TLTH GDKNS

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (333.65 KB, 42 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

XÂY DỰNG CLB GIÁO DỤC GIÁ TRỊ SỐNG VÀ 
PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG SỐNG;

GIÁO DỤC TRẢI NGHIỆM DI SẢN CHO HỌC SINH

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC GIANG
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG GIANG

Lạng Giang, 05-06/10/2012

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

MỤC TIÊU LỚP TẬP HUẤN

Học xong khóa tập huấn này, HV có khả năng:

• Hiểu được những vấn đề cơ bản, cần thiết về KNS

và GD KNS cho HS phổ thơng.

• Hiểu được ND, PP GD KNS cho HS.

• Có kĩ năng thiết kế hoạt động và thực hiện các 
hoạt động GD KNS cho HS trong trường học.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

NỘI DUNG TẬP HUẤN

- Giới thiệu mục tiêu, nội dung, phương pháp tập 
huấn

- Quan niệm về KNS

- Mục tiêu, nguyên tắc, ND GD KNS cho HS

trong trường phổ thông

- Phương pháp GD KNS cho HS trong nhà 
 trường phổ thông

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

PHƯƠNG PHÁP TẬP HUẤN

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

MỤC TIÊU, NGUYÊN TẮC, NỘI

DUNG GD KNS CHO HS PHỔ

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

MỤC TIÊU GD KNS

- Trang bị cho HS những kiến thức, giá trị, thái

độ và kĩ năng phù hợp. Trên cơ sở đó hình

thành cho HS những hành vi, thói quen lành

mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói

quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình

huống và hoạt động hàng ngày

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

NGUYÊN TẮC GD KNS

(Nguyên tắc 5 chữ T)

• Tương tác

• Trải nghiệm

• Tiến trình

• Thay đổi hành vi

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

NGUYÊN TẮC GD KNS

• Tương tác:

KNS không thể được hình thành

qua việc nghe giảng & tự đọc tài liệu. Cần t/c

cho HS tham gia các HĐ, tương tác với GV và

với nhau trong q trình GD

• Trải nghiệm:

Người học cần được đặt vào các

tình huống để trải nghiệm & thực hành

• Tiến trình:

GD KNS khơng thể hình thành

trong “ngày một, ngày hai” mà địi hỏi phải có

cả q trình:

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

NGUN TẮC GD KNS

• Thay đổi hành vi:

MĐ cao nhất của GD

KNS là giúp người học thay đổi hành vi

theo hướng tích cực.

• Thời gian:

GD KNS cần thực hiện ở mọi

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Quan niệm về KNS

Nhiệm vụ

• Mỗi người hãy nêu tên một KNS mà mình

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

- KNS bao gồm một loạt các kỹ năng cụ thể cần thiết cho
cuộc sống hàng ngày của con người.

- Bản chất của KNS là KN làm chủ bản thân và KN XH
cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và
làm việc hiệu quả.

- Nói cách khác, KNS là khả năng làm chủ bản thân của 
mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp với những người
khác và với XH, khả năng ứng phó tích cực trước các tình
huống của cuộc sống.

- KNS thúc đẩy sự phát triển cá nhân và XH, giúp nâng cao
chất lượng cuộc sống và xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Nội dung GD KNS cho HS

• Tự nhận thức

• Xác định giá trị

• Kiểm sốt cảm xúc

• Ứng phó với căng thẳng

• Tìm kiếm sự hỗ trợ

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Nội dung GD KNS cho HS

• Giao tiếp

• Lắng nghe tích cực

• Thể hiện sự cảm thơng

• Thương lượng

• Giải quyết mâu thuẫn

• Hợp tác

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Nội dung GD KNS cho HS

• Tư duy sáng tạo

• Ra quyết định

• Giải quyết vấn đề

• Kiên định

• Quản lí thời gian

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

KỸ NĂNG GIAO TIẾP

 Nội dung và ý nghĩa

- Giao tiếp là quá trình tiếp xúc, trao đổi thơng tin, suy nghĩ,
tình cảm giữa con người với con người. Giao tiếp là một
dạng hoạt động cơ bản và quan trọng của con người.

