Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (536.12 KB, 114 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 10/12/2011. Tieát 28- Baøi 15 : SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VAØ VĂN HÓA THỜI TRẦN. I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: HS nắm được : - Nắm những nét chủ yếu về tình hình kinh tế, xã hội nước ta sau chiến thắng chống Mông Nguyên lần thứ 3. 2.Tư tưởng: - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc, biết ơn toå tieân. 3.Kó naêng: Rèn kĩ năng phân tích, so sánh sự kiện lịch sử II. Phöông tieän daïy hoïc: - Tranh ảnh đồ gốm thời Trần III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Vì sao cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên của nhà Trần giành thắng lợi? - YÙ nghóa cuûa 3 laàn khaùng chieán choáng quaân Moâng - Nguyeân? 3. Bài mới: Giới thiệu bài: Sau chiến tranh nhà Trần đã làm gì để phát triển kinh tế, văn hóa, và đã đạt được những thành tựu gì? HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Sự phát triển kinh teá. 1. Tình hình kinh teá sau chieán tranh. * Noâng nghieäp:. ? Tình hình kinh teá noâng nghieäp trong chieán tranh nhö theá naøo? ( KT bò taøn phaù, RÑ bò boû hoang ) ? Sau chiến tranh nhà Trần đã thực hiện chính sách gì để phaùt trieån noâng nghieäp? (Khai khẩn đất hoang, thành lập làng xã, đắp đê, lập điền trang ). Những chính sách đó có tác dụng ntn ? - Được phục hồi và phát ? Nhà Trần có chính sách ntn về ruộng đất ?( Chia RĐ trieån. cho noâng daân caøy caáy vaø thu thueá ) - Ruộng đất công làng ? Ruộng đất tư dưới thời Trần so với thời Lý ntn? xã chiếm phần lớn diện tích ruộng đất..
<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Vì sao ruộng đất tư ngày càng nhiều ? GV : Dưới thời Trần công cuộc khai hoang mở rộng các vöông haàu, quí toäc chieâu taäp daân ngheøo khai hoang laäp ñieàn trang, Nhaø Traàn ban thaùi aáp cho quí toäc, vöông haàu, những người có công trong cuộc kháng chiến, nông dân giàu bỏ tiền mua ruộng đất . ? Em coù nhaän xeùt gì veà tình hình kinh teá noâng nghieäp sau chieán tranh ? ( Ngaøy caøng phaùt trieån maïnh meõ hôn ) ? Thủ công nghiệp được phát triển ntn? ? Kể tên những nghề thủ công nghiệp do nhà nước quản lý? (tráng men, dệt, đóng thuyền. ) GV : Thời Trần có 2 ngành thủ công đặc sắc, đóng thuyền đi biển và chế tạo súng lớn – Nghành đóng thuyền đi biển hoặc chiến đấu, lớp dưới 20->25 người chèo, lớp trên dành cho người đánh cá hoặc chiến sĩ. ? Thuû coâng nghieäp ñòa phöông ntn ? Keå teân 1 soá nghaønh ngheà thuû coâng nghieäp ñòa phöông?( Thuû coâng nghieäp trong nhaân daân phoå bieán vaø phaùt trieån, ngheà moäc, xaây dựng, đúc đồng, rèn sắt… ) ? Làng nghề thủ công được thành lập ntn?( 1 số cùng ngheà tuï hoïp laïi cuøng nhau laøm ngheà ) HSQSH35,36 SGK/69. ? Miêu tả hình dáng, hoa văn của thạp gốm và gạch đất nung chaïm khaéc noåi. GV: Thạp gốm hoa nâu được lưu giữ bảo tàng LSVN , tìm thấy ở khu đền Trần 1972, thạp cao 57 cm, đường kính miệmg 38cm, dáng thạp to vững chắc, dày dặn, được phủ lớp men màu vàng ngà, quanh miệng trang trí đắp nổi 1 vòng cánh sen, 4 góc vai thạp gắn 4 núm tai cách đều nhau, thaân thaïp trang trí hoa vaên theo loái khaéc hoïa toâ naâu, giản dị, quanh chân thạp khắc vẽ đưỡng cong đơn giản hình moùc caâu. - Gạch nung với những hoa văn trang trí phong phú, hình rồng, phượng, hoa lá được khắc chìm hoặc nổi trên mặt gaïch. Thảo luận : Nhận xét đánh giá trình độ SX và nghệ thuật làm đồ gốm của người Đại Việt ?( Nghệ thuật độc đáo, mang đậm nét nghệ thuật dân gian, thể hiện trình độ kĩ thuật của người thợ ) ? Tình hình thương nghiệp có gì đáng chú ý?. - Ruộng đất tư điền trang thaùi aáp nhieàu leân => Sau chiến tranh kinh tế nông nghiệp ngày càng phát triển mạnh mẽ. * Thuû coâng nghieäp: - Thuû coâng nghieäp do nhà nước quản lý được mở rộng, nhiều ngành ngheà.. - Thuû coâng nghieäp trong nhaân daân phoå bieán vaø phaùt trieån, laäp laøng ngheà thuû coâng.. * Thöông nghieäp: - Việc trao đổi buôn bán trong và ngoài nước.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Điều nào chứng tỏ thương nghiệp thời Trần được đẩy maïnh ?. được đẩy mạnh. - Nhieàu trung taâm kinh tế được mở ra trong cả GV: N«ng nghiÖp vµ thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh lµm cho th¬ng nghiƯp ph¸t triĨn. Bu«n b¸n tÊp lËp chỵ mäc lªn nước tiêu biểu là Thăng nhiỊu n¬i. SÇm uÊt nhÊt lµ Th¨ng Long, V©n §ån. "Trªn Long, Vân Đồn. s«ng san s¸t thuyÒn bÌ. Mçi thuyÒn cã tíi 30 ngêi chÌo, cã khi tíi hµng tr¨m ngêi, lít nhanh nh bay". ? Em có nhận xét chung gì về tình hình kinh tế thời Trần ? * KÕt luËn: MÆc dï bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nhng nÒn kinh tÕ dới thời Trần luôn đợc chăm lo phát triển đạt nhiều kết quả rùc rì. 2. Tình hình xaõ hoäi sau chieán tranh. HS quan sát sơ đồ tầng lớp xã hội. Vua, vöông haàu, quí tộc Quan laïi- Ñòa chuû Thợ TC, Thương nhaân. Noâng daân taù ñieàn. Noâng noâ, noâ tì.. Tầøng lớp thoáng trò. Tầng lớp bò trò. - Xaõ hoäi ngaøy caøng phaân hoùa saâu saéc. + Tầng lớp thống trị: Vua, vöông haàu, quyù toäc, quan laïi, ñòa chuû. + Tầng lớp bị trị: Thợ thuû coâng, thöông nhaân, noâng daân taù ñieàn, noâng noâ, noâ tì.. ? Nhà Trần có những tầng lớp XH nào? Địa vị xã hội các tầng lớp ntn ? Có gì khác nhau ? ? Nhận xét các tầng lớp thời Trần so với thời Lý.( Các tầng lớp xã hộïi như nhau. Mức độ tài sản và cách thức bóc lột khác nhau, phân hoá sâu sắc hơn ) ? Sự phân hoá các tầng lớp thời Trần sâu sắc hơn so với thời Lý thể hiện ở điểm nào ?( Địa chủ ngày càng đông, noâng daân taù ñieàn, noâng noâ vaø noâ tì ngaøy caøng nhieàu). 4. Cuûng coá -Trình bày một vài nét tình hình kinh tế, xã hội thời Trần sau chiến tranh? -Baøi taäp 1, 2, 3, 4 trang 41, 42 - SBT. 5. Dặn dò : Học bài, soạn phần II bài 15. Ngày soạn : 10/12/2011 Tieát 29- Baøi 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VAØ VĂN HÓA THỜI TRẦN.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: HS nắm được : - Nắm được những thành tựu phản ánh sự phát triển của văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật thời Trần. - Giáo dục, khoa học kĩ thuật thời Trần đạt tới trình độ cao, nhiều công trình nghệ thuaät tieâu bieåu. 2.Tư tưởng: Bồi dưỡng ý thức dân tộc và niềm tự hào về một thời lịch sử có nền văn hóa riêng mang đậm bản sắc dân tộc. 3.Kó naêng: - Giúp học sinh nhìn nhận sự phát triển về xã hội và văn hóa qua phương pháp so sánh với thời kì trườc. - Phân tích đánh giá nhận xét những thành tựu văn hóa đặc sắc. II. Phöông tieän daïy hoïc: Tranh ảnh thành tựu văn hóa thời Trần. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: -Nêu tình hình kinh tế thời Trần sau chiến tranh? 3. Bài mới: GTB : Ở tiết trước chúng ta thấy nhà Trần mặc dù trải qua các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm nhưng nền kinh tế rất phát triển. Vậy trên lĩnh vực văn hóa thì sao, đó là nội dung bài học hôm nay. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT. - HS đọc phần 1 SGK. II. Sự phát triển văn hoá . 1. Đời sống văn hóa: - Các tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong nhaân daân.. ? Kể tên một số tín ngưỡng trong nhân dân? (Thờ tổ tiên, thờ các anh hùng dân tộc có công với đất nước). ? Đạo phật thời Trần so với thời Lý ntn ?( Có phát triển nhưng không bằng thời Lý ) ? Nêu những dẫn chứng chứng tỏ đạo phật phát triển ?( Nhiều người đi tu, kể cả người thuoäc giai caáp thoáng trò , chuøa moïc khaép nôi ) GV : Đạo phật k trở thành quốc giáo, k ảnh hưởng chính trị, chùa chiền k là nơi dạy học mà trở thành trung tâm sinh hoạt văn hoá . ? So với đạo Phật, nho giáo phát triển như thế nào? ( Nho giáo ngày càng được nâng cao, chú ý hơn do nhu cầu xây dựng bộ máy nhà - Đạo phật và nho giáo đều phát nước, nhiều nhà nho được triều đình trọng trieån, nho giaùo phaùt trieån maïnh ..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> duïng : Tröông HaùnSieâu, Chu Vaên An ) ? Kể tên các hình thức sinh hoạt văn hoá?(Ca hát, nhảy múa, chèo tuồng, múa rối, đấu vật, ñua thuyeàn) Liên hệ : Ngày nay có còn hình thức sinh hoạt văn hoá không ? ?Nêu một số dẫn chứng về tập quán sống, giản dị của nhân dân? (Đi chân đất,quần áo đơn giản,áo đen hoặc áo tứ thân,cạo trọc đầu). ? Nhận xét về các hoạt động sinh hoạt văn hoá dưới thời Trần?( Các hình thức phong phuù ña daïng mang tính daân toäc) ?Văn học thời Trần có đặc điểm gì? ( Phong phuù mang baûn saéc daân toäc ?Keå teân moät soá taùc phaåm maø em bieát? (Hòch tướng sĩ, Phò giá về kinh, Phú sông bạch ñaèng). ? Tại sao văn học thời Trần phát triển mạnh và mang nặng lòng yêu nước, tự hào dân toäc ? ( VH phản ánh XH thời Trần, công cuộc kháng chiến chống M-N thắng lợi, thể hiện lòng tự hào DT). ?Trình bày vài nét về tình hình giáo dục thời Traàn? HS đọc “ Năm1246... hơn nhiều”. ? Việc tổ chức thi cử thời Trần so với thời Lý ntn? ( Tổ chức thi cử ngày càng nhiều hơn) ?Quốc sử viện có nhiệm vụ gì ? do ai đứng đầu và điều hành?( Cơ quan viết sử do Lê Văn Hưu đứng đầu ) GV : Bộ Đại Việt sử ký gồm 30 quyển, là bộ sử đầu tiên của nước ta) ?Trong cuoäc khaùng chieán choáng M_N laàn 2 và lần 3 chống Nguyên ai là người chỉ huy ? GV : TQT-> ông là 1 nhà quân sự tài ba đã viết binh thư yêú lược. - Các hình thức sinh hoạt văn hóa phoå bieán.. 2. Vaên hoïc: Bao gồm cả văn học chữ Hán và chữ nôm .. 3.Giaùo duïc vaø khoa hoïc kyõ thuaät - Giaùo duïc: + Mở rộng quốc tử giám. + Trường học mở ra nhiều + Các kỳ thi tổ chức ngày càng nhieàu. - Khoa hoïc kyõ thuaät: + Lập ra quốc sử viện : 1272 bộ Đại Việt sử ký ra đời. + Quân sự, y học đạt nhiều thành tựu..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> ?Kể 1 số thành tựu về lĩnh vực KHKT và y hoïc ? GV : Y học nổi tiếng thầy thuốc Tuệ Tĩnh đã nghiên cứu cây thuốc nam và chữa bệnh bằng thuoác nam. ? Nhận xét về giáo dục – KHKT thời Trần? ( Phát triển trên mọi lĩnh vực, có nhiều đóng góp cho nền VHdân tộc tạo bước phát triển cao cho nền văn minh Đại Việt) ? Keå teân caùc coâng trình ngheä thuaät kieán truùc và điêu khắcthời Trần? HS Quan saùt H37- GV gt chuøa Phoå Minh . ? Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät kieán truùc của ND qua việc XD tháp Phổ Minh ?( Độc đáo) Tháp Phổ minh tiêu biểu cho nền văn hoá nào của dân tộc ta ? ( Phật giáo ) GV gt thaønh Taây ñoâ: SGK/73.. 4. Ngheä thuaät kieán truùc vaø ñieâu khaéc: - Nhieàu coâng trình kieán truùc coù giaù trị ra đời. Tháp Phổ Minh, Thành Taây Ñoâ.. HS quan sát hình 38 : Nhaän xeùt so saùnh hình - Ngheä thuaät chaïm, khaéc tinh teá. rồng thời Trần so với thời Lý ?(Hoa văn có dạng chữ S tượng trưng cho mây mưa mất đi . Xuất hiện những chi tiết mới cặp sừng, đôi tai tăng thêm vẻ dữ tợn, uy nghi, đường bệ của con rồng- biểu tượng uy quyền của giai cấp thoáng trò Traàn) 4. Cuûng coá: - Sinh hoạt văn hóa thời Trần được thể hiện như thế nào? - Nêu dẫn chứng về sự phát triển của giáo dục - khọc học kỹ thuật. 5. Daën doø: Học bài, trả lời câu hỏi SGK, soạn bài 16. Kí duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn : 25/11/2010. Tuaàn 15 Ngaøy daïy : Tiết 30 - Bài 16 SỰ SUY SỤP CỦA NHAØ TRẦN CUỐI THẾ KỶ XIV.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: HS nắm được : - Tình hình kinh tế, xã hội cuối thời Trần: vua, quan ăn chơi sa đọa, không quan tâm đến sản xuất, làm cho đời sống nhân dân ngày càng cực khổ. - Các cuộc đấu tranh nông nô, nô tì diễn ra rầm rộ. 2.Tư tưởng: - Bồi dưỡng tình cảm yêu thương người dân lao động. Thấy được vai trò của quần chúng nhân dân trong lịch sử. 3.Kó naêng: Phân tích, đánh giá, nhận xét về các sự kiện lịch sử. II. Phöông tieän daïy hoïc: Lược đồ khởi nghĩa nông dân cuối thế kỷ XIV III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Trình bày tình hình văn hóa, giáo dục thời Trần sau chiến tranh? - Nêu những thành tựu về khoa học kỹ thuật thời Trần? 3. Bài mới: GTB :Tình hình kinh tế, xã hội thời Trần đạt nhiều thành tựu rực rỡ, đóng góp sự phát triển đất nước, nhưng đến cuối thế kỷ XIV nhà Trần sa sút nghiêm trọng tạo tiền đề cho triều đại mới lên thay. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. HS đọc SGK phần 1 : ?Tình hình kinh tế nước ta nửa sau thế kyû XIV nhö theá naøo? Taïi sao coù tình trạng đó?( KT không phát triển, suy yếu trì trệ do nhà nước không quan tâm đến saûn xuaát) GV : Vua Trần Dụ Tông bắt dân đào hồ lớn trong hoàng thành giữa hồ làm núi, bắt dân trở nước mặn đổ vào hồ nuôi hải sản – Tướng Trần khánh Dư nói “ Lấy Vòt nuoâi chim öng coù gì laø laï”. ?Những việc làm của vua, quan dẫn đến haäu quaû nhö theá naøo? HS đọc “ Vào nửa sau...nửa rồi”. ?Cuoäc soáng cuûa nhaân daân nhö theá naøo? (nông dân phải bán ruộng đất, vợ con và bieán thaønh noâ tì.) HS đọc “ Mặc cho...lũng đoạn” ?Trước tình hình đời sống nhân dân như. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Tình hình kinh teá xaõ hoäi 1. Tình hình kinh teá:. - Nửa sau thế kỷ XIV sản xuất nông nghiệp trì trệ mất mùa, đói kém - Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khaên. 2.Tình hình xaõ hoäi:.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> vậy, vua quan, nhà Trần đã làm gì? ?Sự sa đoạ đó được thể hiện ntn ? Hậu quả là gì? ( Nghiện rượu, đàn hát, hoang dâm, xây dinh thự, chùa chiền -> Rối loạn kỉ cương, phép nước, triều chính lũng đoạn) GV:Lợi dụng tình hình đó,nhiều kẻ nịnh thần làm rối loạn kỉ cương phép nước.Chu Văn An,quan Tư nghiệp ở Quốc tử giám dâng sớ đề nghị chém 7 teân nònh thaàn nhöng Vua khoâng nghe,oâng đã từ quan . ? Việc làm của Chu Văn An chứng tỏ ñieàu gì ? ( OÂng laø 1 vò quan thanh lieâm, không vụ lợi, đặt lợi ích nhân dân lên treân) GV:Nhaø Traàn ngaøy caøng suy suïp hôn .Duï Toâng cheát , Döông Nhaät Leã leân caàm quyeàn. HS đọc “ Trần ...rượu chè”. ? Em có nhận xét gì về nhà Trần nửa cuoái TK XIV?( Vua quan ngaøy caøng sa đoạ, thối nát , nhà Trần ngày càng suy yeáu ) ?Nhân dân có thái độ ntn ? GV treo lược đồ khởi nghĩa nông dân cuoái theá kyû XIV .. HS dựa trên lược đồ xác định địa điểm nổ ra các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu . HĐ nhóm :Nhận xét địa bàn, lực lượng, kết quả của các cuộc khởi nghĩa ? ( Miền xuôi, miền núi, trung tâm đồng bằngNông dân – Thất bại ) ? Vì sao các cuộc khởi nghĩa đều thất. - Vua quan ăn chơi sa đọa, triều chính lũng đoạn.. - Bên ngoài Cham pa xâm lược, nhà Minh yeâu saùch. -Nhân dân đấu tranh, nhiều cuộc khởi nghóa noå ra: + Khởi nghĩa Ngô Bệ (1344-1360) ở Haûi Döông, keát quaû thaát baïi. + Khởi nghĩa Nguyên Thanh, Nguyễn Kỵ ở Thanh Hóa. + Khởi nghĩa Phạm Sư Ôn (1390) ở Hà Taây + Khởi nghĩa Nguyễn Như Cái (1399) ở Sôn Taây, Vónh Phuùc, Tuyeân Quang..
<span class='text_page_counter'>(9)</span> bại? ( Triều đình đàn áp, lực lượng chưa đủ mạnh) ?Sự bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân, nô tì nửa sau thế kỷ XIV nói lên điều gì? Nó có tác động ntn đến triều ñình phong kieán ? (Đó là những phản ứng mãnh liệt của nhân dân đối với nhà Trần, Làm cho nền thống trị của nhà Trần đã suy thoái ngày caøng suy suïp hôn ). 4. Cuûng coá - Trình bày tóm tắt tình hình kinh tế, xã hội nước ta nửa sau thế kỷ XIV? - Nhận xét về nhà Trần nửa cuối thế kỷ XIV? 5. Daën doø: - Học bài, soạn bài phần II bài 16.. Ngày soạn : 28/11/2009. Tuaàn 16 Ngaøy daïy : Tiết 31- Bài 16 SỰ SUY SỤP CỦA NHAØ TRẦN CUỐI THẾ KỶ XIV I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: HS nắm được : - Nhà Hồ lên thay nhà Trần trong hoàn cảnh đất nước gặp nhiều khó khăn, đói keùm. - Hồ Quý Ly đã thi hành nhiều chính sách cải cách để chấn hưng đất nước. 2.Tư tưởng:.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Học sinh thấy được vai trò của quần chúng nhân dân. 3.Kó naêng: Phân tích, đánh giá nhân vật lịch sử, nhận xét về các sự kiện lịch sử. II. Phöông tieän daïy hoïc: Aûnh di tích thành nhà Hồ ở Thanh Hóa. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Dùng lược đồ kể tên, địa danh, thời gian của các cuộc khởi nghĩ nông dân, nô tì nửa sau thế kỷ XIV. 3. Bài mới: Nhà Trần không thể đủ sức để giữ vai trò của mình, sự sụp đổ là khó tránh khỏi. Vậy triệu đại nào thay thế nhà Trần và đã làm gì, chúng ta cùng tìm hiểu bài. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. ? Cuối TK XIV các cuộc đấu tranh của ND đã tác động ntn đến triều Trần và xã hội ? ( Nhà nước suy yếu, làng xã tiêu điều,dân ñinh giaûm suùt) ?Nhà Hồ được thành lập trong hoàn cảnh naøo? HS đọc SGK “ Hồ Quí Ly...thành lập”. ?Em coù hieåu bieát gì veà Hoà Quyù Ly?. ?Về mặt chính trị Hồ Qúy Ly đã thực hiện những biện pháp nào? ?Tại sao HQL lại bỏ những quan lại nhà Trần?( Vì sợ bị lật ngôi) GV : Ngoài ra HQL còn cử các quan lại về thăm hỏi đời sống ND ở cáclộ. ?Việc quan lại thăm hỏi đời sống ND phản ánh điều gì ?( Sự quan tâm của triều đình đến đời sống ND) ?Hồ Qúy Ly đã thực hiện những biện pháp gì veà knh teá?. ?Em nhaän xeùt gì veà caùc chính saùch kinh teá của nhà Hồ?( Tác động làm cho nềnKT. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. II. Nhaø Hoà vaø caûi caùch cuûa Hoà Quí Ly 1. Nhaø Hoà thaønh laäp (1400) - Naêm 1400 nhaø Traàn suy suïp, Hoà Quyù Ly leân ngoâi laäp ra nhaø Hoà. 2. Những biện pháp cải cách của Hoà Quyù Ly -Chính trò: + Caûi toå haøng nguõ voõ quan, thay theá caùc quyù toäc nhaø Traàn baèng những người không thuộc họ Traàn. + Đổi tên 1 số đơn vị hành chính.. -Kinh teá: + Phaùt haønh tieàn giaáy + Ban haønh chính saùch haïn ñieàn, quy ñònh laïi thueá ñinh, thueá ruoäng..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> thoát khỏi khủng hoảng và đi lên). ?Nhà Hồ thực hiện chính sách hạn điền, hạn nô để làm gì? ( Hạn chế ruộng đất, nô tì của caùc vöông haàu,quyù toäc). ?Nhà Hồ đã có những chính sách gì về văn hoùa, giaùo duïc? ? Cải cách văn hoá trên có tác dụng ntn ? ( Thay đổi chế độ cũ ) ?Nhà Hồ đã có những chính sách gì quốc phoøng ? HSQSH40 - GV gt thaønh nhaø Hoà : Thuoäc ñòa phaän 2 xaõ Vónh tieán, Vónh Long huyeän Vĩnh Lộc- Thanh Hoá. Xây bằng đá khối, thành có 2 khu vực thành ngoại, thành nội. Khu thành nội là Hoàng thành, hình chữ nhaät daøi 900m roäng 700m, xung quanh tường cao 6m, dày 2m, cổng lát đá dài 5 km . ? Chính sách quân sự quốc phòngcủa HQL nhằm mục đích gì ?( Tăng cường củng cố quân sự, quốc phòng - Bảo vệ tổ quốc ). ?Caûi caùch cuûa Hoà Quyù Ly coù yù nghóa ntn ?. ?Caûi caùch cuûa Hoà Quyù Ly coù taùc duïng gì?. ?Neâu maët haïn cheá cuûa caûi caùch Hoà Quyù Ly? ?Tại sao các chính sách đó không được ND ủng hộ ?( Chưa đảm bảo quyền lợi cho nhân daân) ? Em có nhận xét và đánh giá ntn về nhân. -Xaõ hoäi: + Ban haønh chính saùch haïn noâ. -Vaên hoùa giaùo duïc: + Dịch sách chữ hán ra chữ nôm, sửa đổi quy chế thi cử, học tập. -Quoác phoøng: + Laøm soå hoï tòch taêng quaân soá . + Chế tạo nhiều loại súng mới phoøng thuû nôi hieåm yeáu. + Xây dựng thành kiên cố.. 3. YÙ nghóa, taùc duïng cuûa caûi caùch Hoà Quyù Ly - YÙ nghóa : + Đưa nước ta thoát khỏi tình trạng khủng hoảng. -Taùc duïng: + Goùp phaàn haïn cheá taäp trung ruộng đất của giai cấp quý tộc ñòa chuû. + Làm suy yếu thế lực nhà Trần. + Tăng nguồn thu nhập cho đất nước. - Haïn cheá: + Các chính sách đó chưa triệt để,phù hợp với tình hình thực tế và chưa hợp lòng dân..
<span class='text_page_counter'>(12)</span> vật Hồ Quí Ly ? ( Ông là người yêu nước là nhaø caûi caùch coù taøi ) 4. Cuûng coá: - Nhà Hồ thành lập trong hoàn cảnh nào? - Trình baøy toùm taét cuoäc caûi caùch Hoà Quyù Ly? - Nhận xét, đánh giá về nhân vật Hồ Quý Ly? 5. Daën doø: - Học bài, soạn bài 17, ôn tập chương II và III. ************************** Kyù duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn : 4/12/2009. Tuaàn 16 Ngaøy daïy : Tieát 32- Baøi 17 : OÂN TAÄP CHÖÔNG II VAØ III I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: - Giúp học sinh củng cố những kiến thức cơ bản về lịch sử thời Lý – Trần – Hồ (1009 -1400) - Nắm được những thành tựu chủ yếu về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa của Đại Việt thời Lý, Trần, Hồ. 2.Tư tưởng: Củng cố, nâng cao cho học sinh lòng yêu nước đất nước, niềm tự hào và tự cường dân tộc, biết ơn tổ tiên để noi gương học tập. 3.Kó naêng: Học sinh biết sử dụng bản đồ, quan sát, phân tích tranh ảnh, lập bảng thống kê, trả lời câu hỏi. II. Phöông tieän daïy hoïc: -Lược đồ Đại Việt thời Lý – Trần – Hồ. -Lược đồ kháng chiến chống Tống – Mông – Nguyên. III. Hoạt động dạy học.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Neâu noäi dung caûi caùch cuûa Hoà Quyù Ly. - Nêu những nét tiến bộ và hạn chế của cải cách Hồ Quý Ly? 3. Bài mới: GTB : Từ thế kỷ X đến TK XV ba triều đại Lý, Trần, Hồ thay nhau lên nắm quyền đó là giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc ta nhìn lại chặn đường lịch sử, chúng ta có quyền tư hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Chúng ta cùng ôn lại chặng đường lịch sử ấy. HOẠT ĐỘNG THẦY TRÒ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. ?Thời Lý – Trần, nhân dân ta đã đương đầu với những cuộc xâm lược nào? GV sử dụng bảng thống kê các cuộc kháng chiến và gọi từng học sinh lên hoàn thành.. 1.Noäi dung: * Các cuộc kháng chiến chống xâm lược TK X đến TK XIII Baûng thoáng keâ: Caùc cuoäc k/c Thôìø gian Keát quaû - K/c choáng 10/1075 -> Thắng lợi Toáng 3/1077 - K/c choáng 1/1258-> - 3 vaïn quaân quaân XL 29/1/1258 Moâng bò tieâu Moâng Coå I dieät - K/c choáng 1/1285 - 50 vaïn quaân bò quaân XL -> 6/1285 tieâu dieät Moâng Coå II - K/c choáng 12/1287 - 20 vaïn quaân quaân XL -> 4/1288 Nguyeân bò tieâu Moâng Nguyeân dieät, thuyeàân lần thứ III löông bò tieâu dieät * Đường lối đánh giặc . - Kháng chiến chống Tống: chủ động đánh giặc buộc chúng đánh theo cách của ta. + G/đ 1: tiến công để tự vệ. + G/đ 2: chủ động xây dựng phòng tuyến Như Nguyeät. - Khaùng chieán choáng Moâng Nguyeân: + Tránh mạnh đánh yếu. + Mai phục, bất ngờ tấn công . + Thực hiện chủ trương : “vườn không nhà troáng”. Taám göông tieâu bieåu: + Thời Lý : Lý Thường Kiệt, Lý Kế Nguyên,. ?Nêu đường lối kháng chiến chống giặc trong từng cuộc khởi nghĩa ?. ?Những tấm gương tiêu biểu qua caùc cuoäc khaùng chieán..
