(Sáng kiến kinh nghiệm) KINH NGHIỆM về tạo HỨNG THÚ học TOÁN CHO học SINH lớp một

Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

PHỊNG GIÁO DỤC& ĐÀO TẠO CƯMGAR
TRƯỜNG TIỂU HỌC Y JÚT
------------------------------------------

“KINH NGHIỆM VỀ TẠO HỨNG THÚ HỌC TOÁN CHO
HỌC SINH LỚP MỘT”


Người viết sáng kiến: Trần Thị Thuý
Đơn vị: Trường TH Y Jút

GV: Trần Thị Thuý

Năm học:
Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018
2017 - 2018
1


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

KINH NGHIỆM VỀ
TẠO HỨNG THÚ HỌC TOÁN CHO HỌC SINH LỚP MỘT

I. Phần mở đầu:

LỜI NÓI ĐẦU
Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng đặt cơ sở ban đầu cho việc hình thành và
phát triển tồn diện nhân cách của con người. Những gì thuộc về tri thức và kĩ năng,
về hành vi và nhân tính... được hình thành và định hình ở học sinh tiểu học sẽ theo
suốt cuộc đời mỗi người (như chữ viết, kĩ năng ứng xử trong cuộc sống thường
ngày...). Những gì đã hình thành và định hình ở trẻ em rất khó thay đổi, khó cải tạo
lại.
Học sinh lớp Một là lớp đầu tiên của bậc tiểu học, học sinh vào lớp Một là
thời điểm đánh dấu bước ngoặc trong cuộc sống và phát triển tâm lí. Các em phải
tham gia mọi hoạt động mới trong học tập cũng như trong các hoạt động giao tiếp.
Để các em có điều kiện học tập tốt, giáo viên dạy lớp Một cần phải hình thành và
xây dựng những thói quen học tập cho các em ngay từ buổi đầu tiên. Phải duy trì
thường xun vì thói quen đó mang lại kết quả cao trong học tập và tạo hứng thú yêu
thích là điều kiện quyết định quá trình giảng dạy của giáo viên và việc học tập của
học sinh. Tạo nền tảng vững chắc để các em tiếp tục học lên các lớp trên.
Lớp Một là lớp học đầu cấp được tuyển từ lớp Mẫu giáo lớn, sự hiểu biết của
các em khơng đồng đều, có em hết sức nhanh nhẹn nhưng lại có em cịn chập chạp.
Học sinh chưa có ý thức tự giác cao, bên cạnh đó nhiều gia đình ít quan tâm dẫn đến
các em khơng xác định được cho mình một hướng đi đúng (ý thức, trách nhiệm)
trong học tập, kỉ luật còn rất tự do chưa đi vào thói quen học tập.
GV: Trần Thị Thuý

2

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

1. Lí do chọn đề tài :
Từng bước hình thành cho các em mọi hoạt động ở lớp, từ thói quen học tập,
ý thức kỉ luật, thái độ giao tiếp với thầy cô, bạn bè, trong gia đình và ngồi xã hội...
rất nhiều điều cần quan tâm, trong đó mảng học tập là một mảng quyết định hiệu quả
giáo dục khi các em đang ngồi trên ghế nhà trường. Muốn các em có thói quen hứng
thú trong học tập cũng như trong sinh hoạt, biết ngăn nắp, gọn gàng, khoa học trong
từng hoạt động, người giáo viên phải uốn nắn, rèn giũa cho các em ngay từ khi bước
chân vào ngưỡng cửa nhà trường. Nếu ngay từ lớp Một được rèn thói quen học tập
một cách nghiêm túc và có hiệu quả thì ở các lớp sau các em cũng sẽ là những học
sinh có thói quen học tập tốt, tạo bước đi vững chắc cho các em trong việc học tập ở
các lớp trên và tạo tiền đề cho việc rèn luyện, phấn đầu thành người cơng dân có ích
cho đất nước sau này.
Hoạt động học là hoạt động cơ bản, đầu tiên của học sinh Tiểu học, do vậy cần
đòi hỏi phương pháp tổ chức khéo léo của người giáo viên để cuốn hút các em vào
học tập. Đối với các lớp đầu cấp Tiểu học, nhất là lớp một, do đặc điểm tâm lý lứa
tuổi nên các em rất dễ chán học tập. Đặc biệt nhiều học sinh lớp Một rất ngại mơn
Tốn vì mơn Tốn khơ khan, khơng có những câu văn, câu thơ bay bổng, khơng có
những ngơn từ hoa mỹ mà chỉ có những con số, những phép tính và một số bài phải
tính tốn rất phức tạp. Theo chương trình Tốn hiện hành thì mơn Tốn lớp Một, các
em đã phải làm tính cộng trừ trong phạm vi 100 (thay vì trước đây, theo chương
trình cải cách giáo dục thì chỉ cộng trừ trong phạm vi 10) mà kĩ năng tính tốn của
các em lại chưa có. Hơn nữa, một bộ phận học sinh chưa thích ứng với mơi trường
học tập và các em chưa thốt khỏi hoạt động vui chơi là chính của các bậc học mầm
non. Do vậy mà người giáo viên phải biết tổ chức để khơi dậy ở các em niềm hứng

