(Sáng kiến kinh nghiệm) giáo dục đạo đức truyền thống trong nhà trường

Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
MỤC LỤC
MỤC
LỤC..................................................................................................................1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................3
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI...........................................................................................3
2. THUẬN LỢI- KHĨ KHĂN...................................................................................4
2.1. Thuận lợi.............................................................................................................4
2.2. Khó khăn.............................................................................................................4
PHẦN II: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI..............................................................6
I. HƯỚNG GIẢI QUYẾT..........................................................................................6
II. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH CỤ THỂ...........................................................7
1. Phát huy thế mạnh của hoạt động ngồi giờ lên lớp bằng tình đồn kết tập thể…7
1.1) Phân cơng nhóm tập thể “Đơi bạn cùng tiến”………………………………….7
1.2) Giáo dục tình đồn kết thơng qua phát động các phong trào thi đua học tập và
rèn luyện đạo đức để chào mừng các ngày lễ lớn…………………………………..7
1.3) Thông qua các bài học giáo dục đạo đức của môn “Giáo dục công dân” về giá
trị đạo đức…………………………………………………………………………...8
1.4) Giáo dục tình đồn kết tập thể qua các bài học môn văn học, lồng xen giáo dục
cảm hóa học sinh bằng việc tham gia các tiết sinh hoạt ngoại khóa theo chủ đề năm
học…………………………………………………………………………………..9
1.5) Bình bầu thi đua, khen thưởng người tốt, việc tốt hàng tuần, hàng tháng……..9
1.6) Hình thức hoạt động “Giao lưu văn nghệ” theo chủ điểm trong năm học…...10
2. Phát huy thế mạnh của hoạt động ngoài giờ lên lớp qua việc bồi dưỡng kiến thức
bộ môn……………………………………………………………………………..11
3. Phát huy thế mạnh của hoạt động giáo dục lên lớp qua việc hướng dẫn học sinh
sinh hoạt chủ đề của trường, lớp hướng tới các ngày lễ lớn………………………11
1


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017

4. Phát huy thế mạnh của hoạt động ngoài giờ lên lớp qua việc rèn luyện tác phong
và kỹ năng sống cho học sinh. …………………………………………………….12
PHẦN III. KẾT QUẢ……………………………………………………………...14

2


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Cơng tác chủ nhiệm địi hỏi mỗi giáo viên chúng tơi phải hết sức đề cao công
việc xây dựng một tập thể lớp tự quản có nề nếp, kỷ luật đồng thời biết đồn kết
gắn bó, u thương, có ý thức trách nhiệm và ý thức tập thể. Bởi vì, mỗi cá nhân
học sinh sẽ hết lịng gắn bó với tập thể lớp nếu các em được học tập rèn luyện và
vui chơi trong một tập thể lớp đồn kết nhất trí.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp sẽ thực sự phát huy thế mạnh nếu giáo
viên chủ nhiệm biết hướng dẫn các em tham gia vào hoạt động của nhà trường (để
gắn với nội dung hoạt động của chủ điểm giáo dục, có tính định hướng, chuẩn bị
cho các hoạt động của tuần và của tháng). Đồng thời giúp học sinh rèn luyện khả
năng tự quản thông qua những hoạt động chủ nhiệm với nội dung hoạt động giáo
dục của chủ điểm trong công tác này, các em sẽ biết cách tổ chức và điều khiển một
số những hoạt động phù hợp với lứa tuổi, hiểu được phải làm gì và làm như thế nào
để thực hiện những hoạt động có hiệu quả, lại nắm được các hình thức hoạt động
khác nhau kinh nghiệm tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp vì thế ngày
càng đa dạng và phong phú hơn. Đồng thời các em được rèn luyện các kỹ năng
giao tiếp, kỹ năng tham gia và tổ chức hoạt động tập thể. Điều này giúp các em rèn
luyện sự tự tin, tác phong đĩnh đạc phù hợp với xu hướng hội nhập của xã hội ngày
nay.
Xuất phát từ mục tiêu và nhiệm vụ giáo dục là nâng cao dân trí, đào tạo nhân
lực và bồi dưỡng năng lực cho học sinh, sự nghiệp giáo dục hiện nay đòi hỏi mỗi

giáo viên chủ nhiệm cần phải quan tâm nhiều đến việc nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện, nhất là u cầu giáo dục tồn ngành khơng những phải trang bị kiến
thức mà còn phải giáo dục con người đầu tiên. Xã hội phát triển khơng nằm ngồi
quy luật có những “hạt sạn” bên ngồi ảnh hưởng đến lối sống, tính cách của lớp
trẻ. Vì vậy, việc hướng các em vào những hoạt động giáo dục đạo đức truyền thống
trong nhà trường, cụ thể trong các tiết hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp bằng
những hình thức khác nhau, sao cho phù hợp mà vẫn đạt hiệu quả giáo dục cao. Đó
là lý do khiến tơi chọn đề tài này. Bản thân tôi sau khi khắc phục những khó khăn
đặc điểm riêng của lớp chủ nhiệm đã thực hiện đạt hiệu quả giáo dục trong việc
phát huy thế mạnh của tiết hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Nay xin đóng góp
những ý kiến nhỏ về cách thức tiến hành.

