(Sáng kiến kinh nghiệm) phương pháp dạy phát âm và đánh trọng âm tiếng anh hiệu quả cho học sinh lớp THCS

CHUYÊN ĐỀ THÁNG 2
Phương pháp dạy phát âm và đánh trọng âm Tiếng Anh hiệu
quả cho học sinh lớp THCS

Người thực hiện: Nguyễn Văn Hà
Ngày thực hiện 20/02/2020

A. GIỚI THIỆU:

Ngữ âm được coi là một trong những yếu tố cơ sở của tất cả các
ngôn ngữ trên thế giới. Nếu phát âm chính xác thì mọi kĩ năng như
nghe, nói, đọc sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Ngược lại, nếu phát
âm sai hoặc không rõ ràng sẽ làm cho người nghe hiểu nhầm hoặc
thậm chí khơng hiểu ý của người nói.
Để hỗ trợ phát âm chính xác các từ Tiếng Anh thì việc đánh đúng


trọng âm sẽ mang đến sự thành công trong giao tiếp nói chung và
trong thi cử nói riêng. Để người đối diện hiểu được nội dung câu
mình muốn diễn đạt thì ngồi việc phát âm đúng từ để tránh hiểu sai,
thì việc sử dụng trọng âm cho các từ trong câu cũng rất quan trọng.
Tuy nhiên việc học sinh cũng như giáo viên phát âm từ sai và đánh
trọng âm khơng chính xác cịn rất phổ biến do chưa nắm bắt rõ các
quy tắc phát âm và đánh trọng âm hoặc có thể do áp dụng quy tắc dài,
lan man, khó ghi nhớ.

B. MỤC TIÊU:

- Nhận biết các âm nguyên âm và các âm phụ âm trong Tiếng Anh
- Nhớ quy tắc phát âm Ved
- Liệt kê các âm phụ âm câm (hour/honour, knife, know, comb,

- Các âm phụ âm đặc biệt
- Cách đánh trọng âm ở những từ có 2-3 âm tiết


C. TIẾN TRÌNH:

I. CÁCH DẠY NGỮ ÂM
- Trong Tiếng Anh có 26 chữ cái, mỗi chữ cái đại diện cho 1 âm.
- Trong Tiếng Anh có 8 âm ngắn, 5 âm dài, 8 âm đôi (cần học thuộc)
=> 8-5-8
1) 8 nguyên âm ngắn:
/u/
/e/
/æ/
/i/
/ɒ/
/ʌ/
/ə/
/ju/

rural, sugar,...
decorate, went, empty, head,...
carry, challenge, careful,...
eleven, visit, image, ....
doctor, respond, forgot,...
enough, become, uncle,...
about, sister, television, nation,...
student, university, unique,...

2) 5 nguyên âm dài:

/a:/
/i:/
/ɜ:/

aunt, army,...
receive, teenage,...
bird, learn, turn,...


/u:/
/ɔ:/

pull, pool, move, choose,...
morning, all, walk,...

3) 8 nguyên âm đôi:
/ai/
/aʊ/
/ʊə/
/ei/
/əʊ/
/ɔi/
/iə/
/eə/

kite, sky, device
now, trousers, house,...
sure, poor, tourist,...
late, pavement, nation,
open, moment, window

noisy, soil, employ
tear, appear, near,...
share, pair, pear,...

Buổi 1: Dạy HS 8 âm nguyên âm ngắn kèm ví dụ minh họa và bài tập
ứng dụng chọn từ có phần gạch chân khác.
+ Các cặp âm có thể so sánh trong bài tập như:
- /æ/ và /e/

- /u/ và /ʌ/

- /u/ và /ju/

- /e/ và /i/

Buổi 2: Dạy HS 5 âm nguyên âm dài kèm ví dụ minh họa và bài tập
ứng dụng chọn từ có phần gạch chân khác
+ Các cặp âm có thể so sánh trong bài tập như,(có thể kết hợp với
Buổi 1):


- /i/ và /i:/

- /ɒ/ và /ɔ:/

- /u/ và /u:/

- /ə/ và /ɜ:/

Buổi 3: Dạy HS 8 âm nguyên âm đơi kèm ví dụ minh họa và bài tập

ứng dụng chọn từ có phần gạch chân khác.
+ Các cặp âm có thể so sánh trong bài tập như:
- /ai/ và /i/

-/au/ và /ə/ (VD: about, humour...)