GV: Trần Thị Thuý

3

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

thú học tập, nhất là học Tốn. Vì những lẽ đó mà tơi chọn đề tài: “Tạo hứng thú học
Toán cho học sinh lớp Một”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:
- Mục đích của tôi khi nghiên cứu đề tài này là để hiểu rõ hơn về hứng thú học
Toán của học sinh lớp Một, từ đó tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao
niềm say mê, tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh để thực hiện tốt mục tiêu
dạy học đã xác định.
- Nghiên cứu các vấn đề lý luận có liên quan đến phương pháp tạo hứng thú
học tập cho học sinh.
- Tìm hiểu hứng thú học Tốn của học sinh lớp Một ở đơn vị mình.
- Tìm ra các biện pháp khắc phục.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh lớp 1B Trường Tiểu học Y Jút.
4. Giới hạn của đề tài:
Trong chương trình tốn lớp 1.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Để đánh giá thực trạng về hứng thú học tốn của học sinh lớp một do tơi phụ
trách và tìm ra biện pháp khắc phục, tơi đã sử dụng các phương pháp sau:
* Phân tích tổng hợp tài liệu khoa học.
* Điều tra khảo sát thực tế.
* Thống kê.
* Vấn đáp.
* Đọc tài liệu, báo chí...có liên quan đến đề tài.

II.Phần nội dung:
1. Cơ sở lý luận:

GV: Trần Thị Thuý

4

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Học tập cũng như bất kì hoạt động nào của con người nếu có sự hứng thú thì
sẽ có hiệu quả cao. Trong học tập nếu có sự hứng thú thì học sinh sẽ đam mê tìm tịi,
khám phá khoa học và sẽ tự chiếm lĩnh tri thức. Một khi sự hứng thú đã đem lại một
kết quả nào đó thì sự hứng thú đam mê đó sẽ là động lực, là bước đầu đem tới sự
thành công tiếp theo trên con đường học tập, cứ thế kết quả học tập ngày một nhân
lên. Ta có thể nói rằng sự hứng thú là con thuyền đưa người học vượt qua bao “nghìn
trùng sóng gió” để cập tới bến bờ của sự thành công.
Vậy hứng thú là gì?
Theo tác giả Vũ Xuân Thái (trong “Tiếng việt gốc và nghĩa”) thì “Hứng thú
là cảm thấy niềm yêu thích ở trong lịng.”
Như vậy một khi học sinh đã u thích mơn học nào đó ở trong lịng thì các
em sẽ tự giác, say sưa học tập môn học đó. Nhờ thế mà kết quả học tập sẽ tăng lên
nhằm đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đề ra cho mỗi cấp học, bậc học, môn học, lớp học.
Nhưng để học sinh có được sự ham thích, hứng thú học tập thì người giáo viên cần
có phương pháp kích thích hứng thú học tập ở học sinh, nhất là bậc tiểu học.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu:

a. Thuận lợi – khó khăn:
* Thuận lợi:
Được sự quan tâm của PGD-ĐT Cư Mgar và Ban Giám hiệu Trường Tiểu học
Y Jút cùng các đồng nghiệp nhiệt tình giúp đỡ tơi về chun mơn cũng như tinh
thần.
Giáo viên có tâm huyết, u nghề, chịu khó học hỏi.
Sự quan tâm của các cấp chính quyền địa phương; Ban đại diện cha mẹ học
sinh và phụ huynh của lớp.
*Khó khăn:

GV: Trần Thị Thuý

5

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

Trong năm học 2017-2018 tơi được nhà trường phân công dạy lớp 1 với sĩ số
25 học sinh, trong đó nữ 11, học sinh dân tộc: 15 em. Trình độ tiếp thu khơng đồng
đều một số em thì tiếp thu nhanh cịn một số em thì tiếp thu quá chậm dẫn đến chưa
hứng thú học tốn, một số em nói tiếng phổ thơng chưa thành thạo.
Một số học sinh còn nhút nhát, sợ sệt, chưa tự tin trong học tập cũng như giao
tiếp nhất là đối với học sinh dân tộc.
Ngồi ra, một khó khăn mà tôi gặp phải nữa là đa số học sinh là dân tộc thiểu
số, gia đình các em có hồn cảnh khó khăn, đa số phụ huynh là những người làm
việc nương rẫy nên sự quan tâm đến việc học của con em mình cịn hạn chế. Hầu

như phụ huynh giao phó tất cả việc học tập của con mình cho giáo viên. Có những
lúc tơi đã mời phụ huynh lên để trao đổi nhưng cứ vì lí do bận đi làm.
Với những mặt thuận lợi và khó khăn tơi đã nêu trên nên qua bao đêm tôi
không ngủ, tôi suy nghĩ mình phải làm gì? Làm cách nào? “Thương trị như thể
thương con”. Để giúp các em có thể theo kịp các bạn và rồi những biện pháp, hình
thức dạy học nhằm giúp các em dễ dàng tiếp thu, tạo hứng thú để các em khắc
sâu kiến thức đã dần hình thành trong tâm trí của tơi và tơi đã đưa vào dạy thử
nghiệm trong các giờ học toán và sau đây là nội dung của các biện pháp, hình thức
dạy mà tơi đã áp dụng trong các giờ học toán ở lớp 1B các em tiếp thu bài, vận dụng
thực hành vào bài đạt hiệu quả cao.
b. Thành cơng – hạn chế:
*Thành cơng:
Xun suốt q trình nghiên cứu và công tác thực tiễn thành công lớn nhất
của đề tài là tiết dạy và học toán ở lớp 1B hằng ngày trở nên sôi nổi hơn, quan hệ
giữa cô và trò thêm phần gần gũi thân thiện hơn. Phần lớn các em cá biệt, thụ động
đã phần nào sôi nổi hẳn lên, khơng cịn cảm giác lo sợ khi đến giờ học tốn nữa. Từ
đó đã khích lệ sự ham học phát triển trí tuệ, khả năng tư duy, giữ gìn được tâm hồn
GV: Trần Thị Thuý

