(Sáng kiến kinh nghiệm) áp dụng phương pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lượng dạy học môn tin học lớp 6

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6

A. Đặt vấn đề.
I. Lý do chọn đề tài.
Thực hiện Nghị quyết 40/2000/NQ-QH của Quốc hội và chỉ thị
số 14/2001 CTTTg của thủ tớng chính phủ về đổi mới chơng trình
giáo dục phổ thông. Đến nay việc đổi mới giáo dục phổ thông đà trở
thành nền nếp sâu rộng từ đổi mới nội dung chơng trình sách giáo
khoa, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, phơng pháp dạy học,
đặc biệt là chú trọng đến đối tợng dạy học. Phần lớn giáo viên đứng
lớp đà thích nghi với chơng trình, phơng pháp mới nhất là sử dụng,
khai thác triệt để tác dụng thiết bị thực hành, của trang thiết bị, phơng tiện dạy học nh bảng phụ, tranh ảnh, thiết bị thí nghiệm - thực
hành, máy chiếu qua đầu, máy chiếu đa chức năng.
Xuất phát từ cuộc vận động ứng dụng đẩy mạnh công nghệ
thông tin vào dạy học của BGD, SGD, PGD và ban lÃnh đạo nhà trờng
nhằm nâng cao chất lợng dạy học. Đặc biệt là bộ môn Tin học nói
chung và bộ môn tin học lớp 6 nói riêng việc sử dụng công nghệ thông
tin là rất cần thiết
Do hạn chế về nhiều mặt CSVC, trang thiết bị, trình độ giáo
viên... mà đôi khi phơng pháp dạy học đà không tận dụng hết những
thành tựu khoa học công nghệ hiện đại, để truyền tải nhiều thông
tin cho ngời học một cách trực quan nên chất lợng dạy và học có mặt
hạn chế.
Sự thành công của một tiết dạy ngoài phơng pháp dạy của giáo
viên và cách học của học sinh, còn cần sự có mặt của đồ dùng dạy học.
Chính vì cậy mà bản thân tôi luôn cố gắng tìm tòi, nghiên cứu, trao
đổi với đồng nghiệp và ứng dụng. Trong qúa trình tìm tòi, nghiên
cứu, học hỏi và ứng dụng đó bản thân tôi đà tìm ra một số giải pháp

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

1


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
hữu ích góp phần rất lớn trong việc nâng cao chất lợng bộ môn Tin
học lớp 6.
Sau đây tôi xin trình bày một số giải pháp về việc sử dụng phơng pháp dạy học trực quan với sự giúp đỡ của đồ dùng dạy học trực
quan, đồ dùng dạy học ở đây là đèn chiếu (Over head) hay máy
chiếu(Projecter), là tranh ảnh, là biểu tợng....mà bản thân tôi đà tìm
ra và áp dụng thành công tại đơn vị trờng THCS Mai Thủy.
II. Phạm vi và thời gian thực hiện.

Do điều kiện về CSVC và

trang thiết bị của trờng nên phạm vi nghiên cứu và thực hiện là với
môn Tin học tại 3 líp 6A, 6B, 6C cđa trêng THCS Mai Thđy trong năm
học 2009-2010.
B. nội dung.
i. Cơ sở lý luận.
Việc đổi mới chơng trình sách giáo khoa đặt trọng tâm vào
việc đổi mới phơng pháp dạy học. Chỉ có đổi mới căn bản phơng
pháp dạy học và chúng ta có thể tạo đợc sự đổi mới thực sự trong giáo
dục, mới có thể đào tạo đợc lớp ngời năng động, sáng tạo có tiềm năng
cạnh tranh trí tuệ trong bối cảnh nhiều níc trªn thÕ giíi híng tíi nỊn
kinh tÕ tri thøc.
Trong vài thập kỷ gần đây, đà có sự bùng nổ về thông tin hay

gọi là thời đại thông tin. Cùng với việc sáng tạo ra hệ thống công cụ
mới, con ngời cũng đà tập trung trí tuệ từng bớc xây dựng ngành khoa
học tơng ứng để đáp ứng những yêu cầu khai thác tài nguyên thông
tin. Trong bối cảnh đó, ngành Tin học đợc hình thành và phát triển
thành một ngành khoa học độc lập với các nội dung, mục tiêu, phơng
pháp nghiên cứu riêng và ngày càng có nhiều ứng dụng trong hầu hết
các lĩnh vực hoạt động của xà hội loài ngời.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

