GIAO AN PHU DAO HOA HOC 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n :. Ngµy gi¶ng :. Chủ đề 1:hợp chất vô cơ. Loại chủ đề bám sát (Thời lợng 8 tiết) bµi 1 : oxit – axit (4 tiÕt) I- Môc tiªu bµi häc: - HiÓu s©u h¬n vµ n¾m l¹i toµn bé nh÷ng kiÕn thøc vÒ oxit, axit. - Vận dụng những hiểu biết về tính chất hoá học của oxit và axit, để làm một số dạng bài tập có liªn quan. II-ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - GV: HÖ thèng bµi tËp, c©u hái. - HS: Ôn lại các kiến thức đã học. II- §å dïng d¹y häc: III- Ph¬ng ph¸p: IV- Bµi míi : 1. ổn định lớp : GV qui định vở ghi, SGK, hớng dẫn cách học bộ môn. 2. Các hoạt động động học: a) Hoạt động 1: Ôn tập các khái niệm và các nội dung lí thuyết cơ bản ở lớp 8. Hoạt động giáo viên và học sinh Néi dung ghi GV : Dïng phiÕu häc tËp cã ghi vÒ c¸c bµi tËp sau. I/ «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n: Yêu cầu các nhóm thảo luận để hoàn thành : a) Chọn chất thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn a) Na2O + H2O  2NaOH thµnh c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc sau : CuO + 2HCl CuCl2 + H2O Na2O +........ NaOH SO3 + H2O  H2SO4 CuO + ........ CuCl2 + H2O 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2 ........ + H2O  H2SO4 SO3 + NaOH  Na2SO4 + H2O CO2 + ........  Ca(HCO3)2 SO3 + ........  Na2SO4 + H2O b) Trong c¸c cÆp chÊt sau ®©y cÆp chÊt nµo cã ph¶n b) Fe2O3 + H2O ----> Kh«ng øng ho¸ häc x¶y ra, cÆp chÊt nµo kh«ng x¶y ra (nÕu SiO2 + H2O ----> Kh«ng cã). CuO + NaOH ----> Kh«ng Fe2O3 + H2O ----> ZnO + 2 HCl ----> ZnCl2 + H2O SiO2 + H2O ----> CO2 + H2SO4 ----> Kh«ng SO2 + CuO + NaOH ----> 2KOH ----> K2SO3 + H2O ZnO + HCl ----> Al2O3 + NaOH ----> Cã CO2 + H2SO4 ----> SO2 + KOH ----> Al2O3 + NaOH ----> GV : Yêu cầu các nhóm thảo luận và đề nghị 2 học sinh lªn b¶ng trùc tiÕp lµm mçi em mét c©u. + Sau đó giáo viên gọi học sinh ở dới nhận xét bài lµm vµ gi¸o viªn bæ sung. + KÕt luËn : H : Qua 2 bµi tËp trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt Oxit baz¬ : ho¸ häc cña c¸c chÊt ? + T/d víi H2O  dd baz¬. + GV treo bảng phụ ghi sơ đồ về tính chất hoá học + T/d víi axit  Muèi + H2O cña oxit. + T/d víi oxit baz¬  Muèi H : Dựa vào sơ đồ trên bảng phụ em hãy rút ra kết Oxit Axit : luËn vÒ tÝnh chÊt cña oxit. + T/d víi H2O  dd axit + T/d víi baz¬  Muèi + H2O + T/d víi oxit axit  Muèi GV : Nhắc học sinh chú ý những vấn đề sau : * Không phải tất cả các oxit axit đều tác dụng với H2O nh SiO2..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> * ChØ cã mét sè oxit baz¬ tan míi t¸c dông víi H2O cßn c¸c oxit cßn l¹i kh«ng t¸c dông víi H 2O ë nhiÖt độ thờng. * Oxit axit t¸c dông víi kiÒm kh«ng vhØ t¹o ra muèi trung hoµ mµ cßn t¹o ra muèi axit tuú thuéc vµo tØ lÖ sè mol cña 2 chÊt tham gia ph¶n øng. * §èi víi oxit lìng tÝnh nh Al2O3, ZnO, ... chóng cã thÓ t¸c dông víi axit nhng còng cã thÓ t¸c dông víi baz¬. + GV : Treo b¶ng phô cã ghi s½n bµi tËp sè 2 lªn b¶ng tiÕp tôc cho häc sinh th¶o luËn nhãm vµ lµm bµi tËp trong phiÕu häc tËp. + Yªu cÇu 1 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lu«n vµo b¶ng phô vµ ë díi líp th¶o luËn theo bµn. a) H2SO4(l) + ......... ----> ZnSO4 + .......... CaO + .......... ----> CaCl2 +.......... .......... + NaOH ----> Na2SO4 + .......... ........... + HCl ----> MgCl2 + ......... Qu× tÝm + H2SO4 ----> ................ CaCO3 + .......... ----> CaCl2 + ..........+ H2O H2SO4(®n) + ........... ----> CóO4 +.........+ H2O Gọi học sinh lên nhận xét sau đó giáo viên bổ sung. H : Qua bµi tËp trªn em rót ra nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit ? + GV ; Treo b¶ng phô lªn b¶ng vµ yªu cÇu häc sinh dựa vào sơ đồ hãy nêu tính chất hoá học của axit. + GV : Th«ng b¸o nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý trong phÇn axit : * Đây là sơ đồ cha hoàn thiện vì trên sơ đồ này còn thiếu một t/c hoá học nữa của axit đó là t/d với muối. * Sơ đồ này chỉ đúng với HCl , H2SO4(l) còn những axit khác nh : HNO3, H2SO4(đn) thì không đúng. * H2SO4 đặc còn có một t/c nữa đó là tính háo nớc, hót Èm m¹nh. Vận dụng các kiến thức đã học để làm bài tập sau : II. Bµi tËp : GV : Ghi nhanh đề bài tập lên bảng và yêu cầu 3 học sinh lªn b¶ng lµm. Bài 1 : Những chất nào sau đây tác dụng đợc với HCl, NaOH, H2O. SO2, CO2, CaO, Na2O, MgO, CuO. GV : Cho häc sinh lµm bµi tËp xong yªu cÇu häc sinh díi líp nhËn xÐt vµ bæ sung.. II) ¤n l¹i nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit,. + Lµm bµi tËp :. Baøi taäp 1 a) T/d víi H2O : SO2 + H2O  H2SO3 CO2 + H2O  H2CO3 Na2O + H2O  2 NaOH CaO + H2O  Ca(OH)2 b) T/d víi NaOH : MgO + 2 HCl  MgCl2 + H2O CuO + 2HCl  CuCl2 + H2O Na2O + 2 HCl  2 NaCl + H2O CaO + 2HCl  CaCl2 + H2O c) NaOH : CO2 + 2NaOH  Na2CO3 + H2O CO2 + NaOH  NaHCO3 SO2 + 2NaOH  Na2SO3 + H2O SO2 + NaOH  NaHSO3 Bài tập2 : Cho học sinh làm bài tập 2 trong phiếu Bài tập 2 : Đáp án đúng là a,b,c. häc tËp. + Treo b¶ng phô lªn b¶ng cho häc sinh lµm c¸ nh©n..