(Sáng kiến kinh nghiệm) một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức giờ học phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi trong trường mầm non

BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu
Giáo dục mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân, đặt nền móng ban đầu cho sự phát triển thể chất, tình cảm, trí tuệ... của trẻ
em Việt Nam. Vì vậy, trong những năm qua, Nhà nước đã có nhiều chính sách
quan tâm, đầu tư cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên...cho ngành học mầm non,
nhằm phát triển vững chắc bậc học nền móng này.
Như chúng ta đã biết, trong mỗi đứa trẻ đều chải qua các giai đoạn phát
triển theo một trình tự nhất định, được ví như những nấc thang, bởi mỗi đứa trẻ
đều tiềm ẩn “một tài năng riêng biệt”. Sự chuẩn bị đầy đủ cho trẻ ở giai đoạn
đầu sẽ là cơ sở, là nền móng cho sự thành công trong tương lai của bé. Đây là
thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, vì tất cả mọi việc đều bắt đầu: Bắt đầu
ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và vận động bằng đơi chân, đơi tay của
mình.... tất cả những cử chỉ đó đều làm lên nhưng thói quen, kể cả thói xấu. Vì
thế, giáo dục trẻ lứa tuổi mầm non vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của mỗi con
người đối với xã hội, đối với cộng đồng. Chúng ta phải chăm sóc, giáo dục trẻ
thật tốt, thật chu đáo. Cô giáo mầm non nếu chỉ cho trẻ ăn, ngủ thôi là chưa đủ,
mà phải trang bị cho trẻ những kiến thức về giáo dục phát triển ngơn ngữ, tình
cảm kỹ năng xã hội, thẩm mỹ, thể chất, vui chơi, lao động....
Đặc biệt, trong giáo dục thể chất thì thể dục là phương tiện hết sức quan
trọng để phát triển thể lực con người. Bác Hồ nói: “Muốn làm được việc tốt, lao
động giỏi phải có sức khỏe, mà muốn có sức khỏe phải luyện tập thể dục thể
thao...” (1960). Kêu gọi mọi người tập thể dục Bác nói: “Muốn có xã hội khỏe
mạnh thì từng con người phải khỏe mạnh”; Nghị quyết TW4 về những vấn đề
cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân có ghi rõ:
“Sức khỏe là cái vốn quí nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố
quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Giáo dục thể chất là một bộ phận quan trong của giáo dục phát triển tồn diện,
có mối quan hệ mật thiết với giáo dục đạo đức, thẩm mỹ và lao động. Hơn nữa giáo
dục thể chất cho trẻ mầm non càng có ý nghĩa quan trọng hơn bởi cơ thể trẻ đang

phát triển mạnh mẽ, hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy hơ hấp đang
hồn thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ bị phát triển lệnh lạc, mất cân đối nếu khơng
được chăm sóc giáo dục đúng đắn thì có thể gây nên những thiếu sót trong sự phát
triển cơ thể trẻ mà không thể khắc phục được. Nhận thức được diều đó Đảng và nhà
nước ta trong những năm gần đây đã đặc biệt chú trọng tới cơng tác chăm sóc giáo
dục trẻ mầm non. Vậy giáo dục thể chất là một trong những nội dung giáo dục quan
trọng của nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển trí tuệ, cường tráng
về thể chất, phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức.
Trong quá trình giáo dục thể chất cho trẻ mầm non, hình thức giáo dục thể
chất là sự tổng hợp giáo dục về những hoạt động vận động nhiều dạng của trẻ,
mà cơ bản là tính tích cực vận động của chúng. Sự tổng hợp những hình thức đó
tạo nên một chế độ vận động nhất định, cần thiết cho sự phát triển đầy đủ về thể
chất và củng cố sức khỏe cho trẻ.
1


Ở trường mầm non sử dụng hình thức giáo dục thể chất qua các tiết học
thể dục, thể dục sáng và các hội diễn thể thao... Nhưng trong các hình thức đó,
địi hỏi giáo viên phải chọn lọc những bài tập vận động và phương pháp tiến
hành với từng độ tuổi nhất định. Ngoài ra giáo viên cần chú ý hướng đến việc
giáo dục trí tuệ, cảm xúc, điều khiển hành vi vận động ở trẻ, giúp trẻ hiểu được ý
nghĩa của nhiệm vụ do giáo viên đề ra và tích cực vượt qua khó khăn xuất hiện
trong hoạt động của mình. Thực tế hiện nay trong trường mầm non, tôi thấy rằng
sự quan tâm đúng mức tới giờ học phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo thực sự
chưa đầy đủ lắm, chương trình chình thực hiện cải cách nhưng chưa có nhiều đổi
mới; hình thức tổ chức chưa sáng tạo, hấp dẫn; trẻ chưa tích cực hứng thú hoạt
động; phụ huynh lo ngại con bị va chạm, tổn thương khi tham gia vận động nên
chủ yếu thời gian ở nhà cho xem điện tử... Những điều này đã ảnh hưởng trực
tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Để thay đổi nhận thức của
phụ huynh và đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức giờ học phát triển vận

động cho trẻ đạt hiệu quả, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng
cao chất lượng tổ chức giờ học phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
trong trường mầm non”
2. Tên sáng kiến
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức giờ học phát triển vận
động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm non”
3. Tác giả sáng kiến - Họ và tên: Phùng Thị Phượng
- Địa chỉ tác giả sáng kiến: Thị Trấn Hợp Hòa - huyện Tam Dương - tỉnh
Vĩnh Phúc
- Số điện thoại: 0389713846
- Email:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
Phùng Thị Phượng
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
Phát triển thể chất
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu
Tháng 08/2017 - tháng 2/2018
7. Mô tả bản chất của sáng kiến
7.1. Về nội dung của sáng kiến
7.1.1. Cơ sở lý luận khoa học liên quan đến phát triển vận động cho
trẻ trong trường mầm non
7.1.1.1. Khái niệm giáo dục phát triển vận động
Giáo dục phát triển vận động là một nhiệm vụ quan trọng trong lĩnh vực
phát triển thể chất cho trẻ. Dưới tác động của giáo dục, về mặt thể chất các hoạt
động phát triển vận động góp phần tăng cường bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Bên
cạnh đó giáo dục phát triển vận động giúp hình thành và rèn luyện các kỹ năng
vận động như: Đi, chạy, nhảy… Đồng thời phát triển các tố chất vận động như:
2

nhanh, mạnh, khéo léo, bền bỉ…Nói một cách khái quát, giáo dục phát triển vận
động góp phần giáo dục tồn diện cho trẻ mầm non.
7.1.1.2. Vai trò, ý nghĩa của giáo dục phát triển vận động đối với sự phát
triển toàn diện của trẻ mầm non
Giáo dục phát triển vận động là một trong những nhiệm vụ của giáo dục
phát triển thể chất nhằm phát triển toàn diện cho trẻ mầm non. Dưới góc độ sinh
lý học, vận động là sự chuyển động của cơ thể con người, trong đó có sự tham gia
của hệ cơ, hệ xương và sự điều khiển của hệ thần kinh. Vận động (Dù ở mức đơn
giản hay phức tạp) là điều kiện cho sự phát triển cơ thể con người ở nhiều mặt
khác nhau. Dưới tác động của giáo dục, các hoạt động nhằm phát triển vận động
sẽ cho trẻ được nghiên cứu, lựa chọn và tổ chức một cách khoa học để đạt mục
tiêu giáo dục đề ra.
- Về mặt thể chất, giáo dục phát triển vận động góp phần tăng cường và
bảo vệ sức khỏe
+ Các bài tập vận động vừa sức giúp cơ thể thoải mái, kích thích hoạt
động của các hệ cơ quan bên trong như: Hệ tuần hoàn, hệ thần kinh, hệ hô hấp…
Đặc biệt khi trẻ luyện tập với các yếu tố tự nhiên như ánh nắng mặt trời, khơng
khí… khơng chỉ tăng cường hiệu quả luyện tập mà cịn giúp trẻ thích nghi hơn
với mơi trường sống bên ngoài, tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
+ Thực hiện các bài tập vận động một cách khoa học, giúp phát triển hệ
cơ, hệ xương, củng cố khớp, dây chằng, tạo khả năng phát triển đúng tỷ lệ giữa
các bộ phận cơ thể. Từ đó phát triển tư thế thân người hợp lý hoặc uốn nắn
những tư thế sai cho trẻ mầm non.
- Về các kỹ năng vận động và tố chất vận động, giáo dục phát triển vận
động giúp hình thành và rèn luyện các kỹ năng vận động, đồng thời phát triển
các tố chất vận động.
+ Nhờ đặc điểm hoạt động của hệ thần kinh theo cơ chế phản xạ trong
không gian, nên những bài tâp được lặp đi lặp lại sẽ tạo ra các kỹ năng vận
động và dần hình thành thói quen vận động cho trẻ. Những thói quen vận động
giúp trẻ thực hiện các vận động trong cuộc sống hàng ngày nhanh, chính xác,