3


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
2. THUẬN LỢI – KHĨ KHĂN
2.1. Thuận lợi
Hầu hết học sinh có bố hoặc mẹ là bộ đội, công an nên đa số các con có ý thức
kỷ luật cao, ngoan ngỗn, lẽ phép với thầy cô, biết vâng lời cha mẹ, tích cực tham gia
hoạt động phong trào do Đồn, Đội, trường, lớp tổ chức.
Cơ sở vật chất mới, khang trang, tạo khơng khí phấn khích trong học sinh và
giáo viên như:
- Phịng học sạch sẽ, thống mát.
- Cơ sở vật chất tương đối đầy đủ (trang thiết bị đèn, quạt, bàn ghế cho học sinh, kể cả
ghế ngồi của học sinh khi sinh hoạt dưới cờ).
Được sự quan tâm, giúp đỡ của Ban giám hiệu, đội ngũ giáo viên bộ mơn trẻ,
năng động, có chun mơn vững vàng, nhiệt tình trong giảng dạy.
2.2. Khó khăn
Trước hết, khó khăn lớn nhất của tôi là được phân công chủ nhiệm một tập

thể lớp có nhiều học sinh nam, các em trong độ tuổi mới lớn có sự thay đổi tâm
sinh lý mạnh, các em ngày càng có nhiều nhu cầu hiểu biết, tìm tịi, bắt chước,
thích giao lưu, đua địi, thích sự khẳng định mình..., trong khi kiến thức về xã hội,
gia đình, sự hiểu biết về pháp luật cịn hạn chế, nên chiều hướng học sinh lười học,
hiện tượng bỏ giờ, trốn tiết, vi phạm pháp luật, vi phạm nội qui trường lớp tăng..
Vẫn cịn một số học sinh chưa có ý thức trong học tập và rèn luyện đạo
đức. Các biểu hiện khơng thích học, thường xun mất trật tự trong lớp, không học
bài và làm bài tập, thường xuyên phải nhắc nhở về ý thức kỷ luật như con Nguyễn
Phan Anh, Lê Gia Huy, Đỗ Tiến Hào,...Một số ít học sinh có năng lực tư duy tốt
nhưng cịn chưa chăm học như con Phạm Nguyễn Kim Ngân, Nguyễn Thị Huyền,
Phạm Lan Anh, Nguyễn Như Quân…. Một số học sinh chuyển từ nơi khác về, gặp
khó khăn trong việc hịa nhập với môi trường mới như con Đỗ Quốc Thái.
Một số học sinh nghiện game, có hiện tượng trốn tiết, giấu tiền học phí
hoặc xin tiền ăn sáng nhưng lại không ăn mà để dành tiền chơi game như con Bùi
Tuấn Phong, Nguyễn Vũ Khởi Phong, Nguyễn Thành Nhân, Nguyễn Tùng Lâm….
Mặt khác, nhiều gia đình do quá bận rộn với công việc nên thời gian dành
cho việc giáo dục con cái khơng nhiều, ít gần gũi, trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm
sống cho con. Một số gia đình gần như phó mặc cho nhà trường và xã hội, thậm chí
4


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
cung cấp tiền bạc dư thừa cho con tiêu xài mà không nghĩ đến hậu quả. Hoặc có
trường hợp bố mẹ lớn tuổi mới có con nên chiều chuộng theo mọi yêu cầu, đòi hỏi
của con. Nhiều phụ huynh chỉ gặp gỡ trao đổi với GVCN trong 3 buổi họp phụ
huynh trong một năm học, còn chủ yếu là trao đổi qua điện thoại trong những
trường hợp cần thiết.
Cùng với đó là sự phát triển của công nghệ số, nhiều học sinh được bố mẹ
mua cho điện thoại, máy tính, laptop,… đắt tiền với nhiều cơng dụng nhằm mục
đích cho con chơi ở nhà để dễ quản lý. Nhưng thực tế, hầu hết bố mẹ đều không

quản lý được việc sử dụng các trang mạng xã hội của con để có sự định hướng
đúng đắn cho con. Do đó, có một bộ phận học sinh thích học theo các thần tượng,
chạy theo trào lưu trên mạng, đua đòi theo bạn bè,….
Bản thân tôi, công tác chủ nhiệm là kiêm nhiệm, thực tế hiện nay chưa có
một khố đào tạo chính thức nào cho GVCN. Chính vì vậy, tơi làm chủ nhiệm chủ
yếu bằng kinh nghiệm của bản thân, cộng với trao đổi học hỏi trong nhà trường.
Chính vì những lý do đó, tơi đã phải rất vất vả khắc phục những khó khăn mong
tìm ra những hướng giải quyết và những phương pháp, cách làm để đạt được những
nội dung kế hoạch cụ thể của cơng tác chủ nhiệm về văn hóa cũng như giáo dục
đạo đức. Để hướng các con vào những sinh hoạt văn hóa lành mạnh, với phương
châm giáo dục phát huy trí lực và bồi dưỡng nhân cách, đặc biệt hiểu vai trò quan
trọng của đội ngũ cán bộ lớp trong việc xây dựng tập thể tự quản, trong quá trình
học tập và rèn luyện của lớp. Từ đó lựa chọn những học sinh có năng lực nhiệt tình,
trách nhiệm và tơn trọng tập thể, tơi chú ý bằng mọi cách nâng cao hiệu quả thế
mạnh của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.

