n th¼ng” biÖn ph¸p nghÖ thuËt? -> §éng tõ -> Hiªn ngang. + ”Gió xoa mắt đắng”-> Gió, bụi, muối làm ?- C¶m gi¸c cña ngêi l¸i xe kh«ng kÝnh?.

(94) ?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c©u.. ?- §äc khæ 3,4, nhËn xÐt giäng ®iÖu th¬? cÊu tróc th¬? ?- Giäng ®iÖu, cÊu tróc ©ý biÓu thÞ ®iÒu g× ? - Gv më réng . - Hs theo dâi khæ 5-6 . ?- Lời thơ tạo ra không khí trên đờng ra trËn nh thÕ nµo? ?- Em hiÓu “Ch«ng chªnh” lµ g×? ?- Quan điểm của ngời lính về gia đình nh thÕ nµo?. m¾t cay vµ r¸t báng. - Thiªn nhiªn trùc tiÕp vun vót ra vµo buång lái: sao trời, cánh chim, con đờng. + ”Thấy con đờng … Tim”-> Diễn tả cảm giác về tốc độ, sự xúc động, khoan khoái khi cho xe phãng nhanh. -> Ph¸t hiÖn bÊt ngê. - Giọng thơ ngang tàng, đùa tếu, nghịch ngîm : “Kh«ng cã kÝnh õ th× cã bôi …kh«ng cã kÝnh õ th× ít ¸o … -> LÆp l¹i cÊu tróc c©u th¬. - Kh¾c ho¹ phÈm chÊt dòng c¶m, bÊt chÊp khã kh¨n gian khæ, l¹c quan, tù tin cña ngêi lính trẻ. Gian khổ và nguy hiểm là dịp để thö søc m¹nh vµ ý chÝ c¸c anh. - Kh«ng khÝ chiÕn trêng thËt s«i næi vui vÎ, véi v·, khÈn tr¬ng, hèi h¶:”1 c¸i b¾t tay véi vµng, 1 b÷a ¨n tranh thñ, 1 lóc nghØ tra trªn vâng ch«ng chªnh … - Quan niệm về gđ:” chung bát đũa… đấy” ?-> Giản dị nhng chứa chan tình cảm.. ?- Gv b×nh: nh÷ng ngêi l¸i xe vui trong niềm vui ấm áp tình đồng chí, đồng đội , c¸i b¾t tay qua cöa kÝnh vì, c¸i bÕp Hoµng CÇm kh«ng khãi gi÷a trêi, chiÕc váng dï máng manh mµ vÉn ch¾c… TÊt c¶ lµ t¹m thời còn mục đích chính là “Lại đi, lại đi” - Đối lập giữa cái không và cái có. trêi thªn xanh . Không kính , không đèn , không mui ?- Ph¸t hÞªn nghÖ thuËt ë khæ th¬ cuèi? >< cã mét tr¸i tim. ý ph¬ng tiÖn >< ý chÝ ->Khẳng định những gian khổ, khó khăn nguy hiÓm ngµy cµng t¨ng, ¸c. ?- Từ sự đối lập này, tác giả muốn nhấn liệt nhng đoàn xe vẫnvợt lên bom đạn , m¹nh ®iÒu g×? h¨m hë tiÕn ra tiÒn tuyÕn víi mét t×nh c¶m thiªng liªng “ V× miÒn nam “ vì cuộc chiến đấu thống nhất tổ quốc:” chỉ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim”. Gv: to¶ s¸ng, chãi ngêi ®o¹n th¬, c©u th¬ lµ h×nh ¶nh” trong xe cã …tim “. Th× ra céi nguồn sức mạnh của cả đoàn xe lại đọng ở tr¸i tim gan gãc, kiªn cêng ë t×nh yªu tæ quèc, MN… ?- Em h·y so s¸nh h×nh ¶nh ngêi lÝnh trong bµi th¬ nµy víi ngêi lÝnh trong bµi th¬ “§ång chÝ” cña ChÝnh H÷u? - Hs th¶o luËn nhãm - Ph¸t biÓu. Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. ?- Em có nhận xét gì về nhan đề bài thơ? ?- NÐt lín vÒ nghÖ thuËt?. *§Òu anh dòng, hiªn ngang coi thêng hiÓm nguy . - Ngời lính trong “đồng chí” ->Kháng chiến chèng ph¸p . - Ngêi lÝnh trong”BT…” -> kh¸ng chiÕn chèng MÜ-> tÝnh chÊt ¸c liÖt h¬n , ngêi lÝnh hµo hïng h¬n . III. Tæng kÕt: - Nhan đề độc đáo, mới lạ. Nhan đề đã làm næi bËt h×nh ¶nh toµn bµi: “Nh÷ng chiÕc xe.

(95) kh«ng kÝnh”. T¸c gi¶ thªm vµo 2 ch÷ “ bµi th¬” lµ muèn nãi lªn chÊt thi cña hiÖn thùc , cu¶ tuæi tre hiªn ngang, dòng c¶m trÎ trung, vît lªn thiÕu thèn gian khæ, hiÓm nguy cña chiÕn tranh. - Chất liệu hiện thực, sinh động. Ngôn ngữ , giäng ®iÖu, giµu tÝnh khÈu ng÷, tù nhiªn , khoÎ kh¾n. IV –LuyÖn tËp: Hoạt động 4 : - Cho hs làm bài tập trắc nghiệm sau: 1, nh÷ng ngêi lÝnh l¸i xe ë chiÕn trêng lÇ nh÷ng ngêi nh thÕ nµo? a, L¹c quan , vui vÎ, dòng c¶m. b, Nghiªm nghÞ , kh¾c khæ c, Lu«n lu«n thiÕu ngñ. D, ThÝch ph× phÌo thuèc l¸. 2, C©u th¬ “ chØ cÇn trong… tr¸i tim “ tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gì?(hoán dụ) IV. Híng dÉn häc ë nhµ: Häc sinh học bài cũ chuẩn bị kiểm tra. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 48 KiÓm tra Truyện trung đại A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs - Nắm lại những kiến thức cơ bản về truyện trung đại Việt Nam những thể loại chủ yếu, giá trÞ néi dung vÇ nghÖ thuËt cña nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu. - Qua bài kiểm tra, đánh giá đợc trình độ của mình về kiến thức và năng lực diễn đạt..

(96) B. ChuÈn bÞ. 1, Gv ra đề, đáp án. 2 , Hs «n tËp theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: -1 Gv phát đề cho hs làm bài (đề +đáp án rút từ “ tập bộ đề -đáp án ngữ văn 9”) Hoạt động 2: -2 Hs làm bài. Hoạt động 3: -3 Gv thu bài và về nhà chấm. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………............................................. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 49 Tæng kÕt vÒ tõ vùng(tiÕp) A. Môc tiªu cần đạt: Gióp hs Nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6-9 (sự ph¸t triÓn cña tõ vùng, tõ mîn, tõ h¸n viÖt, thuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ xh, c¸c h×nh thøc trau dåi vèn tõ). B. ChuÈn bÞ. 1, Gv vẽ sơ đồ cầm lên bảng phụ. 2, Hs chuÈn bÞ theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài..

(97) Hoạt động 1: Hệ thống kiến thức về sự phát I. sự phát triển cuả từ vựng: triÓn cña tõ vùng. ?-T×m hiÓu c¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng b»ng cách hoàn thiện sơ đồ sau. Gv treo b¶ng phô C¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng. Ph¸t triÓn nghÜa cña tõ Ng÷. ph¸t triÓn sè lîng tõ ng÷. T¹o tõ míi. vay mù¬n. - Hs lên bảng điền vào sơ đồ. - Díi líp nhËn xÐt - Gv đánh giá cho điểm. - Sơ đồ hoàn thiện cuối cùng, các từ ngữ đợc điền màu đỏ trên sơ đồ? - T×m dÉn chøng minh ho¹ cho nh÷ng cách phát triển của từ vựng đã nêu trong sơ đồ. - Gv chia 3 nhãm hs lµm viÖc. Nhãm 1: ph¸t triÓn tõ vùng = c¸ch ph¸t triÓn nghÜa cña tõ? vd: Tõ “miÖng” cã nhiÒu nghÜa (1) h¸ miÖng ra. (2) MiÖng cèc. (3) Nhµ cã 5 miÖng. => Các nghĩa (2) (3) đợc chuyển theo phơng thøc Èn dô vµ ph¸t triÓn ho¸n dô ng«n ng÷. Nhãm 2: ph¸t triÓn tõ vùng = c¸ch t¹o Nhãm 2:Vd thªm tõ ng÷ míi. V¨n häc, tãan häc, sö häc, kh¶o cæ häc, nh©n chñng häc … Nhãm 3: ph¸t triÓn tõ vùng =c¸ch mîn Nhãm 3 vd: Ma kÐt ting, in ter nÐt, s¬ mi, xµ phßng. tiÕng ViÖt níc ngoµi . - Giang s¬n, thuû cung, s¬n l©m , ®iÖn. Hs tr×nh bµy nhËn xÐt . ¶nh, vò trêng … ?- Cã thÓ cã ng«n ng÷ mµ tõ vùng chØ ph¸t - Kh«ng? v×: triÓn theo c¸ch ph¸t triÓn sè lîng tõ ng÷ + Nhu cÇu giao tiÕp cña con ngêi ngµy cµng t¨ng nhng sè lîng tõ ng÷ kh«ng thÓ hay kh«ng? v× sao? đáp ứng nhu cầu đó nếu chỉ dựa vào việc - Hs thaá luËn vµ tr¶ lêi. ph¸t triÓn tõ ng÷. + V× vËy, ph¸t triÓn sè lîng tõ ng÷ chØ lµ mét trong nh÷ng c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng. II. Tõ mîn: Họat động 2: Hệ thống hóa hệ thống kiến 1. Khái niệm. thøc vÒ tõ mîn. - Nh÷ng tõ mîn cña ng«n ng÷ níc ngoµi để biểu thị sự vật hiện tợng, đặc điểm… ?- ThÕ nµo gäi lµ tõ mîn? mà tiếng việt cha có từ thích hợp để biểu thÞ .§ã lµ tõ mîn..

(98) Bé phËn tõ mîn quan träng nhÊt trong tiÕng ViÖt lµ mîn tõ tiÕng H¸n. - Giả sử , phụ nữ, nhi đồng. - MÝt tinh, tivi … ?- Cho vd vÒ tõ mîn? Yªu cÇu hs lµm bµi tËp 2 trong sgk ?- Chọn nhận định đúng? - Hs gÝ¶i thÝch c¸ch lùa chän yªu cÇu hs th¶o luËn bµi tËp 3 sgk ?- Theo c¶m nhËn cña em th× nh÷ng tõ mîn nh: X¨m, lèp, ( bÕp) ga, x¨ng, phanh… cã g× kh¸c so víi nh÷ng tõ mîn nh a-xÝt, ra-®i-o, vi-ta –min…?. Hoạt động 3: Hệ thống về từ Hán-Việt. ?-Thª nµo lµ tõ H¸n ViÖt? Cho vd? Hs lÊy vd.. 2. Bµi tËp 2: chọn câu nhận định(c) “TiÕng viÖt vay mîn nhiÒu tõ ng÷ cña c¸c ngôn ngữ khác là để đáp ứng nhu cầu giao tiÕp cña ngêi ViÖt” 3. Bµi tËp 3. - Nh÷ng tõ: s¨m, lèp, (bÕp) ga, x¨ng , phanh … tuy vay mợn nhng nay đã mất rồi, đãđợc Việt hoá hoàn toàn. VÒ ©m , nghÜa, vµ c¸ch dïng, nh÷ng tõ nµy không khác gì những từ đợc coi là thuần viÖt nh: bµn, ghÕ… cßn c¸c tõ: a-xÝt, ra-®io, vi-ta-min …lµ nh÷ng tõ vay mîn , cßn giữ nhiều nét ngọai lai ,cha đợc Việt hóa hoµn toµn, mçi tõ gåm nhiÒu ©m tiÕt , mçi ©m tiÕt kh«ng cã kh«ng nghÜa. III. Tõ H¸n ViÖt: 1. Kh¸i niÖm: - Tõ h¸n viÖt lµ tõ mîn cña tiÕng H¸n nhng đợc phát âm và đợc dùng theo cách dùng tõ cña tiÕng ViÖt .. 2. Bµi tËp 2: Yêu cầu hs đọc bài tập 2 sgk? chän (b) ?- Chọn quan niệm đúng trong những “ Từ hán việt là bộ phận quan trọng của quan niÖm sau?(sgk) líp tõ mîn gèc Hµn “ - Hs gi¶i thÝch t¹i sao kh«ng chän (a), (c) , (d) . IV. thuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ xh: Hoạt động 4: Hệ thống về thuật ngữ và 1. Khái niệm. biÖt ng÷ x· héi? a, ThuËt ng÷: Lµ nh÷ng tõ ng÷ biÓu thÞ Nªu kh¸i niÖm vÒ thuËt ng÷ vµ biÖt ng÷ x· kh¸i niÖm khoa häc, c«ng nghÖ vµ thêng héi. dïng trong c¸c v¨n b¶n khoa häc, c«ng nghÖ. Thêng mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ 1 kh¸i niÖm vµ ngîc l¹i. - ThuËt ng÷ kh«ng cã tÝnh bØªu c¶m . b, thuật ngữ xh: là những từ chỉ đợc dùng trong 1 tầng lớp xh nhất định. Hs th¶o luËn vÒ vai trß cña thuËt ng÷ trong 2. Vai trß thuËt ng÷: đời sống hiện nay. quan träng: - Khoa häc, c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ , trình độ dân trí ngày càng nâng cao , nhu cÇu nhËn xÐt vÒ khoa häc , c«ng nghÖ t¨ng vät . ?-LiÖt kª mét sè tõ ng÷ lµ biÖt ng÷ xh? 3. Mét sè biÖt ng÷ xh: Hoạt động 5: Hệ thống về trau dồi vốn - Ngỗng, cọp, cớm….

(99) tõ: ?- Nªu c¸c h×nh thøc trau dåi vèn tõ. Cho V. Trau dåi vèn tõ. vd ? 1. H×nh thøc trau dåi vèn tõ: a, Cách 1: Rèn luyện để nắm đầy đủ và chÝnh x¸c nghÜa cña tõ vµ c¸ch dïng tõ. Vd : tõ “xu©n” : “b¶y m¬i chÝn tuæi xu©n trong s¸ng vào cuộc đời trờng sinh nhẹ nh cánh bay” “ Xuân ơi xuân em mới đến dăm năm” b. Cách 2: Rèn luyện để biết thêm những tõ cha biÕt, lµm t¨ng v«n tõ . VD: HiÓu nghÜa tõ “ häc tËp” cã thÓ gi¶i ?- Giải thích nghĩa từ: bách khoa toàn th- thích đợc nghĩa các từ: học hành học tủ… …( chia 4 nhãm - mçi nhãm 2 tõ, nhãm 2. Gi¶i nghÜa tõ: 4: Gi¶i nghÜa tõ thø 2 + c©u hái ) - B¸ch khoa toµn thñ: Tõ ®iÓn b¸ch khoa, Các nớc thờng dùng biện pháp gì để bảo ghi đầy đủ tri thức của ngàng. hộ mạu dịch( đánh thuế cao hàng hoá - Bảo hộ mậu dịch: (chính sách) Bảo vệ nhËp khÈu). s¶n xuÊt trong níc chèng l¹i sù c¹nh tranh cña hµng ho¸ níc ngoµi trªn thÞ trêng níc m×nh. - Dự thảo: thảo ra để đa thông qua “ động từ” bản thảo để đa thông qua ( danh từ ) - Đại sứ quán: Cơ quan đại diện chính thức vµ tßan diÖn cña mét nhµ níc ë níc ngoµi do một đại sứ đặc mệnh toàn quyền đứng ®Çu ( kh¸c l·nh sù qu¸n ) - Hậu duệ : con cháu ngời đã chết khẩu khí ?- Söa lçi dïng tõ trong c¸c c©u . - KhÈu khÝ : khÝ ph¸ch cña con ngêi. a, lĩnh vực kinh doanh béo bổ này đã thu - Môi sinh : môi trờng sinh sống của sinh hót sù ®Çu t cña nhiÒu c«ng ty lín … vËt 3. Söa lçi dïng tõ : b, Ngày xa Dơng Lẽ đối sử tệ bạc với Lu - Dùng sai từ béo bổ ( cung cấp nhiều chất Bình là để bæ) Lu B×nh thÊy sÊu hæ mµ … - Thay bằng “ béo bở” ( để mang lại nhiều C,Báo chí đã tấp nập đa tin về sự kiện lợi nhuận). seagames 22 … - Dïng sai tõ “ Đ¹m b¹c” ( cã Ýt thøc ¨n toàn thứ dẽ tiền chỉ đủ ở mức tối thiểu) - Thay b»ng “ TÖ b¹c” ( kh«ng nhí g× ¬n nghÜa) - Dïng sai tõ “ TÊp nËp” ( Gîi t¶ quang cảnh tả động ngời qua lại không gớt ). Thay b»ng tíi tÊp liªn tiÕp dån dËp, c¸i này cha qua cái khác đã đến . IV. Điều chỉnh kế hoạch. Học sinh soạn tiết. D, Điều chỉnh kế hoạch. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………................................................

(100) Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 50 NghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù A. Mục tiêu cần đạt: Gióp hs: - HiÓu thÕ nµo lµ nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù, vai trß vµ ý nghÜa cña yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù. LuyÖn tËp diÔn c¸c yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù vµ viÕt ®o¹n v¨n b¶n tù sù cã sö dông c¸c yÕu tè nghÞ luËn . B. ChuÈn bÞ: 1, GV chuẩn bị tài liệu. 2, Hs đọc trớc bài ở nhà: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động1: Hớng dẫn mục I. I. t×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n - Gv chia hs thµnh 2 nhãm . b¶n tù sù. - Nhóm 1: Làm việc cùng đọan a. 1. vd. đọan 2: làm việc cùng đoạn b. Đo¹n a, lµ nh÷ng suy nghÜ néi t©m cña yªu cÇu nh©n vËt «ng gi¸o trong truyÖn(L·o 1.xác định các chủ thể hiện rõ tính chất nghị Hạc) của Nam Cao, nh một cuộc đối luận trong 2 đoạn trích đã dẫn. thoại ngầm ,ông giáo đối thoại với chính 2. xác định những dấu hiệu sau và đặc điểm của mình rằng vợ mình không ác để “chỉ.

(101) nghÞ luËn trong 1 v¨n b¶n ?. buồn chứ không nỡ giận”. Để đi đến quyết định ấy, ông giáo đã đa ra các luËn ®iÓm vµlËp luËn theo logÝc sau: - Nêu vấn đề: Nếu ta không cố tìm mà hiÓu nh÷ng ngêi xung quanh th× ta lu«n có cớ để mà tàn nhẫn và độc ác với họ. - 2 nhãm lµm viÖc trong 10’. - Phát triển vấn đề: Vợ tôi không phải là - Sau đó trình bày kết qủa. ngêi ¸c nhng së dÜ thÞ trë nªn Ých kû , - Nhãm b¹n nhËn xÐt, bæ xung. tàn nhẫn làvì thị đã quá khổ. Vì sao - Gv chuÈn kiÕn thøc. vËy? + Khi ngời ta đau chân thì chỉ nghĩ đến c¸i ch©n ®au cña m×nh (tõ mét quy luËt tù nhiªn). + Khi ngêi ta khæ qu¸ th× ngêi ta kh«ng còn nghĩ đến ai đợc nữa (nh quy luật ở trªn mµ th«i) . + Vì cái bản chất tốt đẹp của ngời ta bị nh÷ng mèi lo …. - Kết thúc vấn đề “Tôi biết vậy …giận”. VÒ h×nh thøc, ®o¹n v¨n chøa nhiÒu tõ, c©u mang tÝnh NL: Đã lµ c¸c c©u h« øng thÓ hiÖn c¸c ph¸n ®o¸n díi d¹ng: 3. YÕu tè nghÞ luËn lµm cho ®o¹n v¨n s©u s¾c NÕu… th×; v× thÕ…cho nªn. C©u v¨n ng¾n gän, khóc triÕt. nh thÕ nµo.  ¤ng gi¸o cã häc thøc, hiÓu biÕt giµu lßng th¬ng ngêi, lu«n suy nghÜ, tr¨n trë, d»n vÆt vÒ c¸ch sèng, c¸ch nhin ngêi ,nhìn đời. *Đoạn b: Cuộc đối thoại của Kiều và Ho¹n Th diÔn ra díi h×nh thøc nghÞ luËn. LËp luËn cña KiÒu thÓ hiÖn ë mÊy c©u ®Çu, sau c©u chµo mØa mai lµ nhòng lêi đay nghiến: Xa nay đàn bà có mấy ngời ghª gím , cay nghiÖt nh mô –vµ xa nay cµng cay nghiÖt th× cµng chuèc lÊy oan tr¸i ( cµng….cµng) .Ho¹n Th lËp luËn xuÊt s¾c víi 4 luËn ®iÓm: + Thứ nhất: Tôi là đàn bà nên gen tuông lµ chuyÖn thêng t×nh (nªu mét lÏ thêng ) +Thứ 2: Ngoài ra tôi cũng đã đối xử tốt víi c« khi ë g¸c viÕt kinh: Khi c« trèn khái nhµ, t«i c òng ch¼ng ®uæi theo (kÓ c«ng) ?- Trong đoạn văn nghị luận ngời ta thờng +Thứ 3: Tôi với cô đều trong cảnh chång chung ch¾c g× ai nhêng cho ai. dïng tõ vµ c©u nµo. +Thứ 4: Nhng dù sao tôi cũng đã trót g©y ®au khæ cho c« nªn b©y giê chØ biÕt tr«ng cËy vµo lîng khoan dung réng lín của cô (nhận tội, đề cao, tâng bốc Kiều) Víi lËp luËn trªn, KiÒu ph¶i c«ng nhËn tµi cña Ho¹n Th “kh«n ngoan…Lêi”. Và vì lập luận ấy mà HT đã đặt Kiều vµo 1 t×nh thÕ khã sö :”tha ra …nhen”..

(102) -Dïng quan hÖ tõ: NÕu… th×, v× thÕ cho nªn dïng phô tõ : cµng …cµng… ?- Từ việc tìm hiểu vd, em cho biết yếu tố nghị -Dùng câu miêu tả, khẳng định, câu luËn trong v¨n b¶n tù sù biÓu hiÖn b»ng c¸ch ghÐp… nµo? H×nh thøc thÓ hiÖn vµ t¸c dông cña nã trong v¨n b¶n tù sù? 2. Bµi häc: Hs đọc “Ghi nhớ” sgk. - Trong VBTS, để ngời đọc (ngời nghe ) phải suy nghĩ về một vấn đề nào đó ,ngời viết (ngời kể ) và nhân vật có khi nghÞ luËn = c¸ch nªu lªn c¸c ý kiÕn, Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập. nhËn xÐt cïng nhòng lý lÏ vµ dÉn chøng, Dựa vào mục I để lầm bài tập 1+2. nội dung đó thờng diễn đạt = hình thức - Tr×nh bµy miÖng . lËp luËn, lµm cho c©u truyÖn thªm phÇn triÕt lý. II. LuyÖn tËp: IV. Hướng dẫn học bài ở nhà . Học sinh soạn tiết 51. D, Điều chỉnh kế hoạch. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………................................................ Ngµy so¹n: 25/ 10/ 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TuÇn 11 TiÕt 51-52 Đoàn thuyền đánh cá-Huy Cận A. Mục tiêu cần đạt . Gióp hs -Thấy và đợc sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ và cảm hứng về lao động của tác giả đã tạo nên những hình ảnh đẹp, tráng lệ, giàu màu sắc lãng mạng trong bài thơ “đoàn thuyền đánh cá” - Cảm nhận đợc những tình cảm , cảm xúc chân thành của nhân vật trữ tình - ngời ch¸u - vµ h×nh ¶nh ngêi bµ giµu t×nh th¬ng, giµu hi sinh trong bµi th¬ “ BÕp Löa”..

(103) - Thấy đợc nghệ thuật diễn tả cảm xúc thông qua hồi tởng kết hợp với miêu tả, tự sự, b×nh luËn cña t¸c gi¶ trong bµi th¬. - RÌn luyÖn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè nghÖ thuËt (H×nh ¶nh, ng«n ngữ, âm điệu) vừa cổ điển vừa hiện đại trong bài thơ. B. ChuÈn bÞ: 1, GV đọc t liệu phân tích, bình giảng. 2, Hs so¹n bµi theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. ?-Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Huy CËn? - Hs kh¸c bæ xung. - Gv chèt 1 sè ®iÓm ->. I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶. - Huy CËn (1919 - 2005) quª lµng ¢n Phó HuyÖn Vô Quang, tØnh Hµ TÜnh. - Lµ nhµ th¬ næi tiÕng trong phong trµo th¬ míi. - Sau CM th¸ng 8 gi÷ nhiÒu träng tr¸ch trong chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng, lµ nhµ th¬ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam . - Gi÷a 1958, hån th¬ Huy CËn thùc sù n¶y në trë l¹i vµ dåi dµo c¶m høng vÒ thiªn nhiên đất nớc, về lao động và thiên nhiên cuéc sèng míi . ?- KÓ tªn c¸c t¸c phÈm chÝnh cña Huy -T¸c phÈm chÝnh: Löa thiªng (1940), trêi CËn? mçi ngµy l¹i s¸ng (1958), §Êt në hoa (1960) Bài thơ cuộc đời (1963), Hai bàn tay em ( 1967) . - Ông đợc nhà nớc trao tặng giải thởng HCM n¨m 1996. ?- Nêu hoàn cảnh ra đời bài thơ, xuất xứ?. 2. Hoàn cảnh ra đời bài thơ: - Bài thơ ra đời giữ năm 1958 trong chuyến ®i thùc tÕ dµi ngµy ë vïng má Qu¶ng Ninh và đợc rút từ tập thơ “trời mỗi ngày lại sáng “. - Giäng vui , phÊn chÊn . - Gv đọc 4 khổ đầu -Gọi hs đọc. -Hs đọc thầm chú thích sgk. 3. §äc ?-Tr×nh bµy bè côc bµi ? Nªu ý chÝnh tõng 4. Tõ khã phÇn ? 5. Bè côc: -7 Khæ -3 phÇn: + 2 Khæ ®Çu: C¶nh ra kh¬i + 4 Khổ tiếp: Cảnh đánh cá trongđêm . + Khæ cuèi: C¶nh trë vÒ Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. ?- C¶m høng bao trïm bµi th¬ lµ g×?. II. Ph©n tÝch. - Hai c¶m høng bao trïm hoµ quÖn vµ thèng nhÊt trong bµi th¬ lµ :c¶m høng thiªn nhiªn,.