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Axit sunfuric loãng có thể tác dụng đợc với những chÊt nµo sau ®©y. a) Fe, Al, Zn, Mg. b) Cu, Ag, Hg, NaCl. c) CuO, Al2O3, CaCO3, Na2O. d) Cu(OH)2, NaOH, Fe(OH)3. Bµi tËp 3. Bµi tËp 3 : Hoµ tan hoµn toµn 32,8 g hçn hîp bét Fe vµ bét Fe2O3 vµo dung dÞch + Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm hoµn thµnh H2SO4 3M. Sau khi phản ứng kết thúc thu đợc 6,72 lít H2 (ở đktc). a) T×m khèi lîng mçi chÊt trong hçn hîp ®Çu. b) Tìm thể tích dung dịch H2SO4 đã dïng. + Yêu cầu 1 học sinh lên bảng tóm tắt đề bài tập. Gi¶i : nH = 2. + GV : Gîi ý cho häc sinh c¸c bíc gi¶i bµi tËp nµy. + HS : th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh bµi tËp theo gîi ý cña gi¸o viªn . + Gîi ý : - Đây là dạng toán về hỗn hợp, bài toán này đợc thể hiện ở chỗ khi cho dd H2SO4 vào thì cả 2 chất đều tác dông. - Do đó để làm dạng bài tập này ta phải viết 2 phơng tr×nh ho¸ häc x¶y ra. - Cách giải bài tập này không liên quan gì đến giải hệ ph¬ng tr×nh . V× c¶ 2 chÊt trªn chØ cã 1 ph¶n øng cña Fe t¸c dông víi axit t¹o ra khÝ hi®ro. - Dựa vào thể tích H2 ta có thể tìm đợc số mol của Fe, tính đợc khối lợng của Fe. Từ đó ta tính đợc khối lîng Fe2O3 ( B»ng c¸ch lÊy khèi lîng hçn hîp trõ ®i khèi lîng Fe). - Dựa vào số mol Fe và Fe 2O3 ta tính đợc số mol H2SO4 ở 2 phản ứng. Từ đó vận dụng công thức tính nông độ mol/l tính đợc thể tích H2SO4 . + GV : Theo em để giải bài toán này ta cần vận dụng những công thức nào để tính ? + Yªu cÇu 2 häc sinh lªn b¶ng ch÷a. HS ở dới lớp thảo luận làm và chấm chéo đáp án cho nhau. GV : Ph¸t phÕu häc tËp cho häc sinh, yªu cÇu häc sinh lªn lµm bµi tËp sè 4.. GV : Hãy tóm tắt đề bài tập. 6 , 72 =0,3( mol) 22 , 4. Fe + H2SO4  FeSO4 + H2 1mol 1mol 1mol 1mol 0,3mol 0,3mol 0,3mol mFe =56 ×0,3=16 , 8( g) mFe O =32 , 8− 16 , 8=16 (g) 16 nFe O = =0,1(mol) 160 2. 2. 3. 3. Fe2O3 + 3H2SO4  Fe2(SO4)3 + 3H2O 1mol 3mol 0,1mol 0,3mol nH. =0,3+0,3=0,6(mol) n 0,6 V H SO = = =0,2(l)=200( ml) CM 3 2. §¸p sè. 2. SO4. 4. ¿ mFe=16 , 8(g) mFe O =16(g) ¿{ ¿ V H SO =200( ml) 2. 2. 3. 4. Bµi 4 : Hoµ tan 9,2 g hçn hîp gåm Mg, MgO ta càn vừa đủ mg dung dịch HCl 14,6%. Sau phản ứng ta thu đợc 1,12 (l) khí ở ĐKTC. a) ViÕt PTP¦ x¶y ra ? b) Tìm mdd đã dùng ? c) TÝnh % vÒ khèi lîng cña mçi chÊt trong hçn hîp ? d) Tính C% của dung dịch thu đợc sau ph¶n øng ? Tãm t¾t : Cho biÕt m(M ❑g +M ❑g O) =9,2(g) C% (dd HCl)= 14,6%.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> VkhÝ = 1,12 (l) a) T×m mdd HCl ? b) TÝnh % khèi lîng cña hçn hîp ? c) Tính C% của dd thu đợc sau phản øng ? GV : Th«ng b¸o cho HS biÕt bµi tËp nµy t¬ng tù nh Gi¶i : bµi tËp trªn. V 1 , 12 nH = = =0 , 05(mol) GV : Treo bảng phụ ghi sẵn các bớc lên bảng để làm 22 , 4 22 , 4 bµi tËp nµy Mg + 2HCl  MgCl2 + H2 (1) a)- ViÕt PTP¦ x¶y ra ? 0,5mol 0,1mol 0,05mol 0,05mol - T×m nH ❑2 ? mM ❑g = 0,05 x 24 = 1,2 (g) - Dựa vào nH ❑2 để tìm mM ❑g ? 1,2 x 100 %  % Mg= =13(%)  mM ❑g  mM ❑g O = ? 9,2  TÝnh % vÒ khèi lîng cña mçi chÊt ? + 2HCl  MgCl2 + H2O (2) b) Dùa vµo ph¬ng tr×nh ta sÏ t×m ra n HCl dùa vµo c¶ 2 MgO 0,2mol 0,4mol 0,2mol ph¬ng tr×nh. c) Dùa vµo 2 ph¬ng tr×nh t×m khèi lîng MgCl2 sinh  % MgO = 100%-13% = 87% ra  tÝnh C% cña dung dÞch ?  mMgO = 9,2-1,2 = 8 (g) 2.  nM ❑g. O. =. 8 40. = 0,2 (mol).  nHCl = 0,1+0,4 = 0,5 (mol)  mHCl = 0,5+36,5 = 18,25 (g) mdd ¿HCl =. GV : Yêu cầu HS nêu phơng hớng để giải câu C. LuyÖn tËp phÇn ¤xÝt, AxÝt GV : Cho HS lµm bµi kiÓm tra lÊy ®iÓm vµo sæ Bµi tËp 1 Có 3 ống ngghiệm, ống thứ nhất đựng đồng II ôxit, ống thứ hai đựng sắt III ôxit, ống thứ ba đựng sắt. Thªm vµo mçi èng nghiÖm 2ml dung dÞch Axit HCl råi l¾c nhÑ. §¸nh dÊu X vµo « vu«ng  ë c¸c c©u sau mµ c¸c em cho là đúng :. 18 , 25 x 100 % =125( g) 14 , 6 %. Dựa vào 2 PTH H để tìm mMgCl ❑2 ra  C% dd HCl nMgCl ❑2 = 0,05 + 0,2 = 0,25 (mol) mMgCl ❑2 = 0,25 x 95 = 23,75 (g) mdd sau P¦ = mhh + mdd HCl - mH ❑2 = = 9,2 + 125 - 0,05x2 = 134,1 (g) C %M. g. Cl2. =. t¹o. 23 , 75 x 100 % =17 , 7(%) 134 ,1 %. I/ PhÇn tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (4 ®iÓm) : Baøi taäp 1 a/ §ång II «xit vµ s¾t III «xit t¸c dông víi Axit HCl, cßn s¾t th× kh«ng t¸c dông víi Axit HCl b/ S¾t t¸c dông víi Axit HCl, cßn §ång II «xit vµ s¾t III «xit th× kh«ng t¸c dông víi Axit HCl c/ Đồng II ôxit, sắt III ôxit và sắt III đều tác dông víi Axit HCl. Bµi tËp 2 Cã c¸c chÊt sau ®©y Al, Cu, CuO, CO 2, CuSO4, BaCl2, CaCO3 lÇn lît cho dung dÞch Axit H 2SO4 lo·ng vµo tõng chÊt nãi trªn, H·y khoanh trßn vµo các chữ cái đầu đáp án đúng.. d/ s¾t III «xit vµ s¾t t¸c dông víi Axit HCl, cßn §ång II «xit kh«ng t¸c dông víi Axit HCl Baøi taäp 2 a . Dung dÞch H2SO4 t¸c dông víi:.