<span class='text_page_counter'>(14)</span> ?Em coù nhaän xeùt gì veà tinh thần đoàn kết đánh giặc trong moãi cuoäc khaùng chieán?. -Nguyên nhân thắng lợi của caùc cuoäc khaùng chieán?. Tông Đản. + Thời Trần : Trần Nhân Tông, Trần Quốc Tuaán, Traàn Quang Khaûi, Traàn Khaùnh Dö. Tinh thần đoàn kết: + Kháng chiến chống Tống: sự đoàn kết chiến đấu giữa quân đội triều đình với đồng bào các daân toäc thieåu soá mieàn nuùi. + Khaùng chieán choáng Moâng Nguyeân: Nhân dân theo lệnh triều đình thực hiện kế hoạch “vườn không nhà trống”, tự xây dựng làng chiến đấu, phối hợp với quân triều đình để tieâu dieät giaëc. Nguyên nhân thắng lợi- Ý nghĩa lịch sử : Nguyên nhân thắng lợi + Sự ủng hộ, đoàn kết, tinh thần chiến đấu duõng caûm cuûa quaân daân Lyù- Traàn . + Sự lãnh đạo sáng suốt tài tình của các tướng lĩnh BCH ngiã quân với những đường lối, chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo . 2. Baøi taäp: BT1 - SGK.. GV hướng dẫn HS làm bài tập ở lớp. Chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm 1 vấn đề. GV nhận xét đánh giá cho ñieåm theo nhoùm. 4. Cuûng coá: - Các triều đại phong kiến Việt Nam từ 1009 - 1407? - Các cuộc kháng chiến chống xâm lược của dân tộc ta? 5. Daën doø: - Học bài: soạn bài 18. ***********************.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ngày soạn : 6/12/2009. Tuaàn 17 Ngaøy daïy : CHƯƠNG IV : ĐẠI VIỆT TỪ THẾ KỶ XV ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XVI THỜI LEÂ SÔ Tiết 33- Bài 18 : CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHAØ HỒ VAØ PHONG TRAØO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH Ở ĐẦU THẾ KỶ XV. I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Nét chính về cuộc kháng chiến chống quân Minh và sự thất bại nhanh chóng cuûa nhaø Hoà. - Thấy được chính sách đô hộ của nhà Minh và các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh đầu TK XV. 2.Tư tưởng: - Nâng cao lòng căm thù quân xâm lược tàn bạo, niềm tin tự hào về truyền thống yêu nước đấu tranh bất khuất của dân tộc. -Vai trò to lớn của quần chúng trong các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh xâm lược. 3.Kó naêng: -Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ khi học bài. -Lược thuật sự kiện lịch sử. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ các cuộc khởi nghĩa đầu thế kỷ XV. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A :.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới: GTB : Từ đầu thế kỉ XV, khi nhà Hồ lên nắm chính quyền HQL đã đưa ra hàng loạt cải cách nhằm thay đổi tình hình đất nước.Tuy nhiên một số chính sách không được lòng dân, không được nhân dân ủng hộ vì vậy việc cai trị đất nước của nhà Hồ gặp rất nhiều khó khăn. Giữa lúc đó, nhà Minh ồ ạt xâm lược nước ta. Cuộc kháng chiến chống giặc Minh diễn ra như thế nào? HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Gv : 1406 nhà Minh đem quân xâm lược nước ta . ? Nhà minh đem quân xâm lược nước ta trong hoàn cảnh nước tantn ? ( Khó khăn, 1405 nạn đói sảy ra, đất nước khó khăn ) ?Quân Minh lấy cớ gì đem quân xâm lược nước ta? (Quân Minh mượn kế khôi phục lại nhà Trần để xâm chiếm đô hộ nước ta). ? Có phải nhà Minh XL nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần không ? Vì sao ?( K phải – nhà minh muốn mở rộng lãnh thổ, tư tưởng bành trướng nước lớn , muốn XL nước ta từ lâu ) GV treo lược đồ : ? Dựa trên lược đồ trình bày cuộc kháng chiến của nhà Hồ ?( Quân minh đánh 1 số điểm ở Lạng sơn, quân nhà Hồ rút về bờ Baéc soâng Hoàng, laáy Ña Bang laøm nôi coá thu,û 21/1/1407 quaân Minh taán coâng Ña bang, chiếm Đông Đô ( Thanh Hoá) . 4/1047 quân Minh đánh thành Tây Đô . 6/1047 cha con HQL bò baét).. ?Vì sao cuoäc khaùng chieán cuûa nhaø hoà nhanh choùng bò thaát baïi? ( Khoâng thu huùt được toàn dân tham gia kháng chiến) Thảo luận : So sánh với các cuộc kháng chieán cuûa nhaø Lyù - Traàn. (Vì cuoäc khaùng chiến không thu hút được toàn dân tham gia,không phát huy sức mạnh toàn dân). GV : Hồ Nguyên Trừng đã nói : Tôi không. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ.. -11/1406 quaân Minh cuøng haøng chuïc daân phu do Tröông Phuï caàm đầu tiến đánh nước ta.. -1/1407, quân Minh chiếm đóng Ñoâng Ñoâ - 4/1407 quan Minh taán coâng thaønh Taây Ñoâ. -6/1407 cha con Hoà Quyù Ly bò baét. -> Cuoäc khaùng chieán thaát baïi ..
<span class='text_page_counter'>(17)</span> sợ đánh mà sợ lòng dân không theo .. ? Nêu những chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta?. ? Tất cả những chính sách cai trị của nhà Minh nhằm mục đích gì ? ( Biến nước ta thành quận huyện của Trung Quốc, đồng hoá dân ta, xoá tên nước ta trên bản đồ thế giới ) HS đọc “ Trương Phụ... hết mùi”. ? Nhaän xeùt caùc chính saùch cai trò cuûa nhaø Minh?( Thâm độc, tànbạo) ?Vì sao quí tộc Trần lại nổi dậy khởi nghóa? ( Do chính saùch cai trò taøn baïo cuûa nhaø Minh ) ? Các cuộc khởi nghĩa nhằm mục đích gì ? ( Choáng quaân Minh ñoâ hoä ) GV treo bản đồ – gt các cuộc khởi nghiã tieâu bieåu .. ? Em coù nhaän xeùt gì veà caùc cuoäc Kn ?. 2. Chính saùch cai trò cuûa nhaø Minh. + Chính trò: Xoùa boû quoác hieäu nước ta,sát nhập vào Trung Quốc. + Kinh tế: đặt ra hàng trăm thứ thuế, bắt phụ nữ và trẻ em về Trung Quoác laøm noâ tì. + Vaên hoùa:Thi haønh chính saùch đồng hóa ngu dân,bắt nhân dân phaûi boû phong tuïc taäp quaùn cuûa mình.. 3. Những cuộc khởi nghĩa của quý toäc nhaø Traàn. a. Khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407 1409) -Thaùng 10-1407 Traàn Ngoãi leân laøm minh chuû. -Tháng 12-1408 nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở Bô Cô. -Năm 1409 cuộc khởi nghĩa bị thất baïi. b. Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng (1409-1414) -Năm 1409 Trần Qúy Khoáng lên ngoâi laáy nieân hieäu laø Truøng Quang Đế. -Cuộc khởi nghĩa phát triển nhanh chóng từ Thanh Hóa đến Hóa Chaâu..
<span class='text_page_counter'>(18)</span> ( Diễn ra liên tục, nhưng đều thất bại ) -Năm 1413 cuộc khởi nghĩa thất ? Vì sâócc cuộc KN đều thất bại ? ( Quân baïi. Minh mạnh, các cuộc KN thiếu sự liên keát ) ? Caùc cuoäc KN coù yù nghóa ntn ?( Theå hieän tinh thần yêu nước) 4. Cuûng coá : - Vì sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chóng sụp đổ. - Nội dung chính sách cai trị nước ta của nhà Minh. 5. Daën doø: - Học bài – ôn tập chuẩn bị giờ sau làm bài tập lịch sử . - Vễ sẵn lược đồ trống kháng chiến lần 3 chống quân Nguyên . ************************* Kyù duyeät giaùo aùn : Ngày soạn : 10/12/2009. Tuaàn 17 Ngaøy daïy : Tiết 34- LAØM BAØI TẬP LỊCH SỬ I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh vận dụng những kiến thức đã học phần LS Việt Nam từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XIV ở chương III để làm bài tập . 2.Tư tưởng: Niềm tự hào truyền thống đấu tranh giữ nước của dân tộc lòng căm thù giặc sâu saéc. 3.Kó naêng: - Kỹ năng sử dụng bản đồ, kiến thức, lịch sử đã học để làm bài tập. II. Phöông tieän daïy hoïc: HS chuaån bò BT vaø baûng phuï. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới: GTB : Thế kỉ XIII Đại Việt là một trong những nước hùng mạnh, đánh tan 3 cuộc xâm lược của quân Mông –Nguyên xây dựng một nhà nước phát triển thịnh vượng. Vì sao nhà Trần đạt được thành quả to lớn như vậy? Bài hôm nay chúng ta cùng làm các bài tập để nắm kỉ hơn. HOẠT ĐỘNG THẦY – TRÒ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. GV treo bảng phụ, gọi HS làm, Bài tập 1: Khoanh tròn ý trả lời em cho là GV sửa bổ sung. đúng : Nguyên nhân sự sụp đổ của nhà Lý. A.V ua quan chỉ lo ăn chơi,không chăm lo đến.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> Đáp án : E. Đáp án : 1, 2, 3, 5.. Đáp án :1, 2, 6.. Dựa trên sự chuẩn bị sẵn lược. đời sống nhân dân. B.Thiên tai mất mùa,đói kém. C.Các thế lực phong kiến địa phương đánh gieát nhau. D.Dân nghèo nổi dậy đấu tranh. E.Các ý đều đúng . Baøi taäp 2 (2/trang 35). Điền nội dung tương ứng các chức quan ở các đơn vị hành chính thời Trần. -Chánh, phó an phủ sứ ; tri phủ ; tri huyện ; xã quan. Baøi taäp 3 (3/ trang 36 ) Haõy cho bieát luaät phaùp nhaø traàn baûo veä ai? -Baûo veä nhaø vua,cung ñieän;xaùc nhaän vaø baûo vệ quyền tư hữu tài sản,quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất. Bài tập 4 : (8/40): đánh dấu “X” vào ô trống đầu câu chỉ nguyên nhân thắng lợi 3 lần kháng chieán choáng quaân Moâng - Nguyeân. 1. Sự tham gia tích cực, chủ động của tất cả các tầng lớp nhân dân. 2. Sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt. 3. Đường lối chiến lược chiến thuật đúng daén,saùng taïo 4. Quân đội Đại Việt mạnh hơn quân MôngNguyên. 5. Xây đựng khối đoàn kết toàn dân. Bài tập 5 : (1/45): Từ giữa thế kỷ XIV, nền kinh tế nước ta suy thoái, đời sống nhân dân sa sút, xã hội rối loạn, theo em vì sao lại xảy ra tình trạng đó, đánh dấu “X” vào ô trống ở đầu câu em cho là đúng. 1. Nhà nước không quan tâm đến sản xuất noâng nghieäp, khoâng chaêm lo baûo veä ñeâ ñieàu. 2. Noâng daân bò boùc loät naëng neà. 3. Giặc ngoại xâm tràn vào cướp phá. 4. Vöông haàu quyù toäc, nhaø chuøa… chieám nhieàu ruộng đất. 5. Ruộng đất bị bỏ hoang ngày càng nhiều. 6. Chính saùch thueá khoùa haø khaéc. Bài tập 6 : HS hoàn thiện lược đồ diễn biến.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> đồ trống HS hoàn thiện các cuoäc khaùng chieán laàn 3 choángquaân Nguyeân . hướng tấn công của ta và q2uaân Nguyeân. 4. Cuûng coá: - Những thành tựu của Đại Việt thời Lý - Trần? - Thời Lý - Trần nhân dân ta phải đương đầu với những cuộc xâm lược nào? 5. Daën doø: - Học bài, soạn bài. - Ôn tập phần lịch sử đã học từ bài 1 đến bài 15. ************************ Ngày soạn : 12/12/2009. Ngaøy daïy :. Tuaàn 18 Tieát 35 : OÂN TAÄP. I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh hệ thống kiến thức cơ bản đã học phần LS Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XV qua các triều đại Lý - Trần – Hồ . - Những thành tựu đã đạt được về văn hóa, xã hội, chính trị. 2.Tư tưởng: Củng cố, nâng cao lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc. 3.Kó naêng: - Kỹ năng sử dụng bản đồ, kiến thức lịch sử đã học để làm bài tập. II. Phöông tieän daïy hoïc: HS chuaån bò BT vaø baûng phuï. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. ? Nêu sự hình thành và phát triển của XH PK Chaâu AÂu ? ? Nêu sự hình thành của XH TB ở Châu AÂu? ? Kể tên các triều đại PKTQ?. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Lịch sử thế giới trung đại . - Sự hình thành và phát triển của XH PK Chaâu AÂu. - Sự hình thành của CNTB ở Châu AÂu - Trung Quốc thời phong kiến. - Caùc quoác gia PK Ñoâng Nam aù. II. Lịch sử Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XV . 1. Các triều đại VN từ TKX đến TKXV..
<span class='text_page_counter'>(21)</span> ? Từ TKX đến TK XV nước ta trải qua các triều đại nào ?. ? Keå teân caùc cuoäc KN, Khaùng chieán cuûa ND ta từ TKX đến TKXV?. - Thời Ngô - Thời Đinh –Tiền Lê. - Thời Lý . - Thời Trần. - Thời Hồ. 2. Khaùng chieán choáng quaân xaâm lược ( Từ TKX đến TKXV) - Chieán thaéng Baëch Ñaèng naêm 938. - Chieán thaéng choáng Toáng cuûa Leâ Hoàn năm 981. - Kháng chiến chống xâm lược Tống của Lý Thường Kiệt( 10751077). - Khaùng chieán choáng quaân xaâm lược Mông-Nguyên( 1258- 1288).. ?Trình baøy dieãn bieán caùc cuoäc khaùng chiến chống Tống thời Lý, chống Mông Nguyên thời Trần. ? Nêu đường lối kháng chiến chống Tống thời Lý, chống Mông Nguyên thời Trần?. ? Nêu tên những tấm gương yêu nước, bất khuaát trong moãi cuoäc khaùng chieán?. ? Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của những cuộc kháng chiến thời Lý – 3. Sự phát triển kinh tế văn hoá Traàn?. - HS làm bài tập hoàn thiện bảng thống kê nước ta từ TKX đến TKXV. về sự phát triển kinh tế văn hoá nước ta từ TKX đến TKXV. Noäi dung Noâng nghieäp Thuû coâng nghieäp Thöông nghieäp Toân giaùo Giaùo duïc Vaên hoïc- Ngheä Thuaät Khoa hoïc- kó Thuaät 4. Cuûng coá Hệ thống kiến thức. Ngoâ. Ñinh- Tieàn Leâ. Lyù. Traàn.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> 5. Daën doø: Học bài - Ôn tập chuẩn bị giờ sau kiểm tra học kỳ I. *************************** Kí duyeät giaùo aùn : Ngày soạn : 18/12/2009. Tuaàn 19 Ngaøy daïy : Tieát 36 – LAØM BAØI KIEÅM TRA HOÏC KÌ I (1 TIEÁT) I. Muïc tieâu baøi hoïc : 1. Kiến thức: - Kiểm tra phần nhận thức của HS về phần LSTG trung đại và phần lịch sử Việt Nam từ thế kỉ X đến TK XV 2.Tư tưởng -GD học sinh ý thức tự giác ,độc lập suy nghĩ làm bài 3.Kó naêng: Khái quát kiến thức đã học một cách có hệ thống. II.Phöông tieän daïy hoïc : GV chuẩn bị đề bài kiểm tra. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra : Giaáy kieåm tra cuûa HS . 3. Bài mới :. §Ò bµi Đề chẵn :. Câu 1 : Sự hình thành chủ nghĩa tư bản dẫn đến những biến đổi giai cấp ở châu AÂu nhö theá naøo ? Câu 2 : Cuộc kháng chiến chống xâm lược Mông- Nguyên thắng lợi có ý nghĩa lịch sử như thế nào ? Câu 3 : Hãy nêu những cải cách của Hồ Quí Ly ? những cải cách đó có ý nghĩa và tác động như thế nào ?. Đề lẻ :. Câu 1 : Trong xã hội phong kiến có những giai cấp nào ? Câu 2 : Trình bày những nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống xâm lược Mông- Nguyên ? Câu 3 : Hãy nêu những cải cách của Hồ Quí Ly ? những cải cách đó có ý nghĩa và tác động như thế nào ? ĐÁP ÁN.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> Đề chẵn :. Câu 1 : ( 1 điểm ) - Sự hình thành chủ nghĩa tư bản dẫn đến những biến đổi giai cấp ở châu Âu : - Các giai cấp mới hình thành : Giai cấp tư sản và giai cấp vô sản . Câu 2 : ( 4 điểm ) - Cuộc kháng chiến chống xâm lược Mông- Nguyên thắng lợi có ý nghĩa lịch sử -Trong nước : + Đập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của đế chế Nguyên bảo vệ độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ. + Góp phần xây đắp truyền thống quân sự Việt Nam. + Để lại bài học vô cùng quý giá. - Quoác teá : +Ngăn chặn những cuộc xâm lược của quân Nguyên đối với các nước khác. Caâu 3 : ( 5 Ñieåm) a, Những nội dung cải cách của Hồ Quí Ly :(3 điểm) -Chính trò: + Cải tổ hàng ngũ võ quan, thay thế các quý tộc nhà Trần bằng những người khoâng thuoäc hoï Traàn. + Đổi tên 1 số đơn vị hành chính. -Kinh teá: + Phaùt haønh tieàn giaáy + Ban haønh chính saùch haïn ñieàn, quy ñònh laïi thueá ñinh, thueá ruoäng. -Xaõ hoäi: + Ban haønh chính saùch haïn noâ -Vaên hoùa giaùo duïc: + Dịch sách chữ hán ra chữ nôm, sửa đổi quy chế thi cử, học tập. -Quoác phoøng: + Laøm soå hoï tòch taêng quaân soá . + Chế tạo nhiều loại súng mới phòng thủ nơi hiểm yếu. + Xây dựng thành kiên cố. b, Ý nghĩa, tác động. ( 2 điểm) - Ý nghĩa : Đưa nước ta thoát khỏi tình trạng khủng hoảng. - Tác động : Tích cực : + Góp phần hạn chế tập trung ruộng đất của giai cấp quý tộc địa chủ. + Làm suy yếu thế lực nhà Trần. + Tăng nguồn thu nhập cho đất nước. Hạn chế: Các chính sách đó chưa triệt để,phù hợp với tình hình thực tế và chưa hợp lòng dân.. Đề lẻ :. Câu 1 : ( 1 điểm )- Trong xã hội phong kiến có những giai cấp :.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> + Phöông Ñoâng : Ñòa chuû – noâng daân lónh canh. + Phöông taây : Laõnh chuùa phong kieán va ønoâng noâ. Câu 2 : ( 4 điểm ) - Những nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống xâm lược Mông- Nguyên : -Được tất cả các tầng lớp nhân dân đoàn kết tham gia kháng chiến. -Tinh thần đoàn kết quyết chiến quyết thắng của toàn quân dân -Nhà Trần đã chuẩn bị chu đáo về mọi mặt. -Sự lãnh đạo tài tình với đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của BCH . Caâu 3 : ( 5 Ñieåm) a, Những nội dung cải cách của Hồ Quí Ly :(3 điểm) -Chính trò: + Cải tổ hàng ngũ võ quan, thay thế các quý tộc nhà Trần bằng những người khoâng thuoäc hoï Traàn. + Đổi tên 1 số đơn vị hành chính. -Kinh teá: + Phaùt haønh tieàn giaáy + Ban haønh chính saùch haïn ñieàn, quy ñònh laïi thueá ñinh, thueá ruoäng. -Xaõ hoäi: + Ban haønh chính saùch haïn noâ -Vaên hoùa giaùo duïc: + Dịch sách chữ hán ra chữ nôm, sửa đổi quy chế thi cử, học tập. -Quoác phoøng: + Laøm soå hoï tòch taêng quaân soá . + Chế tạo nhiều loại súng mới phòng thủ nơi hiểm yếu. + Xây dựng thành kiên cố. b, Ý nghĩa, tác động. ( 2 điểm) - Ý nghĩa : Đưa nước ta thoát khỏi tình trạng khủng hoảng. - Tác động : Tích cực : + Góp phần hạn chế tập trung ruộng đất của giai cấp quý tộc địa chủ. + Làm suy yếu thế lực nhà Trần. + Tăng nguồn thu nhập cho đất nước. Hạn chế: Các chính sách đó chưa triệt để,phù hợp với tình hình thực tế và chưa hợp lòng dân. 4. Cuûng coá : -Thu baøi, nhaän xeùt. 5. Daën doø : - Học bài, ôn lại kiến thức đã học . - Chuaån bò : Tìm hieåu baøi 19 phaàn I. **************************** Kí duyeät giaùo aùn :.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> HOÏC KÌ II. Ngày soạn : 26/12/2010. Tuaàn 20 Ngaøy daïy : Tiết 37- Bài 19 : CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418 - 1427) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Những nét chính về diễn biến những năm đầu hoạt động của cuộc khởi nghĩa Lam Sôn . 2.Tư tưởng: - Thấy được tinh thần hy sinh vượt qua gian khổ anh dũng bất khuất của nhân dân Lam Sơn. - Giáo dục học sinh lòng yêu nước tự hào, tự cường dân tộc. - Bồi dưỡng tinh thần quyết tâm vượt khó để học tập và phấn đấu vươn lên. 3.Kó naêng: Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ trong luyện tập tham khảo các tài liệu lịch sử để bổ sung cho bài học. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: Trình bày cuộc khởi nghĩa của nhà Hồ và nguyên nhân thất bại 3. Bài mới: GTB : Quân Minh đặt ách thống trị trên đất nước ta, nhân dân khắp nơi đứng lên khởi nghĩa chống quân Minh. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn bùng lên mạnh mẽ, trước hết ở vùng mieàn nuùi Thanh Hoùa.. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. ? Hãy cho biết vài nét về Lê Lợi?( -Lê lợi sinh 1385 là hào trưởng vùng Lam Sơn, là người yêu nước thương dân có uy tín lớn. NỘI DUNG CẦN ĐẠT I. Thời kì miền tây Thanh Hoá ( 1418-1423) 1. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> HS đọc : “ông thường...kẻ khác”. ? Caâu noùi cuûa oâng theå hieän ñieàu gì? ( Thể hiện ý thức tự chủ dân tộc ) ? Vì sao Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ?( Đau lòng trước cảnh mất nước nhà tan ) ? Vì sao Lê Lợi chọn Lam sơn làm căn cứ khởi nghĩa ?(Là vùng đồi đất thấp xen kẽ những dải rừng thưa và thung lũng nằm ở taû ngaïn soângChu nôi coù caùc daân toäc sinh sống và có địa thế hiểm trở ) GV : Lê Lợi dựng cờ KN hào kiệt khắp nơi kéo về hưởng ứng trong đó có Nguyễn Traõi. HS đọc “ Nguyễn Trãi... Ngô”. ? Em coù hieåu bieát gì veà Nguyeãn Traõi? GV: Nguyeãn Traõi laø con cuûa Nguyeãn Phi Khanh là người học rộng, tài cao đỗ tiến sĩ thời Trần,giàu lòng yêu nước, ông làm quan cho triều Hồ, khi nhà Hồ sụp đổ ông bị giam lỏng ở đông quan sau đó ông bỏ choán theo nghóa quaân Lam sôn. ?Vì sao các hào kiệt khắp nơi hưởng ứng cuoäc KN Lam sôn ngaøy caøng ñoâng? ( Muïc đích cuộc KN phù hợp với lòng dân: Chống Minh cứu nước). HS đọc “ Tôi ... lời thề”. ? Bài văn ở hội thề Lũng nhai nói lên điều gì ?( Thể hiện sự đồng lòng sống chết cùng sự nghiệp đánh giặc cứu nước ) ? Trong thời kì đầu của cuộc khởi nghĩa, Nghĩa quân đã gặp những khó khăn gì? ( Lực lượng yếu, lương thực thiếu- nghiã quaân lieân tieáp bò quaân Minh taán coâng ) GV : Tình hình khó khăn trong những ngày đầu của nghĩa quân đã được Nguyễn Trãi nhận xét “ Cơm ăn sớm tối không được 2 bữa, áo mặc đông hè chỉ có 1 manh, quân lính thì vài nghìn, khí giới thì thật tay K0. ?Trước tình hình đó nghĩa quân đã làm gì? GV : Trong gian khoå coù raát nhieàu taám. - Leâ Lôi choïn Lam sôn laøm caên cứ khởi nghĩa .. -1416 Lê Lợi cùng bộ chỉ huy mở hội thề ở Lũng Nhai.. - 7.2.1418 Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn,tự xưng là Bình Ñònh Vöông. 2. Những năm đầu hoạt động cuûa nghóa quaân Lam Sôn. - Lực lượng nghĩa quân còn yếu, lương thực còn thiếu, Quân Minh nhieàu laàn taán coâng.. - Nghĩa quân đã 3 lần rút lên núi Chí Linh..
<span class='text_page_counter'>(27)</span> göông hy sinh cuûa nghóa quaân. ? Tieâu bieåu laø taám göông hy sinh cuûa ai ? Em hãy kể lại câu chuyện đó ?( Gương hi sinh của Lê Lai – Giữa 1418 quân Minh huy động lực lượng mạnh, bao vây căn cứ quyết bắt và giết bằng được Lê Lợi, trước tình hình đó Lê Lai phải cải trang làm Lê Lợi chỉ huy toán quân liều chết phá vây, Lê Lai cùng đội quân cảm tử hi sinh, quân Minh tưởng giết được Lê Lợi lên rút quân. ? Em coù hieåu bieát gì veà Leâ Lai ? ? Em có suy nghĩ gì trước tấm gương hi sinh của Lê Lai ? ( Cảm động trước tấm gương quên mình vì đất nước ) GV : Để ghi nhớ công lao của Lê Lai – Lê Lợi đã phong cho Lê Lai là công thần hạng nhaát vaø caên daën con chaùu hoï Leâ : Sau naøy Lê Lợi mất sẽ làm giỗ Lê Lai hôm trước, hôm sau giỗ Lê Lợi. Ngày nay ND ta vẫn truyền nhau câu nói 21 Lê Lai, 22 Lê Lợi . 21/8 hàng năm vẫn tế lễ Lê Lai 22/8 mới tế lễ Lê Lợi vì Lê lợi mất 22/8/1433. - 1423 Lê Lợi hòa hoãn với ?Lê Lợi đề nghị tạm hòa hoãn với quân quaân Minh. Minh trong hoàn cảnh nào ?( Cuối 1421 - 1424 quân Minh trở mặt tấn quân Minh huy động 10 vạn lính vây quét coâng ta. căn cứ, nghĩa quân rút lên núi Chí linh lần 3, nghóa quaân gaëp muoân ngaøn khoù khaên nên 1423 Lê Lợi đề nghị tạm hòa hoãn với quaân Minh ) ?Tại sao Lê Lợi đề nghị tạm hòa hoãn với quân Minh ? (để tránh cuộc bao vây của quân Minh có thời gian củng cố lực lượng ). Thaûo luaän : Nhaän xeùt tình hình nghóa quaân những năm đầu hoạt động? ( Luôn luôn trong thế bị động). ? Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của nghĩa quân từ 1418 đến 1423? ( Dũng cảm, bất khuất, hi sinh, vượt gian khổ) 4. Cuûng coá: - Trình bày tóm tắt diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giai đoạn 1418 - 1423?.
<span class='text_page_counter'>(28)</span> - Giai đoạn từ 1418 - 1423 nghĩa quân ở trong thế như thế nào? 5. Daën doø: - Hoïc baøi, tìm hieåu phaàn II baøi 19. Kí duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn : 28/12/2010. Tuaàn 20 Ngaøy daïy : Tiết 38- Bài 19 : CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418 - 1427) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : -Những nét chủ yếu về hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn trong những năm cuối 1424-1425. -Sự lớn mạnh của nghĩa quân Lam Sơn trong thời kì này từ chỗ bị động đối phó với quân Minh ở miền tây Thanh Hoá tiến tới làm chủ một vùng rộng lớn ở miền Trung và bao vây được Đông Quan. 2.Tư tưởng: Giáo dục truyền thống yêu nước,tinh thần bất khuất kiên cường và lòng tự hào daân toäc. 3.Kó naêng: -Sử dụng lược đồ để thuật lại sự kiện lịch sử. -Nhận xét các sự kiện,nhân vật lịch sử tiêu biểu. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn - Lược đồ tiến quân ra Bắc. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: Trình bày diễn biến giai đoạn 1418 – 1423 ? 3. Bài mới: GTB : Giai đoạn 1418 - 1423 nghĩa quân gặp nhiều khó khăn, truy sát kẻ thù, để giải quyết khó khăn này bộ chỉ huy đã làm gì, chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hoâm nay. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. GV : Trước tình hình quân Minh liên tục tấn. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Giaûi phoùng Ngheä an, Taân bình, Thuận hoá và tiến quân ra Baéc ( 1424-1426) 1. Giaûi phoùng Ngheä An (Naêm 1424).
<span class='text_page_counter'>(29)</span> công, Nguyễn Chích đề ra kế hoạch . ? Kế hoạch của Nguyễn Chích là gì ? ?Tại sao Nguyễn Chích lại đề nghị chuyển quân vào Nghệ An? ( Nghệ An là vùng đất rộng, người đông địa hình hiểm trở xa trung taâm cuûa ñòch) ? Kế hoạch của Nguyễn Chích nhằm mục đích gì ? ( Thoát khỏi thế bao vây, mở rộng địa bàn hoạt động trên phạm vi Nghệ an, Tân bình, Thuận hoá, sau đó dựa vào Nghệ an đánh Đông đô ) HS đọc “ Nguyễn Chích... Lam sơn”. ? Em coù hieåu bieát gì veà Nguyeãn Chích? GV treo lược đồ KN Lam sơn. ? Quá trình thực hiện kế hoạch đó diễn ra ntn. GV gt treân LÑ : 12-10-1424 nghóa quaân taäp kích đồn Đa căng( Thọ xuân- Thanh hoá), sau đó hạ thành Trà lânbuộc địch đầu hàng . Trên đà thắng lợi nghĩa quân tiến đánh ở Khả lưu ( Anh sơn- Nghệ an), Bồ ải . Phần lớn Nghệ an được giải phóng, Lê Lợi cho quân vây thành Nghệ an, tiến đánh Diễn châu, thừa thắng đánh ra Thanh Hoá. ?Việc thực hiện kế hoạch đó đem lại kết quả gì?. -Kế hoạch của Nguyễn Chích: +Chuyeån ñòa baøn vaøo Ngheä An.. - Dieãn bieán : +12-10-1424 nghóa quaân taäp kích đồn Đa căng( Thọ xuânThanh hoá), sau đó hạ thành Traø laân. + Tập kích đánh giặc ở Khả löu, Boà aûi, vaây thaønh Ngheä an, tiến đánh Diễn châu, Thanh hoá.. - Keát quaû -Giaûi phoùng Ngheä An, Dieãn ?Nhận xét kế hoạch của Nguyễn Chích?( Chủ Châu, Thanh Hóa động, sáng tạo ). ?Sau khi giaûi phoùng Ngheä An, nghóa quaân tiếp tục giải phóng ở những nơi nào? Kết quaû? ? Vậy từ 10/1424 đến 8/1425 Nghĩa quân Lam sơn đã giải phóng những đâu ? (giải phóng từ Thanh Hóa đến đèo Hải Vân) HS dựa trên lược đồ xác định địa bàn kiểm soát của nghĩa quân Lam sơn tính đến 8/1425. ? Vì sa chæ trong voøng 10 thaùng nghóa quaân. 2. Giaûi phoùng Taân Bình, Thuaän Hoùa (Naêm 1425) -Thaùng 8/1425 Traàn Nguyeân Hãn, Lê Ngân chỉ huy ở Nghệ An giaûi phoùng Taân Bình,Thuaän Hoá..