2


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
Tin học đợc đa vào nhà trờng, vào giáo dục của nớc ta nhằm giúp
học sinh chúng ta theo kịp với trình độ phát triển của khu vực và thế
giới. Đa Tin học vào nhà trờng nói chung và THCS nói riêng là một việc
làm cần thiết để các em làm quen và tiếp cận với công nghệ khoa
học tiên tiến.
Hoạt động nhËn thøc cđa con ngêi lµ tõ trùc quan sinh động
đến t duy trừu tợng. Đối với học sinh lớp 6 khi học bộ môn Tin học này
không thể làm trái với nguyên lý nhận thức đó. Việc dạy tin học trong
nhà trờng hiện nay đối với nớc ta không phải là dễ, vì Tin học nó gắn
liền với một công cụ riêng của môn học là máy tính. Tin học là ngành
khoa học nghiên cứu các quá trình có tính chất thuật toán nhằm mô tả
biến đổi thông tin. Là khoa học dựa trên máy tính điện tử nghiên cứu
cấu trúc, các tính chất chung của thông tin, các quy luật và phơng

pháp thu thập, lu trử, tìm kiếm thông tin, xử lý thông tin một cách tự
động chính xác qua công cụ là máy tính điện tử. Vậy làm thế nào
để cho học sinh dễ hiểu

một cách nhanh chóng chính xác và có kỉ

năng thực hành là một nhiệm vụ rất quan trọng của ngời giáo viên dạy
Tin học hiện nay.
Để giảng dạy tốt bộ môn Tin học có chất lợng, đạt kết cao thì ngời thầy giáo ngoài tin thông về bộ môn Tin học, cần nắm chắc phơng
pháp dạy học trực quan. Phơng pháp dạy học trực quan là phơng pháp
dạy học mà từ các hình ảnh, hoạt động trực quan đến t duy trừu tợng
hay còn gọi trực quan hoá thông tin thông qua các công cụ trực quan.
II. cơ sở thực tiễn.
Từ dạy và học thụ động sang dạy và học tích cực, giáo viên không
còn đóng vai trò đơn thuần là ngời truyền đạt kiến thức, giáo viên
trở thành ngời thiết kế, tổ chức hớng dẫn các hoạt động độc lập để
học sinh tự chiếm lĩnh nội dung học tập, chủ động các mục tiêu kiến

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

3


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
thức, kĩ năng, thái độ theo yêu cầu chơng trình. Trên lớp, học sinh
hoạt động là chính nhng khi soạn giáo án, giáo viên phải đầu t công
sức, thời gian rất nhiều so với kiểu dạy và học thụ động mới có thể

thực hiện trên lớp với vai trò là ngời gợi mở, xúc tác động viên, cố vấn,
trọng tài trong các hoạt động tìm tòi hào hứng tranh luận sôi nổi của
học sinh. Để làm đợc điều này thì đòi hỏi ngời giáo viên phải có
trình độ chuyên môn sâu rộng, có trình độ s phạm lành nghề mới
tổ chức, hớng dẫn các hoạt động của học sinh mà nhiều khi diễn biến
ngoài tầm dự kiến của giáo viên.
Khó khăn lớn nhÊt hiƯn nay ë c¸c trêng häc khi ¸p dơng phơng
pháp dạy học trực quan vào giảng dạy vẫn là trang thiết bị nghe nhìn,
phơng tiện dạy học... còn nhiều thiếu thốn và bất cập. Để áp dụng phơng pháp này vào dạy Tin học thì đòi hỏi phải có đèn chiếu (máy
chiếu qua đầu - Over head) hay đèn chiếu (Projecter), máy vi tính đó
là cha kể đến việc nếu áp dụng đồng loạt thì mỗi lớp cũng đều phải
đợc trang bị.
Tin học là một môn học mới đợc đa vào giảng dạy tại trờng THCS
Mai Thủy gần 2 năm chậm hơn so với các trờng vùng ven trong huyện
đặc biệt là các em lớp 6 vừa mới tiếp xúc với bộ môn mới đầu tiên mặc
dù các em rất thích máy tính nhng là để chơi các trò chơi trên máy
chứ cha ý thức đợc tầm quan trọng của bộ môn nên chất lợng học tập
còn hạn chế. Đây là bộ môn đặc trng muốn đạt chất lợng cao đòi hỏi
các em phải tiếp xúc với máy tính nhiều nhng thời lợng mỗi tuần chỉ có
2 tiết trên lớp thì các em cha thể thực hành hết các kiến thức đà học
mà nếu có thực hành hết thì sẽ chóng quên.
Bên cạnh đó do hoàn cảnh kinh tế còn khó khăn gia đình không có
điều kiện để mua máy tính cho con em học, theo thống kê của giáo
viên dạy thì mỗi lới chỉ đợc 3 đến 4 em là gia đình có máy vi tính.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trêng THCS Mai Thñy