tiết kiệm được sức di chuyển.
+ Các tố chất vận động như: Nhanh, mạnh, khéo léo, bền bỉ được chú
trọng rèn luyện một cách đồng đều thông qua nhiều bài tập vận động khác
nhau tạo nên sự hài hòa, cân bằng tương đối về tố chất cho mỗi cá nhân.
Ngoài ra việc luyện tập theo nguyên tắc phát triển: Tăng dần yêu cầu luyện
tập đối với từng trẻ trên cơ sở khả năng và điều kiện thực hiện của chúng sẽ
giúp cơ thể trẻ thích nghi dần với lượng vận động. Sau một thời gian, các tố
chất vận động của trẻ sẽ được cải thiện hơn.
- Góp phần giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ mầm non: Việc thực hiện
các bài tập vận động góp phần tích cực vào giáo dục phát triển nhận thức (Tăng
cường hiểu biết, làm phong phú về biểu tượng bài tập vận động, các bộ phận
trên cơ thể và tác dụng của bài tập đến chúng, yêu cầu luyện tập…), giáo dục
phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội (Tình cảm, thái độ phù hợp với việc luyện
3


tập vận động, có kỹ năng thực hiện các yêu cầu vệ sinh cá nhân, môi trường và
dụng cụ luyện tập, hình thành các phẩm chất, nhân cách cần thiết của người lao
động…), giáo dục phát triển thẩm mỹ (Nhận thức đúng về cái đẹp trong trang
phục luyện tập, các động tác vận động, có mong ước được tạo ra cái đẹp trong
luyện tập vận động…), giáo dục lao động cho trẻ (Tham gia chuẩn bị địa bàn,
các dụng cụ luyện tập, cất, đặt đồ dùng, dụng cụ luyện tập đúng nơi quy định,
quý trọng sức lao động của người khác…).
7.1.1.3. Nội dung giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5-6
- Các động tác phát triển nhóm cơ và hô hấp: Động tác hô hấp, động tác tay,
động tác bụng, động tác chân, động tác bật.
- Luyện các kỹ năng vận động cơ bản và phát triển các tố chất trong vận động
+ Đi, chạy
+ Bò, trườn, trèo
+ Tung, ném, bắt

+ Bật nhảy
- Các cử động của bàn tay, ngón tay, phối hợp tay - mắt và sử dụng một số
đồ dùng, dụng cụ.
7.1.1.4. Sự cần thiết của việc nâng cao chất lượng giáo
dục phát triển vận động
Vận động là nhu cầu tự nhiên của cơ thể, đặc biệt là với cơ thể đang phát
triển như trẻ mầm non. Vai trò vận động đối với cơ thể trẻ đã được các nhà
khoa học khẳng định ngay từ thế kỉ XVIII: “Cơ thể không vận động giống như
nước trong ao tù”, “Nguyên nhân chậm phát triển của cơ thể hài nhi là do
thiếu vận động”. Ngày nay khoa học đã chứng minh được rằng: Phần lớn
những trẻ ít vận động thì các vận động phức hợp và chức năng thần kinh thực
vật thường kém phát triển, hoạt động hệ tuần hồn và hệ hơ hấp bị hạn chế, khả
năng lao động chân tay giảm sút, trọng lượng cơ thể tăng nhanh. Vận động có
vai trị hết sức quan trọng đối với sự phát triển của cơ thể, ở mỗi một giai đoạn
thì nhu cầu vận động của trẻ là khác nhau.
7.1.2. Thực trạng
Trường mầm non Tam Dương nằm trên địa bàn thị trấn Hợp Hòa huyện
Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc. Nhiều năm liền đạt danh hiệu trường tiên tiến cấp
Huyện, luôn giữ vững danh hiệu “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực”
Trường được xây dựng khang trang, có khung cảnh sư phạm môi trường xanh
- sạch- đẹp, được đầu tư nhiều trang thiết bị dạy học, nhiều đồ chơi ngồi trời, phân
khu hợp lý và ln đảm bảo là ngôi trường chất lượng cao của huyện Tam Dương.
Với qui mơ tồn trường có 10 lớp học: 3 lớp mẫu giáo lớn, 3 lớp mẫu giáo
nhỡ, 2 lớp mẫu giáo bé và 2 lớp nhà trẻ. Tồn trường có tổng số 27 đồng chí cán
bộ giáo viên nhân viên và 307 cháu ở các độ tuổi.
* Thuận lợi

4

- Giáo viên trong trường trên 80% đạt trình độ trên chuẩn, đoàn kết biết
cùng nhau đưa ra các biện pháp tổ chức thực hiện các hoạt động phát triển vận
động có hiệu quả nhằm phát triển tốt về thể lực cho trẻ.
- Lớp học luôn được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường đầu tư
cơ sở vật chất như mua sắm đồ dùng đồ chơi cho trẻ… Phòng học, sân bãi rộng
rãi, sạch sẽ, đảm bảo an tồn cho trẻ. Khu vườn cỏ có diện tích phù hợp với
nhiều loại đồ chơi ngoài trời.
- Trường tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên đi học nâng cao trình độ
chun mơn. Vào các dịp hè, chúng tơi được đi học bồi dưỡng chun mơn của
phịng giáo dục và đào tạo, dự giờ đồng nghiệp, tạo điều kiện cho tôi được học
tập, củng cố kiến thức nghiệp vụ.
- Giáo viên có kế hoạch chương trình ngay từ đầu năm học.
- Soạn bài chi tiết, sắp xếp hợp lý các nội dung cần truyền đạt, phân bố
thời gian cho từng phần phù hợp, nghiên cứu bài và dạy đúng phương pháp bộ
mơn, có chuẩn bị đủ và sử dụng đồ dùng cho cô và trẻ trong hoạt động.
- Một số phụ huynh nhiệt tình chia sẻ với giáo viên ở lớp về tình hình của
trẻ ở nhà và ln quan tâm đến trẻ thường xuyên dành thời gian trao đổi với cơ
giáo để cùng chăm sóc và giáo dục trẻ.
* Khó khăn
- Đối với giáo viên
+ Tổ chức các giờ học phát triển vận động chưa linh hoạt, sáng tạo.
+ Khả năng thể hiện các vận động của cơ cịn nhiều hạn chế
+ Giáo viên ở lớp không được đào tạo ngang nhau, và mỗi người có một khả
năng riêng, vì thế sự nhất quán trong tổ chức hoạt động cũng có nhiều khó khăn.
+ Việc bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ của nhà trường cho giáo viên
bằng nhiều hình thức, nhiều phương pháp khác nhau nhưng đơi khi cịn nóng
vội nên hiệu quả chưa cao.
+ Sân chơi hẹp, khơng có khu tập riêng biệt, chưa có phịng giáo dục thể chất.
+ Một số dụng cụ thể dục chưa đầy đủ, chưa phong phú .
- Đối với trẻ