<span class='text_page_counter'>(30)</span> Lam sơn đã giải phóng 1 vùng rộng lớn từ Thanh Hóa đến đèo Hải Vân?( Sự chiến đấu anh dũng của nghĩa quân, sự lãnh đạo tài tình của BCH, sự ủng hộ của ND). 3. Tiến quân ra Bắc, mở rộng phạm vi hoạt động (cuối năm 1426) -Tháng 09/1426, Lê Lợi chia làm 3 đạo quân tiến quân ra Baéc.. GV treo LÑ tieán quaân ra Baéc . ?Sau khi giaûi phoùng Ngheä an, Taân bình, Thuận hoá Lê Lợi có quyết định ntn ? ( Tiến quaân ra Baéc ) ?Kế hoạch tiến quân ra Bắc của Lê Lợi ntn? Nhiệm vụ của mỗi đạo ? ( Chia 3 đạo – Đạo 1 : GP vuøng Taây Baéc, ngaên vieän binh ñòch sang. - Đạo 2 : Giải phóng vùng hạ lưu sông Nhị (Sông Hồng, chặn đường rút của giặc từ Nghệ an về Đông quan - Đạo 3: Tiến thẳng ra Ñoâng quan ) ? Nhiệm vụ chung của 3 đạo là gì ?( Nhiệm vụ của 3 đạo đánh vào vùng địch chiếm đóng,cùng nhân dân bao vây đồn địch,giải phóng đất đai,thành lập chính quyền mới.) HS đọc “ Nhiều tấm gương... sông”. ? Sự ủng hộ của quần chúng có tác dụng ntn ? ( Góp phần giành thắng lợi ) -Keát quaû: Quaân ta nhieàu traän ?Keát quaû quaù trình tieán quaân ra Baéc cuûa thắng lợi, địch cố thủ trong nghóa quaân ntn ? thaønh Ñoâng Quan. 4. Cuûng coá - Trình bày bằng lược đồ diễn biến khởi nghĩa Lam Sơn giai đoạn 1424 – 1426? - Nêu những dẫn chứng về sự ủng hộ của nhân dân trong giai đoạn này của cuộc khởi nghĩa? 5. Daën doø - Học bài , trả lời câu hỏi SGK, tìm hiểu bài phần III bài 19..
<span class='text_page_counter'>(31)</span> Ngày soạn : 2/1/2011. Tuaàn 21 Ngaøy daïy : Tiết 39- Bài 19 : CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418 - 1427) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : -Những sự kiện tiêu biểu trong giai đoạn cuối của khởi nghĩa Lam Sơn: chiến thắng Tốt Động – Chúc Động và chiến thắng Chi Lăng –Xương Giang. -Ý nghĩa của những sự kiện đó đối với việc kết thúc thắng lợi cuộc khởi nghĩa Lam Sôn. 2.Tư tưởng: Giáo dục truyền thống yêu nước,tinh thần bất khuất kiên cường và lòng tự hào daân toäc. 3.Kó naêng: -Sử dụng lược đồ để thuật lại sự kiện lịch sử. -Nhận xét các sự kiện,nhân vật lịch sử tiêu biểu. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ trận Tốt Động - Chúc Động. - Lược đồ trận Chi Lăng - Xương Giang. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Trình bày quá trình giải phóng Nghệ an- Tân bình- Thuận hoá. - Trình bày kế hoạch tiến quân ra Bắc của Lê Lợi? 3. Bài mới: GTB :Cuộc KN Lam Sơn sau nhiều năm chiến đấu gian lao, trải qua nhiều thử thách, đã bước vào giai đoạn toàn thắng từ cuối năm 1426 đến cuối năm 1427 . giai đoạn này đã diễn ra ntn -> Tìm hiểu bài . HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Sử dụng lược đồ : Trận Tốt động- Chúc động. ? Cuoái naêm 1426 quaân Minh coù aâm möu gì ? ? Nhaø Minh cho quaân keùo vaøo Ñoâng quan nhaèm muïc ñích gì ?( Taêng vieän binh,. NỘI DUNG CẦN ĐẠT III. Khởi nghĩa Lam sơn toàn thắng ( Cuoái naêm 1426- cuoái naêm 1427) 1. Trận Tốt Động - Chúc Động (cuoái naêm 1426) AÂm möu cuûa ñòch: -10/1426 Vöông Thoâng chæ huy 5 vaïn quaân keùo vaøo Ñoâng Quan..
<span class='text_page_counter'>(32)</span> giành thế chủ động, tiến quân vào Thanh hoá đánh bộ chỉ huy của ta) ? Để giành thế chủ động Vương thông đã coù quyeát ñònh ntn ? GVgt trên LĐ :Quân Đ tập trung lực lượng ở Cổ sở ( Hoài đức- Hà tây) chia 2 cánh đánh vào chủ lực ta ở Cao Boä(Chöông mó- Haø taây), 1 caùnh quaân nhoû đi vòng phía sau theo đường số 6 tiến vào Cao boä . ? Trước tình hình đó ta có chủ trương ntn ? GV gt trên LĐ : Từ Cổ sở về Cao bộ phải qua Tốt động-Chúc động, Nắm được KH của Đ ta bố trí trận địa mai phục ở Chúc Động- Tốt Động; Tốt động là vùng đồng chiêm trũng,lầy lội. Giữa đồng có những gò đất cao, Chúc động địa hình nhỏ hẹp, ruoäng thaáp xen keõ coù ngoïn nuùi K cao laém cây cối rậm rạp, cả 2 địa hình đều thuận lợi cho quân mai phục . ? Trình bày trận chiến diễn ra ở Tốt độngChúc động( Sách SD kênh hình /80) ? Nhận xét cánh đánh của ta trong trận Chúc động- Tốt động ?( Mai phục- tấn công bất ngờ ) ? Kết quả trận Tốt động- Chúc động ntn ? GV sử dụng câu thơ “ Ninh Kiều... ?Trận Tốt động- Chúc động có ý nghĩa như thế nào?( Làm thay đổi tương quan lực lượng giữa ta và địch, ý đồ phản công cuûa ñòch bò thaát baïi ) Sử dụng LĐ : KN Lam sơn . ?Sau thất bại ở Tốt Động - Chúc Động, quân Minh đã có kế hoạch gì? ? Viện binh của địch tiến vào nước ta theo các đường nào ? -HS xác định hướng tiến của địch trên LÑ. ( Đạo 1 : Liễu Thăng chỉ huy 10 vạn quân từ Quảng tây(TQ) kéo vào Lạng sơn.. Chuû tröông cuûa ta : - Ta đặt phục binh ở Tốt Động Chúc Động.. Dieãn bieán : -11/1426, quaân Minh tieán veà Cao Boä, loït vaøo traän ñòa phuïc kích cuûa ta . - Quân ta từ mọi phía tấn công địch.. Keát quaû : - 5 vạn quân địch tử thương, Vương Thoâng chaïy veà Ñoâng Quan.. 2. Traän Chi Laêng - Xöông Giang (thaùng 10/1427) AÂm möu cuûa ñòch : -10/1427:15 vạn quân Minh từ Trung Quốc kéo vào nước ta..
<span class='text_page_counter'>(33)</span> Đạo2 do Mộc Thạnh chỉ huy 5 vạn quân từ Vân Nam(TQ) kéo vào Hà giang.) ?Trước tình hình đó, bộ chỉ huy nghĩa quân đã làm gì? ?Vì sao ta laïi taäp trung tieâu dieät quaân Liễu Thăng trước ?( Vì ta diệt được quân Liễu Thăng sẽ buộc Vương Thông đầu haøng) Sử dụng LĐ : Trận Chi Lăng- Xương giang. ?Quân ta quyết định tiêu diệt đạo quân Liễu Thăng ở đâu ? ( Chi Lăng) ? Đêt tiêu diệt quân Đ ở Chi Lăng quân ta đã làm gì ? GVgt treân LÑ :Ta cho quaân ñaët phuïc binh ở Chi Lăng : Chi Lăng là 1 ải hiểm trở nhất trên đường từ Pha Luỹ đến Đông quan , aûi laø thung luõng nhoû daøi 4Km, roäng khoảng 1Km, phía tây là vách núi dựng đứng, phía đông là đồi núi trùng điệp, 2 đầu nam- bắc thắt lại gần như khép kín, Giữa lòng ải có núi Mã yên . ? Trận chiến đã diễn ra ở Ải Chi lăng ntn. GV gt treân LÑ : Khi quaân Lieãu Thaêng tiến vào nước ta , tướng Trần Lựu được lệnh vừa đánh vừa lui qua pga luỹ, khâu ôn, Ải Lưu nhử địch vào trận địa phục kích ở Chi Lăng. Thời cơ đến kị binh, bộ binh do Lê Sát, Lưu Nhân Chú chỉ huy đổ ra đánh quyết liệt . ? Keát quaû traän Chi laêng ntn ? ? Trận Chi Lăng thắng lợi có ý nghĩa ntn ? ( Laøm cho tinh thaàn ñòch hoang mang ) GV :Sau traän Chi Laêng, Löông Minh leân thay daãn quaân xuoáng Xöông Giang. ?Quân địch trên đường tiến xuống Xương giang đã bị ta phục kích ở đâu ? Kết quả ra sao ? Khi tiến đến Xương giang quân địch. Chuû tröông cuûa ta : - Tập trung lực lượng tiêu diệt quân Liễu Thăng trước.. Dieãn bieán :. * Traän Chi Laêng .. + 8/10/1427 Lieãu Thaêng keùo quaân vào nước ta đã bị phục kích. + Keát quaû : Ta dieät 1 vaïn teân ñòch, Liễu Thăng bị giết ở ải Chi Lăng.. * Traän Xöông Giang : - Trên đường tiến xuống Xương Giang , quân Minh bị phục kích ở Caàn Traïm, Phoá Caùt bò dieät 3 vaïn teân . - Khi đến Xương giang địch cụm lại ở giữa đồng Xương giang , ta phản coâng tieâu dieät 5 vaïn teân, baét soáng soá coøn laïi..
<span class='text_page_counter'>(34)</span> laâm vaøo theá ntn ? Dựa vào lược đồ trình bày diễn biến trận Chi Laêng - Xöông Giang? GV : Cùng lúc đó Lê Lợi sai tướng đem chiến lợi phẩm ở Chi lăng đến doanh trại Moäc Thaïnh. Thảo luận : Nêu cách đánh của quân ta trong caùc traän Chi Laêng- Xöông giang vaø đạo quân Mộc thạnh ? (Trận Chi Lăng : Mai phục, bất ngờ tấn công, Trận Xương giang : Tổng tiến công; Đạo quân Mộc Thaïnh : uy hieáp tinh thaàn ñòch ) ?Do đâu cuộc khởi nghĩa Lam sơn giành được thắng lợi ? ?Em hãy lấy 1 số VD chứng tỏ nghĩa quân được ND ủng hộ ? ?Sự lãnh đạo tài của được thể hiện ở điểm nào ?(Cách đách, cách bố trí trận địa ) ?Khởi nghĩa Lam Sơn có ý nghĩa gì?. - Biết Liễu Thăng tử trận, Mộc Thạch vội rút quân về nước. - 10/12/1427, Löông Thoâng xin hoøa mở hội thề Đông Quan, rút khỏi nước ta.. 3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử. - Nguyên nhân thắng lợi: + Cuộc khởi nghĩa được nhân dân khắp nơi ủng hộ, tinh thần đoàn kết toàn dân. + Sự lãnh đạo tài tình của bộ chỉ huy đứng đầu là Lê Lợi và Nguyễn Trãi. - YÙ nghóa: + Keát thuùc 20 naêm ñoâ hoä cuûa nhaø Minh. + Mở ra thời kỳ phát triển mới cho đất nước.. 4. Cuûng coá : - Dựa vào lược đồ trình bày trận Tốt Động - Chúc Động và Chi Lăng - Xương Giang. 5. Daën doø: - Học bài, trả lời câu hỏi sách giáo khoa . - Tìm hieåu baøi 20. ************************** Kí duyeät giaùo aùn :.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> Ngày soạn : 3/1/2012 Tiết 40- Bài 20 : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428 - 1527) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Bộ máy chính quyền thời Lê Sơ, chính sách đối với quân đội thời Lê, những điểm chính của Bộ Luật Hồng Đức. -So sánh với thời Trần để thấy dưới thời Lê sơ, nhà nước tập quyền tương đối hoàn chỉnh, quân đội hùng mạnh có luật pháp để đảm bảo kỷ cương, trật tự xã hoäi. 2.Tư tưởng: - Giáo dục cho học sinh niềm tự hào dân tộc, có ý thức bảo vệ tổ quốc. 3.Kó naêng: Rèn kĩ năng so sánh đối chiếu về các sự kiện lịch sử . II. Phöông tieän daïy hoïc: - Bảng phụ bộ máy chính quyền thời Lê sơ. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Nêu nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc khởinghĩa Lam Sơn? 3. Bài mới: GTB : Sau khi đánh đuổi giặc ngoại xâm ra khỏi biên giới, Lê Lợi lên ngôi vua, nhà Lê bắt tay ngay vào việc tổ chức lại bộ máy chính quyền xây dựng quân đội, luật pháp nhằm ổn định tình hình xaõ hoäi phaùt trieån kinh teá. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT. Sử dụng sơ đồ bộ máy chính quyền thời Lê. Vua Ñòa phöông. Trung öông. Coâng. Hình. Binh. Leã. Hoä. Laïi. 13 đạo Ñoâ ti. Thừ a ti. Phuû. Hieán ti. I. Tình hình chính trị, quân sự, phaùp luaät 1. Tổ chức bộ máy chính quyền.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> Vua trực tiếp chỉ đạo. Haøn Quốc sử Ngự sử laâm vieän đài vieän Caùc cô quan chuyeân moân. ?Bộ máy chính quyền thời Lê sơ được tổ chức ntn ? Đứng đầu nhà nước là ai? ? Giúp việc cho vua có những bộ và cơ quan nào? Chức năng của bộ và các cơ quan chuyên môn ntn ?( Bộ lại :giữ việc quân tước, bổ nhiệm chức vụ; Bộ hộ: trông coi ruộng đất, cống nạp, Hậu cần ; Bộ lễ: giữ việc lễ nghĩa, trang phục; Bộ binh: quân sự ; Bộhình: luật lệ, pháp luật; Bộ công: xây dựng,thổ moäc) ? Bộ máy chính quyền ở địa phương được chia nhö theá naøo? ? Thời Lê Thánh Tông việc cai quản có gì mới ? GV : Thời Vua Lê Thái Tổ, Lê Nhân Tông chia 5 đạo, thời Lê Thánh Tông chia làm 13 đạo thừa tuyên, thay chức An phủ sứ đứng đầu mỗi đạo bằng 3 ti) ? Coâng vieäc cuûa caùc ti ntn ? Sử dụng LĐ : Hành chính đại Việt thời Lê Sơ - HS dựa trên LĐ xác định vị trí 13 đạo thừa tuyeân. Thảo luận : So sánh tổ chức nhà nước thời Lê sơ với thời Trần.( Quyền lực của Vua ngày càng được củng cố, tổ chức nhà nước tập quyền hơn, quyền lực tập trung vào triều đình trung öông , caùc cô quan giuùp vieäc cho vua ngày cangcquy củ và đầy đủ hơn, đơn vị hành chính được chia nhỏ quản lý chặt chẽ hơn.). - Vua đứng đầu nhà nước nắm moïi quyeàn haønh . - Giuùp vieäc cho vua laø caùc quan đại thần. - Trieàu ñình coù 6 boä : Boä laïi, boä hoä, boä leã, boä binh, boä hình, boä công.Ngoài ra còn có 1 số cơ quan chuyeân moân : Haøn laâm viện, quốc sử viện, Ngự sử đài . - Ñòa phöông : Chia thaønh caùc đạo, đứng đầu đạo là 3 ti : Đô ti, thừa ti, hiến ti. Dưới đạo có phuû, Chaâu, huyeän xaõ.. 2. Tổ chức quân đội -Thực hiện chính sách “ngụ ? Nhà Lê tổ chức quân đội như thế nào? Liên binh ư nông” hệ so sánh với thời Lý ? -Quân đội có 2 bộ phận: Quân HS nhắc lại chế độ : Ngụ binh ư nông là ntn ? triều đình và quân ở các địa ? Tại sao trong hoàn cảnh đó chế độ Ngụ phöông. binh ư nông là tối ưu ? ( Thường xuyên có.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> giặc ngoại xâm, kết hợp sản xuất với quốc phoøng.) ? Nhà Lê quan tâm phát triển quân đội như theá naøo? - HS đọc “ Vua Lê ... tru di”. ? Em coù nhaän xeùt gì veà chuû tröông cuûa nhaø nước Lê sơ đối với lãnh thổ của đất nước qua đoạn trích?( Quan tâm củng cố quân đội bảo vệ đất nước, thực thi chính sách vừa cương vừa nhu, biện pháp khôn khéo đề cao trách nhieäm baûo veä toå quoác ). - Luyeän taäp voõ ngheä. - Boá trí canh phoøng vaø baûo veä.. ? Vì sao thời Lê sơ nhà nước quan tâm đến luật pháp?( để giữ gìn kỉ cương, trật tự xã hoäi) ? Noäi dung chính cuûa boä luaät?. - Noäi dung: + Bảo vệ quyền lợi của vua, hoàng tộc. + Bảo vệ quyền lợi của giai cấp thoáng trò. + Bảo vệ người phụ nữ.. 3. Luaät phaùp: - Leâ Thaùnh Toâng ban haønh Luaät Hồng Đức.. ?Luật Hồng Đức có điểm gì tiến bộ? ( Quyền lợi, địa vị của người phụ nữ được tôn trọng) 4. Cuûng coá : - Vẽ lại sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền - Nêu những đóng góp của vua Lê Thánh Tông trong việc xây dựng bộ máy nhà nước. 5. Daën doø: - Học bài , trả lời câu hỏi sách giáo khoa - Tìm hieåu phaàn II baøi 20. *********************** Ngày soạn : 3/1/2012. Tiết 41- Bài 20 : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428 - 1527) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Sau khi nhanh chóng khôi phục sản xuất thời Lê sơ nền kinh tế phát triển về moïi maët. - Sự phân chia xã hội thành 2 giai cấp chính quyền: địa chủ phong kiến và nông dân. Đời sống các tầng lớp khác ổn định..
<span class='text_page_counter'>(38)</span> 2.Tư tưởng: - Giáo dục cho học sinh niềm tự hào dân tộc về thời kỳ thịnh trị của đất nước, có ý thức bảo vệ tổ quốc. 3.Kó naêng: Rèn kĩ năng so sánh đối chiếu về các sự kiện lịch sử . II. Phöông tieän daïy hoïc: - Sơ đồ về giai cấp tầng lớp xã hội thời Lê sơ. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Trình bày tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ ? - Trình bày quân đội, pháp luật nhà nước thời Lê sơ 3. Bài mới: GTB : Song song với việc xây dựng và củng cố bộ máy của nhà nước, nhà Lê có nhiều biện pháp khôi phục và phát triển kinh tế, nền kinh tế và xã hội thời Lê sơ có gì mới?. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. ? Em coù nhaän xeùt gì veà tình hình kinh teá nước ta dưới ách thống trị của nhà Minh? ( Xoùm laøng ñieâu taøn, RÑ boû hoang, kinh teá không phát triển, đời sống ND khó khăn) ?Để khôi phục và phát triển sản xuất nông nghiệp, nhà Lê đã làm gì? ? Tại sao vấn đề đầu tiên khôi phục KT là giải quyết ruộng đất?( RĐ bị bỏ hoang nhieàu trong chieán tranh) ? Nhà Lê đã giải quyết vấn đề ruộng đất baèng caùch naøo?. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Tình hình kinh teá- xaõ hoäi. 1. Kinh teá: a. Noâng nghieäp:. - Giải quyết ruộng đất.. +Cho 25 vaïn lính veà queâ laøm ruoäng. +Keâu goïi nhaân daân phieâu taùn veà queâ cuõ laøm aên . +Đặt ra một số chức quan chuyên traùch.. ? Hãy kể tên và nêu chức năng 1 số cơ quan chuyeân traùch trong SX noâng nghieäp ? ( Khuyến nông sứ : Chiêu tập dân phiêu tán về quê.- Đồn điền sứ : Tổ chức khai hoang.- Hà đê sứ: quản lý XD đê điều ) GV : Phép quân điền : Cứ 6 năm chia lại - Thực hiện phép quân điền. RĐ công làng xã 1 lần, phụ nữ và người có hoàn cảnh khó khăn cũng được chia ruộng . ?Theo em chính saùch quaân ñieàn coù taùcduïng ntn ?( Ít nhiều đảm bảo được công bằng xã. Noâ tì.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> hoäi ) ? Caám gieát traâu boø coù taùc duïng ntn ? ( Baûo vệ sức kéo cho nông nghiệp ) HS đọc “ Để khai phá... nhà Lê”. ?Vì sao nhà Lê quan tâm đến việc bảo vệ ñeâ ñieàu?( Choáng thieân tai, baûo veä muøa maøng ) ? Theo em những biện pháp của nhà nước Lê sơ đối với nông nghiệp có tác dụng ntn ? ( Nền SX được phục hồi, đời sống nhân dân được cải thiện) GV :Gt câu thơ : Đời Vua Thái Tổ, Thái Toâng ...aên . ?Ở nước ta thời kỳ đó có những ngành thủ coâng naøo tieâu bieåu? ? Keå teân caùclaøng thuû coâng chuyeân nghieäp nổi tiếng và các phường thủ công ở Thăng Long ?( SGK/97). ? Em coù nhaän xeùt gì veà thuû coâng nghieäp thời Lê Sơ?( Thủ công nghiệp địa phương và nhà nước đều phát triển, Thăng long là 1 ñoâ thò phoàn vinh.) ?Triều Lê đã có những biện pháp nào để phát triển buôn bán trong nước?(Lập chợ, ban hành điều lệ chợ mới không được trùng ngày họp với chợ cũ) ? Hoạt động buôn bán với nước ngoài ntn ?. Sử dụng sơ đồ giai cấp tầng lớp xã hội .. - Khuyeán khích baûo veä saûn xuaát. + Caám gieát traâu boø. + Baûo veä ñeâ ñieàu. b. Thuû Coâng nghieäp. -Caùc ngaønh, ngheà thuû coâng truyeàn thoáng ngaøy caøng phaùt trieån. - Xuaát hieän laøng thuû coâng chuyeân nghiệp nổi tiếng và các phường thủ công ở Thăng Long. -Các công xưởng do nhà nước quản lý (Cục bách tác) sản xuất đồ dùng cho nhà Vua: Vũ khí, đóng thuyền... Các nghề khai mo ûđồng, vàng, sắt được đẩy mạnh.. c. Thöông nghieâïp -Trong nước: chợ phát triển. -Hoạt động buôn bán với nước ngoài được duy trì . chủ yếu ở một số cửa khaåu. 2. Xaõ hoäi:.
<span class='text_page_counter'>(40)</span> - Giai caáp ñòa chuû, phong kieán : Naém chính quyeàn, boùc loät nhaân daân . -Giai caáp noâng daân : Chieám ña soá, nộp tô thuế, phục vụ cho nhà nước. - Tầng lớp thương nhân, thợ thủ coâng Ngaøy caøng ñoâng, noäp thueá cho nhaø nước - Nô tì tầng lớp thấp kém nhất trong xaõ hoäi .. ?Xã hội thời Lê có những giai cấp,tầng lớp naøo? ?Quyền lợi và địa vị của các giai cấp,tầng lớp ra sao? ? So sánh địa vị giữa giai cấp thống trị với giai cấp bị trị ?( đối lập : địa chủ giầu có, sung sướng có quyền hành, nhân dân cực khoå bò boùc loät) GV : Phaùp luaät nhaø Leâ haïn cheá nghieâm ngặt việc bán mình làm nô lệ hoặc bức dân laøm noâ tì . ? Em coù nhaän xeùt gì veà chuû tröông haïn cheá vieäc nuoâi vaø mua baùn noâ tì ?( Tieán boä, ít nhiều giảm bớt bất công ) 4. Cuûng coá : - Tại sao nói thời Lê sơ là thời thịnh đạt? - Vẽ sơ đồ các giai cấp, tầng lớp XH thời Lê sơ? 5. Daën doø: Học bài , trả lời câu hỏi sách giáo khoa . - Tìm hieåu baøi 20 phaàn III . *************************.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> Ngày soạn : 10/1/2012. Tiết 42- Bài 20 : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428 - 1527) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Chế độ giáo dục thi cử thời Lê sơ rất được coi trọng. - Những thành tựu tiêu biểu về văn học, khoa học nghệ thuật thời Lê sơ. - Hiểu biết sơ lược về cuộc đời và những cống hiến to lớn của một số danh nhân văn hóa, tiêu biểu là Nguyễn Trãi và Lê Thánh Tông đối với sự nghiệp của nước Đại Việt thế kỷ XV. 2.Tư tưởng: - Giáo dục cho học sinh niềm tự hào dân tộc về thành tựu văn hóa, giáo dục của Đại Việt thời Lê sơ, ý thức giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống. - Tự hào và biết ơn những bậc danh nhân thời Lê sơ từ đó hình thành ý thức trách nhiệm giữ gìn và phát huy truyền thống văn học dân tộc. 3.Kó naêng: Rèn kĩ năng so sánh đối chiếu về các sự kiện lịch sử . Nhận xét những thành tựu tiêu biểu về văn hóa, giáo dục thời Lê sơ . II. Phöông tieän daïy hoïc: III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Nhà Lê đã làm gì để phục hồi và phát triển kinh tế. - Xã hội thời Lê sơ có những giai cấp, tầng lớp nào? 3. Bài mới: GTB : Sự phát triển kinh tế, đời sống nhân dân ổn định làm cho đất nước giàu mạnh, nhiều thành tựu văn hóa, khoa học được biết đến. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. III.Tình hình văn hoá giáo dục ..
<span class='text_page_counter'>(42)</span> ?Nhà nước quan tâm đến phát triển giaùo duïc nhö theá naøo?. 1. Tình hình giáo dục và khoa cử - Dựng lại quốc tử giám, mở nhiều trường hoïc. - Nho giáo chiếm vị trí độc tôn.. ?Vì sao thời Lê sơ hạn chế phật giáo đạo giáo, tôn sùng nho giáo.( Nội dung thi cử là các sách đạo nho, muốn làm quan thì phải thi cử mới được bổ nhiệm ) GV : Thời Lê rất đề cao nho giáo, nho giáo đề cao trung hiếu( Trung với vua, hiếu với cha mẹ). Thời Lê ND học tập các sách đạo nho chủ yếu là “Tứ thư” và “Ngũ kinh”. Giáo - Giáo dục thi cử chặt chẽ qua 3 kỳ (Hương dục rất quy củ và chặt chẽ. Hoäi - Ñình) ?Giáo dục thời Lê sơ quy củ chặt chẽ biểu được hiện như thế nào? GV: Thi hương là thi ở các lộ đỗ thì được dự thi hội ở kinh đô, thi đỗ hội thì được dự thi đình để phân hạng : Baûng nhaõn, thaùm hoa vaø baûng nguyeân. ? Để khuyến khích học tập và kén choïn nhaân taøi, nhaø Leâ coù bieän phaùp gì?( Vua ban muõ aùo vinh quy baùi toå, khắc tên bia đá ) - HS quan saùt H.45 : ?Bia tiến sĩ được dựng nhằm mục ñích gì? (Tôn vinh người hiền tài của dân toäc ) Bia tieán só trong vaên mieáu hieän nay còn 81 bia, mỗi bia khắc tên người đỗ tiến sĩ trong mỗi khoá thi. ? Chế độ thi cử được tiến hành như theá naøo? Keát quaû? HS đọc “ Khoa cử...người kém”. ? Nhận xét gì về tình hình thi cử giáo dục thời Lê sơ?( Thi cử công bằngQuy củ chặt chẽ, tuyển chọn người tài, đào tạo phát hiện nhân tài đóng góp cho đất nước.).
<span class='text_page_counter'>(43)</span> ? Nêu những thành tựu nổi bật về văn học thời Lê sơ? ? Neâu moät vaøi taùc phaåm tieâu bieåu? ( Chữ hán : Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo – Chữ nôm : Quốc aâm thi taäp) ? Caùc taùc phaåm vaên hoïc taäp trung phaûn aùnh noäi dung gì ? ? Thời Lê sơ có những thành tựu khoa hoïc tieâu bieåu naøo?. ?Nhận xét về những thành tựu đó? ( Nhieàu taùc phaåm khoa hoïc thaønh vaên, phong phuù ña daïng ) ? Keå teân moät soá ngheä thuaät saân khaáu ? ? Ngheä thuaät saân khaáu naøo ñaëc saéc? ? Ngheä thuaät ñieâu khaéc coù gì tieâu bieåu? HSQS H46: Tượng voi chầu bằng đá ở Lam kinh – Thanh hoá . Thảo luận : Vì sao quốc gia Đại Việt đạt được những thành tựu trên? (Công lao đóng góp của nhân dân, triều đại phong kiến thịnh trị, sự đóng góp của Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Leâ Thaùnh Toâng) ? Kể tên một số danh nhân xuất sắc và những thành tựu đạt được.. 2. Vaên hoïc, khoa hoïc, ngheä thuaät a. Vaên hoïc : - Văn học chữ Hán được duy trì. - Văn học chữ nôm rất phát triển. - Văn học có nội dung yêu nước sâu sắc,thể hiện niềm tự hào dân tộc,khí phách anh hùng. b. Khoa hoïc: + Sử học:Đại việt sử kí toàn thư. + Ñòa lyù hoïc:dö ñòa chí + Y học:Bản thảo thực vật toát yếu. + Toán học:lập thành toán pháp.. c. Ngheä thuaät: -Nghệ thuật sân khấu : ca, múa, nhạc được phuïc hoài. Phaùt trieån nhaát laø cheøo tuoàng. -Nghệ thuật điêu khắc có phong cách đồ sộ kyõ thuaät ñieâu luyeän. IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của daân toäc. 1. Nguyeãn Traõi (1380 - 1442) -Là nhà chính trị quân sự tài ba, một anh huøng daân toäc. - Là một danh nhân văn hóa thế giới. Viết nhieàu taùc phaåm coù giaù trò: +Văn học:Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập. +Sử học, địa lí học:Quân trung từ mệnh tập, Dö ñòa chí… 2. Leâ Thaùnh Toâng (1442 - 1497) - Laø vò vua anh minh, moät taøi naêng xuaát sắc trên nhiều lĩnh vực: Kinh tế, chính trị, quân sự, giáo dục và văn hóa. - Là nhà thơ lớn có nhiều tác phẩm văn học có giá trị ( chữ hán và chữ nôm.) 3. Ngoâ Só Lieân (TK XV) -Là nhà sử học nổi tiếng. -1442 đỗ tiến sĩ. -Tác giả cuốn “Đại Việt sử ký toàn thư”. 4. Löông Theá Vinh (1442) -Là nhà toán học nổi tiếng. -1463 đỗ trạng nguyên..