(104) Gv chuyÓn ý. vũ trụ và cảm hứng về lao động, về những ngời lao động mới đanh xây dựng đất nớc.. 1. C¶nh ra kh¬i - Ra kh¬i lóc hoµng h«n bu«n xuèng –NT so s¸nh . - Màn đêm là cánh cửa, sóng là then cửa -> NT ẩn dụ ->màn đêm dày đặc, chỉ có sóng vµ bãng tèi. - C©u h¸t c¨ng buåm ->hµo høng, tin tëng, ?- §oµn thuyÒn ra kh¬i víi khÝ thÕ nh thÕ h¨m hë. nµo ? - Hát về sự giàu có vàđẹp đẽ của biển cả, cá ?- Họ hát về điều gì? Từ đó em cảm nhận bạc, cá thu …. Đó chính là lòng yêu biển đợc ở họ tình cảm gì? yêu lao động đến thiết tha. hs đọc 4 khổ tiếp . 2. Cảnh đánh cá ban đêm ?- Cảnh đoàn thuyền đi trên biển và chuẩn - Cảnh đoàn thuyền lớt đi êm trên biển đêm bị đánh bắt đợc miêu tả nh thế nào ? trăng và chuẩn bị đánh cá đợc tả nh bøc tranh l·ng m¹n hµo hïng “ l¸i giã ?- C¶nh viÕt “ l¸i giã …” gîi cho em ®iÒu víi buåm tr¨ng” g×? ->Trăng, gió, mây đã hoà nhập với con thuyền, con thuyền đánh cá vốn bé nhỏ trớc biển cả bao la đã trở thành con thuyền kỳ vĩ, khæng lå, hßa nhËp víi kÝch thíc réng lín cña thiªn nhiªn vò trô: L¸i giã, buåm tr¨ng, m©y cao, biÓn b»ng, dß bông biÓn, giµn ®an ?- C¸c tõ “dß “, “dµn ®an thÕ trËn “ gîi thÕ trËn … công việc đánh cá nh thế nào? -> Đánh cá: Tìm kiếm trong lòng đại dơng nh đánh trận –cũng phải dàn thế trận , vây ?- Khæ 4 miªu t¶ c¶nh g×? biÖn ph¸p nghÖ b¾t . thuËt? -Khæ 4: C¶nh trêi, biÓn, ¸nh tr¨ng, mµu s¾c cá tạo nên cảnh đẹp kỳ lạ -> thể hiện cảm xúc yêu biển dào dạt “cái đôi em quẫy trăng GV bình những hình ảnh này có vẻ đẹp của vàng choé tranh sơn mài lung linh, huyền ảo, đợc Đêm thở sao lùa …”-> Nhân hoá. s¸ng t¹o b»ng liªn tëng, tëng tîng bay bæng tõ sù quan s¸t hiÖn thùc. ?- Khæ 5 cho ta biÕt ®iÒu g×? Hs đọc 2 khổ đầu ?-Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong hoàn c¶nh nµo ?t/gi¶ dïng NT g× ? ?-T¸c gi¶ liªn tëng tµi t×nh nh thÕ nµo ? biÖn ph¸t NT?. - Khæ 5: Kh¶ n¨ng v« tËn quý gi¸ cña biÓn đối với cuộc sống con ngời, cảnh đánh cá lãng mạn, thơ mộng: Lời hát cất lên để gọi c¸, tr¨ng ë trªn cao in xuèng mÆt níc, sãng vỗ nhè nhẹ vào mạn thuyền - đánh cá nh cuéc d¹o ch¬i ng¾m tr¨ng biÓu hiÖn sù say xa, hµo hïng vµ nh÷ng m¬ íc bay bæng cña ?- Cảnh lao động đánh cá (kéo lới) đợc tả con ngời muốn hoà hợp với thiên nhiên . nh thÕ nµo? -“Ta kÐo xo¨n tay chïm c¸ nÆng “->kÐo hÕt ?- Kết quả lao động? sức, liền tay, liên tục -> Lao động nặng nhọc, vất vả nhng hết sức khẩn trơng. Họ đã thu đợc kết quả mĩ mãn “chùm cá nặng” trong bÇu kh«ng khÝ tù ?-§oµn thuyÒn trë vÒ trong thêi gian nµo ? do, võa hµo hïng võa th¬ méng. cã ®iÓm g× kh¸c víi khæ 1 ? 1. C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ. - §oµn thuyÒn trë vÒ vµo mét ngµy míi rùc.

(105) rỡ -> “Mặt trời đội biển nhô màu mới “ ?- Hình ảnh nào đợc lặp lại? lặp lại có ý ->Đối lập khổ 1. nghÜa g×? -“C©u h¸t c¨ng buåm” thÊp tho¸ng tõ ®Çu ->Cuèi bµi biÓu thÞ niÒm tin , lßng l¹c quan yêu cuộc sống lao động của con ngời . ?- Khæ th¬ cuèi mang mµu s¾c nh thÕ nµo? - Mµu s¾c t¬i s¸ng rùc rì -> t¬ng lai t¬i s¸ng. §oµn thuyÒn vÉn hao høng ch¹y ®ua với thời gian, với mặt trời, một ngày mới đã bắt đầu .Hình ảnh “mặt trời đội biển” nhô lên trên sóng nớc xanh lam thật đẹp hùng vÜ, tr¸ng lÖ. §Ñp h¬n n÷a lµ søc tëng tîng s¸ng t¹o “m¾t c¸ huy hoµng… ph¬i” III .Tæng kÕt. Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. 1. Néi dung: - Khắc hoạ nhiều hình ảnh đẹp tráng lệ, thể ?- Bài thơ khắc hoạ hình ảnh gì? từ đó em hiện sự hài hoà giữa thiên nhiên và con ngời cảm nhận đợc điều gì từ nhà thơ? lao động, bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trớc đất nớc và cuộc sống. 2. NghÖ thuËt : ?-Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch x©y dùng h×nh - X©y dùng h×nh ¶nh b»ng liªn tëng , tëng t¶nh, ©m hëng giäng ®iÖu bµi th¬? ợng phong phú, độc đáo; Âm hởng hào hïng khoÎ kho¾n, l¹c quan. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh soạn và đọc Bài thơ “Bếp Lửa”. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….................................. Ngµy so¹n: 25/ 10 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 53 Tæng kÕt vÒ tõ vùng. (TiÕp theo) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Nắm vững hơn và biết vận dụng những kíên thức về từ vựng đã học từ lớp 6->.

(106) 9(tõ tîng thanh-t tîng h×nh,mét sè phÐp tu tõ tõ vùng: So s¸nh, Èn dô, ho¸n dô, nh©n hãa, nãi qu¸, nãi gi¶m - Nãi tr¸nh, ®iÖp ng÷, ch¬i ch÷) B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn gi¶i bµi tËp sgk. 2.Hs đọc trớc sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hệ thống hoá từ tợng thanh I. Từ tợng thanh –từ tợng hình . h×nh. 1. Kh¸i niÖm: ?- ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh, tîng h×nh? - Tõ tîng thanh: Gîi t¶ ©m thanh cña nh©n vËt . - Tõ tîng h×nh: Gîi h×nh d¸ng cña ngêi, vËt. ?- T×m nh÷ng tªn loµi vËt lµ tõ tîng thanh? 2. Tªn loµi vËt lµ tõ tîng thanh: ?- Xác định từ tợng hình và giá trị sử dụng -Tu hú , tắc kè , bò … cña chóng trong ®o¹n trÝch. (- Hs đọc đoạn trích T147-sgk) 3. Xác định từ tợng hình và giá trị của chóng: - Lốm đốm, lê thê, loáng thoáng, lồ lộ . -> Miêu tả đám mây 1 cách cụ thể và Hoạt động 2: Hệ thống hoá các biện pháp sống động. tu tõ t vùng. II. Mét sè biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng: ?- Nªu kh¸i niÖm so s¸nh,Èn dô? 1. kh¸i niÖm : a, So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt t¬ng đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm .. ?- ThÕ nµo lµ nh©n ho¸,Èn dô?. b, Èn dô lµ gîi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy = Tên sự vật khác có nét tơng đồng với nã nh»m t¨ng søc gîi c¶m cho sù diÔn đạt. c, Nh©n ho¸: T¶ hoÆc gäi con vËt, c©y cối, đồ vật bằng những từ ngữ vốn đợc dùng để gọi hoặc tả con ngời làm cho thế giíi loµi vËt, c©y cèi trë nªn gÇn gòi víi cong ngời, biểu thị đợc suy nghĩ, tình c¶m cña con ngêi.. ?-Nãi qu¸ lµ g×?cho vÝ dô?. d, Ho¸n dô: Gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm b»ng tªn cña 1 sù vËt, hiÖn tîng, kh¸i niÖm kh¸c cã quan hÖ gÇn gòi víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh gîi c¶m cho sự diễn đạt..

(107) e, Nói quá: Biện pháp tu từ phóng đại mức độ quy mô, tính chất của sự vật, ?- Thế nào là nói giảm, nói tránh hs lấy ví hiện tợng đợc miêu tả để nhấn mạnh, gây dô? Ên tîng, t¨ng søc biÓu c¶m. VD : Bao giờ cây cải làm đình Gç lim th¸i ghÐm th× m×nh lÊy ta …. g, Nãi gi¶m, nãi tr¸nh: Lµ biÖn ph¸p tu ?- Nêu khái niệm phếp tu từ điệp ngữ ? cho ví từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển dô? chuyÓn, tr¸nh g©y c¶m gi¸c ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc, mÊt lÞch sù. h, §iÖp ng÷: - Khi nãi hoÆc viÕt ngêi ta cã thÓ dïng biện pháp lặp lại từ ngữ, (hoặc cả câu) để lµm næi bËt ý g©y c¶m xóc m¹nh .C¸ch lÆp l¹i nh vËy gäi lµ phÐp ®iÖp ng÷ . vd: “Nh÷ng lóc say xa còng muèn chõa. muèn chõa nhng tÝnh l¹i hay a. hay a nên nỗi không chừa đợc chừa đợc nhng mà vẫn chẳng chừa. (nguyÔn KhuyÕn) (§iÖp vong trßn) i, Ch¬i ch÷ . ?- Ch¬i ch÷ lµ g× ?Cho vÝ dô? - Là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm hài hớc … lµm c©u v¨n hÊp dÉn vµ thó vÞ. Vd: “Cßn trêi cßn níc cßn non ?- Ph©n tÝch vÝ dô Cßn c« b¸n rîu anh cßn say sa” - Tõ “say sa” nhiÒu nghÜa say rîu. Say c« b¸n rîu.. Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập. Bài 1: Vận dụng kiến thức đã học vè 1 số phÐp tu tõ tõ vÑng dÓ ph©n tÝch nÐt nghÖ thuËt độc đáo của những câu thơ sau: a) Thµ r»ng liÒu mét th©n con Hoa dï r· c¸nh l¸ cßn xanh c©y. b) Trong nh tiÕng h¹c bay qua. đục nh tiếng suối mới ra…vời tiếng khoan … TiÕng mau sÇm sËp .,.. C) Lµn thu thuû, nÐt xu©n s¬n ………… Sắc đành đòi 1 tài đành …hai”. D, Gác kinh viện sách đôi nơi .Trong gang. II. LuyÖn tËp: 1. a, phÐp tu tõ Èn dô: - Hoa, cánh: Chỉ Thuý Kiều và cuộc đời nµng. - Cây, lá: chỉ gia đình Kiều và cuộc sống cña hä. =>ý nói Thuý Kiều bán mình để chuộc gia đình . b, PhÐp tu tõ so s¸nh: - So sánh tiếng đàn của Thuý Kiều với tiÕng víi tiÕng H¹c, tiÕng suèi, tiÕng giã thoảng, tiếng trời đổ ma ->Nhấn mạnh nó hay nh trời sinh ra đã vậy rồi. c, PhÐp nãi qu¸: - T Kiều có sắc đẹp đến mức “Hoa gen ,LiÔu hên” .Nhê biÖn ph¸p nãi qu¸ Ng Du đã thể hiện đầy ấn tợng 1 nhân vËt tµi s¾c vÑn toµn. Ngoµi ra cßn cã nghÖ thuËt nh©n ho¸ (hoa gen , hên) d, phÐp nãi qu¸:.

(108) tÊc l¹i gÊp 10 quan san .. e) Cã tµi mµ cËy chi tµi Ch÷ tµi mµ ….vÇn. - G¸c quan ©m, n¬i T KiÒu bÞ H Th b¾t ra chép kinh, rất gần với phòng đọc sách cña T Sinh. Tuy cïng ë trong khu vên nhµ H Th, gÇn nhau trong gang tÊc nhng giê c¸ch trë gÊp 10 quan san .B»ng lèi nãi qu¸, Ng Du cùc t¶ sù xa c¸ch gi÷a th©n phËn c¶nh ngé cña Thóc Sinh vµ T KiÒu. e, PhÐp ch¬i ch÷: “Tµi” vµ “Tai”. 2, Bµi 2: Bài 2: Vận dụng kiến thức đã học về 1 số A, Biện pháp nói quá: Dùng đá núi cũng phép tu từ từ vựng để phân tích nét nghệ thuật mòn”, “nớc sông phải cạn” để nhấn m¹nh sù trëng thµnh vµ khÝ thÕ cña nghÜa độc đáo trong những câu thơ : qu©n Lam S¬n. A, Gơm mài đá, đá núi … Voi uèng níc …..c¹n B, BiÖn ph¸p so s¸nh: - Dùng “nh tiếng hát xa”, ‘ nh vẽ” để miªu t¶ kh«ng gian thanh b×nh, th¬ méng ®ang tån t¹i ngay trong lßng cuéc B, TiÕng suèi …. kh¸ng chiÕn l©u dµi, gian khæ; nã thÓ ……. hiÖn tinh thÇn l¹c quan c./m cña mét t©m Cha ngñ ….nhµ . hån thi sÜ”. C, Ngêi ng¾m tr¨ng soi…sæ Tr¨ng nhßm…..th¬ D, MÆt trêi cña b¾p …. MÆt trêi cña mÑ ….. C, Phép nhân hoá: nhà thơ đã nhân hoá ¸nh tr¨ng, biÕn tr¨ng thµnh ngêi b¹n tri ©m tri kû. D, phÐp Èn dô: Tõ “mÆt trêi” trong c©u th¬ thø 2 chØ em bÐ trªn lng mÑ .Èn dô này thể hiện sự gắn bó của đứa con với ngời mẹ, đó là nguồn sống, nguồn nuôi dìng niÒm tin cña mÑ vµo ngµy mai.. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh tự soạn Tiết 54 D, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n: 25 / 10 / 2008.

(109) Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt :54 TËp lµm th¬ t¸m ch÷. A. Mục tiêu cần đạt. Gióp hs - Nắm đợc đặc điểm, khả năng miêu tả, biểu hiện phong phú của thể thơ tám chữ. - Qua hoạt động tập làm thơ tám chữ mà phát huy tinh thần sáng tạo, sự hứng thú trong häc tËp, rÌn luyÖn thªm n¨ng lùc c¶m thô th¬ ca. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv nghiªn cøu tµi liÖu. 2, Hs đọc trớc bài ở nhà - làm một bài thơ tám chữ ở nhà . C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định lớp, kiểm tra bài cũ. 1. ổn định nề nếp. 2. KiÓm tra bµi cò:? §äc thuéc lßng bµi th¬ “BÕp Löa”. Nªu thÓ th¬ vµ néi dung bµi th¬? II. Giíi thiÖu bµi míi: III. Tæ chøc bµi míi. Hoạt động 1: Hớng dẫ nhận diện thể thơ I. Nhận diện thể thơ 8 chữ . t¸m ch÷ . 1. §äc vd sgk. 2. NhËn xÐt: A, Nhận xét về số chữ trong mỗi dòng ở - Mỗi dòng đêu có 8 chữ . c¸c ®o¹n th¬ trªn? B, T×m nh÷ng ch÷ cã chøc n¨ng gieo vÇn ë * ë ®o¹n 1 c¸ch gieo vÇn ch©n liªn tiÕp, mỗi đoạn .Vận dụng kiến thức về vần chân, chuyển đổi theo từng cặp: Tan - ngàn; mới vần lng, vần liền, vần gián cách đã học để - gội; bừng - rừng; gắt - mật . nhËn xÐt vÒ c¸ch gieo vÇn cña tõng ®o¹n? *ë ®o¹n 2: - C¸c cÆp vÇn: vÒ - nghe; häc - nhäc; bµ -xa. - NhËn xÐt: VÇn ch©n theo tõng cÆp khu«n ©m . *ë ®o¹n 3: - C¸c cÆp vÇn: Ng¸t - h¸t, non - son, døng C, Nhận xét về cách ngắt nhịp ở mỗi đọan - dựng, tiên-nhiên. th¬ trªn? - NhËn xÐt: VÇn ch©n gi¸n c¸ch theo tõng cÆp (cßn gäi lµ vÇn «m). - C¸ch ng¾t nhÞp ®a d¹ng, linh ho¹t: vd:+ Nào đâu/những đêm vàng/bên bờ suèi. Ta say mồi / đứng uống/ánh trăng tan. ? Nh vậy làm thế nào để có thể nhận diện + Mẹ cùng cha /công tác bận/ không về. th¬ t¸m ch÷? Ch¸u ë cïng bµ/bµ b¶o/ ch¸u nghe… *Ghi nhí: Th¬ 8 ch÷ lµ thÓ th¬ mçi dßng 8 ch÷, cã c¸ch ng¾t nhÞp rÊt ®a d¹ng, bµi th¬ cã thÓ gåm nhiÒu ®o¹n dµi ,cã thÓ chia thµnh c¸c khæ (thêng mçi khæ 4dßng) vµ cã nhiÒu c¸ch gieo vÇn nhng phæ biÕn nhÊt lµ phÇn.

(110) ch©n (gie« liªn tiÕp hoÆc gi¸n c¸ch). Hoạt động 2 : Hớng dẫn luyện tập, điền tõ , söa vÇn. Bµi 1: §iÒn vµo chç trèng cuèi c¸c dßng th¬ mét trong c¸c tõ :ca h¸t, b¸t ng¸t, ngµy qua, mu«n hoa, sao cho phï hîp.. II. LuyÖn tËp nhËn diÖn thÓ th¬ 8 ch÷ . Bµi 1: Hãy cắt đứt những dây đàn /ca hát/ Nh÷ng s¾c tµn vÞ nh¹t cña / ngµy qua/ Nâng đón lấy màu xanh hơng/ bát ngát/ Cña ngµy mai mu«n thña víi/ mu«n hoa/ - Các từ đợc điền theo thứ tự: Cũng mất, tuần hoàn, đất trời(thơ Xuân Diệu). Bµi 2: H·y ®iÒn vµo ch« trèng . Cuèi c¸c dßng th¬ mét trong c¸c tõ :còng mất , đất trời , tuần hoàn , sao cho phù hợp. - Giờ náo nức của một thời trẻ dại Hìi ngãi n©u, hìi t¬ng tr¾ng, cöa g¬ng. Bµi 3: §o¹n th¬ sau trong bµi” tùu trêng” Nh÷ng chµng trai 15 tuæi vµo trêng. của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thứ 3 Rơng nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc. .H·y chØ ra chç sai ,nãi lý do , t×m c¸ch söa lại cho đúng .. Hoạt động 3: Hớng dẫn thực hành làm III. Thực hành làm thơ 8 chữ. th¬. - Khổ thơ đã điền: Bµi 1 : t×m nh÷ng tõ thÝch hîp (đúng thanh đúng vần) để điền vào chỗ Trời trong biếc không qua mây gợn trắng. Giã nåm nam léng thæi c¸nh diÒu xa trèng trong khæ th¬: Hoa lựu nở đầy một/ vờn/đỏ nắng. Lũ bớm vàng lơ đãng lớt bay / qua/ *Tõ ®iÒn vµo chç trèng ë cu«i dßng th¬ thø 3 ph¶i mang thanh b»ng . *Tõ ®iÒn vµo chç trèng ë cuèi dßng thø 4 phải có khuôn âm (a) để hiệp vần với chữ “xa” cuèi dßng thø 2 vµ mang thanh b»ng. - Mỗi độ thu vềlòng sao xuyến lạ Nhí n«n nao tiÕng trèng buæi tùu trêng. Bài 2: Khổ thơ sau còn thiếu 1 câu. Hãy Con đờng nhỏ tiếng nói cời rộn rã. làm thêm câu cuối sao cho đúng vần, hợp /Bóng ai kia thấp thoáng giữa màn sơng?/ hoÆc: Thoang tho¶ng h¬ng bay dÞu ngät víi néi dung c¶m xóc tõ 3 c©u tríc. quanh ta.. Bài 3: Hớng dẫn trao đổi theo nhóm về các bµi th¬ . Theo thể tám chữ đã làm ở nhà để trình bày tríc líp . - Mỗi nhóm cử đại diện đọc và bình bài th¬ cña nhãm m×nh . - Díi sù híng dÉn cña c«, c¶ líp tham gia nhận xét đánh giá các bài thơ đã đợc đọc, b×nh .. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà:.

(111) Học sinh tự soạn tiết 55. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................…. Ngµy so¹n: 27/10/2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 55 Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh - Qua bài viết, củng cố lại nhận thức về các truyện trung đại đã học từ giá trị nội dung t tởng đến hình thức thể loại, bố cục, cách kể truyện. Hs nhận rõ đợc u nhợc điểm trong bài viết của mìnhđể có ý thức sửa chữa, khắc phục. - RÌn kü n¨ng söa ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n, nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. B. ChuÈn bÞ: 1, GV chÊm bµi. 2, Học sinh «n bµi. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I, hoạt động kiểm tra vở bài tập . II, Tæ chøc bµi míi: Hoạt động 1: Mục đích yêu cầu của tiết học. 1, GV nêu theo kết quả cần đạt. 2, Học sinh l¾ng nghe Hoạt động 2: Trả bài 1, Giáo viên tr¶ bµi cho hs. 2, Học sinh đọc kỹ , suy ngẫm về bài làm của mình trên cơ số lời phê, sửa chữa và điểm số đã cho của giỏo viờn. Hoạt động 3: Học sinh chữa bài theo đáp án 1, Giỏo viờn cùng học sinh xây dụng đáp án và biểu điểm 2, Dựa vào đáp án học sinh tiếp tục sửa chữa bài. (đáp án , biểu điểm ở tiết 48) Hoạt động 4: Đọc bình. 1, Gv chữa hs đọc bài tập của …………………………(khá) 2, HS nhËn xÐt vÒ bµi cña b¹n . * KÕt qu¶ lµm bµi Kh¸ :………………………...

(112) T. B×nh……………………... Yõu:………………………... IV. Hướng dẫn học bài ở nhà: Học sinh tự soạn tiết 56 + 57. C, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………....... Ngµy so¹n: 27/ 10 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. TiÕt 56+57 BÕp Löa. Bằng Việt A. Mục tiêu cần đạt . Gióp hs - Cảm nhận đợc những tình cảm , cảm xúc chân thành của nhân vật trữ tình - ngời ch¸u - vµ h×nh ¶nh ngêi bµ giµu t×nh th¬ng, giµu hi sinh trong bµi th¬ “ BÕp Löa”. - Thấy đợc nghệ thuật diễn tả cảm xúc thông qua hồi tởng kết hợp với miêu tả, tự sự, b×nh luËn cña t¸c gi¶ trong bµi th¬. - RÌn luyÖn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè nghÖ thuËt (H×nh ¶nh, ng«n ngữ, âm điệu) vừa cổ điển vừa hiện đại trong bài thơ. B. ChuÈn bÞ: 1, GV đọc t liệu phân tích, bình giảng. 2, Hs so¹n bµi theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña hs. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. I. Tìm hiểu chung: ?- Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶? 1. T¸c gi¶: - B»ng ViÖt tªn khai sinh lµ NguyÔn B»ng ViÖt, sinh 1941 – quª Th¹ch ThÊt – Hµ T©y. - Lµm th¬ tõ nh÷ng n¨m 60, lµ nhµ th¬ trëng thµnh trong thêi kú chèng MÜ. - HiÖn lµ chñ tÞch héi liªn hiÖp v¨n häc ?- Nªu hoµn c¶nh, xuÊt sø cña bµi th¬? nghÖ thuËt Hµ Néi.. - Gọi 1 hs đọc. - Giäng t©m t×nh , thñ thØ .. 2. Hoµn c¶nh, xuÊt xø bµi th¬. -“BÕp Löa” s¸ng t¸c 1963 khi t¸c gi¶ ®ang lµ sinh viªn häc nghµnh luËt ë Liªn –X« . - Bµi th¬ n»m trong tËp “H¬ng c©y- bÕp löa” (1968) –TËp th¬ ®Çu tay cña Lu Quang Vò . 3. §äc – Gi¶i thÝch tõ khã: a, §äc:.