+ Học sinh rất hiếu động và khó bảo.
+ Nhận thức học sinh không đồng đều.
+ Khả năng vận động của trẻ ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu rất
nhanh nhẹn nhưng có cháu cịn chậm, chưa năng động,.….
- Đối với phụ huynh
+ Phần lớn phụ huynh làm nông nghiệp nên kinh tế eo hẹp, ít có thời
gian điều kiện cho con em mình tiếp xúc nhiều với thế giới bên ngồi.
+ Nhận thức của phụ huynh về môn giáo duc thể chất không quan trọng
mà chỉ là một môn phụ không cần quan tâm.
+ Đa số phụ huynh không quan tâm việc đến trường các cháu được học
những gì? Mà chỉ thích cho trẻ viêt chữ, làm tốn như lớp 1 phổ thông.
5


* Kết quả tổ chức giờ học phát triển vận động trong các nhóm lớp
Cơng tác nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động đã được 100%
các trường mầm non trong huyện Tam Dương chú trọng triển khai và thực hiện
đầy đủ từ năm 2015, đi đầu là trường mầm non Đạo Tú, trường mầm non Thanh
Vân, Trường mầm non Hợp Thịnh...Tuy nhiên, ngay từ đầu năm học 2017-2018,
qua khảo sát thực tế tổ chức giờ học phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi ở một
số trường, tơi thấy hiệu quả cịn chưa cao.
Cụ thể, Năm học 2017-2018 nhà trường phân công cho tôi dạy trẻ 5-6 tuổi
B, trường mầm non Tam Dương, với sĩ số là 37 trẻ, khảo sát trẻ đầu năm học về tổ
chức giờ học phát triển vận động cho trẻ tại nhóm lớp đạt kết quả như sau: (Biểu 1)
T
T

Tốt
Nội dung

Trung
bình

Khá

Số trẻ

%

Số trẻ

%

Số trẻ

%

1

Trẻ tập đúng các động tác của bài tập
phát triển chung

16/37

43

8/37

22

13/37

35

2

Trẻ thực hiện đúng các vận động cơ bản

13/37

35

11/37

30

13/37

35

3

Trẻ biết cách chơi các trò chơi vận động

20/37

54

8/37

22

9/37

24

4

Trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt
động phát triển vận động

17/37

46

9/37

24

11/37

30

5

Trẻ phát huy khả năng, sự sáng tạo trong
vận động

10/37

27

12/37

32

15/37

41

Biểu 1: Thực trạng chất lượng tổ chức giờ học phát
triển vận động của trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi B, trường
mầm non Tam Dương đầu năm học 2017-2018
Đầu năm học 2017-2018, tôi khảo sát trẻ tại lớp 5 tuổi A, trường mầm
non Hợp Hòa, số trẻ là 35 cháu về tổ chức các trị chơi vận động cho trẻ tại nhóm
lớp đạt kết quả như sau: (Biểu 2)
Tốt
T
T

Nội dung

1
2

Khá

Trung
bình

Số trẻ

%

Số trẻ

%

Số trẻ

%

Trẻ tập đúng các động tác của bài tập
phát triển chung

12/35

34

8/35

23

15/35

43

Trẻ thực hiện đúng các vận động cơ bản

10/35

29

10/35

29

15/35

42

6


3

Trẻ biết cách chơi các trò chơi vận động

13/35

37

10/35

29

12/35

34

4

Trẻ hứng thú, tích cực tham gia các hoạt
động phát triển vận động

14/35

40

10/35

29

11/35

31

5

Trẻ phát huy khả năng, sự sáng tạo trong
vận động

9/35

26

12/35

34

14/35

40

Biểu 2: Thực trạng chất lượng tổ chức giờ học phát
triển vận động của trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi A, trường
mầm non Hợp Hòa đầu năm học 2017-2018
Nhận xét
Qua khảo sát, đánh giá kết quả tơi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới kết
quả đạt được của trẻ còn thấp đó là:
+ Do trình độ nhận thức của trẻ khơng đồng đều.
+ Một số trẻ thể lực cịn hạn chế
+ Trẻ chưa có các kỹ năng kỹ xảo vận động tốt
+ Hình thức tổ chức chưa linh hoạt, kích thích hứng thú cho trẻ hoạt động.
+ Đồ dùng trực quan cịn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn.
Xuất phát từ đặc điểm chung của trường, của lớp và tầm quan trọng của
việc tổ chức giờ học phát triển vận động cho trẻ nhằm phát triển thể lực cho trẻ và
đáp ứng được nhiệm vụ trọng tâm của năm học đã thôi thúc tôi đưa ra một số biện
pháp tổ chức giờ học phát triển vận động nhằm phát triển tốt về thể lực cho trẻ.
7.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến
7.2.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức cho trẻ
vận động phù hợp với chương trình, điều kiện cơ sở vật chất
của trường/lớp và khả năng của trẻ
Tơi đã nghiên cứu biên chế chương trình cả năm học, rà soát điều kiện cơ
sở vật chất của lớp, đặc điểm tình hình tâm sinh lý trẻ 5-6 tuổi, sự phát triển vận
động của trẻ để lập kế hoạch và lựa chọn, sắp xếp các bài tập vận động cơ bản
phù hợp theo từng chủ đề, từng hoạt động.
Tôi đã xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ, xác
định độ khó của từng bài tập và sắp xếp theo trình tự để đưa vào hướng dẫn trẻ
cho phù hợp đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Đảm bảo củng cố, phát

triển những vận động trẻ đã biết, đồng thời chuẩn bị cho trẻ những kỹ năng vận
động cao hơn.
Nội dung trong chương trình đã được trình bày theo từng loại vận động
phù hợp với từng chủ đề, phù hợp với nhiều hoạt động khác và các sự kiện văn
hóa ở từng địa phương nơi trẻ sinh sống.

7


Xây dựng kế hoạch tổ chức cho trẻ vận động hợp lý sẽ giúp trẻ đạt được
các mục tiêu cuối độ tuổi về phát triển thể chất và trẻ có kỹ năng vận động khéo
léo, dẻo dai, khỏe mạnh, bền bỉ mà không bị nhàm chán hoặc quá sức của trẻ.
Ví dụ: Kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục thể chất:
KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT LỚP 5B
NĂM HỌC 2017 - 2018
TT
1

2

3

4

Chủ đề
Trường
mầm
non

Bản

thân

Gia
đình

Nghề
nghiệp

Vận động cơ bản
- Đi giữ thăng bằng trên ghế
thể dục
- Trườn kết hợp trèo qua ghế
thể dục

- Giữ được thăng bằng hết chiều dài
của ghế.
- Biết trườn sấp, khi trèo qua ghề áp
bụng vào thành ghế, từng chân nhấc qua

- Tung bóng lên cao và bắt
bóng
- Đi trên ghế thể dục, đầu đội
túi cát
- Bò bằng bàn tay, bàn chân
trong đường hẹp (4-5m)
- Đập và bắt bóng bằng 2 tay

- Tung bóng lên thẳng hướng , khơng
làm rơi bóng và bắt bóng bằng 2 tay.
- Đi thăng bằng trên ghế, khơng làm

rơi túi cát
- Biết bò cao, tay nọ chân kia, khơng
chạm vào vạch
- Đập bóng thẳng hướng bằng 2 tay và
bắt được bóng.