- Kĩ năng truyền và nhận thông tin là một nội dung quan
trọng của KN giao tiếp. Người truyền tin phải rõ ràng,
chính xác và dễ hiểu. Người nhận tin cần biết lắng nghe
một cách tích cực để hiểu rõ vấn đề, khuyến khích người
truyền tin và thể hiện sự tôn trọng họ.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

KỸ

NĂNG

GIAO

TIẾP

- Biết cảm thông, chia sẻ với người khác cũng là

nội dung của KN giao tiếp.

KN giao tiếp giúp cho các mối quan hệ giữa

người với người trở nên tốt đẹp, gần gũi hơn.

Biểu hiện hành vi của kỹ năng giao tiếp

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Thảo luận nhóm

Kĩ năng giao tiếp: để giao tiếp có hiệu quả cần

có và nên tránh vấn đề gì?

Yêu cầu

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Để q trình giao tiếp có hiệu quả

thì mỗi người cần

• Tơn trọng nhu cầu của đối tượng khi giao tiếp
• Tự đặt mình vào địa vị của người khác

• Chăm chú lắng nghe khi đối thoại

• Lựa chọn cách nói sao cho phù hợp với người nghe

• Kết hợp giữa lời nói với cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt, nét
mặt ... phù hợp

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

KỸ NĂNG GIAO TIẾP

• Những điều cần tránh trong giao tiếp

- Tự hào, nói về mình q nhiều
- Tranh cãi với bạn đến cùng

- Nói mỉa mai, châm biếm

- Tỏ vẻ ta đây, tỏ vẻ biết nhiều
- Dùng những từ không hay

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Kỹ năng kiên định

Tính kiên định: Là kỹ năng thực hiện đ ợc những gì mình
muốn hoặc từ chối bằng đ ợc những gì mình khơng muốn với sự tơn
trọng có xem xét với tới quyền v nhu cầu của ng ời khác vơi nhu à
cầu và quyền của mình một cách hài hoà đúng mực. Đó là tình
kiên định theo chiều h ớng tích cực ví dụ nh : một cô gái từ chối sự
tán tỉnh của ng ời bạn trai cùng lớp hoặc của ng ời đàn ông lớn tuổi
hơn, hoặc một em bé thuyết phục mẹ để tiếp tục đ ợc đi học. Kiên
định là sự cân bằng giữa hiếu thắng, vị kỷ và phục tùng, phụ thuộc.

- Tính hiếu thắng: Ln chỉ nghĩ đến quyền và nhu cầu của bản
thân, quên đi quyền và nhu cầu của ng ời khác, ln muốn mọi ng
ời phục tùng mình, bất kể điều đúng hay sai.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Các yếu tố chính ca kiờn nh

- Biết rõ bạn muốn gì và cần gì.

- Có thể nói lên điều mình muốn và cần.
- Tin rằng mình có giá trị.

- Cú gng v cú quyết tâm để lo cho nhu cầu và sự an tồn của
mình.

Luý

- Kỹ năng kiên định là có thể rèn luyện đ ợc.
- Kỹ năng kiên định làm tăng thêm sự tự tin.

- Kiên định giúp bạn cảm thấy sự thoải mái khi ứng phó với các
tình huống.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Thể hiện thái độ kiên định
Tính kiên định

- Cởi mở và thành thật với bản thân và ng ời khác
- Lắng nghe ý kiến của ng ời khác

- Bày tỏ sự thơng cảm đối với hồn cảnh của ng ời khác
- Tự trọng và tôn trọng ng ời khỏc

- Xử lý cảm xúc của mình

- Thể hiện rõ ý kiến và mong muốn của mình.
- Nói không và gi¶i thÝch lý do

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Thái độ hung hăng

Thực hiện bằng đ ợc điều mình muốn bất kể điều

gì, thậm chí làm ph ơng hại đến quyền lợi ng i

khỏc.

Buộc ng ời khác làm điều họ không muốn.

Nói lớn tiếng và thô lỗ.

Ngắt lời ng ời khác.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Thái độ phục tùng.

- Yên lặng vì sợ ng ời khác giận.

- Tránh xung đột.

- Đồng ý khi trong lịng khơng muốn.

- Ln đặt nhu cầu ng ời khỏc lờn trờn.

- Chiều theo những việc mình không muốn.

- Trong lòng giận dữ và khó chịu nh ng không nói ra.

- Mơ hồ về ý nghĩa và điều mình muốn.

