(Sáng kiến kinh nghiệm) sử dụng phương pháp dạy học theo dự án (project based learning) trong một số tiết dạy nói tiếng anh lớp 12

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
------------------♦------------------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ ÁN
(PROJECT BASED LEARNING) TRONG MỘT SỐ TIẾT
DẠY NĨI TIẾNG ANH LỚP12

Quảng Bình, tháng 1 năm 2019

1


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
------------------♦------------------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ ÁN
(PROJECT BASED LEARNING) TRONG MỘT SỐ TIẾT
DẠY NÓI TIẾNG ANH LỚP12

Họ và tên:
NGUYỄN VĨNH HIỀN
Chức vụ:
GIÁO VIÊN

Đơn vị công tác: TRƯỜNG THPT TRẦN HƯNG ĐẠO

Quảng Bình, tháng 1 năm 2019

2


MỤC LỤC
1. PHẦN MỞ ĐẦU.................................................................................3
1.1. Lý do chọn đề tài..............................................................................4
1.2. Điểm mới của đề tài.........................................................................5
2. PHẦN NỘI DUNG..............................................................................6
2.1. Thực trạng sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong các
tiết dạy nói lớp 12....................................................................................6
2.2. Cơ sở lý luận.....................................................................................8
2.2.1. Phương pháp học tập thông qua dự án (Project - based
learning - PBL)........................................................................................8
2.2.2. Cấu trúc của dạy học theo dự án.................................................9
Người học.................................................................................................9
Giáo viên................................................................................................10
Nội dung dạy học..................................................................................10
Phương pháp dạy học...........................................................................10
Phương tiện dạy học.............................................................................11
Môi trường và thời gian thực hiện dự án............................................11
2.2.3. Những lợi ích của dạy học theo dự án.......................................11
2.2.4. Những bất lợi của dạy học theo dự án......................................11
2.2.5. Tiến trình để tiến hành dạy học theo dự án..............................12
2.3. Sử dụng PBL vào một số tiết dạy nói Tiếng Anh 12...................14
2.4. Hiệu quả của việc sử dụng phương pháp PBL trong các tiết day
nói tiếng Anh 12....................................................................................23

3. PHẦN KẾT LUẬN...........................................................................27
3.1. Ý nghĩa, phạm vi áp dụng của đề tài............................................27
3.2. Kiến nghị, đề xuất..........................................................................28
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................29

1. PHẦN MỞ ĐẦU
3


1.1. Lý do chọn đề tài
Song hành với xu hướng tồn cầu hóa, hội nhập tồn diện Tiếng Anh ngày
càng thể hiện tầm quan trọng của nó trong mọi phương diện của đời sống. Tiếng
Anh không những giúp ta tiếp thu nền khoa học kỹ thuật tiên tiến trên thế giới, nó
cịn giúp ta tiếp thu những tinh hoa văn hố của nhân loại. Hơn thế nó cịn là chiếc
cầu nối hồ bình, hữu nghị giữa các nước trên thế giới, giúp các dân tộc hiểu nhau
hơn, và thân thiện hơn.
Những nhu cầu việc dạy và học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng
địi hỏi phải có một sự thay đổi toàn diện trong tất cả các cấp học, ngành học, tài
liệu, cơ sở vật chất, phương pháp, thái độ động cơ của tất cả mọi đối tượng tham
gia vào quá trình dạy và học ngoại ngữ, cụ thể ở đây là Tiếng Anh. Đứng trước
những đòi hỏi đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai đề án ngoại ngữ quốc gia
2020 theo quyết định số 1400/QĐTTg ngày 30/9/2008. Đề án đã đưa ra mục tiêu
chung là “đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục
quốc dân”, “nhằm đến năm 2020 đa số các thanh niên Việt Nam có thể đủ năng lực
ngoại ngữ sử dụng độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm việc trong môi
trường hội nhập, đa ngơn ngữ, đa văn hóa; biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của
người Việt Nam, phục vụ sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.
Để thực hiện được những mục tiêu đó, Bộ giáo dục và đào tạo đã đưa ra rất
nhiều biện pháp cụ thể trong đó nổi bật nhất là việc thay sách giáo khoa có áp dụng
những phương pháp dạy học mới. Một trong những phương pháp nổi bật được rất

nhiều nhà biên soạn cũng như những giáo sư giáo dục học đánh giá cao đó là
phương pháp Project based learning (PBL) - Dạy học theo dự án.
Phương pháp dạy học dự án được xem như là phương pháp dạy học tích cực
với chủ trương dạy cho học sinh phương pháp học tập thông qua việc xây dựng một
dự án cụ thể và tìm những giải pháp hợp lý để đưa dự án đến thành công. Dạy học
theo dự án là một mô hình dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thơng qua những
nhiệm vụ mang tính mở, khuyến khích học sinh tìm tịi, hiện thực hóa những kiến
thức đã học trong quá trình thực hiện và tạo ra những sản phẩm của chính mình.
4