4

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
Một thực tế khác là ý thức học tập của một số häc sinh kh«ng
cao, kh«ng høng thó trong häc tËp, lêi hoạt động, không tích cực tự
giác, ý thức tự học, tự rèn luyện yếu.
Qua điều tra những tiết học đầu tiên về cả lí thuyết và thực
hành tôi tiến hành đà thu đợc kết quả nh sau:
*Về khâu tiếp nhận lý thut:
Líp

Tỉn
g sè

6A

43

6B

43

6C
Cén
g

43
129

Giái
SL %
11.
5
6
18.
8
6
14.
6
0
14.
19 7

Kh¸
SL
%

TB
SL

12 27.9

14

12 27.9

13

13 30.2

13

37 28.7

40

%
32.
6
30.
2
30.
2
31.
0

Ỹu
SL
%
20.
9
9
18.
8
6
18.
8
6
19.

25
4

KÐm
SL
%
3

7.0

2

4.7

3

7.0

8

6.2

* VỊ kĩ năng thực hành:

Lớp

6A
6B
6C
Cộn

g

Tổn
g số

Tự thao tác sau
khi có hớng dẫn

43
43
43

SL
11
13
12

129

36

%
25.6
30.2
27.9
27.9

Thực hành
Thao tác cần có hCha biết thao
ớng dẫn thờng

tác
xuyên
SL
%
SL
%
21
48.8
11
25.6
20
46.5
10
23.3
20
46.5
11
25.6
61

47.3

32

24.8

Qua kết quả trên thì đa phần các em nắm kiến thức lí thuyết
còn yếu, các em hay quên và cha vận dụng vào thực hành đợc nếu
không có sự hớng dẫn của giáo viên. Từ thực tế trên và bản thân tôi là
một giáo viên dạy bộ môn Tin học luôn suy nghĩa phải đa ra những

giải pháp nh thế nào để các em nắm lí thuyết chắc hơn nhớ lâu
hơn và vận dụng vào thực hành tốt hơn. Sau mét thêi gian suy nghÜ

Ngun ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thñy

5


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
tiến hành thực nghiệm tôi đà thu đợc những kết quả rất tốt sau đây
tôi xin đề ra một số giải pháp sử dụng các dụng cụ trực quan trong dạy
học nhằm nâng cao chất lợng giảng dạy bộ môn Tin học lớp 6:

III. giải pháp.
1. Trực quan hoá thông tin dạy học.
Trực quan hoá thông tin dạy học là một quá trình thông qua đó
ngời học tri giác các tài liệu học tập dới dạng các biểu trng hình ảnh,
âm thanh, mô hình, vật thật,... với sự hỗ trợ của dụng cụ trực quan.
Dụng cụ trực quan đợc sử dụng trong môi trờng học tập nh trong
dạy học, giáo dục qua vệ tinh dựa trên cơ sở máy tính,... dụng cụ trực
quan có thể đợc sử dụng hiệu quả để giảng dạy các sự kiện, các chỉ
dẫn, các quá trình và các khái niệm trừu tợng mà chúng thờng khó nhớ,
khó hiểu. Các mục tiêu dạy học có thể thực hiện tốt nếu biết phát huy
thông qua công cụ trực quan.
Có thĨ nãi dơng cơ trùc quan cã nhiỊu thn lỵi hơn hẳn so với
dạy học bằng ngôn ngữ: Chứa nhiều thông tin và tổ chức thuận lợi các
thông tin trong cùng một vị trí, làm đơn giản các khái niệm, làm sáng