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Kỹ năng ứng phó với tình huống căng

thẳng

Cm xúc là một phần hiển nhiên của cuộc sống.
Khi một cá nhân có khả năng đ ơng đầu với sự căng
thẳng thì căng thẳng lại là một nhân tố tích cực bởi vì
chính những sức ép sẽ ép buộc cá nhân đó phải tập
trung vào cơng việc của mình và ứng phó một cách

thích hợp. Tuy nhiên, sự căng thẳng cịn có sức mạnh
huỷ diệt cuộc sống cá nhân nếu nó quá lớn và khơng
giải toả nổi nếu thiếu kỹ năng ứng phó.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Biểuưhiệnưcủaưsựưcăngưthẳng

Yếu tố cơ thể

- Mệt mỏi
- Đổ mồ hôi
- Chóng mặt
- Đau cơ bắp
- Muốn ngất đi
- Tim đập nhanh
- Mệt lả ng ời

- Đau đầu

Yếu tố tình c¶m

- Có nhiều cảm
xúc lẫn lộn, thay
đổi nhanh.

- Cảm thấy bồi

hồi, lo lắng, sợ hÃi.
- Có mặc cảm tội
lỗi.

- Hõn hoan cao .
- Ni gin.

- Buồn.

- Cảm thấy vô vọng.
- Cảm thấy bị dồn nén.
- Cảm thấy xa lạ.

- Mất ph ơng h ớng.

- D ni nóng, nổi cáu.
- Tự đổ lỗi cho bản

th©n.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

YÕu tè t duy, suy nghÜ

- Khã tËp trung.

- Không muốn suy nghĩ gì nữa.

ý nghĩ quanh quẩn.

- Suy nghĩ chậm, không nghĩ ra đ ợc.

- Không nhớ.

- BÞ lÉn lén.

- Suy nghĩ tiêu cực (ví dụ: khơng ai cần đến mình).

- Nghi ngờ (ví dụ: khơng ai q mến mình nữa).

- Hoang t ëng.

- Khơng biết quyết định thế nào.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Ỹu tè hµnh vi

- Khã ngủ, ăn không ngon.

- Nói năng không rõ ràng, khó hiểu.

- Nói năng liên tục về một sự việc.

- Hay tranh ln.

- Rót lui.

- Phóng đại.

- Kh«ng mn tiÕp xóc với ng ời khác.

- Uống r ợu, bia.

- Uống thuốc an thần.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Cáchưchốngưlạiưcăngưthẳngư(Stress)

- Quan tõm n c th và hành vi của mình

- cần theo dõi những thay đổi khi áp dụng

các biện pháp chống căng thẳng.

- Tránh các tình huống căng thẳng nếu có

thể.

- Nghỉ ngơi và ngđ nhiỊu.

- Tập các bài tập th giãn để kiểm soát nhịp

thở và giảm sự căng thẳng cơ bắp.

- Xác định nguyên nhân gây căng thẳng.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

- Qu¶n lý thêi gian – hoµn thµnh tõng viƯc

mét.

- Suy nghÜ l¹c quan.

- Bày tỏ tình cảm một cách hợp lý.

- Hãy linh hoạt và nỗ lực thay đổi.

ăn uống hợp lý và tập thể thao.

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Kỹ năng đặt mục tiêu

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Những yêu cầu khi đặt mục tiêu:

- Mục tiêu đ ợc đặt ra cần phải đ ợc thể hiện bằng những
ngôn từ cụ thể rõ ràng Khi viết các mục tiêu tránh dùng các
từ chung chung là khó cho việc đánh giá kết quả thực hiện,
tốt nhất là các từ cụ thể, có thể l ợng hóa đ c.

- Mục tiêu phải có tính khả thi (thực tÕ)

- Ai là ng ời hỗ trợ, giúp đỡ mình thực hiện mục tiêu đó ?

- Trong thêi gian bao lâu có thể hoàn thành? Ngắn hạn (1
ngày 1 tuần), trung hạn (1 tháng 3 tháng), dài hạn (6
tháng 1 năm hoặc nhiều năm).

- Ngày tháng hoàn thành.

- Biểu diễn từng mốc thời gian thực hiện
- Thuận lợi, khó khăn.

- Khng nh, quyt tõm.

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Thực hành một số kĩ

năng cơ bản

Mỗi nhóm thực hành một kĩ năng.

Nhóm 1: Kĩ năng giao tiếp.
Nhóm 2: Kĩ năng kiên định.

Nhóm 3: Kĩ năng ra quyết định.