<span class='text_page_counter'>(44)</span> -Tác giả bộ “Đại thành toán pháp”, Thieàn moân giaùo khoa. 4. Cuûng coá : - Kể tên một số thành tựu văn hóa tiêu biểu. - Vì sao lại có những thành tựu đó ? - Đánh giá của em về một số danh nhân văn hóa tiêu biểu thế kỷ XV. - Những danh nhân được nêu trong bài học đã có công lao gì đối với dân tộc. 5. Daën doø: - Học bài, trả lời câu hỏi sách giáo khoa. - Học ôn chương IV : Đại Việt từ TK XV đến đầu TK XVI thời Lê Sơ. Ngày soạn : 03/02/2012 Tieát 43- Baøi 21 : : OÂN TAÄP CHÖÔNG IV I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Thấy được sự phát triển toàn diện của đất nước ta ở thế kỷ XV - đầu thế kỷ XVI. - So sánh điểm giống nhau và khác nhau giữa thời thịnh vượng nhất với thời Lý Trần. 2.Tư tưởng: - Giáo dục lịng tự hào, tự tôn dân tộc về một thời thịnh trị của phong kiến Đại Việt ở thế kỷ XV - đầu thế kỷ XVI. 3.Kó naêng: Hệ thống các thành tựu lịch sử của các thời đại. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ lãnh thổ Đại Việt thời Lê sơ. - Bảng phụ sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lý - Trần và thời Lê sơ . III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Nêu những cống hiến của Nguyễn Trãi đối với sự nghiệp của nước. - Nêu những hiểu biết của em về Lê Thánh Tông. 3. Bài mới: GTB :Chúng ta đã học qua giai đoạn lịch sử Việt Nam từ thế kỷ XV - đầu hế kỷ XVI cần hệ thống hóa toàn bộ kiến thức về mọi mặt kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa nghệ thuật của thời kỳ được coi là thịnh trị của chế độ phong kiến Việt Nam. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT - GV sử dụng: sơ đồ bộ máy nhà nước thời 1. Về mặt chính trị. Lyù - Traàn vaø Leâ sô . ? Nhận xét sự giống và khác nhau của 2 tổ chức bộ máy nhà nước. (Triều đình, đơn vị.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> haønh chính.) + Thời Lý –Trần: Bộ máy nhà nước đã hoàn chỉnh nhưng còn đơn giản. + Thời Lê Sơ: Bộ máy nhà nước tập quyền chuyên chế, đã kiện toàn ở mức hoàn chỉnh nhất. Thời Lê Thánh Tông: 1 số cơ quan, chức quan cao nhất và trung gian bị bãi bỏ để tăng cường tính tập quyền. Các đơn vị hành chính địa phương được tổ chức - Bộ máy nhà nước ngày càng hoàn chaët cheõ. chænh, chaët cheõ. ? Cách đào tạo, tuyển chọn, bổ dụng quan lại ntn ?( Lấy phương thức học tập làm thi cử, đồng thời là nguyên tắc để tuyển lựa, boå nhieäm quan laïi) ? Nhà nước thời Lê sơ khác nhà nước thời Lý - Trần ở điểm gì?( Lý –Trần: Nhà nước quân chủ quý tộc; Thời Lê sơ : nhà nước quaân chuû quan lieâu chuyeân cheá ) ? Ở nước ta luật pháp có từ bao giờ? 2. Luaät phaùp: -1042 : Thời Lý ban hành bộ luật Hình ? Ý nghĩa của pháp luật?( đảm bảo trật tự, Thư. an ninh, kæ cöông xaõ hoäi) -Thời Trần: Ban hành bộ hình luật. ? Luật pháp của thời Lê sơ có điểm gì -Thời vua Lê Thánh Tông ban hành giống và khác luật pháp thời Lý - Trần? Luật Hồng Đức ( Gioáng : Baûo veä vua, giai caáp thoáng trò, bảo vệ trật tự xã hội, sản xuất nông nghiệp; Khác: Thời Lê sơ có nhiều điểm tiến bộ, bảo vệ quyền lợi người phụ nữ, => Luật pháp ngày càng hoàn chỉnh, có bình đẳng nam nữ, con gái có quyền thừa nhiều điểm tiến bộ. hưởng như con trai) 3. Kinh teá. ? Tình hình kinh tế thời Lê sơ có gì giống a. Nông nghiệp: và khác thời Lý Trần? - Mở rộng diện tích đất trồng. - Noâng nghieäp? - Xây dựng đê điều. - Sự phân hóa ruộng đất chiếm hữu ngaøy caøng saâu saéc. b. Thuû coâng nghieäp. -Hình thaønh vaø phaùt trieån caùc ngheà thuû - Thuû coâng nghieäp? coâng truyeàn thoáng. -Thời Lê sơ có các phường, xưởng sản xuaát (cuïc baùch taùc) c. Thöông nghieäp..
<span class='text_page_counter'>(46)</span> - Thöông nghieäp?. - 2 HS lên vẽ sơ đồ các giai cấp tầng lớp xã hội thời Lý - Trần và thời Lê sơ? ? Nhận xét tổ chức xã hội thời Lý – Trần và thời Lê sơ? ( Giống nhau : Đều có giai cấp thống trị, giai cấp bị trị, các tầng lớp quí tộc, địa chủ – Khác: Thời Lý-Trần tầng lớp vương hầu quý tộc đông đảo, nắm mọi quyền lực, tầng lớp nông nô, nô tì chiếm số đông trong xã hội ; Thời Lê sơ: tầng lớp nô tì giảm dần về số lượng, tầng lớp địa chủ tư hữu rất phát triển. ? Giáo dục thi cử thời Lê sơ đạt được những thành tựu nào? Khác gì với thời Lý Traàn? (Giáo dục được quan tâm phát triển, nhiều người đỗ tiến sĩ. Khác : Thời Lê tôn sùng đạo nho ) ? Văn học thời Lê sơ tập trung phản ánh noäi dung gì? ?Nhận xét về những thành tựu khoa học, nghệ thuật thời Lê sơ?. -Chợ phát triển, -Thăng Long trở thành đô thị buôn bán saàm uaát. 4. Xaõ hoäi: Phaân chia giai caáp ngaøy caøng saâu saéc. 5. Vaên hoùa, giaùo duïc, khoa hoïc, ngheä thuaät: - Giáo dục được quan tâm phát triển.. - Văn học yêu nước. - Nhieàu coâng trình khoa hoïc, ngheä thuaät coù giaù trò.. 4. Cuûng coá : - Lập bảng thống kê các tác phẩm văn học, sử học nổi tiếng. 5. Daën doø: - Hoïc baøi. OÂn taäp chöông IV - Chuẩn bị giờ sau làm bài tập lịch sử . ******************************* Ngày soạn:03/02/2012 Tiết 44 : LAØM BAØI TẬP LỊCH SỬ (Phần chương IV ) I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: -Hệ thống kiến thức về lịch sử Việt Nam ở thế kỷ XV - đầu thế kỷ XVI. -So sánh điểm giống nhau và khác nhau giữa thời thịnh vượng nhất với thời Lý Trần..
<span class='text_page_counter'>(47)</span> 2.Tư tưởng Giáo dục niềm tin và lòng tự hào về truyền thống, thành tựu văn hóa khoa học mà các dân tộc đã đạt được. 3.Kó naêng: Biết tổng hợp, khái quát các sự kiện thông qua hệ thống bài tập. II. Phöông tieän daïy hoïc: GV vaø HS chuaån bò baøi taäp. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức: 2. Kieåm tra: - Nêu tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa thời Lê sơ. 3. Bài mới:. Đáp án : C. Đáp án : B. Đáp án : C. Đáp án : D. Đáp án : C. Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng nhất : Bài tập 1:Đầu thế ki XV dân tộc ta đã có cuộc kháng chiến chống quân xâm lược: A. Nhaø Toáng B. Moâng-Nguyeân C. Nhaø Minh D. Nhaø Thanh Bài Tập 2: Bài học rút ra từ cuộc kháng chiến của nhà Hồ choáng quaân Minh: A. Đường lối đánh giặc là quan trọng nhất trong Kchiến. B. Sức dân là yếu tố quyết định thắng lợi. C. Phải huy động nhiều người tài giỏi mới có chiến thắng D. Lãnh đạo phải là người vừa có đức vừa có tài. Bài tập 3: Cách tuyển chọn, bổ dụng quan lại thời Lê sơ: A. Dựa vào con cháu,d òng dõi hoàng tộc. B. Con quan mới được làm quan. C. Phải qua học tập thi cử đỗ đạt. D. Qua đấu võ nghệ tranh tài. Bài tập 4:Đặc điểm khác nhau cơ bản về luật pháp thời Lê sơ so với thời Lý Trần: A. Khuyeán khích saûn xuaát phaùt trieån B.BaÛo vệ quyền tư hữu tài sản ruộng đất C.Bảo vệ quyền lợi giai cấp thống trị D.BaÛo vệ quyền lợi cho nhân dân, phụ nữ Bài tập 5: Công trình kiến trúc, điêu khắc đặc sắc thời Lê sơ: A. Cung Thái thượng hoàng B. Thaønh Taây Ñoâ C. Cung ñieän Lam Kinh D. Chuøa moät coät Bài tập 6: Chủ đề nổi bật nhất trong thơ văn của Lê Thánh Toâng:.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> Đáp án :A. Đáp án : + Đúng :3, 6. + Sai : 1,2,4,5.. Đáp án : A nối với 2 B nối với 3. C nối với 5,7. D nối với 6. E nối với 1. A. Tinh thần yêu nước, tinh thần dân tộc B. Tình nhaân nghóa C. Ca ngợi vẻ đẹp quê hương, đất nước D. Ca ngợi giai cấp phong kiến Baøi taäp 7:Choïn Ñ, S trong caùc nhaän ñònh sau: 1. Thời Lê sơ không còn chế độ lập điền trang 2. Tầng lớp nông nô, nô tì, địa chủ thời Lê ngày càng nhiều 3. Lực lượng nô tì thời Lê ít hơn so với thời Trần 4. Hồng Đức quốc âm thi tập được viết bằng chữ Hán 5. Thời Lê sơ, Nho giáo và Phật giáo đều phát triển 6. Thời Lê sơ, dưới triều Lê Thánh Tông tổ chức nhiều kỳ thi nhaát Bài tập 7:Hoàn chỉnh bảng thống kê cuộc khởi nghĩa Lam Sôn(1418-1427) Các đặc điểm Giai đoạn: Giai đoạn Giai đoạn 1418-1423 1424-1426 1426-1427 Nhieäm vuï -Xây dựng chuû yeáu lực lượng Những chiến thắng lớn Baøi taäp 8: Laäp baûng thoáng keâ caùc taùc phaåm vaên hoïc, quaân sö nổi tiếng thời Lý, Trần, Lê sơ: Teân taùc phaåm Taùc Thời Thời Thời giaû Lyù Traàn Leâ sô Sông núi nước Nam Bình Ngô Đại Cáo Hịch tướng sĩ Đại Việt sử ký Quoác aâm thi taäp Binh thư yếu lược Hồng Đức quốc âm thi taäp Đại Việt sử kí toàn thư Bài tập 10: Nối kết tên tác giả với tác phẩm cho đúng: A. Ngoâ Só Lieân 1. Đại Việt sử ký B. Löông Theá Vinh 2. Đại Việt sử ký toàn thư C. Nguyeãn Traõi 3. Đại thành toán pháp D. Leâ Thaùnh Toâng 4. Binh thư yếu lược. E. Leâ Vaên Höu 5. Quoác aâm thi taäp.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> G nối với 4.. G. Trần Hưng Đạo.. 6. Hồng Đức quốc âm thi tập 7. Dö ñòa chí. 4. Cuûng coá : - Nhận xét giờ . 5. Daën doø: - Học ôn lại kiến thức chương III. Tìm hiểu bài 22. *************************** Ngày soạn : 4/2/2010. CHƯƠNG V: ĐẠI VIỆT TỪ THẾ KỶ XV ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XIX THỜI LÊ SÔ Tieát 45,46 - Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHAØ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (THẾ KYÛ XVI - XVIII) I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Đầu thế kỷ XVI những biểu hiện suy yếu của nhà Lê ngày càng suy yếu rõ nét trên các mặt chính trị, xã hội, nguyên nhân và hậu quả của tình hình đó. 2.Tư tưởng: -Bồi dưỡng học sinh ý thức bảo vệ đất nước, chống mọi âm mưu chia cắt lãnh thổ. 3.Kó naêng: Xác định các địa danh và trình bày diễn biến của các sự kiện lịch sử trên bản đồ. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỷ XVI. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: HS làm bài kiểm tra 15’. ĐỀ BÀI I. Phần trắc nghiệm: (4) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng nhất(từ câu 1-> câu 6): Câu 1(0,5):Đầu thế kỉ XV dân tộc ta đã có cuộc kháng chiến chống quân xâm lược: A. Nhaø Toáng B. Moâng-Nguyeân C. Nhaø Minh D. Nhaø Thanh Câu 2(0,5): Bài học rút ra từ cuộc kháng chiến của nhà Hồ chống quân Minh: A. Đường lối đánh giặc là quan trọng nhất trong kháng chiến. B. Sức dân là yếu tố quyết định thắng lợi. C. Phải huy động nhiều người tài giỏi mới có chiến thắng D. Lãnh đạo phải là người vừa có đức vừa có tài. Câu 3(0,5): Cách tuyển chọn, bổ dụng quan lại thời Lê sơ: A. Dựa vào con cháu, dòng dõi hoàng tộc..
<span class='text_page_counter'>(50)</span> B. Con quan mới được làm quan. C. Phải qua học tập thi cử đỗ đạt. D. Qua đấu võ nghệ tranh tài. Câu 4(0,5): Đặc điểm khác nhau cơ bản về luật pháp thời Lê sơ so với thời Lý Traàn: A. Khuyeán khích saûn xuaát phaùt trieån B. Bảo vệ quyền tư hữu tài sản ruộng đất C. Bảo vệ quyền lợi giai cấp thống trị D. Bảo vệ quyền lợi cho nhân dân, phụ nữ Câu 5(0,5): Công trình kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc đặc sắc thời Lê sơ: A. Cung Thái thượng hoàng B. Thaønh Taây Ñoâ C. Cung ñieän Lam Kinh D. Chuøa moät coät Câu 6(0,5): Chủ đề nổi bật nhất trong thơ văn của Lê Thánh Tông: A. Tinh thần yêu nước, tinh thần dân tộc B. Tình nhaân nghóa C. Ca ngợi vẻ đẹp quê hương, đất nước D. Ca ngợi giai cấp phong kiến Câu 7(2đ): Choïn Ñ, S trong caùc nhaän ñònh sau: 1. Thời Lê sơ không còn chế độ lập điền trang 2. Tầng lớp nông nô, nô tì, địa chủ thời Lê ngày càng nhiều 3. Lực lượng nô tì thời Lê ít hơn so với thời Trần 4. Hồng Đức quốc âm thi tập được viết bằng chữ Hán 5. Thời Lê sơ, Nho giáo và Phật giáo đều phát triển 6. Thời Lê sơ, dưới triều Lê Thánh Tông tổ chức nhiều kỳ thi nhất 7. Luật pháp thời Lê sơ tiến bộ hơn thời Lý – Trần 8. Bộ máy nhà nước thời Lý – Trần hoàn chỉnh hơn thời Lê sơ II. Phần tự luận: (6,5đ) Câu 1(1đ): Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê sơ Câu 2(0,5đ): Luật pháp thời Lê sơ và Lý – Trần có điểm nào giống và khác nhau? ĐÁP ÁN Phần trắc nghiệm:(5đ) mỗi câu đúng cho 0,5 đ Câu 1- C; 2- B; 3- C; 4- D; 5- C; 6- A Câu 7: ( Mỗi ý đúng cho 0,25đ) Đúng: 3, 6, 7 Sai : 1, 2, 4, 5, 8 Phần tự luận: (5đ) Câu 1(3đ): Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê sơ Vua Ñòa phöông. Trung öông. 13 đạo Ñoâ. Thừ. Hieán.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> Coâng. Hình. Binh. Leã. Hoä. Laïi. Haøn Quốc sử Ngự sử laâm vieän đài vieän Caùc cô quan chuyeân moân. Câu 2(2đ): Giống: Bảo vệ vua và giai cấp thống trị, đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Khác: Thời Lê sơ tiến bộ hơn: bảo vệ quyền lợi người phụ nữ. 3. Bài mới: GTB : Thế kỷ XV, nhà Lê sơ đạt được nhiều thành tựu nổi bật về mọi mặt. Do đó đáng được coi là thời kỳ thịnh trị của nhà nước phong kiến tập quyền nhưng từ thế kỷ XVI trở đi, nhà Lê dần dần suy yếu. Tình hình đất nước thời Lê từ TK XVI ntn. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT I. Tình hình chính trò, xaõ hoäi. ? Em có nhận xét gì về tình hình xã hội thời 1. Triều đình nhà Lê. Lê TK XV ?(Chính trị ổn định, KT vững vàng, văn hoá khoa học có nhiều thành tựu, là thời kì thịnh trị của PK tập quyền) ? Tình hình trieàu Leâ theá kyû XVI nhö theá - Sang thế kỉ XVI nhà Lê bắt đầu naøo? suy Thoái. ? Nguyên nhân nào dẫn đến việc nhà Lê + Tầng lớp phong kiến thống trị đã suy yeáu? thoái hóa.Vua quan không lo việc nước, ăn chơi sa đoạ, xây dựng ? Sự thoái hóa của các tầng lớp thống trị cung ñieän toán keùm. khiến triều đình phong kiến phân hóa ntn? - Triều đình rối loạn nội bộ chia bè ? Nhận xét gì về các vua Lê thế kỷ XVI so kéo cánh tranh giành quyền lực. với vua Lê Thánh Tông?( Lê Thánh Tông có công xây dựng chính quyền đất nướcVua Uy Mục,Tương Dực, Chiêu Tông kém về năng lực nhân cách đẩy chính quyền, 2. Phong trào khởi nghĩa của nông đất nước vào thế suy vong) dân ở đầu thế kỷ XVI. ? Sự suy yếu của triều đình nhà Lê dẫn đến a. Nguyên nhân. haäu quaû gì? - Đời sống nhân dân cực khổ. HS đọc “ Năm 1512... dữ dội hơn” ? Vì sao đời sống nhân dân cực khổ?( Quan lại đục khoét của dân, dùng của như bùn.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> đất, coi dân như cỏ rác.) ? Thái độ của nhân dân đối với tầng lớp quan laïi thoáng trò nhö theá naøo? - GV sử dụng lược đồ các khởi nghĩa. HS đọc “ Từ 1511... Thanh hoá”. Hoạt động nhóm : Teân cuoäc KN Naêm Ñòa baøn Cuối Hưng Hoá, Traàn Tuaân 1511 Sôn Taây. 1512 Ngheä An Leâ Hy – Trònh Höng Thanh Hoá 1515 Tam Đảo Phuøng Chöông 1516 Ñoâng Trieàu Traàn Caûo (Quaûng Ninh) HS dựa trên lược đồ xác định vị trí các cuộc khởi nghĩa. ? Tieâu bieåu nhaát laø cuoäc KN cuûa ai ? ? Em có hiểu biết gì về Trần Cảo ? ( Người Dưỡng Chân, huyện Thuỷ Đường ( Thuỷ Nguyên- Hải Phòng) là viên chức nhỏ bất mãn với Triều đình, ông kêu gọi nhân dân choáng Trieàu ñình ) ? Cuộc KN đã diễn ra ntn ? ( SGK/106) ? Em có nhận xét gì về phong trào đấu tranh cuûa noâng daân theá kyû XVI?( Qui moâ rộng lớn, nổ ra lẻ tẻ chưa đồng loạt) ? Kết quả các cuộc khởi nghĩa ? ? Caùc cuoäc KN tuy thaát baïi nhöng coù yù nghóa ntn ?( Goùp phaàn laøm cho trieàu ñình nhà Lê mau chóng sụp đổ.) ? Nguyên nhân nào dẫn đến chiến tranh Nam- Bắc triều?. ? Chiến tranh Nam-Bắc triều đã gây ra tai họa gì cho nhân dân?. - Maâu thuaãn giai caáp saâu saéc. b. Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu.. - Nhiều cuộc khởi nghiã nổ ra : Traàn Tuaân, Leâ Hy, Phuøng Chöông, Traàn Caûo.. c. Keát quaû . - Keát quaû: Thaát baïi. II. Các cuộc chiến tranh Nam-Bắc Triều và Trịnh – Nguyễn: 1. Chiến tranh Nam-Bắc triều: * Nguyên nhân: + Mạc Đăng Dung tiêu diệt các thế lực thù địch, thâu tóm mọi quyền hành. 1527 MĐD cướp ngôi nhà Lê, lập triều Mạc. ( Bắc triều) + 1533: Nguyễn Kim ( võ quan triều Lê) chạy vào TH lập một người thuộc dòng dõi nhà Lê làm vua, lấy danh nghĩa “ phù Lê, diệt Mạc ( Nam triều) * Hậu quả: + Làng mạc điêu tàn;.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> ? Sự hình thành thế lực họ Nguyễn ở Đàng Trong ntn?. ? Cuộc chiến tranh Trịnh – Nguyễn đã dẫn đến hậu quả ntn? ? Sự chia cắt kéo dài gây tổn hại cho đất nước và nhân dân ntn?. + Mùa màng bị tàn phá; + Dân chết đói, đi phiêu bạt; + Dân phải đi phu, đi lính, gia đình ly tán. 2. Chiến tranh Trịnh – Nguyễn: * Nguyên nhân: + Thế lực họ Nguyễn hình thành: - 1545: Nguyễn Kim chết, Trịnh Kiểm lên thay. - Nguyễn Hoàng vào trấn thủ Thuận Hóa- Quảng Nam. * Hậu quả: + Đất nước bị chia cắt: - Đàng Trong ( sông Gianh trở vào) - Đàng Ngoài ( sông Gianh trở ra) -> Chia cắt kéo dài gây bao đau thương cho dân tộc và tổn hại cho sự phát triển của đất nước.. 4. Cuûng coá : - Hậu quả của cuộc chiến tranh Nam- Bắc triều? - Nhận xét tình hình chính trị, xã hội nước ta ở các thế kỉ XVI-XVII? 5. Daën doø : - Hoïc baøi, tìm hieåu bài 23. *********************************. Phê duyệt của chuyên môn.
<span class='text_page_counter'>(54)</span> Ngày soạn : 10/2/2012. Tuaàn 25 Tieát 47- Baøi 23 : KINH TEÁ, VAÊN HOÙA THEÁ KYÛ XVI – XVIII I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Sự khác nhau của kinh tế nông nghiệp và kinh tế hàng hóa ở 2 miền đất nước. Nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau đó. 2.Tư tưởng: - Tôn trọng, có ý thức giữ gìn những sáng tạo nghệ thuật của ông cha thể hiện sức soáng tinh thaàn cuûa daân toäc. 3. Kó naêng: - Nhận xét được trình độ phát triển của lịch sử dân tộc từ thế kỷ XVI - XVII. II. Phöông tieän daïy hoïc: III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Tình hình nhà Lê đầu thế kỉ XVI như thế nào? Nông dân đã nổ ra những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nào? 3. Bài mới: GTB : Nhà Lê đầu thế kỉ XVI đã dần suy thoái, đời sống nhân dân cực khổ là nguyên nhân dẫn đến các cuộc khởi nghĩa, xung đột giữa các tập đoàn phong kiến nổ ra dẫn đến chiến tranh ….. Tình hình kinh tế nước ta từ thế kỉ XVI-XVIII ntn-> ? HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT I. Kinh teá ? Nhắc lại kinh tế nông nghiệp đàng ngoài 1. Nông nghiệp. trước chiến tranh Nam- Bắc triều?( KT phát - Đàng ngoài: triển, được mùa) ? Sau caùc cuoäc chieán tranh phong kieán kinh + Saûn xuaát noâng nghieäp bò taøn phaù tế nông nghiệp đàng ngoài ntn ? nghieâm troïng. + Ruộng đất công bị cường hào ñem caàm baùn. + Ruộng đất bỏ hoang, mất mùa đói ? Ruộng đất công bị cường hào đem cầm keùm xaûy ra doàn daäp, noâng daân boû bán ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp laøng ñi nôi khaùc. và đời sống nhân dân như thế nào?(Nông => Kinh teá noâng nghieäp giaûm suùt,.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> dân không có ruộng đất, Đời sống ndân cực khoå) ? Nguyeân nhaân khieán kinh teá noâng nghieäp đàng ngoài giảm sút ? (- Do xung đột giữa các tập đoàn phong kiến. Chính quyền LêTrịnh ít quan tâm đến thuỷ lợi và tổ chức khai hoang. Quan laïi loäng quyeàn ) ? Chúa Nguyễn có quan tâm đến sản xuất khoâng? Nhaèm muïc ñích gì? (Chuùa Nguyeãn ra sức khai thác vùng Thuận- Quảng để củng cố cát cứ, xây dựng kinh tế giàu mạnh để chống đối lại họ Trịnh) ? Chúa Nguyễn có biện pháp gì để khuyến khích khai hoang? Keát quaû cuûa chính saùch đó? ( Ở Thuận Hoá chiêu tập dân lưu vong, tha toâ thueá, binh dòch 3 naêm, khuyeán khích họ trở về quê cũ làm ăn. Keát quaû : Naêm 1776 soá daân ñinh taêng 126.857 suaát, soá ruoäng taêng 265.507 maãu). ? Chúa Nguyễn đã làm gì để mở rộng đất đai, xây dựng cát cứ? ?Phủ Gia Định gồm mấy dinh, thuộc những tỉnh nào bây giờ?(SGK/110) Sử dụng bản đồ VN - HS xác định trên BĐ caùc ñòa danh treân. ? Những biện pháp của chúa Nguyễn có tác duïng gì? ? Sự phát triển của sản xuất có ảnh hưởng như thế nào đến tình hình xã hội?( Tầng lớp ñòa chuû ngaøy caøng nhieàu ) Thảo luận : Nhận xét sự khác nhau về kinh tế nông nghiệp Đàng trong - Đàng ngoài? Vì sao có sự khác nhau đó ? ( Nông nghiệp đàng trong phát triển, đàng ngoài giảm sút. Vì : Đàng ngoài chính quyền không có chính saùch phaùt trieån noâng nghieäp, naïn tham ô hoành hành, quan lại hà khắc, bạo ngược, đua nhau ăn chơi xa xỉ..- Đàng trong Chính quyeàn coù chính saùch phaùt trieån noâng nghieäp) ? Thế kỉ XVII nước ta có thêm những. đời sống Nông dân đói khổ.. - Đàng trong:. +Tổ chức di dân khai hoang, cấp noâng cuï, löông aên, laäp thaønh laøng aáp.. - Năm1698 đặt phủ Gia Định mở rộng xuống vùng đất Mỹ Tho, Hà Tiên. Lập thôn xóm mới ở đồng bằng Sông Cửu Long.. =>Nông nghiệp phát triển, đời sống noâng daân oån ñònh.. 2. Sự phát triển của nghề thủ công vaø buoân baùn. - Thuû coâng nghieäp : + Xuaát hieän theâm nhieàu laøng thuû.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> ngaønh thuû coâng naøo? ?Thời gian này có những làng thủ công nào noåi tieáng? ? Qua câu ca dao “ Ước...về xây”phản ánh điều gì ?( Thủ công gốm Bát tràng tốt, đẹp được ưa chuộng ) HSQSH 51 : Mieâu taû 2 bình goám? Nhaän xét nghệ thuật nghề gốm nước ta lúc đó ? GV : Hai hình gốm rất đẹp được làm ngày 24/12/ 1625, lö hình troøn, mieäng loe, coå hình truï, thaân phình tang troáng , trang trí ñaép noåi, roàng boá trí theo naèm ngang, daùng roàng ngaén, thaân uoán hình caùnh cung. Lö men trắng ngà. Đây là một trong những sản phẩm được người nước ngoài rất ưa thích. Cùng với Gốm mặt hàng đường nước ta rất toát vaø baùn chaïy. ? Ở địa phương em có nghề thủ công nào tieâu bieåu? ? Hoạt động thương nghiệp phát triển như theá naøo? ?Chợ xuất hiện nhiều chứng tỏ gì?( Buôn baùn phaùt trieån ) HS đọc “ một số... đông” : Em có nhận xét gì về các phố phường? (đẹp, rộng, lát gạch. Xeáp theo ngaønh haøng) ? Tại sao Hội An trở thành cảng lớn nhất ở Đàng Trong? (đây là trung tâm buôn bán, trao đổi hàng hoá, gần biển thuận lợi cho các thuyền buôn nước ngoài ra vào.) HSQS H52: ? Bức vẽ có những hình ảnh gì ? Caûnh thuyeàn beø ñi laïi taáp treân soâng chứng tỏ điều gì ? Trên bờ sông có nhiều ngôi nhà va phố phường gợi cho em suy nghĩ gì ? Bức vẽ chứng tỏ điều gì ?( KT phaùt trieån ) ? Tình hình ngoại thương như thế nào? ? Chúa Trịnh và chúa Nguyễn có thái độ như thế nào trong việc buôn bán với nước ngoài.. coâng: Deät vaûi luïa, goám, reøn saét... + Nhieàu laøng thuû coâng noåi tieáng nhö Goám Thoå Haø(Baéc Giang), Baùt Traøng (Haø Noäi)…Caùc laøng laøm đường mía ở Quảng Nam.. - Thöông nghieäp: -Xuất hiện nhiều chợ, phố xá, các đô thị. Ở Đàng Ngoài có Thăng Long, Phố Hiến, ở Đàng Trong có Thanh Haø, Hoäi An, Gia Ñònh... -Trong thế kỉ XVII ngoại thương phát triển, nửa sau thế kỉ XVIII thì haïn cheá..