tỏ các chi tiết của một khái niệm dựa trên ngôn ngữ trừu tợng. Đặc biệt
là tranh ảnh trực quan làm tăng sự nhớ trong học tập đây là một trong
những mục tiêu hàng đầu của giáo dục.
Từ những u điểm trên, tôi nhận thấy nếu áp dụng vào dạy học
nhờ dụng cụ trực quan là đèn chiếu, tranh ảnh, biểu tợng.... vào dạy Tin
học có hiệu quả rất cao.
Tríc khi sư dơng dơng cơ trùc quan cho mét bài học thì trớc hết
Giáo viên cần xác định bài nào cần dụng cụ trực quan và những dụng
Nguyễn Thị Quúnh - Trêng THCS Mai Thñy
6


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
cụ trực quan đó là gì phục vụ cho những đơn vị kiến thức nào trong
bài học.
Tiếp đến là công tác chuẩn bị với dụng cụ trực quan. Ví dụ dạy
bài :Máy tính và phần mềm máy tính cần chuẩn bị những ®å dïng
trùc quan khi giíi thiƯu cÊu tróc chung cđa máy tính điển tử nh: bộ xử
lí trung tâm (con chíp), thanh RAM, các ổ đĩa các thiết bị lu giữ
thông tin nh USB, đĩa mềm, đĩa CD, DVD...hay hình ảnh của một
số loại máy vi tính trong thực tế bằng cách chụp bởi tranh ảnh hoặc
các dụng cụ trực quan thiết thực nh thế HS mới nhớ lâu và thÊy trong
thùc tÕ cã thĨ gäi tªn dơng cơ trùc quan chính xác.
Đèn chiếu tơng đối dễ sử dụng và việc chuẩn bị cho việc dạy học
với đèn chiếu tơng đối dễ dàng, ít tốn thời gian. Tuy nhiên để sử
dụng đèn chiếu thì phải có sự chuẩn bị kiến thức và các nội dung
kiến thức cần trình chiếu. Nội dung đa lên máy chiếu phải rõ ràng
chính xác và phải có máy vi tính.
Chẳng hạn: khi nói đến máy tính hoặc máy in thì ta đa hình ảnh

minh họa, banwgf quan s¸t trùc quan nh thÕ häc sinh sÏ ghi nhớ kiết
thức tốt nhất.

2. Tạo những tác nhân kích thích trực quan thông qua biểu trng ngôn ngữ, biểu trng đồ hoạ, biểu trng tranh ảnh.
Muốn sử dụng phơng pháp dạy học này thành công thì việc đầu
tiên ngời thầy phải làm là thiết kế các thông điệp trực quan đòi hỏi

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

7


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
nhiều sức lực và trí lực nhng lại là công việc đem lại nhiều lợi ích.
Việc thiết kế các tài liệu dạy học trực quan mới có thể tạo nên sự thay
đổi, và khi ngời học chú ý sẽ cho nhiều điều bổ ích. Ngời thiết kế
phải quan tâm tới khía cạnh giảng dạy, tính trực giác và đặc biệt
quan tâm tới những kĩ năng học tập của học sinh trong nghiên cứu và
thực hành. Ngời giáo viên phải biết phân tích chọn lựa các loại hình
trực quan sao cho phù hợp với nội dung bài học.
a. Dạy học trực quan bằng biểu trng ngôn ngữ.
Biểu trng ngôn ngữ đợc tạo ra từ chữ viết dới dạng một từ đơn lẽ
hoặc câu hoàn chỉnh dùng đặt tên đối tợng, định nghĩa, mô tả đối
tợng.
Thờng khi dạy các bài học lý thuyết tôi thờng sử dụng loại biểu trng trực quan bằng ngôn ngữ.
Ví dụ: Dạy bài Máy tính và phần mềm máy tính tôi chiếu sơ đồ
cấu trúc chung của máy tính điện tử lên màn hình rồi yêu cầu học

sinh quan sát và cho biết máy tính điện tự gồm những phần nào. Sau
đó giáo viên chỉ vào từng đối tợng trên sơ đồ và giới thiệu lần lợt các
khái niệm của các thành phần trong cấu trúc máy tính.

Nguyễn Thị Quúnh -

Trêng THCS Mai Thñy

8


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6

Hay khi dạy bài Định dạng văn bản, thì đa lên màn hình các bớc
thực hiện định dạng Font nh sau:
Bớc 1. Chọn khối văn bản cần định dạng
Bớc 2. Click Format \ Font
Bíc 3. Hép tho¹i Font xt hiƯn chän Font
+ Font:
chọn phông chữ
+ Font Style:
kiểu chữ
+ Size :
cở chữ
+ Font color:
màu chữ
+ Underline Style:
đờng gạch chân
+ Underline Color:

màu đờng gạch chân
+ Effects:
các hiệu ứng
+ Preview:
khung hiển thị
Bớc 4. Click OK
Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi liên quan:
? Nêu các bớc để định dạng văn bản phông chữ, kiểu chữ, cỡ chữ
bằng menu lệnh (HS chỉ cần quan sát màn hình và nêu đợc các bớc
cần định dạng phông chữ)
? Thao tác quan trọng nhất trong định dạng văn bản là gì (HS chọn
phần văn bản cần định dạng)
b. Dạy học trực quan bằng biểu trng đồ hoạ.
Biểu trng đồ hoạ đợc tạo ra bằng nhiều cách đồ họa liên quan với
hình ảnh, đồ hoạ liên quan với khái niệm, đồ hoạ tuỳ ý... Việc dạy học
trực quan bằng biểu trng đồ hoạ trong Tin học giúp ngời học có thể
thao tác nhanh các bớc thực hành - đây là yêu cầu cần đạt của ngời
học Tin học, dựa vào các biểu trng đồ hoạ này học sinh cã thĨ ph¸t
hiƯn ra kh¸i niƯm, ý nghÜa cđa nã. ..
Chẳng hạn khi dạy bài Làm quen với soạn thảo văn bản giáo viên
cần cho học sinh làm quen với việc sao chép, di chuyển, cắt (xoá)...
nhanh qua các biểu tợng.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

9

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
Giáo viên đa các biểu tợng

Tơng tự bài Chỉnh sửa văn bản giáo viên đa các biểu tợng

? HÃy nêu tên các biểu tợng trên và tính năng của các biểu tợng
* Dạy bài Định dạng văn bản ngoài việc định dạng văn bản
bằng menu lệnh giáo viên cần cho học sinh định dạng văn bản thông
qua các biểu tợng sau.

Hs nhìn vào biểu tợng và nêu chức năng của các biểu trợng từ đó
các em nắm chắc hơn kiến thức lí thuyết để vận dụng vào làm thực
hành tốt hơn.
* Dạy bài Trình bày trang văn bản và in ngoài việc dùng lệnh in,
xem văn bản bằng menu lệnh thì có thể in, xem văn bản thông qua
các biểu tợng sau.

c. Dạy học trực quan bằng biểu trng hình ảnh
Biểu trng hình ảnh đợc tạo ra nh ảnh chụp, tranh minh hoạ, tranh
vẽ. Tất cả đều phản ánh sự vật và ý nghĩa dới dạng các biểu trng cụ
thể và mang tính hiện thực cao, ngời học có khả năng phiên dịch các
biểu trng hình ảnh thành các vật tơng tự trong thế giới hiện thực.
Khi dạy bài Máy tính điện tư” ta cã thĨ sư dơng mét sè ¶nh, ¶nh
minh hoạ về máy tính, một số thiết bị của máy tÝnh nh ®Üa mỊm,
USB ỉ cøng, … ®Ĩ häc sinh quan sát và phân biệt.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

10


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6

Hoặc khi dạy bài Hệ điều hành Windows để giúp học sinh sớm
hình thành kỉ năng làm việc với máy tính nh khởi động máy tính,
tắt máy tính hay phân biệt các đối tợng trên màn hình máy tính ta
tiến hành đa một số hình ảnh liên quan.