5


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
PHẦN II: NHỨNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI
I. HƯỚNG GIẢI QUYẾT
Hướng giải quyết của tôi là xây dựng một đội ngũ tự quản bằng cách kết hợp
các mặt giáo dục, để từ đó củng cố và mở rộng những kiến thức mà học sinh đã tiếp
thu được qua các môn học trên lớp, biết vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn
cuộc sống, bổ sung vốn kinh nghiệm trong cuộc sống tập thể ở nhà trường, gia đình
và ngồi xã hội. Từ đó, các em được rèn luyện các kỹ năng cơ bản, cần thiết nhằm
nâng cao năng lực, tổ chức và điều khiển hoạt động tập thể, góp phần phát triển thái
độ tích cực trong học tập và rèn luyện hàng ngày, có ý thức tham gia hoạt động tập
thể và hồn thành mọi nhiệm vụ được giao. Cơng việc đó được tiến hành bằng cách

đặt ra những kế hoạch với những nội dung cụ thể về yêu cầu cần đạt được trong
năm học về các mặt giáo dục (cả giáo dục văn hóa, đạo đức, lao động…) kết hợp
với trao đổi và nhờ sự giúp đỡ của các lực lượng giáo dục (Ban Giám hiệu, tổ chức
Đoàn, Đội, ban phụ huynh lớp cũng như giáo viên bộ mơn). Từ đó, góp phần giáo
dục ý thức tự quản và tinh thần đồn kết tập thể cho học sinh bằng cách thơng qua
các hoạt động giáo dục đạo đức truyền thống theo chủ đề năm học.
Trong năm học, cả BGH và những đồng chí phụ trách Đồn, Đội như thầy
Nguyễn Duy Quyết, thầy Phùng Chí Trường và GVCN chúng tơi đều có những kế
hoạch giáo dục đạo đức truyền thống theo chủ đề năm học. Qua các tiết hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp để lôi cuốn học sinh tham gia hoạt động, kích thích tính
tích cực hoạt động của các em bằng cách thay đổi các hoạt động trong từng chủ
điểm giáo dục. Tăng cường vai trò chủ thể của học sinh trong hoạt động, học tập và
công tác, tạo cơ hội cho học sinh được rèn luyện và tự khẳng định mình giúp các
em với vai trị chủ thể sẽ tự thể hiện những khả năng của mình trong hoạt động và
giúp giáo viên chúng tôi thể hiện được ý tưởng của mình khi tổ chức các hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp. Đồng thời lại tranh thủ được sự giúp đỡ và khai thác
tiềm năng của các lực lượng xã hội trong việc tổ chức hoạt động cho học sinh, phối
hợp chặt chẽ với tổng phụ trách đội để nắm bắt kế hoạch hoạt động của đội thiếu
niên, tranh thủ sự ủng hộ và giúp đỡ của tổ chức Đội để thực hiện các hoạt động có
hiệu quả. Điều đó được thực hiện trong các tiết sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, tiết sinh
hoạt lớp cuối tuần và các tiết hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tổ chức vào thứ
năm hàng tuần, hàng tháng theo quy định, với nhiều cách thức khác nhau và đa
dạng, sao cho đạt hiệu quả tốt nhất.

6


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
II. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH CỤ THỂ
Trên cơ sở đã có sự phân công theo dõi cơ cấu, thành phần tổ chức lớp để