Trong dạy học tiếng Anh, phương pháp này được đánh giá là hiệu quả vì thơng qua
việc thực hiện dự án (Project), học sinh được nắm bắt kĩ năng ngôn ngữ và sử dụng
ngoại ngữ trong hoạt động giao tiếp bằng chính năng lực giao tiếp của mình.
Trong sách giáo khoa Tiếng Anh thí điểm, phần dự án (Project) được đưa vào
chương trình như là một nội dung chính đồng hành cùng với các phần học kỹ năng và
ngữ pháp chính của một bài học. Tuy nhiên theo sách giáo khoa đang được áp dụng
hầu hết ở các trường trung học phổ thơng trong tồn tỉnh thì phần Project này khơng
có mặt. Theo cuộc họp chính thức vào ngày 27/12/2018, Bộ Giáo dục đào tạo thực
hiện chương trình đổi mới giáo dục THPT như sau từ năm 2022 - 2023 đối với lớp 10,
từ năm 2023 - 2024 đối với lớp 11, và lộ trình năm 2024 - 2025 đối với lớp 12.
Đối với học sinh lớp 12 các em gần như chỉ tập trung vào việc học ngữ pháp để
tập trung cho kì thi tốt nghiệp mà gần như bỏ qua việc học các kỹ năng như nghe, nói.
Là một giáo viên Tiếng Anh, tôi cảm thấy nhu cầu của học sinh trong việc
học giao tiếp cũng như thấy được tầm quan trọng của phương pháp PBL trong việc
dạy và học tiếng Anh đặc biệt trong kỹ năng Speaking. Vì thế tơi mạnh dạn đưa ra
sáng kiến kinh nghiệm “Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án (Project
based learning) trong một số tiết dạy nói Tiếng Anh lớp 12”.
Với việc phân tích tổng hợp các lợi ích của phương pháp PBL cũng như thực
nghiệm phương pháp trong một số tiết dạy nói cho học sinh lớp 12, tơi hi vọng sẽ

giúp cho học sinh thêm phần hứng thú trong các tiết học nói của bộ mơn tiếng Anh
cũng như chia sẽ cho các đồng nghiệp những giáo án hay mà tơi đã xây dựng trong
q trình giảng day.
1.2. Điểm mới của đề tài
Đề tài xoay quanh việc phân tích tổng hợp các lợi ích của phương pháp PBL
được nghiên cứu bởi các chuyên gia giáo dục học và đồng thời sử dụng phương pháp
dạy học này vào một số tiết dạy nói cụ thể của sách giáo khoa tiếng Anh lớp 12.
Phương pháp PBL có thể kích thích ở mức cao nhất sự tham gia tích cực của
học sinh vào quá trình học tập; phát triển các kỹ năng học tập , giải quyết vấn đề,
5


kỹ năng đánh giá , kỹ năng giao tiếp như nghe, nói, thuyết trình cũng như kỹ năng
làm việc nhóm ... của học sinh; tăng cường khả năng suy nghĩ độc lập, tính sáng
tạo, tiếp cận tình huống dưới nhiều góc độ; cho phép phát hiện ra những giải pháp
cho những tình huống phức tạp; chủ động điều chỉnh được các nhận thức, hành vi,
kỹ năng của học sinh. Như vậy, phương pháp sư phạm này có thể phát huy được
tính chất dân chủ, năng động để đạt được mục đích dạy học ngoại ngữ.
Trong thời gian gần đây, đã có nhiều bài viết, đề tài nghiên cứu về đổi mới
phương pháp dạy học, cụ thể là các phương pháp dạy học tích cực như dạy học
khám phá, dạy học bằng bài toán nhận thức, dạy học bằng sơ đồ hóa, dạy học
bằng bài tập tình huống , hay phương pháp dạy học theo dự án … Phương pháp
day học theo dự án là một dự án khá mới mẻ. Trên thực tế đã có một số giáo viên
nghiên cứu về phương pháp PBL nhưng chủ yếu chỉ áp dụng cho các bài học trong
sách giáo khoa thí điểm hay áp dụng cho các lớp chọn với tỉ lệ các em học sinh
giỏi ngoại ngữ cao chứ chưa áp dụng để giảng dạy rộng rãi cho học sinh ở các lớp
cơ bản và các em học sinh có trình độ tiếng Anh thấp.
Đặc biệt hơn, phương pháp yêu cầu học sinh tiến hành một dự án để thực
hiện yêu cầu của một bài học là một phương pháp khá mới mẻ và đây là phần chưa
được áp dụng chính thống trong các tiết dạy của các sách giáo khoa tiếng Anh theo

chương trình cũ của Bộ giáo dục và đào tạo.
Sử dụng phương pháp PBL có sức thu hút sự hứng thú, sự chủ động của
người học trong các tiết dạy nói cho học sinh lớp 12 là phương pháp dạy học mà bản
thân tôi đã sử dụng một cách có hiệu quả nhất trong học kỳ 1 vừa qua.

