Tuần 9 Tiết 33 Ngày giảng: Văn bản HAI CÂY PHONG ( Ai- ma- tốp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: Ngày giảng:. Tuần 9, Tiết 33+34 Văn bản HAI CÂY PHONG ( Ai- ma- tốp). I. Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức: - Hiểu và cảm nhận được vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích. - Hiểu được sự gắn bó của người họa sĩ với quê hương ,với thiên nhiên và lòng biết ơn thầy Đuy –sen. - Hiểu rõ về cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả giầu hình ảnh và lời văn giầu cảm xúc. 2.Kỹ năng : - KNBH: Đọc hiểu một văn bản có giá trị văn chương,phát hiện,phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả,biểu cảm trong một đoạn trích tự sự.Cảm thụ vẻ đẹp sinh động ,giầu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích. - KNS : giao tiếp (trình bày suy nghĩ ý tưởng về t/yêu quê hương và long biết ơn với thầy giáo...); suy nghĩ sáng tạo ( PT giá trị ND và NT); Xác định giá trị bản thân ( biết ơn người đã dưỡng dục mình...) 3. Thái độ : - Giáo dục khát vọng lý tưởng cao đẹp vì cộng đồng, sống có tình yêu thương và trách nhiệm với mọi người xung quanh. Biết ơn những người dưỡng dục. Có trách nhiệm đối với quê hương=> giáo dục về các giá trị TRÁCH NHIỆM, YÊU THƯƠNG, ĐOÀN KẾT….. 4.Phát triển năng lực: Rèn HS năng lực tự học ( Lựa chọn các nguồn tài liệu có liên quan ở sách tham khảo, internet, thực hiện soạn bài ở nhà có chất lượng ,hình thành cách ghi nhớ kiến thức, ghi nhớ được bài giảng của GV theo các kiến thức đã học), năng lực giải quyết vấn đề (phát hiên và phân tích được vẻ đẹp của tác phẩm văn chương ), năng lực sáng tạo ( có hửng thú, chủ động nêu ý kiến về giá trị của tác phẩm), năng lực sử dụng ngôn ngữ khi nói, khi tạo lập đoạn văn; năng lực hợp tác khi thực hiện nhiệm vụ được giao trong nhóm; năng lực giao tiếp trong việc lắng nghe tích cực, thể hiện sự tự tin chủ động trong việc chiếm lĩnh kiến thức bài học. * GD Đạo đức: Giáo dục khát vọng lý tưởng cao đẹp vì cộng đồng, sống có tình yêu thương và trách nhiệm với mọi người xung quanh. *GD bảo vệ môi trường: sự gần gũi của con người với thiên nhiên, cây cỏ (những trò chơi trên đồi cao cùng 2 cây phong...) là những việc làm thân thiện với thế giới xung quanh qua đó còn gợi bao điều khao khát muôn khám phá thế giới của các bạn trẻ, từ đó cần xây dựng một môi trường sống xã hội tốt đẹp. II. Chuẩn bị - GV: Nghiên cứu SGK, chuẩn kiến thức, tìm đọc truyện ,SGV, TLTK, giáo án, máy chiếu.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - HS : Soạn bài theo hướng dẫn của GV III. Phương pháp - Phương pháp đàm thoại, nêu vấn đề, thuyết trình, thảo luận nhóm/ động não,sơ đồ tư duy IV. Tiến trình giờ dạy và giáo dục 1- Ổn định tổ chức (1’) 2- Kiểm tra bài cũ (5’) ? Hãy nêu giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản”Chiếc lá cuối cùng”? Tại sao nói bức tranh “Chiếc lá cuối cùng” là một kiệt tác? + Nội dung: Truyện ca ngợi tình yêu thương của con người, sức mạnh của tình yêu cuộc sống đồng thời khẳng định giá trị nhân sinh, nhân bản của nghệ thuật + Nghệ thuật : Hai lần đảo ngược tình huống và cách xây dựng nhân vật đem lại thành công cho văn bản Chiếc lá cuối cùng là một kiệt tác : - Gắn liền với lòng nhân ái của một con người - Có sức mạnh lớn lao : Giúp con người có nghị lực để hồi sinh, cứu một sinh mạng - Có giá trị về mặt nghệ thuật : giống y như thật 3- Bài mới Hoạt động 