6

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

ngây thơ trong sáng của học sinh lứa tuổi Tiểu học. Góp phần làm cho vốn hiểu biết
của các em học sinh trở nên phong phú hơn, đam mê học toán hơn, giúp các em tích

cực hóa bộ mơn này. Nhờ vậy mà chất lượng mơn tốn qua các kì kiểm tra được
nâng lên rõ rệt.
*Hạn chế:
Một số học sinh còn nhút nhát, sợ sệt, chưa tự tin trong học tập cũng như giao
tiếp nhất là đối với học sinh dân tộc. Vấn đề tạo hứng thú học toán cho học sinh lớp
1 vừa đơn giản lại vừa phức tạp. Đơn giản bởi tâm lí lứa tuổi của các em vẫn cịn
ngây thơ, rất thích thú tham gia vào các hoạt động trò chơi, nghe kể chuyện hay đố
vui để học một cách sôi nổi. Nhưng để tiết dạy - học thành công đạt hiệu quả như
mong đợi như mục tiêu đề ra thì địi hỏi người giáo viên phải làm sao kết hợp được
hài hòa giữa hai hoạt động học mà chơi - chơi mà học là một việc làm không hề đơn
giản.
c. Mặt mạnh - mặt yếu :
*Mặt mạnh:
Đề tài nghiên cứu “Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho học sinh lớp
Một” là một việc làm cần thiết, dựa trên cơ sở khoa học và lí luận thực tiễn, góp
phần vào việc tích cực hóa việc đổi mới phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung
tâm và phong trào Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực trong dạy - học
hiên này. Đề tài đã đưa ra được một số giải pháp, biện pháp cụ thể để tạo bầu khơng
khí nhẹ nhàng trong các giờ học tốn, góp phần cải thiện mối quan hệ giữa thầy và
trò, giữa trò và trò trở nên gần gũi thân thiện hơn. Học sinh tự mình rút ra cách học,
cách làm của mình, tự điều chỉnh sửa chữa những thiếu sót của bản thân. Tập cho
các em thói quen tự đánh giá kết quá học tập thực hành và giúp các em ôn tập tổng
hợp hệ thống hóa, chuẩn bị vốn kiến thức để học lên các lớp trên.
*Mặt yếu:
GV: Trần Thị Thuý

7

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018

Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Hiện nay trong các tiết dạy - học tốn phần lớn giáo viên có đầu tư đổi mới
phương pháp nhưng vẫn còn dành nhiều thời gian vào việc cung cấp kiến thức, lo
truyền tải cho hết nội dung bài học trong sách giáo khoa mà ít chú ý đến việc tạo các
hứng thú học tập, hứng thú tham gia giải toán cho học sinh, điều đó đã dẫn đến các
tiết học tốn vẫn thường trở nên khơ khan, nặng nề. Một số học sinh cịn thụ đơng,
thiếu kiên trì trong q trình thực hành, chưa chủ động tích cực trong việc tìm tịi,
khám phá các kiến thức toán học và hợp tác cùng bạn bè để cùng nhau tiến bộ nên
chất lượng học tập của các em không được cao và đồng đều. Để phục vụ tốt cho vấn
đề nghiên cứu, tôi đã tiến hành theo dõi hoạt động học của học sinh, trong tiết dạy
bài mới tôi không đưa ra thêm các câu hỏi để tạo hứng thú, giúp học sinh tích cực tư
duy khám phá kiến thực bài, bên cạnh đó tơi quan sát để thu thập số liệu, kết quả
như sau:
*Thống kê kết quả khảo sát, tôi đã thu được kết quả như sau:
Thời gian
Đầu năm học

Số học sinh được

Số học sinh đam mê

Số học sinh chưa

khảo sát

học Tốn

thích mơn Tốn

25

5

20

Qua kết quả khảo sát ở 25 em học sinh lớp 1B cho thấy chất lượng mơn tốn
khơng đồng đều số học sinh ham học tốn cịn ít, học sinh chưa đạt chuẩn còn tương
đối nhiều. Chủ yếu tập trung vào các em có hồn cảnh gia đình kinh tế khó khăn,
những em trầm tính, ít sơi nổi, ln thụ động trong mọi cơng việc, đặc biệt là gia
đình ít quan tâm, động viên khích lệ các em học tập.
d. Các nguyên nhân và các yếu tố tác động:
*Nguyên nhân từ phía giáo viên:
- Tâm lí chung của giáo viên khi lên lớp là “gồng mình” truyền tải cho hết nội
dung, yêu cầu của mỗi tiết Toán, vừa dạy vừa lo hết giờ, ít tổ chức trị chơi trong tiết
GV: Trần Thị Thuý

8

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

học cho học sinh. Do đó qn để ý xem học sinh của mình có hứng thú hay khơng?