2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong các tiết dạy
nói lớp 12.
* Thuận lợi
6


Mặc dù có những điều kiện khách quan và chủ quan ảnh hưởng trực tiếp áp
dụng phương pháp mới nói chung và phương pháp PBL nói riêng trong các tiết dạy
tiếng Anh lớp 12 nhưng hầu hết các thầy cô giáo đã khắc phục vượt lên những khó
khăn trước mắt, từng bước nâng cao chất lượng giờ dạy nói mơn tiếng Anh nhằm
đáp ứng những yêu cầu về việc học tiếng Anh trong thời đại mới.
Về phía giáo viên
Qua trao đổi trực tiếp, kết hợp với tham khảo giáo án và dự giờ một số giáo
viên giảng dạy môn tiếng Anh, tơi có thể rút ra kết luận sau:
- Các thầy cô đã tiếp cận sử dụng tương đối tốt phương pháp dạy học tích cực
trong q trình giảng dạy, lấy học sinh làm trung tâm thúc đẩy khả năng tự học,
khả năng sáng tạo cũng như các kỹ năng mềm khác của học sinh.
- Nhiều thầy cô giáo đã tổ chức, hướng dẫn cho các em học sinh làm việc theo
nhóm, thực hiện các bài tập lớn một cách khá hiệu quả.
- Giáo viên luôn muốn tạo một môi trường nói tiếng Anh trong các lớp học.
- Sở giáo dục thường tổ chức các lớp tập huấn nâng cao trình độ chun mơn cũng
như giới thiệu đến giáo viên những phương pháp mới nhất phục vụ có hiệu quả cho
quá trình giảng dạy.
- Các trường học được trang bị các phịng học dành riêng cho bộ mơn tiếng Anh,

các lớp học về cơ bản được lắp ti vi thông minh có thể góp phần hữu ích cho việc
trình bày sản phẩm của các dự án, của các bài tập lớn.
Về phía học sinh
Qua trao đổi trực tiếp và tổng hợp kết quả khảo sát chất lượng đối với các
em học sinh khối 12, tôi nhận thấy:

- Học sinh đã được quen dần với mơn nói tiếng Anh, quen với kỹ năng sử dụng
tiếng Anh để thuyết trình về một vài vấn đề được đưa ra trong các bài học.

7


- Nhiều học sinh rất thành thạo với việc sử dụng các cơng cụ tìm kiếm với mạng
Internet, cũng như các em rất giỏi về công nghệ thông tin. Đây là một trong những
yếu tố quan trọng dẫn đến việc thành công của một dự án.
- Phần lớn học sinh có kỹ năng làm việc nhóm, có khả năng sáng tạo cao trong việc
giải quyết các vấn đề.
- Các em học sinh lớp 12 cơ bản đã xây dựng cho mình những kỹ năng nhất định
trong học ngoại ngữ.
* Khó khăn
Bên cạnh những ưu điểm về thực trạng áp dụng phương pháp dạy học theo
dự án trong dạy học môn nói tiếng Anh lớp 12 thì vẫn cịn tồn tại rất nhiều bất cập.
Sách giáo khoa đang dùng không đưa phần dạy học dự án như là một phần chính
thống của chương trình do đó muốn áp dụng phương pháp này địi hỏi các thầy cơ
giáo phải đầu tư thời gian suy nghĩ đưa ra các dự án vừa phù hợp nội dung chủ đề
của bài học vừa phải đảm bảo thời gian quy định của một tiết học. Nhiều giáo viên
ngại thay đổi, vì sợ tốn nhiều thời gian cho việc soạn giảng, cũng như e ngại về
việc đổi mới các nội dung đã được biên soạn trong sách giáo khoa có thể ảnh
hưởng đến q trình đánh giá xếp loại giáo viên trong các giờ dạy thao giảng.
Tồn tại thứ hai gây ảnh hưởng đến việc áp dụng phương pháp dạy học theo dự

án chính là việc đối tượng ở đây là học sinh lớp 12. Những em học sinh này hầu hết
chú tâm đến việc học ngữ pháp và từ vựng để phục vụ cho mục đích là kì thi tốt
nghiệp thay vì học các kỹ năng để giao tiếp, hay các kỹ năng mềm khác Một số em
cịn ngại nghe và nói bằng tiếng Anh, cịn sợ bị mắc lỗi sẽ bị cácc bạn khác chê cười.
Bên cạnh đó,việc làm bài tập nhóm có thể ảnh hưởng đến thời gian học các môn khác
ở trường cũng như một số em học sinh lợi dụng thời gian tiến hành dự án để đi chơi,
hoặc làm những công việc khác.
Ngoài ra, việc ứng dụng một phương pháp mới vào một chương trình cũ đã
được biên soạn và sử dụng trong nhiều năm là một điều không đơn giản.
2.2. Cơ sở lý luận
2.2.1. Phương pháp học tập thông qua dự án (Project - based learning - PBL)
8


Có rất nhiều định nghĩa về đường hướng dạy học thông qua dự án/ bài tập
lớn. Mỗi định nghĩa hướng tới một khía cạnh mà tác giả muốn hướng tới. Nhiều
tác giả coi dạy học dự án là một tư tưởng hay một quan điểm dạy học. Cũng có
người coi là một hình thức dạy học vì khi thực hiện một dự án, có nhiều phương
pháp dạy học (PPDH) cụ thể được sử dụng. Tuy nhiên, cũng có thể coi dạy học dự
án là một PPDH phức hợp.
Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học hay PPDH phức hợp, trong
đó dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tiếp thu kiến thức và hình thành kỹ
năng thơng qua việc giải quyết một bài tập tình huống (dự án) có thật trong đời
sống, theo sát chương trình học, có sự kết hợp giữa lý thuyết với thực hành và tạo
ra các sản phẩm cụ thể.
Mỗi học giả có một cách định nghĩa về dạy học theo dự án khác nhau nhưng
họ đều rút ra những đặc điểm chung của đường hướng này như sau:
Dạy học theo dự án phải nằm trong chương trình học.
Dạy học theo dự án phải trọng tâm và các câu hỏi, các vấn đề đặt ra cần
được giải quyết nhằm trong chuẩn kiến thức kỹ năng của môn học.