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Cu, CuO, CO2, CuSO4, CaCO3 b . Dung dÞch H2SO4 t¸c dông víi: Al, CuO, BaCl2, CaCO3 c . Dung dÞch H2SO4 t¸c dông víi: Al, Cu, CO2, CaCO3 d . Dung dÞch H2SO4 t¸c dông víi: Al, Cu, CO2, CuSO4, BaCl2 II/ PhÇn tù luËn:(6 ñ) C©u 1 (3 ®iÓm) : ViÕt PTHH thùc hiÖn d·y biÕn ho¸ sau : (3 ). CaCO3 → CuSO4 (6 )(4 ). CaCl2. →. (2) CaO → Ca(OH)2 (4) (5) (1). CaCO3 §¸p ¸n phÇn luyÖn tËp. (5 )(6). Ca(HCO3)2 →. C©u 2 (3 ®iÓm) : Cã mét hçn hîp gåm hai kim lo¹i Zn vµ Cu tác dụng Axít loãng d. Sau phản ứng thu đợc 3,2gam chát rắn không tan và 2,24 lít khÝ H2 (ë §KTC) 1) ViÕt PTP¦ x¶y ra ? 2) T×m khèi lîng cña hçn hîp bé kim lo¹i. I/ PhÇn tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (4 ®iÓm) : ph©n bæ C©u a : 2 ®iÓm C©u b : 2 ®iÓm. II/ PhÇn tù luËn(6 ®iÓm): Bµi tËp 3 Viết dúng mỗi PTHH đạt 0,5 điểm. * ChØ cã Zn míi t¸c dông víi H2SO4 lo·ng, cßn Cu 1) CaO + H2O  Ca(OH)2 kh«ng t¸c dông 2) Ca(OH)2 + CO2  CaCO3 + H2O - ViÕt PTP¦ x¶y ra 3) CaCO3 + H2SO4  CaSO4 + H2O + - Tìm đúng khối lợng của Zn=6,5g CO2 - T×m ra khèi lîng cña hçn hîp bét kim lo¹i lµ 9,7(g) 4) CaSO4 + BaCl2  BaSO4 + CaCl2 5) Ca(OH)2 + CO2  Ca(HCO3)2 t 6) Ca(HCO3)2 → CaCO3 + H2O + CO2 o. 3/ Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................ .................................................................................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngµy so¹n : 19/10/2008 Ngµy gi¶ng : 21-28/10/2008 Bµi 2 : phÇn baz¬ - muèi (4 tiÕt) TiÕt 5 : ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc cña bµi Baz¬ vµ Muèi. TiÕt 6,7,8 : LuyÖn tËp phÇn Baz¬ + Muèi + KiÓm tra 1 tiÕt. I- Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh «nl¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña Baz¬, Muèi. - Biết vận dụng những hiểu biết về tính chất hoá học của bazơ, muối để làm các bài tập định tính và định lợng. II-ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - GV: HÖ thèng bµi tËp, c©u hái. - HS: Ôn lại các kiến thức đã học. II- §å dïng d¹y häc: III- Ph¬ng ph¸p: IV- Bµi míi : 1. ổn định lớp : 2. Các hoạt động động học: Hoạt động 1: Ôn tập các khái niệm, tính chất hoá học của Bazơ , Muối. Hoạt động giáo viên và học sinh Néi dung ghi GV : Dïng phiÕu häc tËp cã ghi vÒ c¸c bµi tËp sau. I/ «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n: Yêu cầu các nhóm thảo luận để hoàn thành : a) dd NaOH + qu× tÝm  ......................... b) KOH +........ K3PO4 + H2O c) CO2 + ........ CaSO4 + H2O d) Cu(OH)2 + ........  CuCl2 + H2O.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 0. e) Fe(OH)3 →t ........... + H2O g) CO2 + ........  NaAlO2 h) Ba(OH)2 + Na2SO4  ............. + H2O b) Trong c¸c cÆp chÊt sau ®©y cÆp chÊt nµo cã ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra, cÆp chÊt nµo kh«ng x¶y ra . NÕu cã x¶y ra th× viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc . Fe(OH)3 + H2SO4 ----> KOH + Fe ----> CuO + KOH ----> NaOH + Al2O3 -----> CO2 + Ca(OH)2 ----> HCl + KOH ----> K2CO3 + NaOH ----> GV : Yêu cầu các nhóm thảo luận và đề nghị 2 học sinh lªn b¶ng trùc tiÕp lµm mçi em mét c©u. + Sau đó giáo viên gọi học sinh ở dới nhận xét bài lµm vµ gi¸o viªn bæ sung. H : Qua 2 bµi tËp trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c chÊt ? + GV th«ng b¸o víi häc sinh oxit lìng tÝnh chóng cã thể tác dụng với axit lẫn bazơ dd để tạo muối và nớc. + GV :TiÕp tôc treo b¶ng phô vµ yªu cÇu häc sinh thảo luận nhóm để hoàn thành phiếu học tập. FeSO4 + ......... ----> Fe(OH)2 + Na2SO4 BaCl2 + AgNO3 ---->............ + ................ CuSO4 + Fe ---->............ + ................ BaCl2 + H2SO4 ---->............ + ................ CaCO3 →t ............ + ................ 2) Trong c¸c cÆp ch©t sau ®©y cÆp chÊt nµo cã ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra : a) CuSO4 + Ag ----> b) NaCl + AgNO3 ----> c) AgNO3 + Fe ----> d) BaSO4 + NaCl ----> e) Na2CO3 + KCl ------> g) H2SO4 + NaCl ----> h) Na2CO3 + H2SO4 ------> i) Ag2CO3 + HCl ------> k) Fe(NO3)2 + H2SO4 ------> l) BaCl2 + H2SO4 ------> m) NaCl + Ba(OH)2 ------> + GV : Gäi häc sinh lªn nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c b¹n ë trªn b¶ng vµ bæ sung cho hoµn thiÖn. + H : Qua 2 bµi tËp trªn em cã nhËn xÐt vÒ tÝnh chÊt hoá học của muối và điều kiện để phản ứng giữa các chÊt x¶y ra ?.. 1) TÝnh chÊt ho¸ häc cña Baz¬ : + Dung dÞch Baz¬ lµm qu× tÝm chuyÓn mµu xanh. + T/d víi oxit axit  dd muèi + H2O + T/d víi axit  Muèi + H2O + Baz¬ kh«ng tan bÞ nhiÖt ph©n huû bëi nhiÖt t¹o ra oxit t¬ng øng vµ níc.. 2) ¤n l¹i nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit :. o. 2) TÝnh chÊt cña muèi : a) Dung dÞch muèi cã thÓ t¸c dông víi kim lo¹i  muèi míi vµ kim lo¹i muèi. b) Dung dÞch hai muèi cã thÓ t¸c dông víi nhau  hai muèi míi. c) Dung dÞch muèi t¸c dông víi Axit  muèi míi vµ Axit míi. d) Dung dÞch muèi t¸c dông víi Dung dÞch Ba Z¬  muèi vµ BaZ¬ míi. e) Các muối có thể bị nhiệt độ phân huỷ.. GV : Ngoài ra một số muối có thể làm đổi mầu quỳ tÝm nh : - Al(NO3)3 ⃗ QuyTim §á. 3) §iÒu kiÖn ph¶n øng gi÷a c¸c cÆp trªn - Na2NO3 ⃗ QuyTim Xanh. GV : Yªu cÇu häc sinh nªu c¸c ®iÒu kiÖn ph¶n øng x¶y ra ? gi÷a c¸c chÊt nãi trªn cã thÓ x¶y ra lµ g× ?.