Nhóm 4: Kĩ năng ứng phó với tình huống căng 
thẳng.

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Bài tập thực hành kĩ năng giao tiếp:

Làm quen

- Tiến hành đứng thành 2 vòng tròn quay mặt vào nhau, tự giới
thiệu tên, địa chỉ, gia đình, sở thích…

- Di chuyển vịng trịn làm quen với người khác.
- Mỗi người giới thiệu 2 người mình vừa làm quen
* Nêu ý nghĩa?

Cùng nói một lúc:

Mọi người cùng tranh luận (về một vấn đề nào đó)

Mọi người tranh nhau nói trước hết ý kiến của mình cùng một
lúc.

* Nêu ý nghĩa?

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Chia nhóm để sắm vai theo các tình huống sau:

- Một bạn xui bạn lấy cắp đồ. Bạn làm gì?

- Bạn và hai bạn của mình đang xếp hàng mua vé về quê, có một
ng ời đứng chen vào tr ớc bạn, các bạn đều phản ứng theo cách hung
hăng, kiên định, phục tùng. Hãy thể hiện xem vấn đề đ ợc giải quyết
nh thế nào?

- Tr ớc đây bạn có chơi với một nhóm bạn hay quậy phá, hiện nay
ng ời dân trong xóm vẫn cịn ấn t ợng khơng tốt và th ờng có thái độ
không thân thiện với bạn. Bạn làm thế nào?

- Bạn bị ghi sổ là đã trốn học một lần và các bạn trong đội trực
trong tr ờng khơng có thái độ thân thiện với bạn, thậm chí cịn nhắc
đi nhắc lại việc đã qua nh để làm bạn xấu hổ với bạn bè. Bạn làm

gì?

Thảo luận: Các bạn có suy nghĩ và quan sát gì về tình huống đã 
xem? Về cách c xử của bạn mình? Vấn đề rút ra ở đây là gì?

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Bitpthchnhknngraquytnh

Chia nhóm sắm vai những tình huống gợi ý d ới đây.
Sau sắm vai cả nhóm sẽ cùng th¶o ln.

- Quyết định nói ra một sự thật cần thiết.

- Xung đột trong gia đình khiến bạn buồn chán, thất
vọng. Bạn có ý định bỏ nhà ra đi.

- Một bạn phát hiện bạn của mình lấy cắp tiền của ng ời
khác và bạn đang băn khoăn không biết làm gì.

- Một bạn đ ợc một ng ời lạ cho quà và mời đi với ông
(bà) ta.

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

Bàiưtậpưthựcưhànhưvềưkĩưnăngưứngưphóưvớiưcácưtìnhư
huốngưcăngưthẳng

- Yờu cu tng bạn liệt kê các tình huống th ờng gây
căng thẳng trong cuộc sống hằng ngày. Ghi tóm tắt các
tình huống đó lên bảng. ví dụ: sắp đến kỳ thi, giận dỗi
với bạn bè, bị khiển trách oan, bị thất bại trong học tập
hoặc công việc...

- Yêu cầu từng bạn chọn một trong các tình huống đã
nêu, và nói lên các tâm trạng có thể khi gặp tình huống
đó (cho các bạn phát biểu nhanh).

- Phân nhóm và giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm thảo
luận về tâm trạng có thể có khi ở vào một tình huống
trong các tình huống đã liệt kê. ví dụ: thất bại trong học
tập; khi sắp đến kỳ thi; khi bị khiển trách oan. ..

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

Một số suy nghĩ th ờng gặp đối với tình huống sy ra:

- Tôi kém lắm.

-Tụi nhiu khim khuyt v chc là sẽ thất bại rồi.
- Đời là bất công thế y.

- Ai cũng may mắn hết, chỉ có tôi là kh«ng may.
- ...

Cách suy nghĩ mới và khác để có thể giảm bớt tình trạng căng 
thẳng:

- Vì có quá nhiều ng ời cùng đăng ký dự tuyển học bổng.
- Còn có nhiều ng ời khác gặp khó khăn hơn tôi.