học sinh hiểu rõ chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ lớp, cán bộ tổ, các cán sự
chức năng, hiểu cơ chế hoạt động và điều hành của “ bộ máy tự quản lớp”, từ đó
giúp các em hiểu rõ việc tự chủ động, tự tin thực hiện những lợi ích thiết thực của
cá nhân và tập thể, tôi đã tiến hành những biện pháp cụ thể sau đây để thơng qua đó
phát huy hiệu quả thế mạnh của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
1. PHÁT HUY THẾ MẠNH CỦA HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGỒI GIỜ
LÊN LỚP BẰNG VIỆC GIÁO DỤC TÌNH ĐỒN KẾT TẬP THỂ
1.1) Phân cơng nhóm tập thể “Đơi bạn cùng tiến”
Nhằm phát huy tác dụng tốt của học sinh giỏi, của cán sự bộ mơn và tạo nên
sự đồn kết, gắn bó, yêu thương, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong học tập. Đây là một
việc làm thiết thực, dễ làm mà lại đạt hiệu quả cao. Trong một số tiết hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp, tiết sinh hoạt cuối tuần (các nhóm học tập đã được phân
cơng từ trước), tôi nhắc cán bộ lớp đôn đốc các bạn ở gần nhà, đi cùng đường, có
điều kiện tiếp xúc trao đổi và giúp đỡ lẫn nhau. Nhóm trưởng học tập có trách
nhiệm hỏi han, kiểm tra việc học bài, làm bài của bạn, đồng thời giảng giải cho bạn
khi bạn khơng hiểu bài. Đơi khi các em có thể chân thành thổ lộ những băn khoăn,
suy nghĩ, thắc mắc và cả nguyện vọng với bạn bè. Cùng nhau tháo gỡ những khó
khăn, các em biết hỗ trợ đồn kết, khiêm tốn học hỏi, giúp đỡ nhau rất nhiều trong
học tập. Sau những hoạt động ngoại khóa nhóm trưởng học tập có trách nhiệm báo
cáo với GVCN và cán bộ lớp sự tiến bộ của bạn để động viên khích lệ khen thưởng
kịp thời trong tiết sinh hoạt cuối tuần. Việc làm này rất hiệu quả và tăng thêm sự
thân ái chan hòa của giữa các học sinh, ý thức trách nhiệm và sự khẳng định mình
của cán bộ lớp cũng như của tổ viên. Tơi có thể thấy rõ sự tiến bộ rõ rệt như nhóm:
Nhóm 1: Nguyễn Diệu Linh – Nguyễn Phương Anh
Nhóm 2: Trịnh Hải Yến – Hồng Thị Ngọc Anh
Nhóm 3: Phạm Phương Hoa – Ngơ Khánh Linh
Nhóm 4: Đặng Đức Long – Nguyễn Tiến Đức
Nhóm 5: Vũ Việt Thành – Nguyễn Tùng Lâm
Nhóm 6: Trần Thành An – Hà Minh Anh
Nhóm 7: Trần Hà Anh – Nguyễn Thanh Huyền

1.2) Giáo dục tình đồn kết thông qua phát động các phong trào thi đua học
tập và rèn luyện đạo đức để chào mừng các ngày lễ lớn
7


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cuối tuần là một hoạt động giáo dục
đạo đức có tác dụng tích cực giúp học sinh hào hứng sôi nổi trong học tập. Qua đó,
củng cố mối quan hệ tình bạn khăng khít trong tổ, trong lớp, trong một bầu khơng
khí vui vẻ. Công việc được giao cho từng cá nhân, từng tổ, từng nhóm, từng nhóm
trưởng, tổ trưởng, cán sự bộ mơn với trách nhiệm cụ thể. Học sinh phải cố gắng thi
đua xem cá nhân nào, tổ nào giành được nhiều “ hoa điểm tốt”, giành được ưu thế
trong các đợt thi đua. Thi đua hái được nhiều “ hoa điểm tốt 9, 10” và học hỏi được
nhiều kinh nghiệm, tự bản thân các con đã góp phần rất lớn trong việc tạo nên sự
thương u, đồn kết trong tổ, nhóm, lớp học. Từ nhu cầu học tập và rèn luyện tiết
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp như thế, hướng học sinh và thu hút học sinh
vào những hoạt động lành mạnh, góp phần phát triển thái độ tích cực trong học tập
và rèn luyện hàng ngày, có ý thức tham gia và hoàn thành nhiệm vụ được giao.
1.3) Thông qua các bài học giáo dục đạo đức của môn “Giáo dục công dân” về
giá trị đạo đức
(Thông qua các bài như “ Yêu thương con người, “ Lòng khoan dung”, “ Tính tự
trọng”, “ Sự cơng tâm”, “ Biết hối hận”…).
Việc làm này được tiến hành ngoại khóa vào buổi chiều, bằng cách cho học
sinh giải đáp hoặc thảo luận các bài tập tình huống của bài học một cách nhẹ nhàng.
Từ đó, giáo dục ý thức và tình đồn kết tương thân tương ái trong tập thể cho học
sinh.
Ví dụ cho học sinh thảo luận và giải đáp một số tình huống như:
- Thế nào là người bạn tốt?
- Làm thế nào để giúp bạn yếu, kém vươn lên trong học tập?
- Khi bạn của bạn gặp khó khăn hay buồn bã, bạn động viên, giúp đỡ, chia sẻ như

thế nào ? Làm thế nào để bạn đó khơng cảm thấy lẻ loi và tự tin trong tập thể?
- Nên có thái độ như thế nào khi bạn mắc lỗi lầm?
- Khi bạn mắc khuyết điểm, bao che cho bạn có phải là yêu thương bạn, biết đồn
kết với bạn khơng ? ( - Khơng, vì bạn khơng nhận lỗi, thấy có chỗ dựa để chối bỏ
sự giúp đỡ của thầy, cô và tập thể, bạn sẽ cho là mình khơng có lỗi và tiếp tục phạm
sai lầm…).
- Phê bình bạn thế nào để giúp đỡ bạn chữa khuyết điểm mà bạn không tự ái và
không hiểu lầm?
- Bạn sẽ làm gì khi bạn của bạn bị ốm?
- Bạn đã có lần nào xơ xát với các bạn trong lớp chưa? Cách giải quyết mâu thuẫn
của bạn? Bạn có ân hận khơng ? Vì sao?
8


