Bai 13

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Bài 13. NGƯNG ĐỌNG HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN.</b>

<b>MƯA</b>

<b>I.Mục đích u cầu:</b>
<i><b>1. Kiến thức cơ bản:</b></i>

- Biết được độ ẩm tuyệt đối và độ ẩm tương đối là gì?

- Thấy được vì sao độ ẩm tương đối là một trong những căn cứ để dự báo thời tiết.
- Nắm được sự hình thành sương mù, mây và mưa.

- Trình bày được sự phân bố mưa trên trái đất, phân tích một số nhân tố chính ảnh hưởng
đến mưa.

<i><b>2. Rèn luyện kỹ năng:</b></i>

- Quan sát điều kiện để hình thành một số yếu tố của thời tiết như: sương mù, mây, tuyết
và mưa đá.

- Phân tích mối quan hệ nhân quả giữa các yếu tố: nhiệt độ, khí áp, đại dương với lượng
mưa.

- Phân tích biểu đồ phân bố lượng mưa không đều theo vĩ độ.
<b>II. Đồ dùng dạy học</b>

- Các hình vẽ và sơ đồ về quá trình hình thành mây và mưa.
- Các bản đồ tự nhiên của khí hậu thế giới.

- Phóng to biểu đồ các kiểu khí hậu trong SGK.
<b>III. Các bước lên lớp:</b>

<i><b>1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số</b></i>
<i><b>2. Kiểm tra bài cũ</b></i>

1/ Hãy nêu những ngun nhân làm thay đổi khí áp?
2/ Trình bày hoạt động của gió tây ơn đới và gió mùa?
3/ Trình bày hoạt động của gió đất và gió biển?
<i><b>3. Vào bài mới:</b></i>

- Tại sao trên trái đất có nơi mưa nhiều có nơi ít mưa ? ngun nhân của sự phân bố lương
mưa không đồng đều ? Tại sao trên bầu trời vào mùa hè thường có nhiều mây ?

<b>Nội Dung</b> <b>Hoạt Động Thầy - Trò</b>

<b>I/ Sự ngưng đọng hơi nước trong khí quyển:</b>

<b>1/ Ngưng đọng hơi nước:</b>

- Hơi nước sẽ ngưng tụ khi có hạt nhân ngưng đọng như
bụi, khói, muối…. và một trong 2 điều kiện:

+ Khơng khí chứa hơi nước đã bão hòa mà vẫn cung cấp
hơi nước.

+ khơng khí gặp lạnh.

- Nhiệt độ khơng khí giảm do: khối khơng khí bị bốc lên
cao, di chuyển tới vùng lạnh hơn, có sự tranh chấp giữa 2
khối khí có nhiệt độ và độ ẩm khác nhau.

<b>2/ Sương mù</b>

Sương mù được sinh ra trong điều kliện độ ẩm khơng khí
cao, khí quyển ổn định và gió nhẹ.

<b>3/ Mây:</b> Khơng khí càng lên cao càng lạnh lạnh, hơi
nước ngưng đọng thành những hạt nước nhỏ và nhẹ tụ lại
thành đám gọi là mây

<b>4/ Mưa:</b>

+ Khi các hạt nước trong mây đủ lớn rơi được xuống mặt
đất gọi là mưa

<b>Hoạt động 1: Nhóm</b>

GV cho học sinh thảo luận nhóm.

? khi nào thì hơi nước trong khơng khí
ngưng đọng.

? Ngun nhân làm cho nhiệt độ khơng khí
giảm.

? Sương mù hình thành ở đâu.
? Mây được hình thành như thế nào.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

+ Trong khi nước rơi nếu gặp nhiệt độ khoảng 00_{C trong}
điều kiện khơng khí n tĩnh tạo thành tuyết rơi

+ Nếu nước rơi dưới thể rắn (băng) gọi la mưa đá.

<b>II. Những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa:</b>

<b>1. Khí áp:</b> - Khu vực áp thấp mưa nhiều, áp cao ít mưa
hoặc khơng mưa

<b>2. Frơng: </b>- Miền có frơng, nhất là khu vực có dãi hội tụ
nhiệt đới mưa nhiều

<b>3. Gió:</b>

- Gió tây ơn đới thổi từ biển vào mưa nhiều
- Gió mưa nhiều

- Gió mậu dịch ít mưa

<b>4. Dịng biển: </b>- Vùng ven biển nơi có dịng biển nóng
chảy qua mưa nhiều, ngược lại

<b>5. Địa hình:</b>

- Khơng khí ẩm chuyển động gặp địa hình cao như ngọn
núi, đồi mưa nhiều.

- Sườn đón gió mưa nhiều, ngược lại

- Lượng mưa tăng dần theo độ cao của địa hình chắn gió.
Tuy nhiên chỉ giới hạn độ cao nhất định

<b>III. Sự phân bố lượng mưa trên trái đất:</b>
<b> 1. Không đồng đều theo vĩ độ:</b>

- XĐ mưa nhiều nhất
- Hai chí tuyến mưa TB

- Vùng ôn đới lượng mưa nhiều
- Càng về cực lượng mưa càng ít

<b>2. Khơng đều do ảnh hưởng của đại dương:</b>
- Ở mỗi đới từ tây sang đơng lượng mưa khơng đều:
+ Vị trí gần hay xa biển

+ Ven biển có dịng biển nóng, lạnh
+ Địa hình

thấp lên cao.

<b>Hoạt động 2: Nhóm</b>

? Mưa được hình thành như thế nào.

? Nước rơi trong điều kiện nào thì gọi là
tuyết rơi.

? Giải thích sự hình thành mưa đá.
<b>Hoạt động : nhóm</b>

+ Bước 1: chia lớp thành 4 nhóm
+ Bước 2: Gợi ý thảo luận

- Nhóm 1: Thảo luận nguyên nhân ảnh

hưởng đến mưa: khí áp, gió và frơng

- Nhóm 2: Thảo luận nguyên nhân: Dịng
biển, địa hình

- Nhóm 3: Thảo luận sự phân bố lượng mưa
theo vĩ độ

+ XĐ
+ Chí tuyến
+ Ơn đới
+ Cực

- Nhóm 4: lượng mưa do sự phân bố đại
dương

+ Hs trình bày

+ Gv bổ sung và tổng kết
<i><b>4/ Kiểm tra, đánh giá:</b></i>

1/ Trình bày những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa?

2/ Trình bày và giải thích hiện tượng lượng mưa phân bố theo vĩ độ?

3/ Thế nào là ngưng tụ hơi nước. nguyên nhân? Thế nào là mưa, tuyết, mưa đá?
4/ Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa? Sự phân bố lượng mưa theo vĩ độ?
5/ Vì sao độ ẩm tương đối là 1 trong những căn cứ để dự báo thời tiết.

<i><b>5/ Dặn dò về nhà:</b></i>

Soạn bài mới trước ở nhà theo trình tự các phần trong SGK và câu hỏi ở cuối bài.

<i><b>6/ Bổ sung, rút kinh nghiệm qua tiết dạy:</b></i>

</div>

<!--links-->