(113) b, Chó thÝch: - Êp iu: Êp ñ, n©ng niu, g×n gi÷ … 4. Thể lo¹i: Th¬ 8 tiÕng, vÇn ch©n –liÒn. ?- NhËn xÐt vÒ thÓ lo¹i? VÇn? - §Ò tµi :T×nh bµ ch¸u. ?- §Ò tµi cña bµi th¬ lµ g× ? Gîi cho em ->”TiÕng gµ tra”(x.Quúnh) nhớ đến bài thơ nào , của ai? Gv: Cùng đề tài nhng nội dung cảm xúc , 5. Mạch cảm xúc và bố cục bài thơ. kỹ niệm và suy ngẫm ở mỗi bài lại khác - Bài thơ mở ra với hình ảnh bếp lửa, từ đó nhau . gîi vÒ nh÷ng kü niÖm tuæi th¬ sèng bªn bµ ?-Mạch cảm xúc của bai thơ đợc dẫn dắt 8 năm ròng, làm hiện lên hình ảnh bà với nh thế nào? cảm hứng chủ đạo của bài thơ sự chăm sóc, lo toan vất vả và tình yêu trìu lµ g× ? mến dành cho đứa cháu từ kỉ niệm, đứa cháu này đã trởng thành suy nghẫm và thấu hiểu về cuộc đời bà, về lẽ sống giản dÞ vµ cao quý cña bµ. Cuèicïng ngêi ch¸u muèn göi niÒm nhí mong vÒ víi bµ. M¹ch cảm xúc của bài thơ là đi từ hồi tởng đến hiện tại, từ kỷ niệm đến suy ngẫm . - Cảm hứng chủ đạo là tình bà cháu, là nỗi nhí, lßng kÝnh yªu vµ biÕt ¬n v« h¹n cña cháu với bà, cũng là với gia đình, que hơng, đất nớc. - Gv đọc lại toàn bài. - Hs đọc thầm sgk. ?- Gi¶i thÝch tõ “Êp iu”?. ?-T×m hiÓu bè côc cña bµi th¬?. - Bè côc: +Khæ 1: H×nh ¶nh bÕp löa kh¬i nguån cho dßng håi tëng c¶m xóc vÒ bµ. + Bèn khæ tiÕp: Håi tëng nh÷ng kû niÖm tuæi th¬ sèng bªn bµ vµ h×nh ¶nh bµ g¾n liÒn víi h×nh ¶nh bÕp löa. +Khổ 6: Suy ngẫm về bà và cuộc đời bà. +Khổ7: Cháu đã trởng thành, đi xa nhng kh«ng ngu«i nhí vÒ bµ.. II. Ph©n tÝch. 1. Nh÷ng håi tëng vÒ bµ vµ t×nh bµ Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích. ch¸u: - Håi tëng b¾t ®Çu tõ h×nh ¶nh th©n th¬ng, Êm ¸p vÒ bÕp löa: ?- Sự hồi tởng về bà đợc bắt đầu từ đâu? “Mét bÕp löa chên vên s¬ng sím Một bếp lửa ấp iu nông đợm” -“BÕp löa chên…” ->H×nh ¶nh gÇn gòi, ?- H×nh ¶nh bÕp löa cã ý nghÜa g×? quen thuộc trong mỗi gia đình từ bao đời. -“Êp iu” -> gîi bµn tay kiªn nhÉn, khÐo lÐo vµ tÊm lßng chi chót cña ngêi nhãm ?-“Êp iu” gîi h×nh ¶nh nh thÕ nµo? löa l¹i chÝnh x¸c víi c«ng viÖc nhãm bÕp cô thÓ. - Gîi l¹i mét thêi th¬ Êu bªn bµ. +Tuæi th¬ nhiÒu gian khæ, thiÕu thèn: ?- Từ đó, bài thơ gợi lại những kỷ niệm “Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi nµo? Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy” Tuổi thơ có bóng đen ghê rợn của nạn đói 1945, cã giÆc tµn ph¸ xãm lµng “giÆc đốt…rụi” có hoàn cảnh chung của nhiều gia đình Việt Nam trong kháng chiến ”mẹ.

(114) ?-H×nh ¶nh, chi tiÕt nµo ¸m ¶nh m·i trong tâm trí tác gỉa đến nỗi bây giờ mỗi lần nghĩ lại anh vẫn vô cùng xúc động? ?- BÕp löa hiÖn lªn biÓu hiÖn ®iÒu g×?. ?- BÕp löa cßn gîi sù liªn tëng nµo?. Gv chuyÓn ý ?-Tõ nh÷ng håi tëng vÒ tuæi th¬ vµ bµ, ch¸u suy ngÉm ®iÒu g×? ?- H×nh ¶nh bµ lu«n ng¾n víi h×nh ¶nh nµo /. ?- Bµ hiÖn lªn nh thÕ nµo ?. ?- BÕp löa bµ nhãm lªn nh÷ng g×? ?- T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g× ë khæ 6? t¸c dông cña nã? ?- T¸c gi¶ ngîi ca ®iÒu g×? ?- ChØ ra yÕu tè biÓu c¶m, miªu t¶ tù sù vµ b×nh luËn trong bµi th¬?. ?-Hình ảnh bếp lửa đợc nhắc đến bao nhiªu lÇn ? ?-T×nh c¶m cña t/g nh thÕ nµo? Hoạt động 3: Hớng dẫtổng kết . ?- Bài thơ đen đến cho em cảm nhậngì?. vµ cha…” - Ên tîng s©u s¾c nhÊt vÉn lµ mïi khãi bÕp: Khãi hun nhÌm m¾t ch¸u, khãi nhiÒu cay khÐt v× cñi ít. - BÕp löa hiÖn diÖn nh t×nh bµ Êm ¸p, nh chỗ dựa tinh thần, nh sự cu mang đùm bọc chi chót cña bµ (bµ b¶o ch¸u nghe, bµ d¹y ch¸u lµm, bµ ch¨m ch¸u häc) - BÕp löa gîi lªn liªn tëng tiÕng chim tu hú. Tiếng chim quen thuộc của cánh đồng quê mỗi độ vào hè, tiếng chim nh dục giã, nh khắc khoải một điều gì đó da diết lắm, khiÕn lßng ngêi trçi dËy nh hoµi niÖm , nhí mong. TiÕng chim tu hó sao mµ da diÕt thÕ! ………………… Kªu chi hßai ……………………xa? 2. Nh÷ng suy ngÉm vÒ bµ vµ h×nh ¶nh bÕp löa. - Suy ngẫm về cuộc đời bà. - H/¶nh bµ lu«n ng¾n liÒn víi bÕp löa, ngän löa, cã thÓ nãi bµ lµ ngêi nhãm löa l¹i còng lµ ngêi gi÷ cho ngän löa lu«n Êm nóng và toả sáng trong mỗi gia đình. - Bµ tÇn t¶o, hi sinh, ch¨m lo cho mäi ngêi: “Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ …………………………..nồng đợm” - Nhãm löa -> nhãm niÒm yªu th¬ng, niÒm vui sëi Êm, san sÎ vµ cßn nhãm “T©m t×nh….” - §iÖp tõ “nhãm” -> nhãm t×nh bµ ch¸u, t×nh sãm lµng. - “¤i kú l¹ vµ thiªng liªng – BÕp löa!” -> Bếp lửa đã thành kỷ niệm ấm lòng, thµnh niÒm tin thiªng liªng kú diÖu n©ng bớc ngời cháu xuốt chặng đờng dài. Cháu yªu bµ, hiÓu bµ ,hiÓu thªm d©n téc m×nh, nh©n d©n m×nh:”nhãm niÒm yªu…” BÕp löa trë thµnh mét t©m hån, mét phÇn không thể thiếu trong đời sống tinh thần ch¸u. - Bếp lửa đợc nhắc tới 10 lần cùgn hình ¶nh ngêi bµ, ngêi phô n÷ ViÖt Nam mu«n thủa với vẻ đẹp tảo tần, nhẫn nại và đầy yªu th¬ng. - KÝnh yªu, tr©n träng bµ cïng kü niÖm tuæi th¬ . III. Tæng kÕt: 1. Néi dung: - Kỷ niệm xúc động về ngời bà và tình bà ch¸u, thÓ hiÖn sù kÝnh yªu tr©n träng vµ biết ơn bà với giâ đình, quê hơng, đất nớc. 2. NghÖ thuËt:.

(115) ?- NÐt næi bËt vÒ nghÖ thuËt cña bµi th¬?. -s¸ng t¹o h×nh tîng bÕp löa võa mang ý nghÜa biÓu tîng; kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m, t sù vµ b×nh luËn, th¬ t¸m ch÷, phï h¬p víi c¶m xóc håi tëng vµ suy ngÉm .. IV. LuyÖn tËp: Hoạt động 4: luyện tập. ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh bÕp löa trong bµi th¬. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh Tự đọc bài “Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ” D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n: 27/ 10 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ. (NguyÔn Khoa §iÒm) A. Mục tiêu cần đạt : Giúp hs cảm nhận đợc. - T×nh yªu th¬ng con vµ íc väng cña bµ mÑ d©n téc Tµ - ¤i trong cuéc kh¸ng chiến chống Mĩ cứu nớc, từ đó phần nào hiểu đợc lòng yêu quê hơng đất nớc và khát väng tù do cña nh©n d©n ta trong thêi kú lÞch sö nµy. - Giäng ®iÖu th¬ thiÕt tha, ngät ngµo cña NK§ qua nh÷ng khóc ru cïng bè côc đặc sắc của bài thơ . B. Chñ©n bÞ: 1, Gv đọc t liệu tác giả , tác phẩm. 2, Hs so¹n theo sgk. C.Các hoạt động dạy học chủ yếu. I, ổn định-kiểm tra bài cũ: 1, ổn định lớp. 2, kiÓm tra vë so¹n cña hs II, Mở bài. III, Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. ?- Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶?. I. T×m hiÓu chung: 1,T¸c gi¶: - NguyÔn Khoa §iÒm sinh 1943 - th«n ¦u §iÒm, x· Phong hoµ, phong §iÒn-tØnh thõa thiªn HuÕ - Tèt nghiÖp §H n¨m 1964 «ng vÒ quª M. Nam chiến đấu. - Lµ nhµ th¬ trëng thµnh trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ. - Tõng lµ tæng th kÝ héi nhµ v¨n ViÖt Nam. tõ n¨m 2000, «ng gi÷ c¬ng vÞ uû viªn bé chÝnh trÞ, trëng ban t tëng V¨n ho¸ TW..

(116) 2. T¸c phÈm: ?- Thêi gian, hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬? - “ Khóc h¸t ….” S¸ng t¸c 1971- ë chiÕn Gv: bài thơ ra đời giữa những năm tháng khu miền tây thừa thiên. quyÕt liÖt cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu nø¬c trªn c¶ 2 miÒn Nam B¾c. Thêi kú nµy, cuéc sèng cña c¸n bé nh©n d©n rÊt gian khæ. C¸n bé, nh©n d©n ta võa b¸m rÉy, bám đất, tăng gia sản xuất, vừa sẵn sàng chiến đấu bảo vệ căn cứ . - Gv đọc -> gọi 2 hs đọc. - Hs däc thÇm tõ khã . 3. §äc - T×m hiÓu tõ khã. ?- §©y lµ lêi h¸t ru em cho biÕt cã mÊy khóc ru? em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch më ®Çu 4. Bè côc : vµ kÕt thóc mçi khóc ru? - Ba khóc ru, mçi khóc cã 2 khæ. Tõng khúc đều mở đầu bằng 2 câu “ Em cu tai… mÑ” vµ kÕt thóc b»ng lêi ru trùc tiÕp “ ngñ ngon A- Kay (4 lÇn )” ?- Theo em cách lặp đi lặp lại, cách ngắt + Nhịp thơ đợc ngắt điều đặn ở giữa nhÞp nh thÕ cã t¸c dông t¹o nhÞp ®iÖu nh dßng . thế nào cho lời ru, có liên quan gì đến nội  Tạo nên âm điệu dìu dặt, vấn vơng của dung t×nh c¶m cña bµi th¬? lời ru. Giọng điệu trữ tình đã thể hiện một cách đặc sắc tình cẩm thiết tha trìu mến cña ngêi mÑ. Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích . ?- Qua từng đoạn thơ ngời mẹ đợc miêu tả trong nh÷ng c«ng viÖc g×, hoµn c¶nh nµo? t×m nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh thÓ hiÖn sù vÊt v¶, gian khæ cña ng¬i mÑ ë chÝªn khu?. II. Ph©n tÝch 1. H×nh ¶nh ngêi mÑ qua nh÷ng lêi ru. - Hình ảnh ngời mẹ đợc gắn với hoàn c¶nh, c«ng viÖc cô thÓ qua tõng ®o¹n th¬: +Mẹ giã gạo góp phần nuôi bộ đội kháng chiÕn, t¸c gi¶ viÕt nªn lêi th¬ gîi c¶m : “ nhÞp chµy nghiªng giÊc ngñ em nghiªng Må h«i …. Vai mÑ gÇy….. ?- C©u th¬ nµo theo em lµ hay nhÊt , sóc động nhất? -“NhÞp chµy ….nghiªng” -> c©u th¬ t¹o - HS tù do ph¸t biÓu, lùa chän. hình xúc động nhất và hay nhất là 2 từ “nghiªng” nh vÏ ra c¸i d¸ng nghiªng nghiªng vÊt v¶ cña mÑ vµ trªn lng ngêi đứa bé cũng đang ngủ say, cả ngời cũng nghiªng nghiªng ¸p vµo lng mÑ … => Câu thơ hay và mới lạ, cảm động. Bà mÑ ®a n«i kh«ng ph¶i b»ng tay mµ b»ng l?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c©u th¬”lng ®a ng ,vµ b»ng tim chø kh«ng ph¶i b»ng n«i vµ tim h¸t thµnh l¬i” miÖng. -Tiếng hát từ trong đáy thẳm tâm hồn . +”MÑ ®ang tØa b¾p trªn nói Ka-Lu” nghÜa là đang làm công việc lao động sản xuất của ngời dân ở chiến khu. Sự chịu đựng gian khæ cña ngêi mÑ gi÷a nói rõng mªnh m«ng , hÎo l¸nh,heo hót. Đîc nhµ th¬ thÓ hiÖn qua h×nh ¶nh :Lng nói…. +”MÑ ®ang chuyÓn l¸n, mÑ ®i….” “MÑ địu em đi để dành trận cuối”:Mẹ cùng các.

(117) ?- Những công việc ở đoạn thơ thứ 3 có gì anh trai chị gái tham gia chiến đấu bảo vệ kh¸c v¬Ý 2 ®o¹n trªn. căn cứ, di chuyển lực lợng để kháng chiÕn l©u dµi víi tinh thÇn quyÕt t©m , víi lßng tin th¾ng lîi. ->Hai c©u th¬ lµ sù kh¸i qu¸t = H×nh ¶nh nt, sù thËt thÇn kú cña cuéc chiÕn tranh ?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ 2 c©u th¬:” tõ chèng MÜ, sù lín m¹nh vît bËc, trëng trên lng mẹ em đến…. thành nhanh chóng kỳ lạ của những đứa từ trong đói khổ em vào trờng sơn” trẻ là trên lng mẹ, là trong đói khổ mà ra, mµ nªn  Ngêi mÑ Êy bÒn bØ, quyÕt t©m trong công việc lao động, kháng chiến. Ngời mẹ ?- Tãm l¹i, qua c¶ 3 ®o¹n em thÊy hiÖn lªn Êy th¾m thiÕt yªu con vµ còng nÆng t×nh ch©n dung ngêi mÑ Tµ -¤i nh thÕ nµo? thơng buôn làng, quê hơng, bộ đội, khao khát đất nớc độc lập tự do . HÕt tiÕt 56 chuyÓn tiÕt 57 ?-Trong mçi lêi h¸t ru cña mÑ cã ®iÓm gièng kh¸c nhau nh thÕ nµo ? ?- øng víi mçi lêi ru ngêi mÑ mong cho con ®iÒu g×?. ?- Côm tõ” con m¬ cho mÑ” thÓ hiÖn ®iÒu g× ? giäng th¬ nh thÕ nµo?. ?- T×m vµ ph©n tÝch t¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong 2 c©u: “ mÆt tr¬i cña bắp…. đồi MÆt trêi cña mÑ….lng” ?- T×nh yªu con cña ngêi mÑ, g¾n víi nh÷ng t×nh c¶m g×? Gv b×nh . ?- Em h iÓu nh thÕ nµo vÒ nh÷ng íc mong, ý chÝ cña nh©n d©n ta, trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ? Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết.. 2, Nh÷ng khóc ru vµ kh¸t väng cña mÑ: - Lêi ru göi g¾m íc mong con ngñ ngoan nhanh kh«n lín . - Mçi lêi ru lµ mét íc nguyÖn kh¸c g¾n liÒn víi c«ng viÖc + MÑ gi· g¹o – mong g¹o tr¾ng, mong con lín vung chµy lón s©n . + Mẹ tỉa bắp – mong hạt bắp lên đều, mong con kh«n lín ph¸t 10 Ka-Li. + Mẹ địu con đi – mong con gặp Bác Hồ, mong con đợc làm ngời tự do . ->”con mơ cho mẹ” -> ngời mẹ đã gửi trän niÒm tin mong mái vµo giÊc ngñ cña con . mÑ mong con m×nh ngñ ngoan vµ cã những giấc mơ đẹp ->Giọng điệu của lời ru cµng thªm tha thiÕt, tin tëng. C©u cuèi cña c¸c khóc ru võa lµ nçi íc mong võa lµ niÒm tin tëng, tù hµo cña ngêi mÑ. - NghÖ thuËt Èn dô: con lµ mÆt trêi cña mÑ. Con lµ nguån h¹nh phóc Êm ¸p võa gần vừa thiêng liêng của đời mẹ. chính con đã góp phần sởi ấm lòng tin yêu, ý chí cña mÑ trong cuéc sèng, mÆt trêi con cø trÎ trung cø ngµy 1 rùc rì trªn thÕ gian nµy. - Tình thơng con gắn với tình thơng bộ đội t×nh th¬ng bu«n lµng, quª h¬ng gian khæ, gắn vơi tình yêu đất nớc đang anh dũng k/chiÕn. Qua 3 khóc ru, t×nh c¶m, kh¸t väng cña mÑ ngµy cµng réng, ngµy cµng hoµ cïng c«ng cuéc k/c gian khæ, anh dũng của quê hơng đất nớc . - NKĐ đã thể hiện tình yêu quê hơng , đất nớc thiết tha, ý chí chiến đấu cho độc lập, tù do vµ kh¸t väng thèng nhÊt níc nhµ cña nd ta trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ. III. Tæng kÕt. 1. Néi dung..

(118) ?- Qua bài thơ em cảm nhận đợc điều gì?. ?- Nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ ?. - T×nh yªu con th¾m thiÕt, mong íc con mau kh«n lín khoÎ m¹nh, trë thµnh c«ng d©n 1 níc tù do. - T×nh yªu con g¾n liÒn víi t×nh yªu níc với tinh thần chiến đấu của ngời mẹ . 2, NghÖ thuËt: - Sáng tạo nhiều hình ảnh độc đáo, xúc động. - Giäng ®iÖu ngät ngµo, tr×u mÕn.. Hoạt động 4: Luyện tập: ?- NhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña yÕu tè tù sù IV, LuyÖn tËp . trong bài thơ đối với việc thể hiện cuộc - Yếu tố tự sự cho thấy cuộc sống hết sức sèng cña ngêi d©n ë chiÕn khu TrÞ Thiªn vÊt v¶ gian khæ nhng còng hÕt søc anh thêi chèng MÜ. dũng: Vừa sx vừa chiến đấu. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh tự soạn tiết 58. D, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 57 + 58 ¸nh tr¨ng (Nguyễn Duy) A. Mục tiêu cần đạt. Gióp hs: - Hiểu đợc ý nghĩa của hình ảnh vầng trăng, từ đó thấm thía cảm xúc ân tình với qu¸ khø gian lao, t×nh nghÜa cña Ng Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vµ c¸ch sèng cho m×nh. - Cảm nhận đợc sự kết hợp hài hoà giữa yếu tố trữ tình và yếu tố tự sự trong bố côc, gi÷a tÝnh cô thÓ vµ tÝnh kh¸i qu¸t trong h×nh ¶nh bµi th¬. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv đọc tài liệu tác giả, tác phẩm . 2, hs so¹n theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu: I. ổn định nề nếp, kiểm tra bài cũ 1. ổn định nề nếp. 2. KiÓm tra bµi cò: ?- §äc thuéc lßng bµi “Khóc h¸t ru…” Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña ba× th¬. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. ?- Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NG Duy?. I. T×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: Nguyễn Duy tªn khai sinh lµ Ng Duy.

(119) ?- Em hiÓu g× vÒ bµi th¬ “¸nh tr¨ng”?. - Hs đọc-> Gv đọc. - Hs đọc từ khó sgk. ?- NhËn xÐt vÒ thÓ lo¹i ? ?- Nªu néi dung tõng phÇn trong bµi th¬ ?. NhuÖ sinh 1948 quª ë lµng qñang x¸, nay thuộc phờng đông vệ TP Thanh Hoá. - Năm 1966 ,gia nhập quân đội, tham gia chiên đấu ở nhiều chiên trờng. - Sau 1975 lµm ë b¸o v¨n nghÖ gi¶i phãng. - Từ 1977 là đại diện thờng trú báo văn nghÖ t¹i TPHCM . - §îc trao gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña b¸o v¨n nghÖ n¨m 1972 -1973. 2. Bµi th¬. - Bài thơ sáng tác 1978 sau đó đợc đa vào tập thơ “ánh trăng” đợc tặng giải A cña héi nhµ v¨n ViÖt Nam n¨m 1984. 3. §äc –tõ khã. 4. ThÓ läai: - Th¬ tr÷ t×nh. 5. Bè côc: - Hai khæ ®Çu: C¶m nghÜvÒ vÇng tr¨ng qu¸ khø . - Hai khæ gi÷a: c¶m nghÜ vÒ vÇng tr¨ng hiÖn t¹i . - Hai khæ cuèi: Suy t cña t¸c gi¶.. II. Ph©n tÝch: Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích . 1. C¶m nghÜ vÒ vÇng tr¨ng qu¸ khø . ?-“VÇng tr¨ng tri kû” ë nh÷ng thêi ®iÓm nµo - Håi nhá ë quª biÓn (H«× nhá sèng víi của cuộc đời anh? đồng- với sông rồi ra bể) . - Khi đã là ngời lính :Hồi chiến tranh ở võng. ?-Vầng trăng thành tri kỷ là vầng trăng nh - Tri kỷ là hiểu biết, yêu quý nhau đến thÕ nµo? độ thân thiết đối với con ngời. -¸nh tr¨ng g¾n v¬Ý nh÷ng kû niÖm trong s¸ng thêi th¬ Êu t¹i lµng quª. ?- Vì sao, khi đó trăng thành “tri kỷ” của - ánh trăng gắn với những kỷ niệm con ngêi? kh«ng thÓ nµo quªn cña cuéc chiÕn tranh ¸c liÖt cña ngêi lÝnh trong rõng s©u . ?- Em đã từng có vầng trăng tri kỷ nh vậy bao giê ? (hs tù béc lé) - Con ngời khi đó sống gỉan dị, thanh ?- V× sao con ngêi cã t×nh nghÜa víi tr¨ng ? cao, ch©n thËt trong sù hoµ hîp víi thiªn nhiªn trong lµnh: TrÇn trôi víi thiªn nhiªn – hån nhiªn nh c©y cá. ?- Hôm nay, cái “vầng trăng tri kỷ” vầng - Đẹp đẽ, ân tình . trăng tình nghĩa ấy đã là quá khứ kỷ niệm - Gắn với hạnh phúc và gian lao của mỗi cu¶ con ngêi. con ngời , của đất nớc . Nhng đó là 1 quá khứ ntn để con ngời ngỡ ngµng kh«ng bao giê quªn? 2. C¶m nghÜ vÒ vÇng tr¨ng hiÖn t¹i. Hs đọc 2 khổ giữa. - Ngời dng qua đờng: Hoàn tòan la ngời ?-“VÇng tr¨ng ®i qua ngâ” ThÕ nµo lµ ngêi xa l¹ kh«ng hÒ quen biÕt víi m×nh. dng qua đờng? - Ngêi xa l¹ víi tr¨ng. - Cả 2 đều tự thấy xa lạ với nhau. ?- Tr¨ng vÉn lµ tr¨ng Êy nhng ngêi kh«ng cßn lµ ngêi xa. VËy th× tr¨ng kh«ng quen.