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
- Bạn trót có hành vi thiếu tơn trọng với một bạn gái trong lớp, bạn hối hận ra sao ?
…
1.4) Giáo dục tình đồn kết tập thể qua các bài học mơn văn học, lồng xen giáo
dục cảm hóa học sinh bằng việc tham gia các tiết sinh hoạt ngoại khóa theo
chủ đề năm học
Cơng việc này địi hỏi sự tế nhị và nhuần nhuyễn của giáo viên trong cách
tiến hành, tránh giáo dục khô khan, giáo điều – mà phải lựa chọn cách thức giáo
dục một cách nhẹ nhàng, thấm thía, khắc sâu bài học đạo đức cho các con. Cá nhân
tơi chọn lựa giáo dục tình đồn kết, sự trắc ẩn và tình thương yêu với bạn bè cho
các con bằng việc lồng xen vào bài giảng. Đôi khi là buổi sinh hoạt ngoại khóa
trong tiết sinh hoạt cuối tuần (sau khi đã hướng dẫn cho học sinh tự biểu diễn
những vở kịch hoặc hoạt cảnh nhỏ).
Trong tiết sinh hoạt “ vui chơi học tập có thưởng” tơi tổ chức hướng dẫn học
sinh diễn một hoạt cảnh (không nhất thiết phải theo đúng lời của văn bản SGK mà
sửa đổi thành một kịch bản ngắn gọn, hài hước và linh hoạt). Điều đó khiến học

sinh hào hứng, sơi nổi, mỗi học sinh đều đóng góp ý kiến cho việc biểu diễn từ
động tác, lời nói đến cử chỉ của từng nhân vật. Nhờ vậy, việc giáo dục tình đồn kết
và lòng yêu thương cho học sinh đạt được hiệu quả rõ rệt mà lại hết sức nhẹ nhàng,
thấm thía.
1.5) Bình bầu thi đua, khen thưởng người tốt, việc tốt hàng tuần, hàng tháng
Nội dung và hình thức tiến hành giống như các tiết sinh hoạt. Thông qua việc
đội ngũ cán bộ lớp xét thưởng, phạt công minh và theo dõi sát sao hệ thống sổ sách
tự quản để chấn chỉnh nề nếp thi đua (đã chia cán bộ phụ trách theo từng địa bàn
dân cư để thông báo đến từng gia đình các hoạt động của từng thành viên trong tổ,
lớp).
Cùng với việc lập bảng tin “ người tốt – việc tốt ” để ghi chép cụ thể lên
bảng dẫn thông báo cho cả lớp theo dõi, cán bộ lớp tự điều hành
(theo hướng dẫn của GVCN từ đầu năm). Đây là hoạt động định kỳ và thường
xuyên của tập thể lớp. Lớp trưởng tự chủ động hội ý với đội ngũ cán bộ lớp, cùng
bàn bạc để chuẩn bị nội dung sinh hoạt lớp. Các tổ trưởng, lớp phó và cán bộ chức
năng phụ trách từng phần việc được phân công cung cấp các số liệu để lớp trưởng
báo cáo chung trước lớp. Các học sinh được phân cơng đều cố gắng hồn thành
cơng việc một cách xuất sắc, cơng tâm trong việc bình bầu thi đua, khen thưởng, để
động viên kịp thời những gương “ người tốt – việc tốt”.

9


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
Tôi cho rằng việc làm này đạt hiệu quả giáo dục rất cao trong việc giáo dục
tình đồn kết trong tập thể. Bởi vì, những học sinh mắc khuyết điểm thì được bạn
ân cần góp ý để sửa chữa, những học sinh được khen thưởng trước lớp thì phấn
khởi và càng cố gắng phấn đấu tốt hơn.
Tôi và tập thể lớp khen ngợi các học sinh đã có tấm lịng u thương, biết
thông cảm chia sẻ với bạn nghèo, việc làm tự nguyện và tốt đẹp của các con góp

