Giao an dia

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (625.6 KB, 121 trang )

(1)Thiªn nhiªn vµ con ngêi ë c¸c ch©u lôc. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. XI: ch©u ¸ TiÕt 1. Bài 1 : Vị trí địa lí, địa hình và khoáng sản I. Môc tiªu: 1)KiÕn thøc : + Hiểu rõ đạc điểm vị trí địa lí,kích thớc,đặc điểm địa hình và kho¸ng s¶n Ch©u ¸. 2) KÜ n¨ng : + Củng cố và phát triển các kỹ năng đọc, phân tích và so sánh các đối tợng trên lợc đồ. 3) Thái độ : + Giáo dục lòng yêu quê hơng đất nớc. II. ChuÈn bÞ GV: - Lợc đồ vị trí địa lí Châu á trên địa cầu. - Bản đồ địa hình sông hồ Châu á HS: - SGK + Tập bản đồ III. Phơng pháp: Giảng giải, đàm thoại, thảo luận nhóm IV. TiÕn tr×nh lªn líp : 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò : kh«ng 3. Bµi míi Giíi thiÖu: H·y cho biÕt níc ta n»m ë ch©u nµo? Ch©u lôc cña chóng ta n»n í vÞ trí nào trên quả địa cầu có đặc điểm gì về vị trí địa lí , hình dạng kích thớc cũng nh §KTN bµui häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. Hoạt động của giáo viên và học sinh H§1: C¶ líp ?Quan s¸t H1.1 vµ phÇn chó gi¶i em h·y: ? - Mô tả vị trí địa lí của châu á? (Gîi ý: Nã tiÕp giap víi nh÷ng ®©u vÒ c¸c phÝa, cã mÊy mÆt giáp biển và đại dơng, đất liền giáp với châu lục nào?). - Điểm cực Bắc và cực Nam của châu lục nằm ở vĩ độ nµo? -ChiÒu dµi tõ ®iÓm cùc B -> N chiÒu réng tõ bê § -> T lµ bao nhiªu ?. Néi dung 1) Vị trí địa lí và kích thớc lãnh thổ.

(2) 1. Châu á có 3 mặt giáp biển và đại dơng đó là: +B¾c : BBD +§«ng : TBD +Nam : ¢§D +T©y gi¸p C¢ ,§TH vµ CP 2. §iÓm cùc B¾c cña Ch©u ¸ n»m ë mòi Sª li u xkin (Nga) vĩ độ 77 44’B + §iÓm cùc Nam (mòi Piai thuéc Ma l¸t xca) + Phần đất liền gần nh nằm hoàn toàn ở nửa cầu Bắc 3. ChiÒu dµi tõ cùc B¾c ->cùc Nam dµi 8500km + Chiều rộng từ đông sang Tây dài 9200km => lµ ch©u lôc cã kÝch thíc réng lín, h×nh khèi, chiÕm gÇn trän vÑn phÇn §«ng cña nöa cÇu B¾c ?Với đặc điểm vị trí, kích thớc và hình dạng đó nó có ảnh hởng nh thế nào đến cảnh quan của Châu á? + Châu á có đầy đủ các đới khí hậu và cảnh quan tự nhiªn cña nöa cÇu B¾c GV: Hình dạng rộng lớn vậy địa hình và cảnh quan châu lục này có đặc điểm gì? H§2: c¸ nh©n, cÆp ? Quan sát H1.2: Lợc đồ địa hình, khoáng sản và sông hå cña Ch©u ¸ kÕt hîp nghiªn cøu phÇn chó thÝch h·y cho biÕt ?Tìm và kể tên các dãy núi chính, các SN và các đồng b»ng lín ë Ch©u ¸? ?Cho biết các dãy núi SN và đồng bằng thờng phân bố ở đâu?Dạng địa hình nào chiếm diện tích lớn hơn? ?Cho biÕt híng chÝnh cña c¸c d·y nói? 1. C¸c d·y nói lín: La bl« n« v«i ; Xai an; An tai ; Thiªn s¬n ; Nam s¬n ; Hin ®u c¸c ; C«n lu©n ; Hi ma lay a => Trong các dãy núi này lớn nhất là dãy Hi ma lay a nóc nhà Châu á và thế giới trong đó có đỉnh cao nhất lµ £ vª rÐt cao 8848 m + C¸c SN : T©y T¹ng ; I ran ; ¶ RËp ; §ª Can… GV: §Ó hiÓu thªm vÒ SN cïng t×m hiÓu b¶ng tra cøu SGK T157 + C¸c §B lín : Hoa B¾c ; Hoa Trung ; T©y Xi bia ; §B s«ng Cöu Long ; s«ng H»ng ; s«ng Ên ; s«ng Lìng Hµ 2. Nói tËp trung nhiÒu ë Trung vµ Nam ¸. - Lµ ch©u lôc réng lín nhÊt thÕ giíi víi diÖn tÝch 41,5 triÖu km vu«ng (c¶ phần đất liền là 44,4 triệu km vuông kể cả đảo) - Tr¶i dµi tõ vïng cùc B¾c -> xích đạo với 3 mặt giáp biển và đại dơng. 2. Đặc điểm địa hình và kho¸ng s¶n a. §Þa h×nh. - RÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p - NhiÒu hÖ thèng nói, SN đồ sộ nhất thế giới phân bè chñ yÕu ë Trung vµ Nam ¸ - C¸c d·y nói ch¹y theo.

(3) + §ång b»ng ph©n bè r¶i r¸c tõ B¾c->§«ng ->Nam hai híng chÝnh: §«ng 3. Ch©u ¸ cã diÖn tÝch nói chiÕm 2/3 cßn 1/3 lµ T©y vµ TB - §N đồng bằng - §ång b»ng nhiÒu vµ + Híng nói chÝnh lµ híng : §«ng - T©y vµ híng §B - réng n»m xen kÏ víi TN nhau làm cho địa hình bị ?Cho biÕt vµnh ®ai löa cña Ch©u ¸ n»m ë ®©u vµ gi¶i chia c¾t phøc t¹p thích tại sao khu vực đó lại có nhiều núi lửa? ?Với đặc điểm địa hình nh vậy nó ảnh hởng ntn đến khÝ hËu? + §ång b»ng réng, nhiÒu ë ven biÓn khiÕn ¶nh hëng của biển ăn sâu vào đất liền + Víi kÝch thíc réng, nhiÒu nói cao khu vùc n»m sâu trong lục địa chịu ảnh hởng của khí hậu lục địa sâu b. Khoáng sản s¾c H§3 : Nhãm ?Quan sát các kí hiệu trên bản đồ và cho biết: Châu ¸ cã nh÷ng tµi nguyªn kho¸ng s¶n nµo?Kho¸ng s¶n nµo lµ chñ yÕu?Cho biÕt gi¸ trÞ kinh tÕ cña dÇu má vµ khí đốt, hai loại khoáng sản này tập trung nhiều nhất ở - Châu á có nguồn tài đâu?Em có đánh giá gì về nguồn tài nguyên khoáng nguyên kho¸ng s¶n s¶n cña ch©u ¸? phong phó quan träng + Lµ ch©u lôc cã nhiÒu tµi nguyªn kho¸ng s¶n nhất là dầu mỏ, khí đốt + Khoáng sản chủ yếu là dầu mỏ và khí đốt, kim than…và kim loại lo¹i mµu + Dầu mỏ và khí đốt là các loại khoáng sản có giá trÞ kinh tÕ lín nhÊt hiÖn nay cña Ch©u ¸, hai lo¹i kho¸ng s¶n nµy tËp trung nhiÒu ë khu vùc T©y Nam ¸ 4. Cñng cè Bµi tËp : Dùa vµo H1.2 h·y ghi tªn c¸c lo¹i kho¸ng s¶n chñ yÕu cña tõng khu vùc ë Ch©u ¸ + B¾c ¸ + Nam ¸ + T©y Nam ¸ + §«ng ¸ + §«ng Nam ¸ + Trung ¸ ?Hãy nêu các đặc điểm về vị trí địa lí, kích thứoc của lãnh thổ của Châu á và ý nghĩa của chúng đối với khí hậu? ?Địa hình của Châu á có đặc điểm gì? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Học bài và làm bài tập 3 T6, đọc trứoc bài 2 V) Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n:. TiÕt 2.

(4) Ngµy d¹y:. Bµi 2 : KhÝ hËu Ch©u ¸ I. Môc tiªu : 1)KiÕn thøc : + Hiểu đợc tính phức tạp, đa dạng của khí hậu Châu á mà nguyên nhân chính là do vị trí địa lí, kích thớc rộng lớn và địa hình bị chia cắt mạnh của lãnh thổ + Hiểu rõ đặc điểm các kiểu khí hậu chính của Châu á. 2) KÜ n¨ng : + Củng cố và nâng cao kĩ năng phân tích vẽ biểu đồ và đọc lợc đồ khí hậu 3)Thái độ: HS yêu thích bộ môn II. ChuÈn bÞ GV : Bản đồ các đới khí hậu Châu á Các biểu đồ khí hậu thuộc các kiểu khí hậu chính HS : SGK + Tập bản đồ III. Phơng pháp: Giảng giải, đàm thoại, thảo luận nhóm. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1) ổn định tổ chức : 2) KiÓm tra bµi cò : ?Em hãy nêu đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng và kích thớc của Châu á? Với đặc điểm đó nó có ý nghĩa nh thế nào đối với khí hậu? ?Địa hình Châu á có đặc điểm gì? Đọc và chỉ trên bản đồ các dãy núi, sơn nguyên đồ sộ của Châu á? 3) Bµi míi : GV: Châu á nằm trải dài từ vùng cực Bắc đến xích đạo có kích thớc rộng lớn và cấu tạo địa hình phức tạp.Đó là những diều kiện tạo ra sự phân hoá khí hậu đa dạng và mang tính lục địa cao của châu lục.Vậy khí hậu Châu á có đặc điểm gì bà học hôm nay chóng ta cïng t×m hiÓu. Hoạt động của giáo viên và học sinh Néi dung H§1: C¶ líp, c¸ nh©n 1. KhÝ hËu Ch©u ¸ ?Quan sát H2.1: Lợc đồ các đới khí hậu Châu á phân hoá rất đa dạng SGK/T7 và đọc kĩ phần chú giải hãy cho biết: ?§i däc kinh tuyÕn 80 § cña Ch©u ¸ ta sÏ gÆp nh÷ng đới khí hậu nào? ?Mỗi đới khí hậu nằm ở vĩ độ bao nhiêu? ?Hãy giải thích tại sao Châu á lại có nhiều đới khí hậu nh vËy? + Tõ 60 B -> 77 B : §íi khÝ hËu cùc vµ cËn cùc + Tõ 40 B -> 60 B : KhÝ hËu «n hoµ + Tõ 23 B -> 40 B : KhÝ hËu cËn nhiÖt.

(5) + Từ 0 B -> 23 B : Khí hậu nhiệt đới + Ngoài ra khu vực thuộc quần đảo In-đô-nê-xi-a có khí hậu xích đạo => Nh vậy Châu á có đầy đủ các đới khí hậu trên trái đất H§2: CÆp, c¸ nh©n ?Dùa vµo H2.1 SGK h·y cho biÕt: §íi khÝ hËu cËn nhiÖt cã nh÷ng kiÓu khÝ hËu nµo?T¹i sao laÞ cã sù ph©n hoá đó? Gợi ý: + Căn cứ vào chú thích xác định các kiểu khí hậu của đới cận nhiệt từ Đông sang Tây + Dùa vµo vÞ trÝ gÇn biÓn hay xa biÓn, sù ph©n ho¸ ®a dạng của địa hình để giải thích - §íi cËn nhiÖt cã c¸c kiÓu khÝ hËu: giã mïa ; lôc địa ; núi cao ; Địa trung hải - Gi¶i thÝch: Do l·nh thæ réng tíi 9200 km nªn + Khu vùc ven biÓn chÞu ¶nh hëng cña biÓn + Khu vùc nói cao ch¾n nh÷ng ¶nh hëng cña TBD và ÂĐD ăn sâu vào đất liền + Khu vực sâu trong nội địa chịu ảnh hởng của khí hậu lục địa sâu sắc => KÕt luËn: ? Hãy xác định xem Việt Nam nằm trong đới khí hậu nµo thuéc kiÓu khÝ hËu nµo? + Học sịnh tự xác định. - Lµ ch©u lôc cã ®Çy đủ các đới khí hậu trên trái đất đó là: + Ôn đới + CËn nhiÖt + Nhiệt đới + Xích đạo. - KhÝ hËu Ch©u ¸ ph©n ho¸ rÊt ®a d¹ng tõ B -> N ; tõ §«ng -> T©y (tõ duyªn h¶i vµo nội địa) ?C©u hái chung: NÕu ®i tõ §«ng sang T©y em sÏ gÆp 2- Hai kiÓu khÝ hËu hai kiÓu khÝ hËu phæ biÕn nµo cña Ch©u ¸? phæ biÕn cña ch©u ¸ + KhÝ hËu giã mïa : ven biÓn + Khí hậu lục địa : nội địa H§3: Nhãm Nhóm 1: Nghiên cứu biểu đồ khí hậu Y-an-gun (thuộc Mi-an-ma) Nhóm 2 : Nghiên cứu biểu đồ khí hậu của U lan Ba to (M«ng Cæ) theo nh÷ng c©u hái sau ? Quan sát kĩ hai biểu đồ hãy xác định + Những tháng có nhiệt độ cao nhất, thấp nhất? + Nh÷ng th¸ng cã lîng ma cao nhÊt, thÊp nhÊt lµ bao nhiªu?.

(6) + Lợng ma trung bình năm của mỗi biểu đồ là bao nhiªu? => Kết luận về đặc điểm khí hậu Sau đó học sinh phảixác định đợc; * Biểu đồ khí hậu Y-an-gun: + Nhiệt độ tháng cao nhất là 32 độ ; thầp nhất là 26 độ => nhiệt độ ít chênh lệch + Lîng ma th¸ng cao nhÊt : 580mm ; thÊp nhÊt : 50mm => ma nhiÒu + Lîng ma trung b×nh n¨m : 2750mm => Kết luận : Nhiệt độ cao quanh năm, biên độ nhiệt ít dao động, ma nhiều vào mùa hạ ->khí hậu nhiệt đới gió mùa. a. §Æc ®iÓm cña khÝ hËu giã mïa + Mùa đông: lạnh kh« + Mïa h¹: nãng Èm, ma nhiÒu. + Ph©n bè ë khu vùc §«ng ¸, §«ng Nam ¸ vµ Nam ¸ b. §Æc ®iÓm c¸c kiểu khí hậu lục địa + Mùa đông: lạnh kh«. + Mïa h¹: nãng kh«. + Ph©n bè ë khu vùc trong nội địa và T©y Nam ¸.. * Biểu đồ khí hậu U lan Ba to + Nhiệt độ tháng cao nhất: 25 độ ; tháng thấp nhất : -5 độ => nhiệt độ chênh lệch lớn + Lîng ma th¸ng cao nhÊt : 50mm ; th¸ng thÊp nhÊt : 0mm => ma Ýt + Lîng ma TB n¨m lµ 220mm => Kết luận: Nhiệt độ chênh lệch giữa mùa hạ và mùa đông lớn, lợng ma ít thậm chí có nhiều tháng không có ma -> mang đặc điểm khí hậu ôn đới lục địa ?Từ đó em có thể rút ra đặc điểm chung nhất của hai kiểu khí hậu lục địa và gió mùa? 4) Cñng cè: + Nãi khÝ hËu Ch©u ¸ ph©n ho¸ rÊt ®a d¹ng tõ B ->N ; tõ § ->T em h·y chøng minh? + Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 2 5) Híng dÉn vÒ nhµ: + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1,2 + §äc tríc bµi 3 IV) Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 3.

(7) Bµi 3 : S«ng ngßi vµ c¶nh quan ch©u ¸ I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc : +Nắm đợc các hệ thống sông lớn ở Châu á, đặc điểm chung về chế độ nớc và giá trị kinh tÕ cña chóng. +Hiểu đợc sự phân hoá đa dạng của các cảnh quan tự nhiênvà mối quan hệ giữa khí hËu víi c¶nh quan. +Hiểu đợc những thuận lợi và khó khăn của đktn Châu á đối với việc phát triển kinh tÕ x· héi. 2) KÜ n¨ng : +Biết sử dụng bản đồ để tìm đặc điểm sông ngòi và cảnh quan châu á +Xác định trên bản đồ vị trí cảnh quan tự nhiên và các hệ thống sông lớn. 3) Thái độ: GD ý thức bảo vệ môi trờng II. ChuÈn bÞ GV:-Bản đồ địa lí TNCA -Bản đồ cảnh quan TNCA -Mét sè tranh ¶nh vÒ cÈnh quan tù nhiªn cña CA. HS:SGK+Tập bản đồ III. ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm, IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức: 2.KiÓm tra bµi cò: ?Nãi sù ph©n h¸o khÝ hËu ë Ch©u ¸ lµ rÊt ®a d¹ng,em h·y chøng minh? ?Nêu đặc điểm 2 loại khí hậu phổ biến ở Châu á, phân tích bđkh của Ulanbato để cm cho 1 trong c¸c kiÓu khÝ hËu Êy. 3.Bµi míi: H§1:CÆp nhãm: 1) §Æc ®iÓm s«ng ngßi Phát phiếu học tập để học sinh thảo luận câu hỏi ?Quan s¸t H1.2em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ph©n bè mạng lới sông ngòi ở CA?Chế độ nớc của sông ngòi ë mçi khu vùc ra sao? ?C¸c s«ng ngßi cña BA vµ §A b¾t nguån tõ khu vực nào đổ ra biển và đại dơng nào? ?S«ng Mª C«ng b¾t nguån tõ s¬n nguyªn nµo,ch¶y qua nh÷ng quèc gia nµo,ch¶y vÒ VN chia lµm mÊy nh¸nh vµ cßn cã tªn gäi kh¸c lµ g×? ?Dùa vµo H2.1 cho biÕt s«ng ¤bi ch¶y theo híng nµo?T¹i sao vÒ mïa xu©n vïng trung vµ h¹ lu s«ng.

(8) ¤bi l¹i cã lò b¨ng lín ? ?Nªu gi¸ trÞ kinh tÕ cña s«ng ngßi CA? =>KL: 1.S«ng ngßi CA kh¸ ph¸t cã nhiÒu hÖ thèng s«ng lớn, chế đọ sông phụ thuộc vào chế độ ma và chế độ nhÞªt ë tõng khu vùc 2. Các sông lớn ở Bắc á và Đông á hầu nh đều bắt nguồn từ vùng núi cao và cao nguyên Trung á đổ ra BBD vµ TBD 3. S«ng Mª C«ng b¾t nguån tõ s¬n nguyªn T©y T¹ng, ch¶y vÒ VN chia lµm chÝn nh¸nh vµ cã tªn gäi kh¸c lµ s«ng Cöu Long 4. Sông Ôbi chảy theo hớng N-B qua đới khí hậu ôn đới đến cực và cận cực, về màu xuân băng tuyết tan nhanh ch¶y vÒ h¹ nguån -> s«ng ngßi cã nhiÒu lò b¨ng 5. Gi¸ trÞ kinh tÕ: cung cÊp thuû ®iÖn, nøoc, giao th«ng, thuû s¶n. GV: Với sự đa dạng về địa hình và khí hậu -> cảnh quan thiªn nhiªn cña Ch©u ¸ nh thÕ nµo? H§2: CÆp / nhãm ?Quan s¸t H2.1 vµ H3.1 h·y cho biÕt?. - §Æc ®iÓm + Ch©u ¸ cã m¹ng líi kh¸ ph¸t triÓn nhng ph©n bố không đều (dày ở khu vùc khÝ hËu giã mïa, tha ở khu vực lục địa) + Chế độ nớc phức tạp (do cã nhiÒu nguån cung cÊp kh¸c nhau, khÝ hËu ,chế độ ma ở các khu vực kh¸c nhau) - Ph©n bè + B¾c ¸ s«ng ngßi rÊt dµy mùa xuân đóng b¨ng, mïa h¹ cã lò do tuyÕt tan + T©t Nam ¸ vµ trung ¸ Ýt s«ng, níc do b¨ng tan nªn mét sè s«ng lín, lîng níc vÒ h¹ lu gi¶m + §«ng ¸, §NA vµ Nam ¸ s«ng ngßi dµy đặc, nhiều nớc ,chế độ nớc theo mùa + Gi¸ trÞ kinh tÕ cña s«ng: cung cÊp níc thuû ®iÖn, giao th«ng , thuû s¶n 2.Các đới cảnh quan.

(9) ?Gi¶ sö ta ®i tõ B -> N däc theo kinh tuyÕn sè 80 độ đông ta sẽ gặp những cảnh quan nào của Châu á? ?§äc tªn c¸c c¶nh quan ph©n bè ë khu vùc khÝ hËu giã mùa và cảnh quan ở khu vực khí hậu lục địa khô hạn? ? KL vÒ sù ph©n ho¸ c¶nh quan thiªn nhiªn ë Ch©u ¸?Gi¶i thich t¹i sao? + Nếu đi dọc kinh tuyến 80 độ Đông ta sẽ gặp nh÷ng c¶nh quan TN sau - §µi nguyªn - Rõng l¸ kim (tai ga) - Th¶o nguyªn - Xa van vµ c©y bôi hoang m¹c , b¸n hoang m¹c - C¶nh quan nói cao + NÕu ta ®i däc theo khu vùc giã mïa ta sÏ gÆp nh÷ng c¶nh quan TN: - Rõng l¸ kim - Rõng hçn giao vµ rõng l¸ réng - Rừng cận nhiệt đới ẩm - Rừng nhiệt đới ẩm + Khu vực lục địa khô hạn có các cảnh quan TN sau - §µi nguyªn - Rõng l¸ kim (tai ga) - Th¶o nguyªn - Hoang m¹c vµ b¸n hoang m¹c => KL : C¶nh quan tù nhiªn Ch©u ¸ ph©n ho¸ rÊt ®a d¹ng GV:Cho HS quan sát một số tranh ảnh để chứng minh sù ®a d¹ng cña c¶nh quan tù nhiªn Ch©u ¸ Víi c¶nh quan tù nhiªn ®a d¹ng vµ phong phó nh vËy nã cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g×? H§3: C¶ líp ?Dựa vào bản đồ tự nhiên Châu á và vốn hiểu biết cña b¶n th©n, h·y cho biÕt Ch©u ¸ cã nhng thuËn lîi và khó khăn gì về tự nhiên đối với sản xuất và đời sèng?. - C¶nh quan thiªn nhiªn ph©n ho¸ rÊt ®a dạng (do địa hình và khí hËu ®a d¹ng) - C¶nh quan giã mïa và lục địa khô hạn chiếm diÖn tÝch lín - Rõng l¸ kim ph©n bè ë Xi bia - Rõng cËn nhiÖt vµ nhiệt đới ẩm có nhiều ở đông Trung Quốc,ĐNA vµ Nam ¸. 3. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña tù nhiªn Ch©u ¸ * ThuËn lîi: + NhiÒu kho¸ng s¶n cã tr÷ lîng lín + Thiªn nhiªn ®a d¹ng * Khã kh¨n: + §Þa h×nh nói non hiÓm trë, khÝ hËu l¹nh.

(10) + Cã nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, gi¸, kh« h¹n kho¸ng s¶n cã tr÷ lîng lín. + Động đất, núi lửa, lũ + Tài nguyên: khí hậu, đất, nớc, động thực vật đa bão nhiệt đới d¹ng vµ phong phó 4. Cñng cè ? Dựa vào lợc đồ, bản đồ kể tên các con sông lớn của Châu á, hớng chảy và đặc điểm chế độ dòng chảy? ?Thiªn nhiªn Ch©u ¸ cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g×? 5. Híng dÉn vÒ nhµ: + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 2,3 + Xem tríc bµi thùc hµnh V. Rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 4. Bµi 4: Thùc hµnh Ph©n tÝch hoµn lu giã mïa ë Ch©u ¸ I. Môc tiªu 1) KiÕn thøc : + Hiểu đợc nguồn gốc hình thành và sự thay đổi hớng gió của khu vực gió mùa Châu ¸. + Làm quen với một loại lợc đồ khí hậu mà các em ít đợc biết, đó là lợc đồ phân bố khÝ ¸p vµ híng giã. 2) KÜ n¨ng : + Nắm đợc kĩ năng đọc, phân tích sự thay đổi khí áp và hớng gió trên bản đồ. 3) Thái độ : Gd ý thức tự giác, cần cù II. ChuÈn bÞ GV: - Lợc đồ phân bố khí áp và hớng gió chính về mùa đông và mùa hạ ở Châu á. HS: SGK + Tập bản đồ III. ph¬ng ph¸p : - Thùc hµnh, gi¶ng gi¶i. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức.

(11) 2.KiÓm tra bµi cò ?Nêu đặc điểm sông ngòi của Châu á?Căn cứ vào lợc đồ H1.2 hãy xác định và kể tên các con sông ở Bắc á và Đông á nó bắt nguồn từ đâu và đổ ra đâu? ?Các đới cảnh quan tự nhiên của Châu á phân hoá nh thế nào?Nêu những thuận lîi vµ khã kh¨n cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn Ch©u ¸? 3.Bµi míi GV: Đây là lần đầu tiên HS đợc làm quen với lợc đồ phân bố khí áp và gió vì vậy GV cần giải thích rõ để HS nắm đợc + Khái niệm đờng đẳng áp: là đờng nối các điểm có trị số khí áp bằng nhau. + Các TT khí áp đợc biểu thị bằng đờng đẳng áp Lu ý: Không khí có trọng lợng = 1,3g/l -> đơn vị đo không khí là áp mốt phe. 1¸p mèt phe = 760mm thuû ng©n = + N¬i cã khÝ ¸p >1013mb lµ TT ¸p cao + N¬i cã khÝ ¸p < 1013mb lµ TT ¸p thÊp + TT áp cao có các đờng đẳng áp với trị số tăng dần từ ngoài vào trung tâm + Gió và các hớng gió đợc biểu thị bằng các mũi tên. Gió xuất phất từ nơi có khí ¸p cao thæi vÒ n¬i cã khÝ ¸p thÊp H§1: Nhãm + Nhãm 1: Bµn 1,3 lµm ý mét + Nhãm 2: Bµn 2,4,5 lµm ý hai. 1. Dùa vµo H4.1 vµ H4.2 h·y - Xác định và đọc tên các trung tâm áp cao và áp thấp? 2. Xác định các hớng gió chính theo khu vực về mùa đông và mùa hạ? Sau khi GV hớng dẫn cho HS các nhóm hoạt động thảo luận + HS ghi ra giÊy + §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy + GV + HS nhËn xÐt tæng kÕt vµ bæ sung C¸c trung t©m ¸p cao vµ ¸p thÊp Mùa đông Mïa h¹ áp cao Xi bia ; Nam ấn độ Dơng ; Nam Ha oai ; Ô x-trây-li-a ; Nam ấn §¹i T©y D¬ng §é D¬ng ; Nam §¹i T©y D¬ng áp thấp Alêút ; xích đạo Ôx-trây-li-a ; Nam I ran ; mở rộng hầu hết phần đất Phi liÒn + biÓn §NA ?Căn cứ vầo lợc đồ H4.1 hãy cho biết về mùa hạ và mùa đông trung tâm phát sinh giã tõ ®©u thæi vÒ ®©u theo híng nµo? + Mùa hạ: gió xuất phát từ cao áp đại dơng thổi về lục địa.

(12) + Mùa đông: gió xuất phát từ cao áp lục địa thổi ra biển và đại dơng Khu vùc Hớng gió mùa đông Híng giã mïa h¹ T©y B¾c - §«ng Nam §«ng Nam - T©y B¾c §«ng ¸ B¾c §«ng B¾c - T©y Nam Nam, T©y Nam - §«ng B¾c §«ng Nam ¸ Nam ¸ §«ng B¾c – T©y Nam T©y Nam - §«ng B¾c GV:Gi¶i thÝch thªm: Trong n¨m mïa nãng, l¹nh trªn nöa cÇu B¾c, Nam lu«n trái ngợc nhau vì vậy làm cho khí áp trên bề mặt trái đất cũng thay đổi theo mùa -> kÕt qu¶ lµm xuÊt hiÖn c¸c lo¹i giã theo mïa gäi lµ giã mïa. H§2: C¶ líp ?Ghi nh÷ng ph©n tÝch võa th¶o luËn ë trªn vµo vë theo b¶ng mÉu?. Mïa Mùa đông. Mïa h¹. Khu vùc §«ng ¸ §«ng Nam ¸ Nam ¸ §«ng ¸ §«ng Nam ¸ Nam ¸. Híng giã chÝnh TB - §N B¾c, §B - TN §B - TN §N - TB Nam, TN - §B TN - §B. Tõ ¸p cao -> ¸p thÊp Xi bia -> Alª ót Xi bia -> xích đạo Xi bia -> xích đạo Ha oai -> I ran Ha oai -> I ran Nam ¢§D -> I ran. 4. Cñng cè ?Em có nhận xét gì về khí hậu nơi có gió mùa thổi đến? + Gió từ áp cao lục địa khô lạnh ( mùa đông) mang đến khí hậu lạnh + Gió từ áp cao đại dơng mát ẩm ( mùa hạ) mang khí hậu nống ẩm 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi lµm bµi tËp cßn l¹i. + §äc tríc bµi 5 V) Rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng:. TiÕt 5. Bµi 5: §Æc ®iÓm d©n c x· héi ch©u ¸ I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc:.

(13) + So sánh số liệu để nhận xét sự gia tăng dân số ở các châu lục, thấy đợc số dân đông nhất so với các châu lục khác, mức độ gia tăng dân số của Châu á đạt mức trung b×nh cña thÕ giíi. + Quan sát ảnh và lợc đồ nhận xét sự đa dạng của các chủng tộc cùng chung sống trªn l·nh thæ Ch©u ¸. + Tên các tôn giáo lớn, sơ lợc về sự ra đời của các tôn giáo này. 2. KÜ n¨ng : + RÌn luyÖn vµ cñng cè kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè liÖu vÒ d©n sè gi÷a c¸c ch©u lôc thÊy râ sù gia t¨ng d©n sè. 3.Thái độ : GD ý thức đoàn kết dân tộc. II. ChuÈn bÞ GV: - Bản đồ các nớc trên thế giới - Lợc đồ, ảnh, SGK - Tranh ¶nh vÒ d©n c Ch©u ¸ HS: - SGK + Tập bản đồ III.phơng pháp : Đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò ?Hãy trình bày đặc điểm khí hậu Châu á? 3.Bµi míi GV: Nh các em đã biết Châu á có rất nhiều ĐKTN thuận lợi nên dân c tập trung đông. Vậy số dân hiện nay của Châu á là bao nhiêu?Tại sao khu vực này lại có số dân đông nhất thế giới?Có những chủng tộc nào sinh sống?Dân c Châu á chủ yếu theo các đạo gì?Nét đặc trng của từng tôn giáo ra sao?Bài học hôn nay chúng ta cùng tìm hiểu. H§1: C¸ nh©n/ cÆp 1.Một châu lục đông dân ?Quan s¸t b¶ng 5.1: D©n sè c¸c ch©u lôc tõ n¨m nhÊt thÕ giíi 1950 - 2002. ?Em h·y nhËn xÐt d©n sè Ch©u ¸ so víi d©n sè thÕ giíi? (tÝnh ra % vµ nªu nhËn xÐt) ? Từ đó em có nhận xét gì về tốc độ gia tăng dân sè cña Ch©u ¸?Gi¶i thÝch v× sao? + D©n sè Ch©u ¸ n¨m 1950 chiÕm 56% + …………………... 2002 chiÕm 61% => Châu á có dân số đông nhất thế giới chiếm hơn1/2 toàn thế giới trong khi đó diện tích của Châu á chỉ chiếm gần 1/4 diện tích thế giới - Châu á có số dân đông nhất ( 23,4%) -> d©n sè Ch©u ¸ liªn tôc t¨ng nhanh thÕ giíi, chiÕm gÇn 61% + Nguyªn nh©n: (2002) - Do có nhiều đồng bằng lớn, khí hậu có nhiều - Từ 1950 -> 2002 mức gia.

(14) ĐK thuận lợi -> tập trung đông dân - Do : sản xuất trên các đồng bằng cần nhiều lao động ; quan niệm gia đình đông con là gia dình h¹nh phóc ë nhiÒu quèc gia ; t tëng träng nam khinh n÷, con trai nèi dâi. ?Dùa vµo kªnh ch÷ trong SGK vµ vèn hiÓu biÕt cña b¶n th©n h·y cho biÕt hiÖn nay tØ lÖ gia t¨ng dân số tự nhiên của Châu á đã thay đổi nh thế nµo? V× sao? + Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên đã giảm xuống do nhiều nớc đông dân nh : TQ 1.280 triệu ngời ; ấn Độ 1.049 triệu ngời ;In-đô-nê-xi-a 217 triệu ngời ; Nhật Bản 127 triệu ngời đã có nhiều chính sách khuyến khích các gia đình nhỏ nh TQ yêu cầu mỗi gia đình chỉ có một con hay Việt Nam vận động mỗi gia đình chỉ có từ 1 -> 2 con.Nhờ đó mà tỉ lệ gia tăng dân số của Châu á đã giảm đáng kể ngang với mức trung bình của thế giới. H§2: C¸ nh©n / cÆp ?Quan sat H5.1: Lựoc đồ phân bố các chủng tộc ë Ch©u ¸ h·y cho biÕt ?D©n c Ch©u ¸ thuéc nh÷ng chñng téc nµo?Mçi chñng téc sèng tËp chung chñ yÕu ë ®©u? ?So s¸nh thµnh phÇn chñnh téc cña Ch©u ¸ so víi c¸c ch©u lôc kh¸c?C¸c chñng téc cã quyÒn b×nh đẳng không ? Tại sao? + VÒ thµnh phÇn chñng téc ë Ch©u ¸ kh«ng ®a d¹ng nh ë Ch©u mÜ hay Ch©u ¢u mµ chñ yÕu gåm hai chñng téc chÝnh. + Hai chñng téc nµy sèng ë hai khu vùc riªng biệt do đặc điểm về địa hịnh và khí hậu. + Tuy cã sù kh¸c nhau vÒ chñng téc gi÷a c¸c quèc gia nhng hä chung sèng hoµn toµn b×nh đẳng và hoà bình.. t¨ng d©n sè cña Ch©u ¸ nhanh thø hai thÕ giíi sau Ch©u Phi. -Hiện nay tốc độ gia tăng tự nhiên đã giảm (tỉ lệ gia t¨ng tù nhiªn b»ng møc trung b×nh cña thÕ giíi lµ 1,3%). 2.D©n c thuéc nhiÒu chñng téc. -Ch©u ¸ gåm hai chñng téc chñ yÕu lµ: + ¬-r«-pª-«-Ýt: tËp trung ë Trung ¸, T©y Nam ¸ vµ Nam ¸ + M«n-g«-l«-Ýt: tËp trung ë B¾c ¸, §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸ - Ngoµi ra cßn cã chñng téc GV: Ch©u ¸ lµ c¸i n«i cña nhiÒu nÒn v¨n minh ¤x-tra-l«-Ýt sèng r¶i r¸c ë khu thÕ giíi.Do nhu cÇu cña cuéc sèng tinh thÇn n¬i vùc §«ng Nam ¸ vµ Ên §é đây đã ra đời nhiều tôn giáo lớn và đó là nhng 3. Nơi ra đời của các tôn.

(15) t«n gi¸o nµo? gi¸o H§3: C¶ líp ? Nghiªn cøu SGK kÕt hîp víi H5.2 vµ sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n h·y cho biÕt ? Ch©u ¸ cã nh÷ng t«n gi¸o lín nµo? ? Mỗi tôn giáo ra đời vào thời gian nào?ở đâu? ? Níc ta cã nh÷ng t«n gi¸o nµo?H·y giíi thiÖu vÒ một số nơi hành lễ của một số tôn giáo nơi địa ph¬ng em ®ang sèng? - Lµ c¸i n«i cña nhiÒu t«n + Châu á là cái nôi ra đời của nhiều ton giáo lớn gi¸o lín - Ên §é Gi¸o: TKI – TCN (ë Ên §é) + PhËt gi¸o - PhËt gi¸o: TK VI – TCN + Ên §é gi¸o - Håi gi¸o: VII sau CN (¶ RËp Xª ót) + Ki T« gi¸o + ë VN còng cã rÊt nhiÒu t«n gi¸o: §¹o phËt ; + Håi gi¸o Ki t« gi¸o ; §¹o tin lµnh….nhng phæ biÕn lµ hai t«n gi¸o chÝnh lµ §¹o PhËt vµ §¹o Thiªn Chóa ; nơi hành lễ là ở chùa, đền ( Phật giáo) và ở nhà thê (Thiªn chóa gi¸o) + ở địa phơng em cũng có hai tôn giáo lớn là PhËt gi¸o vµ Thiªn chóa gi¸o 4 Cñng cè + ? Dùa vµo b¶ng sè liÖu: nhËn xÐt, so s¸nh tØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn trong 50 n¨m qua cña Ch©u ¸ so víi Ch©u ¢u vµ Ch©u Phi? ? Hớng dẫn HS cách vẽ và nhận xét biểu đồ gia tăng dân số? ( biểu đồ đờng) 5 Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp + §äc vµ chuÈn bÞ bµi 6 V. Rót kinh nghiÖm .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................... Ngµy so¹n: TiÕt 6 Ngµy d¹y:. Bµi 6 : Thùc hµnh Đọc, phân tích lợc đồ phân bố dân c vµ c¸c thµnh phè lín cña Ch©u ¸ I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc:.