- Lăn bóng bằng hai tay và đi
theo bóng
- Đi trên ván kê dốc dài 2m,
rộng 30cm (Kê 1 đầu 30cm)
- Bị dích dắc qua 7 điểm

- Biết lăn bóng bằng hai tay và di
chuyển liên tục theo bóng
- Trẻ mạnh dạn đi lên và đi xuống ván
dốc.
- Biết bò tay nọ chân kia và thay đổi
hướng theo yêu cầu

- Bật sâu 40-45cm

- Chạm đất nhẹ nhàng bằng hai đầu
bàn chân và giữ được thăng bằng.
- Ném xa đúng kỹ năng
- Nhảy lò cò 5-7 bước liên tục về phía
trước, đổi chân theo yêu cầu
- Biết cách cầm bao cát và ném mạnh
về phía trước

- Ném xa bằng một tay

- Nhảy lị cị 5m
- Ném bóng vào rổ
- Trèo lên xuống thang
(7 gióng)

5

Yêu cầu cần đạt

Thế giới - Ném xa bằng 2 tay
động vật - Bật liên tục vào vòng

- Trèo lên, xuống liên tục phối hợp
chân nọ tay kia (hai chân không bước
vào một bậc thang).
- Ném đúng kỹ năng
- Bật nhảy bằng cả 2 chân, không
chạm vào vòng.
8


- Trườn sấp chui qua cổng thể
dục
- Ném trúng đích nằm ngang

6

7

8

9

- Chạy chậm 100-120m
- Vừa đi vừa đập và bắt bóng
- Chuyền bắt bóng qua đầu,
Thế giới qua chân
thực vật - Chạy thay đổi hướng (3)
Tết và
mùa
xuân

- Bò bằng bàn tay, cẳng chân
chui qua cổng thể dục
- Đi nối bàn chân tiến, lùi

- Chạy chậm đều liên tục
- Biết đập và bắt bóng bằng hai tay
- Biết chuyền bóng cho bạn phía sau
đúng phía cơ u cầu
- Biết chạy thay đổi hướng theo hiệu
lệnh, giáo viên yêu cầu
- Biết bị cao, chui qua cổng thể dục
khơng làm đổ cổng thể dục
- Đi nối gót chân, đầu chân này nối
vào gót chân kia, tiến về phía trước

- Bật qua các vòng, ném xa
bằng 1 tay
Phương - Chạy 18m trong thời gian 10

tiện và giây
luật lệ - Bật tách, khép chân qua 7 ơ
giao
- Ném trúng đích thẳng đứng
thơng - Bị chui qua ống dài
(1,5mx0,6m)

- Biết bật liên tiếp vào vòng bằng hai
chân, ném xa đúng thao tác
- Chạy nhanh đều

- Bật xa 40-50cm
Nước và - Lăn bóng bằng hai tay, chạy
hiện
nhấc cao đùi
tương
tự nhiên - Chuyền bắt bóng bên phải,

- Biết bật qua tối thiểu 40 cm
- Biết di chuyển liên tục theo bóng,
chạy nâng đùi vng góc với thân
người
- Biết chuyền bóng cho bạn phía sau
đúng phía cơ u cầu

bên trái
10

- Trườn áp sát ngực vào sàn nhà tay
nọ chân kia

- Ném trúng bao cát vào đích

Quê
hương,
đất
nước,
Bác Hồ

- Bật qua vật cản cao 1520cm
- Ném và bắt bóng từ khoảng
cách 4m
- Trèo lên xuống ghế

- Bật liện tục, chụm tách chân đúng ô
- Biết cách cầm bao cát và ném
- Tự tin khi chui qua ống dài

- Biết bật nhảy qua chướng ngại vật,
không chạm vào chướng ngại vật
- Biết định hướng khoảng cách và
ném - bắt bóng bằng hai tay.
- Khi bước lên ghế không mất thăng
bằng.

Kết quả: Với cách sắp xếp các vận động cơ bản phù hợp theo từng chủ đề,
đảm bảo đầy đủ các dạng vận động, trẻ lớp tơi hứng thú, tích cực tham gia hoạt
động hơn rất nhiều. Mỗi khi trẻ được vận động ln cảm thấy thoải mái khơng
gị bó, nhàm chán.
9

7.2.2. Biện pháp 2: Chuẩn bị đồ dùng dụng cụ thể dục, trang
phục, địa điểm trước khi tổ chức giờ phát triển vận động
Giời học vận động đòi hỏi mỗi giáo viên phải chuẩn bị chu đáo mọi đồ
dùng, dụng cụ thể dục, trang phục tập luyện của cô và trẻ, cũng như địa điểm tập
trong lớp hoặc ngoài trời. Vậy muốn tổ chức tốt các giờ học vận động có hiệu
quả, tơi đã làm tốt các nội dung sau:
* Chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ tập luyện
Đồ dùng, dụng cụ tập luyện của các bài tập vận động cũng vơ cùng đa
dạng và phong phú, mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào các dạng vận
động cơ bản. Mỗi vận động có một hoặc nhiều loại đồ dùng, dụng cụ tương ứng
mà thiếu nó thì bài tập luyện khơng thể tiến hành được.
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ tập bài tập phát triển chung: Cần có các dụng
cụ thể dụcnhư: Nơ, cờ, gậy, vòng.... để gây sự thích thú, hấp dẫn cho trẻ khi tập.
Khi tổ chức cho trẻ tập bài tập vận động cơ bản “Ném bóng vào rổ” thì
cần có bóng, cột ném bóng; Bài tập “Bật sâu” thì cần có bục bật sâu; Bài tập
“Ném trúng đích nằm ngang” cần có bao cát, vịng trịn làm đích; Bài tập “Trèo
lên xuống thang” thì cần có thang leo...
Khi tổ chức cho trẻ chơi trị chơi vận động “Bịt mắt bắt dê” cũng không
thể tổ chức được nếu khơng có dải vải hoặc dải khăn bịt mắt. Trị chơi “Kéo
co” nếu khơng có sợi dây thừng hặc dây vải dài, chắc khỏe thì cũng khơng thể
tổ chức được trò chơi này. Trò chơi “Nhảy bao bố” thì cần có bao tải trang trí
đẹp mắt để trẻ chơi…
Ngồi những đồ dùng, dụng cụ có sẵn, tơi đã làm thêm được một số đồ dùng
tự tạo khác để phục vụ cho các bài vận động của trẻ và các trò chơi vận động như:
+ Các chai nhựa sơn màu để chơi trò chơi “Ném vòng cổ chai”, dây thừng
để chơi trò chơi “Kéo co”, ống cờ để chơi trò chơi “Chạy tiếp sức”…
+ Gậy thể dục băng gỗ, trang trí giấy màu, bao cát, bóng vải, cột ném bóng...
Các dụng cụ này đều làm từ những nguyên vật liệu phế thải và được
thiết kế nhằm tạo ra những đồ dùng phù hợp với từng bài tập vận động cơ

bản, trò chơi tương ứng với từng chủ đề cụ thể và đảm bảo an toàn tuyệt đối
cho trẻ khi tập luyện.