phần khơng nhỏ trong bầu khơng khí thân ái đồn kết của lớp. Hay trong công việc
lao động vệ sinh hàng tuần, các con tự phân công cá nhân và tổ quét dọn, đổ rác
hàng ngày, quét mạng nhện ở góc lớp vào cuối tháng. Khi cần hoặc thấy bạn mệt
mỏi các con tự nguyện giúp đỡ nhau mà không để cô nhắc nhở, điển hình là các
con Nguyễn Minh Vũ, Tạ Gia Linh, Nguyễn Diệu Linh, Nguyễn Ngọc Diệp, Vũ
Việt Thành,Phạm Phương Hoa,….
Đáng khen hơn nữa là thấy bạn bị ốm, các con tỏ ra quan tâm báo với cơ và
góp tiền quỹ lớp đến thăm hỏi kịp thời.
Rõ ràng cùng với việc phân cơng “ Đơi bạn cùng tiến”, việc bình bầu thi đua
khen thưởng “ người tốt – việc tốt ” kịp thời đạt hiệu quả rất tốt trong việc xây
dựng tình đồn kết trong tập thể lớp. Từ những việc làm thiết thực học sinh biểu
hiện thái độ phân minh với những hiện tượng không lành mạnh, không đúng đắn
của bản thân, của bạn bè một cách đúng đắn, sẵn sàng tỏ thái độ ủng hộ những
người tốt, việc tốt xung quanh.
1.6) Hình thức hoạt động “Giao lưu văn nghệ” theo chủ điểm trong năm học
Hình thức sinh hoạt tập thể này vui vẻ, khơng gị bó, đơn điệu mà việc giáo
dục lại đạt hiệu quả cao – nhất là tạo nên sự gắn bó đồn kết tương trợ lẫn nhau
giữa các học sinh.
Đầu tiên, GVCN họp cán bộ lớp để thống nhất nội dung, yêu cầu, hình thức
hoạt động để phân công việc chỉ đạo cũng như việc chuẩn bị và thống nhất chương
trình (giao lưu văn nghệ cũng phải theo chủ điểm ). Sau đó, tất cả các thành viên
trong tổ, lớp đều tìm hiểu, ơn luyện các bài hát có nội dung theo chủ điểm này để
xung phong trả lời các câu hỏi hay thể hiện các ca khúc khi có cơ hội. Cán bộ phụ
trách văn - thể - mỹ dẫn chương trình cùng với lớp trưởng và lớp phó văn - thể - mỹ
(có dự kiến BGK, chuẩn bị quà thưởng cho các tổ xuất sắc cũng như khán giả được
giải).
Việc giao lưu văn nghệ có thể theo chủ đề về quê hương, đất nước, chủ đề về
nhà giáo, chủ đề về các anh hùng, liệt sĩ, chủ đề về ngày Quốc tế phụ nữ, chủ đề về
ngày giải phóng Thủ đơ, về ngày thành lập Đảng, thành lập Đoàn, chủ đề về mừng
10

Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
Đảng, mừng xuân,… các bài hát không được trùng nhau. Việc thi đua sơi nổi tạo
nên bầu khơng khí vui chơi lành mạnh, thu hút học sinh vì thế các con biết đoàn kết
hơn, vừa mạnh dạn trong sinh hoạt tập thể vừa yêu mến bạn bè.
2. PHÁT HUY THẾ MẠNH CỦA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP QUA
VIỆC BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC BỘ MƠN
Cơng việc này hướng học sinh vào việc củng cố kiến thức cơ bản đã học
trên lớp vừa nâng cao hiểu biết một cách nhẹ nhàng, hứng thú, hào hứng trong học
tập theo kiểu “ học mà chơi – chơi mà học”. Loại hình sinh hoạt tập thể này phục
vụ việc học tập và tiếp thu các kiến thức bộ mơn rất hiệu quả. Học sinh có thể trao
đổi về động cơ học tập, về phương pháp và kinh nghiệm học tập phân mơn. Do đó
nó có tác dụng phát huy khả năng tự quản của đội ngũ cán bộ lớp, giúp học sinh
năng động hơn, sáng tạo hơn. Đồng thời, mỗi cá nhân biết chăm chỉ, vượt khó vươn
lên đạt kết quả tốt hơn trong học tập và bồi dưỡng kiến thức bộ môn, cũng như tăng
cường rèn luyện. Tôi hướng dẫn học sinh làm một cành đào, trên có cắt dán vào đó
những bơng hoa nhiều màu sắc cho vui mắt. Sau đó, lớp phó phụ trách văn - thể mỹ cùng cán sự chức năng gặp gỡ các thầy, cô bộ môn xin câu hỏi rồi chuẩn bị đáp
án. Tiếp đó, treo câu hỏi vào cành đào và tổ chức “ hái hoa dân chủ”, chỉ định các
nhóm, đội, cá nhân lên gắp thăm câu hỏi và trả lời. Trả lời nhanh, đúng thì cả lớp
vỗ tay hoan hô, cán sự (làm BGK) cho điểm. Tùy theo sự trả lời nếu thiếu hoặc sai
kiến thức thì trừ điểm. Trả lời lúng túng thì cả lớp đếm từ 1 đến 10 xong cho bạn
khác lên gắp thăm câu hỏi. Bạn bổ sung trả lời đúng thì được cộng thêm điểm về
cho tổ, nhóm hoặc đội của mình. Cuối cùng cán bộ lớp đánh giá, tổng kết và trao
thưởng. Xen kẽ các loại hình sinh hoạt khác làm cho tiết sinh hoạt cuối tuần sinh
động hơn, có hiệu quả giáo dục cao hơn.
Hoạt động này thực sự phát huy thế mạnh hiệu quả của các giờ hoạt động
giáo dục ngồi giờ lên lớp bởi nó gắn bó với các hoạt động dạy học trên lớp. Các
hoạt động theo chủ điểm hàng tháng của nhà trường cũng như các hoạt động ngồi
giờ lên lớp nói chung – góp phần rất lớn vào việc giáo dục lòng yêu thương, sự