(16) + Quan sát, nhận xét bản đồ, lợc đồ Châu á để nhận biết đặc điểm phân bố dân c: nơi đông dân(vùng ven biển của Nam á, Đông Nam á và Nam á) nơi tha dân ( ở Bắc á, Trung á và bán đảo A ráp) và nhận biết vị trí các thành phố lớn của Châu á + Liên hệ các kiến thức đã học để tìm các yếu tố ảnh hởng đến sự phân bố dân c và ph©n bè c¸c thµnh phè lín cña Ch©u ¸. 2)KÜ n¨ng: + Vẽ đợc biểu đồ và nhận xét sự gia tăn dân số đô thị Châu á. + Tr×nh bµy l¹i kÕt qu¶ viÖc lµm. 3) Thái độ: + HS cÇn cï chÞu khã lµm bµi thùc hµnh II. ChuÈn bÞ GV: - Chuẩn bị một lợc đồ trống của Châu á - Bản đồ các nớc trên thế giới HS: - SGK + Tập bản đồ + Màu vẽ III. Ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, thùc hµnh IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò ? Trình bày đặc điểm dân c Châu á?Dân c sinh sống ở đâu?Vùng nào tập trung đông dân nhất vì sao? 3. Bµi míi GV: Dân c Châu á có sự phân bố không đồng đều tập trung đong ở đồng bằng vµ tha thít ë miÒn nói vµ cao nguyªn, cô thÓ nh thÕ nµo ta cïng nghiªn cøu H§1: C¸ nh©n / cÆp 1.Ph©n bè d©n c Ch©u ? Quan s¸t H6.1 SGk h·y cho biÕt ¸. ? Nh÷ng n¬i nµo cã d©n sè díi 1 ngêi/km vu«ng? ? Nh÷ng n¬i nµo cã d©n sè trªn 100 ngêi/km vu«ng? Từ đó điền vào bảng theo mẫu STT Mật độ dân số trung bình 1 Díi 1 ngêi/km vu«ng 2. 3. 1-> 50 ngêi/km vu«ng. N¬i ph©n bè + B¾c liªn b¨ng Nga ; CN, SN phÝa T©y Trung Quèc; B¨ng la ®Ðt; ¶ RËp Xª ót + Nam liªn b¨ng Nga; M«ng Cæ; vïng nói Mi-an-ma; Th¸i Lan; Lµo; ViÖt Nam; Thæ NhÜ K×;. I ran; Pa-ki-xtan 51 -> 100 ngêi/km vu«ng + Khu vực đồi núi trung du ở Bắc á; Đông; Đông Nam á ; các quần đảo Đông á , Đông.

(17) 4. Trªn 100/km vu«ng. Nam á ; Cao nguyên Đê can ( ấn độ) + Nhật Bản; đồng băng Đông á, Đông Nam á; đông bằng ấn - Hằng ; một số khu vực ở các quần đảo Đông Nam á. ? Qua b¶ng võa lËp em h·y cho nhËn xÐt vµ gi¶i * D©n c Ch©u ¸ ph©n bè thÝch sù ph©n bè d©n c ë Ch©u ¸? không đồng đều + Nơi tập trung đông dân là ở các đông bằng châu thổ và H§: C¸ nh©n / líp ven biÓn ? Dựa vào bảng 6.1 và lợc đồ H6.1 hãy cho biết + N¬i tha d©n ë s©u trong néi ? Đọc và chỉ trên lợc đồ các thành phố lớn ở H6.1 địa, núi cao hiểm trở, phía vµ t×m vÞ trÝ cña chóng? B¾c l¹nh gi¸ * HS tự xác định vị trí các thành phố trên lợc đồ 2. C¸c thµnh phè lín ë Ch©u 1. T«-ki-« ( NhËt B¶n) ¸ 2. Mun bai ( Ên §é) 3. Thîng H¶i ( TQ) 4. Tª-hª-ran ( I ran) 5. Niu-đê-ni ( ấn Độ) 6. Gia-c¸t-ta ( In-®o-nª-xi-a) 7. B¾c Kinh ( TQ) 8. Ca-ra-si ( Pa-ki-xtan) 9. C«n-cat-ta (¢§) 10. X¬-un ( Hµn Quèc) 11. §¾c-ca ( B¨ng la ®Ðt) 12. Ma-ni-la ( Phi-lÝp-pin) 13. B¸t ®a ( I r¾c) 14. B¨ng Cèc ( Th¸i Lan ) 15. Thµnh phè HCM ( ViÖt Nam ) Sau đó cho HS xác định vị trí và ghi tên các thành phố đó vào bản đồ câm. Dới lớp HS làm ở bản đồ câm trong tập lợc đồ. ? Cho biÕt c¸c thµnh phè lín cña Ch©u ¸ thêng tËp trung ë nh÷ng khu vùc nµo?T¹i sao l¹i cã sù phân bố đó? Gi¶i thÝch: + Do ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè tù nhiªn : khÝ * C¸c thµnh phè lín cña Ch©u hậu, địa hình, nguồn nớc. ¸ tËp trung chñ yÕu ë khu vùc + Sù ph©n bè c¸c thµnh phè lín cña Ch©u ¸ cßn ven biÓn. phụ thuộc vào vị trí địa điểm đợc chọn để xây.

(18) dùng thuËn lîi cho viÖc giao lu víi c¸c ®iÓm quÇn c ven s«ng, ven biÓn thuËn lîi trong giao th«ng ë c¸c dÇu mèi giao th«ng. ? Dự vào hiểu biết của bản thân em có đánh giá gì về tốc độ đô thị hoá ở Châu á? * Tốc độ đo thị hoá ở Châu á diÔn ra kh¸ nhanh. Trò chơi : Thi dán các thành phố vào bản đồ câm nhanh giữa các tổ + Tæ 1 : T×m thµnh phè cã ch÷ c¸i ®Çu lµ: ¤, B + Tæ hai ………………………………..: T + Tæ 3 …………………………………: C, §, G + Tæ 4………………………………….: M, N, X. Tæ nµo d¸n nhanh chÝnh x¸c sÏ khuyÕn khÝch u cho c¶ tæ 4. Cñng cè + Nắm đợc sự phân bố dân c của Châu á. + Các thành phố đông dân ở Châu á. 5. Híng dÉn vÒ nhµ + T×m hiÓu thªm vÒ Ch©u ¸. + §äc bµi tiÕp theo. IV. Rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................

(19) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 7. «n tËp I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc: + Biết hệ thông các kiến thức và kĩ năng đã học. + Hiểu và trình bày đợc những đặc điểm chính về vị trí địa lí, tự nhiên, dân c, xã hội Ch©u ¸. 2)KÜ n¨ng: + Củng cố các kĩ năng phân tích bản đồ, biểu đồ bảng số liệu thống kê về tự nhiên vµ d©n c Ch©u ¸. + Phát triển khả năng tổng hợp, khái quát, xác lập mối liên hệ địa lí giữa các yếu tố tù nhiªn vµ d©n c Ch©u ¸. 3)Thái độ : HS có ý thức ôn tập II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu so¹n bµi Bản đồ tự nhiên, dân c Châu á. HS: SGK + Tập bản đồ III. Ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, thùc hµnh, th¶o luËn nhãm. IV. TiÕn trinh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi ? Củng cố hệ thống về đặc điểm vị trí, hình dạng, địa hình,khoáng sản, khí hậu, cảnh quan, d©n c Ch©u ¸? 1. Vị trí,hình dạng, địa hình + Trải dài từ vòng cực Bắc -> xích đạo + Giáp 3 đại dơng lớn + DiÖn tÝch lín nhÊt thÕ giíi: 41,5 triÖu km vu«ng + NhiÒu vïng n»m c¸ch biÓn rÊt xa + Địa hình phong phú, phức tạp, nhiều núi, sơn nguyên cao, hiểm trở, nhiều đồng b»ng réng lín ? Với đặc điểm địa hình, vị trí nh vậy có ảnh hởng gì đến khí hậu châu lục? 2. KhÝ hËu + Phân hoá đa dạng với đủ các đới khí hậu: cực và cận cực, ôn đới, cận nhiệt, nhiệt đới và xích đạo + Các kiểu khí hậu phổ biến: khí hậu gió mùa và khí hậu lục địa 3. C¶nh quan + Đa dạng nhiều đới và nhiều kiểu cảnh quan.

(20) - §µi nguyªn - Rừng Tai ga, hỗn hợp và lá rộng, cây bụi lá cứng địa trung hải, rừng cận nhiệt và nhiệt đới ẩm - Hoang m¹c vµ b¸n hoang m¹c - C¶nh quan nói cao 4. S«ng ngßi Ch©u ¸ + Do đặc điểm khí hậu và địa hình mạng lới sông ngòi ở mỗi khu vực khác nhau + Chế độ nớc sông phức tạp + Nhiều sông lớn bắt nguồn từ trung tâm lục địa đổ ra 3 đại dơng 5. D©n c vµ x· héi + Là châu lục đông dân nhất thế giới + Mức gia tăng dân số của Châu á rất nhanh đứng thứ 2 thế giới sau Châu Phi + Hiện nay tốc độ gia tăng tự nhiên giảm ( bằng TB của thế giới 1,3%) + D©n c gåm hai chñng téc chÝnh + M«n-g«-l«-Ýt: TËp trung ë B¾c ¸, §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸ + ¬-r«-p«-«-Ýt: TËp trung ë Trng ¸, Nam ¸ vµ T©y ¸ 6. LuyÖn tËp a. Điền nội dung thích hợp vào ô các sơ đồ sau rồi đánh mũi tên nối các ô của sơ đồ sao cho đúng đặc điểm tự nhiên Châu á? VÞ trÝ - Tr¶i tõ VCB -> xÝch đạo - Giáp 3 đại dơng. DiÖn tÝch l·nh thæ - Lín nhÊt thÕ giíi - NhiÒu vïng n»m xa biÓn. §Þa h×nh - Phøc t¹p, nhiÒu nói, cao nguyên, sơn nguyên đồ sộ, đông bằng rộng lớn. Khí hậu: Phân hoá đa dạng, có đủ các đới khí hậu và các kiểu khí hậu Cảnh quan đa dạng, nhiều đới, nhiều cảnh quan §µi nguyªn. Rõng Tai ga hçn hîp, §TH, rõng cận nhiệt đới ẩm. Hoang m¹c vµ b¸n hoang m¹c. C¶nh quan nói cao. b. Trình bày đặc điểm sông ngòi của Châu á bằng cách điền đúng nội dung và mũi tên vào sơ đồ sau S«ng ngßi Ch©u ¸.

(21) NhiÒu s«ng ngßi lín Chế độ nớc phức tạp. NhiÒu s«ng ngßi b¾t nguån tõ trung tâm lục địa và đổ ra 3 đại dơng. - KhÝ hËu ph©n ho¸ VÞ trÝ l·nh thæ réng - §Þa h×nh nhiÒu nói, CN, SN ®a d¹ng lín nhÊt thÕ giíi tập trung ở TT lục địa - Nhiều đới và nhiều - §ång b»ng réng lín ven kiÓu khÝ hËu biÓn 4. Cñng cè * Bµi tËp thùc hµnh - Dùa vµo b¶ng sè liÖu H5.1 SGK T16 tÝnh sè d©n Ch©u ¸ ra %? - Vẽ biểu đồ thể hiện dân số Châu á so với thế giới? Lu ý c¸ch tÝnh: % d©n sè Ch©u ¸ = sè d©n Ch©u ¸ / sè d©n thÕ giíi x 100% - Xác định các dãy núi chính, sơn nguyên lớn, đông bằng, sông ngòi lớn nhất của Châu á trên bản đồ tự nhiên 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Lµm bµi tËp - ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra IV. Rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 8. kiÓm tra 45' I. Mục tiêu bài học: - Sau bài kiểm tra nhằm: 1. Kiến thức: - Kiểm tra đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức của học sinh trong quá trình học tập nội dung phần khái quát tự nhiên và dân cư châu Á. Từ đó nhằm điều chỉnh phương pháp giảng dạy của giáo viên và phương pháp học tập của học sinh. 2. Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng xác định và trả lời đúng nội dung câu hỏi - Rèn luyện đức tính trung thực thật thà trong quá trình làm bài kiểm tra.

(22) 3. Thái độ: -Giáo dục tính thật thà trung thực trong giờ kiểm tra. II. chuÈn bÞ. - Đề bài - đáp án - Sù chuÈn bÞ cña häc sinh. III. Hoạt động trên lớp. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3.Bµi míi: Nội dung đề: *Ma trận Các chủ Đề chính. Các mức độ nhận thức Tổng Nhận biết TN TL Câu I.1 I.2, (0,5) Câu I.3, I.4, (0,5). Thông hiểu TN TL Câu I.9 ,I.10 (0,5) CâuI.11 Câu (0,25) III.a (3đ). Sông ngòicảnh quan Dân cưxã hội. Câu I.5 , I.8 (0,5). Câu I.6 (0,25). Tổng. 8 câu (2đ). Vị trí địa lí- ĐHKS Khí hậu. Vận dụng TN TL 4 câu (1đ) CâuII.b (1đ). Câu II (3đ). 5câu (4,75đ) 4 câu (3,75). CâuI.7, I.12 (0,5). 2 câu (0,5) 4 câu (1đ). 2 câu (6đ). 1 câu (1đ). * Đề kiểm tra A. Phần trắc nghiệm:(3 điểm) Câu 1. Khoanh tròn vào ý trả lời đúng trong câu sau: 1. Lãnh thổ Châu Á: a.Hầu hết nằm ở bán cầu Bắc. b. Hầu hết nằm ở bán cầu Nam. c. Có đường xích đạo đi qua gần chính giữa. 2. Đồng bằng rộng lớn nhất trong các đồng bằng ở Châu Á là: a. Đồng bằng Hoa Bắc. b. Đồng bằng Lưỡng Hà.. 15câu (10đ).

(23) c. Đồng bằng Ấn-Hằng. d. Đồng bằngTây Xi-bia. 3. Hai khu vực có mưa nhiều nhất thế giới là: a. Đông Á và Bắc Á . c. Đông Bắc Á và Tây Á. b. Nam Á và Đông Nam Á. d. Tây Nam Á và Đông Á. 4. Khí hậu gió mùa ở Châu Á có các kiểu nào sau đây: a.Kiểu ôn đới gió mùa. b.Kiểu cận nhiệt gió mùa. c. Kiểu nhiệt đới gió mùa. d.Cả 3 đều đúng. 5. Các sông lớn ở Đông Á là: a. Ô-bi, Ê- nit- xây, Lê-na. b.A- mua, Hoàng Hà, Trường Giang. c.Mê Công, Ấn , Hằng. d. Câu(b+c) đúng. 6. Các cảnh quan phân bố ở khu vực khí hậu gió mùa là: a. Rừng nhiệt đới ẩm, xa van và cây bụi. b. Thảo nguyên ,rừng hỗn hợp. c. Hoang mạc, rừng lá kim. d. Tất cả đều đúng. 7.Dân cư châu Á chủ yếu thuộc chủng tộc nào? a.Môn-gô-lô-it b. Ơ-rô-pê-ô-it. c. Ô-xtra-lô-it. d. Cả 3 chủng tộc trên. 8.Khu vực ít sông ngòi nhất ở châu Á là khu vực nào ? a. Bắc Á b. Nam Á và Đông Nam Á. c. Tây Á và Trung Á. d. Đông Á. 9. Các núi và sơn nguyên châu Átập trung chủ yếu ở vùng nào? a. Đông Á. b.Trung tâm lục địa. c. Nam Á. d. Bắc Á. 10. Dầu mỏ và khí đốt tập trung nhiều nhất ở khu vực nào. a. Tây Nam Á và Đông Á. b. Bắc Á. c. Nam Á. d. Đông Bắc Á. 11. Đới khí hậu xích đạo ở châu Á hầu hết nằm trong lãnh thổ a. Ma-lai-xi a. b. In-đô-nê-xi-a. c.cả a,b đều đúng. d. Câu a sai, câu b đúng. 12.Thần linh được tôn thờ của đạo hồi là. a. Đấng tối cao Bà-la môn. b. Phật Thích ca. c. Đức chúa Giê-su. d. Thánh A-la B. Phần tự luận(7điểm). Câu 2(4đ’). Em hãy cho biết đặc điểm chung, nơi phân bố của các kiểu khí hậu gió mùa và các kiểu khí hậu lục địa ở Châu Á? Việt Nam nằm trong đới khí hậu nào?Thuộc kiểu khí hậu gì? Câu 3.(3đ’). Nêu đặc điểm chung và giá trị kinh tế của sông ngòi châu Á? III. Đáp án - biểu điểm.

(24) Phần trắc nghiệm(3điểm).Mỗi ý đúng đạt 0,25đ’ 1a , 2c , 3b , 4d , 5b , 6a , 7d ,8c , 9b , 10a , 11c , 12d. Phần tự luận(7 điểm) Câu1(4 điểm). Đặc điểm chung , nơi phân bố của kiểu khí hậu gió mùa và kiểu khí hậu lục địa. *Kiểu khí hậu gió mùa:1,5đ -Đặc điểm:Một năm có hai mùa +Mùađông: lạnh, khô ít mưa +Mùa hạ:Nóng, ẩm,mưa nhiều -Phân bố:+gió mùa nhiệt đớiNam Á, Đông Nam Á. +Gió mùa cận nhiệt, ôn đới ở Đông Á. *Kiểu khí hậu lục địa:1,5đ -Đặc điểm:Một năm có hai mùa: +Mùa đông khô, rất lạnh. +Mùa hạ khô, rất nóng, biên độ nhiệt ngày, năm lớn. -Phân bố:Vùng nội địa, Tây Nam Á. *Việt Nam nằm hoàn toàn trong đới khí hậu nhiệt đới, thuộc kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa. 1đ Câu 2(3điểm) *Đặc diểm chung của sông ngòi:Sông ngòi khá phát triển nhưng phân bố không đều chế độ nước phức tạp.0,5đ +Sông ngòi Bắc Á:Mạng lưới sông ngòi dàynhiều sông lớn mùa đông đóng băng, mùa xuân có lũ do băng tan.0,5đ +Sông ngòi Tây Nam Á và Trung Á: Kém phát triển nguồn cung cấp nước do băng tuyết tan, phần phụ lưu lượng nước giảm.0,5đ + Sông ngòi Đông Á, ĐNA, Nam Á:Mạng lượngdày, nhiều sông lớn, chế độ nước theo mùa.0,5đ *Giá trị sông ngòi:Sông ngòi có nhiều giá trị về kinh tế như thuỷ điện, thuỷ lợi giao thông, nghề cá . . .1đ - HS: Làm bài. 4. Đánh giá nhận xét sau giờ kiểm tra: - Học sinh nắm được nội dung kiến thức lam bài kiểm tra đạt chất lượng và yêu cầu đề ra - Trình bày bài kiểm tra sạch sẽ - Vận dụng sự hiểu biết tvào trong làm bài kiểm tra - Một số bài cần trình bày và diễn đạt một cách khoa học hơn 5.Hướng dẫn học sinh học và làm bài ở nhà: - Chuẩn bị trước bài 7 “Đặc điểm phát triển kinh tế xã hội các nước Châu Á.. IV. Rót kinh nghiÖm bµi häc. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................

(25) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 9. Bµi 7: §Æc ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi c¸c níc Ch©u ¸. I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc : Sau bµi häc HS cÇn + Nắm đợc sơ lợc quá trình phát triển của các nớc Châu á. + Thấy đợc đặc điểm phát triển kinh tế - xã hội các nớc Châu á hiện nay. 2)KÜ n¨ng: + Rèn kĩ năng phân tích bảng số liệu, bản đồ kinh tế xã hội. + Kĩ năng vẽ biểu đồ kinh tế. 3)Thái độ:HS tìm hiểu thế giới và yêu thích bộ môn II. ChuÈn bÞ GV: - Bản đồ kinh tế Châu á - Tranh ¶nh c¸c trung t©m kinh tÕ lín ë mét sè n¬c Ch©u ¸. HS: SGK + Tập bản đồ III. Ph¬ng ph¸p: + §µm tho¹i, th¶o luËn nhãm IV.TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò Kh«ng 3.Bµi míi H§1: C¸ nh©n / cÆp 1. Vµi nÐt vÒ lÞch sö ph¸t GV: yªu cÇu hs nghiªn cøu SGK triÓn cña c¸c níc Ch©u ¸ ? Theo dâi SGK, quan s¸t H7.1 kÕt hîp víi nh÷ng hiÓu biÕt cña b¶n th©n h·y cho biÕt * C¸c níc Ch©u ¸ cã qu¸ ? C¸c quèc gia Ch©u Ê tr¶i qua mÊy thêi k× lÞch sö?§ã tr×nh ph¸t triÓn rÊt sím, lµ nh÷ng thêi k× nµo? đạt nhiều thành tựu trong ? T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña c¸c quèc gia kinh tÕ vµ khoa häc. trong thời kì cổ đại, trung đại nh thế nào? ? Ngay từ thời cổ đại, trung đại các quốc gia Châu á đã cã quan hÖ ngo¹i giao víi c¸c ch©u lôc kh¸c th«ng qua viÖc xuÊt khÈu, h·y kÓ tªn c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu næi tiÕng cña Ch©u ¸? * Tõ thÕ kØ XVI - XIX do chế độ phong kién và thực ?Tõ thÕ kØ XVI – XIX t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ c¸c d©n k×m h·m nÒn kinh tÕ.

(26) níc Ch©u ¸ ntn? + Kinh tÕ l¹c hËu, tr× trÖ chËm ph¸t triÓn kÐo dµi ? T¹i sao? + Do hầu hết các quốc gia ở Châu á đều là thuộc địa và tàn d của chế độ phong kiến. ? T¹i sao NhËt B¶n l¹i cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn sím nhÊt Ch©u ¸? + Cã nhiÒu cuéc c¶i c¸ch lín. + Më réng quan hÖ víi c¸c níc ph¬ng T©y. GV: Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë Ch©u ¸ ph¸t triÓn m¹nh nhiÒu quèc gia đã giành đợc độc lập, bộ mặt kinh tế của các nơc Ch©u ¸ ntn? H§2: Nhãm ?T×nh h×nh kinh tÕ x· héi cña c¸c níc Ch©u ¸ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ntn? + ChiÕn tranh tµn ph¸ thiÖt h¹i nÆng nÒ, tµi nguyªn c¹n kiÖt. ? Tuy nhiªn tõ nh÷ng n¨m 50 trë l¹i ®©y qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ra sao? ? Quan s¸t b¶ng 7.2 vµ H7.1 h·y cho biÕt + Nhãm 1,2 ? S¾p xÕp c¸c níc thuéc 4 nhãm: - Thu nhËp cao - Trung b×nh trªn - Trung b×nh díi - Thu nhËp thÊp + Nhãm 3: ? Níc cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi cao nhÊt lµ bao nhiªu, thÊp nhÊt lµ bao nhiªu?Níc cã thu nhËp cao nhÊt gÊp mÊy lÇn nhãm níc thÊp nhÊt? -Níc cã thu nhËp cao nhÊt lµ NhËt B¶n: 33.400USD/ngêi/n¨m - Nhãm níc thÊp nhÊt lµ : 315USD/ngêi/n¨m => gÊp 105 lÇn + Nhãm 4: ? So s¸nh gi¸ trÞ n«ng nghiÖp trong GDP gi÷a nh÷ng nhãm níc cã thu nhËp cao víi nhãm níc cã thu nhËp thÊp? + TØ trong n«ng nghiÖp ë nhng níc cã thu nhËp cao lµ. cña hÇu hÕt c¸c níc Ch©u ¸ bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng chËm ph¸t triÓn kÐo dµi. 2. §Æc ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña c¸c níc vµ l·nh thæ Ch©u ¸ hiÖn nay * Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai nÒn kinh tÕ c¸c níc Ch©u ¸ cã nhiÒu chuyÓn biÕn m¹nh mÏ, biÓu hiÖn xuÊt hiÖn cêng quèc kinh tÕ NhËt B¶n vµ mét sè níc c«ng nghiÖp míi..

(27) thấp trong khi đó tỉ trọng nông nghiệp ở những nớc có thu nhËp thÊp chiÕm tØ lÖ lín trong GDP. -> §©y lµ nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn ngêi d©n vÉn cßn nghèo đói ? Từ đó em có nhận xét gì về tình hình kinh tế xã hội cña c¸c níc Ch©u ¸ hiÖn nay? ? Dùa vµo b¶ng 7.1 h·y cho biÕt ? Lo¹i níc cã thu nhËp cao ph©n bè ë khu vùc nµo cña Ch©u ¸? Cho vÝ dô? ? Lo¹i níc nµo cã sè lîng nhiÒu nhÊt? ? ViÖt Nam thuéc nhãm níc cã thu nhËp ntn trong c¸c nhãm níc trªn? * Bµi tËp 3 T24 ? Thi t×m nhanh: KÓ tªn c¸c níc theo c¸c nhãm gi÷a c¸c tæ?. * Trình độ phát triển rất không đồng đều, còn Một sè níc ®ang ph¸t triÓn cã thu nhËp thÊp: Lµo ; VN ; C¨m-pu-chia ; Mi-an-ma ; Nª pan…. 4.Cñng cè ? T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña c¸c níc Ch©u ¸ tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai đến nay ntn? ? H·y cho biÕt t¹i sao NhËt B¶n l¹i trë thµnh níc ph¸t triÓn sím nhÊt Ch©u ¸? 5.Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 2 + §äc bµi 8 V. Rót kinh nghiÖm : Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 10 + 11. Bµi 8: T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë c¸c níc Ch©u ¸ I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc: Sau bµi häc HS cÇn + Trình bày đợc tình hình phát triển các ngành kinh tế ở các nớc và vùng lãnh thæ. + Thấy đợc sự chuyển dịch cơ cấu của các nớc và vùng lãnh thổ hiện nay: phát triển CN - DV nâng cao đời sống nhân dân. 2)KÜ n¨ng: + Có kĩ năng phân tích biểu đồ bảng số liệu, đọc bản đồ và phân tích mối liên hệ địa lí..

(28) 3)Thái độ : + GD ý thức lao động II. ChuÈn bÞ GV: Bản đồ kinh tế Châu á Tranh ảnh về hoạt động kinh tế ở Châu á. HS: SGK + Tập bản đồ III. Ph¬ng ph¸p : + Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV.TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò ? Tr×nh bµy mét sè nÐt vÒ lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ cña Ch©u ¸? ? Tr×nh bµy kinh tÕ x· héi cña Ch©u ¸ tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai? 3.Bµi míi GV: Trong những năm nửa cuối thế kỉ XX phần lớn các nớc Châu á đã đẩy mạnh phát triển kinh tế vơn lên theo hớng công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc.Vậy xu hơng hiÖn nay cña kinh tÕ Ch©u ¸ lµ g×?Bµi häc h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. H§1: Nhãm 1. N«ng nghiÖp Chia líp thµnh hai nhãm thùc hiÖn vµ tr¶ lêi: a. Trång trät ? Quan s¸t H8.1 vµ H8.2 kÕt hîp víi néi dung SGK h·y cho biÕt: ? Lo¹i c©y trång chñ yÕu ë khu vùc §«ng ¸, §«ng Nam ¸ vµ Nam ¸ lµ g×? ? ë Ch©u ¸ cã nh÷ng níc nµo cã s¶n lîng g¹o lín? S¶n lîng lóa g¹o chiÕm bao nhiªu % so víi thÕ giíi? Gi¶i thÝch t¹i sao lóa g¹o ph¸t triÓn m¹nh ë Ch©u ¸? ? C¸c c©y trång kh¸c ë Ch©u ¸ ph¸t triÓn ntn?T¹i sao * C©y l¬ng thùc Ch©u ¸ l¹i thÝch hîp cho viÖc ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y + Lóa g¹o: c©y quan träng trồng đó? nhÊt, trång chñ yÕu ë c¸c + Các loại cây trồng chủ yếu là: lúa gạo, lúa mì, đồng bằng phù sa, sản lợng ng«, chÌ, b«ng, cµ phª, cao su, dõa, cä dÇu… chiÕm 93% thÕ giíi + Lo¹i c©y trång chñ yÕu ë khu vùc §«ng ¸, §«ng + Lóa m×, ng«: tr«ng nhiÒu ë Nam ¸ vµ Nam ¸ lµ: lóa g¹o vµ c©y c«ng nghiÖp vïng cao vµ nh÷ng n¬i cã khÝ nhiệt đới vì ở đây có khí hậu ẩm rất thuận lợi cho hậu khô chiếm 39% sản lợng c©y lóa ph¸t triÓn. lóa m× thÕ giíi + Níc cã s¶n lîng lóa g¹o lín nhÊt lµ: TQ ; Ên §é ; In-đô-nê-xi-a ; Việt Nam. + S¶n lîng lóa g¹o cña Ch©u ¸ chiÕm 93% s¶n lîng lóa gạo thế giới.Trung Quốc và ấn Độ là hai nớc đông dân nhÊt thÕ giíi tríc ®©y thêng xuyªn thiÕu hôt l¬ng thùc.

(29) nay đã đủ ăn thậm chí là còn xuất khẩu. + Lúa mì, ngô chủ yếu đợc trông ở vùng đồi núi và cao nguyªn Ng« trång ë §«ng ¸, §«ng Nam ¸ vµ Nam ¸ Lúa mì đợc trồng ở Tây á và Tây Nam á ? Quan sát lợc đồ hãy xác định các vật nuôi của Châu á?Chúng phân bố ra sao?Em có đánh giá gì về ngµnh ch¨n nu«i ë ®©y? + Ch¨n nu«i ph¸t triÓn cha t¬ng xøng víi trång trät. GV: N«ng nghiÖp cña Ch©u ¸ cã nhiÒu tiÕn bé vît bËc do ¸p dông c«ng nghÖ sinh häc ®a m¸y mãc, ph©n bãn vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.VËy c«ng nghiÖp cña Ch©u ¸ ph¸t triÓn ntn? H§2: Nhãm Ph©n nhãm ch½n - lÎ + Nhãm lÎ: Dùa vµ b¶ng 8.1 SGK h·y cho biÕt ? Nh÷ng níc nµo khai th¸c than vµ dÇu má nhiÒu nhÊt? ? Nh÷ng níc nµo sö dông c¸c s¶n phÈm khai th¸c chủ yếu để xuất khẩu? + Nhãm ch½n: ? Dựa vào bản đồ kinh tế xã hội Châu á, kết hợp nội dung SGK h·y ? §äc tªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÝnh cña Ch©u ¸? ? Cho biÕt nh÷ng níc nµo cã ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhÊt? ? Nhận xét về trình độ phát triển CN giữa các quốc gia? + Khai thác than phát triển ở: TQ, In-đô-nê-xi-a, ấn Độ + DÇu má ë ¶ RËp Xª ót vµ C« oÐt. + Những nớc dùng sản phẩm khai thác chủ yếu để xuất khẩu là: ả Rập Xê út, In-đô-nê-xi-a, Cô oét. -> Nh÷ng níc cã nÒ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh: NhËt B¶n, Hµn Quèc, Trung Quèc, Sin-ga-po.. * C©y c«ng nghiÖp: chÌ, cµ phª, cao su, b«ng, dõa, cä dÇu. b. Ch¨n nu«i -Lợn nuôi nhiều ở đồng bằng §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸. -Tr©u bß ë vïng cao. -Cõu ë khu vùc Trung ¸ vµ T©y Nam ¸. -TuÇn léc ë B¾c ¸.. 2. C«ng nghiÖp. -Phát triển cha đều, có nhiều ngµnh s¶n xuÊt. -Khai kho¸ng vµ ph¸t triÓn hµng tiªu dïng ph¸t triÓn ë nhiÒu níc. -C¸c ngµnh luyÖn kim, c¬ khÝ ? T¹i sao Ch©u ¸ l¹i u tiªn ph¸t triÓn CN? chÕ t¹o, ®iÖn tö ph¸t triÓn m¹nh + Bởi vì hầu hết các nớc Châu á đều là những nớc ở NB, TQ, HQ, ÂĐ. ®ang ph¸t triÓn -Nh÷ng níc c«ng nghiÖp ph¸t GV: Dịch vụ bao gồm những ngành nào: trao đổi hàng triển nh:Nhật Bản, Sin-ga-po, hoá, đa vật liệu, nhiên liệu vào để sản xuất, lấy hàng hoá Hàn Quốc. ®a vµo thÞ trêng….C¸c níc Ch©u ¸ l¹i ®ang cã nhiÒu.

(30) chuyÓn biÕn vÒ kinh tÕ,v¨n ho¸, x· héi. VËy ngµnh dÞch vô cña ch©u lôc nµy ph¸t triÓn ra sao? H§3: C¸ nh©n ? Dùa vµo b¶ng 7.2/22 kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc đã học hãy cho biết - Tªn hai níc cã tØ träng gi¸ trÞ dÞch vô trong c¬ cÊu GDP cao nhÊt?TØ träng lµ bao nhiªu? - Mèi quan hÖ gi÷a tØ träng gi¸ trÞ dÞch vô trong c¬ cÊu GDP c¶u c¸c níc trong b¶ng? + Cµng nh÷ng níc cã thu nhËp cao tØ träng ngµnh dÞch vô trong c¬ cÊu GDP cµng lín. 3. DÞch vô + Ngµy cµng ph¸t triÓn + Nh÷ng quèc gia cã ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn cao: NhËt B¶n, Hµn Quèc, Sin-ga-po.. 4.Cñng cè ? Những thành tựu về nông nghiệp của các nớc Châu á đợc biểu hiện ntn? ? Dùa vµo §KTN nµo mét sè níc T©y Nam ¸ l¹i trë thµnh nh÷ng níc cã thu nhËp cao? 5.Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 3 T28 + §äc tríc bµi 9 V.Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................ ..................................................................................................................... ............................................................................................................................ Ngµy so¹n: TiÕt 12 Ngµy d¹y:. Bµi 9: Khu vùc T©y Nam ¸ I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc: + Xác định trên bản đồ khu vực Tây Nam á, các quốc gia trong khu vực và các miền địa hình của Tây Nam á. + Hiểu và trình bày đợc những nét nổi bật về tự nhiên và TNTN của khu vực Tây Nam á: địa hình chủ yếu là núi và cao nguyên quanh năm chịu ảnh hởng của khối khí chí tuyến lục địa khô, có trữ lợng dầu mỏ và khí đốt đứng đầu thế giới. + Thấy đợc sự thay đổi bộ mặt kimh tế, văn hoá, xã hội của Tây Nam á so với trớc ®©y. 2)KÜ n¨ng: + Có kĩ năng phân tích bản đồ lợc đồ. 3)Thái độ: + HS ham mª nghiªn cøu thÕ giíi. II. ChuÈn bÞ.

(31) GV: Bản đồ tự nhiên, kinh tế, chính trị Tây Nam á. - Bản đồ Tây Nam á - Một số tranh ảnh về hoạt động khai thác dầu. HS: SGK + Tập bản đồ III. Ph¬ng ph¸p: + Giảng giải, nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò ? Trình bày những đặc điểm và những thành tựu trong sản xuất nông nghiệp của Châu ¸? ? Ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô cña Ch©u ¸ ph¸t triÓn ntn trong giai ®o¹n hiÖn nay? 3.Bµi míi GV: Khu vực Tây á vẫn đợc coi là điểm nóng của thế giới, là nơi từ xa đến nay cha mấy khi ngừng tiếng sung ? Vì sao lại nh vậy? Tây Nam á có những đặc điểm gì về tự nhiªn vµ kinh tÕ x· héi .Bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. H§1: C¶ líp. 1. Vị trí địa lí ? Quan sat H9.1 và bản đồ tự nhiên hãy xác định vị trí địa lí của Châu á theo dàn ý sau - Nằm giữa các vĩ độ bao nhiêu? - Gi¸p víi nh÷ng biÓn, vÞnh, khu vùc nµo cña ch©u - N»m trong kho¶ng tõ 180B lôc? ->420B, cã vÞ trÝ chiÕn lîc quan - T¹i sao nãi T©y Nam ¸ cã vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng. träng? + HS tự mô tả vị trí địa lí của khu vực qua kênh hình SGK và bản đồ. + Khu vực này có vị trí quan trọng vì: kênh đào Xuyª -> §TD -> §TH <->biÓn §á <-> ¢§D -> đó là con đờng giao thông ngắn nhất từ Châu Âu sang Ch©u ¸ vµ ngîc l¹i. GV: Với vị trí địa lí đó Tây Nam á nằm trong môi trờng thiên nhiên nào?Môi trờng tự nhiên đó có đặc điểm gì? H§2: Nhãm 2. §Æc ®iÓm tù nhiªn * Nhãm Ch½n: ? Dựa vào H9.1 kết hợp với bản đồ tự nhiên hãy - Tây Nam á có nhiều núi và cho biÕt cao nguyªn. - NÕu ®i tõ TB -> §N khu vùc T©y Nam ¸ cã mÊy - Ýt s«ng ngßi, lín nhÊt lµ hai miền địa hình?Dạng địa hình nào chiếm S lớn sông Ti-grơ và Ơ-phơ-rát. nhÊt? - Kho¸ng s¶n quan träng nhÊt.

(32) - Tªn c¸c con s«ng lín? - T©y Nam ¸ cã kho¸ng s¶n g×?TËp trung chñ yÕu ë ®©u? * Nhãm lÎ: ? Dùa vµo H9.2 vµ 2.1 kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thức đã học hãy cho biết - Tây Nam á nằm trong đới khí hậu nào?Mỗi đới cã nh÷ng kiÓu khÝ hËu g×? KiÓu khÝ hËu nµo chiÕm S lín nhÊt ?T¹i sao? + Nằm trong đới khí hậu nhiệt đới khô. GV: TNA cã vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng, lµ n¬i giao lu của nhiều nền văn minh cổ đại với khí hậu khô hạn, nhiều dầu mỏ, khí đốt.TNA tận dụng những thuận lợi khắc phục những khó khăn để phát triển kinh tế, ổn định tình hình chính trị xã héi ë c¸c quèc gia. H§3: C¶ líp ? Dùa vµo H9.3 vµ néi dung SGK h·y -§äc tªn c¸c quèc gia ë khu vùc TNA? - Cho biÕt quèc gia nµo cã S lín nhÊt vµ nhá nhÊt? - Dân c TNA có đặc điểm gì, sông tập trung chủ yÕu ë ®©u? T¹i sao? ? Dựa vào bản đồ kinh tế Châu á H9.2,9.4 và kiến thức đã học hãy cho biết. là: dầu mỏ và khí đốt với trữ lợng lớn tập trung ở đồng bằng lỡng hà và quanh vịnh Péc-Xích. - Nằm trong đới khí hậu nhiệt đới khô có khí hậu rất khô hạn.. 3. §Æc ®iÓm d©n c kinh tÕ chÝnh trÞ. -Lµ c¸i n«i cña nhiÒu nÒn v¨n minh cổ đại thế giới. - D©n c chñ yÕu lµ nguêi ¶ RËp theo đạo Hồi sông tập trung chủ yÕu ë c¸c vïng ven biÓn n¬i cã đủ các nguồn nớc ngọt. - TØ lÖ d©n thµnh thÞ cao. - Kinh tÕ chñ yÕu lµ khai th¸c dÇu má: chiÕm 1/3 s¶n lîng dÇu má cña thÕ giíi, chÕ biÕn xuÊt - Trớc đây kinh tế TNA có đặc điểm gì? khÈu dÇu má. - Ngµy nay ngµnh kinh tÕ nµo cña TNA ph¸t triÓn - C¸c quèc gia khai th¸c vµ xuÊt m¹nh nhÊt?T¹i sao? khÈu dÇu má lín: ¶ RËp Xª ót, I - KÓ tªn s¶n phÈm xuÊt khÈu quan träng nhÊt cña ran, I r¾c, C« oÐt. TNA? Sản phẩm đó xuất sang những quốc gia - Chính trị không ổn định. ch©u lôc nµo? - T¹i sao t×nh h×nh chÝnh trÞ khu vùc TNA lu«n bÊt ổn? Điều đó ảnh hởnh gì đến sự phát triển kinh tế x· héi? 4. Cñng cè ? Vị trí của khu vực TNA có đặc điểm gì?.