(120) biÕt ngêi, hay ngêi xa l¹ víi tr¨ng? ?- ở phố con ngời chỉ nhớ đến trăng trong nh÷ng kho¶nh kh¾c nµo? ?- Hành động “vội bật tung cửa sổ” và cảm giác đột ngột nhận ra “vầng trăng tròn “ Cho thÊy ngêi vµ tr¨ng cã cßn tri kû nh xa? ?-Theo em, v× sao cã sù xa l¹, c¸ch biÖt nµy? - HS th¶o luËn nhãm. ?- Tõ sù xa l¹ gi÷a ngêi vµ tr¨ng Êy nhµ th¬ muèn nh¾c nhë ®iÒu g×? hs đọc 2 khổ cuối. ?-V× sao t¸c gi¶ viÕt “ngöa mÆt lªn nh×n mÆt” mµ kh«ng viÕt “ngöa mÆt lªn nh×n tr¨ng”? ?- C¶m xóc “rng rng” trong lêi th¬: Cã c¸i g× rng rng ph¶n ¸nh tr¹ng th¸i nh thÕ nµo cña t©m hån ? ?- §èi mÆt víi ¸nh tr¨ng Êy, con ngêi bçng giật mình :ánh trăng im phăng phắc - đủ cho ta giËt m×nh”. Em cã c¶m nhËn ntn vÒ c¸i giËt m×nh nµy cña t¸c gi¶? ?- Lêi th¬ nh¾c nhë ta ®iÒu g×?. - Mất điện: Thình lình đèn điện tắt. - Phong tèi: Phßng buyn-®inh tèi om. - Kh«ng cßn lµ tri kû, t×nh nghÜa nh xa. - Con ngêi thÊy tr¨ng nh mét vËt chiÕu s¸ng thay thÕ cho ®iÖn mµ th«i. - Kh«ng gian kh¸c biÖt: Lµng quª -rõng nói, thµnh phè. - Thêi gian c¸ch biÖt: Tuæi th¬ - ngêi lÝnh – C«ng chøc. - Điều kiện sống cách biệt ở đô thị (Khép kín, chật hẹp, phơng tiênhiện đại). - Cuộc sống hiện đại khiến ngời ta dễ dµng l·nh quªn nh÷ng gÝa trÞ trong qu¸ khø . 3. Suy t cña t¸c gi¶. - MÆt – mÆt tr¨ng trßn . - Con ngời thấy mặt trăng là tòm đợc b¹n tri kû ngµy nµo . - ViÕt nh thÕ võa l¹ võa s©u s¾c. - Tâm hồn đang rung động xao xuyến, gîi nhí gîi th¬ng. - C¸i giËt m×nh nhí l¹i. - C¸i giËt m×nh tù vÊn. - Cái giật mình nối hiện đại với truyền thèng. - Cái giật mình để con ngời tự hoàn thiện m×nh. - Trận trọng, giữ gìn vẻ đẹp vò những giá trÞ truyÒn thèng. - Lãng quên qúa khứ tôt đẹp là con ngời ph¶n béi l¹i chÝnh m×nh.. III. Tæng kÕt – Thiên nhiên không thể thiếu đợc trong đời sèng tinh thÇn cña con ngêi, dï trong hoµn c¶nh nµo? - Uèng níc nh¬ nguån. Hoạt động 3 : Hớng dẫn tổng kết. - ¢n nghÜa thuû chung cïng qu¸ khø . ?- Đọc bài thơ em cảm nhận đợc những điều - Giọng thơ tâm tình tự nhiên, hình ảnh s©u s¾c nµo vÒ mèi quan hÖ gi÷a con ngêi ngêi giµu tÝnh biÓu c¶m . víi thiªn nhiªn? ?- Từ đó nhắc nhở bài học thấm thía nào? IV. LuyÖn tËp ?- Bài thơ có gì đặc sắc về nghệ thuật? - Hs viết cảm nghĩ -đọc- nhận xét.. Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập . ?- Tëng tîng m×nh lµ nh©n vËt tr÷ t×nh trong “ ¸nh tr¨ng”, em h·y diÔn t¶ dßng c¶m nghÜ trong bµi th¬ thµnh 1 bµi t©m sù ng¾n ..

(121) IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh tự soạn tiết 59. D, Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. Ngµy so¹n:27/ 10 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 59 Tæng kÕt tõ vùng. (LuyÖn tËp tæng hîp) A. Mục tiêu cần đạt : Gióp hs: Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học để phân tích những hiện tợn ng«n ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n ch¬ng. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv gi¶i bµi tËp sgk. 2, Hs chuÈn bÞ tríc bµi ë nhµ . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I, ổn định – Kiểm tra vở bài tập. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn bài tập 1. ?- So s¸nh 2 dÞ b¶n cña c©u ca dao: “R©u t«m nÊu ….bÇu Chång chan vî hóp gËt ®Çu …. I. Bµi tËp 1: -“GËt ®Çu”: cói ®Çu xuèng råi ngÈng lªn ngay , thờng để chào hỏi hay tỏ sự đồng ý . -“GËt gï”: GËt nhÑ vµ nhiÒu lÇn biÓu thÞ.

(122) Vµ: R©u t«m… Chång chan vî hóp gËt gï …” ?- Tõ “gËt ®Çu” hay “gËt gï…” biÓu hiÖn thích hợp hơn ý nghĩa cần biểu đạt ?vì sao?. Hoạt động 2 : Hớng dẫn bt 2. - Hs đọc truyện cời tr 158. ?-NhËn xÐt c¸ch hiÓu nghÜa tõ ng÷ cña ngêi vî trong truyÖn cêi? Hoạt động 3 : Hớng dẫn bài 3. - Hs đọc đoạn thơ “Đồng chí”. ?- Trong c¸c tõ: Vai, mÞÖng, ch©n t©y, ®Çu, ở đọan thơ, từ nào đợc dùng theo nghĩa gốc, từ nào đợc dùng theo nghĩa gốc, từ nào đợc dùng theo nghĩa chuẩn? Nghĩa chuyển nào đợc hình thành phơng thức ẩn dụ, nghĩa chuyển nào đợc hình thành theo ph¬ng thøc ho¸n dô?. thái độ đồng tình, tán thởng. Nh vậy “gËt gï” thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghÜa cần biểu đạt: Tuy món ăn rất đạm bạc nhng đôi vợ chồng nghèo ăn rất ngon miệng vì họ biết chia xẻ những niềm vui đơn sơ trong cuéc sèng. II. Bµi 2: - Ngêi vî kh«ng hiÓu nghÜa cña c¸ch noÝ “chØ cã mét ch©n sót”. C¸ch nãi nµy cã nghĩa là cả đội bóng chỉ có một ngời giỏi ghi bµn mµ th«i. III, bµi 3 - Nh÷ng tõ dïng theo nghÜa gèc: miÖng, ch©n tay. - Những từ đợc dùng theo nghĩa chuyển: vai (ho¸n dô), ®Çu (Èn dô).. IV . Bµi 4: Hoạt động 4: Hớng dẫn bài 4. - Các từ: ( áo ) đỏ, (cây) xanh, (ánh ) hồng, ?- Vận dụng kiến thức đã học về trờng từ lửa, cháy, tro tạo thành 2 trờng từ vựng chỉ vựng để phân tích cái hay trong cách dùng màu sắc và trờng từ vựng chỉ lửa và những tõ ë bµi th¬ sau: sù vËt, hiªn tîng cã quan hÖ liªn tëng víi “áo đỏ em đi giữa phố đông …….. löa. C¸c tõ thuéc 2 trêng tõ vùng l¹i cã Anh đứng thành tro, em biết không?” quan hệ chặt chẽ với nhau .Màu áo đỏ của c« g¸i th¾p lªn trong m¾t chµng trai (vµ bao ngời khác)ngọn lửâ. Ngọn lửa đó lân toả trong con ngời anh làm ânh đắm sây ngất ngây (đến mức có thể cháy thành tro) vµ lan c¶ ra kh«ng gian, lµm kh«ng gian còng biÕn s¾c(c©y xanh nh còng ¸nh lªn hång). Nhờ nt dùng từ ấy, bài thơ đã xây dựng đợc những hình ảnh gây ấn tợng mạnh với ngời đọc, qua đó thể hiện độc đáo một tình yªu m·nh liÖt. V. Bµi 5: Hoạt động 5 : Hớng dẫn bt 5. - Hs đọc đoạn văn sgk –tr 159. ?- Các sự vật và hiện tợng trên đợc cài đặt tên theo cách nào? (đặt từ ngữ mới để gọi riêng sự vật, hiện tợng đó hay dùng những từ ngữ đã có sẵn theo một nội dung mới ).. - C¸c sù vËt hiÖn tîng: MÝ g×©m, kªnh bä mắt, kênh ba khía… đợc gọi tên theo cách dïng tõ ng÷ cã s¾n víi mét néi dung míi dựa vào một đặc điểm của sự vật, hiện tợng đợc gọi tên.. ?- Hãy tìm 5 ví dụ về những sự vật, hiện tợng đợc gọi tên theo cách dựa vào đặc ®iÓm riªng biÖt cña chóng? Gv chia 4 nhãm lªn b¶ng thi t×m – nhãm nào nhiều, đúng có điểm cao.. VÝ dô: + Cµ tÝm: Cµ qu¶ tÝm,mµu tÝm hîc nöa tÝm nöa tr¾ng. + Cá kiếm : cá cảnh nhiệt đới cỡ nhỏ, đuôi dµi vµ nhän nh c¸ kiÕm..

(123) + Chim lîn: Có cã tiÕng kªu eng Ðc nh lîn. + Chuột đồng: chuột sống ngoài đồng ruéng, ë hang thêng ph¸ häai mïa mµng. + Da bë: da qu¶ chÝn, mï vµng nh¹t, thÞt bë cã bét tr¾ng. + Ong ruåi: ong mËt nhá nh ruåi . + Mùc: Đéng vËt ë biÓn, th©n mÒm, ch©n ë ®Çu vµ cã h×nh tua, cã tói chøa chÊt láng ®en nh mùc …. Hoạt động 6 : Hớng dẫn bài 6: - Hs đọc truyện cời sgk tr 159. ?-TruyÖn cêi phª ph¸n ®iÒu g×? ?-Chi tiÕt nµo g©y cêi?. VI. Bµi 6: - Phª ph¸n thoÝ sÝnh dïng tõ níc ngoµi cña 1 sè ngêi -“đừng gọi bác sĩ, gọi cho bố đóc tờ ‘ ->§èc tê =b¸c sÜ.. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh tự soạn tiết 60. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………….............................. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………............................... Ngµy so¹n: 28 / 10 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 TiÕt 60 LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù. Cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. A. Mục tiêu cần đạt..

(124) Gióp hs: - BiÕt ®a c¸c yÕu tè nghÞ luËn vµo bµi v¨n tù sù mét c¸ch hîp lý . - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: 1, Gv đọc tài liệu. 2, Hs xem tríc bµi sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định-kiểm tra vở bài tập . II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn mục I. - Gọi 1 hs đọc.. I. Thùc hµnh t×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong ®o¹n v¨n tù sù. 1. Đäc ®o¹n v¨n “lçi lÇm vµ sù biÕt ¬n”.. 2. T×m hiÓu ®o¹n v¨n: * C¸c yÕu tè nghÞ luËn: a, “Nh÷ng ®iÒu viÕt lªn c¸t xÏ mau chãng xo¸ ®i theo thêi gian, nhng kh«ng ai cã thÓ xoá đi đợc những điều tốt đẹp đã đợc ghi tạc trên đá, trong lòng ngời”. ->yÕu tè nghÞ luËn nµy mang d¸ng dÊp cña mét triÕt lý vÒ “ c¸i giíi h¹n vµ c¸i trêng tån” - HS trao đổi theo bài –trả lời . trong đời sống tinh thần của con ngời. b, “VËy mçi chóng ta h·y häc c¸ch viÕt nh÷ng nçi ®au buån, thï hËn lªn c¸t vµ khắc ghi những ẩn nghĩa lên đá” ->yÕu tè nghÞ luËn nµy nh¾c nhë con ngêi c¸ch øng xö cã v¨n ho¸ trong cuéc sèng vèn rÊt phøc t¹p (cã yªu th¬ng cã hi väng nhng còng cã c¶ ®au buån thï hËn ) - Nừu giả định ta tớc bỏ những yếu tố NL ấy ?- Nªtíc bá nh÷ng yÕu tè nghÞ luËn Êy ®i th× tÝnh t tëng cña ®o¹n v¨n sÏ gi¶m vµ do thì có ảnh hởng đến t tởngcủa đọan văn đó ấn tợng về câu truyện cũng nhạt nhoà. kh«ng ? ?- Trong ®o¹n v¨n, yÕu tè nghÞ luËn thÓ hiÖn ë nh÷ng c©u v¨n nµo? chØ ra vai trß cña c¸c yÕu tè Êy trong viÖc lµm næi bËt néi dung ®o¹n v¨n?. Hoạt động 2 : Hớng dẫn mục II . §Ò: ViÕt 1 ®o¹n v¨n kÓ buæi sinh ho¹t lớp. trong buổi sinh hoạt đó em đã phát biÓu ý kiÕn chøng minh Nam lµ mét ngêi rÊt tèt. Gîi ý: ?-Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh thÕ nµo ( thời gian, địa điểm, ai là ngời điều khiÓn, kh«ng khÝ cña buæi sinh ho¹t …)? ?- Néi dung cña buæi sinh ho¹t lµ g×? ?- Em đã phát biểu vấn đề gì? ?- T¹i sao em l¹i ph¸t biÓu viÖc Êy?. II. Thực hành viết đọan văn tự sự có sử dông yÕu tè nghÞ luËn. 1, - Buæi sinh ho¹t vµo tiÕt thø 5 cña ngµy thø 7 do líp trëng ®iÒu khiÓn . - Kh«ng khÝ buæi sinh ho¹t s«i næi.. - §¸nh gi¸ , nhËn xÐt vÒ häc tËp, rÌn luyÖn cña hs trong líp ë th¸ng 11. - Nam lµ mét ngêi rÊt tèt. - Mäi ngêi cho r»ng Nam cha tèt víi b¹n. - Nam thờng xuyên giúp đỡ bạn trong mọi hoµn c¶nh, chia sÎ víi b¹n nh÷ng khã kh¨n, ?- Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là hoạn nạn, lai bạn đến lớp khi bạn bị đau chân, mét ngêi rÊt tèt nh thÕ nµo? (lý lÏ, vÝ dô, gi¶ng bµi cho b¹n khi b¹n cha hiÓu ….. lêi ph©n tÝch?) - HSviÕt ®o¹n v¨n trong 10 phót theo c¸c.

(125) gợi ý trao đổi. -Yêu cầu 2 hs đọc, cả lớp góp ý. Gv nhận xét ,đánh giá . Hoạt động 3 : Hớng dẫn phân tích yếu tè nghÞ luËn trong bµi v¨n mÉu. - Hs đọc. ?- Chỉ ra yếu tố nghị luận đợc lồng ghép trong v¨n b¶n?. 2. V¨n b¶n “bµ néi”; - YÕu tè nghÞ luËn . + Tõ 1 lêi d¹y “con h t¹i mÑ, ch¸u h …” T¸c gi¶ bµn vÒ “tÊm g¬ng vµ hiÖu qu¶ cña nã trong giáo dụng gia đình:”bà nh thế… u tôi nh thế … §©y lµ yÕu tè nghÞ luËn “suy lý”. +Từ cuộc đời và những lời răn dạy của bà tác gi¶ bµn vÒ mét nguyªn t¾c gi¸o dôc “ngêi ta nh c©y … nã gÉy”. §©y lµ yÕu tè nghÞ luËn kh¸i qu¸t ho¸ .. IV. Hướng dẫn học bài ở nhà. Học sinh tự soạn tiết 61 + 62. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………............................. Tuần 13:. Bài 13:. Ngµy so¹n:09 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008. TiÕt : 61-62. Lµng (Kim L©n) A. Mục tiêu cần đạt : Gióp học sinh: - Cảm nhận đợc tình yêu làng quê thắm thiết thống nhất với lòng yêu nớc và tinh thần kháng chiến ở nhân vật ông Hai trong truyện, qua đó thấy đợc một biểu hiện cụ thể, sinh động và một tinh thần yêu nớc của nhân dân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Ph¸p . - Thấy đợc những nét đặc sắc trong nghệ thuật truyện :xây dựng tình huống tâm lý miêu tả sinh động diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ của nhân vật quần chúng. - Rèn luyện năng lực phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự, đặc biệt là phân tích t©m lý nh©n vËt. B. ChuÈn bÞ: 1, GV đọc t liệu. 2, Học sinh so¹n theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định kiểm tra bài cũ . 1, ổn định 2, bµi cò : C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “¸nh tr¨ng” . II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động1: Hớng dẫn tìm hiểu chung. I. T×m hiÓu chung. ? - Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nhµ v¨n 1- T¸c gi¶. Kim L©n ? - Tªn thËt: Nguyễn V¨n Tµi1920-Quª ë.

(126) ?- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ? - Gọi học sinh đọc-> hs kể tóm tắt . - Học sinh đọc thầm sỏch giỏo khoa. ?- TruyÖn nãi vÒ ®iÒu g× ë ngêi n«ng d©n? trong hoµn c¶nh nµo? Hoạt động1: Hớng dẫn Phần II. ?- Để khắc hoạ nổi bật chủ đề của truyện, tính cách nhân vật, nhà văn đã đặt nhân vật vµo 1 t×nh huèng truyÖn nh thÕ nµo? ?- T×nh huèng Êy cã t¸c dông g×?. - Học sinh theo dâi tõ ®Çu ->”dËt dê” (159) ?- «ng Hai lµ ngêi n«ng d©n nh thÕ nµo? ?- Xa lµng «ng béc lé t×nh yªu lµng nh thÕ nµo?. ?-Tríc c/m «ng Hai khoe vÒ c¸i g× cña lµng? Cßn sau c.m th× sao?. Tõ S¬n, B¾cNinh . -lµ nhµ v¨n chuyªn viÕt truyÖn ng¾n. -G¾n bã vµ am hiÓu s©u s¾c cuéc sèng víi n«ng th«n. 2- T¸c phÈm: -“Lµng” viÕt trong thêi kú ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng ph¸p vµ ®¨ng lÇn ®Çu trªn t¹p chÝ”v¨n nghÖ” -1948. 3- Đäc, tãm t¾t . 4-Tõ khã : 5- §¹i ý. - Truyện đã diễn tả chân thành và sinh động tình yêu làng ở ông Hai – Một ngời nông dân rời làng đi kháng chiên. II. Ph©n tÝch 1- T×m hiÓu t×nh huèng truyÖn. - ông Hai tình cờ đợc tin dân làng Chợ DÇu yªu quý cña «ng trë thµnh ViÖt gian theo ph¸p ph¶n l¹i kh¸ng chiÕn, ph¶n l¹i cô Hå. -> T¹o nªn mét c¸i th¾t nót cña c©u truyÖn, g©y ra mét m©u thuÉn gi»ng xÐ t©m trÝ «ng Hai t¹o ®iÒu kÞªn thÓ hiÖn t©m tr¹ng, phÈm chÊt tÝnh c¸ch cña nh©n vËt. 2-DiÓn biÕn t©m lÝ «ng Hai. a. Khi míi ®Çu n¬i t¶n c: - «ng hai cÇn cï, ch¨m chØ, hay lµm. - KÓ chuyÖn lµng say xa. + ông khoe làng ông đẹp, giàu “nhà ngói san sát nh tỉnh, đờng làng lát toàn đá xanh”. –> tù hµo vÒ lµng cña «ng l¾m. + Tríc c¸ch m¹ng: Khoe c¸i sinh phÇn của ông tổng đốc. + Sau c¸ch m¹ng: Khoe c¸i chßi ph¸t thanh, c¸i phßng th«ng tin. - ông nghe đợc nhiều tin hay –> những tin chiÕn th¾ng cña qu©n ta -> ruét gan «ng vui qu¸ cø móa c¶ lªn. niÒm tù haß cu¶ ngêi n«ng d©n tríc thµnh qu¶ c¸ch m¹ng, cña lµng quª ->biÓu hiÖn cña t×nh yªu lµng.. ?- Khi ở phòng thông tin ông nghe đợc nh÷ng tin g×? T©m tr¹ng cña «ng ra sao? ?- Những biểu hiện tâm lý đó là bằng chứng về tình yêu làng của ông Hai, em có đồng ý kh«ng? v× sao? (hÕt tiÕt 61 chuyÓn tiÕt 62) ?- Khi nghe tin do nh÷ng ngêi t¶n c tõ Gia L©m cho biÕt: C¶ lµng chóng nã ViÖt gian theo Tây thái độ và tâm trạng của ông Hai b, Khi nghe tin làng theo tây: ntn? - Tin đến với ông đột ngột, bất ngờ, làm «ng s÷ng sê, bµng hoµng “cæ «ng l·o ngẹn ắng lại da mặt tê rân rân, lặng đi, tởng nh không thở đợc. Một lúc lâu ông ?- Khi b×nh tÜnh «ng cha tin nhng råi t¹i sao míi dÆn Ì Ì, nèt mét c¸i bÞ víng ë cæ …” «ng l¹i tin? - Nh©n chøng qu¸ râ rµng: Ngêi lµng nãi cã tªn ngêi lµng cô thÓ (ch¸nh bệu)không còn phần trăm nào để ông hi ?- T×m dÉn chøng miªu t¶ sù ®au sãt cña «ng väng. Hai..

(127) ?- VÒ nhµ, t©m tr¹ng «ng ra sao ? - HS đọc đoạn “nhìn lũ con … cái cơ sự này chöa:? ?- §äc ®o¹n trß chuþªn cña «ng Hai víi vî, qua đó tiếp tục phân tích tâm trạng và tháiđộ cña «ng Hai?. ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c c©u v¨n miªu t¶ t©m tr¹ng «ng Hai ? C¸ch vËn dông lèi kÓ độc thoại có tác dụng gì? ?- óm lại tâm trạng ông Hai đợc miêu tả nh thÕ nµo?. ?- Khi nghe tin lµng theo giÆc th× mét m©u thuẫn sảy ra trong ông Hai là gì? ông đã lựa chän c¸ch nµo? ?- Sù lùa chän Êy biÓu hiÖn ®iÒu g×? ?- ¤ng bÞ ®Èy vµo t×nh thÕ bÕ t¾c nµo?. ?- Ông dã trút tâm trạng ấy vào đứa con nhỏ ntn? - Học sinh đọc lời tâm sự. ?- Lêi t©m sù biÓu thÞ ®iÒu g×?. - Tin d÷ ¸m ¶nh «ng, nghe tiÕng chöi ViÖt gian “«ng cói g»m mÆt xuèng mµ ®i” - VÒ nhµ «ng n»m vËt ra giêng råi tñi thân khi nhìn đàn con “nớc mắt ông lão cø giµn ra. Chóng nã còng lµ trÎ con lµng Việt gian đấy ? Chúng nó cũng bị ngời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ? - Trò truyện với vợ, với thái độ vừa bực bội vừa đau đớn, cố kìm nén ông gắt bà v« cí… - Mấy ngày sau đó: Không giám ra khỏi nhµ, chØ ru ró trong nhµ nghe ngãng t×nh hình bên ngoài lúc nào cũng nghĩ đến chuyÖn Êy, còng tëng mäi ngêi còng nãi đến chuyện ấy. -> dïng c©u hái, c©u c¶m th¸n diÔn t¶ nh÷ng cung bËc c¶m xóc cña «ng Hai. Lối kể độc thọai lột tả hết đợc nội tâm nh©n vËt.  T¸c gi¶ diÔn t¶ rÊt cô thÓ nçi ¸m ¶nh nÆng nÒ biÕn thµnh sù sî h·i thêng xuyªn trong «ng Hai cïng víi nçi ®au sãt tñi hæ cña «ng tríc c¸i tin lµng m×nh theo giÆc. c, T×nh yªu lµng vµ tinh thÇn yªu níc cña «ng Hai. - Hai tình cảm xung đột nhau. Ông đã dứt khoát lựa chọn:” làng thì yêu thật nhng đã theo giặc thì thù nó, bỏ không về n÷a “ => Tình yêu nớc đã chiến thắng nhng «ng vÉn thÊy ®au sãt vµ tñi hæ. - BÕ t¾c, tuyÖt väng: mô chñ nhµ muèn ®uæi ®i, ®i ®©u b©y giê? ….còng kh«ng thÓ quay vÒ lµng “VÒ lµng tøc lµ chÞu quay l¹i lµm n« lÖ cho th»ng T©y”=> «ng chØ cßn biÕt trót nçi lßng m×nh vµo lêi tâm sự với đứa con thơ ngây. - Diễn tả cảm động về nỗi lòng sâu xa bền chặt chân thành với quê hơng, đất nø¬c, c¸ch m¹ng .Mét t×nh yªu lµng s©u s¾c, mét tÊm lßng thuû chung víi c¸ch m¹ng. Mµ biÓu tîng lµ cô Hå “C¸i lµng bố con ông là nh thế đấy. Có bao giờ dám đơn sai”…. ?- Em h·y nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý vµ ng«n ng÷ nh©n vËt «ng Hai? ?- Tâm lý nhân vật đợc thể hiện qua những ph¬ng diÖn nµo? BiÓu diÔn t©m lý cña nh©n * T©m lý nh©n vËt thÓ hiÖn qua hµnh động, ngôn ngữ độc thoại, đối thọai, diễn vËt cã hîp lý kh«ng? biÕn t©m lý hîp lý. + §Æt nh©n vËt vµo t×nh huèng thö th¸ch để bộc lộ chiều sâu tâm trạng. + Miªu t¶ cô thÓ, gîi c¶m, c¸c diÔn biÕn néi t©m, c¸c ý nghÜ, hµnh vi, ng«n ng÷. => am hiÓu s©u s¾c ngêi n«ng d©n vµ thÕ.

(128) giíi tinhthÇn cña hä. * Ng«n ng÷ mang ®Ëm tÝnh khÈu ng÷ vµ lµ lêi ¨n tiÕng nãi cña ngêi n«ng d©n. ?- Lêi trÇn thuËt theo ®iÓm nh×n cña nh©n vËt + Lêi trÇn thuËt vµ lêi nh©n vËt cã sù nµo? thèng nhÊt vÒ s¾c th¸i, giäng ®iÖu do truyện đợc trần thuật theo điểm nhìn của nh©n vËt «ng Hai (ng«i ba). + Ng«n ng÷ mang ®Ëm c¸ tÝnh nh©n vËt .. Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết, ?- Nªu gÝa trÞ néi dung cña truyÖn? ?- Những đặc sắc về nghệ thuật?. III. Tæng kÕt. 1. Néi dung : - T×nh yªu lµng quª vµ long yªu níc, tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña ngêi n«ng d©n. 2. NghÖ thuËt: - X©y dùng t×nh huèng truyÖn thµnh c«ng - Miªu t¶ t©m lý nh©n vËt s©u s¾c tinh tÕ - Ngôn ngữ sinh động …. IV. LuyÖn tËp. - Yêu làng đến say mê, hãnh diện thành thãi khoe lµng. Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập: - Yêu làng đặt trong tình yêu nớc, thống ?- NÐt riªng cña t×nh yªu lµng trong «ng Hai nhÊt víi tinh thÇn kh¸ng chiÕn, kiªn lµ g×? quyết chống giặc đến cùng. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 63. D. Điều chỉnh kế hoạch. ............................................................................................................................................. ......................................................................................................................................... Ngµy so¹n:09 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 TiÕt 63 : Chơng trình địa phơng V¨n häc thanh ho¸ tõ sau c¸ch m¹ng tháng tám đến nay A. Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: - Thấy đợc các giai đoạn phát triển của văn học Thanh Hoá từ sau cách mạng Tháng Tám 1945 đến nay cùng một số tác giả tiêu biểu và những đóng góp cho sự phát triển của văn học hiện đại Việt Nam. B. ChuÈn bÞ: 1. GV đọc t liệu - GV viết bảng phụ phần “ ghi nhớ”. 2. Học sinh chuÈn bÞ theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu: I. ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ: 1, ổn định..