Có đam mê, thích thú khi tiếp thu những kiến thức mà mình đang giảng khơng ?
- Một tồn tại nữa là mỗi khi có người dự giờ, người dạy thường tạo ra những
động tác, việc làm mang tính hình thức, chăm gọi những học sinh đạt chuẩn kiến
thức trả lời cho lưu loát nhanh gọn để rồi quên đi đối tượng học sinh chưa đạt chuẩn
kiến thức. Nhưng chính các em này mới cần được quan tâm giúp đỡ nhiều nhất.
- Chưa phát huy hết vài trò trung tâm của học sinh, ngại đổi mới phương pháp
dạy học, chưa là người bạn, người thầy ở bên trị khi chúng gặp khó khăn hay có
những niềm vui nho nhỏ, chưa tạo được môi trường học tập hứng thú.
- Chưa thực sự đầu tư và nghiên cứu để tổ chức được nhiều trò chơi khác nhau
để cho tất cả mọi đối tượng học sinh đều được tham gia.
- Chưa động viên kịp thời sự tiến bộ của học sinh dù là rất nhỏ.
*Nguyên nhân từ phía phụ huynh và học sinh:
- Một nguyên nhân khá quan trọng cần nhắc đến là hầu hết gia đình các em
làm nơng, suốt ngày ba mẹ “ Bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”, “ Một nắng hai
sương” lo công việc làm ăn nên việc quan tâm kèm cặp cho con cái đơi lúc cịn hời
hợt.
- Mặt khác, do khả năng tư duy học Toán ở một số bộ phận học sinh cịn có
phần hạn chế, hạn chế này cũng xuất phát từ chỗ các em ngại giao tiếp, tính sợ sệt
chưa thực sự mạnh dạn bởi các em vừa ở độ tuổi mẫu giáo mới lên (Độ tuổi mà chỉ
có hoạt động vui chơi là chính) chưa quen với hoạt động học tập.
Để khắc phục tình trạng đó, tơi đã trăn trở rất nhiều, suy nghĩ, nghiên cứu và
tìm ra biện pháp giảng dạy nhằm tạo sự hứng thú học Tốn cho học sinh. Sau đây tơi
sẽ trình bày các biện pháp đã thực hiện nhằm “TẠO HỨNG THÚ HỌC TỐN
CHO HỌC SINH LỚP MỘT”.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
GV: Trần Thị Thuý

9

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018

Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

a Mục tiêu của giải pháp:
- Với phương hướng đổi mới phương pháp dạy học của chúng ta hiện nay là “
Lấy học sinh làm trung tâm, phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh”.
“ Thầy thiết kế, trị thi cơng” có tác dụng rất lớn đối với học sinh, tạo điều
kiện tối đa để phát huy vai trò chủ thể của người học. Vì thế mà việc xây dựng một
số biện pháp tổ chức dạy học nhằm kích thích hứng thú học Tốn cho học sinh lớp 1
là một cơng việc cần thiết nhất hiện nay của người giáo viên, với những dẫn dắt
nhằm mục đích để học trị chủ động tìm ra trí thức và chiếm lĩnh trí thức, nhằm góp
phần tích cực vào việc đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục,
giúp cho học sinh chủ động tìm hiểu phương pháp giải các bài tốn chính xác, khoa
học, hiểu nội dung kiến thức một cách sâu sắc hơn. Trong các tiết dạy – học ở lớp
1B nói riêng, đặc biệt là các biện pháp tổ chức, khi giáo viên dạy bình thường khơng
chú trọng vào việc xây dựng các biện pháp kích thích hứng thú cho học sinh thì tiết
dạy ln bị gị bó, khơ khan, ít sơi nổi, hào hứng, học sinh thiếu tích cực trong việc
tham gia lĩnh hội kiến thức, từ đó chất lượng học tập đạt hiệu quả thấp và không
đồng đều. Ngược lại trong các tiết dạy khi giáo viên có chú trọng xây dựng biện
pháp kích thích hứng thú học Tốn cho học sinh thì nội dung của bài học được giáo
viên truyền tải tới học sinh sẽ nhẹ nhàng, tiết dạy khơng cịn rời rạc, học sinh tích
cực hơn, hứng thú hơn, hiệu quả tiết dạy đạt cao hơn.
b. Nội dung và cách thực hiện giải pháp:
Phải sáng tạo trong cách tổ chức hoạt động dạy học, khơng hồn tồn phụ
thuộc sự hướng dẫn ở sách giáo viên (SGV) và tổ chức cho học sinh hoạt động với
bộ đồ dùng học tốn để tìm ra kiến thức:
- Tuy nhiên SGV được Bộ giáo dục ban hành với mục tiêu là người bạn, người

cố vấn để giáo viên tham khảo trong quá trình soạn bài, lập kế hoạch dạy học nhưng
theo tơi thì phần một của sách giáo viên (phần viết về mục tiêu cần đạt của từng bài)
GV: Trần Thị Thuý

10

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

thì đảm bảo cịn phần hai (Phần các hoạt động dạy học )thì nhiều tiết chưa phù hợp.
Do vậy, người giáo viên cần phải nghiên cứu kĩ nội dung bài dạy ở sách giáo khoa,
phải căn cứ vào tình hình cụ thể của lớp mình phụ trách để đề ra cách tổ chức các
hoạt động dạy học cho phù hợp, khơng hồn tồn lệ thuộc vào sự hướng dẫn của
sách giáo viên để tránh sự nhàm chán ở học sinh. Chẳng hạn, với các bài học về các
bảng tính cộng, trừ thì sách giáo viên xây dựng theo quy trình sau:
- Giáo viên biểu diễn trực quan đồng thời yêu cầu học sinh thực hành để tìm
ra phép tính đầu tiên.
- Tiếp theo là giáo viên yêu cầu học sinh đặt đề Toán dựa vào kênh hình ở
sách giáo khoa và tìm ra kết quả.
- Sau đó giáo viên yêu cầu học sinh nêu phép tính.
- Giáo viên viết phép tính lên bảng.
- Các phép tính tiếp theo cũng được thực hiện tương tự như thế cho đến hết
bài và những bài dạy về các bảng cộng trừ đều được SGV xây dựng tương tự. Ta
thấy rằng đa số các phép tính cộng trừ được hình thành thơng qua các câu hỏi và câu
trả lời lặp đi lặp lại của giáo viên và học sinh, như vậy sẽ gây nên sự nhàm chán,
căng thẳng trong lớp học nên khơng có bất cứ sự hứng thú nào từ phía học sinh. Rõ