(33) ? TNA có loại khoáng sản nào lớn nhất, trữ lợng ra sao?Với trữ lợng khoáng sản đó có ảnh hởng ntn đến sự phát triển kinh tế của khu vực? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 3 + §äc tríc bµi 10 V.Rót kinh nghiÖm: ............................................................................................................................ ..................................................................................................................... ............................................................................................................................ ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 13. Bµi 10: §iÒu kiÖn tù nhiªn khu vùc Nam ¸ I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc: + Xác định đợc trên bản đồ vị trí địa lí của khu vực Nam á, các miền địa hình chÝnh vµ c¸c quèc gia trong khu vùc. + Hiểu và trình bày đợc đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và cảnh quan tự nhiªn cña khu vùc Nam ¸. + Phân tích đợc ảnh hởng của vị trí địa lí, địa hình đối với khí hậu, đặc biệt là của địa hình đối với sự phân bố lợng mua trong khu vực. + Biết đợc nhịp điệu hoạt động của gió mùa ảnh hởng rất lớn đến sản xuất sinh ho¹t cña c d©n Nam ¸. 2)KÜ n¨ng:.

(34) + Rèn kĩ năng nhận biết phân tích các yếu tố tự nhiên trên bản đồ, rút ra mối quan hÖ h÷u c¬ gi÷a chóng. 3)Thái độ + Häc sinh t×m hiÓu thÕ giíi vµ yªu mÕn m«n khoa häc. II. ChuÈn bÞ GV: - Bản đồ tự nhiên khu vực Nam á. - Mét sè tranh ¶nh vÒ c¶nh quan tù nhiªn khu vùc Nam ¸. - Lợc đồ phân bố ma khu vực Nam á. HS: - SGK + Tập bản đồ III.Ph¬ng ph¸p: + Giảng giải, đàm thoại, thảo luận nhóm IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµI cò ? Hãy mô tả vị trí địa lí của khu vực Tây Nam á?Khu vực này có những đặc điểm gì về địa hình khí hậu? ? T×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ cña khu vùc T©y Nam ¸ cã nh÷ng nÕt næi bËt g×? C. Bµi míi GV: Châu á có hai loại khí hậu phổ biến là lục địa và gió mùa.Vậy khí hậu gió mùa có đặc điểm gì bài học hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu một khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa điển hình là khu vực Nam á. H§1: C¸ nh©n ? Quan sát H10.1 kết hợp với tập bản đồ thế giới xác định và mô tả vị trí địa lí khu vực Nam á? ? Nam á nằm giữa những vĩ độ nào? Giáp với các biển và đại dơng nào? ? Tªn c¸c quèc gia trong khu vùc? Níc nµo cã S lín nhÊt?Níc nµo n»m trªn d·y Hi-ma-lay-a? Níc nµo n»m ngoµi biÓn kh¬i? ? Vị trí địa lí có ảnh hởng gì đến khí hậu khu vực? + C¸c quèc gia thuéc khu vùc Nam ¸ Pa-ki-xtan Nª-pan Bu-tan B¨ng-la-®Ðt Ên §é + N»m trªn d·y Hi-ma-lay-a lµ Nª-pan vµ Bu tan + N»m ngoµi biÓn kh¬I lµ Xri-lan-ca vµ Man-®i-v¬. -> Nằm hoàn toàn trong đới nhiệt đới.. 1. Vị trí địa lí - N»m trong kho¶ng 90B -> 370 13’ B, víi 3 phÝa gi¸p biển và đại dơng..

(35) H§2: C¸ nh©n/cÆp ? Dựa vào H10.1 kết hợp với bản đồ tự nhiên và nội dung SGK h·y cho biÕt - NÕu ®i tõ B -> N ë khu vùc Nam ¸ cã mÊy miÒn địa hình? + Ta nhận thấy từ B -> N có ba miền địa hình rõ rệt.Vậy từng miền địa hình có đặc điểm gì? GV: Vậy với đặc điểm địa hình nh vậy khí hậu ở khu vực này có đặc điểm gì?. - §Þa h×nh cã 3 miÒn râ rÖt + Phía Bắc là dãy Hi-malay-a hùng vĩ cao và đồ sộ nhÊt thÕ giíi. + ở giữa là đồng bằng ấn H»ng réng kÐo dµi h¬n 3000 km + PhÝa Nam lµ s¬n nguyªn Đê can đợc nâng cao bởi hai d·y G¸t §«ng vµ G¸t T©y. H§3: Nhãm/cÆp 2. KhÝ hËu, s«ng ngßi vµ Quan s¸t H2.1;10.1 vµ 10.2 kÕt hîp néi dung SGK c¶nh quan tù nhiªn h·y cho biÕt - Nam á nằm trong khu vực có khí hậu gì?Nêu đặc điểm của khí hậu đó? - Nêu nhận xét về sự phân bố nhiệt độ và lợng ma cña khu vùc vµ gi¶I thÝch? - Khí hậu có ảnh hởng gì đế nhịp điệu sản xuất và c d©n Nam ¸? - KhÝ hËu: + Khu vùc n»m ë vµnh ®ai nãng -> ¶nh hëng cña + §¹i bé phËn cã khÝ hËu gió mùa -> khí hậu nhiệt đới gió mùa. nhiệt đới gió mùa, là một + Mùa đông từ T3 -> T10 hơi lạnh và khô. trong nh÷ng khu vùc cã l+ Mïa h¹ tõ T2 -> T9 cã giã tù nhiªn thæi tõ ¢§D îng ma nhiÒu nhÊt thÕ giíi. đến mang theo ma. + Trªn c¸c vïng nói cao khÝ + Có lợng ma trung bình rất lớn: phía nam Hi-ma- hậu có sự phân hoá theo độ lay-a, đồng băng sông Hằng, phía tây dãy Gát Tây. cao rất phức tạp. + GV: Dãy Hi-ma-lay-a đợc coi là bức tờng rào cản - Địa hình có sự ảnh hởng gió tự nhiên thổi từ biển vào vào khu vực trung á nó lớn đến sự phân bố ma. trót hÕt ma ë sên Nam -> lîng ma rÊt lín trung b×nh tõu 2000 -> 3000 mm. + §ång b»ng Ên - H»ng còng lµ hµnh lang høng giã tù nhiªn thæi vµo, mÆt kh¸c khu vùc l¹i chÞu ¶nh hëng cña cao ¸p chÝ tuyÕn. + Nhịp điệu gió mùa quyết định nhịp điệu sinh hoạt vµ s¶n xuÊt cña c d©n n¬i ®©y. H§4: C¸ nh©n ? Dùa vµo H10.1;10.3 vµ 10.4 h·y - §äc tªn c¸c con s«ng lín ë khu vùc Nam ¸? - Cã nhiÒu s«ng lín: s«ng - Nam ¸ cã nh÷ng c¶nh quan tù nhiªn nµo lµ phæ Ên, s«ng H»ng, s«ng Bea-.

(36) biÕn? - Tìm vị trí của H10.3 và 10.4 trên lợc đồ SGK? GV: C«ng viÖc trång trät vµ sinh ho¹t cña ngêi d©n ë khu vùc nµy tríc ®©y phô thuéc chÆt chÏ vµo giã mùa Tây Nam nhng ngày nay họ đã biết làm các công trình thuỷ lợi, kênh đào, hồ chứa nớc để giảm bít phÇn nµo sù lÖ thuéc vµn tù nhiªn. ma-pót.. - C¶nh quan tù nhiªn ®a d¹ng, chñ yÕu lµ rõng nhiÖt đới và xa van.. 4. Cñng cè ? Nam á có mấy miền địa hình? Nêu rõ đặc điểm của từng miền? ? Giải thích nguyên nhân dẫn đế sự phân bố ma không đồng đều ở khu vực Nam á? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp + ChuÈn bÞ bµi 11 V.Rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 14. Bài 11: Dân c và đặc điểm kinh tế khu vực Nam ¸ I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc: + Thấy đợc Nam á là khu vực tập trung dân c đông đúc, có mật độ dân số cao nhất thế giới.Dân c Nam á chủ yếu theo ấn độ giáo, Hồi giáo.Tôn giáo có ảnh hởng lớn đến sự phát triển kinh tế xã hội ở khu vực Nam á. + Nắm đợc Nam á có kinh tế đang phát triển trong đó ấn Độ có nền kinh tế ph¸t triÓn nhÊt. 2)KÜ n¨ng: + Rèn kĩ năng phân tích lợc đồ phân bố dân c, bảng số liệu, ảnh địa lí. 3)Thái độ: + Häc sinh t×m hiÓu thÕ giíi vµ yªu mÕn m«n khoa häc. II. ChuÈn bÞ GV: Bản đồ khu vực Nam á.

(37) + Bản đồ dân c, kinh tế Nam á. + Một số hình ảnh về tôn giáo, hoạt động kinh tế ở một số nớc khu vùc Nam ¸. HS: SGK + Tập bản đồ III.Ph¬ng ph¸p: + Giảng giải, đàm thoại. IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò ? Trình bày đặc điểm vị trí địa hình khu vực Nam á? ? Khí hậu, sông ngòi cũng nh cảnh quan khu vức Nam á có đặc điểm gì? 3. Bµi míi GV: Nam á là cái nôi của nền văn minh cổ đại, một trong những khu vực đông dân nhất thế giới, dân c chủ yếu theo ấn độ giáo và Hồi giáo.Mặc dù rất giàu TNTN nhng do bị thực dân Anh đô hộ gần 200 năm đã kìm hãm sự phát triển kinh tế ở nơi ®©y. H§1: C¸ nh©n 1.D©n c ? Quan s¸t H11.1 kÕt hîp néi dung SGK vµ nh÷ng kiến thức đã học hãy ? So sánh số dân, mật độ dân số giữa các khu vực của Châu á.Nêu nhận xét về dân số và mật độ dân số khu - Nam á là một trong hai vùc Nam ¸? khu vực đông dân nhất + Số dân đông nhất: khu vực Đông á và Nam á. Ch©u ¸. Lµ khu vùc cã + Mật độ dân số cao nhất: Nam á. mật độ dân số đông nhất -> Nam á có số dân đông nhất châu lục và mật độ dân châu lục. sè cao nhÊt ch©u lôc. ? Cho biÕt d©n c Ch©u ¸ tËp trung ë nh÷ng khu vùc nµo?T¹i sao? ? KÓ tªn c¸c t«n gi¸o lín ë Nam ¸? - Dân c tập trung đông + Dân c tập trung đông đúc ở đồng bằng ấn - Hằng, đúc tại các đông bằng và ven biÓn phÝa T©y, Nam, §«ng (Ên §é) -> N¬i cã l- c¸c khu vùc cã lîng ma îng ma cao vµ cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi. lín. + Có nhiều siêu đô thị tập trung chủ yếu ở ấn Độ (Ca-ra-si, Mum-bai, Niu-đê-li, Côn-cat-ta ) - D©n c chñ yÕu theo Ên GV: Khu vùc Nam ¸ cã tµi nguyªn giµu cã, d©n c §é gi¸o vµ Håi gi¸o. đông đúc. Vậy kinh tế xã hội có phát triển không ? T¹i sao? H§2: Nhãm 2. §Æc ®iÓm kinh tÕ x· ? Dựa vào H8.1/25 kết hợp với những kiến thức đã hội häc h·y cho biÕt.

(38) ? Những thuận lợi, khó khăn đối với sự phát triển kinh tÕ x· héi Nam ¸? Khã kh¨n lín nhÊt ? ? Ngµnh kinh tÕ chñ yÕu cña Nam ¸ lµ g×?Tªn c¸c s¶n phÈm cña ngµnh? + Thuận lợi: Có đồng bằng ấn - Hằng rộng lớn, hai hÖ thèng s«ng lín, s¬n nguyªn §ª-can kh¸ b»ng phẳng, có khí hậu nhiệt đới gió mùa, dân đông. + Khã kh¨n: + Mïa kh« kÐo dµi, s¶n xuÊt cña ngêi d©n cßn phô thuéc nhiÒu vµo thiªn nhiªn. + Bị thực dân Anh đô hộ gần 200 năm kìm hãm sự PT kinh tÕ, m©u thuÉn s¾c téc, t«n gi¸o. + Kinh tÕ: N«ng nghiÖp vÉn gi÷ vai trß chÝnh trong kinh tÕ, diÖn tÝch trång c©y l¬ng thùc vÉn cßn Ýt, trång nhiÒu: b«ng, cao su, chÌ, ch¨n nu«i tr©u bß, cõu lÊy s÷a H§3: C¸ nh©n/cÆp ? Dựa vào bảng 11.2 và H8.1 kết hợp kiến thức đã häc h·y: ? NhËn xÐt sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ cña Ên §é tõ 1995 - 2001? ? Cho biết sự chuyển dịch đó phản ánh xu thế PT kinh tÕ ntn? T¹i sao? + Hớng chuyển dịch các ngành kinh tế của ấn Độ đó là : Giảm giá trị tơng đối của các ngành nông nghiệp t¨ng gi¸ trÞ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp dÞch vô. + Sự chuyển dịch đó là tất yếu nó phản ánh quá trình PT kinh tế đất nớc theo hơng CN hoá và HĐ hoá. ? KÓ tªn c¸c ngµnh CN, c¸c trung t©m CN, s¶n phÈm n«ng nghiÖp chñ yÕu ë Ên §é? + C¸c ngµnh CN: n¨ng lîng, luyÖn kim, c¬ khÝ chÕ t¹o, vËt liÖu x©y dùng. + Các trung tâm CN: Niu-đê-li, Mum-bai, Côn-cat-ta. + PT các ngành CN đòi hỏi công nghệ cao, tinh vi: điện tử, máy tính ( sản lơng CN đứng thứ 10 thế giới) ? Tại sao vẫn đảm bảo lơng thục thực phẩm cho hơn mét tØ d©n? + Nông nghiệp đã đạt đợc những thành tựu to lớn nhờ cuéc “c¸ch m¹ng xanh” vµ “c¸ch m¹ng tr¾ng” Ên §é đã giải quyết đợc nạn đói kinh niên xa kia.Cuộc cách. - C¸c níc trong khu vùc cã nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn chñ yÕu lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.. - Ên §é cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhÊt khu vùc Nam ¸.. - C«ng nghiÖp: nhiÒu ngành đặc biệt công nghiÖp cao: ®iÖn tö, m¸y.

(39) m¹ng xanh tiÕn hµnh trong trång trät lµm t¨ng s¶n l- tÝnh…. îng l¬ng thùc.Cuéc c¸ch m¹ng tr¾ng tËp trung vµo - N«ng nghiÖp: lóa, m×, ch¨n nu«i lµm t¨ng s¶n lîng s÷a.VËy nªn Ên §é ng«, b«ng, ch¨n nu«i bß, không những cung cấp đủ nhu cầu lơng thực thực cừu… phẩm cho ngời dân mà còn d thừa để xuất khẩu. - DÞch vô : kh¸ ph¸t triÓn. 4. Cñng cè ? Căn cứ vào H11.1 em có nhận xét gì về sự phân bố dân c không đều ở khu vực Nam ¸? ? C¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, dÞch vô ë Ên §é ph¸t triÓn ntn? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1,3 + §äc tríc bµi 12 V.Rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................ Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 17. Bµi 12: §Æc ®iÓm tù nhiªn khu vùc §«ng ¸ I. Môc tiªu 1- KiÕn thøc : + Xác định đợc vị trí địa lí các quốc gia và vùng lãnh thổ thuộc khu vực Đông ¸. + Hiểu và trinh bày đợc đặc điểm địa hình, khí hậu, sông ngòi và cảnh quan của khu vùc. 2-KÜ n¨ng : + Nâng cao kĩ năng đọc, phân tích bản đồ và một số ảnh địa lí. 3- Thái độ : - GD lßnyªu thiªn nhiªn II. ChuÈn bÞ GV: Bản đồ tự nhiên Châu á - Tập bản đồ thế giới và các châu lục. - Mét sè tranh ¶nh vÒ nói non hïng vÜ, c¶nh quan hoang m¹c, đồng bằng Trung Hoa. HS: SGK + Tập bản đồ.

(40) III. Ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò ? Dân c Nam á có đặc điểm gì? Hãy kể tên các quốc gia thuộc khu vực Nam á? Giải thích tại sao khu vức Nam á lại có sự phân bố dân c không đều? 3. Bµi míi GV: §«ng ¸ lµ mét khu vùc réng lín n»m tiÕp gi¸p víi TBD cã §KTN rÊt ®a dạng . Đây là khu vực đợc con ngời khai thác lâu đời nên cảnh quan tự nhiên bị biến đổi sâu sắc. Bài học hôm nay chúng ta cùng nghiên cứu. H§1: 1. Vị trí địa lí và phạm vi ? Quan s¸t H12.1 vµ néi dung SGK h·y cho biÕt; khu vùc §«ng ¸. ? Khu vực Đông á nằm giữa các vĩ độ bao nhiêu? Bao gåm nh÷ng quèc gia nµo vµ vïng l·nh thæ nµo? ? C¸c quèc gia vµ vïng l·nh thæ cña §«ng ¸ tiÕp gi¸p víi c¸c biÓn nµo? C¸c khu vùc nµo? + Đông á nằm trong khoảng 20 độ Bắc -> 45 độ - Khu vực Đông á gồm hai B¾c. bộ phận đất liền và hải đảo. + Bao gåm 4 quèc gia: TQ, NB, CHDCND TriÒu - Bao gåm c¸c quèc gia: TQ, Tiªn, Hµn Quèc vµ mét vïng l·nh thæ lµ §µi Loan NB, CH§CN TriÒu Tiªn, đợc chia làm hai bộ phận phần đất liền và phần hải Hàn Quốc và một vùng lãnh đảo. thổ đó là Đài Loan. + PhÝa B¾c cña khu vùc gi¸p víi M«ng Cæ vµ liªn bang Nga, phÝa T©y lµ T©y ¸, phÝa Nam lµ Nam ¸ vµ §«ng Nam ¸, phÝa §«ng gi¸p biÓn §«ng, biÓn Hoa Đông, Hoàng Hải ; biển ND và đại dơng TBD. GV: Đông á có kích thớc rộng lớn có cả đất liền và hải đảo . Vậy thiên nhiên khu vực này có đặc 2. Đặc điểm tự nhiên ®iÓm g×? H§2: Nhãm a. §Þa h×nh, s«ng ngßi ? Quan sát H12.1 kết hợp bản đồ tự nhiên khu vực Đông á hãy xác định ? Nghiên cứu địa hình và sông ngòi phần đất liền: - Phần đất liền: + Đọc tên các dãy núi, sơn nguyên bồn địa và + Địa hình: các đồng bằng lớn? - PhÝa T©y: nói, s¬n +Đặc điểm từng dạng địa hình?Dạng nào chiếm nguyên cao, hiểm trở và các diÖn tÝch chñ yÕu? ë ®©u? bồn địa rộng..

(41) + Tên các con sông lớn, nơi bắt nguồn, đặc điểm chế độ nớc? - Các dãy núi: dãy đại Hng An, dãy Thiên Sơn, C«n Lu©n, T©n LÜnh. - S¬n nguyªn : T©y T¹ng, CN Hoµng Thæ - Bồn địa: Duy Ngô Nhĩ, Ta-rim, Tứ Xuyên. - §ång b»ng: Tïng Hoa, Hoa B¾c, Hoa Trung, Nam Ninh. -> Nh vËy phÇn nói cao hiÓm trë xen lÉn SN, CN và bồn địa nằm ở phía Tây bằng phẳng xen lẫn đồi núi và đồng bằng phía Đông TQ và bán đảo Triều Tiªn. - C¸c con s«ng lín: A mua b¾t nguån tõ d·y §¹i Hng An đổ ra TBD ? - S«ng Hoµng Hµ vµ Trêng Giang b¾t nguån tõ sơn nguyên Tây Tạng và đổ ra biển Hoàng Hải và Hoa §«ng. GV: Hai con sông này chế độ nớc rất khác nhau mÆc dï cïng b¾t nguån tõ s¬n nguyªn T©y T¹ng và đổ ra TBD.Sông Hoàng Hà có chế độ nớc thất thêng v× nã ch¶y qua c¸c vïng khÝ hËu kh¸c nhau: thîng nguån khÝ hËu nói cao, trung lu khÝ hËu lôc địa khô hạn, hạ lu khí hậu cận nhiệt gió mùa.Mùa đông lợng nớc nhỏ, mùa hạ nớc rất lớn do băng trªn nói tan ra + ma. ë h¹ lu lîng níc lín (mïa lò có khi gấp 88 lần mùa hạ).Trong lịch sử đã có tới 7 trận lũ lớn, sông thay đổi dòng chảy gây tai hoạ khñng khiÕp cho con ngêi. Tr¸i l¹i s«ng Trêng Giang lại có chế độ nớc tơng đối điều hoà: mùa hạ là mùa lũ, mùa đông là mùa cạn. -> Thêi k× lò vµ kh« h¹n chªnh nhau 3 lÇn .V× vËy ngời ta đã so sánh Trờng Giang tựa nh một cô gái dÞu hiÒn cßn Hoµng Hµ nh mét bµ giµ cay nghiÖt. ? Nghiên cứu phần hải đảo theo dàn ý: - Tại sao phần hải đảo của Đông á thờng xuyên có động đất và núi lửa? - Các hoạt động đó diễn ra ntn? Có ảnh hởng gì đến địa hình? - Đặc điểm địa hình sông ngòi? + Lµ khu vùc n»m trong vµnh ®ai löa TBD thêng. - Phía Đông : đồi núi thấp xen các đồng bằng rộng lớn. + S«ng ngßi: gåm 3 s«ng lớn: A mua, Hoang Hà, Trờng Giang ; chế độ nớc theo mïa, lò lín vµo cuèi h¹ ®Çu thu.. - Phần hải đảo: + Nói trÎ thêng xuyªn cã động đất núi lửa + S«ng ngßi ng¾n vµ dèc..

(42) xuyên bị động đất và núi lửa vì do nằm trên khu vực bất ổn của vỏ trái đất bên cạnh những vực sâu cña TBD. + Các hoạt động đó diễn ra thờng xuyên, liên tục vµ m¹nh mÏ khiÕn cho hÇu hÕt c¸c nói coa cña Nhật Bản đều là núi lửa. + Núi lửa, động đất gây ảnh hởng lớn đến đời sèng cña con ngêi. + Sông ngòi ngắn dốc do đặc điểm của địa hình H§3: ? Quan sát H12.1 kết hợp với những kiến thức đã häc h·y nh¾c l¹i: ? Trong năm Đông á có mấy loại gió thổi qua?Hớng gió ảnh hởng đến thời tiết khí hậu nơi chúng ®i qua ntn? ? PhÇn phÝa §«ng vµ phÝa T©y §«ng ¸ thuéc kiÓu khí hậu gì?Nhắc lại đặc điểm từng kiểu khí hậu và giải thích sự khác nhau đó? ? T¬ng øng víi tõng kiÓu khÝ hËu lµ c¶nh quan g×? + Trong n¨m cã hai lo¹i giã chÝnh thêng xuyªn hoạt động: gió Tây Bắc từ lục địa thổi đến về mùa đông, gió Tây Nam từ đại dợng thổi vào về mùa hạ.Vậy nên phần đất liền mùa đông khô và lạnh riªng NhËt B¶n do thæi qua biÓn nªn nã vÉn mang theo ma.Mïa h¹ m¸t Èm ma nhiÒu. ? Gi¶i thÝch t¹i sao phÝa T©y cã c¶nh quan nh vËy? + Phía Tây phần đất liền( tây TQ) do vị trí nằm sâu trong nội địa gió từ biển thổi vào không vào sâu đợc do ảnh hớng của địa hình. b. KhÝ hËu. - PhÝa §«ng : giã mïa khÝ hËu Èm víi c¶nh quan rõng lµ chñ yÕu.. - PhÝa T©y: kh« h¹n víi c¶nh quan th¶o nguyªn kh« hoang m¹c vµ b¸n hoang m¹c.. 4. Cñng cè ? Hãy nêu đặc điểm khác nhau về địa hình giữa phần đất liền và hải đảo của khu vực Đông á? Đặc điểm địa hình này có ảnh hởng ntn đến khí hậu và cảnh quan của khu vực này? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Häc bµi vµ lµm bµi tËp 3 + Đọc bài đọc thêm V. Rót kinh nghiÖm ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………….

(43) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 15. ¤n tËp. I. Môc tiªu 1- KiÕn thøc : Sau bµi häc HS cÇn + Hiểu và trình bày đợc đặc điểm chính về kinh tế xã hội của các nớc châu á. + Thấy đợc sự khác nhau về thiên nhiên, dân c, kinh tế xã hội của các khu vực Tây Nam ¸, Nam ¸ vµ §«ng ¸. 2- KÜ n¨ng : + Củng cố kĩ năng phân tích các bản đồ, biểu đồ, bảng thống kê. + Phát triển khả năng tổng hợp, hệ thống hoá các kiến thức đã học, xác lập mối quan hệ giữa các yếu tố thiên nhiên và hoạt động sản xuất của con ngời. II. ChuÈn bÞ GV: Các bản đồ tự nhiên, dân c, kinh tế của các nớc Châu á. Các bản đồ Tây Nam á, Nam á, Đông á. HS: Theo yªu cÇu SGK III-Ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê «n tËp. 3.Bµi míi H§1: C¶ líp ? Quan sát lợc đồ tự nhiên hãy xác định vị trí địa lí của Châu á? Với vị trí địa lí đó nó có ảnh hởng gì đến ĐKTN, dân c xã hội của châu lục này? I. §iÒu kiÖn tù nhiªn, d©n c, x· héi Ch©u ¸. + Diện tích lãnh thổ rộng lớn, vị trí địa lí trải dài từ vùng cực Bắc đến xích đạo. + Địa hình phức tạp có nhiều núi, sơn nguyên cao đồ sộ, nhiều đồng bằng lớn. + Khí hậu có sự phân hoá đa dạng có đầy đủ các kiểu, các đới khí hậu trên trái đất..

(44) + Sông ngòi khá phát triển, chế độ nớc phức tạp đặc biệt là các khu vực Đông á, Nam ¸ vµ §«ng Nam ¸. + Cảnh quan đa dạng với nhiều đới và nhiều kiểu cảnh quan khác nhau. + Dân c đông, phân bố không đều, tốc độ gia tăng dân số nhanh, dân c gồm hai chñng téc chÝnh: ¥-r«-pª-«-Ýt vµ M«n-g«-«-Ýt. + Là nơi ra đời của nhiều tôn giáo lớn..

(45) II. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. ? Trình bày sơ lợc về lịch sử và đặc điểm phát triển kinh tế của các nớc Châu á? Nªu mét sè thµnh tùu næi bËt vÒ kinh tÕ cña c¸c níc ch©u ¸? 1. N«ng nghiÖp + Lóa g¹o lµ c©y n«ng nghiÖp quan träng chiÕm 93% s¶n lîng lóa g¹o thÕ giíi. + Lóa m×, ng« chiÕm 39% s¶n lîng lóa m× thÕ giíi. + Cây công nghiệp nhiệt đới quan trọng: cao su, dừa, cọ dầu, bông…. 2. C«ng nghiÖp + Có nhiều ngành đặc biệt là ngành khai khoáng và sản xuất hàng tiêu dùng khá ph¸t triÓn. + C¬ khÝ, luyÖn kim, c«ng nghiÖp ®iÖn tö cã mÆt ë nhiÒu níc. + Nh÷ng níc cã ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn: NB, Sin-ga-po, Hµn Quèc… 3. DÞch vô + Kh¸ ph¸t triÓn, nhiÒu níc cã ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn: Hµn Quèc, NhËt B¶n. ? Dựa vào các kiến thức đã học hãy hoàn thành bảng sau B¶ng mét sè vËt nu«i, c©y trång ë c¸c vïng khÝ hËu Vïng C©y trång chñ yÕu VËt nu«i chñ yÕu - KhÝ hËu l¹nh - TuÇn léc - KhÝ hËu giã mïa - Lóa g¹o, m×, ng«, b«ng, c©y CN nhiÖt - Lîn, tr©u bß đới. - Khí hậu lục địa - Lúa mì, bông, cây cọ dầu - Tr©u, bß, cõu H§3: Nhãm III. C¸c khu vùc Chia líp thµnh 3 nhãm + Nhãm 1: Tæng kÕt vÒ T©y Nam ¸ + Nhãm 2: …………..Nam ¸ + Nhãm 3:……………§«ng ¸ ? C¸c nhãm th¶o luËn nhãm, tr×nh bµy kÕt qu¶, hoµn thµnh vµo b¶ng thèng kª sau. Khu VÞ trÝ l·nh thæ §Æc ®iÓm TN §Æc ®iÓm d©n §Æc ®iÓm kinh tÕ vùc c x· héi T©y - N»m ë n¬i - §Þa h×nh: nói cao - Chñ yÕu lµ - Chñ yÕu lµ khai Nam ¸ qua l¹i gi÷a 3 nguyªn lµ chñ yÕu ngêi ¶ RËp th¸c vµ xuÊt ch©u lôc ¢u- - S«ng ngßi Ýt theo đạo Hồi khẩu dầu khí ¸-Phi. - KhÝ hËu kh« h¹n - Sèng r¶i r¸c - T×nh h×nh chÝnh - Cã vÞ trÝ - Giµu kho¸ng s¶n ë ven biÓn trị không ổn định chiến lợc đặc đặc biệt là dầu khí - Tỉ lệ dân biÖt quan träng thµnh thÞ cao Nam ¸. Nằm ở phía - Địa hình có 3 - Dân c đông, - Hầu. hÕt. lµ.

(46) Nam của châu miền rõ rệt: Bắc là mật độ cao nh÷ng níc ®ang lục mở rộng ra núi cao đồ sộ; giữa - Tôn giáo : phát triển chủ ¢§D là đồng bằng; phía ấn Độ giáo, yếu là sản xuất Nam lµ cao nguyªn Håi gi¸o, n«ng nghiÖp - Khí hậu nhiệt đới Phật giáo - Ên §é lµ níc giã mïa, lµ khu cã nÒn kinh tÕ vùc cã lîng ma lín ph¸t triÓn nhÊt nhÊt thÕ giíi khu vùc Đông á Có diện tích ĐKTN đa dạng, tự Dân c đông Là khu vực có lãnh thổ rộng nhiên lục địa khác đúc nhất là ở nền kinh tế phát lớn gồm hai bộ hảI đảo. phÝa §«ng. triÓn nhÊt khu phận đất liền vùc. và hảI đảo 4. Cñng cè ? Gi¶i thÝch vÒ sù ph©n bè n¬i trång lóa m×, lóa g¹o ë Ch©u ¸? ? Các ngành công nghiệp và dịch vụ của TQ và NB có đặc điểm gì? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + ¤n tËp phÇn Ch©u ¸ + ChuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt V. Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………….

(47) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 18. Bµi 13: T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë §«ng ¸. I. Môc tiªu 1-KiÕn thøc : Sau bµi häc HS cÇn + Thấy đợc Đông á là nơi đông dân nhất thế giới, có tốc độ tăng trởng kinh tế nhanh, chính trị xã hội ổn định. + Nắm đợc tình hình phát triển kinh tế của Nhật Bản và Trung Quốc. 2- KÜ n¨ng : + Có kĩ năng đọc và phân tích bảng số liệu và bản đồ. 3- Thái độ : + N©ng cao ý thøc häc tËp , híng nghiÖp cho häc sinh II. ChuÈn bÞ GV: Bản đồ Đông á - Mét sè b¶ng biÓu, tranh ¶nh vÒ §«ng ¸. HS: SGK + Tập bản đồ III-Ph¬ng ph¸p : + Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò ? Đông á bao gồm các quốc gí và vùng lãnh thổ nào? Em hãy nêu đặc điểm tự nhiên cña khu vùc? 3.Bµi míi H§1: C¸ nh©n 1. Khái quát về dân c và đặc ? Dùa vµo b¶ng sè liÖu 13.1 vµ H6.1 kÕt hîp ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ khu néi dung SGK h·y cho biÕt vùc §«ng ¸. -So s¸nh d©n sè cña Ch©u ¸ víi Ch©u ¢u, Ch©u Phi vµ Ch©u MÜ? - D©n c Ch©u ¸ tËp trung ë ®©u? Chñ yÕu gåm nh÷ng chñng téc nµo? - Khu vực Đông á rất đông dân. + Là khu vực có dân c tập trung đông đúc -> Dân c tập trung chủ yếu ở phía tập trung chủ yếu ở phía đông nơi có điều kiện Đông. khí hậu thuận lợi, nhiều đồng bằng lớn. H§2: Nhãm ? Quan s¸t b¶ng 13.2 kÕt hîp néi dung SGk vµ vèn hiÓu biÕt cña em h·y cho biÕt.

(48) - T×nh h×nh xuÊt khÈu cña mét sè níc §«ng Ê ntn? - Níc nµo cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu lín h¬n gi¸ trÞ nhËp khÈu ? T¹i sao? - §Æc ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ cña khu vùc §«ng ¸ trong thêi gian gÇn ®©y? + T×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu cña c¸c níc §«ng ¸ kh¸ nhén nhÞp vµ ph¸t triÓn -> Níc cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao lµ NhËt B¶n -> Níc cã gi¸ trÞ nhËp khÈu cao lµ TQ GV: Khu vùc §«ng ¸ cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh do c¸c quèc gia vµ vïng l·nh thæ có đờng lối chính sách phù hợp với tiềm năng của đất nớc, đóng góp không nhỏ vào bộ mặt knh tÕ x· héi chung cña khu vùc. H§3: C¸ nh©n/ cÆp ? Quan sát bảng 7.2 và bản đồ khu vực Đông á kết hợp nội dung SGK với những kiến thức đã häc h·y cho biÕt - C¬ cÊu gi¸ trÞ c¸c ngµnh kinh tÕ trong GDP cña NhËt B¶n ntn? - Trình độ phát triển kinh tế của Nhật Bản ra sao? - Tên các ngành CN đứng hàng đầu thế giới cña NhËt B¶n? GV: Nh häc phÇn tù nhiªn chóng ta nhËn thÊy NB vèn lµ mét níc nghÌo tµi nguyªn, §KTN lại khắc nghiệt, động đất núi lửa thờng xuyên x¶y ra -> ®i lªn tõ xuÊt phÊt ®iÓm thÊp.BÞ thÊt bại nặng nề sau thế chiến thứ 2, đất nớc bị tàn ph¸ nhng NB vÉn v¬n lªn lµ mét trong nh÷ng cêng quèc kinh tÕ thÕ giíi. H§2: C¸ nh©n ? Quan sát bảng 13.3, bản đồ Đông á và kết hîp néi dung SGK h·y cho biÕt - NhËn xÐt s¶n lîng l¬ng thùc vµ mét sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp cña TQ n¨m 2001? - Nªu c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÝnh cña TQ? - Nªu tªn c¸c thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ cña. - Ngµy nay kinh tÕ §«ng ¸ ph¸t triển nhanh và duy trì tộc độ t¨ng trëng cao.. 2. §Æc ®iÓm ph¸t triÓn cña mét sè quèc gia §«ng ¸. a. NhËt B¶n.. - Lµ cêng quèc kinh tÕ thø hai cña thÕ giíi. - NhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp đứng đầu thế giới, đặc biệt là nh÷ng ngµnh cã c«ng nghÖ cao.. b. Trung Quèc - Là quốc gia có tốc độ tăng trởng nhanh(7% hàng năm) - N«ng nghiÖp: s¶n xuÊt l¬ng thực đứng đầu thế giới, giải quyết vấn đề lơng thực cho hơn 1,2 tØ d©n. - C«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhiÒu.

(49) TQ vµ nguyªn nh©n cña nã?. ngành, đặc biệt là các ngành công nghiệp hiện đại.. 4. Cñng cè ? Dân c khu vực Đông á có đặc điểm gì? Kinh tế của các nớc Đông á thay đổi ntn trong thêi gian gÇn ®©y? ? Trình bày những thành tựu kinh tế của TQ? Vì sao TQ đạt đợc những thành tựu đó? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Học bài và làm bài tập trong tập lợc đồ. + §äc vµ chuÈn bÞ bµi «n tËp. V. Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n :. TiÕt 19.

(50) Ngµy gi¶ng :. BàI 14: Đông Nam á - Đất liền và hảI đảo I. Môc tiªu 1)KiÕn thøc : Sau bµi häc HS cÇn: - Hiểu đợc Đông Nam á gồm hai bộ phận: đất liền và đảo, có vị trí chiến lợc quan träng. - Nắm đợc đặc điểm tự nhiên của khu vực đông Nam á. 2) KÜ n¨ng - Có kĩ năng phân tích biểu đồ có mối liên hệ địa lí dể giải thích các đặc điểm tự nhiªn. 3)Thái độ : - Häc sinh ham muèn t×m hiÓu thÕ giíi II. ChuÈn bÞ GV: - Bản đồ tự nhiên Châu á và Đông Nam á. -Tranh ¶nh c¸c c¶nh quan tù nhiªn §«ng Nam ¸. HS: SGK + Tập bản đồ III.Ph¬ng ph¸p : - Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm IV. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò ? Trình bày đặc điểm dân c và đặc điểm phát triển kinh tế xã hội của các nớc thuộc khu vực đông á? ? Trình bày những thành tựu kinh tế của TQ? Vì sao TQ đạt đợc những thành tựu đó? 3.Bµi míi GV: Là một khu vực có nhiều đảo nhất châu lục.Vậy khu vực Đông Nam á gồm những bộ phận nào?Mỗi bộ phận có đặc điểm gì về địa hình, sông ngòi, khí hậu và c¶nh quan tù nhiªn? Bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu. H§1: C¸ nh©n 1. VÞ trÝ vµ giíi h¹n ? Dựa vào H1.2 và H14.1 bản đồ tự nhiên Châu á, kết hợp của khu vực Đông với kiến thức đã học hãy xác định vị trí và giới hạn khu vực Nam á. §«ng Nam ¸ theo dµn ý sau - §«ng Nam ¸ bao gåm nh÷ng bé phËn nµo?T¹i sao l¹i cã tªn nh vËy?M« t¶ l¹i vÞ trÝ cña khu vùc? + Gồm hai bộ phận: bán đảo Trung ấn và quần đảo Mã Lai. + Së dÜ nã cã tªn gäi nh vËy lµ v× - Phần đất liền nằm giữa ấn Độ và lục địaTrung Hoa.