1: Khởi động (1’) - Mục tiêu: Đặt vấn đề tiếp cận bài học. - Hình thức: Hoạt động cá nhân. - Kĩ thuật, PP: Thuyết trình Hoài niệm của tuổi thơ về quê hương bao giờ cũng đằm thắm, thiết tha. Với người VN chúng ta, nhớ quê là nhớ hương vị đậm đà, bình dị “nhớ canh rau muống...”; là nhớ con đò, cánh diều biếc, nhớ cây đa, giếng nước, sân đình, dòng sông...Còn với người hoạ sĩ trong văn bản “Hai cây phong” của Aimatốp thì nhớ quê hương thì không thể quên được hình ảnh hai cây phong trên đỉnh đồi. Vậy hai cây phong đó có ý nghĩa gì để khiến…. Hđ 2 : Hướng dẫn HS tìm hiểu về tác giả, tác phẩm (5’) I. Giới thiệu chung - Mục tiêu: Học sinh nắm được những hiểu biết cơ bản về 1. Tác giả: tác giả, tác phẩm - Sinh (1928 -2008) là nhà văn Cưrơgưxtan - Phương pháp: Vấn đáp (Liên Xô cũ) - Hình thức: Hoạt động cá nhân. - Kĩ thuật: Động não. ? Nêu những hiểu biết của em về tác giả? HS phát biểu, GV trình chiếu chân dung tác giả và một số hình ảnh của nước Nga Xô viết – giới thiệu khái quát - Quê vùng thung lũng Talax làng Sêkerơ - Học xong lớp 6, ông làm thư kí cho UB Xô Viết xã -> Học đại học ngôn ngữ -> Học đại học văn tại Matxcơva - Ông viết bằng 2 thứ tiếng (tiếng mẹ đẻ và tiếng Nga) - Ông được dư luận đánh giá cao ngay từ tác phẩm đầu tay.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> “GiaMilia” - 2004: Ông được nhận danh hiệu “Giáo sư danh dự” của trường Đại học tổng hợp quốc gia Matxcơva 2. Tác phẩm ? Nêu xuất xứ đoạn trích? - Trích phần đầu truyện - XĐ thể loại VB? vừa “Người thầy đầu - PTBĐ chính? tiên” Hoạt động – 28’ : Hướng dẫn HS đọc – hiểu văn bản II. Đọc - hiểu văn bản : - Mục tiêu: Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu giá trị của văn bản - Phương pháp:Đọc diễn cảm, nêu vấn đề, phát vấn, khái quát, nhóm. - Hình thức: Hoạt động cá nhân. - Kĩ thuật: Động não. *GV hướng dẫn đọc chậm rãi, hơi buồn, gợi nhớ nhung... - GV đọc một đoạn ->2 HS đọc tiếp 1. Đọc , chú thích: - HS nhận xét -> GV đánh gía *HS giải thích một số từ khó -> tóm tắt tác phẩm như chú thích ? Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung từng phần? 2. Bố cục: 3 Phần Phần 1: Từ đầu … “Chiếc gương thần xanh” => Hai cây phong trong cảm nhận của “Tôi” khi trở về làng Ku-ku-rêu Phần 2: Tiếp… “Biêng biếc kia” => Hai cây phong và kí ức tuổi thơ Phần 3: Còn lại => Hai cây phong và thầy Đuy-sen ? Trong văn bản xuất hiên hai hình ảnh , đó là hình ảnh 3.Phân tích: nào - Thiên nhiên - Con người ? Hãy chỉ ra các hình ảnh đó - Thiên nhiên: hai cây phong và thảo nguyên - Con người: tôi và chúng tôi G:Nhân vật kể chuyện trong văn bản này xuất hiện ở hai vai: “Tôi”, “Chúng tôi” ?Khi nào người kể chuyện nhân danh Tôi? Lúc nào nhân danh Chúng tôi? ? Vậy em có nhận xét gì về mạch kể, mạch kể nào quan trọng hơn - Hai mạch kể lồng ghép - TôI -> vì có cả ở hai mạch kể ?Tác dụng của cách kể chuyện có sự kết hợp của cả hai vai kể này? H: - Tôi -kết hợp ở quá khứ và hiện tại mang những xúc.