Dạy học theo dự án giúp cho học sinh tự thấy được những tiến bộ của mình
trong q trình thực hiện và hồn thành các dự án.
Dạy học theo dự án phải do học sinh tự thực hiện.
Dạy học theo dự án phải có tính thực tiễn, không chỉ là những lý thuyết
suông trong sách vở.
Để thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này bản thân tôi đã dựa trên khung lý
thuyết mà các học giả trên đưa ra vì đây là những lý thuyết đã được chứng minh
qua thực tế nghiên cứu và đã được cơng nhận tại các hội thảo uy tín trên thế giới.
Đồng thời tôi cũng đã chọn những khung lý thuyết có tính thực tiễn cao có thể áp
dụng một cách tối ưu trong các tiết dạy nói lớp 12.
2.2.2. Cấu trúc của dạy học theo dự án
Người học
Người học là trung tâm của dạy học dự án, người học không hoạt động độc
lập mà làm việc theo nhóm, đóng vai là những người thuộc các lĩnh vực khác nhau,
9


có nhiệm vụ hồn thành vai trị của mình theo mục tiêu đã đề ra.
Khi thực hiện nhiệm vụ được giao, người học tự quyết định cách tiếp cận vấn đề
và các hoạt động cần phải tiến hành để giải quyết vấn đề.
Trong dạy học theo dự án người học cần hoàn thành dự án với những sản
phẩm cụ thể có ý nghĩa và giá trị nhất định đối với bản thân và xã hội.
Giáo viên
Trong suốt quá trình dạy học, vai trò của giáo viên là định hướng, tổ chức,
tư vấn, giám sát, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho người học thực hiện dự án và
thông qua đó phát triển các năng lực của bản thân.
Giáo viên tạo điều kiện cho người học lựa chọn và thể hiện vai trò phù hợp
với nội dung chủ đề học; hỗ trợ người học hồn thành vai trị đó.

Sơ đồ 1: Vai trò của giáo viên và học sinh trong PBL

Nội dung dạy học
Nội dung dạy học được người học tiếp thu trong quá trình thực hiện dự án.
Nội dung dạy học cần theo sát chương trình học và có phạm vi kiến thức liênmôn.
Khi thiết kế dự án, cần phải chọn những nội dung dạy học có mối liên hệ với cuộc
sống mơi trường ngồi lớp học, hướng tới những vấn đề của thế giới thật.
Phương pháp dạy học
Trong dạy học dự án người tổ chức có thể phối hợp nhiều PPDH khác nhau:
10


thuyết trình, đàm thoại, nghiên cứu, nêu vấn đề, làm việc theo nhóm …
Học tập trong dự án là học tập trong hành động. Vì vậy, người học khơng
tiếp thu thơng tin một cách bị động mà là người tích cực giành lấy kiến thức. Như
vậy, mỗi bài học đều thật sự hấp dẫn đối với người học vì đó là những vấn đề có
thật trong đời sống.
Phương tiện dạy học
Phương tiện dạy học trong dạy học dự án là sách giáo khoa, tài liệu tham khảo,
máy tính, internet, các phương tiện trình chiếu… Người học cần được tạo điều kiện sử
dụng công nghệ thông tin khi sản xuất một ấn phẩm, khi trình bày vấn đề...
Mơi trường và thời gian thực hiện dự án
Dự án có thể chỉ giới hạn trong phạm vi lớp học và có độ dài khoảng vàì
phút cả tiết học, hoặc có thể vượt ra ngoài phạm vi lớp học và kéo dài trong suốt
năm học.
2.2.3. Những lợi ích của dạy học theo dự án
Theo như học giả Gallacher (2004), phương pháp dạy học theo dự án có những ưu
điểm sau đây:
- Tăng động lực đối với người học
- Bốn kỹ năng ngôn ngữ đều được tích hợp
- Giúp cho người học tự giác và tự chịu trách nhiệm về việc học của mình
- Có kết quả sau quá trình thực hiện dự án

- Giúp học sinh có sự tiếp xúc với các tình huống thực tế
- Mối quan hệ tương trợ giữa các thành viên trong nhóm được thiết lập
- Nội dung và phương pháp tiến hành được giáo viên và học sinh thảo luận do đó
tăng cường việc lấy người học và việc học làm trung tâm
- Tạo điều kiện cho học sinh có được sự hỗ trợ từ phía gia đình vào việc học. Do
đó cha mẹ sẽ hiểu hơn về việc học tập của con mình ở trường
- Tạo cơ hội cho các em phá vỡ những thói quen học tập theo lối mòn và học tập
theo một cách sáng tạo hơn
- Tình huống thực tiễn sẽ giúp các em có sự trải nghiệm, có kiến thức để trình bày
một cách chính xác và trơi chảy.
2.2.4. Những bất lợi của dạy học theo dự án