(51) réng lín. - Phần hải đảo bao gồm toàn bộ quần đảo In-đô-nêxi-a, Phi-líp-pin, Ma-lai-xi-a có tên gọi chung là quần đảo Ma-lay-a ( M· Lai) ? Hãy xác định các cực Nam - Bắc - Đông - Tây của khu vùc? + Cực Bắc : 28,5 độ Bắc trên biên giới giữa Mi-an-ma và TQ + Cực Tây: 92 độ Đông gần bờ biển vịnh Ben gan trên biên giíi gi÷a Mi-an-ma vµ B¨ng la ®Ðt + Cực Nam: 10,5 độ Nam phía Tây đảo Ti mo + Cực đông : 140 độ Đông thuộc In-đô-nê-xi-a. ? Với vị trí ấy Đông Nam á là cầu nối giữa các đại dơng và ch©u lôc nµo? GV: Với vị trí từ 10,5 độ Nam -> 28 độ Bắc ĐNA thuộc kiểu môi trờng tự nhiên gì? Môi trờng tự nhiên này có đặc ®iÓm g×? H§2: Nhãm Nhãm lÎ ? Dùa vµo H1.2 vµ14.1 kÕt hîp víi néi dung SGK h·y cho biÕt - Bán đảo Trung ấn có mấy dạng địa hình?Dạng địa hình nào chiếm S lớn, phân bố các dạng địa hình ntn? Các hớng nói chÝnh cña khu vùc nµy lµ g×? - Quần đảo Mã Lai có dạng địa hình ntn? Tại sao khu vực này thờng xuyên có động đất và núi lửa? Nhãm ch½n: - Sông ngòi phần đất liền có đặc điểm gì, kể tên 5 con sông lớn của khu vực, nơi bắt nguồn, hớng chảy của sông, đổ ra vÞnh vµ biÓn nµo? - Sông ngòi của quần đảo Mã Lai có đặc điểm gì? + Địa hình phần đất liền chủ yếu S là đồi núi và cao nguyªn víi c¸c d·y nói ë VN ch¹y theo híng §T - NB, Lµo, Mi-an-ma, C¨m-pu-chia c¸c d·y nói theo híng B - N vµ § - T. + Thung lòng s«ng c¾t sÎ s©u vµo vïng nói t¹o cho c¸c cao nguyªn bÞ c¾t sÎ m¹nh. + Các đồng bằng phù sa châu thổ ở hạ lu sông và ven biển. + Trên quần đảo đặc biệt là ở In-đô-nê-xi-a có rất nhiều núi lửa: với hơn 500 núi lửa trong đó có 170 ngọn đang. - §«ng Nam ¸ gåm hai bé phËn + Phần đất liền: bán đảo Trung ấn + Phần hải đảo: gồm quần đảo Mã Lai.. - Lµ cÇu nèi gi÷a Ch©u ¸ víi Ch©u §¹i D¬ng, gi÷a ¢§D vµ TBD. 2. §Æc ®iÓm tù nhiªn a. §Þa h×nh. b. S«ng ngßi.

(52) hoạt động, riêng đảo Gia va có 126 ngọn núi xếp thành hàng dọc -> sở dĩ khu vực này có nhiều núi lửa và động đất là do nằm trên vùng vỏ trái đất không ổn định. Điển hình ở Phi-líp-pin ngày 15/7/1991 phía Bắc thủ đô Ma-ni-la núi lửa Pi-a-tu-bô hoạt động trở lại tung cột khói cao 40 km dung nham phun trµo trµn ngËp c¸c dßng s«ng, lµng m¹c, đồng ruộng, trong vài năm dung nham nguội dần bị phong hoá và trở thành đất trồng màu mỡ. H§3: C¸ nh©n/cÆp c. KhÝ hËu vµ c¶nh ? Dùa vµo H14.1 vµ 14.2 kÕt hîp néi dung SGK vµ kiÕn quan thức đã học hãy cho biết - Nhận xét biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của hai địa điểm Pa đăng và Y-an-gun.Cho biết mỗi biểu đồ thuộc kiểu khí hËu g×? - Tìm vị trí của các địa điểm đó trên bản đồ? - Mô tả các loại gió thổi vào mùa hạ và mùa đông ? Nơi xuÊt ph¸t vµ tÝnh chÊt? - Đặc điểm khí hậu ĐNA? Khí hậu có ảnh hởng gì đế chế độ nớc của sông ngòi? - Tơng ứng với các kiểu khí hậu đó là các kiểu rừng gì? + So sánh hai biểu đồ ta nhận thấy: Pa-đăng ma nhiều, đều quanh năm, nhiệt độ luôn trên 20 độ, sự chênh lệch nhiệt độ ít -> đặc điểm khí hậu vùng xích đạo. Y-an-gun: nhiệt độ có sự chênh lệch giữa tháng cao nhất và tháng thấp nhất từ 6 -7 độ, một năm có hai mùa : một mïa ma ( T6 -> T9) vµ mét mïa kh« (T10 -> T4) -> khÝ hậu mang đặc điểm nhiệt đới gió mùa. HS tõng nhãm tr×nh bµy GV + HS nhËn xÐt ChuÈn kiÕn thøc.

(53) §Æc ®iÓm §Þa h×nh. KhÝ hËu S«ng ngßi. C¶nh quan. Bán đảo Trung ấn - Chñ yÕu lµ nói, cao nguyªn, híng nói : B-N vµ TB- §N - BÞ chia c¾t m¹nh bëi c¸c thung lòng s«ng - §ång b»ng phï sa ë h¹ lu c¸c con s«ng lín vµ ven biÓn - Nhiệt đới gió mùa, mùa hạ chịu ảnh hởng của bão nhiệt đới - Gåm 5 s«ng lín b¾t nguån tõ vïng nói phÝa B¾c theo híng B - N, chÕ độ nớc của sông ngòi theo mùa Gồm: rừng nhiệt đới ; rừng tha rụng l¸ vµo mïa kh« ; xa van. Quần đảo Mã Lai - Chñ yÕu lµ nói, híng nói § T vµ §B - TN cã nhiÒu nói löa - §ång b»ng ven biÓn nhá hÑp. - Xích đạo nhiệt đới gió mùa, ¶nh hëng cña b·o vµo mïa h¹ - S«ng ng¾n, dèc - Chế độ nớc điều hoà do ma nhiÒu quanh n¨m - Rừng rậm nhiệt đới. 4. Cñng cè ? Trình bày đặc điểm địa hình ĐNA và ý nghĩa của các đồng bằng châu thổ khu vực nµy? ? Nêu đặc điểm gió mùa mùa hạ, gió mùa mùa đông?Vì sao lại có đặc điểm khác nhau nh vËy? ? Vì sao cảnh quan rừng nhiệt đới ẩm chiếm S đáng kể ở ĐNA? 5. Híng dÉn vÒ nhµ + Làm bài tập SGK, tập bản đồ bài 14 + §äc tríc bµi 15 V. Rót kinh nghiÖm ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 20 Đặc điểm dân c - xã hội đông nam á.

(54) I- Môc tiªu bµi häc 1. VÒ kiÕn thøc Sau bài học cần giúp học sinh nắm đợc - §Æc ®iÓm vÒ s©n sè vµ sù ph©n bè d©n c khu vùc §«ng Nam ¸ - Đặc điểm dân c gắn với đặc điểm kinh tế nông nghiệp, lúa nớc là cây nông nghiÖp chÝnh. - §Æc ®iÓm vÒ v¨n ho¸, tÝn ngìng, nh÷ng nÐt chung, riªng trong s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña ngêi d©n §«ng Nam ¸ 2. VÒ kü n¨ng - Rèn luyện cho học sinh kỹ năng đọc, phân tích bản đồ - Củng cố kỹ năng phân tích, so sánh, sử dụng số liệu địa lý 3. Thái độ - Gióp häc sinh yªu mÕn m«n häc h¬n, tÝch cùc t×m tßi nh÷ng kiÕn thøc cã liªn quan đến bộ môn hỗ trợ cho môn học. II- ChuÈn bÞ - Bản đồ phân bố dân c Châu á, khu vực Đông Nam á - Lợc đồ các nớc Đông Nam á III- ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV- TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Giới thiệu:Đông Nam á là một khu vực nối liền giữa hai châu lục, hai đại dơng với các đờng giao thông ngang dọc trên biển và nằm giữa hai quốc gia có nền văn minh lâu đời. Vị trí quan trọng đó đã ảnh hởng tới đặc điểm dân c, xã hội cuả các nớc trong khu vùc. Vậy những đặc điểm đó đợc thể hiện cụ thể nh thế nào? Bài học hôm nay chóng ta cïng t×m hiÓu. Hoạt động của giáo viên - học sinh. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1 T×m hiÓu d©n c khu vùc ? Dùa vµo b¶ng sè liÖu 15.1 em h·y so s¸nh sè d©n, mËt 1. §Æc ®iÓm d©n c độ dân số TB, tỉ lệ tăng dân số hàng năm của khu vực §«ng Nam ¸ so víi thÕ giíi vµ Ch©u ¸ Häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn tãm t¾t, bæ sung - D©n c §NA chiÕm: 14,2% d©n sè Ch©u ¸ §«ng Nam ¸ lµ khu vùc cã dân số đông. 8,6% d©n sè thÕ giíi N¨m 2002:536 triÖu ngêi - Mật độ dân trung bình gấp hơn 2 lần so với thế giới tơng - Dân số tăng khá nhanh đơng với Châu á - TØ lÖ gia t¨ng d©n sè cao h¬n Ch©u ¸ vµ ThÕ giíi.

(55) ? §Æc ®iÓm d©n sè cña khu vùc §«ng Nam ¸ cã nh÷ng thuận lợi và khó khăn gì đối với tình hình phát triển kinh tÕ - x· héi. - Thuận lợi: Dân số trẻ 50% còn trong tuổi lao động ThÞ trêng tiªu thô réng lín thóc ®Èy nÒn s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh. - Khó khăn: Giải quyết việc làm cho ngời lao động Diện tích canh tác ít, đô thị hoá nhanh.  Gây ra nhiều vấn đề tiêu cực phức tạp cho xã hội GV treo lợc đồ các nớc Đông Nam á lên bảng yêu cầu häc sinh quan s¸t. ? Dùa vµo H.151 vµ b¶ng 15.2 h·y cho biÕt - Khu vùc §«ng Nam ¸ cã bao nhiªu níc, kÓ tªn vµ thñ đô của các nớc trong khu vực? Gọi 1-2 học sinh lên bảng chỉ trên trên bản đồ ? So s¸nh diÖn tÝch, d©n sè cña níc ta so víi c¸c níc trong khu vùc? SVN  SPhilippin vµ Malaixia D©n sè gÊp 3 lÇn Malaixia Møc gia t¨ng d©n sè thÊp h¬n Philippin - Ng«n ng÷: Hoạt động của giáo viên - học sinh. ? §iÒu nµy cã ¶nh hëng g× tíi viÖc giao lu gi÷a c¸c níc trong khu vùc? - Những bất đồng, khó khăn cho việc giao lu kinh tế - v¨n ho¸ - x· héi. ? Em h·y quan s¸t H6.1 NhËn xÐt sù ph©n bè d©n c c¸c níc §«ng Nam ¸? Gi¶i thÝch t¹i sao l¹i cã sù phân bố đó? - Phân bố không đều - 100 ngêi/km2, ven biÓn - Nội địa, đảo tha thớt 2. Hoạt động 2 Cho häc sinh th¶o luËn nhãm. Mçi nhãm th¶o luËn mét c©u hái ? Em hãy cho biết những nét tơng đồng và riêng biệt của đời sống sinh hoạt và sản xuất của các nớc Đông Nam ¸? ?Khu vùc §«ng Nam ¸ cã nh÷ng t«n gi¸o lín nµo? Các tôn giáo đó phân bố ở đâu? Nơi hành lễ của các t«n gi¸o ntn? 4 t«n gi¸o lín: PhËt gi¸o, Håi gi¸o, Thiªn Chïa giáo, ấn Độ giáo & các tín ngỡng địa phơng ? Vì sao lại có những nét tơng đồng trong sinh hoạt, s¶n xuÊt cña ngêi d©n c¸c níc §«ng Nam ¸? Do vÞ trÝ cÇu nèi, nguån tµi nguyªn phong phó cïng nền văn minh lúa nớc, môi trờng nhiệt độ gió mùa... Sau khi học sinh thảo luận xong đại diện các nhóm. Néi dung bµi häc. tiÕng Hoa vµ tiÕng M· Lai. - D©n c §«ng Nam ¸ tËp trung chñ yÕu ë c¸c vïng ven biển và các đồng bằng ch©u thæ 2. §Æc ®iÓm x· héi - C¸c níc trong khu vùc §«ng Nam ¸ cã cïng nÒn v¨n minh lóa níc trong m«i trờng nhiệt đới gió mùa - Với vị trí cầu nối giữa đất liền & hải đảo nên phong tôc tËp qu¸n s¶n xuÊt & sinh ho¹t võa cã nÐt t¬ng đồng vừa đa dạng..

(56) tr×nh bµy kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt,bæ sung Gi¸o viªn kÕt luËn 3. Hoạt động 3: Hoạt động cá nhân ? Vì sao khu vực Đong Nam á bị nhiều đế quốc, - Có cùng lịch sử đấu tranh thùc d©n x©m chiÕm giải phóng giành độc lập dân téc V×: - Giµu TNTN - Sản xuất nhiều nông phẩm nhiệt đới có giá trÞ xuÊt khÈu cao, phï hîp víi c¸c níc T©y ¢u - Vị trí cầu nối giữa các Châu lục và đại dơng Hoạt động của giáo viên - học sinh. Néi dung bµi häc. ? Trớc chiến tranh thế giới II Đông Nam á bị các nớc nào xâm chiếm? Các nớc đã đấu tranh giành độc lËp nh thÕ nµo? ? Đặc điểm dân số, phân bố dân c, sự tơng đồng và ®a d¹ng x· héi cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g× đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của các nớc trong khu vùc?.  Tất cả các nét tơng đồng trªn lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù hîp t¸c toµn diÖn cùng phát triển đất nớc & khu vùc. 4. Cñng cè Gi¸o viªn cñng cè l¹i toµn bµi Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ SGK Cho häc sinh hoµn thiÖn b¶ng sau §«ng Nam ¸ C¸c chñng téc chÝnh. C¸c t«n gi¸o chÝnh. M«ng - g« - l« - Ýt Ox - tra - l« - it. §¹o phËt §¹o Håi - §¹o Ki t«. 5. DÆn dß Häc sinh häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi V. Rót kinh nghiÖm:.

(57) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 21. §Æc ®iÓm kinh tÕ c¸c níc §«ng nam ¸. I- Môc tiªu bµi häc 1. Về kiến thức: Sau bài học cần giúp học sinh nắm đợc - Đặc điểm về tốc độ phát triển và sự thay đổi cơ cấu của nền kinh tế các nớc khu vùc §«ng Nam ¸ + Nông nghiệp là ngành kinh tế chủ đạo + C«ng nghiÖp cã vai trß quan träng ë mét sè níc. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cha v÷ng ch¾c - Những đặc điểm của nền kinh tế các nớc ĐNA do sự thay đổi trong định hớng và chính sách phát triển kinh tế. 2. VÒ kü n¨ng Rèn luyện kỹ năng phân tích số liệu, lợc đồ để nhận bét mức độ tăng trởng của nÒn kinh tÕ . 3. Về thái độ: Gióp cho häc sinh yªu mÕn m«n häc, tÝch cùc t×m tßi nh÷ng kiÕn thøc vÒ phong tục, tập quán, đặc điểm kinh tế - xã hội của đất nớc và khu vực Đông Nam á II-đồ dùng dạy học - Bản đồ các nớc Châu á - Lợc đồ kinh tế các nớc Đông Nam á III-ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV- hoạt động trên lớp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò H·y cho biÕt nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, d©n c cña khu vùc §«ng Nam ¸ trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ 3. Bµi míi Trong hơn 30 năm qua các nớc trong khu vực Đông Nam á đã có những nỗ lực lớn để thoát khỏi nền kinh tế nghèo nàn, lạc hậu. Ngày nay Đông Nam á đã có những đổi thay đáng kể trong nền kinh tế - xã hội. Hoạt động giáo viên - học sinh. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1 ? Dựa vào kiến thức đã học em hãy cho biết thực trạng 1. Nền kinh tế của các nớc chung cña nÒn kinh tÕ - x· héi c¸c níc §«ng Nam ¸ §«ng Nam ¸ ph¸t triÓn khi còn là thuộc địa? kh¸ nhanh cong cha v÷ng ch¾c - NÒn kinh tÕ nghÌo nµn, chËm ph¸t triÓn Khi chiÕn tranh thÕ giíi II kÕt thóc, ViÖt Nam, Lµo, - §«ng Nam ¸ lµ khu vùc Căm Phu Chia vẫn phải tiếp tục đấu tranh giành độc có điều kiện tự nhiên và xã lập dân tộc. Đến năm 1975 mới kết thúc. Các nớc hội thuận lợi cho sự tăng trtrong khu vực đã giành đợc độc lập đều có kinh doanh ởng kinh tế ph¸t triÓn kinh tÕ ? Dùa vµo néi dung SGK kÕt hîp víi hiÓu biÕt h·y cho biÕt: C¸c níc §«ng Nam ¸ cã nh÷ng thuËn lîi g× cho sù t¨ng trëng kinh tÕ ? - §KTN: Tµi nguyªn, k/s, n«ng phÈm - ĐKXH: đông dân, nhiều lao động, thị trờng rộng - Tranh thñ vèn níc ngoµi..

(58) ? Dùa vµo b¶ng 16.1 cho biÕt t×nh h×nh t¨ng trëng kinh tÕ cña c¸c níc qua c¸c giai ®o¹n 1990 - 1996. Níc nµo có mức tăng đều Malai, Philippin, Việt Nam ... - Nớc nào tăng không đều, giảm? Inđô, Thái lan, Xingapo * 1998: Níc nµo kinh tÕ ph¸t triÓn kÐm n¨m tríc Níc nµo møc t¨ng gi¶m kh«ng lín * 1999 - 2000: Nông nghiệp nớc nào đạt mức >6% Trªn 6% ? So s¸nh møc t¨ng trëng b×nh qu©n cña thÕ giíi? 3%. - Trong thêi gian qua §NA đã có tốc độ tăng trởng kinh tÕ kh¸ cao - §iÓn Malai. h×nh:. Xingapo,. ? T¹i sao møc t¨ng trëng kinh tÕ cña c¸c níc §NA gi¶m vµo n¨m 1997-1998 Khñng ho¶ng tiÒn tÖ 1997 c¸c níc §NA nî níc ngoµi - Kinh tÕ khu vùc ph¸t triÓn nhiÒu cha v÷ng ch¾c dÔ bÞ t¸c động từ bên ngoài Th¸i Lan nî 62 tØ USD Hoạt động giáo viên - học sinh. Néi dung bµi häc. ? Dùa vµo b¶ng 162, cho biÕt tØ träng cña c¸c ngµnh trong tæng s¶n phÈm trong níc cña tõng quèc gia ph¸t triÓn, chËm ph¸t triÓn nh thÕ nµo? C¸c Th¸i CPC Lµo Philippin nghµnh Lan NN 18,5 8,3 9,1 12,7 CN 9,3 8,3 7,7 11,3 DV 9,2 ổn định 16,8 1,4. 2 C¬ cÊu kinh tÕ ®ang cã những thay đổi - Sự chuyển đổi cơ cấu kinh tÕ cña c¸c quèc gia cã sù thay đổi rõ rệt, phản ánh qu¸ tr×nh CNH c¸c níc: Phần đóng góp của nông nghiÖp gi¶m, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô t¨ng.. ? Qua b¶ng, so s¸nh sè liÖu c¸c khu vùc kinh tÕ cña 4 nớc trong các năm , nhận xét sự chuyển đổi cơ cấu kinh tÕ cña c¸c quèc gia? Dựa vào hình 16.1 và kiến thức đã học. ? NhËn xÐt sù ph©n bè cña c©y l¬ng thùc, c©y c«ng - C¸c ngµnh s¶n xuÊt tËp nghiÖp? trung chñ yÕu ë c¸c vïng đồng bằng và ven biển.. ? NhËn xÐt sù ph©n bè cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp luyÖn kim, chÕ t¹o m¸y, ho¸ chÊt,thùc phÈm... Ngµnh. N«ng nghiÖp C«ng nghiÖp. Ph©n bè. §iÒu kiÖn ph¸t triÓn. - Cây lơng thực: tập trung ở đồng bằng ch©u thæ ven biÓn. - C©y c«ng nghiÖp: cµ phª, cao su, mÝa trång trªn cao nguyªn. LuyÖn kim:ViÖt Nam , Th¸i Lan...x©y dùng gÇn biÓn. ChÕ t¹o m¸y:  hÇu hÕt c¸c níc chñ yÕu c¸c trung t©m c«ng nghiÖp gÇn biÓn. Hoá chất, lọc dầu: bán đảo Ma lai, In. - KhÝ hËu nãng Èm, nguån níc chñ động. - §Êt ®ai, kü thuËt canh t¸c l©u đời, khí hậu nóng, khô hơn. - TËp trung c¸c má kim lo¹i - ThuËn tiÖn xuÊt nhËp nguyªn liÖu. - GÇn h¶i c¶ng thuËn tiÖn cho xuÊt, nhËp khÈu. N¬i cã nhiÒu má dÇu lín..

(59) đô, Bru nây. Khai th¸c, vËn chuyÓn thuËn tiÖn. 4. Cñng cè: Gi¸o viªn cñng cè néi dung toµn bµi. Học sinh đọc phần ghi nhớ. Cho häc sinh lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng Các nớc Đông Nam á sản xuất đợc nhiều nông sản là do: a) Địa hình có nhiều đồng bằng châu thổ, cao nguyên đất đỏ tốt b) KhÝ hËu nãng Èm c) Dân c và nguồn lao động dồi dào d) C¶ a,b,c 5. Dặn dò: Học sinh đọc, học bài cũ, chuẩn bi cho bài học tìm hiểu về hiệp hội c¸c níc §«ng Nam ¸. V. Rót kinh nghiÖm bµi häc..

(60) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 22 ¬. HiÖp héi c¸c níc §«ng Nam ¸ (asean). I. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức:Sau bài học giúp học sinh nắm đợc: - Sự ra đời và phát triển của hiệp hội. - Mục tiêu hoạt động và thành tích đạt đợc trong kinh tế do hợp tác. - ThuËn lîi vµ khã kh¨n cña ViÖt Nam khi gÆp hiÖp héi. 2. Kü n¨ng: Cñng cè, rÌn kü n¨ng ph©n tÝch sè liÖu, t liÖu, ¶nh. Quan sát, theo dõi, thu thập thông tin qua các phơng tiện thông tin đại chúng phôc vô cho bµi häc 3. Thái độ: Gióp cho häc sinh yªu mÕn m«n häc h¬n. II. đồ dùng dạy học - Bản đồ các nớc Đông Nam á. - Bảng tóm tắt các giai đoạn thay đổi mục tiêu của hiệp hội. III.ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV. Hoạt động trên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. ? V× sao c¸c níc §«ng Nam ¸ tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ nhng kinh tÕ ph¸t triÓn cha v÷ng. ? §«ng Nam ¸ cã c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu nµo? Ph©n bè ë ®©u? 3. Bµi míi. BiÓu tîng mang h×nh ¶nh " bã lóa víi 10 rÏ lóa" cña hiÖp héi c¸c níc §«ng Nam ¸ cã ý nghÜa thËt gÇn gòi vµ s©u s¾c víi c d©n ë khu vùc cã cïng nÒn v¨n minh lúa nớc trong môi trờng nhiệt đới gió mùa. Bµi häc h«m nay gióp chóng ta t×m hiÓu mét tæ chøc liªn kÕt hîp t¸c, cïng ph¸t triển kinh tế - xã hội, cùng nhau bảo vệ sự ổn định an ninh hoà bình của khu vực. Hoạt động của giáo viên - học sinh. Néi dung bµi häc. 1.Hoạt động 1. 1. HiÖp héi c¸c níc §«ng Nam ¸ ?Quan s¸t h×nh 17.1 cho biÕt ?5 níc ®Çu tiªn tham gia vµo hiÖp héi? ? Níc nµo cha tham gia? (§«ng Ti mo) Thµnh lËp 8/8/1967 ? Em h·y cho biÕt môc tiªu cña hiÖp hội thay đổi qua các thời gian nh thế nµo?. Thêi gian. 1967 Cuèi 1970 ®Çu 1980 1990. Hoµn c¶nh lÞch sö cña khu vùc. Môc tiªu cña hiÖp héi. Ba nớc Đông Dơng đang đấu tranh Liên kết về quân sự là chống đế quốc Mỹ giành độc lập chính ( nhằm hạn chế ảnh d©n téc hëng xu thÕ x©y dùng CNXH trong khu vùc) Khi chiến tranh đã kết thúc ở Đông Xu hớng hợp tác kinh tế D¬ng. Ba níc ViÖt Nam , Lµo, Cam xuÊt hiÖn vµ ngµy cµng Pu Chia b¾t tay vµo c«ng cuéc x©y ph¸t triÓn . dùng kinh tÕ. Xu thÕ toµn cÇu ho¸, giao lu më Gi÷ v÷ng hoµ b×nh an ninh, rộng hợp tác quan hệ trong khu vực ổn định khu vực, xây dựng đợc cải thiện giữa các nớc Đông một cộng đồng hoà hợp Nam ¸. cïng ph¸t triÓn kinh tÕ..

(61) 12/1998. C¸c níc trong khu vùc cïng mong §oµn kÕt hîp t¸c v× mét muốn hợp tác để phát triển kinh tế - asean hoà bình ổn định và x· héi. ph¸t triÓn .. Hoạt động của giáo viên - học sinh. Néi dung bµi häc. ?Em hãy cho biết nguyên tắc hoạt động của hiÖp héi? (tù nguyÖn t«n träng chñ quyÒn, hîp t¸c toµn diÖn).. - Mục tiêu của hiệp hội thay đổi theo thêi gian. - §Õn 1999 hiÖp héi cã 10 thµnh viªn hîp t¸c cïng ph¸t triÓn, x©y dựng một cộng đồng hoà hợp ổn định / nguyên tắc tự nguyện tôn träng chñ quyÒn.. 2. Hoạt động 2. Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn nhãm. ? Em hãy cho biết những điều kiện thuận lợi để hîp t¸c kinh tÕ cña c¸c níc §«ng Nam ¸? ? Em h·y cho 3 níc trong khu vùc t¨ng trëng kinh tế Xi - giô - ri đã đạt kết quả nh thế nào? KÕt qu¶ ph¸t triÓn 10 n¨m Thùc tÕ hiÖn nay cã 4 khu vùc hîp t¸c. - Khu vùc phÝa B¾c víi 5 tØnh Nam Th¸i Lan, các bang phía bắc Ma lai, đảo Xumatơra (In đô) thµnh lËp 1993 - Tø gi¸c §«ng asean: Brun©y, phÝa §«ng-T©y đảo Kalimantan và phía bắc đảo Xulavêdi (Inđô) - C¸c tiÓu vïng lu vùc s«ng Mªk«ng gåm: Th¸i Lan, ViÖt Nam , Lµo, CamPuChia, Mianma. Hoạt động của giáo viên - học sinh. 3. Hoạt động 3. ? Em h·y cho biÕt lîi Ých cña ViÖt Nam trong quan hÖ mËu dÞch vµ hîp t¸c víi c¸c níc asean lµ g×? - Tốc độ mậu dịch phát triển rõ từ 1990 đến nay:26,8% - XuÊt khÈu g¹o. - NhËp x¨ng dÇu, ph©n bãn, thuèc trõ s©u. - Dù ¸n hµnh lang §«ng - T©y: Khai th¸c lîi thÕ miền Trung xoá đói giảm nghèo. - Quan hÖ trong thÓ thao, v¨n ho¸. ? Nh÷ng khã kh¨n cña ViÖt Nam khi trë thµnh thµnh viªn cña asean? Chênh lệch trình độ kinh tế, khác biệt chính trị, ngôn ngữ bất đồng. Gi¸o viªn kÕt luËn.. 2. Hợp tác để phát triển kinh tế xã hội. - C¸c níc §«ng Nam ¸ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn vÒ TN,x· héi, v¨n ho¸ thuận lợi để hợp tác phát triển kinh tÕ. - Sự hợp tác đã đem lại nhiều kết qu¶ trong kinh tÕ- v¨n hãa- x· héi mçi níc. - Sù nç lùc ph¸t triÓn cña tõng quèc gia vµ kÕt qu¶ cña sù hîp t¸c đã tạo môi trờng ổn định để phát triÓn Néi dung bµi häc. 3. ViÖt Nam trong asean.. - ViÖt Nam tÝch cùc tham gia mäi lÜnh vùc hîp t¸c kinh tÕ, x· héi. - Cã nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ - x· héi song cßn nhiÒu khã kh¨n cÇn cè g¾ng xo¸ bá.. 4. Cñng cè: Gi¸o viªn cñng cè l¹i toµn bµi. Cho häc sinh lµm c¸c bµi cuèi s¸ch gi¸o khoa. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ «n c¸c bµi cò..

(62) Tìm hiểu, su tầm tài liệu về địa lý tự nhiên và kinh tế - xã hội Lào và Cam Pu Chia. V. Rót kinh nghiÖm bµi häc.

(63) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 23. T×m hiÓu Lµo vµ C¨mpuchia. I. Môc tiªu bµi häc. 1. KiÕn thøc: Tập hợp và sử dụng các t liệu để tìm hiểu địa lý một quốc gia. Tr×nh bµy l¹i kÕt qu¶ lµm viÖc b»ng v¨n b¶n. 2. Kü n¨ng: Đọc, phân tích bản đồ địa lý, xác định vị trí địa lý, xác định sự phân bố các đối tợng địa lý. §äc, ph©n tÝch, nhËn xÐt c¸c b¶ng sè liÖu thèng kª, c¸c tranh ¶nh... 3. Thái độ: HiÓu thªm vÒ t×nh h÷u nghÞ gi÷a c¸c quèc gia §«ng D¬ng. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ các nớc Đông Nam á. Lợc đồ tự nhiên kinh tế Lào - Cămpuchia. T liÖu,tranh ¶nh vÒ 2 quèc gia trªn. III.ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV.TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi * Hoạt động 1: Trớc hết giáo viên phổ biến nội dung và yêu cầu của bài thực hành cần đạt. * C¸c bíc tiÕn hµnh: Bíc 1: Chia líp 4 nhãm. - Nhóm 1, 3 tìm hiểu vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên. - Nhãm 2, 4: ®iÒu kiÖn d©n c - x· héi, kinh tÕ. Bíc 2: §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ lµm viÖc, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung, đối chiếu kết quả rồi thông báo cho giáo viên. * Hoạt động 2: Nội dung thực hành. I. Vị trí địa lý: Dùa vµo h×nh 15.1 cho biÕt Lµo vµ Campuchia: - Thuéc khu vùc nµo, gi¸p níc nµo, biÓn? - Kh¶ n¨ng liªn hÖ víi níc ngoµi? Vị trí địa lý. C¨mpuchia. - 181.000km2 - Thuộc bán đảo Đông Dơng. -PhÝa §«ng, §«ng Nam gi¸p ViÖt DiÖn tÝch Nam . - Phía đông bắc giáp Lào. - PhÝa T©y B¾c, B¾c gi¸p Th¸i Lan. - PhÝa T©y Nam gi¸p vÞnh Th¸i Lan. Khả năng liên Bằng tất cả các loại đờng giao thông hÖ víi níc ngoµi. Lµo. - 236.800km2 - Thuộc bán đảo Đông Dơng. - PhÝa §«ng gi¸p ViÖt Nam . - PhÝa b¾c gi¸p Trung Quèc, Mianma. - PhÝa t©y gi¸p Th¸i Lan. - PhÝa nam gi¸p C¨mpuchia. - Đờng bộ, đờng sông, hàng kh«ng. - Kh«ng gi¸p biÓn, nhê c¶ng miÒn Trung ViÖt Nam .. II. §iÒu kiÖn tù nhiªn: C¸c yÕu tè C¨mpuchia Lµo 75% đồng bằng, núi cao ven biên - 90% là núi, cao nguyên giíi, d·y RÕch, Cac®am«n. Cao - C¸c d·y nói cao phÝa b¾c, §Þa h×nh nguyên phía đông, ĐB cao nguyªn d¶i tõ B¾c xuèng Nam. KhÝ hËu - Nhiệt đới gió mùa, gần xích đạo, - Nhiệt đới gió mùa.

(64) nãng. - Mïa ma ( T4- 10), giã t©y nam. - Mùa khô gió đông bắc, khô hanh S«ng ngßi Thuận lợi đối víi n«ng nghiÖp Khã kh¨n. - Mïa h¹, giã T©y namma. - Mùa đông, gió đông bắc kh« hanh.. S«ng Mªk«ng, T«ng Lª S¸p, BiÓn hå S«ng Mªk«ng( mét phÇn qua Lµo) - KhÝ hËu nãng quanh n¨m  trång - KhÝ hËu Êm ¸p quanh n¨m - S«ng Mªk«ng lµ nguån níc trät nhiÒu - S«ng ngßi, hå cung cÊp níc, c¸ - Đồng bằng diện tích lớn, màu mỡ. - Đồng bằng đất màu mỡ, diện tÝch rõng nhiÒu. - Mïa kh« thiÕu níc - Diện tích đất nông nghiệp ít - Mïa ma lò lôt - Mïa kh« thiÕu níc.. III. Kinh tÕ: Kinh tÕ C¨mpuchia - NN31,7% ; CN20% ; DV C¬ cÊu (%) 42,4% - Ph¸t triÓn c¶ c«ng, n«ng nghiÖp vµ dÞch vô. - BiÓn hå réng, khÝ hËu nãng §iÒu kiÖn Èm - §ång b»ng lín, mµu mì - Quặng sắt, Mn, vàng, đá vôi - Trång lóa g¹o, ng«, cao su ë đồng bằng, cao nguyên thấp C¸c ngµnh - §¸nh c¸ níc ngät / BiÓn Hå s¶n xuÊt - S¶n xuÊt xi m¨ng, khai th¸c quÆng kim lo¹i - CNCB l¬ng thùc cao su. Gi¸o viªn bæ sung, cñng cè vµ tæng kÕt.. Lµo - NN52,9% chiÕm tØ träng cao nhÊt. - CN22,8% - DV 24,3% - Nguån níc khæng lå, 50% tiÒm n¨ng thuû ®iÖn cña s«ng Mªk«ng - §Êt n«ng nghiÖp Ýt, rõng cßn nhiÒu. - §ñ c¸c lo¹i kho¸ng s¶n. - CNcha  + Chñ yÕu s¶n xuÊt ®iÖn, khai th¸c, chÕ biÕn gç. - N«ng nghiÖp lµ chñ yÕu, s¶n xuÊt ven s«ng trång cµ phª, sa nh©n trªn cao nguyªn. 4. Cñng cè: * GV nhận xét giờ học thực hành và tuyên dơng những nhóm đạt kết quả tốt. Có thể cho điểm để động viên tinh thần học tập của các em - Nhắc nhở những nhóm làm cha tốt để các em cố gắng nhiều hơn nữa trong bài häc h«m sau * Giáo viên yêu cầu học sinh lên điền vào bản đồ để trống. - VÞ trÝ cña Lµo vµ C¨mpuchia gi¸p níc nµo, biÓn nµo? - Vị trí núi, cao nguyên, đồng bằng lớn. - Tªn s«ng hå lín. * Khái quát đặc điểm kinh tế của Lào và Cămpuchia. 5. DÆn dß: Học sinh học bài cũ và tìm hiểu trớc những tác động của nội lực và ngoại lực lên địa hình bề mặt trái đất. V. Rót kinh nghiÖm bµi häc. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 23.

(65) §Þa h×nh víi tác động của nội lực và ngoại lực. I. Môc tiªu bµi häc. 1. VÒ kiÕn thøc: Häc sinh cÇn hÖ thèng l¹i nh÷ng kiÕn thc vÒ: - Hình dạng bề mặt trái đất vô cùng phong phú, đa dạng với các dạng địa hình. - Những tác động đồng thời hoặc xen kẽ của nội lực, ngoại lực tạo nên cảnh quan trái đất với sự đa dạng, phong phú đó. 2.VÒ kü n¨ng: Củng cố, nâng cao kiến thức đọc, phân tích, mô tả. Giải thích các hiện tợng địa lý của tự nhiên 3. Thái độ: TÝch cùc t×m hiÓu, kh¸m ph¸ thÕ giíi, nh÷ng hiÖn tîng l¹ trong tù nhiªn. II. đồ dùng dạy học Bản đồ tự nhiên thế giới có kí hiệu khu vực động đất, núi lửa. Bản đồ các địa mảng trên thế giới III. ph¬ng ph¸p : Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm IV. hoạt động trên lớp. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Cho biết đặc điểm tự nhiên, đặc điểm kinh tế - xã hội của Lào và Cămpuchia. 3. Bµi míi. Giới thiệu: Trái đất là môi trờng sống của con ngời. Các điểm riêng về vị trí trong vũ trụ, hình dáng, kích thớc và ?? vận động của nó đã sinh ra trên trái đất , nguyên nhân hiện tợng địa lý. Các thành phần tự nhiên cấu tạo nên trái đất cùng với nguyên nhân, đặc điểm riêng của chúng đã tác động, ảnh hởng lẫn nhau thể hiện rõ ngay trên lớp vỏ trái đất ( vỏ cảnh quan) đồng thời cũng là nơi tồn tại và phát triển của xã hôị loài ngời. Với trình độ KHKT phát triển mạnh mẽ cùng với sự tiến bộ của xã hội loài ngời đã tác động đến tự nhiên ngày càng đa dạng. Hoạt động của Giáo viên - học sinh. 1. Hoạt động 1 ? Bằng kiến thức đã học em hãy nhắc lại:? Hiện tợng động đất, núi lửa? ? Nguyên nhân nào đã gây nên hiện tợng đó? Néi lùc lµ g×? ? Quan sát hình 19.1 đọc tên và nêu vị trí của các dãy núi, sơn nguyên, đồng bằng lớn trên các ch©u lôc? Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn nhãm ? Quan s¸t h×nh 19.1 vµ h×nh 19.2 vµ dùa vµo kiến thức đã học cho biết các dãy núi cao, núi löa cña thÕ giíi xuÊt hiÖn vÞ trÝ nµo cña c¸c m¶ng kiÕn t¹o? Nhãm1 Dùa vµo kÝ hiÖu nhËn biÕt c¸c d·y nói n¬i cã nói löa, nªu tªn, vÞ trÝ ( khu vùc ch©u lôc)? Nhãm 2,3: Cho biÕt n¬i cã c¸c d·y nói cao vµ núi lửa xuất hiện trên lợc đồ địa mảng thể hiện nh thÕ nµo? Nhãm 4: Gi¶i thÝch sù h×nh thµnh nói vµ nói löa. Sau 5 phút đại diện các nhóm trình bày các nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Gi¸o viªn chuÈn bÞ kiÕn thøc. - C¸c nói löa däc theo ven bê T©y vµ §«ng Th¸i. Néi dung bµi häc. 1. Tác động của nội lực lên bề mặt trái đất. - Néi lùc lµ lùc sinh ra tõ bªn trong trái đất. VD: + Lực gây ra động đất. + Lựclục địa nâng lên và hạ xuèng. + Lùc nói löa phun.. - C¸c hiÖn tîng t¹o nói cao, nói löa trên mặt đất do vận động trong lòng trái đất tác dụng lên bề mặt Trái đất..