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> cảm cá nhân - Chúng tôi - kể lại những kỉ niệm trong quá khứ với bạn bè => Mở rộng cảm xúc vừa riêng vừa chung=> cho thấy tình yêu thiên nhiên và làng quê là tình yêu sâu sắc và rộng lớn a. Vẻ đẹp của hai cây của cả một thế hệ phong trong tâm hồn ?Nhân vật Tôi có mối quan hệ như thế nào với làng Ku-ku- người hoạ sĩ xa quê rêu H: Là người con được sinh ra và lớn lên ở làng Ku-ku-rêu Đã xa làng nay trở thành một họa sĩ quay trở về làng ? Làng Ku-ku-rêu được miêu tả qua những chi tiết nào? H: …Nằm ven chân núi, trên một cao nguyên rộng có những khe nước ào ào từ nhiều vách đá đổ xuống. Phía dưới làng tôi là thung lũng đất vàng, là cánh thảo nguyên Ca-dắc -xtan mênh mông nằm giữa các nhánh của rặng núi Đen và con đường sắt … ? em có nhận xét gì về cảnh vật nơi đây? H: Cảnh đẹp mang những nét đặc trưng của một vùng nước Nga =>Ngôi làng hiện lên rất thơ mộng có núi, có thảo nguyên, có âm thanh (Khe nước ào ào), có màu sắc (thung lũng đất vàng và rặng núi đen) ? Nổi bật trong khung cảnh nên thơ của làng Ku-ku-rêu ấy là hình ảnh gì? - Hình ảnh hai cây phong ? Hai cây phong được giới thiệu nt nào? - Phía trên làng tôi, giữa một ngọn đồi, có hai cây phong lớn. Tôi biết chúng từ thủa bắt đầu biêt mình. Dù ai đi từ phía nào đến làng Ku-ku-rêu chúng tôi đều trông thấy hai cây phong đó trước tiên, chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng trên núi ? Hai cây phong được ví với hình ảnh gì ? Cách so sánh như vậy có ý nghĩa gỡ? => Hình ảnh so sánh có ý nghĩa sâu sắc - Chỉ giá trị tín hiệu (dẫn đường về làng của hai cây phong)=> Hơn thế nó còn mang ý nghĩa ánh sáng văn hóa, tinh thần của quê hương chỉ đường cho con người bước tới - Khẳng định ý nghĩa không thể thiếu vắng của chúng đối với những người đi xa về làng - Thể hiện niềm tự hào của dân làng ku-ku-rêu về hai cây phong. Đồng thời nó còn như lời nhắc nhở đến trách nhiệm và bổn phận của mỗi người đối với quê hương ? Vì lí do gì mà “ Cứ mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa đi qua thảo nguyên về làng, tôi đều coi bổn phận đầu tiên là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong thân thuộc ấy”.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Chính tôi cũng không biết giải thích ra sao -Trân trọng nâng niu những ấn tượng thời thơ ấu - Liên quan đến nghề họa sĩ + Tìm lại kí ức của tuổi thơ, những kỉ niệm êm đẹp trên quê hương của mình đúng hơn là tìm lại một phần không thể thiếu trong mảnh hồn làng cũng là phần trong tâm hồn mình. Chính vì thế mà đoạn văn chuyển sang mạch biểu cảm sâu sắc Đã bao lần từ những chốn xa xôi trở về Kuku-rêu, là lần nào tôi cũng nghĩ thầm với một nỗi buồn da diết: Ta sắp được thấy chúng chưa, hai cây phong sinh đôi ấy? Mong chóng về tới làng, chóng lên đồi mà đến với hai cây phong! Rồi sau đó cứ đứng dưới gốc cây để nghe mãi tiếng lá reo cho đến khi say sưa ngây ngất” G:Bắt đầu của những ký ức về làng quờ là lời dẫn chuyện đưa người đọc trở về một nơi nằm ven chân núi, trên một cao nguyên rộng, có khe nước ào ào từ nhiều ngách đỏ đổ xuống . Ku-ku-rêu đó hiện ra với tất cả vẻ hoang sơ của thiên nhiên với thung lũng, thảo nguyên, rặng núi. Hai cây phong phải là món quà nhưng từ rất lâu, những đứa trẻ đó biết chúng từ thuở bắt đầu biết mình. Để cũng rất tự nhiên, hinh ảnh hai cây phong đó trở thành của riêng làng Ku-ku-rêu: “chúng luôn hiện ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng đặt trên núi”, trở thành mốc định hướng cho mọi người tìm đến. Riêng đối với “tôi”, “mỗi lần về quê, khi xuống xe lửa đi qua thảo nguyên về làng, tôi đều coi bổn phận đầu tiên là từ xa đưa mắt tìm hai cây phong thân thuộc ấy". Anh đã dành tình cảm đặc biệt với hai cây phong như với những người bạn, nhìn bằng cặp mắt chan chứa tình cảm yêu thương, nên dù khó nhìn đến mấy, anh bao giờ cũng cảm biết được chúng, lúc nào cũng nhìn rõ . Hai cây phong đó trở thành một phần tâm hồn của anh, chi phối cả niềm vui, nỗi buồn của người hoạ sĩ. ?tiếp theo hình ảnh hai cây phong được miêu tả qua những chi tiết nào? -Cảm nhận: Có tiếng nói riêng, và hẳn phải có tâm hồn riêng, chan chứa những lời ca êm dịu - Tạo hình: Nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành - Âm thanh: Không ngớt tiếng rì rào theo nhiều cung bậc khác nhau. Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như tiếng thì thầm tha thiết nồng thắm truyền qua cành như một đốm lửa vô hình, có khi hai cây phong bỗng im bặt một thoáng, rồi khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào - Sự mạnh mẽ dũng cảm của hai cây phong: Khi mây đen.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> kéo đến cùng với bão dông, xô gãy cành, tỉa trụi lá, hai cây phong nghiêng ngả tấm thân dẻo dai và reo vù vù như một ngọn lửa bốc cháy rừng rực ? Nhận xét nghệ thuật miêu tả của tác giả? H: Tác giả đã hóa thân vào nhân vật “Tôi” để miêu tả và cảm nhận vẻ đẹp của hai cây phong với một những liên tưởng so sánh, nhân hóa… - So sánh: Có khi tưởng chừng như một làn sóng thủy triều dâng lên vỗ vào bãi cát, có khi lại nghe như tiếng thì thầm tha thiết nồng thắm truyền qua cành như một đốm lửa vô hình -Nhân hóa: khắp lá cành lại cất tiếng thở dài một lượt như thương tiếc người nào ? Cách miêu tả này có ý nghĩa gì? -Làm cho hình ảnh hai cây phong trở nên sinh động gần gũi với con người đặc biệt chúng ta cảm nhận rõ sự tinh tế trong tâm hồn người nghệ sĩ với những tố chất của hội họa và âm nhạc, nhân vật “tôi” mà tác giả đã hóa thân vào mới có thể vẽ lại được đường nét, màu sắc, nghe được những âm thanh trầm bổng, thấm đượm hơi thở nồng ấm, đắm say của hai cây phong ?Điều gì khiến cho Tôi nghe được tiếng nói riêng, tâm hồn riêng chan chứa lời ca êm dịu của hai cây phong đó? H: -Trí tưởng tượng mãnh liệt - Tâm hồn nhạy cảm - Nhất là tình yêu tha thiết, sâu nặng đối với hai cây phong, cũng là đối với vẻ đẹp của quê hương mình ? Qua phần phân tích chúng ta thấy nét đặc sắc nhất trong nghệ thuật miêu tả của tác giả là gì ?Qua đó em cảm nhận được điều gì về khung cảnh làng Ku-ku-rêu và hình ảnh hai cây phong?. -> Bằng sự cảm nhận tinh tế, trí tưởng tượng phong phú của một tâm hồn nghệ sĩ cùng tình yêu quê hương tha thiết, hai cây phog hiện lên chính là biểu tượng của làng Ku-ku-rên.. 4. Củng cố: (2’) - Mục tiêu: Củng cố kiến thức đã học, học sinh tự đánh giá về mức độ đạt được những mục tiêu của bài học. - Phương pháp : Phát vấn - Hình thức: Hoạt động cá nhân. - Kĩ thuật: Động não. ? Khái quát những giá trị đặc sắc của truyện - HS phát biểu – GV chốt kiến thức về ngôi kể, tác dụng của hai mạch kể lồng ghép, về vẻ đẹp của hai cây phong trong tâm hồn họa sĩ xa quê. 5. Hướng dẫn về nhà -3’ - Nhớ hai mạch kể, tác dụng.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Vai trò và vẻ đẹp của của hai cây phong trong tâm hồn hoạ sĩ xa quê + Phân tích vẻ đẹp của hai cây phong trong tâm hồn của người họa sĩ xa quê, hình ảnh hai cây phong gắn liền kỉ niệm tuổi thơ, gắn liền với hình ảnh người thầy + Vai trò của người thầy trong cuộc đời của An – tư – nai, của nhân vật trữ tình, cảu dân làng và cảu riêng bản thân em. + Tìm những nét đặc trưng trong vẻ đẹp của quê hương em. V. Rút kinh nghiệm ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(8)</span>