ràng, với cách tổ chức như SGV đã nêu ở một số bài dạy như trên thì sẽ hạn chế lịng
u thích học Tốn của học sinh vì các em khơng được tự mình tìm tịi ra kiến thức
bài học, khơng rèn luyện được kĩ năng tính tốn. Đặc biệt là: Chưa phát huy hết
tác dụng của bộ đồ dùng học Tốn đã có ở học sinh.
Để tạo hứng thú học toán cho học sinh lớp Một thì người giáo viên phải đầu
tư tìm tịi nghiên cứu nội dung, phương pháp và các hình thức dạy học, biết tổ chức
cho học sinh các trò chơi để lôi cuốn tạo hứng thú cho tất cả các học sinh trong lớp
đều được tham gia. Nhất là đối với học sinh còn sợ sệt, chưa mạnh dạn và tự tin.

GV: Trần Thị Thuý

11

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Thường xuyên tuyên dương, động viên kịp thời. Ví dụ: Khi dạy các bài : Phép cộng,
phép trừ trong phạm vi 10 .....
Tổ chức cho các em thao tác với bộ đồ dùng học Toán để các em tự tìm ra
kiến thức cho chính mình. Chẳng hạn, với các bài học về bảng cộng (trừ) đã nêu
trên thì giáo viên nên tổ chức cho học sinh hoạt động với bộ đồ dùng học toán
như sau:
- Bước 1: Tổ chức cho các em lấy ra một số lượng hình tam giác (hoặc hình
trịn...) trong bộ đồ dùng học Toán.
- Bước 2: Cho học sinh lấy thêm (hoặc bớt) một số hình tam giác (hay hình
trịn...) rồi nêu kết quả tìm được.

- Bước 3: Cho học sinh nêu đề toán dựa vào số lượng và các thao tác ở bước 2
rồi cài phép tính vào bảng cài.
- Bước 4: Cho học sinh nhắc lại các phép tính vừa tìm được.
Đến các phép tính tiếp theo, giáo viên cho học sinh lấy ra số lượng hình nào
đó (tùy vào bài cụ thể) nhưng không yêu cầu các em lấy loại hình nào cả. Nghĩa là
các em thích hình gì thì lấy hình đó, có thể là có em thích hình tam giác nhưng có
em lại thích hình trịn hoặc hình vng.v.v.,.

GV: Trần Thị Th

12

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Cách tổ chức cho học sinh tự thao tác trên đồ dùng để tìm ra kết quả sẽ tạo
cho các em thích thú hơn vì các em tự mình tìm ra được kiến thức bài học, được rèn
luyện kĩ năng tính tốn. Rõ ràng, với cách tổ chức cho học sinh tự thao tác trên bộ đồ
dùng học tập để tìm ra tri thức là phù hợp hơn cách tổ chức như SGV đã nêu (cứ mỗi
phép tính là học sinh phải xem tranh để đặt ra bài toán rồi trả lời câu hỏi của bài
tốn).
Đó là một ví dụ về một kiểu bài được xây dựng ở SGV Toán 1 mà ta thấy là
chưa phù hợp, chưa phát huy được tính tích cực học tập ở học sinh.
Do vậy, khi lập kế hoạch dạy học Tốn, giáo viên khơng nên hồn tồn phụ
thuộc sự hướng dẫn của SGV mà phải chủ động sáng tạo cách tổ chức hoạt động dạy
học cho hợp lý nhằm kích thích hứng thú học Tốn ở học sinh.

* Coi trọng việc tổ chức cho học sinh học tập thông qua các trò chơi:
Đối với trẻ lớp Một, do đặc điểm tâm lý lứa tuổi nên giáo viên cần chú ý tổ
chức cho học sinh học mà chơi, chơi mà học để kích thích sự hứng thú, niềm say mê
học tập của các em. Thực ra, nhiều giáo viên rất ngại tổ chức trò chơi trong khi vẫn
biết nhiều trò chơi học tập. Bởi lẽ, tổ chức trị chơi thì phải quản lý học sinh để trò
chơi mang lại hiệu quả mà như thế thì sẽ mệt, sẽ cảm thấy phiền hà. Như vậy là một
sai lầm lớn của giáo viên. Chúng ta phải hiểu rằng, đối với trẻ lớp Một, hoạt động
học tập là rất gị bó nên dễ chán nản. Để thu hút sự chú ý học tập của các em thì giáo
viên phải biết đưa các trị chơi học tập vào trong quá trình giảng dạy để phù hợp với
tâm lý lứa tuổi, phù hợp với quan điểm dạy học “ nhẹ nhàmg mà hiệu quả ” do Bộ
giáo dục đề ra. Một số trò chơi thường dùng trong dạy Toán như là: gà về chuồng,
chim về tổ, ai đúng ai nhanh, đoán số...Tùy vào nội dung bài dạy để tổ chức trò chơi
cho các em và các tiết học liền nhau, khơng nên tổ chức trị chơi giống nhau để tránh
nhàm chán. Để tăng hiệu quả cho giờ học thì giáo viên phải biết tổ chức quản lý học

GV: Trần Thị Thuý

13

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

sinh khi chơi, tránh lạm dụng sa đà, phản giáo dục. Một điều cần chú ý nữa là phải
cho học sinh nắm rõ luật chơi trước khi tiến hành trị chơi.
*Sau đây tơi xin nêu một ví dụ cụ thể:
Trị chơi:“Đốn số”:

Trị chơi này được sử dụng ở tiết củng cố bài của tiết 27: “Phép cộng trong
phạm vi 4”.
Sau khi dạy xong bài, giáo viên củng cố bài bằng cách hỏi học sinh: Hôm nay
ta học bài gì? ( học sinh : phép cộng trong phạm vi 4).
Tiếp theo giáo viên nêu: Bây giờ ta chơi trị chơi “ Đốn số”.Cơ có các tấm
bìa đã ghi sẵn phép tính ở mặt trước cịn kết quả ở mặt sau tầm bìa. Khi cơ giơ phép
tính lên, các em quan sát và đoán xem kết quả sau tấm bìa là số mấy.
Nêu cách chơi xong thì cho học sinh đốn, nếu học sinh đốn đúng thì tuyên
dương...
Các phép tính giáo viên ghi mặt trước các tấm bìa là 1+3; 2+2; 3+1 và kết quả
ghi mặt sau tấm bìa lần lượt là 4; 4; 4.
Trị chơi này giúp học sinh tái hiện, khắc sâu về các phép tính trong bảng cộng
4.
Ví dụ : Trị chơi : Đơi tai thính.
*Mục đích: Rèn kĩ năng nhận biết các số từ 1 đến 10; kỹ năng nghe.
* Chuẩn bị: Mỗi em một bộ số từ 1 đến 10 (trong bộ đồ dùng học toán 1).
* Tổ chức chơi : Chơi theo hình thức cá nhân.
Giáo viên dùng thước gõ xuống bàn tạo âm thanh cộc, cộc... học sinh lắng
nghe và đếm số lần cô giáo gõ xuống bàn để nhặt ra một số tương ứng có trong bộ số
của mình và giơ lên cao. Ai giơ lên nhanh và đúng số sẽ là người có đơi tai thính, ai
giơ sai sẽ bị đứng ra ngoài. Giáo viên tiếp tục gõ và cho học sinh chơi các lượt tiếp
theo với cách chơi tương tự trong thời gian 2 phút. Kết thúc trò chơi người vẫn ngồi
GV: Trần Thị Thuý

14

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

ở chỗ cũ thì được tặng danh hiệu là người có “Đơi tai thính”, ai bị đứng ra ngồi sẽ
bị nhảy lị cị. Cả lớp cùng vui.
*Phát triền trị chơi : Có thể dùng 2 loại âm thanh : Âm thanh gõ vào kim loại
( gõ vào thanh sắt, mảnh đồng, ...) và âm thanh gõ vào gỗ (gõ vào bàn, vào ghế, ...)
ứng với số tiếng gõ vào kim loại ta được số chục, ứng với số tiếng gõ vào gỗ ta được
số đơn vị. Trị chơi này dùng ở học kì 2 lớp Một.
Ví dụ : Trị chơi : Con súc sắc với các phép tính đúng.
*Mục đích : Củng cố các phép tính cộng trừ trong phạm vi 10.
*Chuẩn bị : Hai con súc sắc có đánh số các mặt từ 0 đến 5; bút, giấy ( cho mỗi
nhóm ).
*Tổ chức chơi : Trị chơi được tổ chức theo nhóm 4 người, một người gieo súc
sắc còn 3 người làm trọng tài. Người chơi trong nhóm oẳn tù tì để chọn thứ tự chơi.
Lần lượt từng người chơi gieo 2 quân súc sắc và sử dụng 2 số xuất hiện ở mặt trên 2
quân súc sắc vừa gieo được để viết thành 4 phép tính ( 2 phép tính cộng và 2 phép
tính trừ ) vào tờ giấy của nhóm đã chuẩn bị.
Ví dụ : Người chơi gieo được số 1 và số 4 thì 4 phép tính được ghi lại là:
1+4=5;

4+1=5;

4 – 1 = 3;

4–3=1

Nếu 2 số xuất hiện ở 2 con súc sắc giống nhau ( chẳng hạn hai số 2, hai số 3,...
) thì khơng thể ghi lại bằng 4 phép tính, người chơi sẽ mất lượt và nhường lượt cho
người chơi tiếp theo.

Sau 4 lượt chơi trong nhóm, nhóm nào tạo đủ 16 phép tính sẽ thắng cuộc.
Nhóm nào khơng tạo đủ 16 phép tính sẽ bị thua cuộc. Cùng một lúc có thể sẽ có
nhiều nhóm thắng cuộc.

GV: Trần Thị Thuý

15

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

Đây là hình ảnh tạo sự hứng thú học tập của học sinh trong tiết học tốn mà
tơi đã ghi lại:

GV: Trần Thị Th

16

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

*Phát triền trị chơi : Với 2 qn súc sắc có viết các số thích hợp ở các

mặt, giáo viên có thể tổ chức tương tự khi dạy phép nhân trong bảng nhân ở lớp 2.
Ví dụ : Trị chơi : Thiếu hình nào.
*Mục đích : Học sinh nhận biết, gọi tên các loại hình hình học; rèn kĩ năng
quan sát.
*Chuẩn bị : Hình trịn, hình vng, hình chữ nhật, hình tam giác ( mỗi loại 2
hình có kích thước bằng nhau ); bảng gài ( bảng từ ).
GV: Trần Thị Thuý