<span class='text_page_counter'>(57)</span> ? Vì sao giai đoạn sau chúa Nguyễn - Trịnh chủ trương hạn chế ngoại thương? 4. Củng cố : Kinh tế Đàng Trong - Đàng Ngoài khác nhau như thế nào? 5. Dặn dò: Học bài, trả lời câu hỏi SGK, Tìm hiểu phần II- bài 23. *************************** Ngày soạn : 10/2/2012. Tieát 48- Baøi 23 : KINH TEÁ, VAÊN HOÙA THEÁ KYÛ XVI – XVIII I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Những nét lớn về mặt văn hóa của đất nước, những thành tựu văn học, nghệ thuaät cuûa oâng cha ta, ñaëc bieät laø vaên ngheä daân gian. -Nho giáo vẫn được chính quyền phong kiến đề cao. -Đạo Thiên Chúa được tuyền bá vào nước ta đồng thời với việc thương nhân Châu Aâu đến nước ta tìm nguồn lợi và tài nguyên.Chữ Quốc Ngữ ra đời xuất phát từ nhu cầu truyền đạo của các giáo sĩ. 2. Tư tưởng: - Hiểu được truyền thống văn hoá của dân tộc luôn phát triển trong bất kì hoàn caûnh naøo. 3. Kó naêng: - Mô tả lễ hội hoặc vài trò chơi tiêu biểu trong lễ hội của làng mình. II. Phöông tieän daïy hoïc: III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: -Tình hình kinh tế đàng ngoài ở thế kỷ XVII - XVIII phát triển như thế nào? 3. Bài mới: GTB : Mặc dù tình hình đất nước không ổn định, chia cắt kéo dài nhưng nền kinh tế vẫn đạt mức phát triển nhất định. Bên cạnh đó đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân có nhiều điểm mới do việc giao lưu buôn bán với người phương tây được mở rộng. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Văn hoá. ? Ở TK XVI - XVII nước ta có những tôn 1. Toân giaùo: giáo nào? Nói rõ sự phát triển của các tôn - Nho giáo: vẫn được đề cao trong học giáo đó? tập, thi cử và tuyển chọn quan lại. ? Vì sao lúc này nho giáo không còn chiếm - Phật giáo, đạo giáo phục hồi và phát địa vị độc tôn? ( Các thế lực phong kiến triển. tranh giành địa vị. Vua trở thành bù nhìn.).
<span class='text_page_counter'>(58)</span> ? Ở thôn quê có những hình thức sinh hoạt văn hoá nào?( Thờ thành hoàng, tổ tiên. Mở hội làng ) ? Việc thờ cúng tổ tiên thể hiện điều gì ? ( Thể hiện lòng thành kính, nhớ ơn công ơn toå tieân) ? Keå teân moät soá hoäi laøng maø em bieát? HSQSH53: QS tranh em thấy bức tranh phaûn aùnh ñieàu gì ? ( Bieåu dieãn voõ ngheä ). ? Em hãy miêu tả bức tranh ? (Phía trên hình ảnh 2 chiến sĩ đang cưỡi ngựa đấu thương, 1 trong những vũ khí của kị binh, giữa bức tranh là cảnh 2 người đấu kiếm, phía trái bên dưới là hình ảnh biểu diễn võ tay không, bên cạnh là trọng tài. Phía dưới beân phaûi laø hình aûnh bieåu dieãn baén cung) ? Caûnh bieåu dieãn voõ ngheä noùi leân ñieàu gì ? ( Truyền thống thượng võ của dân tộc được phaùt huy) ? Lễ hội được tổ chức dưới hình thức nào ? Hình thức sinh hoạt văn hóa có tác dụng gì? (Tổ chức văn nghệ, trò chơi – Thắt chặt tình đoàn kết) ? Caâu ca dao “ Nhieãu ñieàu...cuøng” noùi leân điều gì ?( Con người sống cùng nhau phải yêu thương, đoàn kết) ? Em haõy keå 1 vaøi caâu ca dao coù noäi dung tương tự ? ? Đạo Thiên chúa bắt nguồn từ đâu, vì sao xuất hiện ở nước ta?(SGK/114) ? Thái độ của chính quyền Trịnh - Nguyễn đối với đạo Thiên chúa? ( Ngăn cấm) ? Vì sao chính quyeàn PK laïi ngaên caám ? ( Không phù hợp với đạo trung quân ) ? Hiện nay vấn đề tôn giáo ở nước ta ntn ? ?Những sinh hoạt văn hoá truyền thống lễ hội, tôn giáo vẫn được duy trì đến ngày nay nói lên điều gì ? ( SH văn hoá là đời sống tinh thần của người dân không thể thiếu) ?Chữ quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào?. - Đạo thiên chúa xuất hiện cuối thế kỷ XVI.. 2. Sự ra đời chữ quốc ngữ. - TK XVII moät soá giaùo só phöông taây dùng chữ cái la tinh ghi âm tiếng việt.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> ? Vì sao trong thời gian dài chữ quốc ngữ -> Chữ quốc ngữ ra đời. không được sử dụng ? ( G/c PK bảo thủ ) ? Vì sao chữ cái ghi âm tiếng việt trở thành chữ quốc ngữ nước ta cho đến ngày nay ? (Đây là thứ chữ viết tiện lợi khoa học, dễ phoå bieán) ?Sự ra đời chữ quốc ngữ có ý nghĩa ntn ? ( Công cụ thông tin, giữ vai trò quan trọng trong vaên hoïc ) 3. Vaên hoïc, ngheä thuaät daân gian. ? Văn học giai đoạn này gồm mấy bộ a.Vaên hoïc: phaän?. -Văn học chữ nôm phát triển ? Kể tên 1 số tác phẩm, tác giả văn học chữ + Tác phẩm : Bạch vân am thi tập, noâm maø em bieát? thiên nam ngữ lụcHS đọc “ Nguyễn Bỉnh Khiêm... sơn hậu”. + Tác giả : Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đào ? Em bieát gì veà 2 oâng? Hai oâng coù vai troø Duy Từ. ntn đối với sự phát triển văn hoá dân tộc ? + Nội dung: ca ngợi hạnh phúc con ? Các tác phẩm VH chữ nôm phản ánh nội người tố cáo những bất công trong XH, dung gì ? sự thối nát của triều đình PK. ? Thô noâm xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu coù yù nghĩa như thế nào đối với tiếng nói và văn hoùa daân toäc. -Văn học dân gian phát triển với nhiều ? Em coù nhaän xeùt gì veà vaên hoïc daân gian. thể loại phong phú: truyện nôm, (Thể loại, nội dung). truyeän tieáu laâm, thô luïc baùt. ? Hãy kể 1 số thể loại văn học dân gian ? b.Ngheä thuaät daân gian: ?Nghệ thuật dân gian gồm mấy loại hình? - Nghệ thuật điêu khắc: điêu khắc gỗ, HSQSH54: Miêu tả tượng phật ? Nhận xét phật bà quan âm. - Ngheä thuaät saâu khaáu: cheøo, tuoàng ña nghệ thuật điêu khắc thời đó ?(SKH/92) dạng, phong phú, phản ánh đời sống ?Kể tên một số loại hình nghệ thuật sân lao động cần cù, vất vả nhưng đầy lạc khaáu? quan, lên án kẻ gian nịnh, ca ngợi tình ?Ngheä thuaät saân khaáu phaûn aùnh noäi dung yêu thương con người. gì? Lieân heä ngheä thuaät daân gian hieän nay. 4 Cuûng coá : - Hãy trình bày sự phát triển phong phú và đa dạng của những loại hình nghệ thuật dân gian ở nước ta vào thế kỷ XVI – XVIII? 5. Daën doø: - Học bài, trả lời câu hỏi SGK. - Tìm hieåu baøi 24 SGK. ******************************* Phê duyệt của chuyên môn.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> Ngày soạn : 19/02/2012. Tiết 50- Bài 24: KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐAØNG NGOAØI THẾ KỶ XVIII I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Sự mục nát cực độ của chính quyền phong kiến Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài, làm cho kinh teá sa suùt. - Các cuộc đấu tranh của nông dân chống lại chính quyền phong kiến. 2. Tư tưởng: - Bồi dưỡng ý thức căm ghét sự áp bức, cầm quyền đồng cảm với nỗi khổ cực của noâng daân. 3. Kó naêng: - Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ, xác định địa danh của từng cuộc khởi nghĩa lớn. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Bản đồ phong trào khởi nghĩa nông dân ở thế kỷ XVIII. - Máy chiếu đa năng III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Ở TK XVI - XVII nước ta có những tôn giáo nào? Nói rõ sự phát triển của các tôn giáo đó? 3. Bài mới: GTB: Ở những bài trước chúng ta thấy dưới quyền cai trị của chúa Trịnh ở Đàng Ngoài nên sản xuất bị trì trệ, không phát triển dẫn tới đòi sống nhân dân khổ cực có áp bức có đấu tranh, nhân dân Đàng Ngoài đã vùng lên đấu tranh. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. - HS đọc “ Vào TK XVIII... 1719”. ? Nhận xét chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài giữa thế kỷ XVIII? ? Nêu những biểu hiện chứng tỏ sự mục nát cuûa vua Leâ chuùa Trònh. HS: Đọc phần chữ nhỏ GV: phân tích, chỉ rõ sự mục nát của cq. ( Trịnh Giang cho xây nhiều chùa-1730: Hàng vạn dân Hải Dương tu sửa chùa Quỳnh Lâm, Sùng Nghiêm; Trịnh Sâm cho làm đèn Trung thu giá chục lạng vàng/cái. Hoạn quan vô kể:. 1. Nguyên nhân của các cuộc khởi nghĩa: - Chính quyền mục nát cực độ. + Vua Leâ laø buø nhìn. + Chuùa Trònh quanh naêm hoäi heø, yeán tieäc, phung phí tiền của. + Quan lại, binh lính hoành hành, đục khoét nhân dân. - Haäu quaû: + Ruộng đất bị địa chủ chiếm đoạt. + Sản xuất nông nghiệp đình đốn;.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> ngạo mạn, hách dịch). ? Sự mục nát của chính quyền họ Trịnh đã dẫn đến những hậu quả gì? (? Tình hình nông nghiệp, công, thương nghiệp ntn?) ( RĐ nông dân bị địa chủ lấn chiếm, sản xuất đình đốn, hạn, lụt, mất mùa, đê vỡ; thuế nặng, công thương nghiệp sa sút) ? Đời sống nơng dân ntn? (Người chết đói ngổn ngang, người sống sót không còn một phần mười) ? Thái độ của nhân dân đối với chính quyền phong kieán nhö theá naøo? ( căm ghét, phẫn nộ vùng lên chống lại-> nhiều cuộc k/n nổ ra) ? Kể tên các cuộc khởi nghĩa nông dân? - GV chiếu lược đồ, giải thích ký hiệu. HS đọc “Những... bản mường”. HS laøm baøi taäp nhoùm: Điền thông tin vào bảng (giấy A0) Thời gian 1737 1738-1770 1740-1751 1741-1751 1739-1769. Khởi nghĩa Nguyeãn Döông Höng Leâ Duy Maät. Ñòa baøn Sôn Taây. Thanh Hoá, Ngheä An Nguyeãn Danh Tam Đảo, Phöông Sôn Taây, Tuyên Quang. Nguyễn Hữu Cầu Đồ Sơn HP - Kinh Baéc Hoàng Công Sôn Nam, Taây Chaát Baéc, Ñieän Bieân.. - HS quan sát lược đồ xác định địa bàn hoạt động của các cuộc khởi nghĩa trên lược đồ. Thaûo luaän : Nhaän xeùt ñòa baøn vaø quy moâ, tính chất của các cuộc khởi nghĩa( Địa bàn hoạt động rộng khắp cả nước gồm cả đồng baèng, mieàn nuùi; Tính chaát: Chính nghĩa.) ? Kết quả của các cuộc khởi nghĩa. (Thất baïi) ? Ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa? (Làm cho chính quyeàn PK Trònh bò lung lay, Neâu cao tinh thần đấu tranh của ND, Tạo điều kieän cho nghóa quaân Taây Sôn tieán quaân ra. Hạn, lụt, mất mùa liên tiếp xảy ra, + Thuế sản phẩm hàng hóa nặng nề, coâng thöông nghieäp sa suùt, chợ phố điêu tàn.. => Dân bị đồn đến đường cùng: thuế nặng,thiên tai, mất mùa -> chết đói, phiêu bạt.. 2. Những cuộc khởi nghĩa lớn. - Nhiều cuộc khởi nghĩa tiêu biểu: + 1737: Nguyễn Dương Hưng-ST + 1338-1370: Lê Duy Mật-TH + 1340-1351: Nguyễn Danh PhươngTĐ, ST,TQ. + 1341-1351: Nguyễn Hữu Cầu-HP + 1339-1369: Hoàng Công ChấtSN,TB,ĐB.. - Địa bàn: Hoạt động rộng khắp. - Tính chất: Chính nghĩa. - Kết quả : Khởi nghĩa thất bại. - Ý nghĩa: + Nêu cao tinh thần đấu tranh chống áp bức cường quyền của nhân dân. + Làm cho cơ đồ họ Trịnh bị lung lay..
<span class='text_page_counter'>(62)</span> Baéc). 4. Cuûng coá : - Nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Ngoài ở nửa sau thế kỷ XVIII? - Kể tên những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu. 5. Daën doø: - Học bài, trả lời câu hỏi sách giáo khoa. - Tìm hieåu baøi 25: ? Tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII ? Nguyên nhân bùng nổ của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn? ? Diễn biến của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn? ******************************************************* Ngày soạn : 19/02/2012. Tieát 51- Baøi 25: PHONG TRAØO TAÂY SÔN I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong nửa sau thế kỷ XVIII, từ đó dẫn đến phong trào nông dân ở Đàng Trong mà đỉnh cao là cuộc k/n Tây Sơn. - Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cứ Tây Sơn, sự ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên. 2. Tư tưởng: - Sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức bĩc loät. 3.Kó naêng: - Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ căn cứ địa Tây Sơn. - Máy chiếu III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Ý nghĩa lịch sử của phong trào khởi nghĩa nông dân đàng ngoài? 3. Bài mới: GTB : Tình hình Đàng Ngoài nhân dân bị bóc lột nặng nề, đời sống khổ cực do đĩ nhiều cuộc khởi nghĩa bùng nổ? Vậy Đàng Trong như thế nào chúng ta hãy cùng tìm hiểu cụ thể tình hìnhå ở Đàng Trong. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. ? Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỷ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT. I. Khởi nghĩa nông dân Tây Sơn. 1. Xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỷ XVIII. a. Tình hình xã hội Đàng Trong:.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> XVIII nhö theá naøo? ? Nêu những biểu hiện chứng tỏ chính quyền họ Nguyễn đi vào con đường suy yếu mục nát ?( Số lượng quan lại tăng quá mức, việc mua quan, bán tước phổ biến. Quan lại đàn áp bóc lột ND) - HS đọc “ Nhà bác học...mà kể”. ? Em hình dung ntn veà quan laïi thoáng trò? ? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến những hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác?( Nông dân maát ruoäng đất, nộp nhiều thứ thuế(ĐB), nộp lâm thổ sản quy(MN)ù-> đời sống cực khổ). ? Thái độ của các tầng lớp nhân dân đối với chính quyền họ Nguyễn( Mâu thuẫn giữa các tầng lớp xã hội đối với chính quyền họ Nguyeãn ngaøy caøng daâng cao, nhieàu cuoäc khởi nghĩa nổ ra.) ? Em coù hieåu bieát gì veà Lía? ? Cuộc khởi nghĩa nổ ra ở đâu, mục đích, chủ trương của cuộc khởi nghĩa là gì? HS đọc “ Ở Bình Định... hãi hùng”. ?Em hiểu gì qua đoạn thơ ? ?Kết quả của cuộc khởi nghĩa ntn ? ? Cuộc khởi nghĩa thất bại nhưng có ý nghĩa ntn ?( Thể hiện tinh thần đấu tranh quật khởi của nông dân làm cho CQ nhà Nguyeãn caøng suy yeáu) ? Khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra vào thời gian nào? Ở đâu? Do ai lãnh đạo? ? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị k/n ntn? ( Xây thành lũy, lập kho tàng, luyện quân) - GV Sử dụng LĐ gt căn cứ Tây sơn. ? Vì sao anh em Nguyễn Nhạc lại phất cờ khởi nghĩa? Mục đích của cuộc KN là gì? ? Thái độ của nhân dân đối với cuộc k/n? (Nhiệt tình ủng hộ) ? Những lực lượng nào tham gia ?. * Chính quyeàn hoï Nguyeãn suy yeáu, muïc naùt: + Mua quan, bán tước, ăn chơi xa xỉ; đàn áp, bóc lột nhân dân. + Trương Thúc Loan lũng đoạn triều ñình, naém moïi quyeàn haønh, khét tiếng tham nhũng. -> Quan lại thống trị là lũ sâu, mọt đục khoét nhân dân. -> Đời sống nhân dân vơ cùng cực khổ: Bị lấn chiếm ruộng đất(Nông dân); phải nộp nhiều thứ thuế và lâm thổ sản quý. -> Nhân dân bất bình oán hận, nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra.. b. Khởi nghĩa của Chàng Lía + Căn cứ : Truông Mây (Bình Định) + Chuû tröông: Laáy cuûa nhaø giaøu, chia cho người nghèo. + Keát quaû : Thaát baïi.. 2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ. - Mùa xuân 1771: Nguyeãn Nhaïc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dựng cờ khởi nghĩa ( Tây Sơn thượng đạo). + Căn cứ: - Tây Sơn Thượng Đạo (An Khê, Gia Lai)-> Tây Sơn Hạ Đạo (Tây Sơn, Bình Ñònh). + Mục đích: Lấy của người giàu chia cho người nghèo. + Lực lượng: dân nghèo, đồng bào dân tộc: Chămpa, Bana, thợ thủ công, thöông nhaân….
<span class='text_page_counter'>(64)</span> ? Vì sao cuộc KN được ND ủng hộ ?. - Nhân dân hăng hái tham gia: Mục đích cao đẹp của nghĩa quân TS. Chống lại quan lại, địa chủ áp bức. Giải phóng dân nghèo thoát khỏi áp bức, bóc lột.. HS đọc “ Một số... vua quan” :Em hiểu gì về nghĩa quân qua đoạn trích ? 4. Cuûng coá : - Những nét chính về tình hình xã hội đàng trong nửa sau thế kỷ XVIII. 5. Daën doø: Học bài – Trả lời câu hỏi SGK, Tìm hiểu phần II bài 25. ************************ Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn : 5/3/2010. Tuaàn 27 Ngaøy daïy : Tieát 52- Baøi 25: PHONG TRAØO TAÂY SÔN I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : -Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ tập đoàn phong kiến phản động Nguyễn , tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước. -Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ. 2.Tư tưởng: - Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc,những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn. 3.Kó naêng: - Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Những nét chính tình hình xã hội đàng trong nửa sau thế kỷ XVIII? - Trình bày trên lược đồ căn cứ địa của khởi nghĩa quân Tây Sơn? 3. Bài mới: GTB : Sau khi xây dựng căn cứ nghĩa quân Tây Sơn ngày càng vững, anh em Nguyeãn Nhaïc laøm gì, chuùng ta cuøng tìm hieåu baøi hoïc hoâm nay. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. - Sử dụng lược đồ H.57phóng to.. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Tây sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn và đánh tan quân xâm lược Xiêm..
<span class='text_page_counter'>(65)</span> ?Sau khi lực lượng lớn mạnh, nghĩa quân Tây sơn đã làm gì? GV keå chuyeän haï thaønh Quy Nhôn: Nguyễn Nhạc giả vờ bị bắt, nhốt vào cũi, roài sai nghóa quaân khieâng vaøo thaønh noäp cho quân Nguyễn. Nửa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra, phối hợp quân Tây sơn đánh từ ngoài vào. Chỉ 1đêm nghĩa quân hạ được thành. ? Nhaän xeùt caùch haï thaønh Quy Nhôn cuûa Nguyeãn Nhaïc?( Thoâng minh, taùo baïo) HS xaùc ñònh ñòa danh Quy Nhôn treân LÑ. ? Thaønh Quy Nhôn thuoäc veà tay nghóa quân có ý nghĩa ntn ?( Lần đầu hạ được 1 thành luỹ, dinh thự quan lại, uy thế nghĩa quaân taêng leân) GVgt trên LĐ: Tính đến giữa 1774 nghĩa quân kiểm soát 1 vùng rộng lớn từ Quảng Nam đến Bình Thuận. ? Bieát Taây Sôn noåi daäy chuùa Trònh coù hành động gì? ? Trước tình hình đó Tây sơn có chủ trương gì ? ?Tại sao Nguyễn Nhạc lại phải hòa hoãn với quân Trịnh?( Tây sơn ở thế bất lợi phía Baéc coù quaân Trònh, phía Nam coù quaân Nguyeãn). ?Vì sao quân Xiêm xâm lược nước ta? ? Em có nhận xét gì về hành động của Nguyeãn AÙnh? - Sử dụng LĐ H57. ? Quân Xiêm tiến đánh ta theo các đường nào. HS xác định hướng tiến của quân Xieâm treân LÑ. ?Thái độ của quân Xiêm khi vào nước ta như thế nào?( Hung hăng, bạo ngược). ? Trước tình hình đó ta có chủ trương ntn ?. 1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn - 9/1773 nghóa quaân haï thaønh Quy Nhôn.. -Đến giữa năm 1774 nghĩa quân mở rộng vùng kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận. - Quân Trịnh đánh vào Phú Xuân.. - Nguyễn Nhạc tạm hòa với quân Trịnh, tập trung đánh Nguyễn.. - Naêm 1777 Taây Sôn baét vaø gieát được Chúa Nguyễn, chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ. 2. Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Muùt (1785) a. Nguyeân nhaân: - Nguyễn Ánh cầu cứu quân Xiêm. b. Dieãn bieán: -Giữa năm 1784 : 5 vạn quân Xiêm tiến vào nước ta. - Cuối 1784 quân Xiêm chiếm được mieàn taây Gia Ñònh.. - 1/1785 Nguyeãn Hueä choïn Raïch.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> ?Vì sao Nguyễn Huệ chọn đoạn sông này laøm traän ñòa quyeát chieán? Sử dụng LĐ : Chiến thắng Rạch Gầm, Xoài Mút. ? Trận địa được bố trí ntn ? GVgt trên LĐ : Thuỷ quân ta giấu ở các nhánh sông Rạch Gầm, Xoài mút và sau caùc nghaùch cuûa cuø lao, Boä binh mai phuïc trên bờ và trên cù lao giữa sông. ? Trận chiến đã diễn ra ntn ? (2 HS kết hợp tình bày miệng và trên LĐ). ? Keát quaû nhö theá naøo? ?Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút có ý nghóa gì?. Gầm, Xoài Mút làm trận địa.. - 19/1/1785 Nguyeãn Hueä duøng möu nhử địch vào trận địa mai phục. Ta phaûn coâng, quaân Xieâm bò tieâu dieät gần hết, Nguyễn Aùnh thoát chết, sang Xieâm löu vong. c. Keát quaû: Quân Xiêm bị đánh tan. d. YÙ nghóa : - Đập tan âm mưu xâm lược của nhaø Xieâm. - Khẳng định sức mạnh của nghĩa quaân.. 4. Cuûng coá : - Trình bày diễn biến, ý nghĩa chiến thắng trận Rạch Gầm - Xoài Mút? - Quá trình lật đổ họ Nguyễn diễn ra như thế nào? 5. Daën doø: - Học bài, Trả lời câu hỏi SGK. - Tìm hieåu phaàn III, baøi 25. ******************************** Phê duyệt của chuyên môn.
<span class='text_page_counter'>(67)</span> Ngày soạn : 6/3/2010. Tuaàn 28 Ngaøy daïy : Tieát 53- Baøi 25: PHONG TRAØO TAÂY SÔN I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : -Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ tập đoàn phong kiến phản động vua Lê,chúa Trịnh. -Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ. 2.Tư tưởng: - Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc,những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn. 3.Kó naêng: - Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến . III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Trình bày chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút ? 3. Bài mới: GTB : Sau khi tiêu diệt họ Nguyễn ở Đàng Trong và 5 vạn quân Xiêm, quân Tây Sôn tieáp tuïc laøm gì? Hoâm nay chuùng ta cuøng tìm hieåu phaàn III.. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Sử dụng lược đồ : H57 ?Thái độ của quân Trịnh ở thành Phú Xuaân nhö theá naøo? ( Kieâu caêng...) ?Trước tình hình đó Nguyễn Huệ đã làm gì ? GVgt caùch haï thaønh Phuù Xuaân .. NỘI DUNG CẦN ĐẠT III. Tây sơn lật đổ chính quyền họ Trònh. 1. Haï thaønh Phuù Xuaân, tieán ra Baéc Haø dieät hoï Trònh. -Heø 1786 Nguyeãn Hueä tieán quaân đánh thành Phú Xuân. - 6/1786 haï thaønh Phuù Xuaân giaûi phóng toàn bộ đất Đàng Trong..
<span class='text_page_counter'>(68)</span> ? Sau khi giải phóng đàng trong xong, Nguyeãn Hueä coù quyeát ñònh gì ? ?Nguyeãn Hueä ra Baéc taïi sao phaûi laáy danh nghóa “phuø Leâ, dieät Trònh”?( nhaèm tập hợp dân chúng ủng hộ) ? Vì sao quaân Taây sôn tieâu dieät hoï Trònh nhanh choùng nhö vaäy ?( ND gheùt hoï Trònh, uûng hoä Taây sôn, quaân Taây Sôn maïnh) - GV gt treân LÑ vuøng phaân chia cai quaûn cuûa 3 anh em Taây Sôn. ?Sau khi quân Tây Sơn trở vào Nam, tình hình Baéc Haø nhö theá naøo?( Hoï Trònh noåi loạn, Lê Chiêu Thống bạc nhược) ?Nguyễn Hữu Chính có thái độ ra sao? ? Trước tình hình đó Nguyễn Huệ có biện phaùp ntn ? ? Sau khi diệt được Chỉnh, thái độ Nhậm ntn ? Nguyeãn Hueä coù quyeát ñònh gì ? Thảo luận : Tại sao Tây Sơn lại lật đổ caùc chính quyeàn phong kieán moät caùch nhanh chóng. (Đựơc nhân dân,nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ. Lực lượng Tây Sơn huøng maïnh. Chính quyeàn phong kieán Trònh-Leâ quaù thoái naùt). ? Việc lật đổ các tập đoàn phong kiến họ Lê, Trịnh có ý nghĩa ntn ?( Xoá bỏ sự chia cắt đất nước, đặt cơ sở cho việc thoáng nhaát). -Giữa 1786 Nguyễn Huệ đánh vào Thaêng Long, chuùa Trònh bò baét. Nguyeãn Hueä giao chính quyeàn cho vua Lê, rồi trở vào nam.. 2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phảnNguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.. - Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền choáng Taây Sôn. - Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh, nhưng sau đó Nhậm ra maët choáng Taây Sôn. -Giữa năm1788 Nguyễn Huệ tiến quaân ra Thaêng Long dieät Nhaäm vaø xây dựng chính quyền ở Bắc Hà.. 4. Cuûng coá : - Kể những hoạt động của Nguyễn Huệ ở Bắc Hà từ năm 1786 - 1788? - Quân Tây Sơn đã lật đổ chính quyền phong kiến Nguyễn Trịnh và Lê như thế naøo? - Yếu tố nào giúp Tây Sơn lật đổ được các chính quyền phong kiến? 5. Daën doø: Học bài – Trả lời câu hỏi SGK. - Tìm hieåu phaàn IV, baøi 25 . **************************.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn : 10/3/2010. Tuaàn 28 Ngaøy daïy : Tieát 54- Baøi 25: PHONG TRAØO TAÂY SÔN I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : -Tài thao lược quân sự của Quang Trung và danh tướng Ngô Thì Nhậm. -Những sự kiện lớn trong chiến dịch phá quânThanh, đặc biệt là đại thắng ở trận Ngọc Hồi-Đống Đa xuân Kỉ Dậu (1789) 2.Tư tưởng: - Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn trong cuộc đại phá quân Thanh xâm lược. 3.Kó naêng: - Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến . - Lược đồ trận đánh Ngọc Hồi - Đống Đa. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Phong trào Tây Sơn từ 1773 - 1788 đạt được những thành tựu gì? 3. Bài mới: GTB : Sau khi xây dựng xong chính quyền ở Đàng Ngoài, Nguyễn Huệ trở vào Nam. Tình hình Bắc Hà như thế nào? Lê Chiêu Thống đã hành động gì khi thế cùng lực kiệt, chúng ta tìm hiểu . HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT IV. Tây sơn đại phá quân Thanh. 1. Quân Thanh xâm lược nước ta. ?Sau khi Nguyeãn Hueä thu phuïc Baéc Haø, Hoàn cảnh: Lê Chiêu Thống đã có hành động gì? -Lê Chiêu Chống cầu cứu nhàThanh ? Nhaø Thanh coù boû qua cô hoäi naøy khoâng? - 1788 Toân Só Nghò, ñem 29 vaïn Sử dụng lược đồ H.57 . quân tiến vào nước ta. ?Quân Thanh vào nước ta theo đường nào? HS chỉ trên LĐ hướng tiến quân của quân Thanh khi vào nước ta..
