Cấp cứu người bị sốc phản vệ
Dị ứng là sự quá mẫn cảm với một chất nào đó (gọi là dị ứng nguyên) thường
không được xem là có hại. Dị ứng gây ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng lại với dị
ứng nguyên như thể đó là một chất độc hại lan truyền khắp cơ thể. Sự phản ứng cực độ
nhất gọi chính là tính quá mẫn, hậu quả là gây ra sốc phản vệ, nếu không được chữa trị
kịp thời có thể dẫn đến chết người.
Nguyên nhân của sốc phản vệ
Sự dị ứng cực độ ảnh hưởng mãnh liệt đến cơ thể, là nguyên nhân gây giảm
huyết áp đột ngột và làm co hẹp đường thở dẫn đến cái chết. Sốc phản vệ có nhiều
nguyên nhân nhưng phổ biến nhất là: hạt đậu (đối với những người quá nhạy cảm, chỉ
cần đụng một chút đậu là có thể chết), hải sản, vết đốt, chích của côn trùng, và thuốc
(ví dụ một số người dị ứng cực độ với penicillin).
Dấu hiệu và triệu chứng
Một trong những ảnh hưởng chính của tính quá mẫn cảm là làm co hẹp đường
dẫn khí tương tự như ở bệnh suyễn nhưng nghiêm trọng hơn, ngăn không cho tất cả
lượng khí oxy đi vào. Có thể có tiền sử với một dị ứng nguyên đặc biệt, nguyên nhân
gây ra cơn sốc. Tính quá mẫn có thể xảy ra rất nhanh, chỉ trong vài giây. Dấu hiệu và
triệu chứng bao gồm:
· Khó thở
· Tái da, tím môi
· Sưng phù trên da
· Mạch đập nhanh
· Ngưng thở và ngưng tim
Cách chửa trị
1. Gọi xe cấp cứu ngay lập tức. Nạn nhân cần adrenaline để chống lại
cơn sốc.
2. Nếu nạn nhân là người có hiểu biết, họ có thể có mũi tiêm adrenaline,
hãy giúp họ dùng nó. Nếu bạn đã được huấn luyện hoặc biết cách dùng và họ
không thể tự tiêm được thì bạn hãy tiêm cho họ.
3. Đặt nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái nhất và bảo vệ họ.
4. Nếu nạn nhân trở nên bất tỉnh, đặt họ ở tư thế hồi phục. Quan sát sự
hô hấp của họ và sẵn sàng hô hấp nhân tạo khi cần thiết.
Đặt nạn nhân ở tư thế hồi phục, theo dõi sự hô hấp và tuần hoàn của nạn nhân.
Kiểm tra dị ứng bằng các vết chích trên da
Kiểm tra vết chích trên da là một thủ tục đơn giản được tiến hành để tìm ra chất
(dị ứng nguyên) gây ra dị ứng ở một người có bệnh. Những chất chiết ra từ dị ứng
nguyên thường gây ra dị ứng, như là thực phẩm, hạt phấn hoa và bụi được pha loãng
thành một dịch tiêm. Một giọt của dịch này được đặt trên da và sau đó dùng một cây
kim chích vào da. Nếu người đó dị ứng với một chất thì phản ứng thường diễn ra trong
vòng 30 phút. Vài chất có thể được kiểm tra cùng lúc.
Dịch tiêm pha loãng chứa các chất nghi ngờ dị ứng được đặt trên da, thường là
trên cánh tay, và dùng kim chích vào da. Vài dị ứng nguyên khác nhau có thể kiểm tra
cùng lúc trên da.
Một phản ứng dị ứng thường xảy ra trong vòng 30 phút. Nếu người đó dị ứng
với một chất, một lằn đỏ, bằng chứng phản ứng dương tính, xuất hiện ở vị trí kim
chích vào da.
Chữa trị một cơn sốc
Nhiều người bệnh tính quá mẫn cảm đem theo bên mình một dụng cụ tự tiêm
liều định sẵn với chất chữa trị đã biết trước, phổ biến là adrenaline. Dụng cụ này trông
giống một cây viết. Nó được dùng dễ dàng bằng cách đặt một đầu tiếp xúc da và ấn
vào đầu còn lại. Hãy giúp người bệnh tìm và tiêm thuốc vào cơ thể.
Sò, cá biển có thể gây sốc phản vệ
Cách xử trí khi gặp khi gặp nạn nhân bị bắt tỉnh
Đây là một trường hợp đặc biệt khó xử trí. Đường thở của nạn nhân phải luôn
luôn là quan tâm hàng đầu. Người này có thể bị gãy xương sống nên gây tổn thương
thần kinh và liệt, nhưng nếu bạn không giữ thông đường thở và bảo đảm hô hấp liên
tục cho nạn nhân, thì họ sẽ tử vong.
· Xử trí :
Nếu bạn tình cờ gặp một nạn nhân bất tỉnh và cơ chế chấn thương cũng như tư
thế của họ gợi ý nạn nhân có thể bị gãy xương sống (ví dụ như một người đứng xem
kể lại rằng nạn nhân bị té, hoặc người này đang mặc áo da của người lái xe mô tô và
nằm cạnh chiếc xe bị đụng), ưu tiên vẫn là kiểm tra đường thở.
1. Hỏi nạn nhân một câu để biết nạn nhân còn tỉnh không. Không được lắc
mạnh nạn nhân.