quan tâm gắn bó và tình đồn kết của tập thể lớp của học sinh cũng như phát huy
được ý thức tự quản của lớp.
3. PHÁT HUY THẾ MẠNH CỦA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP QUA
VIỆC HƯỚNG DẪN HỌC SINH SINH HOẠT CHỦ ĐỀ CỦA TRƯỜNG,
LỚP HƯỚNG TỚI CÁC NGÀY LỄ LỚN

11


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
Kết hợp trao đổi với BGH, với tổ chức Đoàn, Đội và tranh thủ sự ủng hộ
giúp đỡ của GVBM, của Ban phụ huynh chúng tơi có kế hoạch giáo dục đạo đức
truyền thống theo chủ đề năm học như:
- Kỷ niệm và chào mừng các ngày lễ lớn (chủ điểm giáo dục phải theo sát các ngày
lễ, những ngày kỷ niệm, những sự kiện chính trị, những cuộc vận động lớn của dân
tộc trong nước cũng như của riêng Thủ đô Hà Nội,..).
- Hướng cho học sinh tham gia tích cực các phong trào của lớp, trường theo chủ đề
năm học về:
+ Truyền thống nhà trường.
+ Chăm ngoan, học giỏi.
+ Tôn sư, trọng đạo.
+ Uống nước nhớ nguồn.
+ Mừng Đảng mừng xn.
+ Tiến bước lên Đồn.
+ Hịa bình, hữu nghị.
+ Làm theo lời Bác dạy.
Trưởng thành từ những phong trào và hoạt động văn hóa lành mạnh bổ ích
này các học sinh Tạ Gia Linh, Nhữ Hoàng Trang, Phạm Phương Hoa, Nguyễn
Ngọc Diệp, Vũ Việt Thành, Nguyễn Quang Anh, Nguyễn Minh Vũ, Lê Phạm
Huyền Vy, Trần Hà Anh… trở thành những hạt nhân tích cực trong phong trào tổ

chức Đồn, Đội.
4. PHÁT HUY THẾ MẠNH CỦA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP QUA
VIỆC RÈN LUYỆN TÁC PHONG VÀ KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH
Đây là một việc làm đạt hiệu quả giáo dục rất cao của hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp, nhờ việc phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo của học sinh
với tư cách là chủ thể của hành động. Một mặt, thông qua những giờ sinh hoạt tập
thể của trường, lớp các em được khuyến khích tự tìm tịi, tự tạo ra những trang thiết
bị, phương tiện đơn giản phục vụ cho hoạt động ngoại khóa cũng như học tập. Mặt
khác, sự đa dạng của các hình thức hoạt động (giao lưu văn nghệ, học hỏi bạn bè,
thi đua học tập và rèn luyện theo chủ điểm, bình bầu thi đua khen thưởng “ người
tốt – việc tốt” hàng tuần, hàng tháng… đã lôi cuốn học sinh tham gia vào các hoạt
động bổ ích, kích thích tính tích cực hoạt động của các em trong vai trò chủ thể.
Tạo cơ hội cho học sinh được rèn luyện và tự khẳng định mình.

12


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
Với vai trị chủ thể, chính học sinh sẽ tự thể hiện những khả năng của mình
trong hoạt động và giúp GVCN thể hiện được sáng tạo ý tưởng của mình khi tổ
chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Khai thác được tiềm năng và sự giúp đỡ đầy ý thức trách nhiệm và hảo tâm
của các lực lượng xã hội trong việc tổ chức hoạt động của học sinh. Nhà trường với
vai trò chỉ đạo trong việc liên kết các lực lượng xã hội (tổ chức Đồn, Đội, cơng
đồn trường, ban phụ huynh, GVCN và GVBM).
Sự phối kết hợp chặt chẽ với Tổng phụ trách Đội để nắm bắt kế hoạch hoạt
động của Đội thiếu niên. Đồng thời, tranh thủ sự giúp đỡ ủng hộ của tổ chức Đội
thì sự hoạt động càng tăng thêm hiệu quả giáo dục. Bản thân học sinh sẽ bình tĩnh,
chủ động và sáng tạo trong công tác được giao. Nhất là các em thấy rõ cán bộ lớp
và cán bộ chức năng, cán sự bộ môn biết cách tổ chức và điều khiển một số hoạt