<span class='text_page_counter'>(70)</span> ? Em có nhận xét gì về sự chuẩn bị của quân Thanh cho cuộc xâm lược nước ta ? ( Chu đáo, lực lượng mạnh gồm kị binh, bộ binh, thuỷ binh, được Lê Chiêu Thống dẫn đường, tướng giặc giỏi) ? Hành động cầu cứu nhà Thanh của vua LCT đã bị ND lên án bằng câu nói gì? ? Em coù nhaän xeùt gì veà beø luõ Leâ Chieâu Thống?( Hèn hạ, bán nước) ?Trước thế mạnh của quân giặc, quân Tây Sơn đã hành động gì?Rút khỏi Thăng long. ? Vì sao quaân Taây Sôn ruùt khoûi Thaêng Long? (Để bảo toàn lực lượng) ? Vì sao ta chọn Tam Điệp-Biện sơn để xây dựng phòng tuyến?( Nơi thủy bộ liên keát chaët cheõ, laø nôi quaân Taây sôn hoäi quaân, tieán quaân ra Thaêng long) - GVgt trên lược đồ về phòng tuyến . ? Nguyễn Huệ đã bố trí trận địa ntn? ( Quân bộ đóng ở Tam Điệp, Thuỷ đóng ở Bieän Sôn-> thuûy boä lieân keát chaët cheõ. ) ? Thái độ của quân Thanh khi vào nước ta ntn ?( Chuû quan, kieâu ngaïo) ?Tại sao lúc lấy được chính quyền họ Trònh, Nguyeãn Hueä laïi khoâng leân ngoâi Hoàng đế mà giờ mới lên ngôi?( Lúc tiến quaân ra Baéc oâng laáy danh nghóa phuø Leâ diệt Trịnh, giờ vua Lê bán nước, quân Thanh XL nên ông lên ngôi vua là hợp lí.) ? Việc Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế có ý nghĩa ntn ?( Tập hợp lòng dân, tạo sức mạnh đoàn kết dân tộc) ?Vì sao Quang Trung mở cuộc duyệt binh ở Nghệ An?(Lấy khí thế tinh thần cho binh lính) HS đọc “Đánh..chi hữu chủ”. Bài tuyên theä cuûa Quang Trung noùi leân ñieàu gì? ? Quang Trung dự định đánh quân Thanh vào thời gian nào?Tết nguyên đán Kỉ Dậu ? Vì sao Quang Trung laïi quyeát ñònh tieâu. b. Chuaån bò cuûa nghóa quaân.. - Laäp phoøng tuyeán Tam Ñieäp , Bieän Sôn .. 2. Quang Trung đại phá quân Thanh (1789) - Thaùng 1/1788 Nguyeãn Hueä leân ngôi Hoàng Đế lấy niên hiệu là Quang Trung vaø tieán quaân ra Baéc..
<span class='text_page_counter'>(71)</span> dieät quaân Thanh vaøo teát Kæ Daäu?( Quaân Thanh mới chiếm được Thăng Long dễ daøng neân chuû quan-vaøo dòp teát quaân Thanh lơ là, không đề phòng) ? Quang Trung chuẩn bị cho cuộc đại phá quân Thanh ntn ?(Tuyển quân, tổ chức cho binh lính ăn tết trước, chia quân làm 5 đạo tieán ra Baéc) GVgt trên LĐ các hướng tiến quân của ta. Sử dụng LĐ : trận Ngọc Hồi - Đống Đa. ?Việc tiến đánh quân Thanh của Quang Trung dieãn ra nhö theá naøo?(Trình baøy treân LÑ) ? Chieán thaéng Ngoïc Hoài coù yù nghóa ntn? (Đồn giữ vị trí quan trọng nhất, mất Ngọc hồi giặc mất lực lượng tinh nhuệ 3v quân) ?Taïi sao Quang Trung cho quaân taán coâng đồn Ngọc Hồi-Đống đa cùng 1 thời điểm? Việc làm đó thể hiện điều gì? (Làm cho quân giặc không kịp điều quân tiếp việnThể hiện sự chỉ đạo: Hợp đồng tác chiến) ? Keát quaû ?. ?Nêu thành quả Tây Sơn thu được từ 1771 - 1780?. ?Vì sao Tây Sơn giành được nhiều thắng lợi như vậy? ? Ñaëc ñieåm noåi baät trong ngheä thuaät chæ đạo chiến tranh của Quang Trung là gì?. - Quang Trung chia làm 5 đạo tiến quaân ra Baéc. - Đêm 30 vượt sông Gián Khẩu tiêu diệt đồn tiền tiêu của địch. - Đêm mồng 3 tết bí mật vây đồn Hà Hồi (Thường Tín, Hà Tây). - Sáng 5 tết đánh đồn Ngọc Hồi. Cùng lúc đạo quân đô đốc Long tấn công đồn Đống Đa.. - Tröa 5 teát, Quang Trung cho quaân tieán vaøoThaêng Long. -Trong 5 ngày đêm quân Tây sơn đã queùt saïch 29vaïn quaân Thanh. 3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sôn. a. Ý nghĩa lịch sử : - Lật đổ các tập đoàn PK Nguyễn Trịnh, Lê. Thống nhất đất nước. -Đánh tan các cuộc xâm lược của quaân Xieâm, Thanh. b. Nguyên nhân thắng lợi. - Được nhân dân ủng hộ. - Sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của Quang Trung vaø boä chæ huy.. 4. Cuûng coá : - Trình bày công lao của phong trào Tây Sơn từ năm 1771 - 1789. 5. Daën doø: - Học bài – Trả lời câu hỏi SGK..
<span class='text_page_counter'>(72)</span> - Tìm hieåu baøi 26 . ************************** Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn : 12/3/2010. Tuaàn 29 Ngaøy daïy : Tiết 55- Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được : - Thấy được việc làm của Quang Trung về chính trị, kinh tế, văn hóa đã góp phần tích cực ổn định trật tự xã hội, bảo vệ tổ quốc. 2.Tư tưởng: - Giáo dục lòng biết ơn người anh hùng áo vải Quang Trung. 3.Kó naêng: - Bồi dưỡng năng lực đánh giá nhân vật lịch sử. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Ảnh tượng đài Quang Trung. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Trình bày chiến thắng Ngọc Hồi - Đống đa trên bản đồ? - Vì sao Quang Trung đánh tan quân Thanh? 3. Bài mới: GTB : Tên tuổi của anh hùng Quang Trung - Nguyễn Huệ không chỉ gắn liền với những công lao lừng lẫy về quân sự mà còn cả trong việc xây dựng đất nước. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT ? Nhắc lại tình hình kinh tế, xã hội nước ta 1. Phục hồi kinh tế, xây dựng văn trước khi cuộc KN Tây sơn nổ ra?(Chính hoùa daân toäc. quyeàn PK suy suïp, Vua leâ laø buø nhìn, Chuùa Trịnh-Nguyễn ăn chơi sa đoạ, quan lại tham ô, đục khoét ND, Ruộng đất bỏ hoang, mất mùa, đói kém, công thương nghiệp sa sút.) ?Sau chiến tranh Quang Trung đã làm gì? ( Xây dựng chính quyền mới, đề ra những bieän phaùp khoâi phuïc, phaùt trieån kinh teá, oån - Noâng nghieäp: ñònh xaõ hoäi) ?Vì sao Quang Trung lại chú ý đến phát trieån noâng nghieäp?(Noâng nghieäp laø boä phaän chuû yeáu quan troïng nhaát cuûa neàn kinh teá nước ta lúc đó).
<span class='text_page_counter'>(73)</span> ?Để phát triển nông nghiệp, Quang Trung có những biện pháp gì? ?Chính saùch noâng nghieäp cuûa Quang Trung daõ coù taùc duïng ntn?(Khuyeán khích noâng daân về quê làm ăn,mùa màng được mùa, Đời soáng nhaân daân oån ñònh) ? Quang Trung đã làm gì để phát triển công thương nghiệp? Tác dụng của biện pháp đó? ? Tại sao “mở cửa ải, thông chợ búa” thì công thương nghiệp phát triển? (Mở cửa ải, thông chợ búa để trao đổi buôn bán sản phẩm làm ra và hàng hoá với các nước. Buôn bán trong và ngoài nước phát triển, taïo ñieàu kieän cho thuû coâng nghieäp phaùt trieån, Thuû coâng nghieäp phaùt trieån taïo ñieàu kieän thöông nghieäp phaùt trieån) ? Quang Trung đã thi hành những biện pháp gì phaùt trieån vaên hoùa, giaùo duïc? ?Chiếu lập học nói lên hoài bão gì của QT ? ( Muốn XD nền văn hoá, giáo dục phát triển, đào tạo người tài – ông khuyến khích mở trường học ở các huyện, xã) ?Việc sử dụng chữ nôm có ý nghĩa như thế nào?( Lần đầu tiên chữ nôm được Quang Trung đưa vào khoa cử và dùng làm chữ viết chính thức chứng tỏ ý thức dân tộc sâu sắc, bảo tồn văn hoá dân tộc.) ?Viện sùng chính đảm nhiệm vai trò gì? Vieäc Quang Trung cho laäp vieän suøng chính nói lên điều gì? ( Dịch sách chữ Hán ra chữ nôm- Dùng tài liệu học tập bằng chữ nôm, thoát li sự lệ thuộc vào văn tự nước ngoài) ?Những việc làm của Quang Trung có tác duïng gì? (KT phuïc hoài, XH daàn oån ñònh) ?Nhà nước thống nhất, song vua Quang Trung gaëp phaûi khoù khaên gì?( Phía Baéc: Leâ Duy Chỉ hoạt động lén lút ở biên giới Việt Trung- Phía Nam Nguyeãn AÙnh caàu vieän Phaùp chieám Gia Ñònh) ?Trước âm mưu của kẻ thù, Quang Trung đã. + Ban haønh chieáu khuyeán noâng. + Giaûm toâ thueá.. - Coâng thöông nghieäp. + Mở cửa ải, thông chợ búa. + Ngheà thuû coâng vaø buoân baùn được phục hồi.. - Vaên hoùa, giaùo duïc. + Ban chieáu laäp hoïc. + Đề cao chữ nôm. + Laäp vieän suøng chính.. 2. Chính sách quốc phòng, ngoại giao..
<span class='text_page_counter'>(74)</span> có những chính sách gì để củng cố quốc phoøng? GV : Tạo thuyền chiến có nhiều loại, loại lớn có thể chở voi chiến và đại bác. ? Quang Trung đã có những chính sách gì về ngoại giao? ? Để củng cố nền độc lập trong nước Quang Trung đã làm gì? ? Kế hoạch đánh Gia Định của Quang Trung có thực hiện được không? Vì sao? (16/9/1792 Quang Trung qua đời) ? Công lao của Quang Trung đối với đất nước ta như thế nào?( Thống nhất đất nước. Đánh đuổi các cuộc xâm lược của quân Xiêm-Thanh, giữ vững nền độc lập, củng cố ổn định kinh tế, chính trị, văn hoá) HS quan sát ảnh tượng đài Quang Trung. GVgt về tượng đài. ? Việc nhân dân ta xây dựng tượng đài nói lên điều gì? ( Tưởng nhớ Quang Trung, người có công với đất nước – Truyền thống uống nước nhớ nguồn). - Quoác phoøng: + Thi hành chế độ quân dịch. + Xây dựng quân đội mạnh gồm bộ binh, tượng binh, kị binh. - Ngoại giao: + Đường lối đối ngoại khéo kéo, meàm deûo, kieân quyeát. + Tieâu dieät noäi phaûn.. 4. Cuûng coá : - Trình bày công lao của Quang Trung đối với đất nước.. 5. Daën doø: - Học bài – Trả lời câu hỏi SGK. - Ôn tập chương V – Chuẩn bị giờ sau làm bài tập lịch sử . ************************** Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn : 18/3/2010. Ngaøy daïy : Tiết 56- LAØM BAØI TẬP LỊCH SỬ. Tuaàn 29.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Giúp học sinh củng cố : -Những kiến thức về lịch sử Việt Nam ở các thế kỷ XVI - XVIII. - Khái quát về những thành tựu mà dân tộc ta đã đạt được trên các lĩnh vực: phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, kháng chiến chống ngoại xâm. 2.Tư tưởng: - Giáo dục cho học sinh ý thức tôn trọng những thành tựu mà nhân loại đã đạt được trong thời trung đại, niềm tự hào và tự cường dân tộc lòng yêu nước, yêu quê höông. 3.Kó naêng: - Bồi dưỡng năng lực học sinh thông qua việc làm bài tập. II. Phöông tieän daïy hoïc: - Baûng phuï. III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Quang Trung đã làm gì để phục hồi và phát triển kinh tế, xây dựng văn hóa dân toäc? 3. Bài mới: Bài tập 1: Lập bảng thống kê hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn từ 1771 - 1789. Thời gian Xuaân 1771 Thu 1973 1776-1783 Naêm 1777 Naêm 1785 Naêm 1786 1786-1788 Naêm1788 Naêm1789. Hoạt động của nghĩa quân Tây sơn Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cứ khởi nghĩa Tây Sơn. Nghĩa quân kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận. Nghĩa quân 4 lần đánh Gia Định. Tiêu diệt chúa Nguyễn, lật đổ chính quyền Đàng Trong. Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút. Tiêu diệt 5v quân Thanh. Lật đổ chính quyền chúa Trịnh. Ba lần tiến quân ra Bắc tiêu diệt các tập đoàn PK Lê- Trịnh Nguyễn Huệ lên Hoàng đế đế, tiến quân ra Bắc. Quang Trung đại phá quân Thanh. Baøi taäp 2: Giaûi thích chuû tröông cuûa Quang Trung thoâng qua caùc chieáu leänh: Chiếu khuyến nông, Đề nghị nhà Thanh mở cửa ải- thông chợ búa, chiếu lập học, laäp vieän suøng chính. - Chieáu khuyeán noâng: Khuyeán khích saûn xuaát noâng nghieäp giaûi quyeát tình traïng ruộng đất bị bỏ hoang và nạn lưu vong. - Đề nghị nhà Thanh mở cửa ải, thông chợ búa : Lưu thông hàng hóa, làm lợi cho sự tiêu dùng của dân..
<span class='text_page_counter'>(76)</span> - Chieáu laäp hoïc: Khuyeán khích vieäc hoïc taäp, tuyeån choïn nhaân taøi. - Lập viện sùng chính : Dịch sách chữ Hán ra chữ nôm làm tài liệu học tập. Bài tập 3: Quang Trung đã có những chủ trương và biện pháp về quốc phòng và ngoại giao để giữ vững an ninh của đất nước? Caùc maët Noâng nghieäp Coâng thöông nghieäp Vaên hoùa, giaùo duïc.. Quoác phoøng:. Ngoại giao:. Chuû tröông vaø bieän phaùp + Ban haønh chieáu khuyeán noâng. + Giaûm toâ thueá. + Mở cửa ải, thông chợ búa. + Nghề thủ công và buôn bán được phục hồi. + Ban chieáu laäp hoïc. + Đề cao chữ nôm. + Laäp vieän suøng chính. + Thi hành chế độ quân dịch. + Xây dựng quân đội mạnh gồm bộ binh, tượng binh, kò binh. + Tieâu dieät noäi phaûn. + Đường lối đối ngoại khéo kéo, mềm dẻo, kiên quyeát.. Bài tập 4 Trong những năm 1786-1788 nghĩa quân Tây Sơn đã 3 lần tiến quân ra Bắc Hà. Hãy điểm lại ba lần tiến quân đó theo các nội dung sau: Tieán Muïc tieâu Thời Người chỉ huy Keát quaû quaân gian Lần thứ Phù Lê diệt Trịnh 1786 Nguyễn Huệ Tieâu dieät chính quyeàn nhaát chuùa Trònh Lần thứ Tiêu diệt Nguyễn 1788 hai Hữu Chỉnh. Vũ Văn Nhậm Tiêu diệt phản loạn Nguyễn Hữu Chỉnh. Lần thứ Trị tội Vũ Văn ba Nhaäm. Nhuyeãn Hueä. 1788. Tieâu dieät Vuõ Vaên Nhaäm vaø beø ñaúng.. Bài tập 5 .Đánh dấu những biểu hiện sự suy sụp của xã hội Đàng Trong nửa sau theá kæ XVIII? ( A, B,C) A. Quoác phoù Tröông Phuùc Loan naém heát quyeàn haønh, kheùt tieáng tham nhuõng. B. Quan lại từ trung ương cũng như ở địa phương quá đông. C. Thuế khoá nặng nề, quan lại tham nhũng, đời sống nhân dân khổ cực. D. Địa chủ cường hào lấn chiếm ruộng đất..
<span class='text_page_counter'>(77)</span> Bài tập 6 : Trong các đô thị phát triển sau, đô thị nào thộc về đàng trong, đô thị nào thuộc về đàng ngoài. Teân ñoâ thò Thăng Long( Kẻ chợ) Phoá Hoäi An Phoá Hieán Phoá Thanh Haø Gia Ñònh. Đàng trong. Đàng ngoài X. X X X X. 4. Cuûng coá : - Nhận xét giờ. 5. Daën doø: - Hoïc baøi – oân taäp chöông V. ************************** Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn : 20/3/2010. Ngaøy daïy :. Tuaàn 30 Tieát 57- OÂN TAÄP. I. Muïc tieâu baøi hoïc: 1.Kiến thức: Học sinh nắm được :.
<span class='text_page_counter'>(78)</span> - Kiến thức lịch sử Việt Nam từ đầu thế kỷ XVI - XVIII về chính trị, xã hội, kinh teá, vaên hoïc. - Những nét chính về đời sống nhân dân thế kỷ XVI - XVIII. 2.Tư tưởng: - Củng cố tình đoàn kết yêu quê hương, đất nước. 3.Kó naêng: - Biết sử dụng bản đồ so sánh đối chiếu các sự kiện lịch sử, hệ thống các sự kiện lịch sử để rút ra qua nhận xét. II. Phöông tieän daïy hoïc: III. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kết hợp trong giờ. 3. Bài mới: GTB : Chúng ta đã tìm hiểu tình hình đất nước từ thế kỷ XVI - XVIII, tình hình chính trị, xã hội nước ta không ổn định, chiến tranh liên tục, đời sống nhân dân cực khổ, sự phát triển kinh tế ở 2 đàng có sự khác nhau. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦYNỘI DUNG CẦN ĐẠT TROØ I. Sự suy yếu của nhà nước PK tập quyền. GV hướng dẫn HS lập bảng 1. Lập bảng so sánh Bộ máy nhà nước, tình thoáng keâ, goïi HS leân ñieàn vaøo hình kinh tế thời Lê( TK XVI-XVIII) so với thời Leâ (TKXV) baûng chaám ñieåm. Noäi Thời Lê sơ Thời Lê dung (TKXV) (TKXVI-XVIII) Tăng tính tập Suy thoái,Vua Boä maùy quyeàn, nhaø ăn chơi sa đoạ. nhaø nước ổn định, Nội bộ chia bè nước các đơn vị caùnh, Quan laïi hành chính tổ đục khoét ND. chức chặt chẽ. Noâng nghieäp: Kinh Kinh teá phaùt teá trieån. Chính Đàng ngoài trì quyền có biện trệ, Đàng trong phaùp PT KT, PT, TCN xuaát đời sống ND hieän laøng TC, oån ñònh thöông nghieäp phaùt trieån. 2. Lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân ở đầu thế kỷ XVI.. Teân cuoäc. Thời. Ñòa ñieåm.
<span class='text_page_counter'>(79)</span> KN gian Trần Tuân 1511 Hưng Hoá,Sơn Tây Leâ Hy, 1512 Nghệ An,Thanh Hoá Trònh Höng Phuøng 1515 Tam Đảo Chöông Traàn Caûo 1516 Ñoâng Trieàu(Q Ninh) 3. Phân tích nguyên nhân trực tiếp và hậu - Cuộc chiến tranh thứ nhất. quả của 2 cuộc chiến tranh phong kiến lớn ở + Teân goïi. theá kyû XVI - XVII : + Haäu quaû: - Teân hai cuoäc chieán tranh. - Cuộc chiến tranh thứ hai. + Chieán tranh Nam- Baéc Trieàu + Teân goïi. + Chieán tranh Trònh-Nguyeãn. + Nguyeân nhaân. - Hậu quả : Kinh tế bị tàn phá, đất nước bị + Haäu quaû: chia cắt, gây cản trở cho sự PT của đất nước. II. Phong traøo Taây Sôn. - Căn cứ khởi nghĩa: Tây sơn. ? Căn cứ của cuộc KN ? - Lãnh đạo : ? Cuộc KN Tây sơ do ai lãnh đạo. + Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ. - Ý nghĩa lịch sử : ? Suốt 17 năm ( 1771-1789) chiến + Lật đổ các tập đoàn PK Nguyễn - Trịnh, đấu phong trào Tây sơn đã thu Lê. Thống nhất đất nước. được kết quả ntn? Ý nghĩa của PT +Đánh tan các cuộc xâm lược của quân Taây sôn? Xieâm, Thanh. - Nguyên nhân thắng lợi. + Được nhân dân ủng hộ. ? Nguyên nhân nào dẫn đến + Sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của Quang thắng lợi cuộc KN Tây Sơn? Trung vaø boä chæ huy. 4. Cuûng coá : - Tình hình nước ta thế kỷ XVI - XVIII như thế nào? 5. Dặn dò: Học bài, ôn tập. Giờ sau kiểm tra 1 tiết. **************************** Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn : Ngày soạn : 22/3/2010. Ngaøy daïy : Tieát 58- LAØM BAØI TAÄP KIEÅM TRA (1 TIEÁT) I-Muïc tieâubaøi hoïc: 1. Kiến thức :. Tuaàn 30.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> -Kiểm tra kiến thức đã học của HS thuộc phần lịch sử Việt Nam từ thế kỉ XV đến nửa đầu TK XIX . Qua đó đánh giá mức độ tiếp thu bài của HS ở mức nhận biết, thông hiểu, vận dụng kiến thức làm bài của học sinh . 2. Tư tưởng : - Giáo dục học sinh ý thức tự giác làm bài của học sinh . 3. Kyõ naêng : - Rèn kỹ năng tổng hợp khái quát kiến thức lịch sử . II. Thieát bò daïy hoïc : -Đề bài . III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : Giaáy kieåm tra cuûa hoïc sinh . 3. Bài mới : ĐỀ BAØI Đề chẵn : I. Traéc nghieäm khaùch quan: (3 Ñieåm) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời em cho là đúng. Câu1 : Lý do Lê Lợi tổ chức hội thề Đông Quan: A. Vì quaân Minh maïnh. B. Vì lực lượng quân Lam sơn còn yếu. C. Vì sợ quân Minh trả thù. D. Vì như thế đảm bảo thắng lợi ít đổ máu. Câu 2: Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa vào thời gian : A. 7/3/1418 B. 2/7/1418 C. 3/7/1417 D. 7/2/1418. Câu 3: Danh nhân nào dưới đây được gọi là Trạng Lường. A. Ngoâ Só Lieân. B. Nguyeãn Traõi. C. Löông Theá Vinh. C. Leâ Thaùnh Toâng. Câu 4: Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu Quang Trung vào thời gian. A. 1778 B. 1788 C. 1789. D. 1780. Câu 5 : Nối các sự kiện lịch sử sao cho đúng. YÙ Cô quan chuyeân moân. Chức năng. A Quốc sử viện a. Can giaùn vua vaø caùc trieàu thaàn B Ngự sử đài b. Soạn thảo công văn C Vieän haøn laâm c. Viết sử. II. Phần tự luận. (7 Điểm). Câu1 : Tình hình kinh tế nông nghiệp nước ta thế kỉ XVII - XVIII phát triển như theá naøo? Câu2 : Ở các thế kỉ XVI-XVII nước ta có những tôn giáo nào? Nêu sự phát triển của các tôn giáo đó? Câu3 : Nêu ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi của phong trào Tây sơn? Đề Lẻ :.
<span class='text_page_counter'>(81)</span> I. Traéc nghieäm khaùch quan: (3 Ñieåm) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời em cho là đúng. Câu1: Cuộc khởi nghĩa Lam sơn diễn ra trong thời gian : A.1418-1424. B.1418-1425. C.1418-1427. D.1418-1428. Câu 2:Chính quyền họ Nguyễn ở đàng trong bị lật đổ vào : A.Naêm 1774. B. Naêm 1775. C.Naêm 1777 D. Naêm 1780. Câu3: Luật Hồng Đức do vua Lê Thánh Tông cho biên soạn, ban hành còn gọi laø : A. Luaät Hình thö. B. Hình Luaät C. Quoác trieàu hình luaät . D. Luaät Leâ Thaùnh Toâng. Câu 4: Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng tầu ngày nay thuộc dinh nào trước đây của phủ Gia Ñònh. A. Dinh Traán Bieân. B. Dinh Phieân Traán. C. Dinh Traán Quoác. D. Taát caû caùc dinh treân. Câu 5 : Nối các sự kiện lịch sử sao cho đúng.. YÙ Cô quan chuyeân moân. Chức năng. A Quốc sử viện a. Can giaùn vua vaø caùc trieàu thaàn B Ngự sử đài b. Soạn thảo công văn C Vieän haøn laâm c. Viết sử. II. Phần tự luận. (7 Điểm). Câu1 : Tình hình kinh tế nông nghiệp nước ta thế kỉ XVII - XVIII phát triển như theá naøo? Câu2 : Chữ quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào? Vai trò của nó . Câu3 : Nêu ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi của phong trào Tây sơn? ĐÁP ÁN Đề chẵn : I. Traéc nghieäm khaùch quan: (3 Ñieåm) Từ câu 1 đến câu 4 : Mỗi câu trả lời đúng cho 0,5 điểm. Câu 5 cho 1 điểm. Caâu 1 2 3 4 5 D D C B A-c; B-a; C-b. Đáp aùn II. Phần tự luận. (7 Điểm). Câu1 : Tình hình kinh tế nông nghiệp nước ta thế kỉ XVII - XVIII phát triển như theá naøo? Đàng ngoài: +Saûn xuaát noâng nghieäp bò taøn phaù nghieâm troïng. + Ruộng đất công bị cường hào đem cầm bán. +Ruộng đất bỏ hoang, mất mùa đói kém xảy ra dồn dập, nông dân bỏ làng đi nơi khaùc. => Kinh tế nông nghiệp giảm sút, đời sống Nông dân đói khổ. - Đàng trong:.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> +Tổ chức di dân khai hoang, cấp nông cụ, lương ăn, lập thành làng ấp. + Năm1698 đặt phủ Gia Định mở rộng xuống vùng đất Mỹ Tho, Hà Tiên. Lập thôn xóm mới ở đồng bằng Sông Cửu Long. =>Nông nghiệp phát triển, đời sống nông dân ổn định. Câu2 : Ở các thế kỉ XVI-XVII nước ta có những tôn giáo nào? Nêu sự phát triển của các tôn giáo đó? a. Ở các thế kỉ XVI-XVII nước ta có những tôn giáo: Nho giáo, Phật giáo, đạo giáo Đạo thiên chúa - Nho giáo: vẫn được đề cao trong học tập, thi cử và tuyển chọn quan lại. - Phật giáo, đạo giáo phục hồi và phát triển. - Đạo thiên chúa xuất hiện cuối thế kỷ XVI. Câu3 : Nêu ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi của phong trào Tây sơn? a. Ý nghĩa lịch sử : - Lật đổ các tập đoàn PK Nguyễn - Trịnh, Lê. Thống nhất đất nước. -Đánh tan các cuộc xâm lược của quân Xiêm, Thanh. b. Nguyên nhân thắng lợi. - Được nhân dân ủng hộ. - Sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của Quang Trung và bộ chỉ huy. Đề lẻ : I. Traéc nghieäm khaùch quan: (3 Ñieåm) Từ câu 1 đến câu 4 : Mỗi câu trả lời đúng cho 0,5 điểm. Câu 5 cho 1 điểm. Caâu 1 2 3 4 5 C C C A A-c; B-a; C-b. Đáp aùn II. Phần tự luận. (7 Điểm). Đáp án câu 1,3 giống đề chẵn. Câu2 : Chữ quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào? Vai trò của nó . - TK XVII một số giáo sĩ phương tây dùng chữ cái la tinh ghi âm tiếng việt -> Chữ quốc ngữ ra đời. - Vai trò : Là thứ chữ viết tiện lợi, khoa học dễ phổ biến. 4. Cuûng coá : - Thu baøi, nhaän xeùt. 5. Daën doø: Hoïc baøi, oân taäp. . **************************** Phê duyệt của chuyên môn Ngày soạn : 26/3/2010. Tuaàn Ngaøy daïy : CHƯƠNG VI: VIỆT NAM NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX Tiết 59- Bài 27 : CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHAØ NGUYỄN I-Muïc tieâubaøi hoïc:. 31.