11


Gallacher (2004) cũng đã chỉ ra những bất lợi của đường hướng này, đặc biệt
là trong lớp học tiếng Anh chủ yếu dùng tiếng mẹ đẻ. Đường hướng dạy và học
này cũng gặp nhiều trở ngại đối với lớp học có sự khác nhau về trình độ giữa các
học sinh.
Theo nhà nghiên cứu Thomas, (2000), có ba trở ngại lớn khi áp dụng
phương pháp dạy học theo dự án. Hai trong ba trở ngại đó có liên quan đến học
sinh. Đó là một số học sinh khơng có khả năng làm việc theo nhóm và một số học
sinh khơng có kỹ năng tiến hành các nghiên cứu mang tính khoa học như là đưa ra
câu hỏi nghiên cứu, tháo gỡ những khó khăn trong q trình thực hiện dự án, phân
tích dữ liệu cũng như có những phản biện để bảo vệ ý kiến của mình.
2.2.5. Tiến trình để tiến hành dạy học theo dự án
Các bước tiến hành của một dự án được chia làm các giai đoạn khác nhau
tùy theo từng học giả. Trong bài nghiên cứu này tơi đã chọn tiến trình của
Gallacher (2004) vì nó gần gũi với thực tế nghiên cứu của chúng tôi. Học giả này
đã chia tiến trình của PBL thành ba giai đoạn:

Giai đoạn 1: Định hướng và lên kế hoạch
Mục đích của giai đoạn này là giúp học sinh xác định rõ được chủ đề của dự
án và phát triển một kế hoạch thực hiện.
- Học sinh tự chọn các bạn tạo nhóm theo sở thích, mỗi nhóm khoảng 5 học sinh.
- Các nhóm họp và bốc thăm chủ đề cũng như phần dự án cần thực hiện
- Từng nhóm họp thống nhất outline và nội dung theo chủ đề đã chọn
Trong giai đoạn này giáo viên cũng cần giúp học sinh đưa ra các câu hỏi cụ thể
như:
- Trong dự án cần giải quyết vấn đề gì, gồm bao nhiêu phần?
- Dự án sẽ được tiến hành với hình thức như thế nào?
- Ai sẽ đảm nhận trách nhiệm gì?
- Thời gian tiến hành cho mỗi phần là bao nhiêu?
- Những nguồn tài liệu nào sẽ cần được sử dụng?
Giai đoạn 2: Nghiên cứu và thực hiện dự án
Trong giai đoạn này học sinh phải tiến hành nghiên cứu và đưa ra các hoạt
động cụ thể như là: Xác định vấn đề, lĩnh vực nghiên cứu, tìm kiếm tài liệu, đọc tài
12


liệu, viết báo cáo, vẽ, soạn thảo trên máy tính,...Trong giai đoạn này, giáo viên phải
hỗ trợ các em về mặt phương pháp, ngơn ngữ, kinh nghiệm trong q trình làm
việc theo nhóm. Những gợi mở ỏ bài học trên lớp sẽ rất hữu ích cho các em trong
những bài tập dự án mà các em tự tiến hành.
Giai đoạn 3: Trao đổi kết quả
Giai đoạn này diễn ra khi các em đã hoàn thành dự án. Sản phẩm của các
em cần phải nộp là một bản báo cáo kết quả của dự án mà nhóm mình đã thực hiện
dưới dạng Words, một bản trang trình bày Power point vắn tắt quá trình thực hiện
dự án, một video clip quay lại phần thuyết trình bằng tiếng Anh của cả nhóm. Việc
chia sẻ những kết quả mình nghiên cứu được có thể diễn ra dưới dạng thuyết trình
giữa các thành viên trong nhóm hoặc giữa các nhóm trong một thời gian ngắn của

1 tiết học. Sự đánh giá lẫn nhau (ngoài sự đánh giá của giáo viên) giữa các thành
viên, trong nhóm hoặc giữa các nhóm có thể dựa trên các tiêu chí như nội dung, bố
cục, ngơn ngữ diễn đạt hoặc thuyết trình. Q trình đánh giá này có thể nhằm mục
đích lấy điểm hoặc là để trao đổi kiến thức, đánh giá hiệu quả của dự án.

Sơ đồ 2: Các giai đoạn của dạy học theo dự án
13


2.3. Sử dụng PBL vào một số tiết dạy nói Tiếng Anh 12
UNIT 1. HOME LIFE
- Thời gian thực hiện dự án: 45 phút
- Tên dự án: Do a survey on family life of your classmates
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8 - 9 học sinh và
thực hiện một cuộc khảo sát trong khoảng 10 phút với những thành viên của các
nhóm khác trong lớp (khảo sát khoảng 10 học sinh/ 1 nhóm )về cuộc sống gia đình
của họ. Các câu hỏi nghiên cứu được lấy từ Task 2 và Task 3 sách giáo khoa trang 15
+ Who works in the family?
+ Who does the household chores?
+ Your friend's responsibility in the family
+ The interest the family members share closely
+ The person your friend often shares his / her secrets with
+ The person your friend talks to before making an important decision
Học sinh sẽ đi vòng quanh lớp để thực hiện phần dự án của mình bằng cách
đặt câu hỏi và ghi lại số liệu đã điều tra. Sau khi kết thúc phần điều tra, các học
sinh sẽ quay về nhóm và trình bày phần thơng tin đã điều tra được vào bảng phụ
hoặc bìa giấy A0 đã được chuẩn bị sẵn trong vòng 7 phút.

14

Hình ảnh 1: Học sinh làm việc theo nhóm
Mỗi nhóm được trình bày về phần khảo sát của mình trong vịng 4 phút và
các nhóm cịn lại sẽ đưa ra nhận xét. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và cho
điểm của các nhóm.