(129) 2, Bµi cò: KiÓm tra vë bµi tËp. §äc thuéc lßng bµi th¬ Quª h¬ng cña Hå DzÕnh? II. Mở bài III. Phát triển bài. Hoạt động 1: I. Giai ®o¹n 1945 – 1954. - Tæ chøc t×m hiÓu c¸c g® pt cña 1. §Æc ®iÓm lÞch sö, x· héi. văn học thanh Hoá sau c/m Tháng Tám Thanh Hoá là vùng tự do, là căn cứ địa 1945. v¨n ho¸ trong k/c chèng Ph¸p. HS làm việc theo nhóm để xd Bảng lợc đồ 2.Tiến trình phát triển. V¨n häc Thanh Ho¸ tõ sau C¸ch m¹ng Lµ vh k/c chèng Ph¸p gåm 2 chÆng: Tháng Tám đến nay. - 1945 – 1950 - 1951 – 1954. Trao đổi hoàn chỉnh bảng lợc đồ.. 3. Khái quát đặc điểm đặc sắc. a. là căn cứ địa vh, vnghệ k/c. + N¬i quy tô lùc lîng v¨n nghÖ sÜ trong c¶ níc víi nh÷ng tªn tuæi nh: NguyÔn Tu©n, H¶i TriÒu, ChÕ Lan Viªn... + §Þa ®iÓm båi dìng thÕ hÖ nhµ v¨n míi cña k/c nh: Vò Tó Nam, TrÇn H÷u Thung, Minh H iÖu... b. N¬i s¶n sinh ra nh÷ng tg Më ®Çu cho dßng vh c/m vµ k/c cña Thanh Ho¸. c. V¨n häc chñ yÕu lµ th¬. ThÓ hiÖn nhiÖt t×nh c/m vµ hõng hùc tinh thÇn k/c víi c¶m høng tr¸ng ca vÒ §Êt níc vµ ChiÕn sÜ. §ång thêi còng d¹t dµo chÊt hµo hoa tiÓu t sản nhng phơi phới vì ngọn gió thời đại mµ quyÕt liÖt... d. Cã mét bé phËn ca dao k/c – ca dao d©n c«ng, µo ¹t s«i næi, l¹c quan vµ ®Ëm chÊt xø Thanh. 4.T¸c gi¶, t¸c phÈm næi bËt. TrÇn Mai Ninh( Nhí m¸u...), Th«i H÷u ( Lên Cấm Sơn, Lời cô lái đò), Hồng Nguyªn( Nhí), H÷u Loan( Mµu tÝm hoa sim).... Hoạt động 2: NhËn xÐt, bæ sung.. II. Giai ®o¹n 1955 – 1975. 1. §Æc ®iÓm lÞch sö, x· héi. a. Hoµ b×nh lËp l¹i, xd cuéc sèng míi trªn miÒn B¾c xhcn. b. Chèng MÜ cøu níc, gi¶i phãng miÒn Nam, thèng nhÊt níc nhµ. 2. TiÕn tr×nh ph¸t triÓn. a. 1955 – 1964: V¨n häc hoµ b×nh, x©y dựng, đấu tranh thoóng nhất nớc nhà. b. 1965 – 1975: V¨n häc chèng MÜ. 3. Khái quát đặc điểm đặc sắc. a. Trong kho¶ng thêi gian tõ 1955 – 1964, nhìn chung cha có phong trào địa phơng về văn học.Tại địa phơng ch có cây bút định hình. b. Nở rộ, định hình vhdp trong những năm.

(130) chèng MÜ cøu níc, nhÊt lµ g® cuèi. c. Một đội ngũ ngời Thanh Hoá trở thành tg v¨n häc ë ngoµi thanh Ho¸... 4. T¸c gi¶, t¸c phÈm næi bËt. a. Th¬: H÷u Loan, V¬ng Anh, NguyÔn Duy... b. V¨n xu«i: NguyÔn Ngäc LiÔn, TriÖu B«n, Lª Mimh Khuª... c. LÝ luËn phª b×nh: Hµ Minh §øc... d. KÞch: Hµ Khang, Mai B×nh.... Hoạt động 3:. NhËn xÐt bæ sung.. III. Giai đoạn từ sau 1975 đến nay. 1. §Æc ®iÓm lÞch sö x· héi. a. §Êt níc thèng nhÊt, nh÷ng khã kh¨n sau chiÕn tranh. b. Đất nớc đổi mới, phát triển, hội nhập. 2. Khái quát đặc điểm đặc sắc. a. Mét lùc lîng ¬m mÇm trong chèng MÜ, trở thành lực lợng sáng tác chủ công ở địa ph¬ng. Chñ yÕu trªn lÜnh vùc v¨n xu«i. b. Hai lùc lîng s¸ng t¸c trong vµ ngoµi tỉnh ngày đợc bổ sung, trở thành nền tảng của văn học địa phơng. c. Mét phong trµo s¸ng t¸c m¹nh mÏ, t¹o đk để Thanh Hoá có một lực lợng sáng tác hïng hËu. d. Mở ra bề rộng, định hình tính chuyên nghiÖp nhng lÝ luËn phª b×nh vµ kÞch cßn yÕu. 3. T¸c gi¶, t¸c phÈm næi bËt. Th¬: M¹nh Lª, V¨n §¾c, NguyÔn Ngäc QuÕ... V¨n xu«i: NguyÔn Ngäc LiÔn, Tõ Nguyªn TÜnh, Hµ ThÞ CÈm Anh... LuyÖn tËp. Chän 1 trong 2 néi dung: - Giíi thiÖu mét t¸c gi¶. - Gi¶i thÝch ®o¹n kÕt( tõ ‘s¸u m¬i n¨m, tr«i qua...).. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 64. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n:10/11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 TiÕt 64 :.

(131) Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh: - Hiểu thế nào là đối thoại, thế nào là độc thoại và độc thoại nội tâm, đồng thời thấy đợc tác dụng của chúng trong văn bản tự sự. - Rèn luyện kĩ năng nhận diện và tập kết hợp các yếu tố này trong khi đọc cũng nh khi viÕt v¨n tù sù. B. ChuÈn bÞ: 1. GV đọc t liệu - Giỏo viờn viết bảng phụ phần “ ghi nhớ”. 2. Học sinh chuÈn bÞ theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu: I. ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ: 1, ổn định. 2, Bµi cò: KiÓm tra vë bµi tËp. II. Mở bài : §Ó kh¾c ho¹ nh©n vËt, nhµ v¨n thêng chó ý miªu t¶ nh÷ng ph¬ng diÖn nµo ? -> ( Phơng diện ngôn ngữ với 2 hình thức độc thoại, đối thoại) III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn mục I: - Học sinh đọc ví dụ sỏch giỏo khoa - 4 nhãm 4 c©u. a, Trong 3 c©u ®Çu ®o¹n trÝch, ai nãi víi ai ? Tham gia c©u chuyÖn cã Ýt nhÊt mÊy ngời? dấu hiệu nào cho ta thấy đó là 1 cuộc trò chuyện trao đổi qua lại?. b, C©u - “ Hµ, n¾ng gím, vÒ nµo” «ng Hai nói với ai? đây có phải là một đối thoại kh«ng? V× sao? Trong ®o¹n trÝch cã cßn c©u nµo kiÓu nµy kh«ng? H·y dÉn ra c¸c câu đó?. c, Nh÷ng c©u nh “ chóng nã còng lµ trÎ con làng việt gian đấy ? chúng nó cũng… ? khèn n¹n… lµ nh÷ng c©u ai hái ai? T¹i sao tríc nh÷ng c©u nµy kh«ng cã g¹ch ®Çu. I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự s. 1 VÝ dô: - Sao b¶o lµng chî DÇu Tinh thÇn … c¬ mµ? - ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra đấy -> có ít nhÊt 2 ngêi phô n÷ ®ang nãi chuyÖn víi nhau. Dêu hiÖu cho biÕt lµ cã 2 lît lêi tho¹i qua l¹i, néi dung nãi cña mçi ngêi đều hớng tới ngời tiếp chuyện và hình thức thÓ hiÖn trong ®o¹n v¨n = 2 g¹ch ®Çu dßng ( 2 lît lêi qua l¹i) - “Hà… nào”: Không phải là đối thoại, nối dung «ng nãi kh«ng híng tíi 1 ngêi tiÕp chuyÖn cô thÓ nµo c¶ ( nãi gi÷a trêi) còng chẳng liên quan đến chủ đề mà 2 ngời đàn bà tản c đang trao đổi hơn nữa sau câu nói to của ông cũng chẳng có ai đáp lại. Thực ra «ng l·o nãi víi chÝnh m×nh b»ng mét câu bâng quơ, đánh trống lảng để tìm cách tho¸i lui. §o¹n trÝch cßn cã c¸c c©u: - “Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay miÕng g×… nµy” - Nh÷ng c©u nµy lµ cña «ng Hai hái chÝnh m×nh nh÷ng c©u hái nµy kh«ng ph¸t ra thµnh tiÕng mµ chØ ©m thÇm diÔn ra trong suy nghÜ vµ t×nh c¶m cña «ng Hai chóng thể hiện tâm trạng dằn vặt đau đớn của ông Hai trong nh÷ng phót gi©y nghe tin lµng dÇu theo giÆc. V× kh«ng thèt ra thµnh lêi. chØ nghÜ thÇm nªn kh«ng cã g¹ch ®Çu.

(132) dòng nh câu đã nêu ở (a) (b)?. d, Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng nh thÕ nµo trong viÖc thÓ hiÖn kh«ng khÝ của câu chuyện và thái độ của những ngời tản c trong buổi tra ông Hai gặp họ? đặc biệt chúng đã giúp nhà văn thể hiện thành c«ng nh÷ng diÔn biÕn t©m lÝ cña «ng Hai nh thÕ nµo?. dòng. Chúng là những câu độc thoại nội t©m. - Các hình thức đối thoại tạo cho câu chuyÖn cã kh«ng khÝ nh cuéc sèng thËt, thể hiện thái độ căm giận của những ngời tản c đối với dân làng chợ dầu, tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật. Những hình thức độc thoại nội tâm sau đó đã giúp nhà văn khắc hoạ đợc sâu sắc tâm trạng dằn vặt, đau đớn khi nghe tin làng chî DÇu - C¸i lµng mµ «ng Hai lu«n lu«n lÊy lµm tù hµo vµ h·nh diÖn - cña «ng theo giÆc - nghÜa lµ lµm cho c©u chuyÖn sinh động hơn.. 2, Bµi häc: - Đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm là hình thức quan trọng để thể hiện nhân vật ?- Đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự . cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n b¶n tù sù? - Đối thoại là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa 2 hoặc nhiều ngời, đối thoại ?- Thế nào là đối thoại? Độc thoại và độc đợc thể hiện bằng các gạch đầu dòng ở đầu tho¹i néi t©m ? lời trao và lời đáp. - Giỏo viờn treo bảng phụ có nội dung bì - Độc thoại là lời của một ngời nào đó với häc. chính mình hoặc nói với 1 ai đó trong tởng tợng. khi ngời độc thoại nói thành lời thì - Học sinh ghi nhanh sách giáo khoa. phÝa tríc c©u nãi cã g¹ch ®Çu dßng. Khi kh«ng thµnh lêi th× kh«ng cã g¹ch ®Çu dòng ( độc thoại nội tâm). - C¸c nhãm tr×nh bÇy, nhËn xÐt.. II. LuyÖn tËp : 1. Bµi 1: Cã 3 lît lêi trao (lêi bµ hai), Nhng chØ 2. + Hoạt động 2 : Hớng dẫn luyện tập Lời đáp. Lời thoại đầu của bà, ông Hai ?- Phân tích tác dụng cuả hình thức đối không đáp lại “ Nằm rũ trên giờng …” ; thoại trong đoạn trích sỏch giỏo khoa trâng Câu hỏi thứ hai của bà đợc ông “ khẽ nhúc nhích” đáp bằng 1 câu hỏi lại bà với từ “ 178 ? gì”. Lần thứ 3, ông cũng chỉ đáp lại bằng 1 c©u côt lñn, giäng g¾t lªn: “ BiÕt råi” t¸i hiện lại cuộc đối thoại này, tác giả đã làm nổi bật đợc tâm trạng chán trờng, buồn bã ®au khæ vµ thÊt väng cña «ng Hai… IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 65. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

(133) TiÕt 65 :. Ngµy so¹n:11 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 LuyÖn nãi: tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m. A.Mục tiêu cần đạt : Gióp häc sinh: - Biết cách trình bày 1 vấn đề trớc tập thể lớp với nội dung kể lại 1 sự việc theo ngôi thứ ba. Trong khi kể có kết hợp với miêu tả nội tâm, nghị luận, có đối thoại và độc tho¹i. B. ChuÈn bÞ : 1, Học sinh chuÈn bÞ dµn ý: 2, GV giao 3 nhóm chuẩn bị 3 đề sỏch giỏo khoa . C.Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định lớp - Kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh. II. Mở bài III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn hs chuẩn bị I. ChuÈn bÞ: ?- Nguyên nhân nào dẫn đến việc làm sai Lập đề cơng cho 3 đề bài. trÝ cña em ? §Ò1: T©m tr¹ng cña em sau khi x¶y ra mét ?- Sự việc gì? mức độ có lỗi đối với bạn? chuyện có lỗi đối với bạn. ?- Cã ai chøng kiÕn hay chØ m×nh em a, diÔn biÕn cña sù viÖc: biÕt? b, t©m tr¹ng: ?- Tại sao em phải suy nghĩ, dằn vặt? Do Đề 2: Kể lại buổi sinh hoạt lớp,ở đó em đã em t vÊn l¬ng t©m hay cã ai nh¾c nhë? phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là một ? - em cã suy nghÜ cô thÓ nh thÕ nµo?lêi ngêi b¹n tèt. tù høa víi b¶n th©n ra sao? a, kh«ng khÝ chung cña buæi sinh ho¹t ?- là buổi sinh hoạt định kỳ hay đột lớp: xuÊt? - Buổi sinh hoạt đột xuất. ?- cã nhiÒu n«Þ dung hay chØ cã mét néi - Buæi sinh ho¹t chØ cã mét néi dung lµ gãp dung lµ phª b×nh, gãp ý cho b¹n nam? ý kiÕn cho b¹n Nam. ?- Thái độ của bạn nam ra sao? - Em cã ý kiÕn: Nam lµ ngêi b¹n tèt ?-ph©n tÝch nguyªn nh©n khiÕn c¸c b¹n b, Néi dung ý kiÕn cña em: có thể hiểu lầm bạn nam?(khách quan, - Nguyên nhân khiến các bạn hiểu nhầm -chủ quan, cá tính, quan hệ của bạn nam) Nam: Nam vội đến lớp để làm trực nhật nên ?- Em chän ng«i kÓ nµo? kh«ng kÞp ghÐ vµo câng b¹n Minh ®i cïng. ?- Em sÏ kÓ nh thÕ nµo? - Nam đã nhờ Phúc làm việc ấy. - B×nh thêng Nam lµ ngêi thêng xuyªn quan.

(134) tâm đến bạn bè. - Tìm mọi cách để giúp đỡ bạn trong học tËp vµ cuéc sèng( lý lÏ- dÉn chøng). - Cảm nghĩ về sự hiểu lầm đáng tiếc đối vởi b¹n Nam vµ bµi häc chung trong quan hÖ b¹n bÌ. §Ò 3: Dùa vµo néi dung phÇn ®Çu t¸c phÈm “ chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng” h·y đóng vai Tsinh để kể lại câu chuyện và bày tá niÒm ©n hËn. a. Xác định ngôi kể. - KÓ ng«i thø nhÊt xng “ t«i” b. Xác định cách kể : - Kể TËp trung ph©n tÝch s©u s¾c nh÷ng suy nghÜ t×nh c¶m cña nh©n vËt Tsinh: lóc ®Çu cả ghen có thái độ không tốt đối với vợ, m¾ng nhiÕc ®uæi ®i khiÕn vî ph¶i tù vÉn. - Khi hiÓu nguyªn nh©n th× dµy vß, ©n hËn tiÕc th¬ng ngêi vî hiÕu th¶o. Hoạt động2: Hớng dẫn thực hành nói ở líp. - GV yªu cÇu cña tiÕt luyÖn nãi. - GV mời hs trình bày từng đề 1=>nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm. - GV tæng kÕt vµ nhÊn m¹nh.. II. Thùc hµnh nãi: 1. yªu cÇu luyÖn nãi: - Diễn đạt bằng lời nói có thể kèm theo điệu bộ cử chỉ; tuyệt đối không đọc một bầi đã viÕt s½n. - Lời nói phải đảm bảo chuẩn mực phát âm (kh«ng ngäng) trong s¸ng(kh«ng l¹m dông từ ngữ địa phơng hoặc từ ngữ vay mợn) văn ho¸(kh«ng dïng biÖt ng÷, tiÕng lãng) 2. Häc sinh luyÖn nãi: 3. Nhận xét, đánh giá:. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 66, 67. D. Điều chỉnh kế hoạch. ............................................................................................................................................. . Tuần 14: Bài 14: Ngµy so¹n:21 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 TiÕt 66, 67: LÆng lÏ sa pa (NguyÔn Thµnh Long) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh:.

(135) - Cảm nhận đợc vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện, chủ yếu là nhân vật anh thanh niªn trong c«ng viÖc thÇm lÆng, trong c¸ch sèng vµ nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m trong quan hÖ víi mäi ngêi. - Phát hiện đúng và hiểu đợc chủ đề của truyện, từ đó hiểu đợc niềm hạnh phúc của con ngời trong lao động. - RÌn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè cña t¸c phÈm truyÖn: Miªu t¶ nh©n vËt nh÷ng bøc tranh thiªn nhiªn. B. ChuÈn bÞ : 1. GV đọc t liệu – bảng phụ ghi bài tập trắc nghiệm 2. Học sinh so¹n bµi theo c©u hái sách giáo khoa. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu: I. ổn định lớp – kiểm tra bài cũ. 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. ?- T©m tr¹ng «ng Hai khi nghe tin lµng m×nh theo giÆc. ?- Những đặc sắc về nghệ thuật của truyện? II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu chung ?- H·y tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Thµnh Long? - Giỏo viờn bổ sung: Vẻ đẹp thế giới nội t©m cña NguyÔn Thµnh Long kh«ng n»m ë nh÷ng ph¸t hiÖn s¾c s¶o mµ ë viÖc t¹o dùng mét chÊt th¬ trong trÎo, nhÑ nhàng, thể hiện khả năng cảm nhận đời sèng tinh tÕ.. I.T×m hiÓu chung : 1. T¸c gi¶ : - NguyÔn Thµnh Long (1925- 1991). Quª huyÖn Duy Xuyªn, tØnh Qu¶ng Nam, viÕt v¨n tõ cuéc Kh¸ng chiÕn chèng ph¸p . - C©y bót chuyªn vÒ chuyÖn ng¾n vµ kÝ. 2. T¸c phÈm: - Lµ kÕt qu¶ cña chuyÕn ®i lªn lµo cai mïa hÌ 1970. TruyÖn rót tõ tËp “ Gi÷a … xa” 1972. ?- Giíi thiÖu vÒ hoµn c¶nh, xuÊt xø t¸c 3. Đäc - t×m hiÓu tõ khã . phÈm . - GV đọc từ đầu - > ngời thanh niên xuất 4. Thể loại – phơng thức biểu đạt . hiện -> Học sinh đọc chữ to . _ ThÓ lo¹i truyÖn ng¾n . _ Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m vµ - Học sinh đọc thầm từ khó . ?- V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i nµo ? Nªu ph- nghÞ luËn. 5. NhËn xÐt ng«i kÓ, cèt truyÖn vµ t×nh ơng thức biểu đạt ? huèng truyÖn. - Ng«i kÓ: Ng«i thø ba. - Cốt truyện đơn giản. ?- Chuyện đợc kể theo ngôi thứ mấy? ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ cèt truyÖn vµ - T×nh huèng: Cuéc gÆp gì t×nh cê gi÷a «ng häa sÜ giµ, c« kÜ s vµ anh thanh niªn t×nh huèng c¬ b¶n cña truyÖn? Hoạt động 2: Hớng dẫn họ sinh phân tÝch. ?- Nhắc đến SA PA, em biết đợc điều gì? (vÝ trÝ ®iÒu kiÖn tù nhiªn ? ? V× sao Sa Pa lµ n¬i nghi m¸t næi tiÕng? ?- T×m trong phÇn trÝch nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ c¶nh Sa Pa?. II. ph©n tÝch 1.C¶nh SA PA: - Sa Pa bắt đầu vơi những rặng đào.Và với những đàn bò lang cô có đeo chuông ở các đồng cỏ trong thung lũng hai bên đờng. - Nắng bây giờ bắt đầu len tới,đốt cháy rõng c©y. Nh÷ng c©y th«ng…rung tÝt trong n¾ng nh÷ng ngon tay bµng b¹c…m©y bÞ.

(136) n¾ng xua ,cuén trßn thµnh tõng côc l¨n trªn c¸c vßm l¸ ít s¬ng…xe. ? Em có nhận xét gì về thiên nhiên nơi - Nắng đã mạ bạc cả con đèo đốt cháy rừng ®©y ? c©y hõng hùc nh mét bã ®uèc lín. - GV: đọc truyện ngắn ta nh đang đợc đi ->thiên nhiên đẹp, thơ mộng. chiêm ngỡng vẻ đẹp sa pa. Cảnh sa pa cứ hiện dần, mỗi lúc một đẹp đẽ, mơ màng. 2, Con ngời sa pa a, Anh thanh niªn: Với con ngêi Sa Pa th× sao? ?- TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh©n * Hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc. - Một mình trên đỉnh núi cao 2600 m giữa vËt chÝnh cña truyÖn? ?- Anh thanh niªn lµm c«ng viÖc g×? cá c©y m©y mï. C«ng viÖc cña anh lµ ®o giã, ®o m©y, ®o n¾ng, tÝnh m©y, ®o chÊn Trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo ? động mặt đất, dự báo thời tiết hằng ngày, phôc vô s¶n xuÊt. - Nửa đêm dù rét buốt hay ma tớt vẫn phải vùng dậy ra ngoài trời để làm việc - gian khổ nhất là phải vợt qua đợc sự cô đơn vất ?- Theo em, c¸i gian khæ trong c«ng viÖc v¶, v× anh nãi ngêi th× …”thÌm” thØnh thoảng phải lăn cây chặn đờng dừng xe để cña thanh niªn lµ g×? V× sao? gÆp ngêi trß chuyÖn. * Yªu nghÒ, h¨ng say, tËn tuþ víi c«ng viÖc - tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. ?- Điều gì đã giúp anh thanh niên vựơt * Suy nghĩ rất mới, đúng đắn và sâu sắc “ lªn hoµn c¶nh Êy? - GV: Anh tự nguyện đến sa pa là 1 nhận khi ta làm việc, ta với công việc là tôi . thức chín chắn, sâu sắc. Làm trai đứng tr- Mình sinh ra là gì, Mình đẻ ở đâu, mình vì íc c¶nh níc nhµ cßn ®ang gÆp nhiÒu khã ai mµ lµm viÖc?” kh¨n th× lµm sao cã thÓ ngåi yªn hëng + NÕu kh«ng cã c«ng viÖc, v× c«ng viÖc th× thụ đợc. Từ đáy lòng anh tiếng gọi của đó mới là cuộc sống cô đơn thực sự, buồn non sông đất nớc cứ mãi vẳng lên nh đến chết. tõng håi th«i thóc nh håi kÌn xung trËn. Anh sẵn sàng điđến bất cứ nơi đâu, dù *Tự tạo ra nguồn vui: Đọc sách trồng hoa khã kh¨n vÊt v¶ … ch¨n nu«i, trång c©y thuèc, trång rau. ?-Trong công anh đã có những suy nghĩ nh thÕ nµo ? *Sèng ng¨n n¾p khoa häc:”mét ng«i nhµ 3 gian s¹ch sÏ, bµn ghÕ, gi¸ s¸ch, gän - Học sinh dÉn chøng trang 185. gàng”-> sự ngăn nắp gọn gàng ây đã soá - GV: cã nghÜa lµ anh t×m thÊy niÒm tan ®i c¸i ý nghÜ thÇm cña «ng ho¹ sÜ vui trong công việc để quên đi nỗi buồn. “Khách tới bất ngờ…” Với anh đợc làm việc là niềm vui sớng, * Cởi mở, chân thành, quý trọng tình cảm. h¹nh phóc . ?- Sống 1 mình nơi hoang vắng anh đã * Tình nghĩa, chu đáo: Củ tam thất biếu vợ tạo cho mình 1 cuộc sống đẹp để yên tâm bác lái xe, Bó hoa tơi tặng cô kỹ s, ấm nớc trµ nãng tiÕp ngêi díi su«i lªn, lµn trøng c«ng t¸c cuéc sèng Êy lµ g×? biếu khách ăn đờng toàn là sản phẩm cây - GV b×nh. ?- Lần theo bớc chân ông hoạ sĩ, và cô nhà lá vờn nhng trong đó là 1 lòng mến kỹ s ta đến trớc ngôi nhà anh ở. Em có khách mà không phải ai cũng có đợc. Anh nhận xét gì khi bớc vào ngôi nhà của anh đã sống theo lý tởng sống “sống …mình” * Khiêm tốn “ngời khác đáng vẽ hơn” thanh niªn? ->Thành thực nhận thấy đóng góp cuả mình ?- Qua việc đón tiếp khách, em cảm nhận còn nhỏ bé. - Anh sứng đáng là con ngời mẫu lý tởng, thªm nÐt tÝnh c¸ch cña anh thanh niªn? ?- Có ngời cho rằng, anh là ngời rất tình tinh thần tình cảm và cách sống của anh đã nghĩa, chu đáo, em có đồng ý không? trở thanh đối tợng của bức kỳ hoạ mà ngời ho¹ sÜ ®ang khao kh¸t ®i t×m..