Các biểu tợng chơng
trình

Thanh công
việc

d. Kết hợp các loại hình trực quan.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

11


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
Giữa các loại hình trực quan, ngời thiết kế có thể kết hợp đa

dạng các loại biểu trng trực quan ngôn ngữ, hình ảnh, đồ hoạ với nhau.
Đối với hầu hết học sinh ba loại này bao gồm nhiều mức độ khác nhau
rất có ích trong học tập.
Ví dụ: Khi dạy bài Máy tính và phần mềm máy tính ta có thể sử
dụng kết hợp giữa biểu trng hình ảnh và biểu trng ngôn ngữ.

Giáo viên yêu cầu:
- Quan sát hình ảnh và cho biết ở hình trên đâu là thiết bị
xuất, nhập,. ..
* Dạy bài Giới thiệu hệ soạn thảo văn bản, Quản lý tệp văn bản,
Định dạng văn bản... ta có thể sử dụng kết hợp cả ba hình thức trùc
quan

Ngun ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thđy

12


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6

Thanh
Menu
bar

Thanh
Tool
bar

Thanh
Formatin
g

Thớc
ngang

Thớc dọc
Thớc
Thanh
Thớc
dọc
cuộn
dọc
Tha
Thanh
Than
nh
Drawing
h
cuộ
* Dạy bài Định dạng
văn
bản
ta
chiếu
hình
ảnh
sau

và
kết
hợp
cho
cuộn
n
học sinh thực hiện Than
định dạng phông chữ, cỡ chữ,Tha
kiểu chữ... trên máy
h
nh
tính thì học sinh dể
tiếp
thu
bài
và
ghi
nhớ
lâu
hơn.
Dra
Dra
wing
win
g

3. Xây dựng các kĩ năng, thực hành
a. Kĩ năng nhận biết tính năng các loại biểu tợng.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

13


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
Sau một tiết học tôi thờng củng cố lại cho học sinh những cái vừa
học bằng các dạng bài tập trắc nghiệm giúp học sinh nắm lại bài, học
sinh có thể phân biệt đợc lệnh, các biểu tợng và nắm ý nghĩa của
các biểu tợng.
Ví dụ: Dạy bài Làm quen với soạn thảo văn bản,: Nối các ý của cột A,
B, C, D sao cho hợp lý.
A

B

C

D
Tạo tập tin văn bản

Ctrl + O

File \ Open

míi

Ctrl + N

File \ Save

§ãng

Ctrl + S

File \ Exit

bản

Alt + F4

File \ New

Mở văn bản đà có

tập

tin

văn

Lu văn bản
* Bài Chỉnh sửa văn bản: Dùng các từ, cụm từ điền vào chổ trống
cho phù hợp.

(1) Edit \ Copy
(2) Edit \ Cut
(3) Edit \ Paste

(4) Delete

(5) Ctrl + V
(6) Ctrl + C
(7) Ctrl + X

C¸c bíc sao chÐp khèi
Bíc1. Chọn khối
Bớc2. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Bớc3. Đa con trỏ đến vị trí mới.
Bớc4. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thủy

14


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
Các bớc chun khèi
Bíc1. Chän khèi
Bíc2. Click vµo. ........... (hay bÊm tỉ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Bớc3. Đa con trỏ đến vị trí mới.
Bớc4. Click vào. ........... (hay bấm tổ hợp phím...... hoặc Click biểu tợng..........)
Các bớc xoá khối
Bớc1. Chọn khối
Bớc2. Click vào. ........... (hay bấm phím......
ợng..........)

b. Rèn luyện kĩ năng thao tác trên máy

hoặc Click biểu t-

Để việc học Tin học của học sinh đạt kết quả tốt, chất lợng cao,
học sinh nắm chắc bài, biết thao tác trên máy tính cần cho học sinh
học tại phòng máy, học sinh vừa nghe giáo viên giảng bài vừa ghi bài và
thực hiện trên máy tính theo từng bớc một. Với cách tổ chức học nh thế
này kết quả cho thấy học sinh nắm chắc bài học, đa số các em đều
thực hiện đợc các thao tác thực hành.
4. Học bằng chơi, chơi mà học. Giải trí th giản.
Để cho học sinh có hứng thú học tập, tạo kích thích tìm tòi,
đồng thời góp phần th giản cho các em thì trớc khi kÕt thóc tiÕt häc
(5-10 phót) t«i thêng tỉ chøc cho các em chơi một số trò chơi nh:
Solitaire, Spider Solitaire, Freecell... hay cho häc sinh vÏ h×nh tù do
b»ng chơng trình Paint mà qua các chơng trình này học sinh đợc
hình thành các kĩ năng sử dụng chuột, các thao tác với chuột.
Với các giải pháp thực hiện nói trên nên năm học 2009-2010 ba lớp
6A, 6B, 6C trờng THCS Mai Thủy đà đạt đợc kết quả đáng khả quan.
IV. Kết quả và bài học kinh nghiệm
1. Kết qủa