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 4) Bµi tËp vËn dông :. 4) Bµi tËp vËn dông :. * Tãm t¾t bµi tËp Bµi 1 : Cho 10g CaCO3 vµo dung dÞch Axit HCl d C% NaOH = 40% ; a) T×m thÓ tÝch khÝ CO2 ë §KTC ? b) Dồn khí CO2 thu đợc ở trên vào lọ đựng 50g m CaCO ❑3 = 10g dung dÞch NaOH 40%. H·y tÝnh khèi lîng muèi mNaOH = 50g Cácbonat đã dùng ? H·y cho häc sinh tãm t¾t bµi tËp tÝnh : a) VCO ❑2 = ? (ë §KTC) b) m CaCO ❑3 = ? Gi¶i : GV : Th«ng b¸o cho häc sinh d¹ng bµi tËp tÝnh theo PTHH cã sö dông c«ng thøc tÝnh C% H : §Ó gi¶i bµi tËp nµy ta cÇn thùc hiÖn nh÷ng bíc nµo ? - ChuyÓn sè liÖu ®Çu bµi vÒ sè mol. - ViÕt PTP¦ x¶y ra. - Dựa vào số mol đã biết để tìm số mol cha biết. - Giải để tìm kế quả.. Ta cã : nCaCO = 3. 10 =0,1(mol) 100. CaCO3 + 2HCl  CaCl2 + H2O + CO2 0,1mol 0,1mol ❑  VCO 2 = 0,1 x 22,4 = 2,24 (l). C %* mdd 40 ∗50 = =20(g) 100 % 100 % 20  nNaOH = =0,5 (mol) 40 2NaOH + CO2  Na ❑2 CO3 + H2O mNaOH=. 2mol 1mol 1mol 0,2mol 0,1mol 0,1mol  nNaOH d = 0,5-0,2=0,3(mol) nCO ❑2 = nNa ❑2 CO ❑3 =0,1 (mol)  mNa ❑2 CO ❑3 = 0,1 x 106 = 10,6 (g) Bµi 2: Cho 3,04g hçn hîp NaOH, KOH t¸c dông võa * Tãm t¾t bµi tËp mhh(NaOH, KOH) = 3,04g ; đủ với dung dịch HCl thu đợc 4,15 g các muối mmuèi Clorua= 4,15 g Clorua. - ViÕt PTP¦ x¶y ra ? TÝnh mNaOH = ? ; mKOH = ? - TÝnh khèi lîng cña mçi Hy®r«xit trong hçn hîp ban ®Çu ? Gi¶i : H : H·y tãm t¾t bµi tËp Gäi x, y lÇn lît lµ sè mol cña NaOH vµ H : D©y lµ d¹ng bµi tËp g× ? GV : §©y lµ d¹ng bµi tËp hçn hîp d¹ng ph¬ng tr×nh KOH tham gia ph¶n øng PTHH. bậc nhất hai ẩn số. Dựa vào phơng trình đợc thiết lập  NaOH + HCl  NaCl + H2O x mol x mol mèi quan hÖ gi÷a hai Baz¬ vµ hai muèi t¹o thµnh. 40 (g) 58,5x (g) H : §Ó lµm bµi tËp d¹ng nµy ta sö dông nh÷ng c«ng thøc nµo ?  KOH + HCl  KCl + H2O m=nxM y mol y mol 56 (g) 74,5y (g) Tõ ph¬ng tr×nh  vµ  ta cã : ¿ 40x + 56y = 3,04 58,5x + 74,5y = 4,15 ¿{ ¿. ¿ x = 0,02 Bµi 3: Hoµ tan 9,2 gam hçn hîp gåm Mg, MgO ta Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh  y = 0,04 cần vừa đủ m gam dung dịch HCl 14,6 % sau phản ứng ta thu đợc 1,12 lít khí (ở ĐKTC) ¿{ a) T×m % khèi lîng cña mçi chÊt trong hçn hîp. ¿.  mNaOH = 40x0,02 = 0,8 (g) b) TÝnh m. mKOH = 56x0,04 = 2,24 (g) c) tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu đợc su.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ph¶n øng. * Tãm t¾t bµi tËp H : Hãy tóm tắt đề bài tập ? mhh(Mg, MgO) = 9,2(g) ; H : Gäi häc sinh nªu ph¬ng híng gi¶i phÇn a (c¸c bC% HCl = 14,6% íc chÝnh) VH ❑2 = 1,12 (l) - TÝnh nH ❑2 ? - ViÕt PTP¦ x¶y ra ? TÝnh a) %CMg = ? - Dựa vào nH ❑2 để tìm nMg  mMg ? %CMgO = ? - TÝnh mMgO  tÝnh % vÒ khèi lîng cña mçi chÊt. b) C% của dung dịch thu đợc sau  nHCl = ? ; mHCl  mdd HCl P¦ nMgCl ❑2  mMgCl ❑2 = ? Gi¶i : mdd sau ph¶n øng = mhh +mdd HCl - mH ❑2 1 ,12 m x 100 % Ta cã : n H = =0 , 05(mol)  C %= Ct =? mdd. 22 , 4. 2. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng :  Mg + 2HCl  MgCl2 + H2 0,05mol 0,1mol 0,05mol 0,05mol  MgO + 2HCl  MgCl2 + H2O 0,2mol 0,4mol 0,2mol  mMg = n x M = 0,05x24 = 1,2 (g) mMgO = 9,2 - 1,2 = 8 (g) 1,2 ∗ 100 %=13 % 9,2 %CMgO =100 % −13 %=87 %.  %CMg =. b) Tõ ph¬ng tr×nh  vµ  ta cã : nHCl = 0,1 + 0,4 = 0,5 (mol) mHCl = 0,5 + 36,5 = 18,25 (g) mdd HCl=. 18 , 25 ∗100 %=125 (g) 14 ,6. c) Tõ ph¬ng tr×nh  vµ  ta cã : nMgCl ❑2 = 0,05+0,2 = 0,25 (mol) mMgCl ❑2 = 0,25x95 = 23,75 (g) mdd sau ph¶n øng =(9,2+125)-(0,05x2)= 134,1 (g) C % MgCl = ❑2. 23 ,75 x 100 % =17 ,7 % 134 ,1. 3. Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................. Bµi kiÓm tra tiÕt 45 m«n Ho¸ §Ò A I> Tr¾c nghiÖm kh¸c quan (3 ®iÓm) : C©u 1 (3 ®iÓm): Có 3 ống nghiệm : ống thứ nhất đựng Đồng (II) ôxit, ống thứ hai đựng sắt (III) ôxit, ống thứ ba đựng sắt. Thêm vào mỗi ống nghiệm 2 ml dung dịch Axit HCl rồi lắc nhẹ. - Đánh dấu X vào ô trống vuông  ở các câu a, b, c hoặc d mà em cho là đúng : a. §ång (II) «xit vµ s¾t (III) «xit t¸c dông víi Axit HCl, cßn s¾t kh«ng t¸c dông b.. S¾t t¸c dông víi Axit HCl, cßn §ång (II) «xit vµ s¾t (III) «xit kh«ng t¸c dông. c. Sắt, Đồng (II) ôxit, sắt (III) ôxit đều tác dụng với Axit HCl.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> d.. S¾t (III) «xit vµ s¾t t¸c dông víi Axit HCl, cßn §ång (II) «xit kh«ng t¸c dông. C©u 2 : Cã c¸c chÊt sau ®©y : Al, Cu, CuO, CO2, CuSO4, HCl, Al(OH)3, Al2O3 lÇn lît cho dung dÞch NaOH t¸c dông víi mçi chÊt : - Đánh dấu X vào ô trống vuông  ở các câu a, b, c hoặc d mà em cho là đúng : a. Dung dịch NaOH tác dụng đợc với Al, CO2, CuSO4, HCl, Al(OH)3, Al2O3 b.. Dung dịch NaOH tác dụng đợc với Al, Cu, CuO, CO2, CuSO4, HCl. c. Dung dịch NaOH tác dụng đợc với CuO, CO2, CuSO4, HCl, Al2O3 d.. Dung dịch NaOH tác dụng đợc với CuO, CO2, CuSO4, HCl, Al(OH)3. §¸p ¸n : C©u 1 : C©u 2 : a II> PhÇn tù luËn (7 ®iÓm) c: C©u 1 : (3,5 ®iÓm) Viết PTPƯ thực hiện những biến đổi hoá học theo sơ đồ sau : (3 ) (4 )  FeCl2 → Fe(OH)2 → FeSO4 (1). Fe2O3 → Fe (6 ). (7 ).  