(137) H·y chøng minh? - Nhân vật chính đựơc miêu tả qua điểm nh×n, c¶m nhËn cña nh©n vËt «ng ho¹ sÜ vµ ?- Khi ông hoạ sĩ vẻ anh, thái độ của nhằm tập trung khắc hoạ nhân vật chính. anh nh thÕ nµo ? ?- Theo em th× anh thanh niªn cã søng đáng đợc vẽ không? B, Mét sè nh©n vËt kh¸c. B1: B¸c l¸i xe lµ ngêi t¹o ra cuéc gÆp gì bÊt ngê gi÷a 3 nh©n vËt. ?- NÕu em cã mét ngêi anh nh thÕ, em cã HiÓu - Th¬ng, quý mÕn anh thanh niªn, thÝch kh«ng? B2: «ng ho¹ sÜ: ?- Em có nhận xét gì về cách xây dựng Xúc động, bối rối vì hoạ sĩ đã bắt gặp một nh©n vËt chÝnh, t¸c dông cña nã? điều thực ra ông vẫn ao ớc đợc biết. - Giỏo viờn: Sa Pa nhắc đến cái tên ấy làm ta nhớ lại đến trong ngày h ôm ấy, -“Ngời con trai âý đáng yêu thật nhng làm trên đỉnh Yên Sơn ấy của 30’ ấy có cuộc cho ông nhọc quá”. gÆp gì bÊt ngê Êy- mçi ngêi mét vÎ, hä gần gũi, đẹp đẽ đầy tình ngời .Ngoài anh - Ông khao khát sáng tác, thèm yêu cuộc thanh niªn th× hä lµ ai? sèng. ?- B¸c l¸i xe cã vai trß g× trong truyÖn. B3: C« kü s trÎ: - HiÓu thªm cuéc sèng mét m×nh dòng c¶m ?- Tình cảm của bác với anh thanh niên? tuyệt đẹp cuẩ ngời thanh niên ….về con đờng cô đang đi tới. ?- Ngay những phút đầu tiên gặp anh - Vững tin hơn trên bớc đờng mà cô đã lựa thanh niên ông hoạ sĩ có thái độ tâm chọn tr¹ng nh thÕ nµo? “Mét Ên tîng hµm ¬n khã t¶ … anh cho - Giỏo viờn đọc đợc trang 184 . thªm c«” ?- Trong30’ gặp gỡ ấy ông hoạ sĩ đã cảm B4: Ông kỹ s vờn rau và anh kỹ s làm bản nhận đợc điều gì ở anh thanh niên ,dẫn đồ sét . chøng tr 186 . - Lao động âm thầm, cống hiến sức mình ?- Anh đã đợc tác động đến ông hoạ sĩ cho tổ quốc. nh thÕ nµo? - Gọi học sinh đọc phần chữ nhỏ trang 187 . ?- Cô gái cảm nhận đợc điều gì từ anh thanh niªn? ?- Trong truyÖn cßn thÊp tho¸ng nh©n vËt nµo? ?- Hä lµ nh÷ng con ngêi nh thÕ nµo? ?- Theo em vì sao tác giả không đặt tên cho các nhân vật của minh? (Họ đại diện cho biết bao con ngời lao động mới trên khắp nẻo đờng của đất nớc).. III. Tæng kÕt: 1. Néi dung: - Sa Pa kh«ng hÒ lÆng lÏ, cã ch¨ng chØ lµ Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. ?- Nhan đề truyện là “Lặng lẽ Sa Pa“ cái vẻ bề ngòai, còn thực chất bên trong là theo em có đúng là Sa Pa lặng lẽ không? một cuộc sống sôi động, tuôn trào. - “ Trong c¸i lÆng im cña sa pa … cã nh÷ng V× sao? ?-Tác giả muốn nói với ngời đọc điều gì? con ngời làm việc và lo nghĩ cho đất nớc”. 2, nghÖ thuËt. TruyÖn ng¾n ®Çy chÊt th¬” tr÷ t×nh”..

(138) ?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ truyÖn - X©y dùng t×nh huèng hîp lý. cña tg? - KÓ kÕt hîp víi tr÷ t×nh, b×nh luËn. IV. LuyÖn tËp. Hoạt động 4 : Hớng dẫn luyện tập. - Giáo viên cho hs lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm trªn b¶ng phô. Nhận định nào đúng nhất những khía cạnh biểu hiện chất trữ tình trong truyện “Lặng lẽ Sa Pa” A, Những phong cảnh thiên nhiên đẹp và thơ mộng đợc miêu tả qua cái nhìn của ngời ho¹ sÜ giµ. B, Vẻ đẹp của cuộc sống một mình giữa thiên nhiên lặng lẽ của nhân vật anh thanh niªn. C, Nh÷ng suy nghÜ vÒ con ngêi vÒ cuéc sèng, vÒ nghÖ thuËt cña c¸c nh©n vËt. D, cả A, B, C đều đúng. (đáp án D) IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 68, 69. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………................................. TiÕt 68-69.. Ngµy so¹n:21 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh: - Biết vận dụng những kiến thức đã học đẻ thực hành viết một bài văn tự sự có sử dông c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn. - Rèn luyện kỹ năng diễn đạt trình bày. B. ChuÈn bÞ: 1, Giỏo viờn ra đề, đáp án, biểu điểm..

(139) 2, Học sinh lập dàn bài các đề văn trong sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu: I, ổn định – kiểm tra baì cũ. 1, ổn định 2, KiÓm tra viÖc chÈn bÞ dµn bµi cña hs. II, Mở bài. Hoạt động 1: Giỏo viờn phát đề kiểm tra cho hs. Hoạt động 2: Giỏo viờn đọc đề cho học sinh soát. Hoạt động 3: Học sinh làm bài. Hoạt đông 4: Giỏo viờn thu bài về chấm. Đề bài và đáp án Giỏo viờn rút ra từ tập bộ đề kiểm tra lớp 9. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 70. C. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TiÕt 70:. Ngµy so¹n:23/11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù . A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh: Hiểu và nhận diện lại đợc thế nào là ngời kể chuyện, vai trò và mối quan hệ giữa ngời kÓ chuyÖn víi ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù. Rèn luyện kỹ năng nhận diện và tập kết hợp các yếu tố này trong khi đọc văn cũng nh khi viÕt v¨n. B. ChuÈn bÞ: 1, Giáo viên xem l¹i tiÕt ng«i kÓ vµ ngêi kÓ trong v¨n tù sù líp 6. 2, Học sinh đọc trớc bài ở nhà - Giỏo viờn viết phiếu học tập. C. TiÕn tr×nh lªn líp: I, ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ . 1, ổn định lớp 2, KiÓm tra bµi cò ..

(140) ?- ở lớp dới em đợc học kể chuyện theo ngôi nào? có thể chuyển ngôi kể? II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu mục I. -Học sinh đọc vớ dụ sỏch giỏo khoa (1) - Giáo viên ph¸t 4 phiÕu häc tËp cho 4 nhãm hs t¬ng øng 4 c©u a,b,c,d. Nhãm 1: §o¹n trÝch kÓ vÒ ai vµ vÒ sù viÖc g× ? Nhãm 2: ë ®©y ai lµ ngêi kÓ chuyÖn vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn trªn? (Cã ph¶i lµ 1 trong c¸c nh©n vËt: «ng ho¹ sÜ, co kü s, anh thanh niên hay là 1 ngời nào đó?). ?- Nh÷ng dÊu hiÖu nµo cho ta thÊy ë ®©y c¸c nh©n vËt kh«ng ph¶i lµ ngêi kÓ chuyÖn. Nhãm 3: Nh÷ng c©u “giäng cêi nhng ®Çy tiÕc rÎ”;”Nh÷ng ngêi con g¸i s¾p xa ta, biÕtkh«ng bao giê gÆp ta n÷a, hay nh×n ta nh vËy “…lµ nhËn xÐt cña ngêi nµo,vÒ ai?. Nhóm 4: Hãy nêu những căn cứ để có thể nhËn xÐt: Ngêi kÓ chuyÖn ë ®©y dêng nh thÊy hÕt vµ biÕt tÊt c¶ mäi viÖc, mäi hµnh động, tâm t, tình cảm của các nhân vật. - C¸c nhãm tr×nh bµy. - Giáo viên chuÈn x¸c kiÕn thøc. ?- Tõ bµi tËp, em cã nhËn xÐt g× vÒ ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n tù sù. ?- Ngêi kÓ chuyÖn cã vai trß g×?. I. Vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n tù sù 1.vÝ dô: §o¹n trÝch trong “lÆng lÏ Sa Pa” - KÓ vÒ phót chia tay gi÷a ngêi ho¹ sÜ giµ, c« g¸i vµ anh thanh niªn. - Ngêi kÓ giÊu mÆt (v« nh©n xng kh«ng xuÊt hiÖn trong c©u chuyÖn . - Trong 3 đoạn văn các nhân vật đều trở thành đối tợng miêu tả một cách khách quan:”anh thanh niªn võa gµo, kªu lªn “;”cô kỹ s mặt đỏ ửng” bỗng ngời hoạ sĩ giµ quay l¹i”.Nõu ngêi kÓ lµ 1 trong 3 nh©n vËt trªn th× ng«i kÓ vµ lêi v¨n ph¶i thay đổi. Hoặc là xng “tôi” hoặc là xng tên một trong 3 nhân vật đó để kể lại chuyÖn. - §ã lµ nhËn xÐt cña ngêi kÓ chuyÖn vÒ anh tanh niªn vµ suy nghÜ cña anh ta. Câu nhận xét thứ hai, ngời kể chuyện đã “hoá thân” vào nhân vật để gọi ra đúng c¸i t©m tr¹ng cña tÊt c¶ mäi ngêi trong tình huống đó nếu là câu nói của anh thanh niªn th× tÝnh kh¸i qu¸t sÏ bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu. Ngîc l¹i c©u nãi trong chuyện dễ gây ra sự đồng cảm xúc động vµ còng thÊp tho¸ng mét chót buån man m¸c b©ng khu©ng. - Ngêi kÓ chuyÖn: Kh«ng xuÊt hiÖn trong đoạn văn, tức là đứng ở bên ngoài quan sát miêu tả, suy nghĩ, liên tởng, tởng tợng để “hoá thân”vào từng nhân vật (Thùc ra ®©y lµ sù tõng tr¶i, lµ vèn sèng, trÝ tëng tëng tuyÖt vêi cña nhµ v¨n). - Các đối tợng đợc miêu tả một cấch kh¸ch quan .Nh vËy ngêi kÓ chuyÖn ë ®©y dêng nh thÊy hÕt vµ biÕt tÊt c¶ mäi việc, mọi ngời mọi hành động, tâm t, tình c¶m cña c¸c nh©n vËt. 2. Bµi häc: - Ngêi kÓ chuyÖn theo ng«i thø 3, tuy giÊu m×nh ®i nhng cã mÆt kh¾p n¬i trong v¨n b¶n. Ngêi kÓ nµy dêng nh biÕt hÕt mọi việc, mọi hành động,tâm t, tình cảm cña c¸c nh©n vËt. - Ngêi kÓ chuyÖn, vai trß dÉn d¾t ngêi đọc đi vào câu chuyện: Giới thiệu nhân.

(141) vËt vµ t×nh huèng t¶ ngêi vµ t¶ c¶nh vËt đa ra các nhận xét, đánh giá về những điều đợc kể. IV. Hướng dẫn học bài: - Chuẩn bị bài: Tiết 71, 72. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Tuần 15: Bài 15,16: Ngµy so¹n: 25 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 TiÕt 71-72: ChiÕc lîc ngµ (NguyÔn Quang S¸ng) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh: - Cảm nhận đợc tình cha con sâu năng trong hoàn cảnh éo le cuả cha con ông Sáu trong truyÖn. - Nắm đợc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật Bé Thu, nghệ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn cña t¸c gi¶. - Rèn luyện kỹ năng đọc điễn cảm, biết phát hiện những chi tiết nghệ thuật đáng chú ý trong mét truyÖn ng¾n. B. ChuÈn bÞ: 1, Giỏo viờn đọc t liệu phân tích, bình giảng về tác phẩm. 2, Học sinh so¹n theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu: I, ổn định – Kiểm tra bài cũ . 1, ổn định lớp. 2, KiÓm tra ba× cò . ? Phát biểu chủ đề truyện ngắn “lặng lẽ Sa Pa”? ? V× sao nãi “LÆng lÏ Sa Pa” lµ mét truyÖn ng¾n ®Çy chÊt th¬? II, Mở bài. III, Phát triển bài. Hoạt động1: Tổ chức tìm hiểu chung.. I. T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶ : ?- Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Nguyễn - Nguyễn Quang S¸ng sinh 1932 quª Quang S¸ng? huþÖn chî míi, tØnh An Giang. - Tham gia kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p ë chiÕn trêng Nam bé. - Sau n¨m 1954 tËp kÕt ra B¾c - B¾t ®Çu viÕt v¨n. - Nh÷ng n¨m chèng MÜ, trë vÒ Nam bé võa chiến đấu vừa sáng tác Văn học..

(142) - Giáo viên giíi thiÖu thªm.. ?- Nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm?. - T¸c phÈm chñ yÕu viÕt vÒ cuéc sèng vµ con ngêi Nam bé. - ¤ng næi tiÕng víi nh÷ng truyÖn ng¾n vµ tiểu thuyết “Đất lửa, cánh đồng hoang, mùa gió chớng(đã chuyển thể thành phim)”. 2. T¸c phÈm. - “ ChiÕc lîc ngµ” viÕt n¨m 1966 t¹i chiÕn trêng Nam bé, trong thêi kú cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ ®ang diÔn ra quyÕt liÖt.. 3. §äc – Tãm t¾t: - Giáo viên tãm t¾t ®o¹n lîc bá ë phÇn a. §äc. b. Tãm t¾t. ®Çu truyÖn. - Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến - Giỏo viờn đọc mẫu->hs đọc đến hết. khi con g¸i lªn 8 tuæi , «ng míi cã dÞp vÒ ?- Em h·y tãm t¾t truyÖn trong kho¶ng 8 th¨m nhµ, th¨m con. BÐ Thu kh«ng nhËn ra -10 c©u? cha v× sÑo trªn mÆt lµm ba em kh«ng cßn gièng víi ngêi trong bøc ¶nh chôp mµ em đã biết. Em đối sử với ba nh ngời xa lạ. - Học sinh viết ->đọc. §Õn lóc Thu nhËn ra cha t×nh cha con thøc dËy m ·nh liÖt trong em th× còng lµ lóc «ng S¸u ph¶i ra ®i.ë khu c¨n cø ngêi cha dån hết tình cảm yêu quý, nhớ thơng đúa con vào việc làm chiếc lợc bằng ngà để tặng con g¸i bÐ báng. Trong 1 trËn cµn, «ng hi sinh, tríc lóc hi sinh «ng cßn kÞp trao c©y lîc cho b¹n cÇm vÒ… - Học sinh đọc thầm. ?- NhËn xÐt ng«i kÓ? Dïng ng«i kÓ nµy 4. Tõ khã: cã t¸c dông g×? 5. T×m hiÓu ng«i kÓ vµ t×nh huèng truyÖn … a. Ngôi kể: Ngôi thứ nhất, đặt vào nhân vật «ng Ba . ?- Để thể hiện chủ đề của truyện, tác giả - Tác dụng: Tăng độ tin cậy và tính chữ đã xây dựng tình huống truyện nh thế tình của câu truyện. b. T¸c gi¶ x©y dùng 2 t×nh huèng nµo? truyÖn: + Anh S¸u vÒ phÐp th¨m nhµ, gÇn 3 ngµy bé Thu không nhận anh là ba nó, đến lúc Thu nhËn ra vµ biÓu lé t×nh c¶m th¾m thiÕt ?- Hai t×nh huèng nÇy cã quan hÖ víi th× ba ph¶i ra ®i. §©y lµ t×nh huèng c¬ b¶n cña truyÖn. nhau nh thÕ nµo? + Anh S¸u ë chiÕn khu lµm chiÕc lîc ngµ vµ hi sinh . - NÕu ë t×nh huèng thø nhÊt béc lé t×nh c¶m m·nh liÖt cña bÐ Thu víi cha th× t×nh huèn thø 2 l¹i biÓu lé t×nh c¶m s©u s¾c cña ngời châ với đứa con. II. Ph©n tÝch. 1. DiÔn biÕn t©m lý vµ t×nh c¶m cña bÐ.

(143) Hoạt động2 : Hớng dẫn phân tích. ?- DiÔn biÕn t©m lý vµ t×nh c¶m cña nh©n vËt bÐ Thu trong ®o¹n trÝch cã thÓ chia lµm m©y giai ®o¹n? Đã lµ nh÷ng giai ®o¹n nµo? - Học sinh kh¸i qu¸t, ph©n chia. ?- Phân tích thái độ và tình cảm của bé Thu trong phót ®Çu gÆp 2 ngêi kh¸ch l¹. Lý gi¶i nguyªn nh©n Êy ? (chi tiÕt 72). ?- Trong 2 ngày đêm tiếp theo thái độ và tình cảm của bé Thu đối với anh Sáu diễn biÕn nh thÕ nµo?. ?- Theo em, hành động của bé Thu có đáng trách không? vì sao?. ?- Nhận xét và lý giải thái độ và hành động của bé Thu trong buổi sáng chia tay víi anh S¸u vµ anh Ba? - Giỏo viờn đọc đoạn văn “con bé nh bị bá r¬i….Ba…a..a… -> dang tay «m chÆt lÊy cæ ba nã”. Th. a. thái độ và hành động của Thu trong 2 ngµy ®Çu. - Nghe gäi, con bÐ giËt m×nh, ng¬ ng¸c, l¹ lùng khi ngời đàn ông sẹo mặt đến gần ,lặp ®i lÆp l¹i: Ba ®©y con! Th× nã l¹ qu¸, nh muèn hái råi vôt ch¹y råi kª thÐt lªn: M¸! m¸! -> Con bÐ qu¸ ng¹c nhiªn, bÊt ngê, kh«ng hiểu gì, sau đó là sợ hãi. - Thờ ơ, lạnh lùng đến mức bớng bỉnh, ơng ngh¹nh, khã hiÓu: kh«ng mét lÇn gäi 1 tiÕng “ba” gäi trèng kh«ng víi «ng S¸u, kh«ng chÞu nhê «ng gióp ch¾t níc c¬m, h¾t tung cái trứng cá mà ông gắp cho, bị đánh, kh«ng khãc, bá vÒ nhµ bµ ngo¹i, khi xuèng suång cßn cè ý khua d©y cét suång kªu ræn r¶ng thËt to. - Sù ¬ng ng¹nhcña bÐ Thu hoµn toµn kh«ng đáng trách. Trong hoàn cảnh xa cách và tr¾c trë cña chiÕn tranh, nã cßn qu¸ bÐ cha hiểu đợc những tình thế khắc nghiệt, éo le của đời sống. Nó không tin anh Sáu là ba v× trªn mÆt «ng cã thªm vÕ sÑo kh¸c víi hình ba nó đã đợc biết. b. Thái độ và hành động của bé Thu trong buæi chia tay: - Thái độ và tình cảm của bé Thu trong buæi s¸ng chia tay ®a tiÔn anh S¸u vµ Ba thay đổi thật đột ngột, kỳ lạ đến khó hiểu và cảm động: + CÊt tiÕng gäi “ba”, tiÕng kªu nh xÐ. + Nã võa kªu võa ch¹y x« tíi, nhanh nh mét con sã, nã ch¹y thãt lªn vµ dang 2 tay «m chÆt lÊy cæ ba nã” - Thu đợc bà ngoại giải thích về vết thẹo làm tha đổi khuôn mặt ba nó. sự nghi ngờ đợc giải toả, nó ân hận hối tiếc. Vì vậy trong phót chia tay cuèi cïng t×nh yªu, nçi nhí, niÒm ©n hËn vµ hèi tiÕc dån nÐn b©ý nay bùng ra mạnh mẽ.Mọi ngời đều xúc động, riêng ngời kể truyện thì “ nh cảm thÊy cã ai ®ang n¾m lÊy tr¸i tim m×nh”  Cã c¸ tÝnh s©u s¾c, m¹nh mÏ, døt kho¸t, r¹ch rßi, quyÕt liÖt nhng vÉn cã sù hån nhiªn ng©y th¬ vµ ch©n thµnh . - Nhµ v¨n am hiÓu t©m lý trÎ th¬, yªu mÕn tr©n träng nh÷ng t×nh c¶m hån nhiªn, b«ng bét trong trÎo cña c¸c em.. ?- Qua đó em nhận xét nh thế nào về tình 2. Tình cảm của một ngời cha: cña Thu vµ nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lý - Buån khi con bá ch¹y. nh©n vËt? - Lµm th©n vç vÒ con. - Bực, giận, đánh mắng con..

(144) - §au khæ, bÊt lùc chµo con ra ®i. - Sung sớng, cảm động, hạnh phúc ngẹn ngµo khi con «m h«n. ?- T×nh c¶m , t©m tr¹ng cña anh S¸u trong - Nhí th¬ng con, lµm chiÕc lîc b»ng ngµ chuyÕn vÒ phÐp? voi để tặng con. ?- Anh dån hÕt t©m lùc vµo lµm chiÕc lîc - ChiÕc lîc lµ sù kÕt tô cña t×nh yªu th¬ng chøng tá ®iÒu g×? đối với con: “ Yêu nhớ tặng Thu con của ?- Qua ®©y, cßn cã thÓ suy ngÉm ra ®iÒu Ba”. Nhng råi mét t×nh c¶m ®au th¬ng l¹i gì về chiến tranh và cuộc sống con ngời? đến với cha con ông Sáu: ông đã hi sinh khi cha kịp trao vào tay đứa con gái chiếc lîc ngµ. - ThÊm thÝa nçi ®au th¬ng, mÊt m¸t, Ðo le mµ chiÕn tranh g©y ra cho bao nhiªu con ngời, bao nhiêu gia đình.. Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. ?- Hãy chỉ ra những đặc sắc nghệ thuật cña truyÖn ng¾n “chiÕc lîc ngµ”? (VÒ cèt truyÖn, x©y dùng nh©n vËt, lêi kÓ, giäng kÓ mµu s¾c Nam bé…) ?- Vậy có thể khái quát chủ đề, t tởng của truyÖn nh thÕ nµo?. III. Tæng kÕt. 1. NghÖ thuËt. 2. Néi dung. T×nh c¶m x©u nÆng trong hoµn c¶nh Ðo le, thêi chiÕn tranh chèng MÜ ë MiÒn Nam. Nhà văn khẳng định và ca ngợi tình cảm cha con thiªng liªng nh mét gi¸ trÞ nh©n bản sâu sắc. Tình cảm đó càng cao đẹp trong nh÷ng hoµn c¶nh khã kh¨n.. ?- Bình giảng nhan đề ”chiếc lợc ngµ”(chiÕc lîc kû niÖm, chiÕc lîc t×nh cha, chiÕc lîc cña hi väng vµ niÒm tin, quà tặng cuả ngời cha đã khuất…) IV. LuyÖn tËp. Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập. - Học sinh lµm bµi tËp sgk. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 73. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………................…….

(145) TiÕt 73:. Ngµy so¹n 26 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 «n tËp tiÕng viÖt. A. Mục tiêu cần đạt . Gióp học sinh: - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc tiÕng ViÖt häc ë häc kú I líp 9. - RÌn luyÖn kü n¨ng tæng hîp vÒ sö dông tiÕng ViÖt trong nãi, viÕt. B. ChuÈn bÞ: 1. B¶ng phô. 2. Học sinh chuÈn bÞ lý thuyÕt . C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định – Kiểm tra bài cũ . 1. ổn địng lớp . 2. KiÓm tra vë bµi tËp . II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động1: Hệ thống các phơng châm I, các phơng châm hội thoại. héi tho¹i . ?- Nêu các phơng châm hội thoại đã học? Cho vd? - Giáo viên treo b¶ng phô, yªu cÇu hs nèi c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i víi néi dung ph¬ng ch©m. §õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ 1, Ph¬ng ch©m vÒ lîng. đúng, không có bằng chứng xác thực. Cần nói đúng vào đề tài giao tiếp, tranh nói lạc đề . 2, Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. CÇn tÕ nhÞ vµ lÞch sù . 3, Ph¬ng ch©m quan hÖ. CÇn nãi ng¾n gän vµ rµnh mach, tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå. 4, Ph¬ng ch©m lÞch sù. CÇn nãi cã néi dung, néi dung cña lêi nãi phải đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp, 5, ph¬ng ch©m c¸ch thøc. kh«ng thiÕu, kh«ng thõa Gäi 1 học sinh lªn b¶ng . - Học sinh lÊy ví dụ . - Cho học sinh hội thoại để phát hiện việc tu©n thñ vµ vi ph¹m ph¬ng ch©m héi tho¹i.. 1. Anh đã ăn cơm cha? - Tõ lóc mÆc c¸i ¸o míi thuéc lo¹i hµng hiÖu nµy, t«i vÉn cha ¨n c¬m. (Vi ph¹m p/c lîng). 2. Con bß to gÇn b»ng con voi (p/c chÊt) 3. Con häc bµi cha? - Con ®ang nÊu c¬m (quan hÖ ) 4. Con có ăn quả táo mẹ để trên bàn kh«ng?.