Nguyễn ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thđy

15


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học

môn Tin học lớp 6
Qua một thời gian ngắn thực hiện ứng dụng các dụng cụ trực
quan vào dạy học tin học lớp 6 tôi nhận thấy:
- Việc ứng dụng giúp Giáo viên truyền thụ kiến thức cho học sinh
một cách tích cực và trực quan, tiết kiệm thời gian trong tiết dạy lí
thuyết từ đó HS có thời gian thực hành nhiều hơn và trong quá trình
thực hành học sinh nhớ kiến thức lâu hơn
- §èi víi häc sinh t«i nhËn thÊy häc sinh häc tập tích cực hơn,
hào hứng hơn, chú ý hơn, tham gia xây dựng bài sôi nổi hơn. Đặc
biệt các em ghi nhớ kiến thức lâu hơn, chất lợng đi lên rõ rệt.
Sau khi áp dụng các biện pháp trên vào các tiết dạy thể hiện chất
lợng các mứt nh sau.
Cụ thĨ: * VỊ møc ®é tiÕp thu lý thut:
Líp
6A
6B
6C
Cén
g

Tỉng
sè
43
43
43
129

Giái
SL
%

12 27.9
13 30.2
10 23.3
35

27.1

SL
15
15
16

Khá
%
34.9
34.9
37.2

TB
SL
12
11
12

46

35.7

35

%
27.9
25.6
27.9

Yếu
SL
%
4
9.3
4
9.3
5 11.6

Kém
SL
%
0
0
0
0
0
0

27.1

13

0

10.1

0

Qua kết quả trên thể hiện rõ việc sử cải tiến phơng pháp dạy học
trong các bài giảng tin học đà có hiệu quả, chất lợng mũi nhọn và đại
trà khá vững chắc học sinh đà chủ động trong các thao tác thực hành
cụ thể là:
+ Số em hiểu bài biết vận dụng kiến thức kĩ năng trình bày bài
lí thuyết đạt 62.8 %
+ Số em đạt điểm trung bình 27.1 %
+ Số em cha hiểu bài chiếm tỉ lệ 10.1%
So sánh với khảo sát đầu năm
+ Số em hiểu bài biết vận dụng kiến thức kĩ năng trình bày bài
lí thuyết tăng 19.4%
+ Số em đạt trung bình giảm 2.9 %
+ Số em cha hiểu bài, vận dụng yếu giảm 9.3 %

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trờng THCS Mai Thñy

16


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
+ Số lợng học sinh kém không còn
* Về k năng thực hành:

Lớp

Tổng
số

6A 43
6B 43
6C 43
Cộn
g
129

Thực hành
Thao tác cần có hTự thao tác sau
Cha biết thao
ớng dẫn thờng
khi có hớng dẫn
tác
xuyên
SL
%
SL
%
SL
%
34
79.1
9
20.9
0

0.0
33
76.7
10
23.3
0
0.0
36
83.7
7
16.3
0
0.0
103

79.8

26

20.2

0

0.0

+ Số lơng học sinh tự thao tác sau khi có hớng dẫn tăng 51.9%
+ Thao tác cần có hớng dẫn thờng xuyên giảm 27.1 %
+ Cha biết thao tác không còn
2. Bài học kinh nghiệm
Kinh nghiệm thực tiễn dạy học và kết quả nghiên cứu thực