Fe2(SO4)3 → Fe(OH)3 → Fe2O3 C©u 2 : (3,5 ®iÓm) Hoµ tan hoµn toµn 16,4g hçn hîp bé Fe vµ Fe2O3 vµo Axit Sunfuaric 3M. Sau khi ph¶n øng kÕt thúc ngời ta thu đợc 3,36 lít khí H2 (ở ĐKTC). a. ViÕt PTP¦ x¶y ra ? b. TÝnh khèi lîng cña mçi chÊt trong hçn hîp ban ®Çu ? c. Tính thể tích dung dịch Axit H2SO4 đã dùng ? §¸p ¸n : C©u 1 : 1) Fe2O3 + H2  Fe + H2O HoÆc Fe2O3 + Al  Al2O3 + Fe 2) Fe + HCl  FeCl2 + H2  3) FeCl2 + NaOH  NaCl + Fe(OH)2 4) Fe(OH)2+ H2SO4  FeSO4 + 2H2O 5) Fe + H2SO4 (đặc nóng)  Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O 6) Fe2(SO4)3 + NaOH  Fe(OH)3 + Na2SO4 ⃗ 7) Fe(OH)3 t O Fe2O3 + H2O C©u 2 : nH = ❑2. 3 , 36 =1 , 15(mol) 22 , 4. Fe + H2SO4  0,15mol 0,15mol mFe = 0,15 x 56 = 8,4 (g)  mFe O =16 , 4 − 8,4=8(g)  nFe O = 2. 2. 3. 3. FeSO4. +. H2 0,15mol. 8 =0 , 05( mol) 160. Fe2O3 + 3H2SO4  Fe2(SO4)3 + 3H2O 0,05mol 0,15mol  n H SO =0 ,15+0 ,15=0,3(mol) 2. 4.  V H SO = 2. 4. 0,3 =0,1( lit) ⇒V H SO =100 (ml) 3 2. 4. §¸p sè :. mFe = 8,4 (g) mFe O =8( g) V dd ¿ H SO =100 (ml) 2. 3. 2. 4.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngµy so¹n : 09/11/2008. Ngµy gi¶ng : 11-18/11/2008. Chủ đề 2: kim loại Loại chủ đề bám sát (Thời lợng 4 tiết) tính chất hoá học chung của kim loại dãy hoạt động hoá học của kim lo¹i NH¤M – s¾t Tiết + : Ôn lại các kiến thức cơ bản về tính chất hoá học chung của kim loại, dãy hoạt động hoá học của kim loại và tìm hiểu về đặc điểm giống và khác nhau của hai kim loại Al, Fe. Tiết + : Luyện tập để củng cố các kiến thức về dãy hoạt động hoá học của kim loại và tính chÊt cña kim lo¹i. I- Môc tiªu bµi häc: - Khác sâu những kiến thức đã học về kim loại, dãy hoạt động hoá học của kim loại. ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học cũng nh những đặc điểm giống và khác nhau về tính chất hoá học của hai kim lo¹i Al, Fe. - Vận dụng những hiểu biết đã học về kim loại để giải các dạng bài tập có liên quan. II-ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - GV: B¶ng, phiÕu häc tËp, hÖ thèng bµi tËp, c©u hái. - HS: Ôn lại các kiến thức đã học. III- Ph¬ng ph¸p: IV- Bµi míi : 1. ổn định lớp : GV qui định vở ghi, SGK, hớng dẫn cách học bộ môn. 2. Các hoạt động động học: Hoạt động giáo viên và học sinh Néi dung ghi GV : Dùng phiếu học tập có ghi đề các bài tập I) Ôn tập những kiến thức cơ bản về tính chất sau. hoá học của kim loại- dãy hoạt động hoá học Yêu cầu các nhóm thảo luận để hoàn thành bài của kim loại. tËp sau : a) Al + AgNO3  ? + ? H : Chọn chất thích hợp điền vào ô trống để hoàn b) ? + CuSO4  ? + Cu thµnh c¸c PTP¦ sau : c) Mg + ?  MgO d) Al + CuSO4  ? +? e) Zn + ?  ZnS f) ? + ?  FeCl3 g) ? + ?  FeCl3 + H2  h) O2 + ?  Fe3O4 + H2 a) Cu + HCl  b) Ag + CuSO4  H : Trong c¸c cÆp chÊt sau ®©y, cÆp chÊt nµo cã c) Fe + AgNO3  PTPƯ xảy ra ? cặp chất nào không có PTPƯ xảy d) Fe + H2SO4 (đặc nguội)  ra ? e) Al + HNO3 (đặc nguội)  f) Fe + Cu(NO3)2  * ViÕt PTP¦ x¶y ra nÕu cã. GV : Cho học sinh thảo luận sau đó gọi 3 học 1) Kim loại tác dụng với phi kim : sinh lªn b¶ng, hai em lµm bµi tËp nöa c©u 1 vµ vµ a) T¸c dông víi Oxi  ¤xit Baz¬. mét em lµm c©u 2. b) T¸c dông víi c¸c phi kim kh¸c  muèi H :Sau khi häc sinh lµm xong, GV yªu cÇu c¸c míi. häc sinh kh¸c bæ sung. 2) T¸c dông víi dung dÞch Axit  muèi míi + H : Qua nh÷ng bµi tËp trªn em rót ra nh÷ng tÝnh Hy®r«. chÊt ho¸ häc g× cña kim lo¹i ? 3) T¸c dông víi dung dÞch  muèi míi + kim lo¹i míi..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> GV : Híng dÉn häc sinh chó ý nh÷ng ph¶n øng không xảy ra nói trên để học sinh khắc sâu về nh÷ng ph¶n øng cña kim lo¹i khi nµo x¶y ra vµ khi nµo kh«ng x¶y ra ? Yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch râ rµng.. GV : Sau đó yêu cầu học sinh hãy hoàn thành tiếp bµi tËp sau. H : H·y so s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc cña Fe vµ Al. H : Cho biÕt nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc gièng nhau, kh¸c nhau ?. Bµi tËp 1 : ViÕt PTP¦ thùc hiÖn chuçi biÕn ho¸ sau : a) PTP¦ 1 (2 ) (3 )  Fe3O4 → FeCl2 → Fe(OH)2 (4 ). → FeO (6 ). . Fe. FeCl 2 →. (7 ). Fe(OH)2. FeO. →. O. (8 ). → FeSO4  (12). →. (10). FeCl3 →. Chó ý : - Những kim loại đứng trớc Hyđrô thì mới đẩy đợc Hyđrô ra khỏi dung dịch. - Từ chất Mg trở đi, những kim loại đứng trớc có thể đẩy đợc những kim loại đứng sau ra khái dung dÞch muèi. - Những kim loại đứng trớc Mg sẽ thể đẩy đợc Hyđrô ra khỏi H2O tạo ra dung dịch Baz¬ vµ gi¶i phãng Hy®r«. - NÕu cho kim lo¹i Na vµ K t¸c dông víi dung dÞch muèi th× Na vµ K sÏ ¸c dông với H2O trớc, sau đó tạo ra các sản phẩm míi t¸c dông víi muèi míi sau. Gièng nhau : - Fe và Al đều tác dụng với Oxi cho ra hợp chÊt Oxit Baz¬. - §Òu t¸c dông víi 1 sè phi kim kh¸c (nh Cl, S) vµ t¹o ra muèi t¬ng øng. Kh¸c nhau : - Nh«m cã thÓ t¸c dông víi dung dÞc kiÒm. - S¾t thÓ hiÖn nhiÒu ho¸ trÞ khi t¹o ra s¶n phÈm, cßn nh«m duy nhÊt chØ cã mét lo¹i ho¸ trÞ 3. II) LuyÖn tËp : a)  Fe + O2  Fe3O4  Fe3O4 + HCl  FeCl2 +FeCl3 + H2O  FeCl2 + NaOH  NaCl + Fe(OH)2  Fe(OH)2  FeO + H2O  Fe + HCl  FeCl2 + H2   FeCl2 + NaOH  Fe(OH)2 + NaCl t  Fe(OH)2 → FeO + H2O  FeO + H2SO4  FeSO4 + H2O t  Fe + Cl2 → FeCl3  FeCl3 + NaOH  Fe(OH)3 + NaCl t (11) Fe(OH)3 → Fe2O3 + H2O (12) Fe2O3 + H2  Fe + H2O b)  Al + H2SO4  Al2(SO4)3 + H2O  Al2(SO4)3 + NaOH  Al(OH)3 + Na2SO4  Al(OH)3 + HNO3  Al(NO3)3 + H2O  Al + O2  Al2O3 t  Al(OH)3 → Al2O3 + H2O  Al + NaOH + H2O  NaAlO2 + H2   Al2O3 + NaOH  NaAlO2 + H2O  Al2O3 + H3PO4  AlPO4 + H2O  Al(NO3)3 + K3PO4  AlPO4 + KNO3 Bµi tËp 2 : §¸p ¸n : B  A  D  C. (11). Fe(OH)3 → Fe2O3. Fe. O. O. b) PTP¦ 2 (1) Al → Al2(SO4)3 Al(NO3)3  NaAlO2. . (2 ). →. . ⃗ (7). Al2O3. (3 ). Al(OH)3. →.  ⃗ (8). AlPO4. O.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Bµi tËp 2 : H·y x¾p xÕp l¹i c¸c kim lo¹i sau ®©y theo thø tù dãy hoạt động hoá học giảm dần. Có 4 kim loại sau : A/ B/ C/ D đứng sau Mg trong dãy hoạt động hoá học. Biết rằng A và B đều tác dụng với dung dịch HCl và giải phãng H2 . C vµ D kh«ng t¸c dông víi dung dÞch HCl. B t¸c dông víi dung dÞch muèi vµ gi¶i phãng A. D t¸c dông víi dung dÞch muèi C vµ gi¶i phãng C. Bµi tËp 3 : B»ng c¸ch nµo ta cã thÓ t¸ch riªng biÖt tõng kim lo¹i sau ®©y ra khái hçn hîp 3 kim lo¹i sau : Al, Fe vµ Cu. ViÕt PTP¦ x¶y ra ?. Bµi tËp 3 : Cho hçn hîp trªn vµ dung dÞch Axit HCl d, chØ cã Al vµ Fe t¸c dông víi Axit HCl, cßn Cu tác dụng với Axit HCl, nên ta lọc đợc kim loại Cu. Cho Al và 2 dung dịch vừa thu đợc trên với một lợng vừa đủ ta sẽ thu đợc Fe , dung dịch còn lại đem cho một ít Mg vừa đủ để đẩy Al ra khỏi dung dịch và sẽ thu đợc Al. C¸c PTP¦ :  Fe + HCl  FeCl2 + H2   Al + HCl  AlCl3 + H2   Al + FeCl2  AlCl3 + Fe  Mg + AlCl3  MgCl2 + Al Bµi tËp 4 : PTP¦ x¶y ra: 2Al + 3H2SO4  Al2(SO4)3 + 3H2  Bµi tËp 4 : 2 mol 3 mol Cho 0,83 gam hçn hîp gåm Al vµ Fe t¸c dông víi x mol 1,5*x mol dung dịch H2SO4 loãng d, sau phản ứng ta thu đợc Fe + H2SO4  FeSO4 + H2  0,56 lÝt (ë §KTC). y mol y mol a) TÝnh % vÒ khèi lîng cña mçi kim lo¹i trong ¿ hçn hîp ban ®Çu ? 27 x+56 y=0 , 83 GV : Híng dÉn häc sinh tr×nh bÇy bµi tËp nµy ? 1,5 x+ y =0 , 025 Đây là dạng bài toán hỗn hợp có liên quan đến ¿{ c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè. ¿ Chúng ta sẽ đặt ssản số là x và y lần lợt là số mol Giả hệ phơng tr×nh ta cã : của Al và Fe thứ tự nh bài tập đã học.  x = 0,01  mAl = 0,01*27 = 0,27 (g) mFe = 0,01*56 = 0,56 (g)  % mAl = 32,53% ; % mFe = 67,47% Bµi tËp 5 : Gi¶i Bµi tËp 5 : Gäi sè mol cña §ång tham gia ph¶n øng lµ x Ngâm một lá đồng trong 20 ml dung dịch AgNO3 mol, ta có phản ứng sau : cho đến khi đồng không tan thêm đợc nữa, lấy lá Cu + 2AgNO3  CuNO3 + 2Ag đồng ra rửa nhẹ làm khô và cân lại, thì thấy khối 1 mol 2 mol 2 mol lợng lá đồng tăng thêm 1,52 gam. Hãy xác định x mol 2*x mol 2*x mol nồng độ mol của dung dịch AgNO 3 đã dùng. Giả 64*x g 2*(108x) g sö toµn bé lîng b¹c gi¶i phãng b¸m hÕt vµo l¸ Nh vËy khèi lîng cña §ång t¨ng lªn lµ : đồng. 2*(108*x) – 64*x = 1,52  x = 0,01  mAgNO = 2*x = 2*0,01 = 0,02 (mol) Bµi tËp 6 : Tãm t¾t : mAl = 20g Bµi tËp 6 : V dd CuCl = 400ml 0,5M Cho mét miÕng nh«n nÆng 20 gam vµo 400ml CuCl2 0,5M khi nồng độ dung dịch CuCl 2 giảm mdd  25% 25% th× lÊy miÕng nh«n ra röa s¹ch vµ sÊy kh« sÏ CM = 0,5M cân nặng bao nhiêu gam. Giả sử đồng bám hết T×m mAl sau ph¶n øng vµo m¶nh nh«m. Gi¶i H : Yêu cầu học sinh tóm tắt đề bài. - Sè mol CuCl2 cã trong 400ml CuCl2 0,5M lµ: 3. 2.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> GV : §a lªn b¶ng phô c¸c bíc gi¶i bµi tËp trªn nCuCl = CM *V = 0,5*0,04 = 0,2 (mol) lªn b¶ng. - Khèi lîng dung dÞch CuCl2 gi¶m 25% còng - Chuyển đổi số liệu dầu bài về số mol. chÝnh lµ khèi lîng dung dÞch CuCl2 tham gia - Xác định đợc khối lợng của CuCl2 tham phản ứng : gia ph¶n øng chÝnh lµ khèi lîng cña dung 25 dÞch CuCl2 tham gia ph¶n øng nCuCl =0,2 ∗ =0 , 05(mol) 100 - Dựa vào PTPƯ để tìm khối lợng. 2Al + 3CuCl2  2AlCl3 + 3Cu 2 mol 3 mol 2 mol 3 mol 2. 2. 0 ,05 ∗ 2 mol 0,05 mol 3. 0,05 mol.  mAl tham gia ph¶n øng lµ : mAl=27 ∗. Bµi tËp 7 : Ng©m mét vËt b»ng Cu cã khèi lîng lµ 5gam trong 250gam dung dÞch AgNO3 8%. Sau mét thêi gian ng©m lÊy vËt ra vµ kiÓm tra thÊy khèi lîng muèi b¹c trong dung dÞch ban ®Çu gi¶m ®i 85%. a) TÝnh khèi lîng cña vËt lÊy ra sau khi lau kh« ? b) Tính nồng độ % của các chất hoà tan trong dung dịch sau khi đã lấy vật ra. H : Hãy tóm tắt đề bài ?. 0 ,05 ∗ 2 =0,9(g) 3. Nh vËy khèi lîng cña Cu kÕt tña b¸m lªn bÒ mÆt m¶nh nh«m lµ : mCu = 0,05*64 = 3,2 (g) Khèi lîng cña miÕng nh«m lÊy ra sau khi ph¶n øng xong lµ : 20 - 0,9 - 3,2 = 22,3 (g) Bµi tËp 7 : Tãm t¾t : mCu = 5 gam mdd AgNO3 = 250gam C% AgNO3 = 8% m AgNO3 gi¶m 85gam a) mvËt lÊy ra sau khi lau kh« = ? b) C% dd thu đợc = ? Gi¶i : - Khèi lîng cña AgNO3 cã trong 250gam dung dÞch AgNO3 8% lµ : mAgNO =8 ∗ 3. 