(146) (2 c¸ch hiÓu: - Con cã thÝch ¨n …. - GV nhÊn m¹nh mét sè trêng hîp cÇn u - Con cã ¨n vông…. tiªn cho viÖc vi ph¹m ph¬ng ch©m héi => c¸ch thøc . thäai. 5. Anh làm ơn cho tôi hỏi đờng ra ga Thanh Ho¸ ? - Tíi ng· t vµ rÏ ph¶i. II. Xng h« trong héi tho¹i . - Xng hô bằng đại từ . Hoạt động 2: Hớng dẫn hệ thống xng hô Sè Ýt Sè nhiÒu trong héi tho¹i. Ng«i 1 T«i, ta, tí, Chóng t«i, chóng ?- ChØ ra c¸c tõ ng÷ xng h« th«ng dông tao ta… Ng«i 2 Mµy, cËu, Chóng mµy, bän trong tiÕng ViÖt vµ c¸ch dïng chóng? mi mi… - Giỏo viờn treo bảng phụ kẻ các đại từ Ng«i 3 H¾n, nã, y Chóng h¾n, chóng chia theo ng«i, sè, -> . nã… - Khi sng h« ngêi nãi tù sng m×nh mét c¸ch khiêm nhờng và gọi ngời đối thoại một c¸ch t«n kÝnh. Ví dụ : Quý «ng, quý bµ… - “ Tríc xe qu©n tö t¹m ngåi . xin cho tiÖn thiÕp l¹y råi sÏ tha” -> Qu©n tö – TiÖn thiÕp -> Khiªm tèn, cã häc thøc …cña NguyÖt Nga . - T«i – C« -> Xng khiªm , h« t«n .. ?- Trong tiÕng ViÖt , xng h« thêng tu©n theo ph¬ng ch©m “ xng khiªm h« t«n” em hiểu phơng châm đó nh thế nào? cho vd? ?- §äc l¹i ®o¹n trÝch “Lôc V©n Tiªn ….Nga” t×m tõ ng÷ NguyÖt Nga x ng h« víi Lôc V©n Tiªn .ph©n tÝch c¸ch xng h«? ?- Trong “lÆng lÏ Sa Pa” anh thanh niªn xng h« víi c« g¸i b»ng tõ ng÷ nµo ? ThÓ hiÖn ®iÒu g×? - Học sinh th¶o luËn: Vì sao trogn tiếng Việt, khi giao tiếp ngời - Lựa chọn từ ngữ xng hô để đạt đợc mục nói phải hết sức chú ý đến sự lạ chọn từ đích giao tiếp ( tạo ra mối thiện cảm trong giao tiÕp…) ng÷ xng h«? Hoạt động 3: Cách dẫn trực tiếp, cách III. Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiÕp. dÉn gi¸n tiÕp. 1. ?- Ph©n biÖt c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch - DÉn trùc tiÕp lµ nh¾c lai nguyªn vÑn lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt? Lêi dÉn gi¸n tiÕp? dẫn trực tiếp đợc đặt trong dấu “ “ . - DÉn gi¸n tiÕp lµ thuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho thích hợp? Lời dẫn gián tiếp không đặt trong “”. a, DÉn trùc tiÕp: Nhµ th¬ Ên §é Ta-go nãi r»ng: “ Gi¸o dôc ?- Cho ví dụ? 1 ngời đàn ông đợc 1 ngời đàn ông, giáo - GV treo bảng phụ ghi vớ dụ 2 cách dục một ngời đàn bà đợc 1 gia đình, giáo dÉn-> dục 1 ngời thây đợc cả một xã hội” b, dÉn gi¸n tiÕp : Khi bµn vÒ gi¸o dôc, nhµ th¬ Ta- go cho rằng giáo dục 1 ngời đàn ông ta đợc … đàn bà ta đợc … ta sẽ đợc …. - Học sinh đọc đoạn văn sgk.-tr 191.. 2. Cã thÓ chuyÓn nh sau: * Vua Quang Trung hái NguyÔn ThiÕp lµ quân Thanh sang đánh, nếu nhà vua đem.

(147) ?- Chuyển lới đối thoại trong đoạn trích thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp, ph©n tÝch nh÷ng thay đổi về từ ngữ trong lời dẫn gián tiếp so với lời đối thoại ? - Học sinh lµm viÖc 5-7 phút. tr×nh bµy kÕt qu¶. - Giáo viên chuÈn bÞ kiÕn thøc.. binh ra chèng cù th× kh¶ n¨ng th¾ng hay thua ntn . Nguyễn ThiÕp tr¶ lêi r»ng b©y giê trong níc trèng kh«ng, lßng ngêi tan r·, qu©n Thanh ë xa tíi kh«ng biÕt t×nh h×nh qu©n ta yếu hay mạnh không hiểu rõ thế nên đánh nªn gi÷ ra sao, vua Quang Trung ra b¾c kh«ng qu¸ 10 ngµy qu©n Thanh sÏ bÞ dÑp tan.. Những thay đổi từ ngữ đáng chú ý : Trong lời đối thoại T«i (ng«i thø nhÊt ) Chóa c«ng (ng«i thø 2 ) Tõ xng h« Từ chỉ địa điểm §©y Tõ chØ thêi gian B©y giê ?- VÒ mÆt h×nh thøc em thÊy lêi tho¹i. có gì khác lời dẫn gián tiếp đã chuyển?. Trong lêi dÉn gi¸n tiÕp Nhµ vua (ng«i thø 3) Vua Quang Trung (ng«i thø 3) (tÜnh lîc) BÊy giê. Kh«ng cã dÊu: Vµ dÊu – (§Çu lêi tho¹i). IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 74. D. Điều chỉnh kế hoạch. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… TiÕt 74. Ngµy so¹n:26 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 KiÓm tra tiÕng ViÖt.. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp học sinh: - Hệ thống hoá các kiến thức về thiếng Việt đã học ở kỳ I. - RÌn c¸c kü n¨ng sö dông tiÕng ViÖt trong viÖc viÕt v¨n b¶n vµ trong giao tiÕp xh. - Gi¸o dôc tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c lµm bµi cho hs. B. ChuÈn bÞ. 1. Giỏo viờn ra đề, đáp án, biểu điểm. 2. Học sinh «n bµi ë nhµ. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định lớp. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: GVphát đề cho hs . Hoạt động 2: GV đọc, hs soát đề. Hoạt động 3: Học sinh làm bài ..

(148) Hoạt động 4: GV thu bài – Nhận xét giờ làm bài cuả hs. Đề bài và đáp án giỏo viờn rút từ tập bộ đề kiểm tra ngữ văn 9. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 75. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TiÕt 75:. Ngµy so¹n: 27 /11 / 2008 Ngµy d¹y: ..... / .... / 2008 Kiểm tra thơ và truyện hiện đại. A. Mục tiêu cần đạt. Gióp học sinh. - Nắm vững các bài thơ, truyện hiện đại đã học, làm tốt các bài kiểm tra 1 tiết tại lớp. - RÌn kü n¨ng lµm bµi tr¾c nghiÖm, tù luËn, ph©n tÝch nh©n vËt. - Gi¸o dôc tÝnh tù gi¸c, tÝch cùc cho hs . B. ChuÈn bÞ: 1. GV ra đề, đáp án, biểu điểm. 2. Học sinh tù «n tËp theo sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định lớp. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: GV phát đề cho học sinh . Hoạt động 2: GV đoc, giỏo viờn soát đề. Hoạt động 3: HS làm bài Hoạt động 4: Giỏo viờn thu bài – Nhận xét thái độ làm bài của hs. (đề bài, đáp án giỏo viờn rút từ bộ đề kiểm tra lớp 9 ) IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 77,78,79. D. Điều chỉnh kế hoạch..

(149) …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………................. TuÇn 16: TiÕt 77-78-79.. Bài 15, 16:. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. Cè h¬ng (Lç TÊn) A. Mục tiêu cần đạt Gióp học sinh: 1. Thấy đợc tinh thần phê phán sâu sắc xh cũ và niềm tin trong sáng vào sự xuất hiÖn tÊt yÕu cña cuéc sèng míi, xã hội míi . Thấy đợc màu sắc trữ tình đậm đà của tác phẩm “ cố hơng”, việc sử dụng thành công các biện pháp nghệ thuật so sánh và đối chiếu, việc kết hợp nhuần nhuyễn nhiều phơng thức biểu đạt trpng tác phẩm . 2. RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch truyÖn ng¾n . 3. Gi¸o dôc t×nh c¶m yªu th¬ng, quý träng con nguêi, quª h¬ng. B. ChuÈn bÞ: 1. B¶ng phô: 2. Học sinh so¹n theo c©u hái sgk. C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. Sau nhiÒu n¨m ®i xa Lç TÊn víi cã dÞp vÒ th¨m quª, «ng buån tª t¸i v× c¶nh quª, ngêi quª… III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn tìm hiểu tác giả, I. Tác giả, Tác phẩm t¸c phÈm. 1. T¸c gi¶: ?- Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Lç TÊn. - Lç TÊn ( 1881-1936) lµ nhµ v¨n næi tiÕng cña Trung Quèc. Quª ThiÖu Hng T. Giang - Sinh trëng trong 1 g® quan l¹i sa sót - Tùng làm thầy thuốc sau đó chuyển sang nghÒ viÕt v¨n, «ng nghÜ: V¨n häc lµ vò lîi hại để “ biến đổi tinh thần” dân chúng ®ang ë t×nh tr¹ng “Ngu muéi” vµ hÌn “ nh¸t”. - Công trình nghiên cứu đồ sộ và đa dạng gåm 17 tËp t¹p v¨n vµ 2 tËp truyÖn ng¾n xuÊt s¾c: Gµo thÐt (1923) vµ “bµng hoµng”.

(150) ?- XuÊt xø cña truþÖn? - Học sinh đã đọc ở nhà -> Giỏo viờn cho kÓ - Giäng kÓ chËm, buån, h¬i bïi ngïi cña “ t«i”; giäng Êp óng cña N.Thæ; Giäng chao ch¸t cña ThÝm Hai D¬ng… - Gäi hai học sinh kÓ -> Giáo viên kÓ l¹i tãm t¾t. - Học sinh đọc thầm sgk. ?- NhËn xÐt ng«i kÓ? T¸c dông cña ng«i kÓ nµy ? Lu ý : Không đồng nhất “ tôi” – T / G ?- Xác định bố cục của truyện .. ?- NhËn xÐt tr×nh tù kÓ ?. (1926). 2. TruyÖn ng¾n “ Cè H¬ng”: - Lµ 1 trong nh÷ng truyÖn ng¾n tiªu biÓu nhÊt cña tËp “ Gµo thÐt”. 3. §äc _ KÓ: a. §äc . b KÓ : - Sau 20 n¨m xa quª, nh©n vËt “ t«i” trë vÒ th¨m lµng cò. So víi ngµy tríc con ngêi, c¶nh vËt n¬i quª thËt tµn t¹, nghÌo hÌn. Mang nçi buån th¬ng nh©n vËt “ t«i” rêi Cố Hơng ra đi với ớc vong quê thay đổi . 4 . Gi¶i thÝch tõ khã . 5 . Ng«i kÓ: - Ng«i thø nhÊt -> lµm t¨ng ®Ëm tÝnh chÊt tr÷ t×nh cña truyÖn ( t«i trùc tiÕp quan s¸t, c¶m xóc, suy ngÉm, ph¸t biÓu quan niÖm). 6. Bè côc: 3 PhÇn: + P 1: tõ ®Çu -> “ t«i ®ang lµm ¨n sinh sống”: nhân vật “ tôi” trên đờng trở về quê. + P2: tiếp theo đến “ sạch trơn nh quét” : nh÷ng ngµy ë quª. + P3: còn lại: nhân vật “ tôi” trên đờng rời quª. - Kể theo trình tự thời gian và sự thay đổi không gian ( trên đờng, trên thuyền, ở quê): thay đổi thời gian ( nhớ lại quá khứ håi cßn nhá d¹i, ®an xen víi thêi gian hiÖn t¹i).  Lµm næi râ tÝnh chÊt tr÷ t×nh biÓu c¶m vµ triÕt lÝ trong dßng tù sù cña truyÖn .. 7. Phơng thức biểu đạt . - Tù sù kªt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m vµ ?- Trong v¨n b¶n nÇy cã sù kÕt hîp cña lËp luËn . các phơng thức biểu đạt nào? Nêu phơng - Tự sự là chủ yếu. thức biểu đạt chủ yếu? - Cã 2 nh©n vËt chÝnh: NhuËn Thæ vµ T«i . - “ T«i” lµ nh©n vËt trung t©m v× “ T«i” lµ HÕt tiÕt 76 chuyÓn tiÕt 77. ?- Trong truyÖn cã mÊy nh©n vËt chÝnh? toµn bé ®Çu mèi cña c©u chuyÖn, cã quan Nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt trung t©m? v× hÖ víi toµn bé hÖ thèng nh©n vËt, lµm to¸t lên t tởng chủ đạo cua tác phẩm. sao? + H×nh ¶nh “ Cè H¬ng”. ( C©u hái liªn kÕt ) + Hình ảnh “ Con đờng”. => Hai h×nh ¶nh biÓu c¶m vµ biÓu trng. ?- Có hai hình ảnh nghệ thuật đặc biệt trong truyện . đó là những hình ảnh nào ? II. Phân tích : 1. Nh©n vËt T«i: “TÊn” a. Trên đờng về quê: Hoạt động 2 : Hớng dẫn phân tích . GV diÔn biÕn c¶m xóc, t©m tr¹ng vµ suy - KÕt hîp víi t¶, biÓu c¶m trùc tiÕp, so nghĩ của tác giả đợc thể hiện qua 3 đoạn: sánh đối chiếu giữa cảnh hiện tại và cảnh trong håi íc . - Hs theo dâi phÇn ®Çu. ?- Tìm biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng - Ngồi trong thuyền , nhìn qua khe hở mui thuyÒn vÒ lµng quª sau 20 n¨m víi gÆp l¹i, ë ®o¹n nay? trong lßng nh©n vËt “T«i” bçng thÊy ph¼ng.

(151) ?- Nãi râ t©m tr¹ng cña t¸c gi¶. Khi ng«i trong thuyÒn nh×n vÒ lµng quª?. ?- Về đến nhà tâm trạng thế nào?. ?- T¹i sao t¸c gi¶ l¹i cã t©m tr¹ng Êy, c¶m xóc Êy. - Giỏo viờn treo bảng phụ để làm rõ sự thay đổi của con ngời và cảnh vật.. phÊt næi buån xe s¾t, råi h×nh nh ng¹c nhiên, không tin rằng đó có phải cấi làng cũ đã in trong kí ức của tôi . - Về đến nhà, nổi buồn hiu quạnh nh lại cµng t¨ng lªn khi nh×n mÊy céng tranh kh« ph¬ phÊt tríc giã trªn m¸i ngãi. - Nh©n vËt “ T«i” thÊy thÊt vängk v× c¸i làng trong kí ức mà mình vẫn tởng nhớ, thơng yêu thì nó đẹp hơn nhiều. Hình ảnh th«n xãm tiªu ®iÒu, hoang v¾ng im l×m díi vßm trêi mµu vang óa… KhiÕn cho con ngêi xa quª cã phÇn hÉng hôt, th¬ng c¶m vµ buån xe l¹i. Thái độ của Tôi là buồn, thơng cảm nhng đành chấp nhận hoàn cảnh. C¶nh vËt C¶nh vËt C¶m xóc, hiÖn t¹i lµng quª t©m tr¹ng cña lµng trong håi øc quª Th«n xãm ĐÑp h¬n, Kh«ng nÐn tiªu ®iÒu, nhng mờ đợc lòng tôi im l×m díi nh¹t, kh«ng xe l¹i, buån bÇu trêi sao h×nh vµng óa, u dung râ nÐt ¸m l¹nh lÏo gi÷a đông b, T©m tr¹ng cña t«i trong nh÷ng ngµy ë nhµ .. - Học sinh kÓ l¹i c¶nh gÆp gì vµ trß chuyÖn víi bµ mÑ, ThÝm Hai D¬ng víi những ngời đến chào, đa chân, nhất là c¶nh gÆp gì vµ trß chuyÖn víi NhuËn Thæ. ?- Thái độ và tình cảm của tôi diễn biến qua nh÷ng c¶nh Êy nh thÕ nµo ? - Học sinh so s¸nh, ph¸t biÓu . - Giỏo viờn chốt vấn đề bằng bảng phụ ( GiÊy Ao) C¶nh, ngêi, viÖc hiÖn t¹i C¶nh ,ngêi, viÖc trong håi øc. - GÆp mÑ, bµn chuyÖn Håi øc cña t«i vÒ th»ng giao nhà, thu dọn đồ đạc, bé Nhuân Thổ đẹp đẽ, chuẩn bị lên đờng. khoÎ m¹nh, dòng c¶m, - Nh¾c chuyÖn nh¾n tin oai hïng, tay n¾m chÆt cho NhuËn Thæ vµ anh ta ®inh ba ®©n con tra ngoµi s¾p lªn th¨m . b·i da hÊu bªn bê biÓn - Nhuận Thổ lên thăm bạn trong đêm trăng. cũ, thay đổi từ hình dáng Tình bạn hồn nhiên trong đến cử chỉ, lời nói. s¸ng cña TÊn vµ NhuËn Hoàn cảnh gia đình hết Thổ. sức nghèo túng, khó khăn Ngày dỗ tổ linh đình, hồi cña NhuËn Thæ. øc vÒ nµng T©y Thi ®©u - Chị Hai Dơng đến chào, phụ. kể công, lâý đôi tất … - C¶nh bÐ Thuû Sinh vµ bÐ Hoàng thân thiết, chơi đùa víi nhau. - Dân làng đến chào, chia tay, mua đồ, xin đồ, vừa mua võa lÊy. NhuËn Thæ xin mét vµi. C¶m xóc, t©m tr¹ng, t×nh c¶m cña nh©n vËt T«i. - Cµng buån h¬n ®au sãt h¬n cô đơn hơn vì cảnh vật con ngời đổi thay sa sút nhếch nhác vì nghèo đói, vì lẽ giáo phong kiÕn cæ hñ, sãt xa vÒ sù ng¨n c¸ch gi÷a t«i vµ NhuËn Thæ. - Kh«ng cßn t×m ®©u bãng giáng của ngời bạn nhỏ đẹp đẽ t¬i t¨n n¨m nµo. Th¬ng c¶m và đành chấp nhận bùi ngùi chia tay víi quª, víi c¶nh, víi ngêi..

(152) thứ đồ đạc?. ?- V× sao khi rêi cè h¬ng, nh©n vËt “t«i” c. Khi rêi cè h¬ng. lại cảm thấy lòng tôi không chút lu luyến - Cố hơng không còn trong lanh, đẹp đẽ, vµ v« cïng lÎ loi, ngét ng¹t? ấm áp nh xa với những đứa bạn nh Nhuận Thæ, nh÷ng ngêi hµng xãm nh nµng T©y Thi ®Ëu phô vµ ng«i nhµ th©n thuéc yªu dÊu. - Cè h¬ng b©y giê chØ cßn lµ s¬ x¸c, nghèo hèn và xa lạ, từ cảnh vật đến con ngêi. ?- Khi rời cố hơng, nhân vật “tôi” đã - Mong cho thế hệ con cháu không bao mong íc ®iÒu g×? giê ph¶i c¸ch bøc nhau, kh«ng ph¶i vÊt v¶ ch¹y v¹y nh t«i, kh«ng ph¶i khèn khæ vµ đần độn nh Nhuận Thổ không phải khốn khæ vµ tµn nhÉn nh nh÷ng ngêi kh¸c.” chúng nó cần phải sống một cuộc đời mới, một cuộc đời mà chúng tôi cha từng đợc sèng”. ?-“Một cuộc đời mới” sẽ là cuộc đời nh - Làng quê tơi đẹp. thÕ nµo ? - Con ngêi tö tÕ, th©n thiÖn… ?- Trong niềm hi vọng của nhân vật - Một cánh đồng bát ngát, màu xanh biếc, “T«i” , xuÊt hiÖn mét c¶nh tîng nh thÕ c¹nh bê biÓn, trªn vßm trêi xanh ®Ëm, treo nµo? l¬ löng mét vÇng tr¨ng trßn vµng th¾m . ?- Qua đó, ớc mong nào của “tôi” đợc bộc -> Ước mong yên bình, ấm no cho làng lé ? quª . - Cũng nh những con đờng trên mặt đất, ?- Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ ý nghÜa :”Trªn mäi thø trong cuéc sèng nµy kh«ng tù s½n mặt đất vốn làm gì có đờng. Ngời ta đi có .Nhng nếu muốn, bằng cố gắng kiên trì mãi thì có đờng thôi” con ngêi s÷ cã tÊt c¶. - Con đờng mang ý nghĩa biểu trng, biểu Học sinh th¶o luËn. tîng, kh¸i qu¸t triÕt lý vÒ con ngêi hiÖn tại đến tơng lai. Đó là con đờng đến tự do, hạnh phúc của con ngời, con đờng của tự thân hành động, dựng xây và hi vọng của con ngêi. - BiÓu c¶m vµ nghÞ luËn. - T×nh yªu quª h¬ng míi mÎ vµ m·nh liÖt . - Ước mơ, hi vọng thế hệ trẻ sẽ đợc sống cuộc đơì hạnh phúc trên quê hơng. 2. Nh©n vËt NhuËn Thæ: - Níc da vµng s¹m l¹i cã thªm nh÷ng nÕp răn sâu hoắm, mi mắt viền đỏ húp mọng lên đôi chiếc mũ lông chim rách tơm , mÆc mét chiÕc ¸o b«ng máng rÝnh , ngêi ?- H·y t¶ l¹i ch©n dung NhuËn Thæ trong co ro cóm róm; bµn t©y võa th« kÖch võa lần đến thăm bạn cũ - Anh Tấn? cảm nhận nặng nề, mới mẻ nh vỏ cây thông. - LÊy mét d¸ng ®iÖu cung kÝnh chµo rÊt cña em vÒ nh©n vËt nµy? rµnh m¹ch. “bÈm «ng! “. - Lại xin tất cả các đống tro, chờ khi nào chúng tôi lên đờng là đem thuyền đến chở. ?- Những phơng thức biểu đạt nổi bật nào đã đợc sử dụng trong phần cuối văn bản nµy? ?- Từ đó nhân vật “tôi” đã tự bộc lộ t tởng t×nh c¶m nµo víi cè h¬ng? (hÕt tiÕt 77 chuyÓn tiÕt 78).

(153) - NghÖ thuËt so s¸nh, t¬ng ph¶n . - G×a nua, tiÒu tuþ, hÌn kÐm .. ?- NÐt næi bËt trong c¸ch x©y dùng nh©n vËt NhuËn Thæ ë ®©y lµ g×? ?- Từ đó, Nhuận Thổ của hiện tại là một con ngêi nh thÕ nµo? ?- Việc tác giả đối chiếu N.Thổ trong quá khø vµ Thuû Sinh trong hiÖn t¹i cã ý nghÜa g×? ?- NhuËn Thæ khæ v× sao?. - NhuËn Thæ QK Thuû Sinh HT + Cæ ®eo vßng b¹c cæ ko ®eo vßng b¹c. + Khu«n mÆt trßn chÜnh vµng vät, gÇy cßm . ->ph¶n ¸nh sù sa sót vÒ mäi mÆt cña xã hội Trung Quèc ®Çu thÕ kû XX. - Ph©n tÝch nguyªn nh©n vµ lªn ¸n c¸c thÕ lực đã tạo nên thực trạng đáng buồn ấy. - ChØ ra nh÷ng mÆt tiªu cùc n»m ngay trong tâm hồn, tính cách của bản thân ngời lao động. - Con đông, mùa mất, thuế nặng, lính tr¸ng, trém cíp, quan l¹i. Song NhuËn Thæ còn đau đớn về gánh nặng tâm hồn, vì mê tín ,vì quan niệm cũ kỹ về đẳng cấp.. - Giáo viên: bªn c¹nh NThæ cßn cã nh©n 3. H×nh ¶nh cè h¬ng: vËt chÞ Hai D¬ng . - Hình ảnh thu nhỏ của đất nớc. - Học sinh thảo luận về nhân vật này - Sự thay đổi của cố hơng phản ánh điển h×nh cña xh TQ 20 n¨m ®Çu thÕ kû XX . trong 4’ - Cần phải xây dựng những cuộc đời mới , những con đờng mới khác trớc, tốt đẹp ?- H×nh ¶nh “cè h¬ng” cã ý nghÜa g×? hơn “Một cuộc đời mới ,một cuộc đời mà chúng tôi cha hề đợc sống”. III. Tæng kÕt. 1. Néi dung. - TruyÖn thô©t l¹i nh÷ng rung c¶m cña “tôi” trớc sự thay đổi của làng quê, đặc biệt là của Nhuận Thổ, tác giả đã phê phán XH phong kiến, lẽ giáo phong kiến đặt ra Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết. vấn đề con đờng đi của nông dân và của ?- Nêu chủ đề của truyện ngắn “cố hơng”? toàn xh để mọi ngời suy ngẫm. 2. NghÖ thuËt: - TruyÖn ng¾n ®Ëm chÊt håi ký, ®Ëm chÊt ?- Những đặc sắc nghệ thuật của tác trữ tình , giọng buồn mng mác. - So sánh đối chiếu giữa hiện tại và quá phÈm? khø . - S¸ng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh biÓu tîng, biÓu trng nhiÒu ý nghÜa triÕt lý.. Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập. IV. LuyÖn tËp: Tìm phơng thức biểu đạt ở từng đoạn trong truỵên..