17

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

*Tổ chức chơi : Giáo viên gắn các hình lên bảng ( khơng theo thứ tự ), yêu
cầu cả lớp quan sát và gọi tên các hình một lượt.
Giáo viên gọi một học sinh bất kì lên bảng, cho học sinh đó quay mặt về phía
dưới lớp, rồi lấy đi một trong các hình có trên bảng, sau đó cho học sinh quay lại và
xác định xem hình nào đã bị lấy đi trong vịng 30 giây. Nếu xác định đúng tên hình
bị lấy đi sẽ được tiếp tục chơi lượt 2, nếu xác định sai thì chỗ của bạn đó được thay
thế bằng một bạn khác. Lượt 2 giáo viên sẽ lấy đi 2 hình với cách làm tương tự.
Người thắng cuộc là người có cả 2 lượt chơi đều xác định đúng. Giáo viên cho các
bạn khác lên chơi tiếp tục với cách làm tương tự.
*Phát triển trị chơi : Giáo viên có thể tăng loại hình và số lượng hình của mỗi
loại để tăng độ khó của trị chơi.
Một điều cần lưu ý nữa là có tiết dạy thì tổ chức trị chơi để củng cố nhưng có
tiết học thì tổ chức trò chơi để luyện tập thực hành ...Để mang lại hiệu quả của bài

học là tùy nội dung bài dạy để tổ chức trị chơi cho hợp lý và có hiệu quả.
Bởi vậy, trong quá trình thực hiện nội dung các giải pháp kích thích hứng thú
học tốn cho học sinh lớp 1 thì người giáo viên phải phát huy năng lực sáng tạo chủ
động trong mọi cá nhân học sinh mà kết hợp các hình thức dạy học phong phú đa
dạng.
GV: Trần Thị Thuý

18

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

Một điều kiện khơng thể thiếu đó là: Thầy phải tận tụy, trị chăm ngoan.
- Phải nắm vững các nội dung bài học và hình thức tổ chức dạy học nhằm kích
thích hứng thú học toán để biết cách vận dụng vào các bài học cụ thể.
- Tạo bầu khơng khí học tập nhẹ nhàng, thoải mái, thân thiện.
- Nắm bắt và hiểu được từng đối tượng của học sinh.
- Vận dụng được sự quan tâm của nhà trường, của phu huynh và các đồng
nghiệp kết hợp với tinh thần tận tụy của bản thân.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
Để công tác giảng dạy nói chung và dạy - học mơn tốn nói riêng đạt hiệu quả
như mong muốn, giáo viên phải biết tổ chức các hoạt động thực hành luyện tập đạt
kết quả như mong đợi, mỗi giáo viên phải biết lựa chọn từng hình thức phù hợp và
áp dụng linh hoạt giữa các hình thức với đối tượng học sinh và phù hợp với nội dung
từng bài tập nhằm tạo hứng thú tự giác, độc lập suy nghĩ trong học sinh.
Mối quan hệ giữa các biện pháp thực hiện phải chặt chẽ và khoa học.

d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi và
hiệu quả ứng dụng:
Để khẳng định kết quả nghiên cứu của mình, khi dạy các bài có liên quan đến
các hình thức dạy học trên tơi có đưa ra thêm hệ thống các câu hỏi liên quan đến
việc hình thành kiến thức, tạo hứng thú cho học sinh tư duy học tập, đồng thời tôi
quan sát và ghi chép cụ thể khả năng tích cực tư duy để lĩnh hội kiến thức của học
sinh qua các thời gian kết quả cụ thể như sau:
Thời gian bắt đầu nghiên cứu:
Thời gian
Đầu năm học
GV: Trần Thị Thuý

Số học sinh được

Số học sinh đam mê

Số học sinh chưa

khảo sát

học Tốn

thích mơn Tốn

25

8

17

19

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Số học sinh được

Thời gian

Số học sinh đam mê

Số học sinh chưa

khảo sát

học Tốn

thích mơn Tốn

25

22

3

Giữa học kì

1

Qua q trình nghiên cứu và thực hiện các biện pháp “Kích thích hứng thú
học tốn cho học sinh lớp 1B” tơi nhận thấy vốn kiến thức tốn học của trẻ phong
phú hơn, tư duy sâu sắc hơn, các em từng bước đam mê học toán hơn và đã giúp các
em tích cực hóa bộ mơn này. Nhờ vậy mà chất lượng mơn tốn được nâng lên rõ rệt.
Điều này đã được thể hiện rõ qua kiểm tra định kỳ mơn tốn ở lớp 1B học kì 1 như
sau :

Thời gian

Tổng số

Hồn thành tốt

học sinh
SL

Cuối học
kì 1

25

13

Tỉ lệ
%
52

Hồn thành

Chưa hoàn
thành

SL

Tỉ lệ %

SL

11

44

1

Tỉ lệ
%
4

Do hiểu sâu sắc về vai trị của sự hứng thú học tốn ở lớp Một và sự tìm tịi,
nghiên cứu và áp dụng các biện pháp tạo hứng thú học toán cho học sinh lớp Một mà
chất lượng học tốn ở lớp tơi đã thực sự nâng cao. Kết quả đạt được trong năm học
như sau:
Qua thời gian thử nghiệm, áp dụng nhiều hình thức dạy học vào mơn Tốn ở
lớp 1, tơi thấy sự tận tâm của giáo viên đã mang đến cho học sinh niềm tin vào học
tập, bởi khi đã hứng thú vào học toán học sinh ngày càng tin tưởng vào khả năng học
tập và rèn luyện của mình.
Nhìn vào bảng tổng kết thu được qua khảo nghiệm ta có thể thấy được chất
lượng dạy và học mơn Tốn ở lớp 1B đã được nâng cao hơn qua lần kiểm tra, số học