10


Hình ảnh: Một số đồ dùng dụng cụ phục vụ giờ phát triển vận động
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ thực hiện vận động nào đó giáo
viên cần tìm hiểu rõ về bài tập luyện, trị chơi bổ trợ để từ đó chuẩn bị đầy đủ
các yếu tố cần thiết cho bài tập luyện và trò chơi.
* Chuẩn bị trang phục, địa điểm để tổ chức cho trẻ vận động
Khi trẻ tham gia giờ học phát triển vận động, cần chú ý đến trang phục
của trẻ. Mùa hè thì nên mặc trang phục nhẹ, thống mát, dễ vận động. Mùa đông
mặc áo đủ ấm, cởi bớt áo khoác to để trẻ dễ vận động.
Địa điểm tổ chức các bài tập vận động cho trẻ là yếu tố rất quan trọng và
cần thiết. Nếu lựa chọn được địa điểm chơi phù hợp giúp cho trẻ có khơng gian
khi tham gia vào hoạt động, đem lại hiệu quả cao từ đó giúp cho trẻ phát triển
tốt về thể lực. Mỗi bài tập vận động đều có một cách vận động khác nhau. Chính
vì vậy trước khi tổ chức cho trẻ viên cần nắm rõ tính chất, đặc điểm của từng
dạng vận động để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp.
Tùy vào dạng vận động giáo viên có thể tổ chức trong lớp hoặc ngoài trời
cho phù hợp. Với các giờ vận động mang tính động như: Chạy, trèo, ném xa, bật
nhảy... nên tổ chức ngoài trời với khơng gian rộng. Các giờ vận động mang tính
tĩnh như: Trườn, bị, chui qua cổng thể dục... có thể tổ chức trong lớp.
Các trị chơi vận động có thể tổ chức cho trẻ chơi ở bãi cỏ nhằm tạo cho
trẻ được vui chơi tự do, gần gũi với thiên nhiên và đảm bảo cho trẻ khi ngã sẽ
không bị đau hoặc xước da như các trò chơi: “Gà trong vườn rau”, “Bịt mắt bắt
dê”, “Trốn tìm ”, “Nhảy ba bố”…
Dù ở địa điểm trong lớp hoặc ngoài trời đều phải đảm bảo an tồn, thân
thiện và đủ diện tích cho trẻ.

11


Việc chuẩn bị địa điểm phù hợp để tổ chức giờ phát triển vận động và làm
đồ dùng dụng cụ phục vụ cho các vận động là vô cùng cần thiết. Vì vậy, mỗi
giáo viên cần sáng tạo ra nhiều đồ dùng, dụng cụ đẹp, kích thước hợp lý, màu
sắc hấp dẫn giúp cho trẻ hứng thú khi tham gia vào tập luyện các vận động và
trẻ dễ dàng ghi nhớ các thao tác vận động được lâu hơn, chính xác hơn.
7.2.3. Biện pháp 3: Đảm bảo đúng phương pháp bộ mơn
và linh hoạt, sáng tạo trong q trình thực hiện vận động
Theo chương trình giáo dục trẻ mầm non cấu trúc một tiết học giáo dục
thể chất bao gồm 3 phần: Phần khởi động (Từ 1-2 phút), trọng động (Từ 17-20
phút) và hồi tĩnh (Từ 2-3 phút).
* Kết hợp nhạc vào phần khởi động và bài tập phát triển chung
Thường thì các giáo viên tổ chức phần khởi động cho trẻ hát bài: “Đồn
tàu nhỏ xíu” đi các kiểu chân sau đó về hàng tập bài tập phát triển chung là các
động tác tay - bụng - chân - bật với nhịp hô của cô… nếu tiết thể dục nào tơi
cũng cho trẻ tập như vậy thì trẻ sẽ chán, uể oải trong giờ học, khơng phát huy
tính tích cực vận động ở trẻ, trẻ sẽ không đạt chỉ số 14: “Tham gia hoạt động
học tập liên tục và khơng có biểu hiện mệt mỏi trong khoảng 30 phút”. Vì vậy
tơi đã đưa yếu tố âm nhạc vào trong giờ dạy thể dục.
Cụ thể: Với phần khởi động tôi kể câu chuyện, giới thiệu chương trình
hoặc cho trẻ hát một bài hát phù hợp với chủ đề và đi khởi động kết hợp các
kiểu chân, sau đó cho trẻ về đội hình hàng dọc, tách hàng để tập bài tập phát
triển chung. Bài tập phát triển chung tôi lựa chọn là bài tập Erobic có nhạc nền
vui nhộn, phù hợp cho trẻ tập các động tác tay - bụng - chân - bật. Các động tác
mang tính chất bổ trợ cho vận động cơ bản.

Hình ảnh: Trẻ tập bài tập phát triển chung trên nền nhạc bài: Nắng sớm
* Thao tác cơ tập mẫu chính xác

12


Trẻ mầm non có tư duy và nhận thức theo lối trực quan cảm tính, vì vậy
mọi hoạt động giảng dạy đối với lứa tuổi này đều cần phải sử dụng những hình
mẫu trực tiếp và hấp dẫn.
Giáo viên cần hình thành cho trẻ những thói quen vận động dựa trên cơ sở
cảm giác một cách trực tiếp với động tác. Có hai hình thức giảng dạy trực quan là
làm mẫu trực tiếp cho trẻ quan sát (Trực quan trực tiếp) và dùng lời nói để mơ tả
động tác kèm với phim, ảnh, mơ hình cho trẻ hình dung ra cách tập (Trực quan
gián tiếp). Khi giảng dạy giờ phát triển vận động cho trẻ mầm non cô cần phải
phối hợp vận dụng cả hai loại trực quan trên, nhất là ở giai đoạn đầu khi mới học
động tác vì ở giai đoạn này, nguyên tắc trực quan là tiền đề để trẻ tập và làm quen
với động tác mới.
Khi cơ thực hiện thao tác mẫu, cần thực hành chính xác từng thao tác vận
động cơ bản, đồng thời kèm theo lời giải thích rõ ràng, ngắn gọn, dễ hiểu. Giọng
nói của cơ chuẩn, truyền cảm nhưng khẩu lệnh dứt khoát, ngừng nghỉ đúng nơi,
đúng chỗ, kết hợp với ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ phù hợp để thu hút sự chú ý của
trẻ. Cô cần đặc biệt nhấn mạnh các từ “Chuẩn bị” và hiệu lệnh thực hiện vận động
như: “Ném”, “Tung”, “Bật”, “Chạy”...

Hinh ảnh: Tôi tập mẫu bài vận động cơ bản “Tung bóng lên cao và bắt bóng”
* Khuyến khích tính tự giác và tích cực tập luyện ở trẻ
Giáo dục thể chất cho trẻ là một q trình sư phạm, cho nên giáo viên
khơng những phải dạy cho trẻ biết bắt chước, mô phỏng, làm đúng được các
động tác vận động mà còn phải thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng cho trẻ những
phẩm chất đạo đức, mà tiêu biểu trong đó là ý thức tự giác, tích cực, khả năng
chịu đựng và tập trung ý chí trong hoạt động thể dục thể thao. Những giờ học
giáo dục thể chất thường đòi hỏi trẻ phải vận động tích cực, đơi khi điều đó q
13

dồn dập so với những hoạt động thường ngày của trẻ, bên cạnh đó, cơ thể trẻ
cịn non nớt, khả năng tập trung kém, khiến trẻ khó mà theo kịp được nội dung
bài học. Nhiệm vụ của cô là phải thường xuyên bồi dưỡng cho trẻ có thói quen
lắng nghe những lời chỉ bảo trong quá trình tập luyện, đồng thời cũng khuyến
khích trẻ tự giác tích cực trong hoạt động. Kèm theo đó cơ cũng cần khơng
ngừng cải tiến phương pháp dạy, lựa chọn nội dung cho phù hợp với đặc điểm
tâm sinh lí lứa tuổi của trẻ, để trẻ có thể theo kịp bài học một cách tự nhiên nhất.
Giáo viên cần động viên, khuyến khích trẻ khi thực hiện vận động, mỗi
đứa trẻ có khả năng vận động là khác nhau, đối với những trẻ có tố chất, thực
hiện tốt vận động thì cơ có thể nâng độ khó của bài tập lên.
Ví dụ: Bật qua vật cản cao 15-20cm, cơ sẽ nâng độ cao lên 20-25cm...
Ngồi ra, cô cũng phải quan sát, sửa sai cho trẻ kịp thời. Cô gợi ý thao
tác, làm mẫu cùng trẻ nếu thực sự cần thiết. Đối với những trẻ có thể trạng yếu
hoặc nhút nhát, cô cần động viên sự cố gắng của trẻ, khuyến khích trẻ trong lớp
cổ vũ bạn hoặc giảm bớt độ khó của bài tập, khơng chỉ chích, chê bai làm mất
hứng thú của trẻ...