(66) B×nh D¬ng t¹o thµnh vµnh ®ai nói löa Th¸i B×nh D¬ng. - N¬i cã c¸c d·y nói cao, kÕt qu¶ c¸c m¶ng x«, chêm vµo nhau ®Èy vËt chÊt lªn cao. -N¬i cã c¸c d·y nói cao , kÕt qu¶ c¸c m¶ng x« hoặc tách xa làm vỏ trái đất không ổn định nên vật chất phun trào macma lên mặt đất. ?Quan s¸t h×nh 19.3, 19.4, 19.5 cho biÕt néi lùc cßn t¹o ra c¸c hiÖn tîng g×? - Nén, ép các lớp đá làm cho chúng xô lệch (h×nh 19.5) - Uốn nếp, đứt gãy hoặc đẩy vật chất nóng chảy díi s©u ra ngoµi (h×nh 19.4, h×nh 19.3) ? Nêu 1 số ảnh hởng của chúng tới đời sống con ngêi? - Dung nham núi lửa đã phong hoá là đất tốt cho trång c©y c«ng nghiÖp. - Tạo ra cảnh quan đẹp. Gi¸o viªn yªu cÇu mçi nhãm quan s¸t, m« t¶, gi¶i thÝch hiÖn tîng trong c¸c tranh a,b,c,d. - Tác động của khí hậu tới phong hoá các loại đá. - Qu¸ tr×nh x©m thùc (do níc ch¶y, do giã...) Gi¸o viªn kÕt luËn. ? Dựa vào lợc đồ 19.1 và kiến thức đã học tìm thêm ví dụ cho mỗi dạng địa hình ? Bờ biển bị sóng đánh vỡ bờ Núi đồi bị xói mòn.  Kết luận: Cảnh quan trên bề mặt trái đất là kết quả tác động không ngừng trong thời gian dài của nội lực, ngoại lực và các hiện tợng địa chất địa lý, nguyên nhân tác động đó vẫn đang tiếp diễn.. 2. Tác động của ngoại lực lên bề mặt trái đất.. - §ã lµ nguyªn nh©n lùc sinh ra bªn ngoài bề mặt Trái đất..  KÕt luËn (s¸ch gi¸o khoa). ngêi.. 4. Cñng cè: Gi¸o viªn cñng cè l¹i toµn bµi. 1. Gîi ý häc sinh lµm bµi tËp 1. Hình 10.4 (Tr.35), hình 12.3 (Tr. 43): kết quả tác động nội lực tạo nên. Hình 11.3, hình 11.4: kết quả tác động ngoại lực trong đó có vai trò con. 2. Cảnh quan tự nhiên Việt Nam thể hiện rõ các dạng địa hình chịu tác động của ngo¹i lùc. - Rừng bị phá đồi núi trọcxói mònkhe rãnh đất thoái hoá. - Dòng sông uốn khúc để lại các hồ lớn. VD: Hå T©y lµ mét khóc uèn s«ng Hång. 5. DÆn dß: Học sinh ôn tập đặc điểm khí hậu trên Trái đất. KhÝ hËu ¶nh hëng tíi c¸c c¶nh quan tù nhiªn nh thÕ nµo? §Þa h×nh, vÞ trÝ ¶nh hëng tíi khÝ hËu nh thÕ nµo? V. Rót kinh nghiÖm Ngµy so¹n : TiÕt 24 Ngµy gi¶ng :. Khí hậu và cảnh quan trên trái đất I- Môc tiªu bµi häc.

(67) 1. KiÕn thøc : sau bµi häc cÇn gióp häc sinh - Nhận biết, mô tả các cảnh quan chính trên trái đất, các sông và vị trí của chúng trên trái đất, các thành phần của vỏ trái đất. - Phân tích mối quan hệ mang tính quy luật giữa các yếu tố để giải thích một số hoạt động địa lý tự nhiên. 2. Kü n¨ng Củng cố, nâng cao kỹ năng nhận xét, phân tích lợc đồ, bản đồ, ảnh các cảnh quan chính trên trái đất. 3. Thái độ: Yêu mến môn học II- ChuÈn bÞ Bản đồ tự nhiên, khí hậu thế giới Các vành đai gió trên trái đất (H203 phóng to) III. ph¬ng ph¸p : Giảng giải,nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm IV- TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò ? Nêu một số ví dụ về cảnh quan của tự nhiên thể hiện rõ các dạng địa hình chịu tác động của ngoại lực 3. Bµi míi Hoạt động của GV-HS. 1. Hoạt động 1 ? Bằng kiến thức đã học, hãy cho biết các chí tuyÕn vµ vßng cùc lµ ranh giíi cña c¸c vµnh ®ai nhiÖt nµo? ? Trái đất có những đới khí hậu nào? ? Nguyên nhân xuất hiện các đới khí hậu? ? Quan s¸t H20.1 cho biÕt mçi ch©u lôc cã những đới khí hậu nào?. Néi dung bµi häc. 1. Khí hậu trên trái đất - Châu á: đới cực, cận cực, ôn đới, nhiệt đới, cận nhiệt, xích đạo - Ch©u ©u. Cho häc sinh th¶o luËn nhãm - Ch©u Phi ? Nêu đặc điểm của 3 đới khí hậu - Ch©u MÜ + Nhiệt đới - Ch©u §D + Ôn đới + Hàn đới ? Giải thích vì sao thủ đô Oen - lin - tơn 41 0N1750Đ của Niudilân lại đón năm mới vào nh÷ng ngµy mïa h¹ níc ta? B¾c b¸n cÇu vµ nam b¸n cÇu cã mïa tr¸i ngîc nhau ? Phân tích nhiệt độ, lợng ma của 4 biểu đồ trên cho biết kiểu, đới khí hậu mỗi biểu đồ C¸c yÕu Biểu đồ A Biểu đồ B Biểu đồ C tè - Cao quanh n¨m - Tháng nóng nhất - ít thay đổi Biểu đồ t0 năm T4, 11 (350) lín (300C) Nhiệt độ - Tháng lạnh nhất - Nóng Mùa đông T12, T12, 1 (270) 1 <-100C - Bđộ t0 năm thấp - TB 300C Mïa hÌ T7 (160C). Biểu đồ D - Biểu đồ t0 năm 150C - Mùa đông T1,2 (50C) - Mïa hÌ (T6, 7,8)+250C.

(68) - Không đều Mïa ma Lîng ma -(T5 - T9) - Kh«ng ma (T12 - T1) KL kiểu Nhiệt đới gió mùa KH. - Ma quanh n¨m - TËp trung T4, T10. - Ma quanh n¨m - TËp trung T6, T9. Phân bố không đều Mùa đông ma nhiều Mïa hÌ ma Ýt. Xích đạo. Ôn đới lục địa. §Þa trung h¶i. ? Quan sát H20.3 nêu trên và giới thiệu sự hình thành các loại gió trên trái đất ? Giã lµ g×? ? Nêu tên các loại gió chính trên trái đất? Phạm vi hoạt động Giã tÝn phong Gió tây ôn đới Gió đông cực Vùng xích đạo t0 cao quanh năm Kh«ng khÝ di chuyÓn Kh«ng khÝ di chuyÓn tõ t¹o ra 1 vïng khÝ ¸p thÊp. Khong tõ vïng khÝ ¸p cao vïng 900N vµ 900B n¬i khÝ nãng bèc lªn cao, to¶ ra 2 bªn (30 - 350) ë 2 b¸n khÝ ¸p cao vÒ n¬i ¸p thÊp đờng xích đạo, lạnh dần rồi chuyển cầu về vĩ tuyến 600 ở 600N và 600B tạo ra gió xuống khu vực vĩ độ 30 - 350C ở 2 2 bán cầu là nơi có động cực b¸n cÇu t¹o ra 1 vïng ¸p cao khí áp thấp động lực không khí di chuyển từ nơi áp cao tạo ra gió tây ôn đới về nơi áp thấp đều quanh năm tạo nªn giã tÝn phong (do chÞu lùc Coriolit nªn bÞ lÖch vÒ híng t©y) ? Dựa vào H20.1, 20.3 và kiến thức đã học giới thiệu sự hình thành sa mạc sa ha ra? - L·nh thæ B¾c phi h×nh khèi réng, cao 200cm - ảnh hớng đờng chí tuyến bắc - Gió tón phong ĐB kho thổi từ lục địa á - Âu tới - §«ng biÓn l¹nh Canari ch¶y ven bê 2, Hoạt động 2 2. Các cảnh quan trên trái đất ? Quan sát H20.4 mô tả cảnh quan, trong ảnh BT1: Do vị trí địa lý, kích thớc lãnh cảnh quan đó thuộc đới khí hậu nào? tổ, mỗi châu lục có các kiểu, đới khí hËu cô thÓ, c¸c c¶nh quan t¬ng øng ảnh a: Hàn đới BT2: Vẽ sơ đồ vào vở: Các thành ảnh b: Nhiệt đới phần tạo nên vỏ trái đất và mối quan  Gi¸o viªn kÕt luËn hÖ ? Em hãy vẽ sơ đồ các thành phần tạo nên vỏ BT3: Các thành phần của cảnh quan trái đất và mối quan hệ giữa chúng thiªn nhiªn cã mèi quan hÖ mËt thiÕt ? Dựa vào sơ đồ đã hoàn tất, trình bày mối với nhau quan hệ tác động qua lại giữa các thành phần - Một yếu tố thay đổi sẽ kéo theo sự t¹o nªn c¶nh quan thiªn nhiªn? thay đổi các yếu tố khác dẫn đến sự thay đổi của cảnh quan nơi đây. 4. Cñng cè GV cñng cè l¹i toµn bé bµi häc 5. DÆn dß Häc sinh vÒ nhµ häc bµi cò vµ chuÈn bÞ tríc bµi h«m sau Ôn lại các kiến thức về đặc điểm tiêu biểu của khí hậu cảnh quan các châu lục: + Ch©u ¸ + Ch©u ¢u.

(69) + Ch©u Phi + Ch©y Mü + Ch©u §¹i d¬ng V- Rót kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ……………………... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 25. Bài 21: Con ngời và môi trờng địa lí I- Môc tiªu bµi häc 1. VÒ kiÕn thøc - Sự đa dạng của hoạt động công nghiệp, nông nghiệp và một số yếu tố ảnh hởng tới sự phân bố sản xuất - Các hoạt động sản xuất của con ngời đã tác động và làm thiên nhiên thay đổi m¹nh mÏ theo chiÒu híng tÝch cùc vµ tiªu cùc. 2. VÒ kü n¨ng - Rèn kỹ năng đọc, mô tả, nhận xét, phân tích mối quan hệ nhân quả của các hiện tợng địa lý. - Khai thác cảnh, lợc đồ, bản đồ 3. Về thái độ - Nhận biết đợc mối quan hệ của bản thân với môi trờng và trách nhiệm bảo vệ m«i trêng. II- ChuÈn bÞ Bản đồ tự nhiên thế giới Bản đồ các nớc trên thế giới, tài liệu, tranh ảnh III. Ph¬ng ph¸p : Giảng giải, nêu và giải quyết vấn đề III- TiÕn tr×nh trªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò VÏ mèi quan hÖ gi÷a c¸c thµnh phÇn tù nhiªn? Tr×nh bµy mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c thµnh phÇn t¹o nªn c¶nh quan thiªn nhiªn 3. Bµi míi Hoạt động của GV-HS. Néi dung bµi häc.

(70) 1. Hoạt động 1 Häc sinh quan s¸t H21.1 vµ cho biÕt ? Trong các ảnh có những hình thức hoạt động n«ng nghiÖp nµo Trång trät: a, b, c, d, e Ch¨n nu«i: c ? Con ngêi khai th¸c kiÓu KH g×? §Þa h×nh g× để trồng trọt chăn nuôi? - Nhiệt đới ẩm, khô - Ôn đới, địa hình đồng bằng, đồi núi ? Sù ph©n bè vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh trång trät, ch¨n nu«i phô thuéc trùc tiÕp vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn nµo?. 1. Hoạt động nông nghiệp, công nghiệp với môi trờng địa lý. - Hoạt động nông nghiệp diễn ra rất ®a d¹ng - Khai th¸c c¸c kiÓu, c¸c lo¹i khÝ hậu, địa hình để trồng trọt và chăn nu«i..

(71) NhiÖt Èm cña khÝ hËu? VD: H21.1 Cây chuối trồng ở đới nóng ẩm Lúa gạo trồng ở đới nhiều nớc tới Lúa mì trồng ở đới ôn hoà chăn nuôi cừu ở nơi đồng cỏ rộng, có hồ nớc, KH «n hoµ ? Liªn hÖ víi ngµnh n«ng nghiÖp ViÖt Nam cã sù ®a d¹ng, phong phó nh thÕ nµo? ? Dùa vµo sgk vµ h×nh 21.1 cho biÕt: Ho¹t động nông nghiệp đã làm cảnh quan tự nhiên thay đổi nh thế nào? - Biến đổi hình dạng sơ khai bề mặt lớp vỏ Trái đất. 2,Hoạt động 2 Trong lịch sử phát triển loài ngời đã trải qua nhiều gđ tác động đặc thù đến môi trờng đặc biệt đến thời kỳ CN và khoa học kỹ thuật thì con ngời đã làm biến đổi mạnh mẽ, sâu sắc đến môi trờng tự nhiên ? Quan s¸t h×nh 21.2, 21.3 nhËn xÐt nªu nh÷ng tác động của 1 số hoạt động CN đối với môi trêng tù nhiªn? - H 21.2:CN khai th¸c má lé thiªn + ảnh hởng: Biến đổi toàn diện môi trờng xung quanh má + BiÖn ph¸p: X©y dùng hå níc trång c©y xanh, c©y c©n b»ng sinh th¸i. - H 21.3: ¤ nhiÔm kh«ng khÝ, « nhiÔm nguån níc. ? Trõ ngµnh khai th¸c nguyªn liÖu cßn c¸c ngµnh CN kh¸c: sù ph¸t triÓn vµ ph©n bè c¸c ngành CN chịu tác động của điều kiện chính nµo? - §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi. ? Dùa vµo h×nh 21.4 cho biÕt c¸c n¬i xuÊt khÈu vµ n¬i nhËp khÈu dÇu chÝnh. NhËn xÐt vÒ t¸c động của nó đến môi trờng tự nhiên. - Khu xuÊt khÈu dÇu chÝnh: TNA - Khu nhËp khÈu dÇu chÝnh: B¾c Mü, Ch©u ¢u, NhËt. - Ph¶n ¸nh quy m« toµn cÇu cña ngµnh s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn dÇu.. - §iÒu kiÖn tù nhiªn lµ yÕu tè quan träng ¶nh hëng trùc tiÕp tíi sù ph¸t triÓn vµ ph©n bè cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - Con ngời ngày càng tác động trên quy mô rộng, tốc độ lớn tới môi trờng tự nhiên.. 2. Hoạt động công nghiệp với môi trờng địa lý.. - Các hoạt động CN ít chịu tác động cña tù nhiªn. - Loµi ngêi víi sù tiÕn bé cña khoa học công nghệ ngày càng tác động mạnh mẽ và làm biến đổi môi trờng tù nhiªn. - §Ó b¶o vÖ m«i trêng con ngêi ph¶i lựa chọn hoạt động cho phù hợp với sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña m«i trêng.. ? LÊy vÝ dô vÒ c¸c ngµnh hai th¸c, chÕ biÕn nguyên liệu khác tác động mạnh đến môi trờng tự nhiên? 4. Cñng cè:. Giáo viên gọi học sinh đọc phần ghi nhớ sgk..

(72) Lµm c¸c bµi tËp cuèi sgk. GV cñng cè l¹i toµn bµi. 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò. ChuÈn bÞ bµi h«m sau. V. Rót kinh nghiÖm. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 24 phÇn II.. §Þa Lý ViÖt Nam. Bài 22: Việt Nam - đất nớc - con ngời. I. Môc tiªu bµi häc. 1. KiÕn thøc : - VÞ trÝ cña ViÖt Nam trong khu vùc vµ trªn toµn thÕ giíi. - Hiểu đợc một cách khái quát hoàn cảnh kinh tế - chính trị hiện nay của nớc ta. - Biết đợc nội dung, phơng pháp học địa lý Việt Nam. 2. Kü n¨ng: Rèn kỹ năng quan sát biểu đồ, phân tích số liệu rút ra những nhận xét chung. 3. Thái độ: Giúp HS yêu mến đất nớc và môn học. II. ChuÈn bÞ: - Bản đồ các nớc trên thế giới. - Bản đồ khu vực Đông Nam á. III.phơng pháp : Nêu và giải quyết vấn đề, giảng giải Iv. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV- HS. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1 Tìm hiểu Việt Nam trên bản đồ thế giới 1. Việt Nam trên bản đồ thế giới. ? Em hãy cho biết vị thế của Việt Nam trong Việt Nam là một nớc độc lập, có m«i trêng chung? chñ quyÒn thèng nhÊt vµ toµn vÑn lãnh thổ bao gồm đất liền, các hải đảo, vùng biển và vùng trời. Quan s¸t H.17.1 cho biÕt.. ? Việt Nam gắn liền với châu lục, đại dơng nào? - Việt Nam gắn liền với lục địa áÂu và trong khu vực Đông Nam á ? Việt Nam có biên giới chung trên đất liền, trên biÓn víi nh÷ng quèc gia nµo? - PhÝa b¾c gi¸p Trung Quèc - PhÝa t©y gi¸p Lµo vµ C¨mPuChia. - Phía đông và phía nam giáp biển. ? Nh÷ng ®iÓm nµo vÒ tù nhiªn, lÞch sö, x· héi cho thấy Việt Nam có các đặc điểm TN, văn ho¸, lÞch sö ?. Việt Nam có biển đông - một bộ phËn cña Th¸i B×nh D¬ng.. - ViÖt Nam lµ bé phËn trung t©m tiªu biÓu cho khu vùc §«ng Nam ¸ vÒ mÆt tù nhiªn- v¨n ho¸- lÞch sö..

(73) + TN: t/c nhiÖt Èm giã mïa + LÞch sö: ViÖt Nam cã l¸ cê ®Çu trong khu vùc chèng thùc d©n Pháp, Nhật, Mỹ giành độc lập dân téc. + V¨n ho¸: ViÖt Nam cã nÒn v¨n minh lóa níc, t«n gi¸o, nghÖ thuËt, kiÕn tróc, g¾n bã víi khu vùc. ViÖt Nam ®ang hîp t¸c mét c¸ch tÝch cùc vµ toµn diÖn víi c¸c níc asean vµ ®ang më réng hîp t¸c víi tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi. ViÖt Nam đã trở thành đối tác tin cậy của cộng đồng quốc tÕ. ? Việt Nam đã gia nhập tổ chức asean vào năm nµo? 25/7/1995 2. Hoạt động 2 T×m hiÓu qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña đất nớc Việt Nam ? Em h·y s¬ lîc vµi nÐt vÒ lÞch sö ViÖt Nam tõ năm 1958 đến nay? Chịu ách đô hộ của thực dân, đế quốc.. 2. Việt Nam trên con đờng xây dùng vµ ph¸t triÓn . - Xây dựng đất nớc từ điểm xuất phát thấp do chịu ách đô hộ của thực dân, đế quốc. - Công cuộc xây dựng đất nớc do Đảng phát động đã thu đợc nhiều thµnh tùu to lín.. ? Đảng đã phát động đờng lối đổi mới kinh tế từ n¨m nµo? ( 1986) ? Dùa vµo sgk em h·y tãm t¾t nh÷ng thµnh tùu chính trên các lĩnh vực xây dựng đất nớc. + S¶n lîng l¬ng thùc liªn tôc t¨ng cao. + H×nh thµnh mét sè s¶n phÈm xuÊt khÈu chñ + NN: Liªn tôc ph¸t triÓn kh«ng lùc: g¹o, cµphª, cao su... những đủ cung cấp nhu cầu của nh©n d©n mµ cßn xuÊt khÈu. ? Trong CN đã đạt đợc những thành tựu nào? + CN:đã từng bớc khôi phục và phát triÓn m¹nh mÏ nhÊt lµ c¸c ngµnh then chèt. ? Em lấy ví dụ sản phẩm công nghiệp đợc sử dông nhiÒu trong cuéc sèng hµng ngµy? Dầu, than, xi măng, giấy, đờng. ? Cơ cấu kinh tế của nớc ta trong thời kỳ đổi mới + Cơ cấu kinh tế ngày càng cân đã có sự thay đổi nh thế nào? đối, hợp lý theo hớng kinh tế thị trờng. GV treo b¶ng 22.1 sgk phãng to lªn b¶ng yªu cÇu häc sinh quan s¸t. ? Em hãy nêu nhận xét về sự chuyển đổi cơ cấu kinh tÕ níc ta. - TØ träng n«ng nghiÖp gi¶m. - TØ träng CN vµ dÞch vô t¨ng. ? Em h·y cho biÕt mét sè thµnh tùu næi bËt cña nÒn kinh tÕ níc ta trong thêi gian qua?.

(74) ? Địa phơng em đã có những đổi mới , tiến bộ - Đa đất nớc ra khỏi tình trạng nh thÕ nµo? kém phát triển , nâng cao rõ rệt đời sèng vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh thÇn ? Mục tiêu của Nhà nớc ta đến năm 2010 là gì? của nhân dân; tạo nền tảng để đến n¨m 2020 níc ta c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp theo híng hiện đại.. 3. Hoạt động 3. Tìm hiểu cách học địa lý Việt Nam. 3. Học địa lý Việt Nam nh thế nµo? ? Để học tốt môn địa lý Việt Nam nói riêng em - Đọc kỹ, hiểu, làm tốt các bài tập cÇn lµm g×? sgk. §Þa lý ViÖt Nam bao gåm: - Su tÇm tµi liÖu, kh¶o s¸t thùc tÕ, - §Þa lý tù nhiªn sinh ho¹t ngoµi trêi... - §Þa lý kinh tÕ ở môn địa lý lớp 8 chủ yếu là các kiến thức về địa lý tự nhiên đó cũng là cơ sở cho việc học tập phần địa lý kinh tế - xã hội. 4. Cñng cè: GV cñng cè l¹i toµn bµi Cho học sinh đọc phần ghi nhớ sgk. Lµm c¸c bµi tËp cuèi bµi. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. IV. Rót kinh nghiÖm.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 25. §Þa Lý Tù Nhiªn Bµi 23: VÞ trÝ- Giíi h¹n- H×nh d¹ng l·nh thæ ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: -Sau bài học cần giúp học sinh nắm đợc: - Xác định đợc vị trí, giới hạn, diện tích, hình dạng vùng đất liền, vùng biển ViÖt Nam . - Hiểu đợc tính toàn vẹn của lãnh thổ Việt Nam bao gồm vùng đất, vùng biển, vïng trêi g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. - Đánh giá đợc vị trí địa lý, hình dạng lãnh thổ đối với môi trờng tự nhiên, các hoạt động kinh tế - xã hội của nớc ta. 2. Kü n¨ng: - RÌn kü n¨ng xö lý, ph©n tÝch sè liÖu. - Phân tích mối liên hệ giữa các hiện tợng địa lý..

(75) 3. Thái độ: - Häc sinh yªu mÕn m«n häc. - Ham muốn tìm hiểu các điều kiện tự nhiên của đất nớc. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ tự nhiên Việt Nam Bản đồ Việt Nam trong khu vực Đông Nam á III.ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV. TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Em hãy vẽ biểu đồ cơ cấu tổng sản phẩm trong nớc của 2 năm 1990- 2000 và rót ra nhËn xÐt. 3. Bµi míi: ViÖt Nam lµ mét thµnh viªn cña asean, võa mang nÐt chung cña khèi asean nhng l¹i cã nÐt riªng biÖt rÊt ViÖt Nam vÒ tù nhiªn - kinh tÕ - x· héi. §ã lµ nh÷ng nÐt g×? Chúng ta sẽ lần lợt nghiên cứu cả phần tự nhiên - kinh tế - xã hội ở phần địa lý lớp 8 lớp 9.. Hoạt động của GV- HS. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1: 1. VÞ trÝ vµ giíi h¹n l·nh thæ. ? Dùa vµo h×nh 23.2 vµ c¸c b¶ng 23.1, 23.2 em h·y cho biÕt. ? Phần đất liền của nớc ta có diện tích là bao - Đất liền: S: 329247km2 nhiªu? ?Em h·y t×m c¸c ®iÓm cùc B¾c, Nam, §«ng, Tây của phần đất liền nớc ta và toạ độ của + Cực Bắc:23023'B–105020’Đ chóng? +Cùc Nam:8034'B-104040’§ +Cùc §«ng: 12040’B- 109024’§ ? Từ BN, phần đất liền kéo dài bao nhiêu vĩ + Cực Tây: 22022’B – 102010’Đ độ, nằm trong đới khí hậu nào? ? Từ Đ T phần đất liền rộng bao nhiêu? - Nớc ta nằm trong đới khí hậu nhiệt đới kinh độ? Nằm trong đới khí hậu nào ? ? Lãnh thổ đất liền Việt Nam nằm trong múi - Nằm trong múi giờ thứ 7 theo giờ giê thø mÊy theo giê GMT? GMT ?Quan sát H24.1 xác định phần biển của - PhÇn biÓn. DiÖn tÝch trªn 1 triÖu km2 n»m phÝa níc ta. ?Biển nớc ta nằm phía nào lãnh thổ?Tiếp giáp đông lãnh thổ Có 2 quần đảo lớn là: Hoàng Sa và Trvới biển của nớc nào ? ? Xác định các quần đảo lớn ? thuộc tỉnh ờng Sa. nµo ? ? Em hãy nêu đặc điểm của vị trí địa lý Việt - Đặc điểm của vị trí địa lý Việt Nam vÒ mÆt tù nhiªn? Nam vÒ mÆt tù nhiªn? + Níc ta n»m hoµn toµn trong vßng GV giải thích thế nào là đờng chí tuyến:.

(76) - §êng vÜ tuyÕn n»m ë 23027' trªn c¶ 2 b¸n cÇu, ë ®©y lóc gi÷a tra, mÆt trêi chØ xuÊt hiÖn trên đỉnh đầu mỗi năm một lần. Tất cả các địa điểm trong kv giữa 2 chí tuyến Bắc vµ Nam, lóc gi÷a tra mÆt trêi xuÊt hiÖn 2 lÇn trong n¨m. Ngoµi kv trªn, kh«ng n¬i nµo khác trên trái đất đợc thấy mặt trời lên giữa đỉnh đầu lúc giữa tra. ? Phân tích ảnh hởng của vị trí địa lý tới môi trờng tự nhiên nớc ta? Cho ví dụ. + Giáp biển đông: mát mẻ, ma nhiều + Miền Nam gần xích đạo: khí hậu nhiệt đới + Miền Bắc có mùa đông lạnh: khí hậu cận nhiÖt. ®ai néi chÝ tuyÕn + Trung t©m khu vùc giã mïa §«ng Nam ¸ + Cầu nối giữa đất liền và hải đảo. + TiÕp xóc cña c¸c luång giã mïa vµ c¸c luång s. vËt.

(77) 2. Hoạt động 2 Tìm hiểu đặc điểm lãnh thổ Cho häc sinh th¶o luËn nhãm Chia c¶ líp thµnh 4 nhãm , mçi nhãm th¶o luËn 1 c©u hái trong 5 phót cã trëng nhãm vµ th ký ghi l¹i kÕt qu¶. Sau khi häc sinh c¸c nhãm th¶o luËn xong, gv gọi đại diện các nhóm lên trình bày kết qu¶ cña nhãm m×nh. Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung vµ chuÈn kiÕn thøc. N1: Lãnh thổ phần đất liền nớc ta có đặc điểm gì? Có ảnh hởng nh thế nào đến các điều kiện tự nhiên và hoạt động giao thông vËn t¶i níc ta?. 2. §Æc ®iÓm l·nh thæ a. Phần đất liền - KÐo dµi theo chiÒu B - N 1650km  150 vÜ tuyÕn. - N¬i hÑp nhÊt thuéc tØnh Qu¶ng B×nh - Có đờng bờ biển cong hình ch÷ S dµi 3260km b. PhÇn biÓn §«ng më réng vÒ phÝa §«ng vµ §«ng Nam. - Có hai quần đảo lớn : + Quần đảo Trờng Sa - huyện đảo Trờng Sa - tỉnh Khánh Hoà. N2: Tên đảo lớn nhất nớc ta là gì? Thuộc tỉnh + Quần đảo Hoàng Sa nµo? ? Vịnh biển đẹp nhất nớc ta là vịnh nào? Đã đợc Unesco công nhận là di sản thiên - Cã ý nghÜa chiÕn lîc vÒ an nhiªn thÕ giíi vµo n¨m nµo? ( H¹ Long) ninh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. N3 : H·y cho biÕt ý nghÜa lín lao cña biÓn ViÖt Nam ? N4: Vị trí địa lí và hình dạng lãnh thổ của nớc ta có những thuận lợi và khó khăn gì cho viÖc x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc ? - ThuËn lîi : + Ph¸t triÓn kinh tÕ toµn diÖn víi nhiÒu ngành, nghề nhờ có khí hậu gió mùa, có đất liÒn, cã biÓn… + Héi nhËp vµ giao lu dÔ dµng víi c¸c níc trong khu vùc §NA vµ thÕ giíi do vÞ trÝ trung t©n vµ cÇu nèi. - Khã kh¨n : + Lu«n ph¶i phßng, chèng thiªn tai : b·o, lôt, sãng biÓn, ch¸y rõng… + B¶o vÖ l·nh thæ kÓ c¶ vïng trêi vïng biÓn và đảo xa …trớc nguy cơ ngoại xâm.. - Hãy xác định vị trí của hai quần đảo trên bản đồ? Quần đảo Trờng Sa và Hoàng Sa - HS lên bảng chỉ bản đồ.. ? Em hãy cho biết vị trí địa lý và hình dạng lãnh thổ có ý nghĩa gì đối với việc hình thành nên các đặc điểm tự nhiên độc đáo của nớc ta cũng nh có tác động đến các hoạt động kinh tế - xã hội nh thế nào? + Tù nhiªn + Hoạt động kinh tế - xã hội.  -ý nghÜa - §èi víi TN: §iÒu kiÖn khÝ hËu nhiÖt đới gió mùa phong phú. Tuy nhiên còng x¶y ra nhiÒu thiªn tai... - Đối với hoạt động kinh tế - xã hội: + Giao thông vận tải phát triển nh: đờng không, đờng thuỷ.

(78) + C«ng - n«ng nghiÖp: ®iÒu kiÖn tù nhiên nh khí hậu đất đai, nguồn nớc rất thuËn lîi gióp cho n«ng, c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ? Em h·y lÊy VD cô thÓ chøng minh. VD: H×nh d¹ng l·nh thæ kÐo dµi, ba mÆt gi¸p biÓn lµm cho khÝ hËu níc ta m¸t mÎ, cã ma nhiÒu. Kh«ng cã kh« h¹n nh c¸c níc cã cùng vĩ độ ở Châu Phi. - Nh÷ng dßng s«ng lín, kÐo dµi cung cÊp níc cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp... GV nhËn xÐt, tæng kÕt. 4. Cñng cè: GV cñng cè l¹i toµn bµi HS đọc phần ghi nhớ sgk. Häc sinh lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm sau: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng a) Phần đất liền nớc ta kéo dài theo chiều B-N tới 1650km, bờ biển uốn khúc h×nh ch÷ S dµi trªn 3260km gãp phÇn lµm cho thiªn nhiªn níc ta trë nªn ®a d¹ng phong phó. b) Phần đất liền nớc ta kéo dài theo chiều B-N tới 1650km, bờ biển uốn khúc hình chữ S dài trên 3260km tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đầy đủ các nghành giao th«ng vËn t¶i. c) Đảo lớn nhất ở nớc ta là đảo Cát Bà thuộc thành phố Hải Phòng d) Vịnh biển đẹp nhất nớc ta là vịnh biển Hạ Long đợc công nhận là di sản thiªn nhiªn thÕ giíi n¨m 1994 §¸p ¸n: a,b,d. 5. DÆn dß: HS häc bµi cò vµ lµm c¸c bµi tËp cuèi sgk. V. rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 26. Vïng biÓn ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bài học cần giúp học sinh nắm đợc: - Hiểu và trình bày một số đặc điểm tự nhiên của biển Đông. - Hiểu đợc biển nớc ta có nguồn tài nguyên phong phú, là cơ sở để phát triển nhiÒu ngµnh kinh tÕ. 2. Kü n¨ng: - Rèn luyện kỹ năng đọc và phân tích bản đồ - Rèn kỹ năng quan sát tranh ảnh, bản đồ tìm kiến thức. 3. Thái độ: - N©ng cao nhËn thøc vÒ vïng biÓn chñ quyÒn ViÖt Nam - Có ý thức bảo vệ, xây dựng vùng biển giàu đẹp của nớc ta II. đồ dùng dạy học.

(79) - Bản đồ vùng biển Việt Nam - Tranh ảnh về tài nguyên và cảnh đẹp của vùng biển Việt Nam III .ph¬ng ph¸p : - Giảng giải, nêu và giải quyết vấn đề IV. TiÕn tr×nh trªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò. ? Vị trí địa lý và hình dạng lãnh thổ Việt Nam có những thuận lợi và khó khăn g× cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ta? Häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm 3. Bµi míi: Lãnh thổ Việt Nam ngoài phần đất liền còn có một diện tích vùng biển rất rộng lớn. Biển Đông không chỉ ảnh hởng rất lớn đối với tự nhiên, hình thành nên một đất nớc có điều kiện tự nhiên độc đáo, đa dạng và phong phú mà còn có vai trò rất quan trọng đối với việc phát triển kinh tế - xã hội. Vậy biển Đông ảnh hởng đến tự nhiên và quá trình phát triển kinh tế - xã hội nh thÕ nµo? Bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu.. Hoạt động GV - HS. Néi dung bµi häc.

(80) 1. Hoạt động 1 Tìm hiểu đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam ? Dùa vµo h×nh 24.1 kÕt hîp néi dung sgk em h·y cho biÕt? ? DiÖn tÝch cña biÓn §«ng? ? Xác định trên bản đồ vị trí eo biển Malaca, vÞnh B¾c Bé vµ vÞnh Th¸i Lan? ? PhÇn biÓn ViÖt Nam n»m trong biÓn §«ng cã diÖn tÝch bao nhiªu, tiÕp gi¸p víi vïng biÓn cña nh÷ng quèc gia nµo? - GV hớng dẫn HS tìm hiểu chế độ nhiệt trên biÓn ? Nhiệt độ TB năm của nớc biển tầng mặt? ? Nhiệt độ nớc biển tầng mặt thay đổi nh thế nào theo vĩ độ? ? Híng ch¶y cña dßng biÓn trªn biÓn §«ng ë 2 mïa nh thÕ nµo? ? Em hãy phân tích chế độ ma của vùng biển Đông? Chế độ đó có ảnh hởng gì đến tình hình khí hậu trong đất liền? ? Chế độ thuỷ triều của biển Đông diễn ra nh thÕ nµo? ? §é muèi TB cña níc biÓn lµ bao nhiªu? ViÖt Nam lµ mét bé phËn cña biÓn §«ng võa cã nét chung của biển và đại dơng thế giới vừa có nét riªng víi S trªn 1 triÖu km 2. BiÓn ViÖt Nam cã nh÷ng tµi nguyªn g×? ViÖc b¶o vÖ m«i trêng biÓn khi khai th¸c ph¸t triÓn kinh tÕ ra sao? 2. Hoạt động 2 Tìm hiểu tài nguyên biển và vấn đề bảo vệ m«i trêng ë vïng biÓn ViÖt Nam ? Dùa vµo s¸ch gi¸o khoa vµ hiÓu biÕt cña m×nh em h·y cho biÕt diÖn tÝch cña vïng biÓn níc ta so với đất liền? ? Víi diÖn tÝch réng nh vËy th× vïng biÓn ViÖt Nam sẽ có ảnh hởng hay quyết định nh thế nào đến việc phát triển các ngành kinh tế ? ? Dựa vào kiến thức đã học em hãy cho biết vïng biÓn ViÖt Nam cã nh÷ng tµi nguyªn g×? Chúng là cơ sở để phát triển những ngành kinh tÕ nµo? - Tµi nguyªn kho¸ng s¶n: DÇu khÝ, - Thuû s¶n: T«m, c¸, rong biÓn, - Du lịch: Nhiều bãi biển đẹp. 1. §Æc ®iÓm chung cña vïng biÓn ViÖt Nam. a. DiÖn tÝch, giíi h¹n - Vïng biÓn ViÖt Nam lµ 1 bé phËn cña biÓn §«ng. - S :3.477.000km, rộng và tơng đối kÝn.. b. §Æc ®iÓm khÝ hËu vµ h¶i v¨n cña biÓn §«ng. - BiÓn nãng quanh n¨m, thiªn tai d÷ déi. - Chế độ hải văn theo mùa. - Chế độ ma: 1100 - 1300mm/ năm. S¬ng mïa trªn biÓn thêng xuÊt hiÖn vào cuối mùa đông, đầu mùa hạ. - Chế độ thuỷ triều phức tạp và độc đáo ( nhật triều). - §é mÆn TB: 30 - 33%. 2. Tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i trêng biÓn cña ViÖt Nam a. Tµi nguyªn biÓn - Vïng biÓn ViÖt Nam réng gÊp 3 phần S đất liền, có giá trị về nhiều mÆt. - Lµ c¬ së  nhiÒu ngµnh kinh tÕ đặc biệt là đánh bắt chế biến hải s¶n, khai th¸c dÇu khÝ..