- /iə/ và /eə/

- /ɒ/ và /əʊ/

- /æ/ và /ei/

- /ʊə/ và /au/ (VD: tour, hour..)

LƯU Ý: Việc yêu cầu học sinh học thuộc và luyện tập để phân biệt sự
khác nhau giữa các âm là rất quan trọng và có ích rất nhiều cho các
bài học đánh trọng âm sau này. Điều này sẽ giúp học sinh tiếp thu tốt
hơn các
Buổi 4: Dạy HS các âm phụ âm, chia làm 2 nhóm:
+ Nhóm 1: Những âm phụ âm phát âm giống chữ cái (âm thường):
b,p,m,n,t,v,.....


+ Nhóm 2: Những âm đặc biệt như: ʃ, tʃ, k (đa âm)
Các bài tập minh họa cần để ý đến các âm đặc biệt này vì hay xuất
hiện trong đề thi:
/k/ : keep, picnic, christmas, chaos, ache, chemistry, character.......
/tʃ/ : chicken, picture, nature, .....
/ʃ/ : sugar, ocean, washing, machine, champagne....

Buổi 5 (kết hợp trong buổi dạy Thì HTĐ)
* Cách phát âm động từ có đi "s/es"
-Đi s/es được chia thành 3 nhóm âm: /s/, /iz/, /z/
1) Phát âm /s/ nếu Vbare có đi là các chữ cái
k,ke = /k/
p,pe = /p/
t,te= /t/
f,gh,ph =/f/
=> quy tắc: không phải than fiền


VD: keeps /s/
invites /s/
visits /s/
laughs /s/
2) Phát âm là /iz/ nếu Vbare có đi là các chữ cái :
ss, se, ce, x, sh, ge, z, ch
=> quy tắc: sáng sớm sẽ chế xe SH ghé zô chợ (ss, se,ce,x,sh,ge,z,ch)
VD:

miss - misses /iz/
choose - chooses /iz/
dance - dances /iz/
mix - mixes /iz/
wash - washes /iz/
change - changes /iz/
quiz - quizes /iz/
watch - watches /iz/

3) Phát âm là /z/ nếu Vbare có đi là các chữ cái cịn lại :

VD:

clean - cleans /z/

run -runs /z/

listen - listens /z/

study - studies /z

read - reads /z/

live - lives /z/

play - plays /z/

draw - draws /z/

EXERCISE: Choose the best answer:
1. paints

cooks

sends

hats

2. wishes

finishes

arranges

3. visits

lakes

sells

4. studies

tries

has

catches

5. learns

gets

finds

drives

lives
picks

Buổi 6 (kết hợp trong buổi dạy Thì QKĐ)
* Cách phát âm động từ có đi "ed"
- Động từ đi ed được chia thành 3 nhóm âm: /t/, /id/, /d/
1) Ved phát âm là /t/ nếu Vbare có các đuôi:
ss,se,k,ke,p,pe, ce, x, sh,ch,f,gh,ph


Qui tắc: sáng sớm sẽ không phải chế xe SH chạy fượt ghé phà
ss,se,k,ke,p,pe, ce, x, sh,ch,f,gh,ph,
sáng sớm sẽ không phải chế xe SH chạy fượt ghé phà
VD: miss - missed /t/

hope -hoped /t/

practise - practised /t/

dance - danced /t/

cook - cooked /t/

mix - mixed /t/

stop - stopped /t/

finish -finished /t/

watch - watched /t/

cough - coughed /t/ : ho

2) Ved phát âm là /id/ nếu Vbare có các đi:
- t,te
- d,de
VD:

want - wanted /id/
need - needed /id/ : cần
decide -decided /id/ : quyết định
invite - invited /id/: mời

3) Ved phát âm là /d/ nếu Vbare có các đi cịn lại:


VD:

clean- cleaned

play - played

move - moved
live - lived
Lưu ý:
Một động từ "ed" có đi "se" sẽ phát âm khác nhau như:
- choosed, pleased => /d/ vì động từ gốc phát âm là :
choose /z/ , please /z/
- practised, promised => /t/ vì động từ gốc phát âm là:
practise /s/, promise /s/