GV: Trần Thị Thuý

20

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học tốn cho HS lớp Một”

sinh cuối học kì 1 xếp loại: hoàn thành tốt đạt 52 %, hoàn thành đạt 44 % và chưa
hoàn thành là 4%. Điều này đã minh chứng cho tính hiệu quả việc tạo hứng thú học
toán cho học sinh là việc làm đúng đắn và cần thiết trong công cuộc đổi mới giáo
dục hiện nay.
Tôi đem kinh nghiệm này trao đổi với các anh chị em trong khối, họ thấy
thuyết phục, thử áp dụng và kết quả cũng khả quan hơn, khiến tôi cũng thấy vui.
III. Phần kết luận, kiến nghị:
1. Kết luận:
Từ thực tế nghiên cứu, qua việc áp dụng các biện pháp nhằm tạo hứng thú học
Toán cho học sinh lớp Một ở lớp tôi phụ trách, tôi nhận thấy rằng: thái độ tích cực
học tập của học sinh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc lĩnh hội tri thức của học sinh vì
nó liên quan đến sự chú ý và hứng thú của học sinh trong q trình học tập. Nếu
khơng có hứng thú thì khơng có được kết quả học tập cao.Vì thế mà trong quá trình
dạy học, người giáo viên cần phải kích thích thái độ tích cực của học sinh để tạo ra
động lực cho hoạt động, đặc biệt là học sinh lớp Một vì các em chưa có thói quen và
kĩ năng. Để tạo được hứng thú học tập nói chung và học Tốn nói riêng cho học sinh
lớp một thì giáo viên cần:
- Có phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phong phú và hấp dẫn, khơng
hồn tồn phụ thuộc vào sự hướng dẫn ở sách giáo viên.

- Tổ chức cho học sinh hoạt động với đồ dùng học tốn để tìm ra kiến thức.
- Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, học mà chơi - chơi mà học bằng các trò chơi.
- Biết đặt vấn đề một cách dễ hiểu, lơ-gíc.
- Biết tạo ra một mơi trường thân thiện, có thái độ, tác phong chan hịa, cởi
mở, có ngơn ngữ trong sáng, dễ hiểu, biết giải quyết các tình huống có vấn đề một
cách khéo léo.
2. Kiến nghị:
GV: Trần Thị Thuý

21

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Để nâng cao hiệu quả dạy học nói chung và dạy tốn nói riêng ở lớp Một thì
người giáo viên phải có kĩ năng tạo cho học sinh niềm say mê, hứng thú học tập vì
nó là động lực giúp học sinh tham gia hoạt động học tập có hiệu quả nhất. Tất cả
mọi giáo viên đều chú trọng hứng thú học tập cho học sinh, chắc chắn chất lượng
dạy học sẽ ngày một nâng cao. Nhưng để làm tốt hơn điều đó thì tơi xin đề xuất một
số vấn đề như sau:
- Về phía giáo viên: Phải thực sự nhiệt tình, u nghề, có sự tìm tịi sáng tạo
trong cách tổ chức dạy học.
- Về phía các nhà quản lý giáo dục:
* Cần quan tâm chỉ đạo việc dạy và học sát thực tế địa phương mình và coi
trọng về chất lượng, hiệu quả, tránh hình thức.
* Khơng đánh giá tiết dạy của giáo viên một cách máy móc, tơn trọng sự

sáng tạo có hiệu quả trong cách tổ chức dạy học của giáo viên để khuyến khích sự
tìm tịi, sáng tạo của giáo viên.
* Coi trọng và phổ biến rộng rãi phong trào thi đua “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực” trong giáo viên và học sinh.
- Về phía phụ huynh:
Cần quan tâm, chú trọng đến việc học của con em mình. Thường xuyên quan
tâm nhắc nhở các em đi học đều, đúng giờ, học và làm bài ở nhà đầy đủ.
Trên đây là bản tổng kết sáng kiến kinh nghiệm “Tạo hứng thú học Toán cho
học sinh lớp Một ” mà tơi đã đúc rút được trong q trình cơng tác. Trong cách trình
bày có gì thiếu sót xin được Hội đồng khoa học, các cấp bổ sung góp ý.
EaH’ding, ngày 11 tháng 1 năm 2018
Người viết sáng kiến
Trần Thị Thuý
MỤC LỤC
GV: Trần Thị Thuý

22

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

Số thứ
tự
1
2
3
4
5

6
7
8
9
10
11
12
13

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

Nội dung

Trang

I. Phần mở đầu:
1. Lí do chọn đề tài
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
3. Đối tượng nghiên cứu.
4. Giới hạn của đề tài.
5. Phương pháp nghiên cứu.
II. Phần nội dung:
1. Cơ sở lí luận.
2. Thực trạng và vấn đề nghiên cứu.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp.
III. Phần kết luận, kiến nghị:
1. Kết luận.
2. Kiến nghị.

1

3
4
4
4
4
4
4
5
9
21
21
22

TÀI LIỆU THAM KHẢO

STT
GV: Trần Thị Thuý

NƠI PHÁT

TÊN TÀI LIỆU

HÀNH
23

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018


Sáng kiến kinh nghiệm

“ Kinh nghiệm về tạo hứng thú học toán cho HS lớp Một”

1

Sách giáo khoa Toán 1.

2

Những điều giáo viên chủ nhiệm cần biết

3
4
5
6
7
8

Sách hướng dẫn giảng dạy Toán 1 ( Sách Giáo
Viên).
Sách chuẩn kiến thức kĩ năng (Lớp 1).
Phương pháp dạy học mơn Tốn ở Tiểu học.
Giáo trình giáo dục học ở Tiểu học
Chuyên đề giáo dục Tiểu học.
Các trị chơi học Tốn lớp 1,2,3

GV: Trần Thị Thuý

24

Trường TH Y Jút Năm học: 2017- 2018

Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản Lao
Động
Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản GD
Nhà xuất bản GD