(81) ? Khi ph¸t triÓn kinh tÕ trªn biÓn, níc ta thêng gÆp khã kh¨n g× do tù nhiªn g©y nªn? - Thiên tai: Bão lụt, động đất sóng thần... ? Trong qu¸ tr×nh khai th¸c c¸c lo¹i tµi nguyªn biển vấn đề môi trờng đã đợc quan tâm và bảo vÖ hay cha? ? ¤ nhiÔm m«i trêng thêng do nh÷ng nguyªn nh©n nµo g©y nªn? Khai th¸c bõa b·i lµm dÇu khÝ dß gØ, dïng thuèc nổ, mìn để đánh bắt cá........ ChÊt th¶i c«ng nghiÖp, chÊt th¶i sinh ho¹t..... ? Muèn khai th¸c l©u bÒn vµ b¶o vÖ m«i trêng biển Việt Nam chúng ta cần phải hành động nh thÕ nµo cho phï hîp? Mỗi chúng ta cần nhận thức đợc tầm quan trọng của môi trờng đặc biệt là môi trờng biển đối với đời sống để từ đó có ý thức bảo vệ môi trờng. Có những hành động tuyên truyền giáo dục cộng đồng cùng chung tay, ra sức làm cho môi trêng ngµy cµng trong lµnh h¬n.. b. M«i trêng biÓn. - Khai th¸c nguån lîi biÓn ph¶i cã kế hoạch đi đôi với việc bảo vệ môi trêng cña biÓn.. 4. Cñng cè: Học sinh đọc phần ghi nhớ. Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm. 1). Níc nµo kh«ng cã phÇn biÓn chung víi ViÖt Nam A. NhËt B¶n G. Inđônêxia B. Trung Quèc H. §«ng Timo C. Phi lippin I. C¨mpuchia D. Brun©y K. Th¸i Lan E. Malaixia 2). Vùng biển nớc ta có những tài nguyên gì? Là cơ sở để phát triển những ngµnh kinh tÕ nµo? 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò ChuÈn bÞ bµi míi. V. Rót kinh nghiÖm..

(82) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 27. Bµi 25: LÞch sö ph¸t triÓn cña tù nhiªn ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức: Sau bài học giúp học sinh nắm đợc. - L·nh thæ ViÖt Nam cã mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi vµ phøc t¹p tõ tiÒn Cambri cho tíi ngµy nay. - Một số đặc điểm của các giai đoạn hình thành lãnh thổ và ảnh hởng của nó tới c¶nh quan vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn níc ta. - Xác định trên sơ đồ các vùng địa chất kiến tạo Việt Nam, 1 số đơn vị nền móng địa chất kiến tạo của từng giai đoạn hình thành lãnh thổ. 2. Kü n¨ng: Đọc, phân tích biểu đồ tìm kiến thức Phân tích các mối quan hệ giữa các hiện tợng địa lý 3. Thái độ: Yªu mÕn m«n häc, tÝch cùc kh¸m ph¸ c¸c tri thøc. II. ChuÈn bÞ: - Sơ đồ các vùng địa chất kiến tạo. - Bản đồ tự nhiên Việt Nam . III. TiÕn tr×nh trªn líp. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. ? Vùng biển Việt Nam mang tính chất nhiệt độ gió mùa,em hãy chứng minh điều đó thông qua các yếu tố khí hậu biển. Häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn nhËn xÐt vµ cho ®iÓm 3. Bµi míi: Giíi thiÖu: B»ng sù hiÓu biÕt cña m×nh em h·y kÓ tªn mét sè d·y nói cao vµ đồng bằng ở nớc ta? Các dãy núi, các đồng bằng có đợc hình thành trong cùng một giai đoạn không? Chúng đợc hình thành khi nào? Có quan hệ với nhau ra sao? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay Hoạt động của GV - HS. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1 T×m hiÓu g® tiÒn Cambri ? Dựa vào sơ đồ H.25.1 kết hợp với nội dung sgk em h·y cho biÕt: ? Thời kỳ tiền Cambri cách thời đại chúng ta bao nhiªu triÖu n¨m? ? Vµo thêi kú tiÒn Cambri l·nh thæ ViÖt Nam chủ yếu là biển hay đất liền? ? §äc tªn nh÷ng m¶ng nÒn cæ theo thø tù tõ B¾c vµo Nam cña thêi kú nµy? ViÖt B¾c - Hoµng Liªn S¬n - S«ng M· - Pu Ho¹t. LÞch sö ph¸t triÓn cña tù nhiªn ViÖt Nam chia lµm 3 giai ®o¹n lín 1. Giai ®o¹n tiÒn Cambri. - Kon Tum. GV gọi học sinh lên điền vào bản đồ trống các mảng nền cổ của Việt Nam, chỉ trên bản đồ tự nhiªn n¬i cã c¸c m¶ng nÒn cæ tiÒn Cambri. Giai đoạn tiền Cambri lãnh thổ nớc ta phần đất liÒn chØ lµ nh÷ng m¶ng nÒn cæ nh« lªn trªn mÆt biÓn nguyªn thuû. Sinh vËt cã rÊt Ýt vµ qu¸ gi¶n đơn. Vậy sang giai đoạn sau có những điểm gì? 2. Hoạt động 2 T×m hiÓu giai ®o¹n cæ kiÕn t¹o ? Dùa vµo b¶ng 25.1 vµ h×nh 25.1 cho biÕt giai. - C¸ch ®©y 570 triÖu n¨m - §¹i bé phËn l·nh thæ bÞ níc biÓn bao phñ - Cã mét sè m¶ng nÒn cæ - Sinh vật rất ít và đơn giản. - §iÓm næi bËt: LËp nÒn mãng s¬ khai cña l·nh thæ. 2. Giai ®o¹n cæ kiÕn t¹o - Thêi gian: C¸ch ®©y Ýt nhÊt 65.

(83) ®o¹n cæ kiÕn t¹o cã thêi gian bao nhiªu? - C¸ch ®©y Ýt nhÊt 65 triÖu n¨m - KÐo dµi 500 triÖu n¨m ? Em hãy đọc tên các mảng nền cổ hình thành vµo giai ®o¹n nµy? ? C¸c loµi sinh vËt chñ yÕu lµ g×? ? Cuối đại Trung Sinh, địa hình lãnh thổ nớc ta có đặc điểm gì? Lịch sử địa chất, địa hình,khí hËu, sinh vËt cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo? Lãnh thổ đất liền vận động tạo núi diễn ra m¹nh mÏ. Núi - rừng cây phát triển dới tác động của thiên nhiên nhiệt đới gió mùa. NÕu nh giai ®o¹n Cæ kiÕn t¹o phÇn lín l·nh thæ Việt Nam là đất liền, núi đợc hình thành rồi bị san bằng thì tại sao địa hình ngày nay lại phức t¹p nh vËy.. triÖu n¨m, kÐo dµi 500 triÖu n¨m. Phần đất liền là chủ yếu, vận động t¹o nói diÔn ra liªn tiÕp - SV chñ yÕu: Bß s¸t, khñng long vµ c©y h¹t trÇn. - Cuèi Trung Sinh ngo¹i lùc chiÕm u thế  địa hình bị san bằng.. - §Æc ®iÓm næi bËt: ph¸t triÓn , më rộng và ổn định lãnh thổ.. 3. Hoạt động 3 3. Giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o T×m hiÓu giai ®o¹n t©n kiÕn t¹o. ? Em h·y cho biÕt giai ®o¹n t©n kiÕn t¹o diÔn ra - C¸ch ®©y 25 triÖu n¨m trong giai ®o¹n nµo? Thêi gian? - Vận động tạo núi Himalia diễn ra m·nh liÖt.. ? §Æc ®iÓm næi bËt cña giai ®o¹n nµy lµ g×?. - §iÓm næi bËt: + Nâng cao địa hình,núi sông trẻ l¹i + Mở rộng biển đông và tạo các má dÇu khÝ, b«xÝt, than bïn… + Các cao nguyên badan và đồng b»ng phï sa trÎ h×nh thµnh + Sinh vËt ph¸t triÓn phong. phó, hoµn thiÖn + Loµi ngêi xuÊt hiÖn ? Giai đoạn này có ý nghĩa gì đối với sự phát triÓn l·nh thæ níc ta hiÖn nay? Cho vÝ dô? HS ph¸t biÓu,GV chuÈn kiÕn thøc vµ tæng hîp Gọi 1 vài học sinh chỉ trên lợc đồ 4. Cñng cè: Học sinh đọc phần ghi nhớ cuối bài Lµm c¸c bµi tËp cuèi sgk. 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. IV. Rót kinh nghiÖm. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… [.

(84) ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………….. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 28. §Æc ®iÓm tµi nguyªn kho¸ng s¶n ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc. 1. KiÕn thøc: Sau bµi häc cÇn gióp häc sinh: - Nắm đợc Việt Nam là một nớc giàu tài nguyên khoáng sản. Đó là nguồn lực quan trọng để tiến hành công nghiệp hoá đất nớc. - Thấy đợc mối quan hệ giữa khoáng sản với lịch sử  lãnh thổ. Giải thích tại sao níc ta l¹i giµu tµi nguyªn. - Hiểu đợc các giai đoạn tạo mỏ, sự phân bố các mỏ, các loại khoáng sản chủ yÕu cña níc ta. 2. Kü n¨ng: Rèn kỹ năng quan sát, khai thác bản, biểu đồ địa lý. 3. Thái độ: Thấy đợc sự cần thiết phải bảo vệ và khai thác có hiệu quả, tiết kiệm nguồn kho¸ng s¶n quý gi¸ cña níc ta. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ tự nhiên Việt Nam Bản đồ địa chất, khoáng sản Việt Nam Tranh ¶nh vÒ c¸c má kho¸ng s¶n tiªu biÓu. III.ph¬ng ph¸p : Giảng giải, thảo luận nhóm, đàm thoại IV. TiÕn tr×nh trªn líp 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò Em hãy trình bày các giai đoạn phát triển của tự nhiên Việt Nam và đặc điểm của các giai đoạn đó 3. Bµi míi ? Em h·y cho biÕt kho¸ng s¶n lµ g×? Kho¸ng s¶n cã c«ng dông g×? Khoáng sản là một nguồn lực quan trọng không thể thiếu đợc trong sự nghiệp công nghiệp hoá đất nớc ta. Vậy tài nguyên khoáng sản có đặc điểm gì? Việc bảo vệ nguån tµi nguyªn nµy ra sao? Chóng ta cïng t×m hiÓu. Hoạt động của GV - HS. 1. Hoạt động 1 T×m hiÓu c¸c nguån tµi nguyªn cña ViÖt Nam ?Dựa vào hình 26.1, atlat địa lý Việt Nam kết hợp nội dung sgk em hãy xác định vị trí các má kho¸ng s¶n lín ë níc ta? - B«xit: L©m §ång - §ång: S¬n La - Cr«m: Thanh Ho¸ ( Cæ §Þnh) - §¸ quý: Quú Ch©u - NghÖ An... ? Chøng minh sù giµu cã vÒ tµi nguyªn kho¸ng s¶n ë níc ta? ? Gi¶i thÝch t¹i sao ViÖt Nam giµu kho¸ng s¶n?. Néi dung bµi häc. 1. ViÖt Nam lµ níc giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n. - Níc ta cã nguån kho¸ng s¶n phong phó, ®a d¹ng - PhÇn lín c¸c má cã tr÷ lîng võa vµ nhá..

(85) + Việt Nam có lịch sử địa chất kiến tạo rất lâu dµi, phøc t¹p, mçi chu kú kiÕn t¹o s¶n sinh một hệ khoáng sản đặc trng. + VÞ trÝ tiÕp gi¸p 2 vµnh ®ai sinh kho¸ng lín cña thÕ giíi (§Þa Trung H¶i - Th¸i B×nh D¬ng) + HiÖu qu¶ cña viÖc th¨m dß, t×m kiÕm kho¸ng sản của ngành địa chất ngày càng cao. HS tr¶ lêi GV nhËn xÐt, bæ sung ChuÈn kiÕn thøc. 2. Hoạt động 2 T×m hiÓu sù h×nh thµnh c¸c má kho¸ng s¶n chÝnh ë níc ta Nh vËy, sù h×nh thµnh c¸c má kho¸ng s¶n cã g¾n liÒn víi lÞch sö ph¸t triÓn l·nh thæ. ? Dựa vào hình 26.1, bảng 26.1 và atlat địa lý kết hợp kiến thức đã học em hãy cho biết đặc ®iÓm næi bËt cña tõng giai ®o¹n lÞch sö ph¸t triÓn l·nh thæ ViÖt Nam.. - Mét sè má cã tr÷ lîng lín nh: Than: Qu¶ng Ninh Dầu mỏ, khí đốt B« xit, apatit ( Lµo Cai) Đất hiếm, đá vôi.. 2. Sù h×nh thµnh má chÝnh ë n íc ta. - Mçi giai ®o¹n kiÕn t¹o h×nh thµnh nên các hệ khoáng sản đặc trng. ? Em hãy nêu tên của các khoáng sản đợc hình thµnh trong tõng giai ®o¹n? - TiÒn Cambri: Than, Cu, Pb + Giai ®o¹n Cambri: cã c¸c má than, Cu, Pb... phân bố tại các nền cổ, đá bÞ biÕn chÊt m¹nh... - Giai ®o¹n cæ kiÕn t¹o: apatit, than, s¾t... + Giai ®o¹n Cæ kiÕn t¹o. Giai đoạn này có nhiều v/động tạo nói lín s¶n sinh rÊt nhiÒu lo¹i kho¸ng s¶n. - Giai đoạn tân kiến tạo: dầu mỏ, khí đốt + Giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o Kho¸ng s¶n tËp trung chñ yÕu ë c¸c bồn trầm tích ngoài thềm lục địa và dới đồng bằng châu thổ... ? Em hãy nhận xét mối quan hệ giữa địa chất vµ kho¸ng s¶n? - §Þa chÊt cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi viÖc h×nh thµnh kho¸ng s¶n, qu¸ tr×nh kiÕn t¹o cµng lâu dài thì các khoáng sản đợc tạo ra với tốc độ cao. HS tr¶ lêi, GV nhËn xÐt, bæ sung.

(86) Do lÞch sö ph¸t triÓn l·nh thæ l©u dµi, vÞ trÝ tiÕp xóc gi÷a 2 vµnh ®ai sinh kho¸ng lín cña thÕ giíi. V× vËy tµi nguyªn kho¸ng s¶n níc ta rÊt phong phú, đa dạng. Song chúng ta đã khai thác và sử dông nh thÕ nµo? ? Em hãy cho 1 số ví dụ về vấn đề khai thác tài nguyªn kho¸ng s¶n ë níc ta VD: Khai th¸c má than Qu¶ng Ninh Má B«xit ë L©m §ång - Tuy nhiên việc khai thác cha đi đôi với vấn đề bảo vệ tài nguyên khoáng sản, khai thác cßn l·ng phÝ nhiÒu vµ g©y « nhiÔm m«i trêng làm ảnh hởng đến đời sống sinh hoạt và sản xuÊt cña nh©n d©n. ? Gi¶i thÝch t¹i sao 1 sè kho¸ng s¶n ë níc ta hiÖn nay cã nguy c¬ c¹n kiÖt? - Khai th¸c nhiÒu - Cha có kế hoạch cụ thể để bảo vệ nguồn tài nguyªn nµy - Khai thác còn kỹ thuật kém dẫn đến lãng phí tµi nguyªn ? T¹i sao chóng ta ph¶i thùc hiÖn tèt luËt kho¸ng s¶n?. 3. Vấn đề khai thác và bảo vệ tài nguyªn kho¸ng s¶n. - Chúng ta đã khai thác, sử dụng nhiÒu má kho¸ng s¶n.. - CÇn thùc hiÖn tèt LuËt kho¸ng s¶n để khai thác hợp lý, sử dụng tiết kiÖm, cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n. Gi¸o viªn gîi ý cho häc sinh th¶o luËn: - H×nh thøc qu¶n lý - KÜ thuËt khai th¸c - ¤ nhiÔm m«i trêng sinh th¸i - Th¨m dß thiÕu chÝnh x¸c Häc sinh tr¶ lêi GV nhËn xÐt, bæ sung. Nh vËy cÇn cã kÕ ho¹ch sö dông tèt c¸c lo¹i tµi nguyªn kho¸ng s¶n? 4. Cñng cè: Gi¸o viªn cñng cè l¹i toµn bµi Học sinh đọc phần ghi nhớ Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm 1) ý nào không thuộc đặc điểm tài nguyên khoáng sản nớc ta? A. C¶ níc cã kho¶ng 5.000 ®iÓm quÆng vµ tô kho¸ng víi sÊp xØ 60 lo¹i kho¸ng s¶n. B. C¶ níc cã kho¶ng 5.500 ®iÓm quÆng vµ tô kho¶ng víi sÊp xØ 60 lo¹i kho¸ng s¶n kh¸c nhau C. PhÇn lín c¸c má kho¸ng s¶n cã tr÷ lîng võa vµ nhá. 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. IV. Rót kinh nghiÖm bµi häc..

(87)

(88) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 29 Bµi 27 : Thùc hµnh. Đọc bản đồ Việt Nam. ( PhÇn hµnh chÝnh vµ kho¸ng s¶n) I. Môc tiªu bµi häc. 1. Kiến thức: Sau bài học cần giúp học sinh nắm đợc. - Các đặc điểm về giới hạn, vị trí lãnh thổ nớc ta. - Đọc đợc các loại tài nguyên khoáng sản và sự phân bố - Điền trên lợc đồ các điểm cực và các mỏ khoáng sản chính. 2. Kü n¨ng: - Phát triển kỹ năng đọc bản đồ - Vẽ lợc đồ Việt Nam và điền các kiến thức trên bản đồ. 3. Thái độ: - RÌn luyÖn ý thøc häc tËp tèt. - Tích cực tìm hiểu về đất nớc mình. II. ChuÈn bÞ: - Bản đồ địa chất, khoáng sản Việt Nam - Bản đồ câm - At lat địa lý Việt Nam iii. ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, thùc hµnh IV. TiÕn tr×nh trªn líp 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. ? Bằng kiến thức đã học và hiểu biết của mình em hãy chứng minh Việt Nam lµ níc giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n? 3. Bµi míi. Bµi thùc hµnh lµ mét d¹ng bµi rÊt quan träng, bµi h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu các đọc bản đồ hành chính và khoáng sản. Từ đó biết vận dụng vào các bài học hôm sau. GV nªu nhiÖm vô cña bµi thùc hµnh - Cách thức tiến hành: Cá nhân nghiên cứu sau đó trao đổi trong nhóm và báo c¸o kÕt qu¶ lµm bµi. Hoạt động của GV - HS. 1. Hoạt động 1 Dựa vào H23.2, bảng 23.2, Atlat địa lý Việt Nam h·y tr¶ lêi c©u hái sau: ? Xác định vị trí của tỉnh mà em đang sống? ? Xác định vị trí toạ độ các điểm cực Bắc, Nam, Tây, Đông của lãnh thổ đất liền nớc ta. Gọi học sinh lên bảng chỉ bản đồ. GV chØ l¹i Cho häc sinh lµm tiÕp phÇn c.. Néi dung bµi häc. 1. Bµi tËp 1 - ViÖt Nam gÇn chÝ tuyÕn B¾c h¬n xích đạo - Níc ta n»m ëvÞ trÝ trung t©m khu vùc §«ng Nam ¸ N¬i giao tiÕp cña nhiÒu hÖ thèng tù nhiªn, v¨n ho¸, x· héi, d©n téc, ng«n ng÷. - Có nhiều nét tơng đồng với các nớc trong khu vực Đông Nam á. ? LËp b¶ng thèng kª c¸c tØnh ven biÓn ë níc ta. Cho häc sinh th¶o luËn nhãm, 5 nhãm, mçi nhãm t×m hiÓu 13 tØnh (TP) theo b¶ng phô lôc. §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c quan s¸t, nhËn xÐt. 2. Hoạt động 2. Bµi tËp 2. HS dựa vào H26.1, Atlat địa lý Việt Nam hoàn 2. Bài tập 2 thµnh BT sè 2 trong SGK.

(89) GV cho học sinh trao đổi nhóm, sau 5 phút yêu cÇu c¸c nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶. Sau khi trao đổi song, GV gọi 5 - 10 học sinh lªn b¶ng chØ tªn c¸c lo¹i kho¸ng s¶n trªn b¶n đồ. GV híng dÉn Dựa vào H26.1,atlat kết hợp kiến thức đã học nªu nhËn xÐt sù ph©n bè kho¸ng s¶n ë ViÖt Nam - Mối quan hệ giữa lịch sử phát triển lãnh thổ địa chất và khoáng sản. - Mỗi loại khoáng sản đợc hình thành vào giai đoạn địa chất nào? ở đâu? Häc sinh ph¸t biÓu GV nhËn xÐt, tæng kÕt. 4. Cñng cè Gi¸o viªn cñng cè l¹i toµn bµi thùc hµnh NhËn xÐt kÕt qu¶ lµm viÖc cña tõng c¸ nh©n trong líp Tuyên dơng (có thể cho điểm) với những em hoạt động tích cực, đạt hiệu quả cao trong giê thùc hµnh 5. DÆn dß Học sinh về nhà ôn tập các bài đã học, từ khu vực Đông Nam á để chuẩn bị cho tiÕt «n tËp h«m sau V. rót kinh nghiÖm bµi häc ................................................................................................................................ .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ......... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 30. ¤n tËp. I. Môc tiªu bµi häc: 1)KiÕn thøc : Sau bài ôn tập GV cần giúp HS hiểu đợc: - Các đặc điểm chính về tự nhiên, dân c, kinh tế- xã hội các nớc Đông Nam á - Một số kiến thức mang tính tổng kết về địa lý tự nhiên và địa lý châu lục. - Các đặc điểm về: vị trí địa lý, giới hạn lãnh thổ Việt Nam, vùng biển, lịch sử ph¸t triÓn cña tù nhiªn vµ tµi nguyªn kho¸ng s¶n ViÖt Nam 2) KÜ n¨ng : - Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tæng hîp, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc, x¸c lËp c¸c mèi quan hÖ địa lý. 3)Thái độ : - GD tÝnh cÇn cï, chÞu khã II. ChuÈn bÞ: Bản đồ các nớc Đông Nam á. Bản đồ Việt Nam C¸c phiÕu häc tËp III.ph¬ng ph¸p : - Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm IV. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò..

(90) ? Em h·y cho biÕt sù h×nh thµnh c¸c vïng má chÝnh ë níc ta. HS tr¶ lêi, GV nhËn xÐt cho ®iÓm. 3. Bµi míi. 1. Hoạt động 1 Chia nhãm Chia cả lớp thành 4 nhóm, thảo luận và trao đổi. GV ph¸t phiÕu häc tËp vµ c©u hái th¶o luËn. HS trao đổi và trình bày trên phiếu. 2. Hoạt động 2: GV gîi ý cho häc sinh th¶o luËn Sau khi học sinh thảo luận, đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả hoạt động cña nhãm. GV ch÷a mét sè c©u hái träng t©m cña c¸c nhãm. Nhãm 1: C©u 1: Em h·y tr×nh bµy nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña d©n c - x· héi c¸c níc Đông Nam á đối với sự phát triển kinh tế và hợp tác giữa các nớc. Câu 2: Dựa vào bảng 16.1, chứng minh rằng các nớc Đông Nam á có tốc độ t¨ng trëng kinh tÕ nhanh nhng cha v÷ng ch¾c. Đánh mũi tên, nối các ô của sơ đồ sau sao cho hợp lý? Nguồn lao động dåi dµo TNTN pp, nhiÒu ®iÒu kiÖn  NN Tranh thủ đợc vèn, c«ng nghÖ níc ngoµi Khñng ho¶ng tµi chÝnh. KINH TÕ §¤NG NAM ¸. C¹n Tốc độ PTKT kiÖt tµi t¨ng trcha chó nguyªn ëng ý đến ¤ nhanh b¶o vÖ nhiÔm nhng m«i trm«i trcha êng êng v÷ng ch¾c Nhãm 2: Câu 1: Dựa vào H16.1 Sgk, kiến thức đã học cho biết Đông Nam á phát triển m¹nh nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp nµo? C¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña §«ng Nam ¸ thêng ph©n bè chñ yÕu ë ®©u? V× sao? Câu 2: Ghi tiếp nội dung vào các ô và đánh mũi tên nối các ô của sơ đồ sau sao cho hợp lý để nói về sản xuất nông nghiệp Đông Nam á. KhÝ hËumµu nhiÖtmì: đớiđất giã §Êt ®ai mïa vµ xÝch đạo Nguån dåibadan dµo phï sa, níc đất đỏ Nguồn lao động dồi dµo. Ph¸t Trång trät triÓn - Nhiều lúa gạo để Ch¨n nu«i TL, VN m¹nh xuÊt khÈu: Nu«i nhiÒu nÒn - NhiÒu c©y tr©u CN bß, lîn vµ c¸c lo¹i gia NN cÇm nhiÖt đới với nhiÒu Nhãm 3: n«ng C©u 1: §¸nh dÊu (x) vµo b¶ngs¶n saogi¸ cho phï hîp. C¸c sù vËt vµ hiÖn tîng Lµ biÓu trÞhiÖn cao vµ kÕt qu¶ Lµ biÓu hiÖn vµ kÕt qu¶ t¸c địa lý tác động của nội lực động của ngoại lực - Vận động nâng lên, hạ xuống x - Ch©u thæ s«ng, b·i båi x - Động đất x - Mµi mßn x - Nói löa x - Hang động x 2) Các núi cao, vực sâu, động đất, núi lửa trên thế giới thờng có ở vị trí nào của c¸c m¶ng kiÕn t¹o..

(91) 3) Trªn Tr¸i §Êt cã c¸c vßng ®ai khÝ ¸p vµ giã nµo thæi thêng xuyªn. Nhãm 4: Dựa vào H23.2 và kiến thức đã học điền tiếp nội dung vào các ô của sơ đồ sau để nói lên đặc điểm của vị trí địa lý, lãnh thổ của Việt Nam và ảnh hởng của nó tới tự nhiªn, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. ViÖt Nam. Vị trí địa lý. L·nh thæ. Thiªn nhiªn - ThuËn lîi: - Khã kh¨n :. Ph¸t triÓn kinh tÕ 2) Vùng biển Việt Nam có những đặc điểm gì về diện tích, giới hạn, đặc điểm tự nhiên. Cho biết vùng biển nớc ta có những nguồn tài nguyên gì, là cơ sở để ph¸t triÓn nh÷ng nghµnh kinh tÕ nµo? 3) Chøng minh r»ng níc ta cã nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n phong phó, ®a d¹ng. V× sao chóng ta cÇn t×m hiÓu nghiªm tóc luËt kho¸ng s¶n cña Nhµ níc 4. Cñng cè: GV nhËn xÐt kÕt qu¶ lµm viÖc cña c¸c nhãm Tæng hîp l¹i toµn bé c¸c kiÕn thøc. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ hoµn thµnh c¸c c©u hái cßn l¹i ChuÈn bÞ kiÓm tra 45' V. Rót kinh nghiÖm bµi häc.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 31. KiÓm tra 45 phót I. Môc tiªu bµi häc: 1)KiÕn thøc : Sau tiÕt kiÓm tra nh»m: - Giúp HS củng cố, tổng hợp, ôn tập lại các kiến thức trọng tâm đã học. Giúp HS rèn luyện kĩ năng phân tích đề, xác định kiến thức. 2)KÜ n¨ng :.

(92) - Rèn luyện thái độ nghiêm túc trong kiểm tra, thi cử. - Nhằm đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của học sinh. 3)Thái độ : GD ý thức trung thực, tự giác II. ChuÈn bÞ: - §Ò kiÓm tra - BiÓu ®iÓm chÊm III.ph¬ng ph¸p : IV. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra : sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bµi míi. GV phát đề cho học sinh. Thêi gian lµm bµi 45', yªu cÇu häc sinh lµm bµi nghiªm tóc. §Ò bµi. I. Tr¾c nghiÖm: Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau: 1-Câu nào không phải là đặc điểm chung của hầu hết các nớc Đông Nam á. A.Trång lóa níc, g¹o lµ nguån l¬ng thùc chÝnh. B.D©n sè t¨ng nhanh C.D©n c trong khu vùc cã cïng ng«n ng÷ D.Các nớc lần lợt giành độc lập dân tộc sau chiến tranh thế giới II. 2-Đông Nam á có điều kiện tự nhiên thuận lợi để trồng lúa nớc. A.Khí hậu gió mùa, sông ngòi dày đặc, đất phù sa màu mỡ. B.§ång b»ng phï sa mµu mì, khÝ hËu giã mïa, s«ng ngßi nhiÒu níc. C.§Êt phï sa mµu mì, khÝ hËu nãng Èm, nguån níc dåi dµo. D.§ång b»ng réng lín mµu mì, khÝ hËu giã mïa, ma nhiÒu. 3- ý nào không thuộc những biểu hiện của tính chất nhiệt đới gió mùa ở vïng biÓn ViÖt Nam. A.Nhiệt độ trung bình năm của nớc trên tầng mặt là trên 230C, ở biển mùa hạ mát, mùa đông ấm hơn đất liền. B.Một năm có 2 mùa gió: gió mùa đông bắc từ T10T4, gió mùa tây nam từ T5T9. C.Lîng ma trªn biÓn tõ 1100- 1300mm/n¨m, s¬ng mï thêng xuÊt hiÖn vµo cuèi mùa đông đầu mùa hạ. D.§é muèi trung b×nh cña níc biÓn lµ 30- 33‰. II. Tù luËn: C©u 1: Nªu tªn vµ gi¶i thÝch sù h×nh thµnh c¸c lo¹i giã chÝnh trªn Tr¸i §Êt. Câu 2: Vị trí địa lý Việt Nam có đặc điểm gì về mặt tự nhiên? Những đặc điểm nêu trên của vị trí địa lý có ảnh hởng gì tới môi trờng tự nhiên níc ta? Cho vÝ dô? Câu 3: Vùng biển Việt Nam mang tính chất nhiệt đới gió mùa. Em hãy chứng minh điều đó thông qua các yếu tố khí hậu biển. §¸p ¸n: I. Tr¾c nghiÖm: C©u 1 (1®iÓm) ýC C©u 2 (1®iÓm) ýC C©u 3 (1®iÓm) ý B. II. Tù luËn: C©u 1 (2 ®iÓm) - Gi¶i thÝch sù h×nh thµnh giã TÝn phong (1®iÓm). Vùng xích đạo nhiệt độ quanh năm cao tạo ra một vùng khí áp thấp. Không khí nóng bốc lên cao toả ra hai bên đờng xích đạo, lạnh dần rồi chảy xuống vĩ độ 30 - 35 0 ë hai b¸n cÇu t¹o ra vïng khÝ ¸p cao. Kh«ng khÝ di chuyÓn tõ n¬i ¸p cao vÒ n¬i ¸p thÊp đều quanh năm tạo nên gió Tín phong (do chịu lực tác dụng Côriolit nên gió lệch về híng t©y). - Giải thích sự hình thành gió Tây ôn đới, đông cực (1điểm). + Gió Tây ôn đới:.

(93) Kh«ng khÝ di chuyÓn tõ vïng khÝ ¸p cao 30 - 35 0 ë hai b¸n cÇu vÒ vÜ tuyÕn 60 0 ë hai bán cầu là nơi có khí áp thấp động lực tạo ra gió Tây ôn đới. + Giã §«ng Cùc: Kh«ng khÝ di chuyÓn tõ 900N vµ 900B n¬i khÝ ¸p cao vÒ n¬i khÝ ¸p thÊp 600 t¹o ra giã §«ng Cùc. C©u 2: *) HS nêu đợc đặc điểm của vị trí địa lý về mặt tự nhiên (1điểm). - VÞ trÝ néi chÝ tuyÕn. - Trung t©m §«ng Nam ¸. - Cầu nối giữa đất liền và hải đảo. - VÞ trÝ tiÕp xóc gi÷a c¸c luång giã mïa, c¸c luång sinh vËt. *) ảnh hởng của vị trí địa lý đến môi trờng tự nhiên (1điểm) Quy định các đặc điểm chung của thiên nhiên nớc ta. + Tính chất nhiệt đới gió mùa. + TÝnh chÊt ven biÓn. + TÝnh chÊt ®a d¹ng, phøc t¹p. *) VÝ dô (1®iÓm). C©u 3 (2®iÓm): Học sinh nêu đợc các đặc điểm cơ bản - Chế độ gió - Chế độ hải văn - Chế độ nhiệt - Chế độ thuỷ triều - Chế độ ma - §é mÆn cña biÓn 4. Cñng cè: GV thu bµi, nhËn xÐt tiÕt kiÓm tra. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ nhµ chuÈn bÞ bµi míi. IV. Rót kinh nghiÖm. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 32. Đặc điểm địa hình Việt Nam I. Môc tiªu bµi häc:. 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bµi häc cÇn gióp cho häc sinh: - Nắm đợc địa hình nớc ta rất đa dạng, nhiều loại nhiều kiểu địa hình: Gồm đồi núi, đồng bằng - Nắm đợc các đặc điểm cơ bản của địa hình Việt Nam - Phân tích đợc mối quan hệ giữa sự hình thành địa hình với lịch sử phát triển l·nh thæ vµ c¸c yÕu tè tù nhiªn kh¸c cã c¶ con ngêi. 2. VÒ kÜ n¨ng: - Rèn luyện cho học sinh kĩ năng đọc bản đồ. - Phân tích các mối quan hệ địa lý. 3. Về thái độ: - Học sinh yêu mến môn học, tích cực tìm hiểu hiện tợng địa lý. II. ChuÈn bÞ:. - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Atlat địa lý Việt Nam - Tranh ¶nh cã liªn quan.. III. Hoạt động trên lớp:. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò..

(94) 3. Bµi míi. Giới thiệu: Địa hình nớc ta rất đa dạng, nhiều kiểu, nhiều loại địa hình (đồi núi, đồng bằng, bờ biển, thềm lục địa.......), những dạng địa hình đó phản ánh lịch sử phát triển của địa chất, địa hình lâu dài trong môi trờng gió mùa nóng ẩm phong hoá mạnh mÏ cña níc ta. Vậy địa hình có những đặc điểm gì? Chúng có quá trình kiến tạo nh thế nào chóng ta cïng t×m hiÓu Hoạt động của thầy và trò. 1. Hoạt động 1 Tìm hiểu cấu trúc địa hình Việt Nam ? Dùa vµo H28.1 kÕt hîp néi dung Sgk em h·y cho biết nớc ta có mấy dạng địa hình? Dạng địa hình nào chiếm diện tích lớn? - Nhiều loại địa hình: đồi núi, đồng bằng, sơn nguyªn..... - §åi nói chiÕm phÇn lín diÖn tÝch: + Những đỉnh núi cao nh: Phan - xi - phăng, Ngäc linh, Pu - ®en - ®inh GV treo bản đồ địa hình Việt Nam lên bảng yªu cÇu häc sinh quan s¸t. ? Em hãy đọc tên các dãy núi, sơn nguyên, các đồng bằng lớn ở nớc ta? Gọi 1-2 học sinh chỉ trên bản đồ. ? Em hãy nêu đặc điểm từng dạng dịa hình? Cho vÝ dô minh ho¹.. Néi dung bµi häc. 1. §åi nói lµ bé phËn quan träng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam * §Þa h×nh níc ta rÊt ®a d¹ng. - §åi nói chiÕm 3/4 diÖn tÝch l·nh thæ + Chủ yếu đồi núi thấp chiếm 85% diện tÝch + Nói cao > 2000m chØ chiÕm 1% + §åi nói t¹o thµnh mét c¸nh cung lớn hớng ra biển đông.. - §ång b»ng lín: + §ång b»ng s«ng Hång + §ång b»ng s«ng Cöu Long ? Cho biết địa hình có thuận lợi, khó khăn gì + Đồng bằng chiếm 1/4 diện tích cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi? lãnh thổ đất liền và bị đồi núi ngăn -ThuËn lîi: c¸ch thµnh nhiÒu khu vùc §Êt ®ai mµu mì ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ảnh hởng đến cảnh quan. Nhiều tài nguyên khoáng sản, xây dựng - Ngoài ra còn các đảo và quần đảo. c¸c hå thuû lîi, ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i, trång c©y c«ng nghiÖp. - Nói B¹ch M·, Mòi Nh¹y.... - Khã kh¨n: Giao th«ng vËn t¶i ph¸t triÓn khã kh¨n. §Çu t ph¸t triÓn gÆp nhiÒu trë ng¹i ? Em h·y t×m trªn H.28.1 mét sè nh¸nh nói, khèi nói lín ng¨n c¸ch vµ ph¸ vì tÝnh liªn tôc của dải đồng bằng ven biển nớc ta. ? §Þa h×nh níc ta phong phó, ®a d¹ng. Nguyªn nhân chủ yếu nào tạo nên sự đa dạng của địa h×nh. 2. Hoạt động 2. 2. Địa hình nớc ta đợc tân kiến tạo Tìm hiểu đặc điểm địa hình. n©ng lªn vµ t¹o thµnh nhiÒu bËc kÕ tiÕp nhau. ? Em hãy nhắc lại ý nghĩa của vận động tân kiến tạo đối với sự hình thành bề mặt địa hình - Địa hình nớc ta do giai đoạn Cổ kiến ngµy nay? t¹o vµ T©n kiÕn t¹o dùng lªn. Nâng cao địa hình, hoàn thiện giới sinh vật. HS tr¶ lêi, GV tæng kÕt. ?Dùa vµo H28.1 l¸t c¾t AB trang 9 Atlat §Þa lý + Cæ kiÕn t¹o: c¸c vïng nói bÞ ngo¹i Việt Nam làm rõ nhận định:"Địa hình nớc ta đ- lực bào mòn phá huỷ tạo nên những bề îc t©n kiÕn t¹o n©ng lªn vµ t¹o thµnh nhiÒu bËc mÆt san b»ng, thÊp, tho¶i. kÕ tiÕp"? + T©n kiÕn t¹o: §Þa h×nh níc ta n©ng - Nâng cao với biên độ lớn  núi trẻ có độ cao cao và phân thành nhiều bậc kế tiếp.