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39></div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

Cu trúc thiết kế hoạt động

Tên hoạt động:……
(Số tiết)

I/ Mục tiêu

1.Về kiến thức
2. Về kĩ năng

3. Về thái độ (nếu có)
II/ Các KNS có liên quan

- Các kĩ năng sống được giáo dục trong hoạt động.
VD: KN xác định giá trị bản thân, tự tin khi tham gia… 
III/ Các PP/KTDH tích cực được sử dụng

VD: Thảo luận, giải quyết vấn đề, đóng vai...
IV/ Phương tiện

(Chỉ ghi tên phương tiện, ND cụ thể sẽ được trình bày cụ thể trong 
phần Tư liệu cuối bài soạn.

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Cấu trúc thiết kế hoạt động (tiếp)
V/ Tiến trình (4 giai đoạn)

1.Khám phá (Mở đầu)
2.Kết nối (Phát triển)

HĐ 1: ….
HĐ 2:…
….

3.Thực hành/luyện tập (Luyện tập/củng cố)
HĐ 3:…

HĐ 4 :…

4. Vận dụng (Hoạt động tiếp nối)

(Chú ý: Ghi rõ tên bốn giai đoạn,

Mỗi giai đoạn, có thể gồm nhiều hơn một hoạt động và 
nên đánh số HĐ nối tiếp nhau giữa các giai đoạn)

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42></div>

TLTH GDKNS

<b>MỤC TIÊU LỚP TẬP HUẤN</b>

NỘI DUNG TẬP HUẤN

PHƯƠNG PHÁP TẬP HUẤN

<b>MỤC TIÊU, NGUYÊN TẮC, NỘI </b>

<b>DUNG GD KNS CHO HS PHỔ </b>

MỤC TIÊU GD KNS

<b>- Trang bị cho HS những kiến thức, giá trị, thái </b>

<b>độ và kĩ năng phù hợp. Trên cơ sở đó hình </b>

<b>thành cho HS những hành vi, thói quen lành </b>

<b>mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói </b>

<b>quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình </b>

<b>huống và hoạt động hàng ngày </b>

NGUYÊN TẮC GD KNS

(Nguyên tắc 5 chữ T)

•

<b><sub>Tương tác</sub></b>

•

<b><sub>Trải nghiệm</sub></b>

•

<b><sub>Tiến trình</sub></b>

•

<b><sub>Thay đổi hành vi</sub></b>

NGUYÊN TẮC GD KNS

•

<b><sub>Tương tác:</sub></b>

<b><sub> KNS không thể được hình thành </sub></b>

<b>qua việc nghe giảng & tự đọc tài liệu. Cần t/c </b>

<b>cho HS tham gia các HĐ, tương tác với GV và </b>

<b>với nhau trong q trình GD</b>

•

<b><sub>Trải nghiệm:</sub></b>

<b><sub> Người học cần được đặt vào các </sub></b>

<b>tình huống để trải nghiệm & thực hành</b>

•

<b><sub>Tiến trình: </sub></b>

<b><sub>GD KNS khơng thể hình thành </sub></b>

<b>trong “ngày một, ngày hai” mà địi hỏi phải có </b>

<b>cả q trình: </b>

NGUN TẮC GD KNS

•

<b><sub>Thay đổi hành vi:</sub></b>

<b><sub> MĐ cao nhất của GD </sub></b>

<b>KNS là giúp người học thay đổi hành vi </b>

<b>theo hướng tích cực.</b>

•

<b><sub>Thời gian:</sub></b>

<b><sub> GD KNS cần thực hiện ở mọi </sub></b>

Quan niệm về KNS

<b>Nhiệm vụ</b>

•

<b><sub>Mỗi người hãy nêu tên một KNS mà mình </sub></b>

Nội dung GD KNS cho HS

•

<b><sub>Tự nhận thức</sub></b>

•

<b><sub>Xác định giá trị</sub></b>

•

<b><sub>Kiểm sốt cảm xúc</sub></b>

•

<b><sub>Ứng phó với căng thẳng</sub></b>

•

<b><sub>Tìm kiếm sự hỗ trợ</sub></b>

Nội dung GD KNS cho HS

•

<b><sub>Giao tiếp</sub></b>

•

<b><sub>Lắng nghe tích cực</sub></b>

•

<b><sub>Thể hiện sự cảm thơng</sub></b>

•

<b><sub>Thương lượng</sub></b>

•

<b><sub>Giải quyết mâu thuẫn</sub></b>

•

<b><sub>Hợp tác</sub></b>

Nội dung GD KNS cho HS

•

<b><sub>Tư duy sáng tạo</sub></b>

•