Hình ảnh: Tôi sửa sai cho trẻ khi thực hiện vận động cơ bản
* Linh hoạt trong lựa chọn trò chơi vận động
Tơi lựa chọn các trị chơi vận động phù hợp với bài tập vận động cơ bản
(Không cùng dạng vận động). Ví dụ: Dạy trẻ bài tập: Tung bóng lên cao và bắt
bóng - Rèn luyện cơ tay, sự định hướng trong khơng gian thi trị chơi sẽ là: Mèo
đuổi chuột - Rèn luyện cơ chân.
Với những trò chơi mới, cơ hướng dẫn trẻ ngắn gọn, rõ ràng. Với trị chơi trẻ
đã biết cơ có thể cho trẻ nhắc lại cách chơi, luật chơi rồi mới tổ chức cho trẻ chơi.
Khi chơi cơ cần bao qt, xử lý tình huống kịp thời. Tránh tình trạng trẻ
xảy ra xung đột hoặc tai nạn thương tích
14

Hình ảnh: Trẻ tham gia trị chơi “Mèo đuổi chuột”
7.2.4. Biện pháp 4: Tập luyện giáo dục phát triển vận động thường
xuyên mọi lúc, mọi nơi
Biện pháp này rất cần thiết để đảm bảo và giữ vững kết quả của bài tập
trước và duy trì thói quen vận động trẻ đã tiếp thu được, đồng thời củng cố sự
bền vững cho những thói quen này trong cơ thể. Để vân dụng biện pháp này
trong giảng dạy giáo dục thể chất, giáo viên cần cho trể tập đi tập lại động tác
thật nhiều lần để trẻ hình thành phản xạ có điều kiện với động tác đó. Nhờ việc
củng cố những biểu tượng vận động này, trẻ sẽ có trong mình những vận động
cơ bản rất chắc chắn và có tính ứng dụng cao trong mọi hoạt động hàng ngày
của trẻ. Vì vậy, cơ cần tổ chức cho trẻ tham gia vận động ở mọi lúc, mọi nơi.
* Thể dục sáng
Như chúng ta đã biết, tác dụng của thể dục buổi sáng đối với trẻ em hàng ngày
có ý nghĩa to lớn về giáo dục và sức khỏe cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi mẫu
giáo. Buổi sáng ngay sau khi ngủ dậy tập thể dục đơn giản, trẻ tích lũy được sự sảng
khối cho cả ngày. Tập luyện thường xuyên như vậy, cơ thể của trẻ nâng cao hoạt
động của các cơ quan của cơ thể, thúc đẩy sự phát triển những kỹ năng vận động cần
thiết, củng cố các nhóm cơ, hình thành tư thế đúng đắn. Vì vậy tơi cho trẻ tập thể dục
sáng hàng ngày vào một thời gian nhất định sau giờ đón trẻ. Thời gian tập khoảng 1015 phút, trang bị dụng cụ như gậy, nơ, vòng, hoa tua, cờ… thể dục phù hợp với động
tác để tạo hứng thú cho trẻ tập, khi trẻ tập giáo viên quan sát cách đứng của trẻ, tư thế
đầu, vai, mông và đặc biệt là cột sống của trẻ. Trẻ cần đứng thẳng, vai thả đều, không
lên gân, tay cử động thoải mái, không cúi đầu. Giữ cho trẻ tư thế đứng ngay cả khi
nghỉ, khi đi bộ, chạy và làm các cử động khác. Số lần lặp lại mỗi bài tập phụ thuộc vào
tính chất mỗi động tác, cũng như trình độ thể lực của trẻ. Những bài tập khó, có khối
lượng vận động lớn chỉ nên lặp lại 2- 3 lần, còn động tác phát triển chung đối với tay,
chân thì nên từ 4-6 lần. Chọn động tác và sắp xếp bài tập cho trẻ cần theo một số quy
15

định. Trước hết động tác phải phù hợp và hấp dẫn đối với trẻ em. Bài tập phải có tác
động hoàn thiện kĩ năng đi, chạy, trèo, ném, thúc đẩy sự hình thành tư thế đúng, gây
sự hoạt động tích cực của các cơ quan hơ hấp, tuần hồn, các nhóm cơ…

Hinh ảnh: Trẻ tập thể dục sáng
* Tổ chức cho trẻ giao lưu vận động với các trẻ lớp khác cùng khối
Khi trẻ đến trường học trẻ được tham gia học tập vui chơi cùng các bạn ở
lớp của mình. Để mở rộng mối quan hệ bạn bè khơng những ở trong lớp mà với
các bạn ở lớp khác để trẻ được giao lưu học hỏi, giúp trẻ mạnh dạn tự tin trong
giao tiếp, mạnh dạn chia sẻ cảm xúc và thể hiện mình, trẻ giao lưu và trực tiếp
tham gia hoạt động tôi đã cho trẻ tham gia giao lưu cùng các trẻ khác trong khối,
trong các chủ đề hoặc trong ngày lễ, ngày hội.
Ví dụ: Vào ngày Tết trung thu tôi cùng cô giáo Mai (Giáo viên chủ nhiệm
lớp 5A) sẽ tổ chức cho trẻ giao lưu kéo co cùng các bạn trong khối mẫu giáo
lớn. Khi được tham gia giao lưu trẻ rất phấn khởi trẻ vận động hết sức mình kéo
co để giành phần thắng về lớp mình.

16


Hình ảnh: Các bé lớp 5B kéo co cùng các bé lớp 5A
* Tích hợp giáo dục phát triển vận động trong các
hoạt động hàng ngày
Giáo dục phát triển vận động là hoạt động cần thiết đối với trẻ. Theo
chương trình giáo dục mầm non, để rèn luyện thể lực, sự khéo léo của các bộ
phận cơ thể, giáo viên có thể tổ chức cho trẻ tập luyện vận động thông qua hoạt
động giáo dục trong các hoạt động hàng ngày.
Ví dụ:
- Trong giờ đón, trả trẻ: Tùy vào chủ đề mà giáo viên có thể lựa chọn các

trị chơi nhẹ nhàng một cách phù hợp. Ở chủ đề bản thân, tơi cho trẻ ngơi thành
vịng trịn và chơi trị chơi “Lăn bóng”. Khi bóng lăn vào bạn nào, bạn đó phải bắt
bóng và giới thiệu về bản thân, sở thích... của mình rồi lăn bóng cho bạn tiếp theo.
Qua hoạt động này vừa rèn trẻ phát triển ngôn ngữ, mạnh dạn, tự tin, vừa rèn
luyện sự khéo léo, định hướng trong không gian cho trẻ.
- Trong giờ làm quen với chữ cái: Để tránh tình trạng trẻ bị nhàm chán mệt
mỏi khi ngồi làm quen với chữ cái, tôi ln tổ chức đan xen những trị chơi vận
động để nhằm thay đổi trạng thái giữa động và tĩnh cho trẻ, tơi chuyển sang trị
chơi một cách nhẹ nhàng để trẻ thơng qua đó “Chơi mà học, học bằng chơi”. Khi
trẻ làm quen chữ cái u, ư. Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Hái quả”. Hai đội
chơi sẽ bật qua rãnh nước, lên chọn quả chứa chữ cái u hặc ư theo yêu cầu. Kết
thúc một bản nhạc, đội nào hái được nhiều và đúng quả chứa chữ cái cơ u cầu
sẽ thắng cuộc. Qua đó trẻ phát triển cơ chân, sự định hướng trong không gian và
vẫn đạt yêu cầu ôn luyện chữ cái u,ư vừa học.