(95) lín. - Sù c¾t xÎ s©u cña dßng níc t¹o ra thung lòng hẹp, vách dựng đứng (sông Đà). - Núi lửa  cao nguyên ba dan với đứt gãy sâu ë NTBé. - Sụt lún sâu  đồng bằng, vịnh Hạ Long. - Phân bậc địa hình (Hớng dẫn học sinh đọc lát cắt) 1. Xác định tuyến cắt 2. Híng 3. Các dạng địa hình ? Em h·y t×m trªn H.28.1 c¸c vïng nói cao, c¸c cao nguyên ba dan, các đồng bằng trẻ, phạm vi thềm lục địa. Nhận xét sự phân bố và hớng nghiªng cña chóng? 3. Hoạt động 3. Tìm hiểu tính chất khác của địa hình nớc ta ? Dựa vào kiến thức đã học, hãy kể tên một số hang động nổi tiếng ở nớc ta? Giải thích sự h×nh thµnh chóng? - Động Hơng Tích, động Tam Thanh, Tam Cốc - BÝch §éng ? Em h·y cho biÕt khi rõng bÞ con ngêi ph¸ th× thi ma lò sÏ g©y ra hiÖn tîng g×? B¶o vÖ rõng cã lîi Ých g×? Thay đổi bề mặt địa hình. Nớc ma sẽ bào mòn lớp vỏ đệm của bề mặt địa hình, rửa trôi các lớp đất đá làm địa hình đồi nói thÊp dÇn ®i. ? Hãy kể tên các dạng địa hình nhân tạo trên đất nớc ta? Nói rõ nguồn gốc hình thành. - Các công trình kiến trúc đô thị - HÇm má, giao th«ng, hå chøa níc - §ª, ®Ëp, hå chøa níc. Chúng đợc hình thành do con ngời tạo nên để phục vụ lợi ích cho các hoạt động kinh tế của con ngêi. ? Hớng giải quyết nào cho địa hình dới tác động của con ngời. ? Em h·y cho biÕt khi rõng bÞ con ngêi ph¸ th× thi ma lò sÏ g©y ra hiÖn tîng g×? B¶o vÖ rõng cã lîi Ých g×?. nhau: đồi núi, đồng bằng, thềm lục địa. - Địa hình thấp dần từ nội địa ra biÓn, cao ë TB - thÊp dÇn ë §N - §Þa h×nh níc ta chñ yÕu theo 2 híng TB - §N vµ vßng cung, ngoµi ra cßn cã mét sè híng kh¸c trong ph¹m vi hÑp. -. 3. §Þa h×nh níc ta mang tÝnh chÊt nhiệt đới gió mùa và chịu tác động m¹nh mÏ cña con ngêi.. - Địa hình nớc ta luôn bị biến đổi m¹nh mÏ.. - Do tác động mạnh mẽ của môi trờng nhiệt đới gió mùa ẩm và do sự khai ph¸ cña con ngêi.. - §· xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu c¸c địa hình nhân tạo trên đất nớc ta.. 4. Cñng cè: Học sinh đọc phần ghi nhớ, GV củng cố lại toàn bài. Cho häc sinh lµm mét sè bµi tËp vµ c©u hái tr¾c nghiÖm. 1- Nhận định sau đúng hay sai? Tại sao? Ngoại lực là nhân tố chủ yếu và trực tiếp hình thành địa hình hiện tại của nớc ta. 2- Chọn ý đúng nhất. Địa hình nớc ta có đặc điểm cơ bản sau: A- §åi nói chiÕm diÖn tÝch lín nhÊt, quan träng nhÊt. B- Địa hình đợc trẻ lạ và phân thành nhiều bậc. C- Mang tính chất nhiệt đới gió mùa và chịu tác động mạnh mẽ của con ngời. D- TÊt c¶ c¸c ý trªn. 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò vµ lµm c¸c bµi tËp Sgk. IV. Rót kinh nghiÖm bµi häc..

(96) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : Bµi 29:. TiÕt 33. Đặc điểm các khu vực địa hình. I. Môc tiªu bµi häc:. 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bµi häc cÇn gióp cho häc sinh: - Nắm đợc sự phân hoá đa dạng của địa hình nớc ta. - Nắm đợc các đặc điểm về cấu trúc, các đặc điểm về phân bố các khu vực địa hình đồi núi, đồng bằng, bờ biển và thềm lục địa của nớc ta. 2. VÒ kÜ n¨ng: - Rèn luyện kĩ năng đọc và phân tích bản đồ, lợc đồ Việt Nam 3. Về thái độ: - Yêu mến môn học, tích cực khám phá các đặc điểm địa hình. II. ChuÈn bÞ:. - Bản đồ địa hình Việt Nam - Atlat địa lý Việt Nam. III. Hoạt động trên lớp:. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Địa hình nớc ta đợc hình thành và biến đổi do những nguyên nhân chủ yếu nào? Häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn nhËn xÐt vµ cho ®iÓm 3. Bµi míi. Địa hình nớc ta đa dạng và chia thành các dạng địa hình khác nhau: đồi núi, đồng bằng, bờ biển và thềm lục địa. Mỗi khu vực có những nét nổi bật về cấu trúc và kiến tạo đại hình nh hớng, độ cao, độ dốc, tính chất của đá.... Do đó, việc phát triển kinh tế - xã hội trên mỗi khu vực địa hình cũng có những thuËn lîi vµ khã kh¨n riªng biÖt. Vậy những thuận lợi và khó khăn đó là gì, bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiÓu. Hoạt động của thầy và trò. 1. Hoạt động 1. Tìm hiểu các đặc điểm khu vực đồi núi. ? Dựa vào H28.1bản đồ địa hình Việt Nam kết hợp nội dung Sgk và kiến thức đã học em hãy cho biết khu vực đồi núi nớc ta chia thành mấy vùng? Nêu đặc điểm của từng vùng? Có 4 khu vực địa hình: + Khu vực đồi núi + Khu vực đồng bằng + Khu vực bờ biển và thềm lục địa GV treo bản đồ địa hình yêu cầu HS quan sát. Chia c¶ líp thµnh 4 nhãm, mçi nhãm nghiªn cøu mét vïng. GV giải thích thế nào là địa hình Caxtơ. - Caxtơ là: Loại địa hình độc đáo hình thành trong các lớp đá vôi. Trong địa hình caxtơ thờng có những hang động, cửa biển, cửa hiện của các dòng chảy...Thuật ngữ này đợc bắt nguồn từ Crotia, nơi có những cao nguyên đá vôi, điển hình cho loại địa hình này. Địa hình Caxtơ đã tạo nên những nét nổi bật gì. néi dung bµi häc. 1. Khu vực đồi núi. - Khu vực đồi núi chia thành 4 vùng: a) Vïng nói §«ng B¾c - Là một vùng đồi núi thấp nằm ở tả ng¹n s«ng Hång. - Cã nh÷ng c¸nh cung lín vµ trung du ph¸t triÓn réng.. - §Þa h×nh Caxt¬ kh¸ phæ biÕn.. b) Vïng nói T©y B¾c.

(97) vÒ mÆt tù nhiªn? Cảnh quan đẹp: Vịnh Hạ Long, hồ Ba Bể. ? Vùng núi Tây Bắc có những đặc điểm gì nổi - Là những dải núi cao, những sơn bËt? nguyên đá vôi hiểm trở nằm //, kéo dµi theo híng TB - §N - Khu vùc cßn cã nh÷ng §B nhá trï phó n»m ë gi÷a vïng nói cao nh: Mêng Thanh, NghÜa Lé. ? Vì sao Hoàng Liên Sơn đợc coi là nóc nhà cña ViÖt Nam? Là dãy núi cao đồ sộ nhất nớc ta với đỉnh Phanxip¨ng cao 3143m. ? §Þa h×nh vïng Trêng S¬n B¾c vµ Trêng S¬n c) Vïng Trêng S¬n B¾c. - Dµi kho¶ng 600km. Nam có những nét gì nổi bật và độc đáo? ? Vùng Trờng Sơn Bắc có độ dài là bao nhiêu? - Là vùng núi thấp, 2 sờn không đối xøng. - Sên §«ng hÑp vµ dèc, cã nhiÒu nói nằm ngang chia cắt đồng bằng Quan s¸t H28.1 cho biÕt Trêng S¬n Nam ch¹y d) Vïng Trêng S¬n Nam - Là vùng đồi núi và cao nguyên theo híng nµo? B - N. hïng vÜ. - Đất đỏ badan dày, xếp thành từng tầng trên các độ cao 400m, 800m, 1000m ? Tìm trên bản đồ vị trí của đèo Ngang, đèo Lao Bảo, đèo Hải Vân. ? Em hãy tìm trên bản đồ các cao nguyên Đắc e) Ngoài ra còn có địa hình bán b×nh nguyªn §«ng Nam Bé vµ vïng L¾c, Di Linh, Kon Tum, Pl©y - cu? Gọi 1-2 học sinh lên bảng chỉ trên bản đồ địa đồi trung du Bắc Bộ. h×nh ViÖt Nam ? Ngoài 4 vùng đồi núi chủ yếu trên còn khu vùc nµo? Gv giải thích địa hình bán bình nguyên. 2. Hoạt động 2. 2. Khu vực đồng bằng Tìm hiểu đặc điểm khu vực đồng bằng ? Khu vực đồng bằng là khu vực trọng điểm a. Đồng bằng châu thổ hạ lu sông lớn. phát triển kinh tế xã hội của đất nớc. ? Dựa vào H28.1, Atlat địa lý Việt Nam, bản - Có 2 đồng bằng lớn: Đồng bằng đồ địa hình Việt Nam hãy: sông Cửu Long và đồng bằng sông GV treo H.24.9, H.29.5 các cảnh quan đồng Hồng. Đây là hai vùng nông nghiệp bằng lên bảng cho học sinh quan sát để so trọng điểm của cả nớc. sánh các dạng địa hình đồng bằng. Lập bảng so sánh địa hình các loại đồngbằng níc ta theo mÉu sè 2 (phÇn phô lôc). ? So sánh địa hình hai vùng đồng bằng nêu trªn, em nhËn thÊy chóng gièng nhau vµ kh¸c nhau chç nµo? Các dạng địa hình có mối quan hệ chặt chẽ với nhau tạo nên tính đồng nhất nhng vẫn có sự phân hoá phức tạp giữa các khu vực địa hình. Vậy địa hình bờ biển và thềm lục địa có đặc ®iÓm g× næi bËt?. - §B s«ng Hång: 15.000km2 - §B s«ng Cöu Long: 40.000km2 b) Các đồng bằng duyên hải Trung Bộ. - DiÖn tÝch kho¶ng 15.000km2 - Chia thành nhiều đồng bằng nhỏ, hÑp kÐm ph× nhiªu..

(98) 3. Hoạt động 3. Tìm hiểu địa hình bờ biển và thềm lục địa. ? Em h·y cho biÕt chiÒu dµi bê biÓn níc ta? ? H·y t×m trªn H.28.1 vÞ trÝ cña vÞnh H¹ Long, vÞnh Cam Ranh, b·i biÓn §å S¬n, SÇm S¬n, Vòng Tµu, Hµ Tiªn... ? Cho biÕt bê biÓn cã mÊy d¹ng chÝnh? §Æc ®iÓm cña tõng d¹ng vµ híng sö dông cña c¸c dạng địa hình đó?. 3. Địa hình bờ biển và thềm lục địa. - Bê biÓn níc ta dµi 3260km - Cã 2 d¹ng chÝnh:. + Bờ biển bồi tụ đồng bằng châu thổ s«ng Hång, s«ng Cöu Long nhiÒu b·i bïn réng, rõng c©y ngËp mÆn ph¸t triÓn ... ? Thềm lục địa nớc ta rộng tại vùng biển nào? + Bờ biển mài mòn chân núi, hải đảo. Nơi nào thềm lục địa thu hẹp nhất? Tại sao? VD: Bê biÓn §µ N½ng  Vòng Tµu. 4. Cñng cè: GV cñng cè l¹i toµn bµi. Học sinh đọc phần ghi nhớ và làm bài tập cuối bài. Cho häc sinh lµm c¸c bµi tËp Lập bảng so sánh giữa địa hình đồng bằng châu thổ sông Hồng và đồng bằng ch©u thæ s«ng Cöu Long §ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång. §ång b»ng ch©u thæ s«ng Cöu Long. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ häc bµi cò vµ lµm c¸c bµi tËp cuèi bµi Tìm hiểu trớc bài thực hành để chuẩn bị cho tiết học hôm sau IV. Rót kinh nghiÖm.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 35. Thùc hµnh.

(99) Đọc bản đồ địa hình Việt Nam I. Môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc cÇn gióp häc sinh : - Nắm đợc tính phức tạp đa dạng của địa hình thể hiện ở sự phân hoá Bắc Nam, Đông - Tây. - Nhận biết đợc các đơn vị địa hình cơ bản trên bản đồ. - Rèn kĩ năng đọc, đo tính dựa vào bản đồ địa hình. - Phân tích các mối quan hệ địa lý. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ địa hình Việt Nam, Atlat. Hai bản đồ câm. III.Ph¬ng ph¸p : - Thực hành trên bản đồ IV. TiÕn tr×nh: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Địa hình khu vực đồi núi nớc ta có đặc điểm gì nổi bật? Häc sinh tr¶ lêi, GV nhËn xÐt cho ®iÓm. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1. Lµm bµi tËp sè 1 ? Dựa vào H28.1, 33.1 và bản đồ địa hình Việt 1. Bµi tËp 1 Nam em h·y lµm c©u 1-Tr.109 Sgk? §i theo vÜ tuyÕn 220B... §Þa h×nh níc ta ph©n ho¸ tõ T©y a) C¸c d·y nói nµo? sang §«ng vµ ngîc l¹i. b) C¸c dßng s«ng lín nµo? GV gọi học sinh chỉ trên bản đồ: - C¸c d·y nói: Pu®en®inh, Hoµng Liªn S¬n, Con Voi. C¸c c¸nh cung: s«ng G©m, Ng©n S¬n, §«ng TriÒu... - C¸c dßng s«ng: §µ, Hång, Ch¶y, L«, G©m CÇu, K× Cïng. ? Ngoài sự phân hoá Tây - Đông địa hình nớc ta có ph©n hãa theo híng B¾c- Nam hay kh«ng?.

(100) Hoạt động 2 Làm bài tập số 2 - Tìm hiểu về lát cắt địa hình §i däc theo kinh tuyÕn 1080§, ®o¹n tõ B¹ch M· đến bờ biển Phan Thiết ta phải đi qua: ? C¸c cao nguyªn nµo? ? Em có nhận xét gì về địa hình và nham thạch của c¸c cao nguyªn nµy? Dùa vµo H30.1 hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô: - Xác định tuyến cắt? (Đi từ đâu đến đâu) Đi từ dãy núi Bạch Mã đến bờ biển Phan Thiết có độ cao địa hình khác nhau - Híng cña l¸t c¾t: Theo chiÒu B¾c - Nam L¸t c¾t qua d·y nói, cao nguyªn, s«ng, hå nµo? Hoạt động 3 Lµm bµi tËp sè 3 - T×m hiÓu vÒ quèc lé 1A ? Em hãy cho biết đờng quốc lộ 1A chạy từ đâu đến đâu? Vợt qua các đèo lớn, sông lớn nào? ? Các đèo có ảnh hởng nh thế nào đến giao thông níc ta theo híng B¾c - Nam? Cho vÝ dô? - Đèo Hải Vân là ranh giới các vùng khí hậu đồng thời là ranh giới các đới tự nhiên.. 2. Bµi tËp 2. - §Þa h×nh níc ta ngoµi ph©n ho¸ T©y - §«ng cßn ph©n ho¸ theo híng Nam- B¾c. - C¸c cao nguyªn: Cao nguyªn KonTum; Pl©ycu, §¾cl¨k, L©m Viªn. - C¸c lo¹i nham th¹ch quyÕt định hình dạng và tính chất của địa hình. 3. Bµi tËp 3. Quốc lộ 1A là dạng địa hình nh©n t¹o - huyÕt m¹ch giao th«ng quan träng nhÊt cña ViÖt Nam. GV gọi học sinh chỉ trên bản đồ vị trí các đèo: Sài Hồ, đèo Ngang, đèo Hải Vân, Cù Mông, đèo Cả. 4. Cñng cè: GV hÖ thèng l¹i toµn bé c¸c phÇn võa thùc hµnh. Cho häc sinh tr¶ lêi c©u hái. Dựa vào bản đồ tự nhiên Việt Nam hoặc Atlát địa lý Việt Nam mô tả địa h×nh däc theo c¸c tuyÕn c¾t: däc theo vÜ tuyÕn 220B tõ biªn giíi ViÖt Trung tíi biên giới Việt Lào, dọc kinh tuyến 1800Đ từ Bạch Mã đến Phan Thiết. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ nhµ häc bµi cò. Lµm c¸c bµi tËp cuèi bµi. ChuÈn bÞ tèt cho bµi h«m sau. V. Rót kinh nghiÖm giê d¹y.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : Bµi 31 : §Æc. TiÕt36. ®iÓm khÝ hËu ViÖt Nam. I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau tiết học GV cần giúp học sinh nắm đợc.

(101) - Các đặc điểm cơ bản của khí hậu Việt Nam + Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm + TÝnh chÊt ®a d¹ng, thÊt thêng, ph©n ho¸ theo kh«ng gian vµ thêi gian. - Phân tích đợc nguyên nhân hình thành nên đặc điểm khí hậu Việt Nam (chủ yếu do vị trí địa lý, hình dạng lãnh thổ, hoàn lu gió mùa,địa hình) đã ảnh hởng lớn tới các đặc điểm khí hậu. 2. VÒ kÜ n¨ng: - Rèn kĩ năng phân tích bảng số liệu, so sánh,phân tích các mối liên hệ địa lý để t×m ra kiÕn thøc c¬ b¶n. 3. Về thái độ: - Yªu mÕn m«n häc, tÝch cùc kh¸m ph¸ kiÕn thøc míi. II. ChuÈn bÞ: - Bản đồ khí hậu Việt Nam - Mét sè tranh ¶nh vÒ c¶nh quan khÝ hËu ë ViÖt Nam - B¶ng khÝ hËu c¸c tr¹m: Hµ Néi, HuÕ, thµnh phè Hå ChÝ Minh III.ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm Vi,TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Giới thiệu: Một em hãy nhắc lại đặc điểm vị trí địa lý nớc ta. Häc sinh tr¶ lêi, GV nhËn xÐt. Vậy vị trí địa lý và địa hình có ảnh hởng gì đến khí hậu và khí hậu nớc ta có những đặc điểm gì nổi bật và đặc sắc. Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài hôm nay. Hoạt động của GV - HS. Néi dung bµi häc. 1. Hoạt động 1. T×m hiÓu tÝnh chÊt chung cña khÝ hËu ViÖt Nam. 1.Tính chất nhiệt đới gió mùa Èm. ? Dựa vào bảng 31.1 trang 7 Atlat địa lý Việt - Nhiệt độ TB năm cao > 210C. Nam kết hợp kiến thức đã học, hãy cho biết: Tính - Bình quân 1m2 nhận đợc trên 1 chất nhiệt đới gió mùa ẩm của khí hậu Việt Nam triệu kilo calo nhiệt năng. đợc thể hiện nh thế nào? - Số giờ nắng đạt từ 1400 - 3000 - Về nhiệt độ giê/ n¨m - Về chế độ gió - Mét n¨m cã 2 mïa giã: - VÒ lîng ma. ? Giải thích tại sao khí hậu Việt Nam lại có tính + Gió mùa đông: lạnh, khô. chất độc đáo nh vậy? + Giã mïa h¹: nãng, Èm. GV gîi ý cho häc sinh tr¶ lêi Cho häc sinh th¶o luËn nhãm C¶ líp chia thµnh 4 nhãm, mçi nhãm tr¶ lêi mét - Lîng ma trung b×nh n¨m lín c©u hái trong 5'. trªn 1500mm/n¨m. Nhóm 1: Em nhận xét nhiệt độ trung bình năm cña Hµ Néi, HuÕ, thµnh phè Hå ChÝ Minh? T¹i sao? So sánh với một số nơi cùng vĩ độ? Nhóm 2: Nhiều tháng có nhiệt độ không khí giảm dÇn tõ B  N? Gi¶i thÝch t¹i sao? (¶nh hëng cña - §é Èm kh«ng khÝ > 80%. So víi các nớc trong cùng vĩ độ nớc ta có giã mïa §«ng B¾c) Nhóm 3: Nêu tính chất, hớng của 2 mùa gió một mùa đông lạnh hơn và một mïa h¹ m¸t h¬n. chÝnh. Gi¶i thÝch t¹i sao cã sù tr¸i ngîc nhau? Nhóm 4: Lợng ma cả năm, độ ẩm tơng đối. So s¸nh víi B¾c Phi, T©y Phi, T©y Nam ¸, gi¶i thÝch? Sau khi häc sinh tr×nh bµy kÕt qu¶, GV nhËn xÐt, bæ sung, kÕt luËn. 2. Hoạt động 2 ¬.

(102) T×m hiÓu sù ph©n hãa vµ tÝnh thÊt thêng cña khÝ hËu níc ta Dựa vào nội dung Sgk và Tr.7 Atlat địa lý hãy cho biÕt níc ta cã mÊy miÒn khÝ hËu? §Æc ®iÓm khÝ hËu cña mçi miÒn ra sao?. 2.TÝnh chÊt ph©n ho¸ ®a d¹ng vµ thÊt thêng. - KhÝ hËu níc ta ph©n ho¸ tõ B¾c vµo Nam, tõ T©y sang §«ng, tõ thÊp lªn cao.. GV cho häc sinh th¶o luËn nhãm. Chia c¶ líp thµnh 4 nhãm, mçi nhãm cö mét nhóm trởng, một th ký ghi lại kết quả hoạt động cña nhãm m×nh. Nhãm 1: MiÒn khÝ hËu phÝa B¾c gåm nh÷ng vïng nµo? §Æc ®iÓm næi bËt lµ g×? Nhãm 2: MiÒn khÝ hËu §«ng Trêng S¬n kÐo dµi từ vĩ độ nào đến vĩ độ nào? Có đặc điểm gì nổi bËt h¬n c¶? Nhãm 3: MiÒn khÝ hËu phÝa Nam cã nh÷ng ®iÓm g× kh¸c so víi miÒn khÝ hËu phÝa B¾c? Nhóm 4: Khí hậu biển Đông có nhiều nét đặc sắc, em hãy cho biết những đặc điểm đó là gì? ? Dựa vào kiến thức đã học em hãy cho biết tính chÊt thÊt thêng cña khÝ hËu níc ta thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - TÝnh chÊt ®a d¹ng vµ thÊt thêng cña khÝ hËu níc ta thể hiện rõ ở chế độ nhiệt và chế độ ma. ? T¹i sao khÝ hËu níc ta l¹i cã tÝnh chÊt ®a d¹ng vµ thÊt thêng nh vËy. - Do sự đa dạng của địa hình nớc ta - Do độ cao và hớng của các dãy núi lớn. * MiÒn khÝ hËu phÝa B¾c: cã mïa đông lạnh, tơng đối ít ma, nửa cuối mùa đông ẩm ớt, mùa hè nãng vµ ma nhiÒu. * MiÒn khÝ hËu §«ng Trêng S¬n: Có mùa ma lệch hẳn về thu đông. * MiÒn khÝ hËu phÝa Nam: nhiÖt độ quanh năm cao, mùa ma và mïa kh« t¬ng ph¶n s©u s¾c. * MiÒn khÝ hËu biÓn §«ng: mang tính chất gió mùa nhiệt đới hải dơng.. ? Sự thất thờng trong chế độ nhiệt thờng diễn ra ở miÒn nµo? V× sao? TËp trung chñ yÕu ë c¸c vïng duyªn h¶i B¾c Bé vµ Trung Bé. ? Tính chất thất thờng đó gây khó khăn gì cho c«ng t¸c dù b¸o thêi tiÕt cho s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña nh©n d©n? aNh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c nhiÔu lo¹n khÝ tîng toàn cầu nh: En Ninô và La Nina đã tác động mạnh đến khí hậu nớc ta làm tăng cờng tính đa d¹ng vµ thÊt thêng cña thêi tiÕt. Häc sinh tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc.. - Ngoµi tÝnh ®a d¹ng, khÝ hËu ViÖt Nam cßn mang tÝnh thÊt thêng, biến động mạnh.. - KhÝ hËu cã sù ph©n ho¸ theo mïa. - TÝnh chÊt thÊt thêng cña khÝ hËu nớc ta thể hiện rõ ở chế độ nhiệt và chế độ ma. + Chế độ nhiệt: Càng lên cao nhiệt độ càng giảm. + Chế độ ma: Lợng ma cũng thay đổi theo mùa .. .. 4. Cñng cè: GV củng cố lại các phần đã học. Cho học sinh đọc phần ghi nhớ cuối sách giáo khoa. Lµm c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm cñng cè. *) Chọn ý đúng trong câu sau: đặc điểm khí hậu Việt Nam.

(103) A- Nhiệt độ quanh năm cao > 210C B- Mét n¨m cã hai mïa giã C- Lợng ma lớn 1500mm/năm, độ ẩm không khí lớn > 80% D- Thay đổi từ B N, từ TĐ, từ thấp lên cao. E- Thay đổi theo mùa. G- TÊt c¶ c¸c ý trªn. 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. V. Rót kinh nghiÖm. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

(104) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 37 +38. C¸c mïa khÝ hËu vµ thêi tiÕt ë níc ta I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bài học cần giúp cho học sinh nắm đợc: - Những nét đặc trng về khí hậu và thời tiết của hai mùa: Mùa gió Đông Bắc và mïa giã T©y Nam. - Phân tích đợc sự khác biệt về khí hậu: thời tiết của 3 miền: Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bé. - Đánh giá những thuận lợi, khó khăn do khí hậu mang lại đối với sản xuất và đời sống của nhân dân ta. 2. VÒ kÜ n¨ng: Rèn luyện kĩ năng phân tích bảng số liệu, mối liên hệ địa lý. 3. Về thái độ: HiÓu vµ biÕt c¸ch b¶o vÖ m«i trêng, b¶o vÖ bÇu khÝ quyÓn. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ khí hậu Việt Nam Biểu đồ khí hậu 3 trạm: Hà Nội, Huế, thành phố Hồ Chí Minh III.ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. TÝnh chÊt ph©n ho¸ ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña khÝ hËu níc ta thÓ hiÖn nh thÕ nµo? Em hãy lấy ví dụ cụ thể để chứng minh. Häc sinh tr¶ lêi, GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 3. Bµi míi. Sù ph©n ho¸ cña thêi tiÕt vµ khÝ hËu níc ta rÊt ®a d¹ng vµ sù ph©n ho¸ theo thêi gian chủ yếu là do nhịp điệu và hoạt động của hai mùa gió. Vậy các mùa khí hậu và thời tiết ở nớc ta có đặc điểm gì? ảnh hởng nh thế nào đến sản xuất và đời sống sinh ho¹t cña nh©n d©n, chóng ta sÏ cïng nhau t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay. Hoạt động của GV- HS. 1. Hoạt động 1. GV cho häc sinh th¶o luËn nhãm GV chia c¶ líp thµnh 4 nhãm häc tËp, mçi nhãm cö mét nhãm trëng, mét th ký ghi l¹i kÕt qu¶ lµm viÖc cña nhãm m×nh. ? Dùa vµo b¶ng 31.1, kÕt hîp néi dung Sgk vµ kiến thức đã học: Nhóm 1,2: Em hãy tìm hiểu những đặc điểm của gió mùa đông bắc? Nhóm 3, 4: Tìm hiểu những đặc điểm của gió mïa T©y Nam? GV cho học sinh quan sát biểu đồ khí hậu 3 trạm Hµ Né, HuÕ, thµnh phè Hå ChÝ Minh b¶ng 31.1 (tr.10) vµ cho häc sinh ph©n tÝch sè liÖu theo yªu cÇu: ? Nhiệt độ tháng thấp nhất của 3 trạm: 12; 1 ? Lîng ma trung b×nh th¸ng Ýt nhÊt cña 3 tr¹m lµ bao nhiªu? - Lîng ma trung b×nh th¸ng Ýt nhÊt: 1; 2 ? Nªu nhËn xÐt chung vÒ khÝ hËu níc ta trong mùa đông? §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¸o c¸o kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. GV nhËn xÐt, tæng kÕt.. Néi dung bµi häc. 1. Gió mùa Đông Bắc từ T11 đến T4 (mùa đông). + Miền bắc: đầu mùa đông se lạnh, khô hanh, cuối đông có ma phùn Èm ít. + MiÒn nói cao cã s¬ng muèi s¬ng gi¸, ma tuyÕt g©y trë ng¹i lín cho sinh vật nhiệt đới. + T©y Nguyªn vµ Nam Bé: nãng, khô ổn định suốt mùa + Duyªn h¶i Trung Bé cã ma lín vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m.. - Chủ yếu là gió mùa đông bắc xen kẽ gió đông nam. Trong mùa này thêi tiÕt, khÝ hËu níc ta cã sù kh¸c nhau rÊt râ rÖt..

(105) 2. Hoạt động 2. Tìm hiểu những đặc điểm của gió mùa tây nam vµo mïa h¹ KhÝ hËu níc ta cã sù ph©n ho¸ theo mïa giã, theo kh«ng gian rÊt ®a d¹ng. VËy mïa h¹ giã t©y nam hoạt động nh thế nào? ? Em h·y cho biÕt vµo mïa h¹ khÝ hËu níc ta cã đặc điểm gì nổi bật? ? Em hãy nêu nhiệt độ tháng cao nhất của 3 trạm khÝ tîng Hµ Néi, HuÕ, thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ nguyên nhân của những khác biệt đó? - Hµ Néi: T7 - 28,90C - HuÕ: T7 - 29,40C TP. Hå ChÝ Minh : T4 - 28,90C ? Dùa vµo b¶ng 32.1 vÒ diÔn biÕn muµ b·o däc bê biÓn ViÖt Nam em h·y cho biÕt mïa b·o níc ta diÔn biÕn nh thÕ nµo? Chñ yÕu vµo mïa h¹ th¸ng 7;8;9 Mùa hạ có ma lớn, ma trên vùng thợng nguồn đổ xuống đồng bằng gây nên hiện tợng lũ lụt. Hoạt động 3 T×m hiÓu nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n do thêi tiÕt níc ta ®em l¹i. ? Nh÷ng ®iÓm trªn cña khÝ hËu sÏ cã nh÷ng thuËn lợi gì đối với sản xuất và đời sống sinh hoạt của nh©n d©n? ? Những nông sản nhiệt đới nào của nớc ta có giá trÞ xuÊt khÈu víi sè lîng ngµy cµng lín trªn thÞ trêng? Lóa g¹o, cµ phª, hå tiªu... ? Bên cạnh những thuận lợi khí hậu sẽ mang đến nh÷ng khã kh¨n g× cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, sinh ho¹t cña nh©n d©n.. 2. Gió mùa Tây Nam từ T5 đến th¸ng 10 (mïa h¹). - §©y lµ mïa thÞnh hµnh cña giã mïa T©y Nam, ngoµi ra cßn cã giã tÝn phong nöa cÇu B¾c. + Nhiệt độ cao > 250C + Lîng ma lín, > 80% c¶ n¨m. - Thêi tiÕt trong mïa nµy lµ trêi nãng Èm, cã ma to, d«ng b·o diÔn ra phæ biÕn trªn c¶ níc.. 3. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n do thêi tiÕt mang l¹i.. - ThuËn lîi: Thùc hiÖn th©m canh, xen canh, t¨ng vô, ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp nhiệt đới. - Khã kh¨n: + NÊm mèc, s©u bÖnh ph¸t triÓn + Thiªn tai x¶y ra thêng xuyªn.. 4. Cñng cè: GV cñng cè l¹i toµn bµi. Cho học sinh đọc phần ghi nhớ Sgk. 1) Nối các ý ở cột A với các ý ở cột B sao cho đúng: 1. B¾c Bé a. Nãng, ma nhiÒu 2. Duyªn h¶i Trung Bé b. Nãng, kh« kÐo dµi 3. T©y Nguyªn vµ Nam Bé c. L¹nh kh«, ma phïn d. Ma nhiÒu. 2) Ph©n biÖt sù kh¸c nhau vÒ thêi tiÕt vµ khÝ hËu cña hai mïa giã ë níc ta. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ nhµ häc bµi cò. Lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa cuèi bµi Tìm hiểu về những đặc điểm của sông ngòi Việt Nam để chuẩn bị bài học hôm. sau. V. Rót kinh nghiÖm..

(106) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 39 Bµi 33 : §Æc ®iÓm s«ng ngßi ViÖt Nam. I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bài học cần giúp cho học sinh nắm đợc: - Những đặc điểm cơ bản của sông ngòi nớc ta. - Phân tích đợc những mối quan hệ giữa sông ngòi nớc ta với các yếu tố tự nhiªn, kinh tÕ - x· héi. - Biết đợc những nguồn lợi to lớn do sông ngòi mang lại cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nớc. 2. VÒ kÜ n¨ng: - Đọc, phân tích biểu đồ, bản đồ. - Phân tích đợc các mối liên hệ địa lý. 3. Về thái độ: - Thấy đợc trách nhiệm của bản thân trong việc bảo vệ môi trờng nớc và các dòng sông để phát triển kinh tế lâu bền. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ sông ngòi Việt Nam Atlát địa lý Việt Nam III.ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, thuyÕt tr×nh IV. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Em h·y nªu tÇm quan träng, ý nghÜa cña tuyÕn quèc lé 1A. Häc sinh tr¶ lêi, GV nhËn xÐt, bæ sung. 3. Bµi míi: Sông ngòi, kênh rạch, ao hồ... là những hình ảnh rất quen thuộc đối với chúng ta. Dßng níc khi v¬i, khi ®Çy theo s¸t mïa ma, mïa kh« vµ mang l¹i cho ta bao nhiªu nguồn lợi lớn. Song nhiều khi cũng gây ra lũ lụt làm thiệt hại to lớn đến ngời và của. Hoạt động của GV - HS. 1. Hoạt động 1. Tìm hiểu những đặc điểm chung của sông ngßi ViÖt Nam ? Dùa vµo h×nh 33.1, b¶ng 33.1, néi dung Sgk và kiến thức đã học hãy cho biết tên các sông lín ë níc ta? - C¸c s«ng lín: s«ng Hång, s«ng Mª C«ng... chØ cã phÇn trung lu ch¶y qua níc ta. ? Nh÷ng dßng s«ng ch¶y qua níc ta sÏ t¹o điều kiện gì cho phát triển kinh tế và đời sèng? - Tạo nên những đồng bằng châu thổ rất rộng lín vµ ph× nhiªu rÊt thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ sinh ho¹t cña nh©n d©n. ? V× sao níc ta cã rÊt nhiÒu s«ng suèi, song phÇn lín l¹i lµ c¸c s«ng nhá, ng¾n vµ dèc? Địa hình 3/4 đồi núi, hẹp ngang. ? Em h·y nhËn xÐt híng ch¶y cña c¸c dßng s«ng níc ta? - 2 híng chÝnh: - T©y B¾c - §«ng Nam - Vßng cung. ? Dùa trªn H33.1 em h·y s¾p xÕp c¸c s«ng lín theo hai híng kÓ trªn?. Néi dung bµi häc. 1. §Æc ®iÓm chung. a. Níc ta cã m¹ng líi s«ng ngßi dµy đặc, phân bố rộng khắp trên cả nớc. - Níc ta cã 2360 s«ng dµi > 10km. - 93% c¸c s«ng nhá vµ ng¾n. - C¸c s«ng lín: s«ng Hång, s«ng Mª C«ng.... b. Sông ngòi nớc ta chảy theo hai hớng chính là tây bắc - đông nam và hớng vòng cung..

(107) - T©y B¾c - §«ng Nam: s«ng Hång, §µ, Mª K«ng, C¶.... - Vßng Cung: s«ng CÇu, s«ng G©m, ? Gi¶i thÝch v× sao l¹i cã híng ch¶y nh vËy? - Nói cã hai híng chÝnh : T©y B¾c - §«ng Nam, Vòng Cung do đó sông ngòi cũng chảy theo híng cña nói. ? V× sao s«ng ngßi níc ta l¹i chia ra hai mïa níc râ rÖt. V× khÝ hËu cã hai mïa: mïa kh« vµ mïa ma c. S«ng ngßi níc ta cã hai mïa níc: mïa lò vµ mïa c¹n kh¸c nhau râ rÖt. Mïa ma  mïa lò. Mïa kh«  mïa c¹n. - Mïa lò níc s«ng d©ng cao vµ ch¶y m¹nh, - Lîng níc chiÕm 70 - 80% lîng níc c¶ n¨m. ? Dùa vµo b¶ng 33.1 cho biÕt mïa lò trªn c¸c lu vùc s«ng cã trïng nhau kh«ng? Gi¶i thÝch tại sao có sự khác biệt đó. B¾c Bé: Lò lín T8 (cao nhÊt) Trung Bé: T11, Nam Bé: T10. Th¸ng. 1. 2. 3. 4. 5. C¸c s«ng B¾c Bé C¸c s«ng Trung Bé C¸c s«ng Nam Bé ? Nhân dân ta đã tiến hành những biện pháp nào để khai thác nguồn lợi và hạn chế tác hại cña lò lôt? ? Em h·y nhËn xÐt hµm lîng phï sa cña s«ng ngßi níc ta? ? Lợng phù sa có tác động nh thế nào đến thiên nhiên và đời sống của hai đồng bằng ch©u thæ lín? - §©y thùc sù lµ nguån tµi nguyªn rÊt quan trọng cho sản xuất và đời sống của nhân dân đồng bằng các châu thổ lớn nh đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long. 2. Hoạt động 2. Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu gi¸ trÞ cña s«ng ngßi. ? Em h·y cho biÕt s«ng ngßi níc ta cã gi¸ trÞ vÒ nh÷ng mÆt nµo? -S«ng ngßi níc ta cã gi¸ trÞ vÒ nhiÒu mÆt, nhân dân ta đã khai thác và sử dụng, cải tạo từ lâu đời ? Nhân dân ta đã khai thác các giá trị để phục vô cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ra sao? - GV treo bản đồ sông ngòi Việt Nam lên b¶ng yªu cÇu häc sinh quan s¸t.. 6. 7. 8. +. +. ++ + + + +. +. 9. 10 11 1 2 + + ++ + ++ +. d. S«ng ngßi níc ta cã hµm lîng phï sa lín. - S«ng ngßi v/c tíi 839 tØ m 3 níc hµng tr¨m triÖu tÊn phï sa. - Hµm lîng phï sa lín, 200 triÖu tÊn/n¨m.. 2. Khai th¸c kinh tÕ vµ b¶o vÖ sù trong s¹ch cña c¸c dßng s«ng. a. Gi¸ trÞ cña s«ng ngßi. - Thuû ®iÖn: Thuû ®iÖn Hoµ B×nh, TrÞ An, Y- a - ly... - Thuû lîi: Cung cÊp níc tíi tiªu cho viÖc s¶n xuÊt cña nh©n d©n. - Bồi đắp lên đồng bằng màu mỡ để trång c©y l¬ng thùc.