1. A. talked

B. painted

C. asked

D. liked

2. A. worked

B. stopped

C. forced

D. wanted

3. A. waited

B. mended

C. objected

D. faced

4. A. kissed

B. helped

C. forced

D. raised

5. A. learned

B. watched

C. helped

II. CÁCH DẠY ĐÁNH TRỌNG ÂM:

D. picked


1) Đối với từ có 2 âm tiết thì có thể dạy HS cách đánh trọng âm
dựa vào từ loại: + Danh từ, tính từ và trạng từ nhấn trước
+ Động từ nhấn sau
VD: enjoy, relax, behave, prefer, forget, concern, contain, maintain,
belong...
(nêu một số trường hợp ngoại lệ)
Nhược điểm: khó áp dụng đối với từ có 3 âm tiết khơng dùng phụ tố
Buổi 7,8,9,10....: Đánh trọng âm ở từ có 2-3 âm tiết (dựa vào từ âm)
Lưu ý quan trọng:
+ Âm /ə/ khơng bao giờ có trọng âm, những từ có 2 âm tiết có
chứa âm /ə/ rất nhiều:
VD: nation, moment, teacher, student, number, children, happen,
open, gather, ocean, paper, campus, ruler, eraser, cattle, southern,
comprise career, fashion, fashionable........
+ Âm đôi > âm ngắn
VD: baby, lazy, about, promote...


+ Hai âm giống nhau thì đánh trọng âm ở âm tiết đầu.

VD: visit, ticket,
+ Âm dài > âm ngắn
VD: grassland, service, safari, workshop, preserve, inform....
+ /ɒ/ > /i/: confident,
2) Đối với những từ 3 âm tiết:
+ Trọng âm ở âm tiết cuối:
- Ở những từ tận cùng là: -ade/-aire/-ee/-ese/-eer/-ette/-esque/-een/ique/-oo/-oon
+ Trọng âm ở âm tiết thứ 2 kể từ cuối:
- Những từ tận cùng là: -it/-ia/-ial/-ian/-iar/-ic/ics/-id/-ience/-ient/ier/-ion/-ious/-ental/-sure/-ual.
+ Trọng âm ở âm tiết thứ 3 kể từ cuối:
- Những từ tận cùng là: - /-ate/-ety/-ence/-ent?/-entary/-ize?/-ical/inal/-ishment/-ison/-itor/-iture/-ity/-logy/-omy/-graphy/-ous/-tude/try/-ural/-ular


D. KẾT LUẬN
Như vậy chúng ta thấy rằng việc phát triển ngữ âm Tiếng Anh cho
học sinh là một vấn đề khơng hề đơn giản. Nó địi hỏi người giáo viên
phải có phương pháp giảng dạy sáng tạo nhưng dễ hiểu, dễ tiếp
nhận đối với học sinh. Qua một số năm được đưa vào áp dụng, tôi
nhận thấy rằng phương pháp dạy ngữ âm này đã mang đến rất nhiều
tác dụng. Trước hết, tạo được niềm yêu thích và hưng phấn cho học
sinh trong giờ học ngữ âm, giúp các em khơng cịn cảm thấy khó khăn
khi phát âm Tiếng Anh. Từ đó chất lượng học tập ngữ âm của học
sinh đã tăng lên rõ rệt. Bên cạnh đó, với bản thân tôi việc nghiên cứu
phương pháp dạy ngữ âm cho học sinh đã góp phần nâng cao trình độ
và năng lực sư phạm của mình, đồng thời góp phần đổi mới phương
pháp giảng dạy ngữ âm nói riêng và bộ mơn Tiếng Anh nói chung.
Trong điều kiện học sinh cơ bản là vùng nông thôn, cơ sở vật chất


dạy học còn thiếu thốn, cơ hội được tiếp xúc với người bản ngữ là

rất khó thì những thành cơng ban đầu tôi thu được là một điều rất
hạnh phúc với bản thân tơi.
Phương pháp này có thể áp dụng cho các bài dạy ngữ âm trong sách
giáo khoa Tiếng Anh lớp 6,7,8,9. Tuy nhiên do đặc thù từng tiết dạy
có những âm tiết khác nhau nên các giáo viên cần áp dụng một cách
sáng tạo.