nghiệm cho thấy để nâng cao chất lợng dạy học cần có các điều kiện
sau:
- Tạo không khí học tập tích cực, giáo viên phải tạo ra mỗi giờ học
là một niềm vui niềm say mê trong học tập của học sinh. Giáo viên
luôn tạo ra những thách thức vừa sức, tổ chức những hoạt động tù lùc
cđa häc sinh trong tõng tiÕt häc.
- C¸c thiÕt bị dạy học rất có ý nghĩa giáo viên phải luôn phát huy
hết tác dụng của các thiệt bị dạy học, đặc biệt là dụng cụ trực quan
có nh vậy mới gây đợc hứng thú học tập của các em. Bên cạnh mỗi tiết
dạy giáo viên luôn nổ lực chuẩn bị các đồ dùng trực quan đầy đủ phù
hợp với nội dung bài dạy từ đó vậy giáo viên mới tạo đợc sự hứng thú bộ
môn cho các em.

Nguyễn Thị Quúnh -

Trêng THCS Mai Thñy

17


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
- Bên cạnh đó giáo viên phải biết vận dụng các kiến thức trong bài
dạy vào các hoạt động thực tế có liên quan và giải thích cụ thể từ đó
các em có nhu cầu tìm hiểu về môn học.

C. Kết luận
Dạy học là một nghệ thuật. Sử dụng tốt phơng pháp dạy học trực
quan là con đờng tốt nhất để đạt đợc mục đích yêu cầu tiết dạy
trong đó phơng tiện dùng công cụ trực quan đặc biệt có hiệu quả tốt

giúp ngời học hiểu và nắm chắc thông tin cần thiết. Việc sử dụng
dụng cụ trực quan vào quá trình dạy học là cần thiết đối với mỗi giáo
viên vì nó mang lại hiệu suất, hiệu quả của giáo dục cao.
Muốn học sinh học tốt các môn học nói chung và môn Tin học nói
riêng thì điều đầu tiên ngời giáo viên phải tạo đợc ở học sinh niềm
say mê, hứng thú học tập bộ môn. Giờ học phải thu hót sù chó ý ham
häc hái cđa häc sinh, t¹o cho các em lòng tin vào khả năng của mình,
nhiệt tình ham mê học tập. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi
về việc sử dụng phơng pháp học dạy trực quan và sử dụng giáo cụ trực
quan trong giảng dạy Tin học. Rất mong ý kiến đóng góp của đồng
nghiệp. Xin chân thành cám ơn.
Qua quá trình thực

hiện giảng dạy bản thân tôi có một số

kiến nghị sau:
+ Đề nghị nhà trờng trang bị thêm máy chiếu (projecter) tạo đợc
phòng có trang bị máy chiếu riêng để phục vụ cho việc dạy học bằng
máy chiếu đợc thuận lợi hơn. Trang bị thêm máy tính ở phòng thực
hành đủ cơ số để cho học sinh học và thực hành.

Nguyễn ThÞ Qnh -

Trêng THCS Mai Thđy

18


áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6

Mai Thủy, ngày 10 tháng 5 năm 2010
Hội đồng KH trờng THCS MAI thủy

Ngời viết

Nguyễ
n Thị Quỳnh

Mục lục
A. Đặt vấn đề.
I. Lí do chọn đề tài
II. Phạm vi và thời gian thực hiƯn.
B. néi dung.
i. C¬ së lý ln.
II. c¬ së thùc tiễn.
III. giải pháp.
1. Trực quan hoá thông tin dạy học.
2. Tạo những tác nhân kích thích trực quan thông
qua biểu trng ngôn ngữ, biểu trng đồ hoạ, biểu trng
tranh ảnh.
a. Dạy học trực quan bằng biểu trng ngôn
ngữ.

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trêng THCS Mai Thñy

19

áp dụng phơng pháp dạy học trực quan để nâng cao chất lợng dạy học
môn Tin học lớp 6
b. Dạy học trực quan bằng biểu trng đồ hoạ.
c. Dạy học trực quan bằng biểu trng hình ảnh
d. Kết hợp các loại hình trực quan
3. Xây dựng các kĩ năng, thực hành
a. Kĩ năng nhận biết tính năng các loại biểu tợng.
b. Rèn luyện kĩ năng thao tác trên máy
4. Học bằng chơi, chơi mà học. Giải trí th giản.
IV. Kết quả và bài học kinh nghiệm
C. Kết luận

Nguyễn Thị Quỳnh -

Trêng THCS Mai Thñy

20