15


Hình ảnh 2: Học sinh trình bày sản phẩm của dự án cuộc sống gia đình
UNIT 2. CULTURAL DIVERSITY
- Thời gian thực hiện dự án:
Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1 tuần) và sẽ có phần trình bày trên lớp trong
tiết học Speaking (45 phút).
- Tên dự án: Do a research on the similarities and differences between Vietnamese
and American cultures
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8-9 học
sinh. Các nhóm sẽ bắt thăm các lĩnh vực về văn hóa bao gồm: wedding ceremony,
Holiday, Food and Drink ….sau đó sẽ sử dụng các cơng cụ trợ giúp như sách báo,
tạp chí, mạng Internet… để có thể hoàn tất được dự án.
Sản phẩm được yêu cầu trong dự án nàycó thể là 1 video, 1 slide và có thời
gian trình bày trong khoảng 5 phút.
Các nhóm còn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng như các câu hỏi phụ cho nhóm
trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và cho điểm của các nhóm.

16

Hình ảnh 3: Học sinh trình bày dự án về đa dạng văn hóa
UNIT 3. WAYS OF SOCIALIZING
- Thời gian thực hiện dự án:
Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1tuần ) sẽ có phần trình chiếu power point
hoặc chiếu video trong phần while và post của tiết dạy Speaking.
- Tên dự án: Do a research on the similarities and differences of verbal and
nonverbal communication among some countries in the world.
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 4 nhóm mỗi nhóm tương ứng 10-12
học sinh. Các nhóm sẽ sử dụng các cơng cụ trợ giúp như sách báo, tạp chí, mạng
Internet, ngồi những nội dung chính đã có trong bài đọc và các thông tin đã được
đưa vào phần bài tập 1 sách giáo khoa để thực hiện dự án của mình dựa trên những
điểm giống nhau và khác nhau giữa hệ thống giáo dục của Việt Nam và Anh. Giáo
viên có thể hướng dẫn học sinh đi theo những đặc điểm nổi bật giống và khác nhau
trong cách giao tiếp bằng ngơn ngữ cữ chỉ của các nền văn hóa trên thế giới,…. để
có thể hồn tất được dự án.
Sản phẩm được yêu cầu trong dự án nàycó thể là 1 video, 1 slide, poster, hay
kể cả là 1 vở kịch… và có thời gian trình bày trong khoảng 5 phút.
Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng như các câu hỏi phụ cho nhóm
trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và cho điểm của các nhóm.
17


Hình ảnh 4: Hình ảnh từ cắt từ video sản phẩm về giao tiếp của học sinh
Các sản phẩm video trong dự án Do a research on the similarities and
differences of verbal and nonverbal communication among some countries in the
world. của các nhóm được tơi tải lên kên youtube.com. Thầy cơ và các em học sinh
có thể truy cập vào đường link phía dưới để xem tồn bộ sản phẩm.
/> /> />UNIT 4. SCHOOL EDUCATION SYSTEM
- Thời gian thực hiện dự án:

Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà như là một phần bài tập về nhà của tiết Reading
và sẽ có phần trình bày trên lớp trong tiết học Speaking.
- Tên dự án: Do a research on the similarities and differences between the school
education system in Vietnam and England.
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8-9 học
sinh. Các nhóm sẽ sử dụng các cơng cụ trợ giúp như sách báo, tạp chí, mạng
Internet, ngồi những nội dung chính đã có trong bài đọc và các thơng tin đã được
đưa vào phần bài tập 1 sách giáo khoa để thực hiện dự án của mình dựa trên những
điểm giống nhau và khác nhau giữa hệ thống giáo dục của Việt Nam và Anh. Giáo
viên có thể hướng dẫn học sinh đi theo những đặc điểm nổi bật trong hệ thống giáo

18


dục của hai quốc gia như là: kì học, các cấp học, các mơn học chính, kỳ nghỉ, kì
thi, độ tuổi của học sinh ở những cấp học…. để có thể hoàn tất được dự án.
Sản phẩm được yêu cầu trong dự án nàycó thể là 1 video, 1 slide, poster, hay
kể cả là 1 vở kịch… và có thời gian trình bày trong khoảng 5 phút.
Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng như các câu hỏi phụ cho
nhóm trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và cho điểm của các nhóm.

Hình ảnh 5: Học sinh trình bày sản phẩm dự án về hệ thống giáo dục
UNIT 6. FUTURE JOB
- Thời gian thực hiện dự án: Trong tiết học Speaking (45 phút)
- Tên dự án: Do a survey on the job tendency of your classmates after graduating
from high school
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm cá nhân và thực hiện một cuộc khảo sát trong
khoảng 5 phút với khoảng 15 thành viên trong lớp về xu hướng chọn nghề sau khi

tốt nghiệp. Các câu hỏi đưa ra khảo sát có thể dựa theo các tiêu chí ở phần bài tập
số 3 sách giáo khoa.
+ Where you will work
+ Who you will work with
+ The salary you may get paid
+ The working conditions
Học sinh sẽ đi vòng quanh lớp để thực hiện phần dự án của mình bằng cách
đặtcâu hỏi và ghi lại số liệu đã điều tra. Sau khi kết thúc phần điều tra, các học
19


sinh sẽ quay về chỗ và trình bày phần thơng tin đã điều tra được vào poster trong
vòng 5 phút. Sán phẩm yêu cầu học sinh có thể đạt được trong phần dự án này có
thể là biểu đồ chỉ ra tỉ lệ về xu hướng chọn nghề của các bạn học sinh trong lớp.
Giáo viên quan sát cách tiếp cận đưa ra câu hỏi khảo sát của học sinh và gọi
một số học sinh trình bày kết quả cuộc khảo sát của mình trước lớp.