250 =20 (g) 100. - Khèi lîng cña AgNO3 gi¶m 85%, tøc lµ khối lợng Ag đã tham gia phản ứng : GV : Gîi ý cho häc sinh lµm bµi tËp Bíc 1 : T×m khèi lîng cña muèi míi AgNO3 cã trong 250g dung dÞch 8%.  Theo c«ng thøc : C%=. mCt ∗ 100 % ⇒ mCt=? mdd. mAgNO Than =20 ∗ 3. n AgNO = 3. giaPU. 85 =17( gam) 100. 17 =0,1(mol) 170. Ta cã PTP¦ lµ : Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag Bíc 2 : T×m khèi lîng cña muèi AgNO3 tham gia 0,05mol 0,1mol 0,05mol 0,1mol ph¶n øng ?  mCu_ Than =0 , 05 ∗64=3,2(gam) Bíc 3 : ViÕt PTP¦ x¶y ra ? Ag = 0,1*108 = 10,8 (g) Bíc 4 : Dùa vµo tØ lÖ sè mol cña c¸c chÊt trong Khèimlîng đồng sau khi lấy ra : phản ứng để tìm ra kết quả. mCu = 5-3,2+10,8 = 12,6 (g) Khèi lîng cña dung dÞch AgNO3 cßn d : giaPU. mAgNO =20 −17=3(gam) 3. Khèi lîng cña Cu(NO3)2 lµ : GV : Cho häc sinh th¶o luËn cïng ®a ra kÕt qu¶ cña bµi to¸n.. NO3 ¿2 ¿ Cu ¿ m¿. VËy mdd sau P¦ = 3,2+250-10,8 = 253,2 (g).

<span class='text_page_counter'>(15)</span> NO3 ¿2 ¿ Cu ¿ C%¿ C% AgNO = 3. 3 ∗100 % =1 ,18 % 253 ,2. 3. Rót kinh nghiÖm:. Ngµy so¹n : 08/03/2009. Ngµy. gi¶ng : 10-17/03/2009. Chủ đề 3: hyđrô cac bon – nhiên liệu Loại chủ đề bám sát (Thời lợng 4 tiết) hy®r« cac bon Tiết + : Ôn lại các kiến thức đã học về các hợp chất Hyđro CacBon (CH 4, C2H4, C2H2 , C6H6 ). Tiết : Sửa chữa một vài bài tậpliên quan đến phần . TiÕt  : KiÓm tra. I- Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh hiểu ra nắm lại chắc hơn những kiến thức đã học về hợp chất của Hyđro CacBon (CH4, C2H4, C2H2 , C6H6 ). - Vận dụng những hiểu biết đã học để giải các dạng bài tập định tính và định lợng đơn giản. II-ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: - GV: B¶ng, phiÕu häc tËp, hÖ thèng bµi tËp, c©u hái. - HS: Ôn lại các kiến thức đã học và hợp chất của Hyđro CacBon. III- Ph¬ng ph¸p: IV- Bµi míi : 1. ổn định lớp : GV qui định vở ghi, SGK, hớng dẫn cách học bộ môn. 2. Các hoạt động động học: Hoạt động giáo viên và học sinh Néi dung ghi GV : Treo bảng phụ có các câu hỏi yêu I) Ôn lại các kiến thức đã học : cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm (3 phót), sau đó đại điện mỗi nhóm trình bầy. C©u 1 : C©u 1 : Ta đã học đợc những loại hợp chất của + Ta đã học 4 loại hợp chất của Hyđro CacBon là Hy®ro CacBon ®iÒn h×nh nµo ? Mªtan, £tylen, Axªtylen, Benzen. H·y gäi tªn vµ lªn viÕt c«ng thøc cÊu t¹o + C«ng thøc cÊu t¹o vµ thu gän : của các hợp chất của Hyđro CacBon đó dH H H ¿ íi d¹ng c«ng thøc cÊu t¹o vµ thu gän. H − C ≡C − H H−C−H C = C ¿ H H H CH4. C 2 H4. C2H2. C6H6 C©u 2 : So sánh thành phần phân tử, đặc điểm, cấo Câu 2 : t¹o cña c¸c hîp chÊt cña Hy®ro CacBon So s¸nh : + Thµnh phÇn : §Òu lµ nh÷ng hîp chÊt cña Hy®ro nãi trªn ? CacBon do 2 nguyªn tè C vµ H cÊu t¹o nªn..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> C©u 3: H·y so s¸nh nh÷ng tÝnh chÊt vËt lý vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c hîp chÊt cña Hy®ro CacBon nãi trªn ? tÝnh chÊt ho¸ häc nµo lµ đặc trng cho mỗi loại ? GV : Ghi phÇn so s¸nh lªn b¶ng cho häc sinh quan s¸t ph©n biÖt. Yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng viÕt c¸c PTP¦ ho¸ häc x¶y ra ?. GV : Yêu cầu học sinh viết các PTPƯ đặc trng cña 4 hîp chÊt cña Hy®ro CacBon võa häc ? H : Ngoài phản ứng đặc trng là thế BenZen cßn tham gia ph¶n øng céng, h·y viÕt PTP¦ céng cña BenZen víi Cl2 vµ H2 . C©u 4: H : H·y cho biÕt sè lîng cña c¸c s¶n phÈm trong ph¶n øng céng vµ ph¶n øng thÕ cã g× kh¸c kh«ng ? Điều kiện để các hợp chất hữu cơ tham gia ph¶n øng céng lµ g× ? GV : Sau khi cho häc sinh th¶o luËn xong, yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi gi¸o viªn bæ sung cho hoµn thiÖn. GV : Cho học sinh làm các bài tập định tính và định lợng sau.. + CÊu t¹o : - CH4 Chỉ có liên kết đơn. - C2H4 Có một liên kết đôi, một liên kết kém bÒn. - C2H2 Cã 1 liªn kÕt 3, cã hai liªn kÕt kÐm bÒn. - C6H6 Có 3 liên kết đơn, xen kẽ 3 liên kết đôi. C©u 3: a) CH4, C2H4, C2H2 cã tÝnh chÊt t¬ng tù nhau, lµ chÊt khÝ kh«ng mÇu, kh«ng mïi, Ýt tan trong níc. Cßn C6H6 là chất lỏng, có mùi thơn đặc trng, không mầu nhng độc hơn, không tan trong nớc. b) So s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc : Giống nhau : Cả 4 hợp chất đều tham gia phản ứng ch¸y.  CH4 + O2  C2H4 + O2 CO2 + H2O  C2H2 + O2  C6H6 + O2 Kh¸c nhau :  CH4 chØ tham gia ph¶n øng thÕ. C2H4 , C2H2 tham gia ph¶n øng céng. C6H6 võa tham gia ph¶n øng thÕ vµ céng. ⃗ Cl 2 CH3Cl + HCl  CH4 + Cl2  C2H4 + Br2  C2H4Br2  C2H2 + Br2  C2H2Br2  C6H6 + Br2  C2H2Br2 C2H2Br2 + Br2  C2H2Br4  C6H6 + Cl2 ⃗ FeBr ¿ t O C6H6Cl6  C6H6 + H2  C6H12 C©u 4: Sè lîng c¸c s¶n phÈm trong ph¶n øng thÕ (2) chÊt sè lîng s¶n phÈm t¹o ra trong ph¶n øng céng lµ (1) chÊt. - Điều kiện để các hợp chất hữu cơ tham gia phản øng céng lµ trong cÊu t¹o ph¶i cã Ýt nhÊt mét liªn kÕt đôi, hay liên kết 3.. VÝ dô : Bµi tËp 1 : NhËn biÕt c¸c khÝ sau trong c¸c lä bÞ mÊt nh·n CH4 , C2H2 , CO2 . Bµi tËp 2 : ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc thùc hiÖn chuçi biÕn ho¸ GV : Sau khi cho häc sinh th¶o luËn xong sau : (1) (2 ) (3 ) yêu cầu các em đại diện lên chữa bài tập. CaCO C C 2 2H2 2 H4 → → → C2H5 GV : + Gợi ý : Muốn làm đợc bài tập trên ta ph¶i dùa vµo nh÷ng tÝnh chÊt kh¸c nhau   (5 ) của 3 chất để tìm ra các biểu hiện về phản C2H2Br2 → C2H2Br4 C2H4Br2 ứng hoá học khác nhau của 3 chất khí đó. H : Vậy theo em đó là những tính chất GV : Treo bảng phụ có ghi đề bài tập sau lên bảng yêu cầu học sinh đọc, tóm tắt đề bài trớc khi giải, sau đó sẽ làm vào giấy nh¸p..