(108) Em h·y t×m trªn H33.1 c¸c hå níc Hoµ B×nh, TrÞ An, Y - a - ly, Th¸c Bµ, DÇu TiÕng vµ cho biÕt chóng n»m trªn dßng s«ng nµo? Gọi 1 - 2 học sinh lên chỉ trên bản đồ sông ngßi ViÖt Nam. GV cho häc sinh quan s¸t mét sè bøc tranh, ¶nh vÒ sù « nhiÔm cña s«ng ngßi.. - Thuû s¶n. - Giao th«ng, du lÞch..... ? ¤ nhiÔm nguån níc nghiªm träng nh vËy cã ảnh hởng gì tới đời sống nhân dân? ? §Ó gãp phÇn lµm gi¶m bít nguy c¬ « nhiÔm nguån níc mçi chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng hành động cụ thể nh thế nào?. *) BiÖn ph¸p - Không đốt, chặt phá rừng bừa bãi - Không vứt các chất thải cha đợc xử lý trùc tiÕp xuèng ngu«n níc. - Ph¶i xö lý níc th¶i tõ c¸c khu c«ng nghiệp và các đô thị lớn. - Cần phải tích cực, chủ động phòng chèng lò lôt, b¶o vÖ vµ khai th¸c hîp lý c¸c nguån lîi tõ s«ng ngßi. b) S«ng ngßi níc ta ®ang bÞ « nhiÔm. - Rõng c©y bÞ chÆt ph¸ nhiÒu, níc ma vµ bïn c¸t dån xuèng dßng s«ng, g©y ra những trận lũ đột ngột và dữ dội. - Níc th¶i c«ng nghiÖp, sinh ho¹t, c¸c ? Khi nớc sông ngòi ô nhiễm màu sắc,mùi nh chất độc hại cũng làm cho nguồn nớc thÕ nµo? « nhiÔm. 4. Cñng cè: GV cho học sinh đọc phần ghi nhớ Sgk. Cñng cè l¹i toµn bµi. Cho häc sinh lµm c¸c bµi tËp cuèi bµi. 5. DÆn dß: Häc sinh hoµn thµnh nèt bµi tËp. Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi h«m sau. V. Rót kinh nghiÖm. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 40. C¸c hÖ thèng s«ng lín ë níc ta. I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc:.

(109) Sau bài học cần giúp cho học sinh nắm đợc: - VÞ trÝ vµ tªn gäi 9 hÖ thèng s«ng lín cña níc ta. - Hiểu đợc đặc điểm ba vùng thuỷ văn: Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ. Giải thích sự khác nhau đó. - Vấn đề sống chung với lũ nh thế nào? 2. VÒ kÜ n¨ng: Đọc và phân tích biểu đồ, bản đồ về các hệ thống sông lớn ở nớc ta 3. Về thái độ: Cã mét sè hiÓu biÕt vÒ khai th¸c c¸c nguån lîi s«ng ngßi vµ nh÷ng gi¶i ph¸p phßng chèng lò lôt ë níc ta. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ sông ngòi Việt Nam Atlát địa lý Việt Nam Tranh ¶nh c¸c con s«ng lín. III.ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm Vi.TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Em hãy khái quát các đặc điểm sông ngòi nớc ta? Muốn bảo vệ cho nguồn nớc không bị ô nhiễm em cần có những hành động cụ thể nh thế nào? Häc sinh tr¶ lêi, GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 3. Bµi míi. Mạng lới sông ngòi nớc ta dày đặc và chia thành nhiều hệ thống. Mỗi hệ thống sông có hình dạng và chế độ nớc khác nhau tuỳ thuộc vào điều kiện địa lý tự nhiên của lu vực nh: khí hậu, địa hình, địa chất.... và các hoạt động kinh tế, thuỷ lợi.... Hoạt động của GV - HS. 1. Hoạt động 1. T×m hiÓu sù ph©n ho¸ ®a d¹ng cña s«ng ngßi níc ta ? Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ hÖ thèng s«ng lín? DiÖn tÝch lu vùc trªn 10.000km2 GV treo bản đồ sông ngòi Việt Nam lên bảng, yªu cÇu häc sinh quan s¸t. ? Dựa vào bảng 34.1 bản đồ hệ thống sông ngòi và lợc đồ trên bảng, em hãy xác định trên bản đồ 9 hệ thống sông lớn của Việt Nam theo thø tù tõ B¾c vµo Nam? ? §Þa ph¬ng em cã con s«ng lín nµo? Thuéc hÖ thèng s«ng g×? GV tiÕp tôc cho häc sinh th¶o luËn nhãm. C¶ líp chia lµm 6 nhãm, 2 nhãm th¶o luËn mét miÒn theo c¸c ý: - Tªn c¸c hÖ thèng s«ng lín cña vïng? - §Æc ®iÓm: + ChiÒu dµi, h×nh d¹ng + Chế độ nớc (tháng nào lũ) - Giải thích chế độ nớc của sông. Nhãm 1, 2: Nghiªn cøu s«ng ngßi B¾c Bé Nhãm 3 , 4: Nghiªn cøu s«ng ngßi Trung Bé. Nhãm 5, 6: Nghiªn cøu s«ng ngßi Nam Bé Sau khi häc sinh th¶o luËn xong trong 5', GV gọi đại diện của các nhóm lên báo cáo kÕt qu¶. C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Gi¸o viªn nhËn xÐt, chuÈn kiÕn thøc.. Néi dung bµi häc. 1. S«ng ngßi níc ta ph©n ho¸ ®a d¹ng. . - Gåm 9 hÖ thèng s«ng lín. - Cßn l¹i lµ c¸c hÖ thèng s«ng nhá vµ rêi r¹c n»m däc ven biÓn Qu¶ng Ninh vµ Trung Bé níc ta. - Ph©n lµm 3 miÒn: S«ng ngßi B¾c Bé S«ng ngßi Trung Bé S«ng ngßi Nam Bé.

(110) B¾c Bé Trung Bé Nam Bé C¸c hÖ S«ng Hång, s«ng Th¸i s«ng C¶, s«ng Thu s«ng §ång Nai B×nh, B»ng Gian, K× Bån, s«ng §µ R»ng s«ng Cöu Long thèng Cïng, s«ng M·. s«ng - S«ng cã d¹ng h×nh nan - Ng¾n dèc - Lîng níc lín, lßng qu¹t. - Lũ lên nhanh và đột sông rộng và sâu, ảnh hĐặc - Chế độ nớc thất thờng. ngột. ëng thuû triÒu m¹nh. - Lũ kéo dài 5 tháng (T6 - Lũ tập trung cao - Chế độ nớc điều hoà ®iÓm - T10), cao nhÊt T8. vào tháng 9 đến hơn. - Lò lªn nhanh, kÐo dµi. th¸ng 12 - Lò tõ T7 T11. ?HÖ thèng s«ng Hång gåm 3 s«ng chÝnh hîp lu ë gÇn ViÖt Tr×. Em h·y t×m trªn H33.1 vïng hîp lu cña 3 con s«ng trªn? Gäi 1 - 2 häc sinh tr¶ lêi. ? Em h·y cho biÕt v× sao s«ng ngßi ë Trung Bộ lại có đặc điểm nổi bật nh vậy? Tìm trên bản đồ một số sông lớn ở Trung Bộ nớc ta? Em h·y cho biÕt ®o¹n s«ng Mª C«ng ch¶y qua l·nh thæ níc ta cã tªn chung lµ g×? Tªn của các sông nhánh đó, đổ ra cửa biển bằng nh÷ng cöae nµo? Gọi học sinh lên chỉ trên bản đồ. ? Dùa vµo vèn hiÓu biÕt h·y cho biÕt khi sèng 2. Vấn đề sống chung với lũ: chung với lũ ở đồng bằng sông Cửu Long có * Đồng bằng sông Hồng: những thuận lợi và thiệt hại gì? Nêu một số Đắp đê lớn. biện pháp phòng lũ hiện nay ở hai đồng bằng Tiêu lũ theo nhánh vào ô trũng. lín cña níc ta? Bơm nớc từ đồng ruộng ra sông Giải thích dựa vào đặc điểm của từng miền * Đồng bằng sông Cửu Long: Đắp đê bao hạn chế lũ nhỏ råi t×m ra biÖn ph¸p hîp lý. Tiªu lò ra vïng biÓn phÝa T©y. HS tr¶ lêi, GVnhËn xÐt, tãm t¾t. Cho häc sinh quan s¸t h×nh ¶nh cña mét sè Lµm nhµ næi, lµng næi. Xây dựng làng ở các vùng đất cao con s«ng lín ë níc ta? Dù b¸o chÝnh x¸c vµ sö dông hîp lý nguån lîi s«ng Mª C«ng. 4. Cñng cè: GVgọi 1 - 2 học sinh đọc phần cuối Sgk. Cñng cè l¹i toµn bµi. Lµm c¸c bµi tËp cuèi Sgk. Bài tập: Chỉ trên bản đồ và mô tả về 2 hệ thống sông lớn. Nèi c¸c ý ë cét A víi cét B. A. HÖ thèng s«ng B. §Æc ®iÓm. 1- S«ng ngßi B¾c Bé a. Lũ lên nhanh, đột ngột 2- S«ng ngßi Trung Bé b. Lợng nớc lớn, chế độ nớc điều hoà 3- S«ng ngßi Nam Bé c. Lò lªn nhanh, kÐo dµi. d. Lũ vào thu đông. 5. DÆn dß: Häc sinh häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi. V. Rót kinh nghiÖm: .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 41.

(111) Bµi 35 Thùc hµnh vÒ khÝ hËu thuû v¨n ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bài học cần giúp học sinh nắm đợc: - Kĩ năng về biểu đồ ma, biểu đồ lu lợng dòng chảy. - Cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ khÝ hËu, thuû v¨n ViÖt Nam - Ph©n tÝch mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a mïa ma vµ mïa lò cña s«ng ngßi. 2. VÒ kÜ n¨ng: Đọc và phân tích biểu đồ, bản đồ về khí hậu và thuỷ văn ở nớc ta 3. Về thái độ: Cã mét sè hiÓu biÕt vÒ khai th¸c c¸c nguån lîi s«ng ngßi vµ nh÷ng gi¶i ph¸p phßng chèng lò lôt ë níc ta. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ sông ngòi Việt Nam Biểu đồ khí hậu thuỷ văn của ba vùng. Häc sinh chuÈn bÞ dông cô vÏ. III.ph¬ng ph¸p : gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm Vi.TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. Em hãy cho biết đặc điểm của các hệ thống sông lớn ở nớc ta? Để sống chung với lũ, nhân dân vùng đồng bằng sông Cửu Long phải có những biện pháp nh thế nào? Học sinh trả lời, GV nhận xét, đánh giá. 3. Bµi míi: Sông ngòi nớc ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm. Chế độ nớc của sông ngòi có quan hệ mật thiết với chế độ ma. Vậy nó biểu hiện cụ thể ra sao, chúng ta cïng t×m hiÓu. Bài thực hành hôm nay có nhiệm vụ vẽ biểu đồ kết hợp giữa lợng ma và lu lợng ch¶y, nhËn xÐt mèi quan hÖ gi÷a mïa ma vµ mïa lò trªn lu vùc s«ng Hoạt động của GV - HS. Néi dung bµi häc. Hoạt động 1 Hớng dẫn học sinh vẽ biểu đồ.. 1. Vẽ biểu đồ.. Bíc 1: Yªu cÇu: C¨n cø vµo b¶ng lîng ma vµ lîng dßng chảy tại các lu vực sông sau đây hãy vẽ biểu đồ thể hiện chế độ ma và chế độ dòng chảy trên từng lu vực ( mỗi lu vực một biểu đồ) - Lîng ma: Cét, mµu xanh. - Lu lợng nớc: Đờng biểu diễn, màu đỏ. Chó ý: Biểu đồ lu vực sông Hồng - Chän tû lÖ thÝch hîp, thèng nhÊt gi÷a 2 lu vùc s«ng. GV cho häc sinh lµm viÖc theo nhãm. Nhóm 1, 2: Vẽ biểu đồ lu vực sông Hồng Nhãm 3, 4: Lu vùc s«ng Gianh. Häc sinh vÏ trªn khæ giÊy to trong 10'. GV quan sát nhắc nhở học sinh vẽ biểu đồ sao cho chính xác đẹp. Biểu đồ lu vực sông Gianh Bíc 2. 2. Xác định mùa ma và mùa lũ. Hớng dẫn học sinh dựa vào bảng 35.1 xác định a. Sông Hồng. -Mïa ma: mïa ma vµ mïa lò theo chØ tiªu vît trung b×nh. T5,6,7,8,9,10 C¸ch tÝnh: - TÝnh gi¸ trÞ trung b×nh cña lîng ma vµ cña lîng - Mïa lò: T6,7,8,9,10. ch¶y trung b×nh th¸ng. + Mïa ma bao gåm c¸c th¸ng liªn tôc trong n¨m cã lîng ma th¸ng lín h¬n hay = 1/2 lîng ma c¶.

(112) n¨m. + Mïa lò bao gåm c¸c th¸ng liªn tôc trong n¨m cã lîng dßng ch¶y lín h¬n hay = 1/2 lîng dßng ch¶y c¶ n¨m. - Nh÷ng th¸ng cã lîng ma, lîng ch¶y b»ng hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ trung b×nh th¸ng th× xÕp vµo mïa ma, mïa lò. - Hình vẽ phía trên đờng giá trị trung bình đó là mïa ma, mïa lò. Bíc 3. Học sinh các nhóm trao đổi, kiểm tra đối chứng b¶ng sè liÖu, häc sinh vÏ. GV nhận xét, đánh giá. 2. Hoạt động 2. Hớng dẫn học sinh dựa vào kết quả đã tính để xác định mùa ma và mùa lũ của từng lu vực s«ng. ? Em h·y t×m c¸c th¸ng cña mïa lò trïng hîp víi c¸c th¸ng mïa ma? ? T×m c¸c th¸ng cña mïa lò kh«ng trïng víi c¸c th¸ng mïa ma? ? Nªu nhËn xÐt vµ gi¶i thÝch. Häc sinh tr¶ lêi. GV nhËn xÐt, tæng kÕt.. b. S«ng Gianh - Mïa ma T8,9,10,11. - Mïa lò: T9, 10. 3. NhËn xÐt mèi quan hÖ gi÷a mïa ma vµ mïa lò cña tõng l u vùc s«ng. Mïa lò hoµn toµn kh«ng trïng khíp víi mïa ma do: Ngoµi ma còn có chế độ che phủ rừng, hệ số thấm của đất, đá, hình dạng mạng lới sông đặc biệt hồ chứa nớc.. 4. Cñng cè: GV cñng cè l¹i toµn bµi. NhËn xÐt bµi thùc hµnh cña häc sinh. 5. DÆn dß: Häc sinh vÒ häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. V. Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 42. Đặc điểm đất Việt Nam I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bài học GV cần giúp học sinh nắm đợc: - Sự đa dạng của đất Việt Nam, nguồn gốc của tính đa dạng và phức tạp đó. - Hiểu và trình bày đặc điểm sự phân bố các nhóm đất chính ở nớc ta..

(113) - Thấy đợc đất là một tài nguyên có hạn, cần sử dụng hợp lý và bảo vệ tài nguyên đất của nớc ta. 2. VÒ kÜ n¨ng: Rèn luyện kĩ năng đọc và phân tích bản, biểu đồ. 3. Về thái độ: Có ý thức bảo vệ các loại tài nguyên nớc ta đặc biệt là tài nguyên đất. BiÕt c¸ch sö dông hîp lý tµi nguyªn nµy. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ đất Việt Nam ảnh phẫu diện đất, có thể lấy các mẫu đất ở địa phơng. III.ph¬ng ph¸p : Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm vi.TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Ông cha ta đã khẳng định: "Tấc đất, tấc vàng". Đất là sản phẩm tự nhiên đồng thời cũng là sản phẩm của con ngời Việt Nam. Con ngời chăm sóc, cải tạo và nuôi dỡng đất để nó trở thành tài sản quý. Vậy việc ngiên cứu, tìm hiểu những đặc tính của đất là rất cần thiết. Hoạt động của GV - HS. 1. Hoạt động 1. Tìm hiểu những đặc điểm chung của đất Việt Nam ? Dùa vµo H36.1 cho biÕt ®i tõ bê biÓn lªn vùng núi cao có những loại đất nào? ? Em hãy nêu nhận xét về số lợng các loại đất cña ViÖt Nam (nhiÒu hay Ýt) vµ gi¶i thÝch t¹i sao? Rất phong phú và đa dạng: 64 loại đất chia thµnh 19 nhãm. ? §Êt h×nh thµnh do ®©u? - Đá mẹ, địa hình, sinh vật, khí hậu, con ngời. Häc sinh tr¶ lêi, GV nhËn xÐt bæ sung.. Néi dung bµi häc. 1. Đặc điểm chung của đất Việt Nam - §Êt ë ViÖt Nam rÊt phøc t¹p vµ ®a d¹ng.. - Có 3 nhóm đất chính + Đất Feralit đồi núi thấp + §Êt mïn nói cao + §Êt phï sa.. ? Dựa vào H36.2, kết hợp bản đồ đất Việt Nam, nhóm đất Feralit và đất mùn núi cao cho biÕt: ? Hai loại đất trên địa hình nào? Chiếm bao nhiªu % diÖn tÝch l·nh thæ? ? T¹i sao cã tªn gäi nh vËy? ? Hãy nêu tính chất và giá trị sử dụng của 2 * Nhóm đất Feralit. - H×nh thµnh trùc tiÕp trªn c¸c miÒn nhóm đất này? đồi ? Đá ong hình thành do đâu? Loại đá này gây núi thấp chiếm 65% diện tích tự ra nh÷ng t¸c h¹i g×? Muèn kh¾c phôc chóng ta nhiªn. cÇn cã biÖn ph¸p g×? - TÝnh chÊt: Chua, nghÌo mïn, nhiÒu sÐt. - Màu đỏ vàng, nhiều hợp chất Fe, Al. GV cã thÓ cho häc sinh th¶o luËn nhãm. * Nhóm đất mùn núi cao - Hình thành dới thảm rừng nhiệt đới Nhãm 1, 2: th¶o luËn 2 nhãm trªn. hoặc ôn đới vùng núi cao, 11% Nhóm 3, 4: Thảo luận nhóm đất bồi tụ phù sa. ? Em hãy cho biết đất phù sa hình thành trên - Chủ yếu là đất rừng đầu nguồn. địa hình nào? Chiếm bao nhiêu % diện tích * Nhóm đất phù sa. l·nh thæ?.

(114) ? Màu sắc của đất. - Chiếm 24% diện tích đất tự nhiên ? TÝnh chÊt ra sao? - Tập trung tại các vùng đồng bằng ? §Êt phï sa cã gi¸ trÞ sö dông nh thÕ nµo? lín Sau khi các nhóm thảo luận, đại diện các nhóm - Tính chất: Phì nhiêu, dễ canh tác và tr×nh bµy. lµm thuû lîi, Ýt chua, t¬i xèp, giµu GV chuÈn kiÕn thøc vµ ghi vµo b¶ng hÖ thèng ho¸ mïn. các loại đất. 2. Hoạt động 2. 2. Vấn đề sử dụng và cải tạo đất ở Tìm hiểu vấn về đề sử dụng và cải tạo đất ở Việt Nam ViÖt Nam ? Em h·y t×m c¸c c©u ca dao, tôc ng÷ nãi lªn - §Êt lµ tµi nguyªn quý gi¸. kinh nghiệm sử dụng đất của ông cha? - Phải sử dụng đất hợp lý. ? Ngày nay chúng ta đã sử dụng đất nh thế + Miền đồi núi: chống sói mòn, rửa nµo? tr«i, b¹c mµu. ? Tại sao ở nớc ta, diện tích đất xấu, đất trồng + Miền đồng bằng ven biển. Cải tạo đồi núi trọc ngày càng tăng với tốc độ cao? các loại đất mùn, đất phèn. Để giải quyết vấn đề này cần có những biện ph¸p g×? 4. Cñng cè: GV cho học sinh đọc phần ghi nhớ Sgk. Củng cố lại toàn bộ các phần đã học. Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c¸c c©u hái cuèi bµi. 5. DÆn dß: Häc sinh hoµn thµnh c¸c bµi tËp. ChuÈn bÞ bµi míi. IV. Rót kinh nghiÖm. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. ¬. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 43. §Æc ®iÓm sinh vËt ViÖt Nam. I. Môc tiªu bµi häc: 1. VÒ kiÕn thøc: Sau bài học cần giúp cho học sinh nắm đợc: - Sù phong phó, ®a d¹ng cña sinh vËt níc ta, t×m hiÓu nguyªn nh©n c¬ b¶n cña sự đa dạng đó. - Thấy đợc sự suy giảm, biến dạng của các loài và hệ sinh thái tự nhiên, sự phát triÓn cña hÖ sinh th¸i nh©n t¹o. 2. VÒ kÜ n¨ng: Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ, lợc đồ. Phân tích hình ảnh địa lý và các mối liên hệ địa lý. 3. Về thái độ: Cã ý thøc vµ hµnh vi b¶o vÖ tµi nguyªn sinh vËt ViÖt Nam Yªu mÕn m«n häc. II. ChuÈn bÞ: Bản đồ tự nhiên, thực động vật Việt Nam Các tranh ảnh về các loài động vật, thực vật. III.phơng pháp : Nêu và giảng quyết vấn đề, giảng giải vi.TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định tổ chức..

(115) 2. KiÓm tra bµi cò. Vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện cơ cấu diện tích của 3 nhóm đất chính của nớc ta vµ rót ra nhËn xÐt. a) Đất Feralit đồi núi thấp: 65% b) §Êt mïn nói cao : 11% c) §Êt phï sa : 24% GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. 3. Bµi míi: Giới thiệu: Sinh vật là thành phần chỉ thị của môi trờng địa lý tự nhiên và gắn bó víi m«i trêng Êy t¹o thµnh hÖ sinh th¸i thèng nhÊt. ViÖt Nam lµ xø së cña rõng vµ v« vàn loài sinh vật đến tụ hội, sinh sống, phát triển qua hàng triệu năm trớc. Hoạt động của GV - HS Néi dung bµi häc 1. Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm chung. 1. §Æc ®iÓm chung. ? Dựa vào bản đồ thực động vật Việt Nam, atlát địa lý và nội dung Sgk em hãy tìm - Sinh vËt rÊt phong phó vµ ®a d¹ng. trên bản đồ các kiểu rừng, các loài thực + §a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi vµ gen. vật, động vật? ? Nhận xét về các loài thực động vật và rút + Đa dạng về kiểu hệ sinh thái. ra nhận xét? (Dựa vào vị trí địa hình, đất, + §a d¹ng vÒ c«ng dông vµ s¶n phÈm. khí hậu để rút ra nhận xét). Nớc ta có bao nhiêu loài sinh vật, đặc biệt lµ c¸c loµi quý hiÕm? VËy t¹i sao níc ta l¹i giµu cã vÒ thµnh phÇn loµi. ? Dùa vµo néi dung Sgk em h·y nªu dÉn chøng chøng tá níc ta giµu cã vÒ thµnh 2. Sù giµu cã vÒ thµnh phÇn loµi sinh vËt. phÇn loµi sinh vËt? - Níc ta cã gÇn 30.000 loµi sinh vËt, sinh ? H·y lÊy vÝ dô? vật bản địa chiếm  50% ? H·y cho biÕt nguyªn nh©n nµo t¹o nªn + Thùc vËt: 14.600 loµi. sù phong phó vÒ thµnh phÇn loµi sinh vËt + §éng vËt: 11.200 loµi. cña níc ta. Sè loµi quý hiÕm. Mỗi loài sinh vật đòi hỏi điều kiện sống Thùc vËt: 350 loµi kh¸c nhau, phong phó vÒ gièng loµi sinh §éng vËt: 365 loµi. vËt sÏ cã nhiÒu m«i trêng sèng kh¸c nhau. ? Học sinh dựa vào bản đồ động vật, atlát 3. Sự đa dạng về hệ sinh thái địa lý và nội dung Sgk hãy cho biết nớc ta Các hệ sinh thái tiêu biểu. cã c¸c hÖ sinh th¸i tiªu biÓu nµo? - Hệ sinh thái ngập nớc, đặc biệt là rừng Gåm: - C¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn ngËp mÆn. - C¸c hÖ sinh th¸i nh©n t¹o. - Hệ sinh thái rừng nhiệt đới gió mùa gåm rõng kÝn thêng xanh, rõng tha rông lá rừng tre nứa, rừng ôn đới núi cao. ?H·y nhËn xÐt vµ gi¶i thÝch sù tån t¹i cña - C¸c hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp ngµy cµng c¸c lo¹i hÖ sinh th¸i nãi trªn? Cho vÝ dô? më réng vµ lÊn ¸t c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn. ? Dùa vµo vèn hiÓu biÕt em h·y nªu tªn HÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp do con ngêi t¹o mét sè vên quèc gia ë níc ta? C¸c vên ra và duy trì để lấy lơng thực thực phẩm quốc gia có giá trị nh thế nào? Cho ví dụ? và các sản phẩm cần thiết cho đời sống. Vên quèc gia: Cóc Ph¬ng, Ba V×... ? Em h·y kÓ tªn mét sè c©y trång, vËt nu«i ở địa phơng? ? Rõng trång vµ rõng tù nhiªn cã nh÷ng đặc điểm gì khác nhau? Häc sinh tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc. 4. Cñng cè: GV gọi 1- 2 học sinh đọc phần tổng kết cuối bài. Cho học sinh đọc, làm các bài tập trắc nghiệm.

(116) Chọn ý đúng nhất trong các câu sau: Các vờn quốc gia có giá trị khoa học, kinh tế - xã hội vì đó là: A- N¬i b¶o tån nguån gen sinh vËt tù nhiªn. B- C¬ së nh©n gièng vµ lai t¹o gièng míi, phßng thÝ nghiÖm tù nhiªn kh«ng cã gì thay thế đợc. C- Ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i, t¹o m«i trêng sèng tèt cho x· héi. D- X©y dùng ý thøc t«n träng vµ b¶o vÖ thiªn nhiªn. E- TÊt c¶ c¸c ý trªn. 5. DÆn dß: Häc sinh lµm c¸c bµi tËp cuèi Sgk vµ chuÈn bÞ bµi h«m sau. V. Rót kinh nghiÖm. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 44.. B¶o vÖ tµi nguyªn sinh vËt ViÖt Nam I. Môc tiªu bµi häc: Sau tiết học cần giúp cho học sinh nắm đợc: 1. VÒ kiÕn thøc: - Nắm đợc vai trò của tài nguyên sinh vật đối với sự phát triển kinh tế xã hội nớc ta. - Hiểu đợc thực tế về số lợng cũng nh chất lợng nguồn tài nguyên sinh vật nớc nhµ. 2. VÒ kÜ n¨ng: Quan s¸t tranh ¶nh, sè liÖu t×m ra kiÕn thøc. Quan sát, phân tích biểu đồ. 3. Về thái độ: ý thức đợc sự cần thiết phải bảo vệ, giữ gìn và phát huy nguồn tài nguyên sinh vËt. Lªn ¸n nh÷ng hµnh vi ph¸ ho¹i tµi nguyªn sinh vËt. II. ChuÈn bÞ: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. ? Em h·y nªu sù ®a d¹ng cña c¸c hÖ sinh th¸i rõng níc ta. 3. Bµi míi. Tµi nguyªn sinh vËt níc ta v« cïng phong phó, ®a d¹ng nhng kh«ng ph¶i lµ v« tận. Sự giàu có của rừng và động vật hoang dã ở Việt Nam đã giảm sút nghiêm trọng mµ tríc hÕt lµ tµi nguyªn rõng. Vì vậy, chúng ta cần đặt vấn đề bảo vệ tài nguyên sinh vật lên trớc hết. Hoạt động GV - HS Néi dung bµi häc 1. Hoạt động 1 T×m hiÓu gi¸ trÞ cña tµi nguyªn sinh vËt 1. Gi¸ trÞ cña tµi nguyªn sinh vËt. ? Dùa vµo néi dung Sgk vµ vèn hiÓu - Tµi nguyªn sinh vËt níc ta rÊt phong phó, biÕt cña m×nh em h·y cho biÕt gi¸ trÞ ®a d¹ng cã gi¸ trÞ kinh tÕ lín. cña tµi nguyªn thùc vËt ViÖt Nam? ? Theo em tài nguyên động vật (rừng và biển) Việt Nam có giá trị gì đối với sản xuất và đời sống. - Tµi nguyªn sinh vËt kh«ng ph¶i lµ v« tËn. Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc..

(117) GV treo b¶ng 38.1: Mét sè tµi nguyªn thùc vËt ViÖt Nam vµ kh¼ng định những giá trị to lớn của tài nguyªn nµy? ? Hãy nêu một số sản phẩm từ động vật rõng vµ biÓn mµ em biÕt? Tµi nguyªn rõng níc ta rÊt giµu cã nhng thùc tr¹ng hiÖn nay nh thÕ nµo? Huíng gi¶i quyÕt ra sao? Chóng ta cïng t×m hiÓu. ? Dùa vµo vèn hiÓu biÕt cña m×nh b¹n nµo h·y cho biÕt hiÖn tr¹ng cña tµi nguyªn rõng níc ta? Rõng nguyªn sinh níc ta cßn rÊt Ýt. ? Em h·y kÓ tªn mét sè rõng nguyªn sinh ë níc ta? Ba V× (Hµ T©y), Xu©n S¬n (Phó Thä), - Diện tích đất trồng đồi trọc tăng nhanh. - TØ lÖ che phñ cña rõng thÊp: 1943: 40,7% 1987: 22% 1995: 27,7% ? Đứng trớc những nguy cơ trên nhà nớc ta đã có những biện pháp gì để bảo vÖ tµi nguyªn rõng. 3. Hoạt động 3. Bảo vệ tài nguyên động vật nh thế nào? ? Em hãy nhận xét về tài nguyên động vËt níc ta? RÊt phong phó vµ ®a d¹ng. GV treo mét sè tranh ¶nh vÒ c¸c loµi. 2. B¶o vÖ tµi nguyªn rõng. - Tµi nguyªn rõng ®ang bÞ suy gi¶m nghiªm träng. + Diện tích đất trống đồi trọc tăng nhanh. + ChÊt lîng rõng gi¶m sót. + Nh÷ng loµi c©y to, gç tèt nh ®inh, lim, sến, táu, lát hoa.... đã cạn kiệt. + NhiÒu loµi thó rõng bÞ s¨n b¾t tr¸i phÐp.. - Nhà nớc đã ban hành nhiều chính sách và luật để bảo vệ và phát triển tài nguyªn rõng. 3. Bảo vệ tài nguyên đông vật. động vật lớn tiêu biểu cho học sinh quan s¸t. ? Em h·y nhËn xÐt vÒ sù suy gi¶m cña các loài động vật nớc ta? Loài nào có nguy c¬ ? Chúng ta đã có biện pháp, phơng hớng bảo vệ tài nguyên động vật nh thế nµo?. - Không phá rừng, bắn giết động vật quý hiÕm, b¶o vÖ tèt m«i trêng. - X©y dùng nhiÒu khu b¶o tån thiªn nhiªn, vờn quốc gia để bảo vệ động vật.. ? HS có thể làm gì để bảo vệ rừng? 4) Cñng cè : ? H·y nªu gi¸ trÞ cña rõng? ? Vờn đề bảo vệ, phát triển rừng và ý thức của nó? ? Nh÷ng ai cã tr¸ch nhiÓm trong viÖc b¶o vÖ tµi nguyªn sinh vËt? 5) DÆn dß : Ôn lại các đặc điểm chung của khí hậu, địa hình vùng biển Việt Nam V/ rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ....................................................................................................................................

(118) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 45. đặc điểm chung của tự nhiên việt nam I/ môc tiªu bµi häc : 1) KiÕn thøc : - HS nắm đợc đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam - BiÕt liªn hÖ hoµn c¶nh tù nhiªn víi hoµn c¶nh kinh tÕ – x· héi ViÖt Nam lµm cơ sở cho việc học địa lí kinh tế – xã hội Việt Nam. 2) KÜ n¨ng : - Rèn luyện t duy tổng hợp địa lí thông qua việc củng cố và tổng kết các kiến thức đã học về các hợp phần tự nhiên. 3)Thái độ : - GD ý thøc b¶o vÖ m«i trêng II/ Ph¬ng tiÖn d¹y häc : - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Qu¶ cÇu tù nhiªn - Bản đồ Việt Nam trong ĐNA III/ Ph¬ng ph¸p : - Gi¶ng gi¶i, th¶o luËn nhãm IV/ Bµi gi¶ng : 1) ổn định tổ chức 2) KiÓm tra bµi cò : ? §Æc ®iÓm chung cña khÝ hËu níc ta lµ g×? ? Cấu trúc quan trọng của địa hình nớc ta là gì? 3) Bµi míi:.

(119) Hoạt động của thầy và trò ? Tại sao thiên nhiên VN mang đặc điểm nhiệt đới gió mùa ẩm? ( vị trí địa lí) ? Thiên nhiên nhiệt đới gió mùa ẩm biểu hiÖn qua c¸c thµnh phÇn tù nhiªn nh thÕ nµo? - KhÝ hËu...nãng Èm, ma nhiÒu... - §Þa h×nh... líp vá phong ho¸ dµy... - Thuû chÕ s«ng ngßi : 2 mïa níc kh¸c nhau - Thực, động vật : phong phú, đa dạng, đặc hữu - Thổ nhỡng : đất feralit... ? Tính chất nhiệt đơie gió mùa ảnh hởng đến sản xuất và đời sống nh thế nào? (- ThuËn lîi : ®iÒu kiÖn nãng ©me c©y trång ph¸t triÓn quanh n¨m - Khã kh¨n : h¹n h¸n, lò lôt... ? Theo em ë vïng nµo vµ mïa nµo tÝnh chÊt nãng Èm bÞ x¸o trén nhiÒu nhÊt? ( Miền Bắc vào mùa đông) ? T¹i sao thiªn nhiªn VN mang tÝnh chÊt bán đảo rõ rệt? - GV dùng bản đồ ĐNA khẳng định vị trí của phần đất liền và vùng biển VN ? ¶nh hëng cña biÓn tíi toµn bé thiªn nhiªn VN nh thÕ nµo? ( §Þa h×nh kÐo dµi, hÑp ngang=> biÓn ¶nh hởng vào sâu đất liền) ? Là đất nớc ven biển VN có thuận lợi gì trong ph¸t triÓn kinh tÕ? - ThuËn lîi : + Du lÞch, an dìng, nghØ m¸t... + Địa hình ven biển : đa dạng, đặc sắc + HÖ sinh th¸i ven biÓn ph¸t triÓn + Tµi nguyªn, kho¸ng s¶n phong phó... - Khã kh¨n : _ Thiªn tai, m«i trêng sinh th¸i dÔ bi biÕn đổi... - GV chia líp thµnh 3 nhãm, mçi nhãm tìm hiểu một vấn đề sau : ? §Æc ®iÓm næi bËt cña tù nhiªn níc ta lµ g×? ( Đồi núi chiếm ắ diện tích từ...đến...) ? Cho biết tác động của đồi núi tới tự nhiªn níc ta nh thÕ nµo? ( Địa hình tác động : mạng lới sông, bồi tụ đồng băbgf... - Cung cÊp tµi nguyªn, kho¸ng s¶n... - Lịch sử phát triển địa chất...) ? MiÒn nói níc ta cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g× trong ph¸t triÓn kinh tÕ ? - GV yªu cÇu HS trong nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - KÕt luËn :. Néi dung bµi häc 1) VN là một nớc nhiệt đới gió mùa ẩm.. - Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm là tính chÊt nÒn t¶ng cña thiªn nhiªn VN - ThÓ hiÖn qua c¸c thµnh phÇn cña c¶nh quan tù nhiªn, râ nÐt nhÊt lµ m«i trêng khÝ hËu nãng Èm, ma nhiÒu. 2) VN là một đất nớc ven biển:. - ¶nh hëng cña biÓn rÊt m¹nh mÏ, s©u s¾c, duy tr×, t¨ng cêng tÝnh chÊt nãng Èm, giã mïa cña thiªn nhiªn VN. 3) VN là xứ sở của cảnh quan đồi núi :. - Nớc ta co nhiều đồi núi.

(120) - GV duy trì 3 nhóm hoạt động - VÞ trÝ, sù ph¸t triÓn, n¬i giao lu cña nhiÒu hÖ thèng tù nhiªn.. ? Cảnh quan tự nhiên thay đổi từ đông sang t©y nh thÕ nµo? - Cảnh quan tự nhiên thay đổi từ thấp lên cao nh thÕ nµo? - Cảnh quan tự nhiên thay đổi từ nam ra b¾c nh thÕ nµo? ? Sù ph©n ho¸ ®a d¹ng t¹o thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi?. - §Þa h×nh ®a d¹ng t¹o nªn sù ph©n ho¸ m¹nh cña c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. - Vïng nói níc ta chøa nhiÒu tµi nguyªn, kho¸ng s¶n, l©m s¶n, du lÞch, thuû v¨n... 4) Thiªn nhiªn níc ta ph©n ho¸ ®a d¹ng, phøc t¹p. - Do đặc điểm vị trí địa lí, lịch sử phát triển tự nhiên, chịu tác động nhiều hệ thèng tù nhiªn nªn thiªn nhiªn ph©n ho¸ từ đông sang tây, từ thấp lên cao, từ bắc vµo nam. T¹o nhiÒu thuËn lîi vµ khã kh¨n cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi.. 4) Cñng cè : ? TÝnh chÊt nÒn t¶ng cña thiªn nhiªn VN lµ g×? ? Vïng nµo tÝnh chÊt nãng Èm bÞ x¸o trén nhiÒu nhÊt? ? Vùng chịu tác động trực tiếp sâu sắc của cả đất liền và biển? 5) DÆn dß : - ChuÈn bÞ ¸t l¸t, thíc kÎ cã chia (mm), m¸y tÝnh cho giê thùc hµnh sau. v/ rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ............................................................................................................................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 46. Thực hành : đọc lát cắt địa lí tự nhiên tæng hîp I/ môc tiªu bµi häc : 1) KiÕn thøc : - HS hiểu cấu trúc đứng và cấu trúc ngang của một lát cắt tổng hợp địa kí tự nhiên - Mối quan hệ chặt chẽ giữa các thành phần tự nhiên ( địa chất, địa hình, khí hậu, thực vËt...) - Sự phân hoá lãnh thổ tự nhiên ( đồi núi, cao nguyên, đồng bằng) theo một tuyến cắt cụ thể dọc Hoàng Liên Sơn, từ Lào Cai, đến Thanh Hoá. 2) KÜ n¨ng : - Củng cố và rèn luyện các lĩ năng đọc, tính toán, phân tích, tổng hợp, bản đồ, biểu đồ, l¸t c¾t, b¶ng sè liÖu - Hình thành quan điểm tổng hợp khi nhận thức, nghiên cứu về một vấn đề địa lí. 3) Thái độ : - HS yªu thÝch bé m«n Ii/ ph¬ng tiÖn d¹y häc : - Bản đồ địa chất khoáng sản VN - Bản đồ địa lí tự nhiên VN - L¸t c¾t tæng hîp H40.1 Iii/ ph¬ng ph¸p :.

(121) - Giảng giải, thực hành, hoạt động nhóm. Iv/ TiÕn tr×nh b¸i gi¶ng : 1)ổn định tổ chức : 2) KiÓm tra bµi cò : Kh«ng 3) Bµi thùc hµnh :.

(122)

Giao an dia

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về