Hình ảnh 6: Học sinh được nhận quà sau khi trình bày dự án
UNIT 8. LIFE IN THE FUTURE
- Thời gian thực hiện dự án:
Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1 tuần) và sẽ có phần trình bày trên lớp trong
tiết học Speaking (45 phút).
- Tên dự án: Make a short play about the life in the 2080s based on your own
imagination.
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8-9 học
sinh. Giáo viên hướng dẫn cho học sinh tìm hiểu các thông tin về cuộc sống trong
tương lai theo các lĩnh vực như y tế, giáo dục, công nghệ, du lịch, giao thông vận
tải, nạn khủng bố, bệnh dịch, mối quan hệ gia đình và xã hội ….trên quan điểm của
những người lạc quan và người bi quan. Các nhóm có thể sử dụng các cơng cụ trợ

giúp như sách báo, tạp chí, mạng Internet,… để có thể hồn tất được dự án.
Sản phẩm được yêu cầu trong dự án này là một vở kịch và có thời gian trình
bày trong khoảng 5 phút. Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng như các
câu hỏi phụ cho nhóm trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và cho điểm
của các nhóm.
20


Hình ảnh 7: Hình ảnh được cắt từ video sản phẩm của học sinh
Các sản phẩm video trong dự án Make a short play about the life in the
2080s based on your own imagination của các nhóm được tơi tải lên kên
youtube.com. Thầy cơ và các em học sinh có thể truy cập vào đường link phía dưới
để xem tồn bộ sản phẩm.
/> />UNIT 10. ENDANGERED SPECIES
- Thời gian thực hiện dự án:
Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1 tuần) và sẽ có phần trình bày trên lớp trong
tiết học Speaking (45 phút).
- Tên dự án: Do a research on the giant panda, tiger, rhino and elephant, gorilla
which are in danger of becoming extinct.
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8-9 học
sinh. Các nhóm sẽ bắt thăm lồi động vật có nguy cơ tuyệt chủng bao gồm gấu
trúc, hổ, tê giác, voi, khỉ gorilla để tiến hành dự án của mình. Giáo viên hướng dẫn
cho học sinh tìm hiểu các thơng tin về mơi trường sống, số lượng, chiều cao, cân
nặng, tuổi thọ trung bình, nguyên nhân dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng, một số giải
pháp trong việc bảo vệ các lồi động vật có nguy cơ tuyệt chủng cao. Các nhóm có
thể sử dụng các cơng cụ trợ giúp như sách báo, tạp chí, mạng Internet… để có thể
hồn tất được dự án.

21

Sản phẩm được yêu cầu trong dự án này có thể là 1 video, 1 slide và có thời
gian trình bày trong khoảng 5 phút. Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng
như các câu hỏi phụ cho nhóm trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và
cho điểm của các nhóm.
UNIT 12. WATER SPORT
- Thời gian thực hiện dự án: Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1 tuần) và sẽ có
phần trình bày trên lớp trong tiết học Speaking (45 phút).
- Tên dự án: Do a research on some water sport
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8 - 9 học
sinh. Các nhóm sẽ bắt thăm về một số môn thể thao dưới nước…. để tiến hành dự
án của mình. Giáo viên hướng dẫn cho học sinh tìm hiểu các thông tin về địa điểm,
phương tiện, người tham gia... Các nhóm có thể sử dụng các cơng cụ trợ giúp như
sách báo, tạp chí, mạng Internet… để có thể hoàn tất được dự án.
Sản phẩm được yêu cầu trong dự án này có thể là 1 video, 1 slide và có thời
gian trình bày trong khoảng 5 phút. Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng
như các câu hỏi phụ cho nhóm trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và
cho điểm của các nhóm
UNIT 14. INTERNATIONAL ORGANIZATION
- Thời gian thực hiện dự án:
Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1 tuần) và sẽ có phần trình bày trên lớp trong
tiết học Speaking (45 phút).
- Tên dự án: Do a research on some international organizations
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8-9 học
sinh. Các nhóm sẽ bắt thăm về một số tổ chức trên thế giới bao gồm: UNICEF,
WHO, WTO, WWF…. để tiến hành dự án của mình. Giáo viên hướng dẫn cho học
sinh tìm hiểu các thơng tin về logo, năm thành lập, trụ sở chính, mục tiêu, các hoạt

đơng cơ bản...Các nhóm có thể sử dụng các cơng cụ trợ giúp như sách báo, tạp chí,
mạng Internet… để có thể hồn tất được dự án.
Sản phẩm được yêu cầu trong dự án nàycó thể là 1 video, 1 slide và có thời
gian trình bày trong khoảng 5 phút. Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng

22


như các câu hỏi phụ cho nhóm trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và
cho điểm của các nhóm
UNIT 16. THE ASSOCIATION OF SOUTHEAST ASIAN NATION
- Thời gian thực hiện dự án: Các nhóm sẽ tiến hành dự án ở nhà (1 tuần) và sẽ có
phần trình bày trên lớp trong tiết học Speaking (45 phút).
- Tên dự án: Do a research on some of the ASEAN countries.
- Cách thức tiến hành dự án:
Giáo viên cho học sinh làm việc theo 5 nhóm mỗi nhóm tương ứng 8 - 9 học
sinh. Các nhóm sẽ bắt thăm về các nước trong khối ASEAN để tiến hành dự án của
mình. Giáo viên hướng dẫn cho học sinh tìm hiểu các thơng tin diện tích, ngơn
ngữ, tơn giáo, tiền tệ, đặc điểm nổi bật, dân cư, vị trí địa ly, thủ đơ... Các nhóm có
thể sử dụng các cơng cụ trợ giúp như sách báo, tạp chí, mạng Internet… để có thể
hồn tất được dự án.
Sản phẩm được u cầu trong dự án này có thể là 1 video, 1 slide và có thời
gian trình bày trong khoảng 5 phút. Các nhóm cịn lại sẽ đưa ra các nhận xét cũng
như các câu hỏi phụ cho nhóm trình bày. Giáo viên đưa ra kết luận cuối cùng và
cho điểm của các nhóm
2.4. Hiệu quả của việc sử dụng phương pháp PBL trong các tiết day nói
tiếng Anh 12
Qua sự khảo sát sơ bộ các bài dạy nói được áp dụng trong học kỳ 1 năm học
2018 - 2019 bản thân tôi nhận thấy được những hiệu quả bước đầu của phương
pháp dạy học theo dự án trong việc phát triển kỹ năng sử dụng tiếng Anh trong các

nhóm nhỏ. Trong số 128 học sinh của 4 lớp 12: 12 A7, A8,A9, A10 do bản thân tôi
trực tiếp giảng dạy đã tham gia vào đường hướng học tập này thì có 110 học sinh
(chiếm 85,6%) cho rằng hình thức học tập này rất thú vị, nó giúp các em có cơ hội
tự tìm tịi, hỏi học về chủ đề mà mình chọn cũng như hiểu bết thêm về chủ đề của
các bạn nhóm khác. Một phần nhỏ học sinh cảm thấy việc thực hiện các dự án quá
mất thời gian và khơng đem lại bất kỳ một lợi ích gì cho việc học.

23


Biểu đồ 1: Mức độ hứng thú của học sinh khi áp dụng phương pháp PBL
Các học sinh này cũng cho rằng thông qua kiểu bài tập này kỹ năng viết và kỹ
năng thuyết trình của các em được cải thiện rất nhiều. Vốn từ vựng về chủ đề được
chọn tăng lên đáng kể và các em có cơ hội dùng những từ đó để thực hành nói và
viết. Đặc biệt là các em thấy tự tin khi nói tiếng Anh vì mình đã chuẩn bị về chủ đề
rất kỹ. Đa số các em được hỏi đều cho rằng cách thức học tập này còn giúp các em
nâng cao kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thu thập tổng hợp tài liệu, kỹ năng làm
việc trên máy tính và nhiều kỹ năng khác. Đa số các em đều muốn tiếp tục được học
tập thông qua các bài tập lớn như thế này ở các năm học tiếp theo ở cấp học cao
hơn.
Phương pháp này cho các em sự độc lập, sáng tạo trong việc tìm hiểu kiến thức
nền, chủ động trong việc sử dụng tiếng Anh như một phương tiện để tìm hiểu các vấn
đề của đời sống xã hội. Quan trọng hơn là giúp các em tự tin trong việc nói và viết
tiếng Anh về những vấn đề thực tế chứ không chỉ là những lý thuyết hay công thức
trong sách vở. Qua đó các em dần dần có thể xây dựng cho mình thái độ tích cực,
động cơ đúng đắn, biện pháp, phương tiện phù hợp để có thể tự học, tự nghiên cứu
đáp ứng được yêu cầu của thời đại mới. Đó cũng chính là mục tiêu mà các nhà giáo
dục cũng như những người chỉ đạo thực hiện đề án ngoại ngữ 2020 hướng tới.

24

Biểu đồ 2: Sự chuyển biến của học sinh trước và sau khi sử PBL
Hơn thế để đánh giá một cách khách quan sự hiệu quả của sáng kiến kinh
nghiệm, tơi đã tiến hành kiểm tra đánh giá mơn nói trên 2 lớp 12 A8 và 12A2, đây
là 2 lớp có số lượng học sinh ngang nhau, tỉ lệ nam nữ và kết quả học tập tương
đương nhau.
- Lớp đối chứng 12A2 : Học tiết nói theo tiến trình của các bài tập trong
sách giáo khoa (không sử dụng phương pháp PBL)
- Lớp thực nghiệm 12A8: Học các tiết nói bằng phương pháp PBL.
* Tổ chức dự giờ cả 2 lớp cùng 1 bài dạy nhưng sử dụng phương pháp khác
nhau sau đó kiểm tra đánh giá cả 2 lớp cùng 1 với một chủ đề nói cùng thời gian
chuẩn bị và trình bày.
Kết quả thu được như sau:
Điểm
Lớp

12A2(ĐC)

TS
42

Giỏi
SL
8

%
19,0

Khá

SL
15

Trung bình

%
35,
25

SL
12

%
28,6

Yếu
SL
7

%
16,7

Kém
SL
0

%
0