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> kh¸c nhau g× ? HS : +C2H2 lµm mÊt mµu dung dÞch níc Br«m cßn CH4, CO2 kh«ng lµm mÊt mµu dung dÞch níc Br«m. +CH4 không làm vẩn đục dung dịch nớc v«i trong cßn CO2 th× cã. H : Dùa vµo nh÷ng tÝnh chÊt kh¸c biÖt cña 3 chÊt trªn em h·y ph©n biÖt 3 chÊt trªn. - LÇn lîc cho 3 khÝ trªn vµo dung dÞch níc v«i trong. - Nếu thấy nớc vôi trong bi đục thì khí đó là CO2 . CO2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O - Nếu thấy nớc vôi trong không bị đục thì là khí CH4 vµ C2H2. GV : Cho các học sinh nhận xét và bổ - Dẫn 2 khí còn lại qua bình đựng khí dung dịch nớc xung  Gv ®a ra kÕt luËn. Br«m. Bµi to¸n 2 : Gi¸o viªn cho 2 häc sinh lªn NÕu thÊy dung dÞch níc Br«m chuyÓn tõ mµu vµng viết PTHH. Thực hiện sau đó cho các em sang màu trong suốt thì đó là bình đựng khí C2H2. kh¸c nhËn xÐt, Gv ch÷a l¹i phÇn sai. - ChÊt cßn l¹i lµ CH4. Bµi2  CaC2 + H2O  Ca(OH)2 + C2H2 GV : Treo bảng phụ ghi đề bài tập 3 lên  C2H2 + H2  C2H4 b¶ng cho häc sinh quan s¸t vµ tr¶ lêi. C2H4 + H2O  C2H5OH Bµi to¸n 3 : Cho 2,8 lÝt hçn hîp Etylen vµ Mª tan ®i C2H2 + Br2  C2H2Br2 qua bình đựng dung dịch Brôm (Br) thì C2H2Br2 + Br2  C2H2Br4 thấy 4 gam Brôm đã tham gia phản ứng. H·y tÝnh % vÒ thÓ tÝch cña c¸c khÝ trong  C2H4 + Br2  C2H4Br2 hçn hîp. BiÕt ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, Tãm t¾t : V HH ( C H , C H )= 2,8 (l) thÓ tÝch c¸c khÝ ®o ë §KTC. GV : Gọi học sinh lên tóm tắt đọc lại đề mBr = 4 (g) bµi. TÝnh C% Vhh = ? (ë §KTC, ph¶n øng x¶y ra GV : Gîi ý : Tríc khi lµm bµi tËp nµy ta hoµn toµn) phải tìm số mol của Brôm đã tham gia 4 ph¶n øng lµ bao nhiªu ? nBr = =0,025 (mol) 160 H : §Ó t×m sè mol cña dung dÞch Br«m cã C2H4 + Br2  C2H4Br2 trong 4 gam ta ¸p dông c«ng thøc nµo ? 1 mol 1 mol 0,025 mol 0,025 mol GV : Trong hai hîp chÊt trªn th× chÊt nµo kh«ng tham gia ph¶n øng víi dung dÞch Br«m (CH4).  V C H =0 , 025∗ 22 , 4=0 ,56 (l) H : VËy chÊt tham gia ph¶n øng víi dung V =2,8 − 0 ,56=2 , 24(l) CH dÞch Br«m lµ C2H4 th× ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra th× bíc tiÕp theo ta lµm lµ viÕt  %C H = 0 , 56 ∗100 % =20 % 2 4 PTP¦. 2,8 GV : Dùa vµo ph¬ng tr×nh vµ sè mol cña %CH 4 =100 % −20 %=80 % chất đã biết để tìm số mol của C 2H4 tham gia phản ứng đợc không ?  2. 4. 2. 4. 2. 2. 2. 4. 4. V C H = ? ; V CH = ? 2. 4. 4. 3. Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................. * Bµi kiÓm tra m«n tù chän : Thêi gian: 45’ ; M«n ho¸ häc. I) PhÇn tr¾c nghiÖm kh¸c quan (3 ®iÓm): C©u 1 (1 ®iÓm):.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Nh÷ng chÊt nµo sau ®©y cã hîp chÊt Hy®ro CacBon :  CH2 = CH2  H − C ≡C − H  CH3 – CH3 H H H ¿.  H − C −Cl ¿ H a 1, 5, 6, 7 ;.  CH2 = C – CH3. ¿.  C2H5OH. ¿.  H − C −C −Cl ¿ ¿ H H b 2, 3, 4, 5 ; c 1, 2, 3, 6 ;. Đáp án : Chọn câu đúng là câu. d 3, 4, 5, 6. c 1, 2, 3, 6. C©u 2 (1 ®iÓm): Trong các hợp chất đã cho, chất nào có khả năng pham gia phản ứng cộng? a 1, 2, 3 ; b 5, 6, 7 ; c 1, 2, 6 ; d 4, 5, 6 Đáp án : Chọn câu đúng là câu c 1, 2, 6 C©u 3 (1 ®iÓm): Cho các chất sau : Mê tan, Etylen, Cacbonic. Để phân biệt các khí khi đựng trong các bình riêng biệt bÞ mÊt nh·n ngêi ta dïng : a Dung dÞch níc v«i trong ; b Dung dÞch níc Br«m ; c Dung dịch nớc vôi trong và dung dịch nớc Brôm ; d Tất cả 3 cách trên đều đúng Đáp án : Chọn câu đúng là câu c Dung dÞch níc v«i trong vµ dung dÞch níc Br«m II) PhÇn tù luËn (7 ®iÓm): C©u 1 (2,5 ®iÓm): (1) (2 ) (3 ) CaC2 → C2H2 → C2H4Br2 → C2H4Br4 . (5 ). C2H4 → C2H4Br2 §¸p ¸n : Mỗi phản ứng viết đúng đạt 0,5 điểm, nếu cân bằng sai trừ đi 0,25 điểm.  CaC2 + 2H2O  Ca(OH)2 + C2H2 C2H2 + Br2  C2H2Br2 C2H2Br2 + Br2  C2H2Br4  C2H2 + H2  C2H4  C2H4 + Br2  C2H4Br2 C©u 2 (4,5 ®iÓm): Bµi to¸n Cho một hỗn hợp A gồm CH4 và C2H4 . Để đốt cháy hoàn 3,36 lít hỗn hợp A ở ĐKTC, rôid cho sản phẩm đi qua dung dịch nớc vôi trong lấy d thấy có 20 gam chất kết tủa. Hãy xác định % về thÓ tÝch cña hçn hîp . §¸p ¸n : 3 ,36 =0 , 15(mol) 22 , 4 OH ¿3 ¿ ¿ Ca ¿ n¿ n hh =. Ph¬ng tr×nh ph¶n øng : CH4 +3O2  CO2 + H2O 1 mol 1 mol x mol x mol Ca(OH)2 + CO2  CaCO3 + H2O. C2H4 +3O2  2CO2 + 2H2O 1 mol 2 mol y mol 2y mol.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> . ¿ ¿ x+ y=0 , 15 x =0,1  y=0 , 05 x+ 2 y =0,2 ¿{ ¿{ ¿ ¿ 0 , 05 ∗100 % VCH 4= =33 ,33 % 0 ,15 VC 2 H 4 =100 % −33 , 33 %=66 , 67 %.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>