động phù hợp với lứa tuổi. Các em hiểu được phải làm gì và phải làm như thế nào
để thực hiện ngồi giờ lên lớp có mục đích và hiệu quả. Từ đó, nắm được những
hình thức hoạt động phong phú, có kinh nghiệm hơn trong những tiết hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp sau để tổ chức hoạt động ngày càng phong phú hơn, đa
dạng hơn.
Đặc biệt khi các em cán bộ lớp điều khiển hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp học sinh sẽ được rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tham gia và tổ chức
hoạt động tập thể. Các em sẽ hiểu biết hơn về truyền thống tốt đẹp của trường, lớp
và thêm tự hào yêu trường, lớp hơn. Từ đó, có thói quen tự giác chấp hành đúng nội
quy, kỉ luật của tập thể, ra sức học tập, rèn luyện phấn đấu trở thành con ngoan, trị
giỏi, bình tĩnh, tự tin và vững vàng hơn trong xu thế hội nhập ngày nay.

13


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
PHẦN III: KẾT QUẢ
Việc kết hợp nhiều hình thức khác nhau trong hoạt động giáo dục ngồi giờ
lên lớp thơng qua các giờ sinh hoạt ngoại khóa đã giúp tơi bước đầu thành công
trong việc phát huy thế mạnh của hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp trong cơng
tác chủ nhiệm. Học sinh khơng chỉ có ý thức đồn kết tập thể mà cịn được rèn
luyện bằng nhiều hình thức sinh hoạt khác nhau để vận dụng kiến thức đã học vào
thực tiễn cuộc sống, bổ sung thêm vốn kinh nghiệm trong cuộc sống tập thể ở
trường, lớp, gia đình và xã hội. Đồng thời nâng cao năng lực tổ chức và điều khiển
hoạt động tập thể. Tôi thực sự thấy hài lòng với hiệu quả đạt được: Các con hăng
hái thi đua học tập, nhóm “ đơi bạn cùng tiến” đạt kết quả học tập cao, các con đều
đạt danh hiệu HSG, HSTT trong học kỳ vừa qua. Đặc biệt là con Nguyễn Thanh
Huyền, Lê Gia Huy đã có sự tiến bộ rõ rệt khi con có số điểm tổng kết gần đạt loại
giỏi. Các con Nguyễn Thị Huyền, Phạm Lan Anh, Lê Gia Huy, Nguyễn Vũ Khởi
Phong… không chỉ học tập tiến bộ mà cả ý thức chấp hành nội quy trường, lớp.

Con Chu Hồ Phi hăng hái, tích cực tham gia vào các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Các con vui tươi, hịa mình trong sinh hoạt tập thể, đoàn kết thân ái giúp đỡ nhau
cùng tiến bộ. Đội ngũ cán bộ lớp ngày càng tự tin, năng động và sáng tạo hơn, đặc
biệt như con Tạ Gia Linh, Nhữ Hoàng Trang, Nguyễn Diệu Linh, Trần Hà Anh, Vũ
Việt Thành, Đặng Đức Long,…có thể tự lên chương trình và làm tốt một số giờ
sinh hoạt đầu tuần. Lớp có phong trào tự quản tốt và thường xuyên được đánh giá
cao trong các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Kết hợp với nhiều phương thức hoạt động để nâng cao, phát huy hiệu quả thế
mạnh của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm giáo dục tri thức văn hóa, bồi
dưỡng đạo đức cho học sinh phải là sự nghiệp chung của chúng ta. Đồng thời, cần
có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và các tổ chức xã hội với quan
điểm xã hội hóa giáo dục mà mỗi giáo viên chủ nhiệm chúng tôi càng thấy việc làm
đó thật sự cần thiết. Cơng việc đó sẽ góp phần hỗ trợ khơng nhỏ trong cơng tác giáo
dục những giá trị đạo đức, những quyền và nghĩa vụ của học sinh. Từ đó, hình
thành cho học sinh một hệ thống thái độ đúng đắn, hình thành những cảm xúc tình
cảm đạo đức, thẩm mĩ phù hợp với yêu cầu của xã hội, giúp các em rèn luyện thói
quen bình tĩnh, tự tin, vững vàng trong giao tiếp. Đồng thời, có ý chí vươn lên đạt
được mục đích đề ra và có thái độ học tập đúng đắn, nhất là rèn luyện kỹ năng điều
khiển, tự quản hoạt động học tập và kỹ năng trình bày trước tập thể.
Trên đây là những ý kiến đóng góp nhỏ của tơi trong việc khắc phục những
khó khăn để đạt được thành công trong công tác giáo dục. Do kinh nghiệm làm
14


Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2016 - 2017
công tác chủ nhiệm cịn ít nên có nhiều vấn đề chưa được phân tích một cách đầy
đủ, rất mong sự góp ý chân thành của các đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm
của tơi được hồn thiện hơn.
Tơi xin trân thành cảm ơn!

15