17


Hình ảnh: Trị chơi “Hái quả”
- Trong giờ khám phá khoa học: “Một số con vật ni trong gia đình” sau
khi cô cho trẻ nhận biết tên gọi, đặc điểm của con gà, con vịt, con lợn, con mèo.
Thì đến phần trị chơi: “Tìm về đúng chuồng” khi cơ u cầu trẻ tìm về đúng
chuồng thì trẻ đội mũ con vật nào phải về đúng chuồng con vật. Với các trị chơi
này có thể áp dụng với nhiều chủ đề khác tùy vào nội dung của bài học và chủ
đề mà cơ có cách đặt tên khác nhau. Nhưng vẫn mang một mục đích chính nhằm
củng cố ơn luyện kiến thức và kỹ năng vận động chạy nhanh cho trẻ.
- Trong giờ chơi ngồi trời: Tận dụng khơng gian rộng và thống mát, tơi
đã lựa chọn các trị chơi vận động, trò chơi dân gian nhằm rèn luyện sự nhanh
nhẹn và phát triển thể lực cho trẻ như trò chơi: “Rồng rắn lên mây”; “Cáo và
thỏ”; “Trốn tìm”; “Thả đỉa ba ba”; “Mèo đuổi chuột”…

- Trong giờ hoạt động góc: Trẻ chơi với các dụng cụ ở góc vận động, trẻ
sử dụng lốp xe ô tô, lốp xe máy hỏng để chơi lăn lốp xe, bật nhảy, ném trúng
đích… Hoặc trẻ có thể sử dụng những chiếc tạ làm từ những quả bóng nhựa để
phát triển khả năng vận động của đơi tay, qua đây phát triển hơn và hồn thiện
hơn về thể lực. Hoặc tôi tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi vận động theo nhóm
nhỏ trong một không gian hẹp: “Kéo cưa lừa xẻ”, “Chi chi chành chành”, “Cắp
cua bỏ giỏ”, “Tập tầm vông”, “Nu na nu nống”….
* Tổ chức hội thi, hội thao trong ngành
Năm học 2016-2017, Sở giáo dục và Đào tạo lần đầu tiên tổ chức hội thi
giáo viên dạy giỏi, phần thực hành gồm một nội dung tự chọn là trò chơi dân
gian hoặc trò chơi vận động. Phòng giáo dục và Đào tạo huyện Tam Dương đã
duy trì và tổ chức thành công các hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện để củng
cố kiến thức và kỹ năng dạy trẻ giờ phát triển vận động nói chung, trị chơi vận
động nói riêng.
Đây là sân chơi bổ ích cho các đồng nghiệp học hỏi kinh nghiệm tổ chức
hoạt động phát triển thể chất cho trẻ theo từng độ tuổi phù hợp.

18


Hình ảnh: Tơi tham gia hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện
Ngoài việc tổ chức các hội thi, mỗi nhà trường cũng nên tự xây dựng kế
hoạch cụ thể theo “Tuần lễ sức khỏe” hoặc các sự kiện văn hóa của địa phương
để tổ chức ngày hội thể dục thể thao cho trẻ thi đua và nhận giải thưởng, tạo
khơng khí phấn khởi và được cha mẹ, cộng đồng quan tâm, hưởng ứng.
7.2.5. Biện pháp 5: Lựa chọn hình thức tổ chức phong phú, đa dạng
Để thực hiện nhiệm vụ giáo dục thể chất cho trẻ, tôi tiến hành thơng qua
nhiều hình thức giáo dục như trong tiết học và ngoài tiết học, bao gồm thể dục
sáng, thể dục chống mệt mỏi, trò chơi vận động, dạo chơi, tham quan, hội khỏe,
giáo dục cá biệt, nhưng hình thức tiết học là cơ bản vì trên tiết học thể dục các

tri thức, kỹ năng, kỹ xảo vận động được truyền thụ một cách có mục đích, hệ
thống, tổ chức và có kế hoạch. Tồn bộ nội dung giáo dục thể chất được diễn ra
trên tiết học, cịn các hình thức khác chỉ rèn luyện một khía cạnh nào đó của
giáo dục thể chất.
Hiệu quả của việc phát triển tính tích cực vận động không chỉ phụ thuộc
vào cách lựa chọn các phương pháp dạy học, mà con phụ thuộc đáng kể vào
các hình thức dạy học. Vì vậy trong tiết học giáo dục thể chất tơi đã sử dụng
các hình thức sau:
* Hình thức tập cả lớp đồng loạt
Khi áp dụng hình thức này có nghĩa là tơi cho tất cả trẻ cùng thực hiện
một bài tập vận động giống nhau. Hình thức dạy học này cho phép giáo viên
cùng một lúc hướng dẫn, quan sát toàn bộ số trẻ, tăng lượng vận động, tạo điều
kiện củng cố kỹ năng vận động, phát triển tố chất thể lực, tính tập thể, khả năng
phối hợp vận động khi thực hiện bài tập.

19


Hình ảnh: Trẻ tập vận động cơ bản “Chuyền bóng qua đầu”
* Hình thức tập nối tiếp
Khi áp dụng hình thức này, tôi cho trẻ cùng thực hiện một bài tập, liên
tiếp trẻ nọ nối tiếp trẻ kia. Có thể một nhóm có từ 3 – 5 trẻ tập xong bài tập rồi
tiếp theo đến nhóm khác, giống như tập quay vịng. Tập theo nhóm nối tiếp trẻ
rất hứng thú và thi đua nhau tập.

Hình ảnh: Trẻ tập vận động cơ bản “Bị chui qua ống dài”
* Hình thức tập theo nhóm
Khi áp dụng hình thức này, trong thời gian cho trẻ thực hiện tôi chia lớp
thành 2 hoặc 3 nhóm , mỗi nhóm tập bài tập ở các vị trí khác nhau và có giáo
viên hoặc trẻ có năng lực tổ chức phụ trách. Trong khi thực hiện bài tập theo

nhóm, nếu vận động mới có một bài tập vận động cơ bản thì tập theo kiểu nhóm
20


khơng chuyển đổi, các nhóm tập xong bài tập đã cho thì cả lớp chuyển sang
phần tiếp theo của buổi tập. Nếu bài tập vận động mới có 2 vận động cơ bản thì
tơi cho trẻ tập theo kiểu nhóm chuyển đổi, chia lớp thành 2 nhóm: Nhóm 1 tập
xong vận động thứ nhất, cùng lúc nhóm 2 tập xong vận động thứ hai. Sau đó
nhóm 1 tập vận động 2 đồng thời nhóm 2 tập vận động 1. Cuối cùng cả lớp
chuyển sang phần tiếp theo của buổi tập. Tơi đưa hình thức tập theo nhóm này
vào buổi tập giúp cho trẻ phát triển khả năng tự lực và tự tổ chức theo tốp nhỏ,
tăng lượng vận động và rèn luyện kỹ năng vận động cho trẻ.

Hình ảnh: Trẻ tập theo nhóm
* Hình thức tập cá nhân
Khi tiến hành hình thức này, giáo viên cho trẻ tập lần lượt một lượt/bài
tập, giáo viên sẽ hướng dẫn, kiểm tra chất lượng bài tập, các trẻ còn lại quan sát
và nhận xét ưu, nhược điểm của trẻ khi thực hiện bài tập. Hình thức này giúp
21


giáo viên quan sát tỉ mỉ, sửa sai cho trẻ khi trẻ chưa thực hiện đúng vận động cơ
bản một cách chính xác nhất.