<span class='text_page_counter'>(83)</span> 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền, các vua Nguyễn thuần phục nhà Thanh và khước từ mọi tiếp xúc với các nước phương Tây. Các ngành kinh tế thời Nguyễn còn nhiều hạn chế. 2. Tư tưởng : - Học sinh thấy được Chính sách của triều đình không phù hợp với yêu cầu lịch sử, nền kinh tế xã hội không có điều kiện phát triển. 3. Kyõ naêng : - Rèn kỹ năng tổng hợp khái quát kiến thức lịch sử . Phân tích nguyên nhân các hiện trạng chính trị, kinh tế thời Nguyễn. II. Thieát bò daïy hoïc : - Lược đồ các đơn vị hành chính Việt Nam thời nguyễn. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : 3. Bài mới : GTB : Vua Quang Trung mất đi là một tổn thất lớn cho cả nước, Quang Trung lên ngôi đã không đập tan được âm mưu xâm lược của Nguyễn Ánh, triều đại Tây Sơn tồn tại được 25 thì sụp đổ, chế độ phong kiến nhà nguyễn được thiết lập.. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TROØ HS đọc phần 1 SGK. NỘI DUNG CẦN ĐẠT I. Tình hình chính trò - Kinh teá. 1. Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kieán taäp quyeàn.. ? Nhaân cô hoäi nhaø Taây Sôn suy yeáu Nguyễn Ánh đã có hành động gì ? - Sử dụng lược đồ – GV gt quá trình Nguyễn Ánh đánh triều Tây Sơn. ? Vì sao triều Tây sơn lại bị lật đổ nhanh choùng? ?Sau khi lật đổ triều Tây sơn,Nguyễn - 1802 nhà Nguyễn thành lập, Nguyễn AÙnh ñaët nieân hieäu Gia Long, choïn Phuù Ánh đã làm gì để lập lại chế độ Xuaân laøm Kinh Ñoâ. phong kieán taäp quyeàn? - 1086 Nguyễn Aùnh lên ngôi Hoàng Đế. ? Sau khi lên ngôi Nguyễn Ánh đã tổ Tổ chức lại bộ máy chính quyền : +Vua trực tiếp nắm mọi quyền hành từ chức bộ máy chính quyền ntn? trung ương đến địa phương. + Chia nước ta thành 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc. HSQSH61:( SKH/104) ? Kể tên các tỉnh và phủ trực thuộc . ? Việc chia nước ta thành 30 tỉnh và 1 phủ Thừa thiên nói lên điều gì.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> ?Vua Gia Long đã chú trọng củng cố luaät phaùp nhö theá naøo? ? Nhà Nguyễn đã thi hành những biện pháp gì để củng cố quân đội? HS quan saùt H61., H63 : (SKH/105) ? Mô tả bức ảnh. ?Nhận xét về chính sách đối ngoại của nhà Nguyễn những chính sách đó đã đưa tới hậu quả ntn? ?Neâu tình hình neàn kinh teá noâng nghiệp nước ta đầu thế kỷ XIX? ? Maëc duø canh taùc taêng theâm nhöng vaãn coøn tình traïng noâng daân löu vong. Taïi sao?. ? Thủ công nghiệp thời Nguyễn có những đặc điểm gì? - HS đọc “ Thợ...chính xác” : nhận xét gì về thợ thủ công đầu TK XIX? ?Nhận xét gì về hoạt động buôn bán trong nước?. ?Chính sách ngoại thương của nhà Nguyễn được thể hiện như thế nào?. ?Vì sao trieàu Nguyeãn laïi haïn cheá buôn bán với người nước ngoài?. -Phaùp luaät:1815 ban haønh Luaät Gia Long -Quân đội : Quan tâm và củng cố quan đội, xây dựng thành thị vững chắc, lập hệ thống trạm ngựa từ Nam Quan đến Cà Mau. - Đối ngoại: Đóng cửa không tiếp xúc với nước ngoài nhưng thuần phục nhà Thanh. 2. Kinh tế dưới triều Nguyễn. a. Noâng nghieäp: - Chuù troïng khai hoang. - Lập ấp, đồn điền tăng thêm diện tích canh tác. Ruộng đất tập trung trong tay ñòa chuû. - Đê điều không được quan tâm tu sửa, naïn tham nhuõng phoå bieán. b. Thuû coâng nghieäp. - Lập nhiều xưởng sản xuất đúc súng, đúc tiền… - Ngành khai thác mỏ được mở rộng (mỏ than, đồng, vàng…) - Làng nghề thủ công ở nông thôn và thaønh thò phaùt trieån. c. Thöông nghieäp: - Noäi thöông: + Buôn bán mở rộng ở các thành thị, thị tứ. + Phố chợ đông đúc, sầm uất, các mặt laøng phong phuù. - Ngoại thương: + Mở rộng buôn bán với các nước trong khu vực nhất là Trung Quốc. + Hạn chế buôn bán với người phương taây.. 4. Cuûng coá : - Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền như thế nào? - Chính sách kinh tế thời Nguyễn ra sao? 5. Daën doø:.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> Hoïc baøi, tìm hieåu phaàn II- Baøi 27. ******************************* Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn : 4 / 4/2010. Tuaàn 31 Ngaøy daïy : Tiết 60- Bài 27 : CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHAØ NGUYỄN I-Muïc tieâubaøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Đời sống cơ cực của nông dân và nhân dân các dân tộc dưới triều Nguyễn là nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ hàng trăm cuộc nổi dậy trên khắp cả nước. 2. Tư tưởng :.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> - Học sinh hiểu được triều đại nào để cho dân đói khổ thì tất yếu sẽ có đấu tranh của nhân dân chống lại triều đại đó. 3. Kyõ naêng : - Rèn kỹ năng tổng hợp khái quát kiến thức lịch sử . Kĩ năng sử dụng lược đồ. II. Thieát bò daïy hoïc : - Lược đồ cuộc đấu tranh lớn của nhân dân chống vương triều Nguyễn nửa đầu theá kyû XX. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : - Nhà Nguyễn làm gì để lập lại chế độ phong kiến tập quyền? - Chính saùch kinh teá cuûa trieàu ñình nhaø Nguyeãn? 3. Bài mới : GTB : Chính quyền phong kiến nhà Nguyễn được thiết lập nhưng chưa quan tâm đến đời sống của nhân dân, xóa bỏ những chính sách tiến bộ của triều Tây Sơn. Những chính sách bảo thủ đó đã ảnh hưởng đến đời sống nhân dân như thế nào và họ đã phản ứng ra sao? HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ HS đọc phần 1 SGK. ? Dưới chính sách bảo thủ của nhà Nguyễn đời sống nhân dân ta như thế nào? ?Vì sao đời sống nhân dân lại cực khổ? ( Ñòa chuû quan laïi tham nhuõng, toâ thueá, phu dịch nặng nề, địch bệnh, nạn đói) HS đọc “ Quan coi dân... sợ gì”. ? Nhaän xeùt gì veà chính quyeàn phong kieán nhà Nguyễn qua đoạn trích?.( Quan lại tham nhuõng, maát chaát) ?Thái độ của nhân dân đối với chính quyeàn nhaø Nguyeãn ntn? ( Baát bình, noåi dậy đấu tranh) Sử dụng lược đồ. HS đọc SGK phần 2 – Làm bài tập theo mẫu thống kê. (Chia nhóm để trình bày các cuộc khởi nghĩa) -Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa: -Địa bàn hoạt động: -Lực lượng tham gia -Thời gian hoạt động -Keát quaû:. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Caùc cuoäc noåi daäy cuûa nhaân daân. 1. Đời sống nhân dân dưới triều Nguyeãn -Đời sống nhân dân ngày càng cực khoå.. 2. Caùc cuoäc noåi daäy: a. Khởi nghĩa Phan Bá Vành (1821 - 1827) - Căn cứ (Trà Lũ) Nam Định. - Naêm 1827 quaân trieàu trình bao vây khởi nghĩa bị đàn áp. b. Khởi nghĩa Nông Văn Vân (1833 - 1835).
<span class='text_page_counter'>(87)</span> - Ñòa baøn: mieàn nuùi vieät Baéc. - Năm 1835 khởi nghĩa bị dập tắt. c. Khởi nghĩa Lê Văn Khôi (1833 1835) - Ñòa baøn: 6 tænh nam kyø. - 1835 cuộc khởi nghĩa bị dập tắt. d. Khởi nghĩa Cao Bá Quát (18541856) - Ñòa baøn: Haø Noäi. - 1856 khởi nghĩa bị dập tắt.. -HS xác định địa bàn hoạt động của các cuoäc KN. Thaûo luaän : ? Mục đích của các cuộc khởi nghĩa ? ( Choáng chính quyeàn phong kieán, ñòa chuû quan laïi nhaø Nguyeãn) ? Nhận xét địa bàn hoạt động các cuộc Kn? (Khắp cả nước, miền xuôi, miền núi, đồng bằng) ? Vì sao các cuộc KN đều thất bại?( Chính quyền Phong kiến nhà Nguyễn đàn áp, các cuộc Kn nổ ra chưa liên kết được với nhau) ?? Nhieàu cuoäc KN noåi daäy choáng chính quyền Nguyễn nói nên thực trạng XH lúc đó ntn?( Không ổn định, chính quyền suy yeáu maâu thuaãn xaõ hoäi gay gaét). 4. Cuûng coá : - Tóm tắt những nét chính về các cuộc khởi nghĩa nửa đầu thế kỷ XIX? 5. Daën doø: - Hoïc baøi.laøm baøi taäp . - Tìm hieåu baøi 28. Phê duyệt của chuyên môn ******************************. Ngày soạn : 8/ 4/2010. Tuaàn 32 Ngaøy daïy : Tiết 61- Bài 28 : SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC CUỐI THẾ KỶ XVIII - NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX I-Muïc tieâubaøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Sự phát triển cao hơn của nền văn hóa dân tộc với nhiều thể loại phong phú, nhieàu taùc giaû noåi tieáng. - Văn học dân gian phát triển, các thành tựu về hội họa dân gian, kiến trúc..
<span class='text_page_counter'>(88)</span> Sự chuyển biến về khoa học, kỹ thuật, sử học, địa lý, y học, cơ khí đạt những thành tựu đáng kể. 2. Tư tưởng : - Trân trọng, ngưỡng mộ, tự hào đối với những thành tựu văn hóa, khoa học mà ông cha ta đã sáng tạo. - Góp phần hình thành ý thức, thái độ bảo vệ và phát huy của di sản văn hóa. 3. Kyõ naêng : - Rèn kỹ năng miêu tả thành tựu văn hóa có trong bài học. - Quan saùt, phaân tích, trình baøy suy nghó rieâng veà caùc taùc phaåm ngheä thuaät coù trong baøi. II. Thieát bò daïy hoïc : III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : - Thuật lại các cuộc đấu tranh tiêu biểu của nhân dân chống lại triều đình nhà Nguyễn? Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử? 3. Bài mới : GTB : Mặc dù các cuộc khởi nghĩa liên tục bùng nổ vì những chính sách phản động lỗi thời của nhà Nguyễn, nền văn hóa, nghệ thuật phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết.. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ ? Văn học dân gian bao gồm những thể loại nào? ?Văn học viết bằng chữ nôm thời kì này ntn? ? Keå teân moät vaøi taùc giaû, taùc phaåm tieâu bieåu? ?Văn học thời kỳ này phản ánh nội dung gì?. NỘI DUNG CẦN ĐẠT I.Vaên hoïc- Ngheä thuaät 1. Vaên hoïc: - Văn học dân gian: tục ngữ ca dao, truyeän thô daøi, truyeän tieáu laâm. - Văn học viết bằng chữ nôm phát trieån, Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du, Chinh phuï ngaâm khuùc, cung oán ngâm khúc của Hồ Xuân Höông. - Noäi dung: phaûn aùnh saâu saéc cuoäc sống xã hội đương thời, thể hiện taâm tö nguyeän voïng cuûa nhaân daân.. ? Điểm mới trong số tác giả giai đoạn này là gì? ( Xuất hiện thơ nư : Đoàn Thị Ñieåm, Hoà Xuaân Höông) ? Hiện tượng này phản ánh điều gì?( Đấu tranh của người phụ nữ cho quyền sống cô baûn) ? Em haõy trích daãn 1 soá caâu thô hay 1 đoạn thơ của các tác giả nói trên ? 2. Ngheä thuaät: ?Văn nghệ dân gian bao gồm những thể - Văn nghệ dân gian phát triển. loại nào? + Ngheä thuaät saân khaáu, cheøo,.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> ?Quê em có những điệu hát dân gian nào HSQS tranh : Chaên traâu thoåi saùo. ? QS tranh em thấy có những hình ảnh gì? Cảnh 2 chú bé vừa chăn trâu, vừa thoåi saùo noùi leân ñieàu gì? ? Tranh veõ caûnh chaên traâu thoåi saùo noùi leân ñieàu gì? ( SKH/109) ? Keå teân 1 soá tranh daân gian maø em bieát. ?Em có nhận xét gì về đề tài tranh dân gian? ( Mang đậm đà bản sắc dân tộc và truyền thống yêu nước) ?Nêu những thành tựu nổi bật về kiến trúc thời kì này? HSQS H 67,68 kieán truùc chuøa Taây Phöông, Ngoï moân ( Hueá): Nhaän xeùt ? GVgt ( SKH/110, 111) HSQS ảnh chụp 9 tượng đồng ở Huế. ? Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät taïc tượng, đúc đồng?. tuồng, quan họ lý, hát dặm ở miền xuôi, hát lượm hát xoan ở miền núi. + Tranh dân gian mang đậm tính dân tộc, đấu vật, chăn trâu thổi saùo, doøng tranh Ñoâng Hoà. - Kieán truùc: Chuøa Taây Phöông, Ñình Laøng Ñình Baûng (Baéc Ninh).. - Nghệ thuật tạc tượng, dúc đồng raát taøi hoa.. 4. Cuûng coá - Nhận xét về văn học - nghệ thuật thời kỳ này. Phát biểu suy nghĩ của em về các công trình nghệ thuật cuối TK XVIII- nửa đầu TKXIX. 5. Daën doø: - Hoïc baøi, Tìm hieåu phaàn II baøi 28. *************************** Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn : Ngày soạn : 9/ 4/2010. Tuaàn 32 Ngaøy daïy : Tiết 62- Bài 28 : SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC CUỐI THẾ KỶ XVIII - NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Nhận rõ bước tiến quan trọng trong các ngành nghiên cứu, biên soạn lịch sử, địa lyù vaø y hoïc daân toäc. - Một số kỹ thuật phương tây đã được người thợ thủ công Việt Nam tiếp thu nhưng hiệu quả ứng dụng chưa nhiều. 2. Tư tưởng :.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> - Tự hào về di sản và thành tựu khoa học của tiền nhân trong các lĩnh vực lịch sử, địa lý, y học, tự hào về tài năng sáng tạo của người thợ thủ công nước ta ở cuối thế kỷ XVIII, nửa đầu thế kỷ XIX. 3. Kyõ naêng : - Nêu thành tựu đạt được về khoa học, kỹ thuật nước ta cuối TK XVIII - nửa đầu TK XIX . II. Thieát bò daïy hoïc : III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : - Sự phát triển rực rỡ của văn học chữ nôm cuối thế kỷ XVIII nửa đầu thế kỷ XIX nói lên điều gì về ngôn ngữ và văn hóa của dân tộc ta ? - Nghệ thuật nước ta cuối TK XVIII - nửa đầu TK XIX đạt những thành tựu gì? 3. Bài mới : GTB : Cùng với sự phát triển của văn hóa, nghệ thuật, khoa học kỹ thuật ở nước ta thời kỳ này cũng đạt nhiều thành tựu rực rỡ về khoa học kĩ thuật, đặc biệt phải kể tới sự du nhập những kỹ thuật tiên tiến của phương tây. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II. Giaùo duïc,Khoa hoïc-Kó thuaät. 1. Giáo dục, thi cử: ? Giáo dục dưới thời Tây Sơn ntn? - Trieàu Taây Sôn: Quang Trung ban chiếu lập học, mở trường công ở các làng xã, đưa chữ nôm vào thi cử. ?Giáo dục, thi cử triều Nguyễn có gì thay - Thời Nguyễn: Quốc Tử Giám được đổi với triều Tây Sơn? đặt ở Huế, thành lập Tứ Dịch Quán ? Tứ dịch qúan có nhiệm vụ gì? naêm 1836. ?Trong thời kỳ này, sử học nước ta có 2. Sử học, địa lý, y học những tác phẩm nào tiêu biểu? - Sử học: + Taùc phaåm : Trieàu Taây sôn coù boä ? Tác phẩm đại Nam thực lục viết về nội Đại Việt sử kí tiền biên. Triều dung nào?( Gồm 144 quyển, viết về những Nguyễn : Đại nam thực lục, Đại naêm thoáng trò cuûa nhaø Nguyeãn) Nam lieät chuyeän. ? Kể tên các tác giả tiêu biểu trong thời kì naøy?( Leâ Quyù Ñoân vaø Phan Huy Chu)ù +Taùc giaû: Leâ Quyù Ñoân vaø Phan Huy ? Em biết gì về Lê Quí Đôn?( Người Chuù. huyeän Duyeân Haø- Thaùi Bình) hoïc gioûi noåi tiếng 6 tuổi đã biết làm thơ, có trí nhớ kì lạ, ham đọc sách) ? Haõy keå teân 1 soá taùc phaåm noåi tieáng cuûa oâng?.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> ? Trong thời kỳ này, có những tác phẩm tieâu bieåu naøo veà ñòa lyù? ? Y học thời kì này ntn? HSQSH69 : Em coù hieåu bieát gì veà thaày thuốc Lê Hữu Trác ? (SKH/112) ? Hãy nêu những cống hiến của ông đối với nghành y học dân tộc.(quá trình nghiên cứu kết hợp chữa bệnh, ông đã phaùt hieän coâng duïng 305 vò thuoác nam, thu thaäp 2854 phöông thuoác trò beänh. OÂng laø tác giả bộ sách hải thượng y tông tâm lónh.) ? Nêu những thành tựu về kỹ thuật? ? Những thành tựu KH-KT phản ánh điều gì?( ND tiếp thu thành tựu KH-KT của phương tây, chứng tỏ ND có khả năng vươn lên vượt tình trạng đói nghèo) ? Thái độ chính quyền PK nhà Nguyễn đối với sự phát triển đó ntn?( Ngăn cản). - Ñòa lyù: Gia Ñònh thaønh thoâng chí của Trịnh Hoài Đức, nhất thống dư ñòa chí cuûa Leâ Quang Ñònh. - Y hoïc: Thaày thuoác noåi tieáng Leâ Hữu Trác. Tác giả của bộ sách : hải thượng y tông tâm lĩnh.. 3. Những thành tựu về kỹ thuật. - Kỹ thuật làm đồng hồ, kính thiên vaên. Cheá taïo maùy xeû goã, taøu thuûy chạy bằng hơi nước.. 4. Cuûng coá : - Nêu một số thành tựu văn học, nghệ thuật và khoa học, kỹ thuật TKXVIII - XIX. 5. Daën doø: - Hoïc baøi - oân taäp. - Tìm hieåu baøi 29. *************************** Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn : 17/ 3/2012. Tieát 57: OÂN TAÄP CHÖÔNG V. I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Từ thế kỷ XVI - XVIII tình hình chính trị có nhiều biến động..
<span class='text_page_counter'>(92)</span> - Phong trào nông dân khởi nghĩa bùng nổ và lan rộng, tiêu biểu là phong trào Tây Sơn. Tình hình kinh tế, văn hóa có bước phát triển mạnh. 2. Tư tưởng : - Tự hào về tinh thần lao động cần cù sáng tạo của nhân dân trong việc phát triển nền kinh tế, văn hóa đất nước. - Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc chống chế độ phong kiến thối nát, chống giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc. 3. Kyõ naêng : - Hệ thống hóa các kiến thức, phân tích, so sánh các sự kiện lịch sử. II. Thieát bò daïy hoïc : - Bảng thống kê những nét cơ bản về kinh tế, văn hóa, TKXVI - nửa đầu TK XIX. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 2. Kieåm tra : - Đánh giá sự phát triển của sử học, địa lý, y học nước ta. - Những thành tựu khoa học, kỹ thuật của nước ta thời kỳ này phản ánh điều gì? 3. Bài mới : GTB : Trải qua thời kỳ lịch sử từ thế kỷ XVI đến nửa đầu thế kỷ XIX, biết bao những biến cố, thăng trầm đã diễn ra về mọi mặt kinh tế, chính trị,. xã hội. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC ? Nêu biểu hiện sự suy yếu của nhà nước phong kieán taäp quyeàn?( Vua, quan aên chơi sa đoạ, Nội bộ vương triều ><, quan laïi loäng quyeàn boùc loät ND) ? Kể tên những cuộc chiến tranh PK? ? Trình bày những cuộc chiến tranh Nam Baéc Trieàu, Trònh – Nguyeãn? ?Haäu quaû cuûa caùc cuoäc chieán tranh.(Gaây tổn thất nặng nề cho ND, Đất nước bị chia cắt : đàng Trong, đàng ngoài.) ? Phong traøo Taây sôn coù goïi laø cuoäc chieán tranh PK khoâng? Vì sao?( Ñaây laø cuộc KN lớn nhất của nông dân, chống lại sự suy yếu của CĐPK và quân xâm lược) ? Quang Trung đã đạt nền tảng cho việc thống nhất đất nước như thế nào? ? Nêu quá trình lật đổ chính quyền Nguyeãn, Trònh, Leâ?. NỘI DUNG CẦN ĐẠT 1. Sự suy yếu của nhà nước phong kieán taäp quyeàn. - Sự mục nát của triều đình PK, tha hóa của tầng lớp thống trị. - Chieán tranh phong kieán: Nam Baéc Trieàu, Trònh - Nguyeãn.. 2. Quang Trung thống nhất đất nước.. - Lật đổ các tập đoàn phong kiến. + 1777lật đổ chính quyền Nguyễn.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> + 1786 lật đổ chính quyền Trịnh. + 1788 lật đổ chính quyền Lê - Đánh đuổi ngoại xâm Xiêm (1785) Thanh (1789). - Phuïc hoài, phaùt trieån kinh teá, vaên hoùa, cuûng coá quoác phoøng?. ? Phong trào Tây sơn đã đánh tan quân xâm lược nào? ? Sau khi đánh đuổi xong ngoại xâm, Quang Trung coù coáng hieán gì trong coâng cuộc xây dựng đất nước?. ? QT có biện pháp ntn để phục hồi, phát trieån KT-VH, cuûng coá quoác phoøng? 3. Nhà Nguyễn lập lại chế độ ? Nguyễn Ánh đánh bại triều Tây sơn phong kieán taäp quyeàn. vào thời gian nào? ( 1801-1802) ? Nguyeãn AÙnh laäp laïi chính quyeàn phong + Ñaët kinh ñoâ: Phuù Xuaân, laáy quoác kieán taäp quyeàn ra sao ? hieäu : Gia Long. + Tổ chức bộ máy quan lại ở triều ñình vaø caùc ñòa phöông. ?Tình hình kinh teá, vaên hoùa TK XVI - + Ban haønh luaät Gia Long. nửa đầu TK XIX có những đặc điểm gì? 4. Tình hình kinh tế, văn hóa. GV chia HS thaønh 4 nhoùm 2 nhoùm veà kinh tế, 2 nhóm về văn hóa, hoàn thành bảng thống kê theo từng nội dung. Bảng thống kê tình hình kinh tế- văn hoá ở các TK XVI- nửa đầu TK XIX Caùc maët TK XVI-XVII - Đàng ngoài: Trì trệ, Noâng nghieäp bò kìm haõm, CQPK khoâng lo khai hoang, cuûng coá ñeâ ñieàu) - Đàng trong: phát trieån, khai hoang, laäp laøng. -Xuaát hieän nhieàu laøng, Thuû coâng ngheà thuû coâng. nghieäp. Thöông nghieäp. TK XVIII -Vua Quang Trung ban chieáu khuyeán noâng.. - Ngheà thuû coâng được phục hồi dần.. -Xuất hiện nhiều chợ, - Giảm thuế, mở phoá xaù ñoâ thò. cửa ải, thông chợ - Buôn bán với nước búa. ngoài mở rộng, về sau haïn cheá.. Nửa đầu TK XIX - Caùc vua Nguyeãn chuù yù khai hoang, laäp aáp . - Sửa chữa đắp đê không được chú trọng.. -Xuaát hieän nhieàu xưởng thủ công, làng thuû coâng -Ngheà khai thaùc moû được mở rộng. - Nhiều thành thị, thị tứ mới. - Hạn chế buôn bán với người phương tây..
<span class='text_page_counter'>(94)</span> Vaên hoïc - Vaên hoïc, ngheä thuaät - Ban haønh chieáu ngheä daân gian PT maïnh. laäp hoïc, phaùt trieån thuaät - Chữ quốc ngữ ra đời. chữ nôm.. Khoa hoïc – kó thuaät. - VH phát triển rực rỡ. - Ngheä thuaät saân khaáu, cheøo tuoàng tranh daân gian, nhieàu coâng trình kieán truùcnoåi tieáng. - Sử học, địa lí, y học đạt nhiều thành tựu. - Tieáp thu kó thuaät tieân tieán cuûa phöông Taây.. 4. Cuûng coá : - Heä thoáng baøi. 5. Daën doø: - Học bài - ôn tập. Tìm hiểu bài chuẩn bị giờ sau làm bài tập lịch sử. *************************** Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn : 10/ 4/2010. Tuaàn 33 Ngaøy daïy : Tiết 64- LAØM BAØI TẬP LỊCH SỬ ( PHẦN CHƯƠNG VI) I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Hệ thống kiến thức lịch sử Việt Nam từ đầu TK XIX thông qua hệ thống bài taäp. 2. Tư tưởng : - Chính sách của triều đình nhà Nguyễn, không phù hợp với yêu cầu lịch sử nên kinh teá, xaõ hoäi khoâng coù ñieàu kieän phaùt trieån..
<span class='text_page_counter'>(95)</span> - Truyền thống chống áp bức bóc lột của nhân dân ta dưới thời Nguyễn. 3. Kyõ naêng : - Hệ thống hóa các kiến thức, phân tích, so sánh các sự kiện lịch sử. II. Thieát bò daïy hoïc : - Bảng thống kê những nét cơ bản về kinh tế, văn hóa, TKXVI - nửa đầu TK XIX. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : - Kết hợp trong giờ. 3. Bài mới :. Đáp án : B.. 1. Thuyû chieán. 2. Ngoại xâm. 3. PK Xieâm.. HS laøm baøi taäp theo baûng thoáng keâ. HS nhaän xeùt, GV keát luaän.. Bài tâp 1 : Người chỉ huy nghĩa quân đánh trận Rạch GầmXoài Mút là: A.Nguyeân Nhaïc B.Nguyeãn Hueä C. Nguyễn Lữ D.Caû 3 anh em Taây Sôn Bài tập 2: Điền vào chỗ………………với những từ thích hợp,ý nghĩa chiến thắng trận Rạch Gầm-Xoài Mút: “Trận Rạch Gầm-Xoài Mút là một trong những trận …(1)… lớn nhất trong lịch sử chống …(2)…….của dân tộc ta,đập tan âm mưu xâm lược của…(3)….” Bài tập 3: bảng thống kê cuộc khởi nghĩa nông dân từ đầu thế kỷ XVI đến giữa thế kỷ XIX Soá T T. Tên cuộc khởi nghóa. Lãnh đạo. Thời gian. Keát quaû.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> Đáp án : D. Đáp án : Nối Avới 4. Nối Bvới 6. Nối Cvới 2. Nối Dvới 1. Nối Evới 3,7.. Đáp án : B. Bài tập 4 : Trình bày những hiểu biết về tổ chức chính quyền và chính sách đối ngoại của nhà Nguyễn? - Trình baøy trieàu ñình trung öông vaø chính quyeàn,ñòa phöông - Luaät phaùp. - Quân đội. - Chính sách ngoại giao. Bài tập 5 : Khởi nghĩa Tây Sơn được gọi là “Phong trào Tây Sôn” vì: A.Các thủ lĩnh xuất thân từ tầng lóp nông dân. B.Lực lượng tham gia khởi nghĩa đông đảo nhất là nông dân. C.Mục tiêu đấu tranh giành quyền lợi cho nông dân. D.Caû 3 yù nghóa treân. Bài tập 6: Nối kết sự kiện thể hiện việc làm xây dựng đất nước của Quang Trung trên các lĩnh vực: A.Noâng nghieäp B.Thuû coâng nghieäp C.Thöông nghieäp D.Văn hoá E.Giaùo duïc G.Ngoại giao. 1.Cho dịch sách chữ Hán sang chữ Noâm. 2.Mở cửa ải để trao đổi buôn bán với nhà Thanh 3.Mở trường học đến tận xã. 4.Ban chieáu khuyeán noâng 5.Vừa mềm dẻo,vừa kiên quyết đối với nhà Thanh 6.Giảm nhẹ nhiều loại thuế 7.Ban chieáu laäp hoïc 8.Tiếp tục thi hành chế độ quân dịch. Bài tập 7: Nhà Nguyễn được thành lập vào thời gian nào? A. Naêm 1801 B .Naêm 1802 C. Naêm 1806 D.Naêm 1812. 4. Cuûng coá : - Hệ thống bài. Nhận xét giờ. 5. Daën doø: - Hoïc baøi - oân taäp. Tìm hieåu baøi 30. *************************** Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn : 16/ 4/2010.. Tuaàn 34.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Ngaøy daïy :. Tieát 65- BAØI 30: TOÅNG KEÁT. I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Hệ thống kiến thức lịch sử thế giới của chế độ phong kiến phương Đông và phương Tây thấy được sự khác nhau giữa xã hội phong kiến phương Đông và phöông Taây. - Về lịch sử Việt Nam: giúp HS thấy được quá trình phát triển của lịch sử Việt Nam từ thế kỷ X đến nửa đầu thế kỷ XIX với nhiều biến cố lịch sử. 2. Tư tưởng : - Giáo dục HS ý thức trân trọng những thành tựu mà nhân loại đã đạt được trong thời trung đại. - Giáo dục lòng tự hào về quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. 3. Kyõ naêng : - Hệ thống hóa các kiến thức, phân tích, so sánh các sự kiện lịch sử. II. Thieát bò daïy hoïc : - Baûng phuï. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : - Kết hợp trong giờ. 3. Bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ ? Xã hội phong kiến được hình và phát trieån nhö theá naøo? ? Cơ sở kinh tế của xã hội PK là gì? ? Caùc giai caáp cô baûn cuûa xaõ hoäi phong kieán laø gì? ? Theå cheá chính trò cuûa xaõ hoäi phong kieán laø gì? HS laøm baøi taäp theo baûng thoáng keâ (Sử dụng bảng phụ ở bài 7) ?Trình bày những nét giống và khác nhau giữa xã hội phong kiến phương Ñoâng vaø phöông Taây?( Xaõ hoäi, Kinh teá). NỘI DUNG CẦN ĐẠT 1. Những nét lớn về chế độ phong kieán - Hình thành trên sự tan rã của xã hội cổ đại. - Cơ sở kinh tế : nông nghiệp. - Giai caáp cô baûn: + Phöông Ñoâng : ñòa chuû, noâng daân. + Phöông Taây : Laõnh chuùa, noâng noâ. - Theå cheá chính trò: quaân chuû chuyeân cheá. 2. Sự khác nhau giữa xã hội phong kieán phöông ñoâng vaø xaõ hoäi phong kiến ở châu âu. - Xaõ hoäi phong kieán phöông ñoâng ra đời sớm và tồn tại lâu hơn so với xã hoäi phong kieán chaâu aâu..