(154) - Học sinh xem l¹i tõng ®o¹n. - Gîi ý: + §o¹n 1: “Nh÷ng tiÕc thay . …. GÆp mÆt nhau n÷a “-> chñ yÕu lµ ph ¬ng thøc tù sù (cã kÕt hîp biÓu c¶m) lµm næi bËt quan hÖ g¾n bã gi÷a 2 ngêi b¹n thêi th¬ Êu (còng có ý nghĩa là làm nổi bật sự thay đổi trong thái độ của Nhuận Thổ đối với “tôi” hiện nay) + §o¹n 2: “ ngêi ®i vµo lµ NhuËn Thæ…. Võa th« kÖch võa nÆng nÒ, nøt nÎ nh vá cây thông” -> chủ yếu dùng phơng thức miêu tả kết hợp với biện pháp hồi ức và đối chiếu, làm nổi bật sự thay đổi về mặt ngoại hình của Nhuận Thổ, qua đó có thể thấy tình cảnh sống điêu đứng của Nhuận Thổ và nông dân miền biển nói chung. + Đoạn 3:” Tôi nghĩ bụng….thành đờng thôi” -> chủ yếu dùng phơng thức lập luận -> göi g¾m 1 triÕt lý. IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 80. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TiÕt 80:. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 ¤n tËp tËp lµm v¨n. A. Môc tiªu bµi häc. Giúp HS nắm đợc các nội dung chính của phần Tập Làm Văn trong Ngữ văn 9, thấy đợc tính chất tích hợp của chúng với văn bản chung. Thấy đợc tính kế thừa và phát triển của các nội dung Tập làm văn học ở lớp 9 bằng cách so sánh với nội dung các kiểu văn bản đã học ở lớp dới. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định.

(155) 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tổ chức ôn tập các kiểu v¨n b¶n. - GV cho HS đọc câu hỏi số 1, gợi ý, các em t×m c¸c vÝ dô minh ho¹ cho tõng kiÓu v¨n b¶n. (§èi tîng thuyÕt minh nµo cÇn kÕt hîp với miêu tả? đối tợng thuyết minh nào cÇn kÕt hîp víi gi¶i thÝch?) Hái: V¨n b¶n tù sù kÓ ë ng«i sè mÊy cÇn chó ý miªu t¶ néi t©m? V× sao v¨n tù sù cÇn miªu t¶ néi t©m?. I. C¸c kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu đạt có liên quan ở lớp 9. 1. ThuyÕt minh. - ThuyÕt minh kÕt hîp víi miªu t¶. - ThuyÕt minh kÕt hîp víi lËp luËn gi¶i thÝch. 2. Tù sù: - Tù sù kÕt hîp víi biÓu c¶m vµ miªu t¶ néi t©m. - Tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn.. Hoạt động 2: Ôn về văn miêu tả và 3. Một số đặc điểm cần chú ý về văn thuyÕt minh. thuyÕt minh vµ miªu t¶..

(156) Hái: V¨n thuyÕt minh vµ miªu t¶ kh¸c nhau nh thÕ nµo?. Miªu t¶. ThuyÕt minh. - Cã h cÊu tëng tîng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i trung thµnh víi sù vËt. - Dïng nhiÒu so s¸nh, liªn tëng. - Ýt dïng sè liÖu cô thÓ chi tiÕt. - Dïng nhiÒu trong s¸ng t¸c v¨n ch¬ng, nghÖ thuËt. - Ýt tÝnh khu«n mÉu.. - Trung thành với đặc điểm của đối tợng, sự vËt.. - §a nghÜa.. Bảo đảm tính khách quan, khoa häc, Ýt dïng tëng tîng, so s¸nh. - Dïng nhiÒu sè liÖu cô thÓ chi tiÕt. - øng dùng trong nhiÒu t×nh huèng cuéc sèng, v¨n ho¸, khoa häc. - Thêng theo mét sè yªu cÇu gièng nhau. §¬n nghÜa.. Khi thuyết minh cần miêu tả phải chú ý 4. Đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm. ®iÓm g×? - GV kÎ b¶ng gîi ý c¸c ®iÓm cÇn so s¸nh của 2 kiểu văn bản để các em chỉ ra đợc (tÝnh chÊt t¸i hiÖn sù vËt, yªu cÇu ph¬ng thức tái hiện, mục đích sử dụng trong ph¹m vi nµo, ng«n ng÷ sö dông...). Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập.. - GV yªu cÇu HS t×m 2 ®o¹n v¨n tù sù : §o¹n 1 ngêi kÓ chuyÖn theo ng«i thø. II. LuyÖn tËp. - Đoạn 1: Thực sự mẹ không lo lắng đến nỗi không ngủ đợc. Mẹ tin đứa con của mẹ lớn rồi. Mẹ tin vào sự chuẩn bị rất chu đáo cho con tríc ngµy khai trêng. Cßn ®iÒu g× để lo lắng nữa đâu..

(157) nhÊt . - §o¹n 2 ngêi kÓ chuyÖn theo ng«i thø ba. - NhËn xÐt vai trß cña c¸ch dïng ng«i kÓ. - §o¹n 2: HS tr×nh bµy tríc líp . IV. Híng dÉn häc bài. - Nắm đợc cách thuyết minh một đối tợng có sử dụng miêu tả. Viết đoạn thuyết minh vÒ lÔ héi mïa xu©n. - ChuÈn bÞ ¤n tËp TËp lµm v¨n tiÕp theo. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Tuần 17: TiÕt 81. Bài 16, 17:. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. ¤n tËp tËp lµm v¨n (TiÕp) A. Môc tiªu bµi häc. Giúp HS nắm đợc các nội dung chính của phần Tập Làm Văn trong Ngữ văn 9, thấy đợc tính chất tích hợp của chúng với văn bản chung. Thấy đợc tính kế thừa và phát triển của các nội dung Tập làm văn học ở lớp 9 bằng cách so sánh với nội dung các kiểu văn bản đã học ở lớp dới. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài..

(158) III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Ôn tập văn b¶n tù sù. GV cho HS đọc câu hỏi trong SGK HS th¶o luËn theo c©u hái gîi ý cña GV. Nªu vai trß, t¸c dông cña miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù. - GV nªu c©u hái sè 10. HS trao đổi và trình bày, líp bæ sung.. I. §Æc ®iÓm v¨n tù sù. 1. Nh÷ng néi dung liªn quan. - Miªu t¶ trong tù sù. - NghÞ luËn trong tù sù. - BiÓu c¶m trong tù sù. Trong văn bản (tự sự) có đủ các yếu tố miêu tả, biểu cảm, lập luận mà vẫn gọi đó là văn bản tự sự. Vì: + C¸c yÕu tè miªu t¶ lËp luËn, biÓu c¶m chØ lµ hç trî nh»m næi bËt ph¬ng thøc chÝnh. + Gọi tên văn bản → căn cứ vào phờng thức biểu đạt cg. + Thùc tÕ khã cã 1 v¨n b¶n nµo chØ vËn dông 1 h×nh thøc biểu đạt.. 2. Sơ đồ tổng hợp C¸c yÕu tè kÕt hîp víi v¨n b¶n chÝnh Sè KiÓu VB Tù Miªu LËp BiÓu ThuyÕt §iÒu TT chÝnh sù t¶ luËn c¶m minh hµnh 1 Tù sù x x x x 2 Miªu t¶ x x x 3 BiÓu c¶m x x x 4 ThuyÕt minh x x 5 §iÒu hµnh 6 LËp luËn x x x 3. V¨n b¶n khi HS viÕt cÇn lµm râ bè côc 3 phÇn v× c¸c em ®ang rÌn kÜ n¨ng → t¸c phÈm v¨n häc lµ thÓ hiÖn sù s¸ng t¹o råi. 4. Nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ kiÓu v¨n b¶n tù sù cña phần Tập làm văn giúp em rất nhiều trong việc đọc. - GV cho HS chuÈn bÞ HiÓu c¸c t¸c phÈm v¨n häc t¬ng øng trong SGK Ng÷ v¨n. chia tæ, nhãm th¶o luËn. Ví dụ: Độc thoại, đối thoại → hiểu sâu hơn về "truyện KiÒu", truyÖn "Lµng". phần đọc hiểu văn bản và phần Tiếng Việt → giúp HS LÊy vÝ dô thùc tÕ → häc tèt h¬n khi lµm v¨n kÓ chuyÖn, dïng ng«i kÓ, ngêi kÓ ph©n tÝch nhËn xÐt vµ rót chuyÖn, dÉn d¾t x©y dùng vµ miªu t¶ nh©n vËt, sù viÖc. 4. KiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ c¸c t¸c phÈm tù sù cña ra kÕt luËn (bµi 11) 5. IV. Híng dÉn häc ë nhµ. - Lấy ví dụ để phân tích khả năng tích hợp tác dụng..

(159) - ChuÈn bÞ KiÓm tra häc k×. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… TiÕt 82: Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. Tr¶ bµi KiÓm tra tËp lµm v¨n sè 3 A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: Củng cố nâng cao kiến thức đã học ở kĩ năng làm văn tự sự. Tự đánh giá trình độ, n¨ng lùc cña b¶n th©n vÒ kÜ n¨ng x©y dùng cèt truyÖn, nh©n vËt, x©y dùng ng«n ng÷ nhân vật trong kể chuyện đời thờng và trí tởng trợng của HS. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Xây dựng dàn bài cho bài v¨n. - GV chép đề lên bảng. - HS phân tích đề. - Th¶o luËn x©y dùng dµn ý. - GV thèng nhÊt ghi dµn ý lªn b¶ng th«ng b¸o ®iÓm cho tõng phÇn.. I. §Ò bµi. - Kể lại cuộc gặp gỡ với các chú bộ đội nh©n ngµy 22/12 vµ em lµ ngêi nãi lªn nh÷ng suy nghÜ t×nh c¶m cña m×nh vÒ tr¸ch nhiÖm cña thÕ hÖ sau víi c¸c thÕ hÖ ®i tríc.. Hoạt động 2: Nhận xét bài làm của HS. II. Yêu cầu. - GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm c¬ b¶n kh¸i Bµi viÕt cã bè côc râ rµng. qu¸t, cã ®a ra nh÷ng ®o¹n v¨n c©u, v¨n tiêu biểu cụ thể để tuyên dơng kịp thời nh em Trang, em Chi, HuyÒn A. Chỉ ra những tồn tại cơ bản đã ghi trong từng bài trên cần chỉ và sửa chữa cụ thể để HS lµm mÉu ch÷a trong bµi cña m×nh. Hoạt động 3: Trả bài và chữa lỗi.. III. NhËn xÐt bµi cña HS..

(160) GV ®a líp trëng tr¶ bµi. 1. ¦u ®iÓm. HS tù xem l¹i bµi vµ ch÷a lçi. GV híng - Bµi viÕt bè côc râ rµng, biÕt t¹o t×nh dÉn HS ch÷a lçi. huèng gÆp gì tù nhiªn. - KÓ sù viÖc gÆp gì ng¾n gän, t×nh c¶m thân mật, nêu đợc lời phát biểu của mình. - BiÕt t¹o ra lêi tho¹i cô thÓ ch©n thËt. 2. Tån t¹i. - Mét sè em t¹o t×nh huèng gîng Ðp, giíi thiệu cha cụ thể địa điểm gặp gỡ ở đâu, thêi ®iÓm nµo? - Lêi ph¸t biÓu nhiÒu em cßn chung chung cha biÕt x©y dùng lêi nãi cho phï hîp hoàn cảnh giao tiếp và mục tiêu chủ đề nói cña m×nh. IV. Tr¶ bµi vµ ch÷a lçi. Hoạt động 4: Lấy điểm vào sổ, đọc các 1. Lçi chÝnh t¶: bµi lµm kh¸. Sem xÐt → Xem xÐt. 2. Lçi dïng tõ: Chi ®oµn trëng → TiÓu ®oµn trëng. 2. Lỗi diễn đạt. §äc bµi lµm cña HS ( chän bµi lµm cã kÕt qu¶ kh¸ , tèt) IV. Híng dÉn häc ë nhµ. - Nh¾c nhë, rót kinh nghiÖm. - Chuẩn bị Trả bài kiểm tra Tiếng Việt và Văn học hiện đại. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… TiÕt 83, 84: Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. KiÓm tra hỌc k× I ( Cã kÕ ho¹ch chung cña Phßng Gi¸o dôc) Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. TiÕt 85: Hớng dẫn đọc thêm. Những đứa trẻ (M¸c Xim Gorki) A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS:.

(161) - BiÕt rung c¶m víi nh÷ng t©m hån tuæi th¬ trong tr¾ng sèng thiÕu t×nh th¬ng vµ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña Gorki trong ®o¹n trÝch tiÓu thuyÕt tù thuËt nµy. - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô nh÷ng v¨n b¶n tù sù vµ häc tËp c¸ch viÕt v¨n tù sù ng«i kÓ sè 1. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Tìm hiểu tác giả, tác phÈm. - HS đọc chú thích về tác giả. - GV bæ sung nh÷ng ®iÒu cÇn thiÕt vÒ gia c¶nh, b¶n th©n vµ sù nghiÖp s¸ng t¸c cña M.Gorki Hái: HiÓu g× vÒ xuÊt xø ®o¹n trÝch vµ t¸c phÈm tù truyÖn cña Gorki? - GV giíi thiÖu vµ tãm t¾t toµn t¸c phÈm . - H. dẫn đọc, tìm hiểu bố cục. - GV tãm t¾t phÇn tríc - GV nêu cách đọc: chú ý ngôn ngữ nhân vËt, gi¶i thÝch c¸c chó thÝch. Hoạt động 3: Hớng dẫn phân tích. - HS tãm t¾t truyÖn Hỏi: Hiểu gì về hoàn cảnh của những đứa trÎ? T×m ra ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau trong hoµn c¶nh xuÊt hiÖn cña chóng? Hỏi: Quan hệ giữa 2 gia đình nh thế nào? T¹i sao bän trÎ l¹i ch¬ th©n víi nhau? Hái: §äc ®o¹n truyÖn tù thuËt nµy em c¶m nhËn t×nh b¹n gi÷a bän trÎ nh thÕ nµo? t¹i sao nhµ v¨n cã thÓ kh¾c ghi s©u sắc và kể lại xúc động nh vậy? - Híng dÉn ph©n tÝch.. I. T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶: - Nhµ v¨n Nga næi tiÕng. Cuộc đời gặp nhiều gian truân, có tuổi thơ cay đắng, thiếu tình thơng. - Vừa lao động vừa sáng tác rất nhiều. 2. T¸c phÈm. - TrÝch trong "Thêi th¬ Êu" → cuèn ®Çu trong bé ba tiÓu thuyÕt tù truyÖn. 3. §äc, t×m hiÓu bè côc. a. §äc. b. Bè côc: 3 phÇn - T×nh b¹n trong tr¾ng - T×nh b¹n bÞ cÊm ®o¸n - T×nh b¹n tiÕp diÔn. II. Ph©n tÝch. 1. Những đứa trẻ sống thiếu tình thơng. - A li « sa: bè mÊt, ë víi bµ ngo¹i (gia đình lao động bình thờng). - 3 đứa trẻ con đại tá: Mẹ mất, sống với bố và gì ghẻ ( gia đình quý tộc). - Bän trÎ quen nhau t×nh cê: A li « sa cøu th»ng em bÞ ng· xuèng giÕng → chóng ch¬i th©n víi nhau v× cã c¶nh ngé gièng nhau. ⇒ T×nh b¹n trong s¸ng hån nhiªn. 2. Nh÷ng quan s¸t vµ nhËn xÐt tinh tÕ cña Ali«sa..

(162) - T×m nh÷ng ®o¹n v¨n, c©u v¨n thÓ hiÖn sù quan s¸t tinh tÕ cña Ali«sa nh×n nhËn về những đứa trẻ? Hái: Ph©n tÝch nh÷ng c¶m nhËn, nhËn xÐt b»ng nh÷ng c©u v¨n giµu h×nh ¶nh so s¸nh cña nhµ v¨n? - GV ph©n nhãm cho HS th¶o luËn (2 nhóm mỗi nhóm 1 hình ảnh để nhận xét). Sau đó tổ chức cho HS báo cáo nhận xét.. - Chuyện đời thờng và vờn cổ tích lồng vµo nhau trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña Gorki nh thÕ nµo qua c¸c chi tiÕt liªn quan đến những ngời mẹ và những ngời bµ trong bµi v¨n nµy? Hái: Nh÷ng c©u v¨n biÓu c¶m cña Ali«sa khi liªn tëng vÒ mÑ cã t¸c dông g×?. - V× sao trong c©u chuyÖn Ali«sa (nhµ văn) không nhắc đến tên của bọn trẻ nhà đại tá? (câu chuyện thêm khái quát đậm đà màu sắc cổ tích) HS đọc Ghi nhớ. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. HS lµm viÖc theo nhãm. §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. GV bæ sung. IV. Híng dÉn häc ë nhµ. - KÓ chuyÖn vÒ t×nh b¹n cña em. - ChuÈn bÞ Tr¶ bµi kiÓm tra. D. Điều chỉnh kế hoạch.. - Khi mấy đứa trẻ kể chuyện mẹ chết "Chóng ngåi s¸t vµo nhau nh nh÷ng chó gµ con" ⇒ Sù so s¸nh chÝnh x¸c khiÕn ta liªn tëng c¶nh lò gµ con sî h·i co côm vµo nhau khi nh×n thÊy diÒu h©u → Sù c¶m th«ng cña Ali«sa víi nçi bÊt h¹nh cña c¸c b¹n nhá. - Khi đại tá bất chợt xuất hiện, "Chúng lÆng lÏ bíc ra khái xe vµ ®i vµo nhµ, khiÕn tôi lại nghĩ đến những con ngỗng..." ⇒ So s¸nh chÝnh x¸c thÓ hiÖn d¸ng dÊp cña bọn trẻ và thể hiện đợc thế giới nội tâm của chúng đồng thời cảm thông với cuộc sèng thiÕu t×nh th¬ng cña c¸c b¹n. 3. Chuyện đời thờng và vờn cổ tích. - Chi tiết bọn trẻ nhắc đến dì ghẻ → Aliôsa liên tởng đến nhân vật mụ dì ghẻ độc ác trong truyện cổ tích ⇒ Trí tởng tîng phong phó vµ sù lo l¾ng th¬ng c¸c b¹n. - Chi tiÕt ngêi "mÑ thËt" Ali«sa l¹c ngay vào thế giới cổ tích ⇒ động viên các b¹n vµ nçi thÊt väng trÎ th¬ → khao kh¸t t×nh yªu th¬ng cña mÑ. - H×nh ¶nh ngêi bµ nh©n hËu: kÓ chuyÖn cæ tÝch cho ch¸u nghe, kh¸i qu¸t "cã lÏ tình cảm những ngời bà đều tốt" chúng kể vÒ ngµy tríc, tríc kia, cã lóc... ⇒ nhí nhung hoài niệm những ngày sống tơi đẹp. ⇒ YÕu tè cæ tÝch lµm cho truyÖn ®Çy chất thơ → ớc mong hạnh phúc yêu thơng của trẻ thơ hồn hậu đáng yêu. III. LuyÖn tËp. Bài 1: Chia bài văn 3 phần và đặt tiêu đề cho mçi phÇn. Bµi 4: Giao vÒ nhµ..

(163) …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Tuần 18: TiÕt 86:. Bài 17:. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200. Tr¶ bµi kiÓm tra Tiếng Việt và văn học hiện đại A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Ôn lại kiến thức kĩ năng về phân tích, cảm thụ thơ và truyện hiện đại. - Thấy đợc những u điểm và hạn chế của mình trong việc nắm kiến thức và kĩ n¨ng vÒ m¶ng néi dung nµy. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Chữa bài kiểm tra. - GV đọc lại đề cho HS nêu đáp án từng c©u tr¾c nghiÖm. GV sửa lại cho đúng. GV chép đề tự luận lên bảng nêu yêu cầu vµ thang ®iÓm cho tõng ph©n.. I. Đề bài và đáp án (nh tiết 73;74) PhÇn tr¾c nghiÖm (3 c©u mçi c©u 1 ®) C©u 1: B, c©u 2: C, c©u 3: C. PhÇn tù luËn, yªu cÇu nh tiÕt 73,74.. Hoạt động 2: Nhận xét bài của HS. - GV nªu nhËn xÐt vµ ®a ra nh÷ng vÝ dô cô thể để điển hình ở từng lớp để tuyên dơng khÝch lÖ c¸c em biÕt ph¸t huy.. II. NhËn xÐt bµi cña HS. 1. ¦u ®iÓm. - KiÕn thøc t¸c phÈm kh¸i qu¸t n¾m v÷ng, hiểu chủ đề nội dung các bài thơ. - KÜ thuËt lµm tr¾c nghiÖm nhanh, chÝnh x¸c, phï hîp. - KÓ chuyÖn cã 3 phÇn râ rµng. 2. Nhîc ®iÓm. - N¾m kiÕn thøc kh«ng ch¾c ( GV nªu bµi lµm cô thÓ cña mét sè em) - KÓ chuyÖn cßn miÔn cìng cha tù nhiªn, cha biÕt c¸ch béc lé t©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" - Diễn đạt dùng từ còn vụng về.. Hoạt động 3: Hớng dẫn HS chữa lỗi. - GV tr¶ bµi.. III. Tr¶ bµi ch÷a lçi. 1. GV tr¶ bµi cho HS..

(164) - GV kÎ b¶ng ch÷a lçi lªn b¶ng cho mét 2. HS tù ch÷a lçi. Lçi Lçi sè em tù ghi vÝ dô vµ ®iÒn vµo lçi nµo, Sè TT dïng tõ diễn đạt c¸ch söa. 1 2. Lçi chÝnh t¶. Söa. Hoạt động 4: GV gọi điểm, gọi 1 em bài khá nhất đọc bài văn của mình. IV. Híng dÉn häc ë nhµ. - ¤n tËp kiÕn thøc k× I. - ChuÈn bÞ TËp lµm th¬ 8 ch÷. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TiÕt 88 - 89. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 tËp lµm th¬ 8 ch÷. A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Nắm đợc đặc điểm, khả năng miêu tả, biểu hiện phong phú của thể thơ 8 chữ. - Qua hoạt động làm thơ 8 chữ, các em phát huy tinh thần sáng tạo tạo hứng thú trong häc tËp rÌn luyÖn thªm n¨ng lùc c¶m thô th¬ ca. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. III. Phát triển bài. Hoạt động 1: Hớng dẫn nhận diện thể thơ 8 I. Nhận diện thể thơ 8 chữ..

(165) ch÷. - HS đọc 3 ví dụ SGK trang 144. Hái: §iÓm gièng nhau cña 3 vÝ dô trªn vÒ h×nh thøc th¬ nh thÕ nµo? Hái: Sè ch÷ trong mçi dßng th¬? - C¸ch gieo vÇn cña mçi vÝ dô: t×m vµ g¹ch díi nh÷ng ch÷ gieo vÇn? Khæ th¬ gåm mÊy dßng th¬? ⇒ Nêu đặc điểm của thể thơ 8 chữ? - HS nêu khái quát lại → HS đọc ghi nhí.. 1. VÝ dô - Mỗi ví dụ mỗi dòng thơ đều có 8 chữ. - Gieo vÇn kh¸c nhau. VÝ dô a: gieo vÇn an, ng, liÒn nhau. VÝ dô b: gieo vÇn "oc" VÝ dô c: gieo vÇn "at" c¸ch nhau. 2. KÕt luËn. (Ghi nhí SGK). II. LuyÖn tËp. Bµi 1: §iÒn Hoạt động 2: Hớng dẫn luyện tập. Bµi 1: Yªu cÇu: ®iÒn tõ vµo chç trèng víi C©u 1: Ca h¸t C©u 3: B¸t ng¸t những từ đã cho. C©u 2: Ngµy qua C©u 4: Mu«n hoa.Bµi 2: §iÒn. Yªu cÇu: Ph¶i phï hîp nghÜa. C©u 1: Còng mÊt C©u 3: §Êt trêi Bµi 2: T¬ng tù nh bµi 1. C©u 2: TuÇn hoµn. GV chia 2 nhãm, mçi nhãm lµm bµi 1 - 2. Bµi 3: Thªm c©u. Của đàn chim tung cánh đi muôn phơng. Bài 3: Cho HS đọc và tự sáng tạo thêm, yªu cÇu cã vÇn ¬ng hoÆc a ë cuèi.. IV. Híng dÉn häc ë nhµ. - Nắm chắc đặc điểm thơ 8 chữ. - Chuẩn bị bài: tiết 90. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

(166) TiÕt 90. Ngµy so¹n:..... /..... / 200 Ngµy d¹y: ..... / .... / 200 Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× 1. A. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS: - Tự đánh giá kết quả làm bài kiểm tra học kì I. Rút ra đợc những u khuyết điểm vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng, ph¬ng ph¸p lµm bµi. - Rót kinh nghiÖm cho bµi lµm tiÕp theo. B. Chuẩn bị: C. Các hoạt động dạy học chủ yếu. I. ổn định - kiểm tra bài cũ: 1. ổn định 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña học sinh. II. Mở bài. III. Phát triển bài. 1. Chép lại đề, xác định mục đích yêu cầu của đề ra. 2. Xây dựng dàn bài sơ lợc và xác định những yêu cầu cụ thể của từng câu hỏi, tõng bµi tËp. 3. NhËn xÐt t×nh h×nh lµm bµi cña HS. 4. Nh¾c nhë mét sè ®iÒu cÇn lu ý (kiÕn thøc, c¸ch tr×nh bµy...) 5. Dặn dò HS chuẩn bị tốt cho tiết học đầu tiên ở học kì 2 "Bàn về đọc sách" IV. Hướng dẫn học bài: - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị bài: Tiết 91 học kì II. D. Điều chỉnh kế hoạch. …………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………........

(167)

Giao an ngu van 9 hoc ki I

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về