Hình ảnh: Trẻ tậpcá nhân
7.2.6. Biện pháp 6: Xây dựng bài tập vận đảm bảo tính khoa học, hệ
thống, đảm bảo tính vừa sức và coi trọng đặc điểm cá nhân của trẻ
Dựa vào đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi, giới tính, sức khỏe, trình độ, khả năng
tiếp thu của trẻ mầm non, giáo viên cần phải xây dựng bài tập sao cho phù hợp, cân
22

đối vận động giữa chân và tay, giữa cơ quan vận động và cơ quan nội tạng, giữa các
tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo của cơ thể…Việc giảng dạy giáo dục thể chất cần
phải có hệ thống cụ thể và tồn diện như vậy, và cần nâng dần độ khó của các bài
tập để cơ thể trẻ quen dần với vận động, các cơ quan và hệ thống trong cơ thể tăng
dần khả năng thích ứng. Trong khi đưa vào giảng dạy cũng cần lưu ý dạy từ dễ đến
khó, từ đơn giản đến phức tạp, khối lượng vận động từ ít đến nhiều, và phải thường
xuyên luyện tập, thường xuyên theo dõi, cập nhật tình trạng phát triển của trẻ để
làm cơ sở xây dựng các hệ thống tập luyện về sau.
Khi tổ chức giờ phát triển vận động, cần phải hiểu rõ đặc điểm cá nhân của
trẻ để từ đó xây dựng chương trình vận động, nội dung, phương pháp và khối lượng
vận động sao cho phù hợp với khả năng tiếp thu của trẻ. Nếu bài dạy có nội dung
quá đơn giản, khối lượng vận động quá dễ hoặc ít sẽ khiến tác dụng rèn luyện cơ
thể không cao và cũng khiến cho người tập không hứng thú, tích cực tham gia hoạt
động mà cịn cảm thấy nhàm chán. Ngược lại, nếu nội dung và lượng vận động quá
cao có thể sẽ khiến người tập sợ hãi và không tiếp thu được kiến thức bài tập.
Bên cạnh đó, trong một lớp học, trình độ và sức khỏe của học sinh là khơng
đồng đều, giáo viên ngồi việc quan tâm đến sức khỏe chung của tồn lớp cịn cần
phải tìm cách hướng dẫn riêng và giúp đỡ từng trẻ cá biệt trong lớp. Biện pháp
này cần được thực hiện dựa trên sự quan tâm và thấu hiếu đặc điểm cá nhân từng
trẻ của giáo viên.
Ví dụ: Trẻ khuyết tật vận động, cần cho trẻ tập lượng vận động nhỏ, phù
hợp với dạng khuyết tật của trẻ. Hoặc cho trẻ bình thường giúp đỡ trẻ khuyết tật
trong quá trình tập luyện...
7.2.7. Biện pháp 7: Phối hợp với gia đình, tuyên truyền cộng đồng về
tầm quan trọng của đề tài
Chúng ta biết rằng thời gian trẻ ở trường mầm non nhiều hơn thời gian
trẻ ở nhà. Những bài học ở trường mầm non giúp trẻ phát triển đúng tâm
sinh lý lứa tuổi, có sức khỏe tốt, tự tin, mạnh dạn để học tập và sống tích

cực, phát huy tốt khả năng và sở trường của mình. Tuy nhiên để cơng tác
chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non đạt kết quả tốt thì nhất thiết phải
có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh học sinh. Hiểu
được mối quan tâm của phụ huynh trong việc chăm sóc và phát triển tồn
diện cơ thể trẻ, nhận thức rõ trách nhiệm của giáo viên mầm non, tôi suy
nghĩ và vận dụng với thực tế của lớp mình. Trong các buổi phụ huynh đầu
năm học, sơ kết học kỳ hoặc trong giờ đón trả trẻ, tơi ln nhấn mạnh và
tuyên truyền với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của việc phát triển
thể lực đối với trẻ và sự cần thiết trong việc trang bị cơ sở vật chất phục vụ
giảng dạy trẻ ở trường mầm non. Giải thích để phụ huynh kết hợp chặt chẽ
với giáo viên nhằm phát triển tốt thể lực cho trẻ.

23


Hình ảnh: Tơi tun truyền với phụ huynh trong giờ trả trẻ
Bên cạnh đó, tơi cũng thường xun lên mạng internet để tìm kiếm
các bài tuyên truyền hoặc nhờ sự giúp đỡ của các bậc phụ huynh để tìm
kiếm các loại sách báo, các bài viết về việc rèn luyện kỹ năng vận động cho
trẻ nhằm phát triển tốt về thể lực cho trẻ. Tôi treo ở bảng tuyên truyền để
các bậc phụ huynh đọc hàng ngày hoặc phát bài tuyên truyền cho từng phụ
huynh theo từng chủ đề. Qua đây phụ huynh cũng biết được một số nội dung
và biện pháp rèn luyện cho trẻ đồng thời kết hợp chặt chẽ với giáo viên để
thực hiện tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
Tơi tích cực viết bài tun truyền về giáo dục phát triển vận động, chia sẻ
trên trang website:mntamduong.edu.vn để phụ huynh đọc và tìm hiểu.
Ngồi ra, sau khi xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho
trẻ tơi tiếp tục xây dựng “Góc vận động”. Xây dựng góc vận động, để thuận tiện
cho trẻ sử dụng và tuyên truyền đến tất cả các bậc phụ huynh, tơi chọn vị trí đối
diện cửa lớp. Tôi sắp xếp các đồ dùng dụng cụ để cho trẻ dễ lấy, dễ sử dụng

trong mỗi hoạt động như thể dục sáng, giờ học thể dục, hoạt động ngoài trời...
Trẻ có thể tự lấy đồ dùng đồ chơi phù hợp với vận động mà giáo viên yêu cầu
hay theo ý thích của trẻ. Khi xây dựng góc vận động trẻ có thể tự tham gia vận
động khi trẻ được bố mẹ đón và cho chơi ở sân trường, trẻ có thể rủ bạn cùng
tập lại bài tập mà buổi sáng được cho bố mẹ xem. Khi xây dựng góc vận động
tôi nhận thấy trẻ lớp tôi tiến bộ nhiều hơn, trẻ tham gia vận động tự nhiên và tích
cực hơn, đồng thời phụ huynh lớp tôi thấy được rõ hơn tầm quan trọng của giáo
dục thể chất, quan tâm hơn đến sự vận động của con mình, xem với vận động
này, vận động kia con mình thực hiện được đến đâu, có thực hiện tốt bài tập
khơng, có mạnh dạn tự tin khi trèo thang hay đi trên cầu thăng bằng hay không...
24


Hình ảnh: Góc vận động của lớp
7.2.8. Biện pháp 8: Bôi dưỡng chuyên môn và đánh giá, rút kinh
nghiệm trong tổ chức giáo dục phát triển vận động cho trẻ
Thấy được tầm quan trọng của chuyên đề, tháng 8 năm 2015, Sở Giáo dục
và Đào Tạo tỉnh Vĩnh Phúc, Phòng giáo dục và Đào tạo huyện Tam Dương đã quan
tâm tổ chức lớp tập huấn về “Nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho
trẻ trong trường mầm non”. Chuyên đề đều được giáo viên tích cực tham gia tập
huấn. Ngoài ra, bản thân mỗi giáo viên đều tự bồi dưỡng chuyên môn, nghiên cứu
tài liệu, sách báo, trang mạng giáo dục mầm non...để nâng cao năng lực sư phạm về
giáo dục phát triển vận động cho trẻ tại nhóm lớp mình phụ trách.
Sau q trình thực hiện tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động giáo dục
phát triển vận động, bản thân tôi luôn tự bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng thực hiện
đề tài, đánh giá, rút kinh nghiệm khi thực hiện.
Không những thế, qua tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động
cũng là tiêu chí thi đua của giáo viên cuối năm, các giáo viên tham quan, dự giờ
đồng nghiệp để rút kinh nghiệm, khắc phục những hạn chế và phát huy những
mặt mạnh để tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ được tốt hơn.

Hình ảnh: Giáo viên tổ mẫu giáo rút kinh nghiệm sau dự giờ phát triển vận động
25