<span class='text_page_counter'>(98)</span> ?Chế độ quân chủ ở phương đông có gì khác so với phương tây?. ? Từ cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán TKX đến cuộc kháng chiến chống quân XL Thanh có những gương anh huøng tieâu bieåu naøo? Sử dụng bảng phụ- HS làm bài tập. Trieàu đại ÑinhTieàn Leâ Lyù Traàn Leâ sô Taây sôn Nguyeãn. Noâng nghieäp. TCN. Thöông nghieäp. HS làm bài tập hoàn thiện bảng thống keâ. Triều đại G dục, Sử KH-KT hoïc, ñòa lí Ngheä thuaät. Kinh teá : +Phöông ñoâng: saûn xuaát noâng nghieäp laø chuû yeáu, KT coâng thöông nghieäp khoâng phaùt trieån. +Phöông taây: sau TK XI thaønh thò trung đại xuất hiện. - Thể chế nhà nước : +Phương đông: vua có quyền lực tối cao. +Phương tây: quyền lực của vua bị hạn chế trong lãnh địa. Thế kỷ XV XVI là giai đoạn suy vong, CNTB dần hình thaønh trong loøng xaõ hoäi phong kieán ñang suy taøn. 3. Hãy nêu tên các vị anh hùng đã có công và dương cao ngọn cờ đấu tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập cho tổ quốc. - Ngô Quyền, Lê Hoàn, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng đạo, Trần Thái Tông, Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Quang Trung. 4. Sự phát triển kinh tế nước ta từ TK X đến nửa đầu TK XIX .. 5. Văn hoá VN từ TKX đến nửa đầu TK XIX..
<span class='text_page_counter'>(99)</span> Ñinh-Tieàn Leâ Lyù Traàn Leâ Sô Nguyeãn 4. Cuûng coá : - Hệ thống bài. Nhận xét giờ. 5. Daën doø: - Hoïc baøi - oân taäp. *************************** Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn :. Ngày soạn: 20/4/2010 Ngaøy daïy:. Tuaàn 34 Tiết 66 : LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG.
<span class='text_page_counter'>(100)</span> I.Muïc tieâu baøi hoïc 1.Kiến thức : HS nắm được : -Mối quan hệ giữa lịch sử dân tộc với lịch sử địa phương. -Nắm được những hoạt động phối hợp của nhân dân Phú Thọ với nhân dân cả nước chống giặc Mông Nguyên. 2.Tư tưởng: - Trân trọng hành động yêu nước của các dân binh ở Phú Thọ trong cuộc kháng chieán choáng Moâng-Nguyeân. - Giáo dục lòng tự hào dân tộc. 3.Kó naêng: - Rèn luyện kĩ năng nhận định, đánh giá tư tưởng, hành động của các nhân vật lịch sử. II.Phöông tieän daïy hoïc - Tư liệu lịch sử tỉnh Phú Thọ. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 8A : 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3.Bài mới : Nhân dân Phú Thọ tham gia cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên và quân Minh xâm lược ( Từ TKXIII đến đầu TKXV) I.Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Moâng-Nguyeân. 1.Tham gia cuộc kháng chiến lần thứ nhất ? Nhắc lại thời gian XL nước ta chống quân Mông cổ xâm lược (1258) của quân Mông cổ lần 1? Quân - 1/1258 Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy 3 vạn Mông cổ tiến vào nước ta theo quân từ Vân Nam theo Sông Hồng XL Đại đường nào ? Do ai chỉ huy? Vieät. ? Quân dân nhà Trần đã trống - Quân đội nhà Trần chặn giặc ở Bạch Hạc traû ntn? ( Việt Trì), sau đó lui về XD phòng tuyến ở Bình Leä Nguyeân. -Quân Mông cổ chiếm được Thăng Long bị bỏ trống, lâm vào tình trạng thiếu lương thực. - Quân nhà Trần phản công ở Đông Bộ đầu quaân Moâng coå phaûi ruùt theo soâng Hoàng veà ? Khi quaân Moâng coå ruùt quaân Vaân Nam. dân nhà Trần đã làm gì? - Chủ trại Quy Hoá là Hà Bổng chỉ huy quân GV : Quy Hoá dải đất dọc 2 bờ chặn đánh quân Mông cổ. sông Hồng, Hữu ngạn là thuộc Hưng Hoá huyện Tam Nông . 2.Tham gia cuộc kháng chiến lần thứ nhất.
<span class='text_page_counter'>(101)</span> ? Sau thaát baïi laàn 1 vua Nguyeân có từ bỏ âm mưu XL nước ta khoâng ? ? Cuoäc XL laàn 2 do ai laõnh đạo ? Tiến theo các đương naøo ?. chống quân Mông cổ xâm lược (1285). - Đầu 1285 Thoát Hoan đem 50 vạn quân xâm lược nước ta lần 2. - Một cánh quân do Nạp Tốc Lạt Đinh từ Vân Nam theo soâng chaûy, soâng Loâ qua Phuù Thoï. - Quân giặc chiếm được Thăng long nhưng cũng rơi vào cảnh vườn không nhà trống . - Quaân nhaø Traàn phaûn coâng buoäc quaân giaëc ruùt chaïy, caùnh quaân do Naïp Toác Laït Ñinh theo sông chảy, sông Lô rút chạy về nước. - Phụ đạo huyện Phù Ninh là Hà Đặc cùng Hà Chương đem dân binh đón đánh ở Cự Đà ( Quân dân Phú thọ đã hợp tác Phuø Ninh). choáng quaân Moâng coå ntn? - Haø Ñaëc hi sinh, Haø Chöông bò baét, oâng duøng mưu lấy cờ hiệu của tướng giặc nộp cho triều đình, quân ta dùng cờ hiệu lọt vào trại giặcg, đánh bất ngờ, tướng giặc là Trương Hiển đầu haøng. 3.Tham gia cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân Mông cổ xâm lược (1287-1288) - 12/1287 Thoát Hoan đem 30 vạn quân, chia ? Lần 3 quân Nguyeen XL nước làm 3 mũi đanh Đại Việt. ta theo các đường nào ? Do ai - Trương Văn Hổ có nhiệm vụ chỉ huy đoàn chæ huy? thuyeàn Löông. ? Lần 3 ngoài thuyền chiến quân Nguyên còn đem theo gì ? - Quân nhà Trần đã đánh tan đoàn thuyền lương ở trận Vân Đồn( Quảng Ninh),Quân cuûa OÂ Maõ Nhi bò tieeu dieät baèng traän ñòa coïc ngầm ở sông Bạch Đằng, khiến Thoát hoan phaûi cho quaân ruùt khoûi haêng long leân Vaïn kiếp, để từ đó rút quân theo 2 đường Thuỷ, bộ về nước. - 4/1288 quaân Nguyeân ruùt, quaân do AÙo Loã Xíchchỉ huy đến Thổ Tang bị dân binh Phùng Lộc Hộ mai phục đánh tơi tả, quân giặc rút đến Cao Xá( Lâm Thao)bị quân Phùng Lộc Hoä ñuoåi kòp, taïi ñaây daân binh Cao xaù phoái hợp đánh địch. Phùng Lộc Hộ hi sinh..
<span class='text_page_counter'>(102)</span> 4. Cuûng coá. - Kể tên các trận đánh tiêu biểu diễn ra trên đất Phú Thọ trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên. - Keå teân caùc taám göông tieâu bieåu cuûa nhaân daân caùc daân toäc Phuù Thoï trong cuoäc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên. 5. Hướng dẫn về nhà. - Sưu tầm những truyện kể liên quan đến các nhân vật lịch sử trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên và quân Minh. ************************************* Phê duyệt của chuyên môn. Ngày soạn: 22/4/2010 Ngaøy daïy:. Tuaàn 35 Tiết 67 : LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG. I.Muïc tieâu baøi hoïc 1.Kiến thức : HS nắm được : -Mối quan hệ giữa lịch sử dân tộc với lịch sử địa phương..
<span class='text_page_counter'>(103)</span> -Nắm được những hoạt động phối hợp của nhân dân Phú Thọ với nhân dân cả nước chống giặc Minh. 2.Tư tưởng: - Trân trọng hành động yêu nước của các dân binh ở Phú Thọ trong cuộc kháng chieán choáng Minh ñoâ hoä. - Giáo dục lòng tự hào dân tộc. 3.Kó naêng: - Rèn luyện kĩ năng nhận định, đánh giá tư tưởng, hành động của các nhân vật lịch sử. II.Phöông tieän daïy hoïc - Tư liệu lịch sử tỉnh Phú Thọ. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 8A : 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3.Bài mới : Nhân dân Phú Thọ tham gia cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên và quân Minh xâm lược ( Từ TKXIII đến đầu TKXV) II. Tham gia cuoäc khaùng chieán choáng quân Minh xâm lược ( Thế kỉ XV) ?Quân Minh xâm lược nước ta 1 Hưởng ứng cuộc khở nghĩa Lam Sơn. trong hoàn cảnh nào ? Kết quả của - 1406 nhân triều Hồ suy yếu, quân Minh cuoäc XL? đem quân xâm lược và đô hộ nước ta. - 17/2/1418 Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở HS đọc tài liệu. Lam Sôn. ? Hưởng ứng cuộc KN Lam Sơn , - Hưởng ứng cuộc KN có Đinh Công Mộc đất Phú Thọ có ai tham gia? ở Thạch Khoán ( Thanh Sơn), ông lãnh đạo dân binh ở Thanh Sơn, Thanh Thuỷ chống quân Minh đến cướp phá bản làng. Đinh Công Mộc được vua Lê - Đinh Công Mộc được vua Lê Thái Tổ phong cho chức gì ? phong chức Vũ quận Công. - Ông được nhân dân dựng đền thờ ở 5 laøng thuoäc Thanh Sôn, Thanh Thuyû. 2. Chiến thắng quân Minh ở cầu Xa Lộc vaø thaønh Tam Giang. a. Chiến thắng quân Minh ở cầu Xa Lộc. - Cuoái 1426 Ñoâ Ty Vaân Nam laø Vöông An ? Traän Xa Loäc do ai chæ huy? Ta Laõo chæ huy 1 vaïn quaân tieáp vieän theo đánh bằng cách nào ? Kết quả? đường Thiên lí từ Vân Nam xuống Đông Quan. - Quaân ta coù 3000 quaân do Phaïm Vaên Xaûo.
<span class='text_page_counter'>(104)</span> và Lê Khả bí mật mai phục ở cánh rừng làng Sơn Dương, Tứ xã ( Lâm Thao). - Một đạo quân nhỏ do Lý Triện chỉ huy đón đánh địch tại núi Đọi Đèn( Điêu Löông- Caåm Kheâ). Thaáy quaân Lyù Trieän ít, Vöông An Laõo chuû quan thuùc quaân tieán mau. Khi quân giặc đến cầu Xa Lộc bị ta mai phục chặn đánh. - Keát quaû : Gieát hôn 1000 teân giaëc, ñòch rút vào thành Tam Giang, sau đó rút quân không giám tiếp viện nữa. b.Chiến thắng quân Minh ở thành Tam ? Thành Tam Giang được đóng ở Giang. đâu ? Lực lượng địch ở Tam Giang - Thành Tam Giang ở gò Dền giữa cánh đồng Dục Mĩ( Cao Xá, Lâm Thao) có hơn ntn? 1000 quaân do Löu Thanh chæ huy. Thaønh án ngữ con đường thiên lí từ Vân Nam về Ñoâng quan. - Sau thất bại ở Xa Lộc, lại nghe tin quân Vöông Thoâng bò ta bao vaây, quaân Minh ? Trước tình hình đó Lê Lợi đã có đóng ở Tam Giang hoang mang, lo sợ. - Lê Lợi cử Nguyễn Trãi đến Tam Giang quyeát ñònh ntn? duï haøng. -4/1427 quaân ta vaây kín taønh Tam Giang. Chieán thaéng Xa Loäc, Tam Giang Lưu Thanh mở cửa xin hàng. coù yù nghóa ntn? 4. Cuûng coá. - Kể tên các trận đánh tiêu biểu diễn ra trên đất Phú Thọ trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh 5. Hướng dẫn về nhà : Sưu tầm những truyện kể liên quan đến các nhân vật lịch sử , các di tích LS-VH, danh nhân văn hoá , lễ hội ở địa phương. ************************************* Phê duyệt của chuyên môn Ngày soạn: 23/4/2010 Ngaøy daïy:. Tuaàn 35. Tiết 68 : LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG. I.Muïc tieâu baøi hoïc 1.Kiến thức : - Học sinh dựa vào những hiểu biết của mình về lịch sử địa phương viết bài thực hành tìm hiểu những nét tiêu biểu và nghề thủ công truyền thống của nhân dân Phuù Tho.ï.
<span class='text_page_counter'>(105)</span> 2.Tư tưởng: - Trân trọng hành động yêu nước của các dân binh ở Phú Thọ trong cuộc kháng chieán choáng Moâng-Nguyeân. - Giáo dục lòng tự hào dân tộc. 3.Kó naêng: - Rèn luyện kĩ năng nhận định, đánh giá tư tưởng, hành động của các nhân vật lịch sử. II.Phöông tieän daïy hoïc - Tư liệu lịch sử tỉnh Phú Thọ. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 8A : 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3.Bài mới : Thực hành : Tìm hiểu những nét văn hoá tiêu biểu và nghề thủ công truyền thoáng cuûa ñòa phöông. Nội dung : Bài thực hành viết trong 45 phút, Dựa vào những hiểu biết của bản thân về lịch sử địa phương và các tài liệu LS có liên quan hãy sưu tầm và giới thieäu veà : 1. Các di tích lịch sử-văn hoá ở địa phương và các câu truyện có liên quan đến các di tích lịch sử – văn hoá . 2. Danh nhân văn hoá tiêu biểu ở địa phương. 3. Các lễ hội văn hoá truyền thống ở địa phương . 4. Nghề thủ công truyền thống ở địa phương. Lưu ý : ( Có thể ở địa phương hoặc địa bàn tỉnh Phú Thọ). 4. Cuûng coá : - Heä thoáng baøi. 5. Hướng dẫn về nhà. - Ôn tập phần kiến thức LSVN từ TK XV đến TK XVIII. ************************* Phê duyệt của chuyên môn Kí duyeät giaùo aùn : Ngày soạn : 24/ 4/2010. Ngaøy daïy :. Tuaàn 36 Tieát 69 - OÂN TAÄP. I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1. Kiến thức : Học sinh nắm được : - Kiến thức phần LS Việt Nam từ TK XV đến thế kỉ XVIII. 2. Tư tưởng :.
<span class='text_page_counter'>(106)</span> - Giáo dục HS ý thức trân trọng những thành tựu mà nhân loại đã đạt được trong thời trung đại. - Giáo dục lòng tự hào về quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. 3. Kyõ naêng : - Hệ thống hóa các kiến thức, phân tích, so sánh các sự kiện lịch sử. - Reøn luyeän kyõ naêng tö duy cuûa hoïc sinh. - Kyõ naêng thoáng keâ veà tình hình kinh teá, xaõ hoäi caùc theá kyû XV - XIX. II. Thieát bò daïy hoïc : Baûng phuï III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A: 2. Kieåm tra : - Kết hợp trong giờ. 3. Bài mới : GTB : Ôn tập, thống kê những nét chính về sự phát triển kinh tế, văn hóa từ thế kỷ X đến nửa đầu thế kỷ XIX I. Tình hình chính trị từ TK XV đếnTK XVI. HS laøm baøi taäp theo baûng thoáng keâ. Triều đại. Leâ sô. TK XVI-XVIII. Nửa đầu TK XIX.. II. Tình hình kinh tế- Văn hoá. HS laøm baøi taäp theo baûng thoáng keâ.. Noäi dung Noâng nghieäp. Thuû coâng nghieäp. Các giai đoạn và những điểm mới Ngoâ Ñinh Theá kyû Lyù - Traàn Leâ sô Trieàu Leâ XVI-XVIII Khuyeán Ruộng đất Thực hiện Đàng ngoài khích SX. tự cày, xuất phép bò trì treä, TC caøy tòch hieän nhieàu quaân kìm haõm. ñieàn.Chuù ñieàn trang ñieàn, Đàng trong trọng đào thaùi aáp. thaønh laäp phaùt trieån veùt keânh caùc cô vua Quang möông. quan Trung ban khuyeán chieáukhuyeá nông sứ. n noâng XD moät soá Xuaát hieän 36phường Nhiều làng xưởng thủ nghề gốm thuû coâng thuû coâng coâng cuûa baùt traøng. ở Thăng nhà nước. Xuất hiện Long.. Nửa đầu theá kyû XIX Khai hoang lập ấp, đồn ñieàn. Việc sửa ñaép ñeâ khoâng chuù troïng.. Mở rộng khai thaùc moû..
<span class='text_page_counter'>(107)</span> Caùc ngheà thuû coâng coå truyeàn phaùt trieån Thöông Đúc tiền nghieäp đồng để löu haønh. Xuaát hieän trung taâm buoân baùn và chợ laøng queâ. Vaên hoùa, Vaên hoùa ngheä thuaät, daân toäc laø giaùo duïc chuû yeáu. Giaùo duïc chöa phaùt trieån.. Khoa hoïc kyõ thuaät. Cuïc Baùch Taùc. Đẩy mạnh ngoại thöông. Thaêng long laø trung taâm kinh teá saàm uaát.. Nhieàu laøng thuû coâng.. Khuyeán khích mở chợ. Haïn cheá buoân baùn với người nước ngoài. Caùc taùc Mở nhiều phaåm vaên trường, hoùa tieâu khuyeán bieåu . khích thi Xây dựng cử.VH quốc tử chữ nôm giaùm giữ vị trí quantroïng Cô quan Nhieàu taùc chuyên viết phẩm sử sử ra đời. hoïc, ñòa Thầy thuốc lý, toán noåi tieáng hoïc Tueä Tónh. Xuaát hieän ñoâ thò phoá xaù. Giaûm thueá mở cửa thoâng thương chợ buùa. Chữ quốc ngữ ra đời. Ban chieáu laäp hoïc. Ngheä thuaät saân khaáu ña daïng, phong phuù. Cheá taïo vuõ khí. Phaùt trieån caùc laøng ngheà thuû coâng.. 4. Cuûng coá : Hệ thống hoá bài. 5. Hướng dẫn về nhà : - Học bài, ôn tập giờ sau kiểm tra học kì. ********************************** Phê duyệt của chuyên môn. Nhieàu thaønh thò, thị tứ mọc. Haïn cheábuoân bán với các nước phöông taây Vaên hoïc phaùt trieån rực rỡ. Nhieàu coâng trình kieán thức đồ sộ, noåi tieáng.. Ngày soạn: 24/4/2010 Tuaàn 37 Ngaøy daïy: Tieát 70 : LAØM BAØI KIEÅM TRA HOÏC KÌ II (1 TIEÁT) I.Muïc tieâu baøi hoïc 1.Kiến thức : - HS vận dụng kiến thức đã học ở học kì II vào làm bài kiểm tra . Qua đó GV đánh giá KQ học tập bộ môn của HS học kì II qua việc nhận biết , thông hiểu và vận dụng kiến thức đã học để làm bài ..
<span class='text_page_counter'>(108)</span> 2.Tư tưởng -GD học sinh ý thức tự giác ,độc lập suy nghĩ làm bài 3.Kó naêng: Khái quát kiến thức đã học một cách có hệ thống. II.Phöông tieän daïy hoïc : - Đề bài kiểm tra. III. Hoạt động dạy học : 1. Tổ chức : 7A : 2. Kieåm tra : Giaáy kieåm tra cuûa HS . 3. Bài mới : ( Đề đáp án kiểm tra của phòng giáo dục) 4. Cuûng coá. - Heä thoáng baøi. 5. Hướng dẫn dặn dò. - Học ôn lại các kiến thức đã học ở cả năm. *****************************.
<span class='text_page_counter'>(109)</span> Tuaàn 34-Tieát 67 THI HOÏC KYØ II Soạn: 2006-2007 Daïy: ĐỀ THI I. TRAÉC NGHIEÄM (3ñ) Câu 1: Điền các sự kiện lịch sử theo các mốc thời gian (1đ) Thời gian Sự kiện 1771 1777 1785 1786 1789 Câu 2: Hãy nối các ý ở cột A với ý ở cột B sao cho đúng (1đ) Coät A Trả lời Coät B 1. Giữa năm 1784 a. Nguyeãn Hueä taán coâng quaân Xieâm 2. đầu 1/1785 b. Huyeän Chaâu Thaønh, Tieàn Giang 3. 19/1/1785 c. Nguyeãn Hueä taán coâng vaøo Gia Ñình. 4. Rạch Gầm - Xoài Mút d. quân xiêm xâm lược nước ta. Câu 3: Khoanh tròn chữ cái đầu câu trả lời đúng trong các câu dưới đây về chính sách cai trị của nhà Nguyễn trong nửa đầu thế kỷ XIX (1đ) a. Xây dựng nhà nước quân chủ tập quyền từ trung ương đến địa phương. b. Nhà Nguyễn cai trị bằng luật pháp như các triều đại khác. c. Nhà Nguyễn mở rộng quan hệ ngoại giao với nhiều nước khác. d. Nhà Nguyễn chỉ thuần phục nhà Thanh (TQ) khước từ tiếp xúc với các nước phöông taây. e. Nhà Nguyễn chú ý việc khai hoang, lập ấp, lập đồn điền. f. Chính sách ruộng đất của nhà Nguyễn không còn tác dụng vì địa chủ chiếm đoạt nhiều ruộng đất của nông dân. g. Nhaø Nguyeãn chuù yù phaùt trieån coâng thöông nghieäp..
<span class='text_page_counter'>(110)</span> II. TỰ LUẬN (7Đ) Câu 1: Em hãy trình bày cuộc tiến quân của Quang Trung đại phá quân Thanh vaøo dòp teát Kyû Daäu 1789 (4ñ) Câu 2: Vua Quang Trung có những chính sách gì để phục hồi, phát triển kinh tế, oån ñònh xaõ hoäi vaø phaùt trieån vaên hoùa daân toäc (2ñ) Câu 3: Kể tên 3 cuộc khởi nghĩa lớn ở nửa đầu thế kỷ XIX (1đ). Tuaàn 34 - 35 LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG Tieát 68 - 69 VAÊN HOÙA OÙC - EO Soạn: 01/05/08 Daïy: 08/05/08 I. Muïc tieâu : - HS hiểu được nền văn hóa Kiên Giang. - Ở gò Óc Eo các khảo cổ học đã tìm thấy những hiện vật gì. - Văn hóa Óc Eo đã kết hợp những truyền thống văn hóa, Kiên Giang tô điểm theâm cho neàn vaên hoùa daân toäc. II Phöông tieän daïy hoïc: - Tranh aûnh. - Taøi lieäu tham khaûo. III. Baøi hoïc: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới: Phöông phaùp Noäi dung KTBS - Ở Óc Eo Cát Bà khảo cổ 1/. Thaønh OÙc Eo. đã tìm thấy hiện vật gì? - Một loại di tich kiến trúc gạch đá có neàn hình vuoâng, moät vaøi haït chuoãi vaø mảnh vàng thu lượm ở những lớp đất treân. - Kiến trúc gạch đá..
<span class='text_page_counter'>(111)</span> -Trên cơ sở nào các nhà khaûo coå Nam - Lô - Reâ cho rằng trên cánh đồng Giồng Cát, Giồng Xoài có một thành cổ bị vùi lấp dưới lòng đất? - Ở Kiên Giang có những di saûn coå naøo thuoäc vaên hoùa OÙc Eo?. Căn cứ vào đâu nói rằng thủ công nghiệp ở Óc Eo đã phaùt trieån?. Vì sao noùi ngheà thuû coâng nghiệp kim hoàn là nghề thủ công phát triển nhất ở Óc Eo? Căn cứ vào đâu để có thể cho rằng hoạt động buôn bán ở Óc Eo đã phát triển roäng ra nhieàu nôi treân theá giới?. Ñaëc ñieåm cö truù cuûa caùc daân cư cổ ở Óc Eo?. Ñaëc ñieåm xaõ hoäi OÙc Eo? Xaõ hoäi OÙc Eo bao goàm những tầng lớp nào?. - Daáu tích daân cö coå, coïc nhaø saøn, keânh dẫn nước. - Thành hình chữ nhật bao kín một khoảng đất 450ha trên cánh đồng Giồng Cát, Giồng Xoài, có một thành cổ đã bị vùi lấp trong lòng đất. - Các di chỉ ở Kiên Giang là đền chùa, goïi chung laø vaên hoùa OÙc Eo maø trung taâm laø thaønh coå OÙc Eo. 2/. Caùc ngheà thuû coâng vaø buoân baùn. - Các nhà khảo cổ tìm thấy nhiều đồ trang sức, nghề gốm, nung gạch, đẻo đá, tạc tượng, xây dựng, mộc, đóng thuyền, luyeän kim, naáu thuûy tinh, chaïm troã. Ñaëc biệt là nghề kim hoàn phát triển khá cao. Vì chất liệu là vàng, bạc đá quý, là nghề thuû coâng tieâu bieåu. - Hoạt động buôn bán trên vùng rộng lớn ở Đông Nam Á , có các di tích ở Ấn Độ, La Maõ, Trung Quoác … (Ba Tö). 3/. Xaõ hoäi OÙc Eo. - Ñaëc ñieåm cö truù cuûa daân cö coå OÙc Eo laø xây dựng nên những khu dân cư, tụ điểm giao thoâng cuûa caùc keânh raïch. - Một bộ phận sinh sống ven đồi núi. - Một số khác sống ở ven các con kênh. - Xã hội Óc Eo bao gồm nhiều tầng lớp, nhiều ngành nghề trong sản xuất hoạt động sản xuất gồm 2 tầng lớp: tầng lớp thống trị: có thẻ là đại vương, lãnh chúa, quý tộc, tăng lữ; tầng lớp bị trị là những người nông dân thợ thủ công và nô tỳ. 4/. Kieán truùc vaø toân giaùo. - Óc Eo là thành quả những nỗ lực chung của cộng đồng người đương thời chinh phuïc vuøng sinh taàng ven bieån taïo neân moät xaõ hoäi phaùt trieån. - Có nhiều vết tích tôn giáo mà đậm nét là Ấn Độ giáo và phật giáo nghệ thuật tạc tượng ở trình độ cao đặc điểm là pho tượng Vishan ở sườn núi Ba Thê cao.
<span class='text_page_counter'>(112)</span> 3,3m. 5/. Vaên hoùa OÙc Eo suy taøn, yù nghóa lòch Văn hóa Óc Eo đã kết hợp sử của nó: với truyền thông của văn - Từ thế kỷ VII trở đi cả vùng trở thành hóa nào? (là kết quả của sự hoang vu, không có dấu vết cư trú của hoäi tuï 2 truyeàn thoáng vaên daân cö naøo? hóa lớn, văn hóa truyền - Văn hóa Óc Eo đã đánh dấu một thời thống Đồng Nai tại chỗ và kỳ phát triển rực rỡ của đồng bằng sông văn hóa truyền thống Ấn Độ Cửu Long. ngoại nhập) Những thành tựu văn hóa của nó để lại Ñaëc ñieåm kieán truùc vaø toân đã góp phần làm phong phú văn hóa dân giaùo trong neàn vaên hoùa OÙc tộc, dân cư đồng bằng sông Cửu Long, Eo? vinh dự có nền văn hóa Óc Eo.. Những đóng góp của nền văn hóa Óc Eo cho nước ta vaø Ñoâng Nam AÙ? IV. Cuûng coá : - Ở Óc Eo, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy những gì? - Ở Kiên Giang có di chỉ khảo cổ nào thuộc văn hóa Óc Eo? - Căn cứ vào đâu để có thể cho rằng hoạt động buôn bán ở Óc Eo phát triển rộng ra nhiều nước trên thế giới. V. Daën doø: Học bài, soạn bài. Phê duyệt của chuyên môn. Tuaàn 35-Tieát 70 Soạn:07/05/08 Daïy: 13/05/08. NHỮNG DI CHỈ KHẢO CỔ THUỘC VĂN HÓA ÓC EO Ở KIÊN GIANG.
<span class='text_page_counter'>(113)</span> I. Muïc tieâu : - Cho học sinh nắm được một số di khảo cổ như: Đền Chùa, Cạnh Đền, Gồng Đa, Moáp Giaây. - Cho học sinh thấy được một số kiến thức cổ. - Các em tự hào về nền văn hóa quê hương. II. Theát keá daïy hoïc: - Tranh söu taàm, baûng phuï. III. Bài mới:. Phöông phaùp - Các nhà khảo cổ đã chứng minh di chuû khaûo coå thuoäc vaên hoùa OÙc Eo ở Kiên Giang có nền chùa? - Trong nền chùa đó có các di chỉ naøo?. Cạnh đềnn nằm ở đâu? Có di chỉ nào đáng chú ý?. Liếp là gì? Trên liếp người ta tìm thaáy gì?. Noäi dung 1/. Đền chùa: Di chæ naøy caùch thò xaõ Raïch Giaù 12km về phía Bắc, di chỉ này có các loại: + Di chæ cö truù: coù nhieàu coïc goã, saøn goã, vaän duïng baèng goám + Di chæ kieán truùc. + Kiến trúc đá lớn nhất trong văn hóa Óc Eo được phát hiện đến nay có nhiều dấu vết gạch được tìm thấy. + Di chỉ mai táng: với nhiều mộ táng đã khai quật trên nền chùa và những gò đá xung quanh. - Nhóm mộ lớn: - Nhoùm moä nhoû: hieän vaät trong moä goàm caáu truùc, moä, than, xöông maûnh, gốm đá quý, vàng lá, hạt lúa cổ được tìm thaáy. 2/. Cạnh đền: - Đền vua: tên gọi là gò đất mang nhiều khối đá hoa cương và gạch cổ xung quanh có nhiều gò nhỏ. Vùng đất thấp dưới là dấu vết cư trú nhà sàn trong khu vực này có loại gốm vụn Óc Eo laø phoå bieán. - Liếp: vùng cạnh đền có nhiều lớp đất bỏ hoang lâu đời, liêp là những vòng đất song song với nhau bởi những mương tập hợp thành từng khu, trên các liếp người ta tìm thấy một số mảnh goám. - Kinh Chín Hueä: caùch Raïch Giaù khoảng 23km về phía tây, gồm một gò. KTBS.
<span class='text_page_counter'>(114)</span> đất thấp khoảng 0,5m bao quanh gò đất rải đầy.. Kinh Chín Huệ ở đâu? Trên đó ta tìm thaáy gì? IV. Cuûng coá : - Những di chỉ nào thuộc văn hóa Óc Eo ở Kiên Giang? - Đặc điểm của các di chỉ đó là gì? V. Daën doø: - Hoïc baøi, tìm hieåu theâm veà vaên hoùa OÙc Eo Kieân Giang. - Söu taàm tranh aûnh, hieän vaät coù lieân quan. Heát.
<span class='text_page_counter'>(115)</span>