Tài liệu Thiếu vắng tư duy tập thể khi làm việc theo nhóm doc

Thiếu vắng tư duy tập thể khi
làm việc theo nhóm







Thời nay, sự thành công của một nghiên cứu không được tính bởi từ công
sức của một cá nhân mà thường từ một nhóm làm việc. Cùng một chủ đề
nghiên cứu, có thể có hai hay nhiều đội nhóm ở các nơi khác nhau cùng
quan tâm đến. Tốc độ nghiên cứu để đạt đến kết quả cuối cùng trở nên quan
trọng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, không phải đội nhóm làm việc nào cũng
đạt đến thành quả như nhau. Điều này phụ thuộc chủ yếu vào chất lượng tư
duy tập thể của đội nhóm đó. Vấn đề nhận dạng và tìm kiếm phương cách để
nhóm làm việc có thể khai thác khả năng của họ trong tư duy cùng với nhau
ít được quan tâm. Việc thiếu thốn cách nhận dạng này gây không ít khó khăn
cho trưởng nhóm trong việc chẩn đoán “bệnh” kém chất lượng trong tư duy
tập thể. Sau đây là những tín hiệu biểu hiện sự yếu kém tư duy tập thể trong
môt nhóm làm việc:

1- Cả nhóm không cảm thấy thoải mái để suy nghĩ và cởi mở để phát biểu
một cách tự do mặc dù tự mỗi thành viên đều có thể đưa ra những ý kiến
hữu ích. Do vậy, tư duy tập thể bị suy yếu vì không có ý kiến của thành viên
nào được đưa ra để có thể kích hoạt ý kiến của thành viên khác. Trường hợp
này thường rơi vào vấn đề trưởng nhóm ít có cảm giác bị ức chế hơn các
thành viên khác nên không nhận thấy vấn đề này.

2- Một số các nghi thức, quy định, và niềm tin đang tồn tại trong văn hóa
của tổ chức có thể hạn chế sự đưa ra hay hỏi đến vấn đề đang gặp phải trong

đội nhóm. Tuy nhiên không ai trong đội nhận thức sự tồn tại rào cản này.
“Vùng cấm” này vô hình chung tạo thành điểm mù cho những chủ đề trong
trao đổi thào luận cho đến khi có ai đó “bật đèn xanh” giúp mọi người lưu
tâm tới.

3- Trưởng nhóm cố tạo ra một tranh luận trong nhóm để lấy ý kiến nhưng lại
vô ý cho thấy không có đất sống cho các ý tưởng đưa ra rất khác biệt với
trưởng nhóm. Thường thì trưởng nhóm không nhận thấy những gì trưởng
nhóm đang làm như vậy đang gây khó cho các thành viên khi đề cập đến các
vấn đề. Do vậy, các thành viên sẽ “cho qua luôn” và giữ thái độ “thảo luận
thụ động” để cho trưởng nhóm đinh ninh rằng mình đang tạo ra một không
khí thảo luận đầy hợp tác.

4- Cả nhóm bị kẹt trong một lối suy nghĩ không phù hợp trong bối cảnh của
họ. Ví du, lối suy nghĩ hội tụ cần cho việc ra quyết định. Nghĩa là khi đã
định ra đủ các lựa chọn cho nhóm, các ý kiến đưa ra nhằm giảm đi các lựa
chọn đó để chọn được ra cái cuối cùng. Một ví dụ khác, suy nghĩ phân tán
cần cho việc tìm kiếm để đưa ra các lựa chọn. Các nhóm thường hiếm khi cụ
thể hóa những loại hình tư duy nói trên theo đúng bối cảnh, tình huống mà
họ cần để thực hiện. Sự thiếu sót này dễ dẫn đến sự hiểu lầm, lẩn lộn và gây
kém chất lượng trong tư duy tập thể.

5- Một hay nhiều thành viên cứ gây ra không khí không thể tạo ra được một
tư duy tập thể trong nhóm. Những kiểu hành vi cố chấp có thể gây mất chất
lượng “không gian tư duy” của cả đội. Ví dụ, sự hằn hộc, sự kiêu căng, hay
lên lớp hoặc hay kê người khác, hay “nhảy dựng”, và hay hỏi lung
tung.Tưởng nhóm có thể nhận thấy những hành vi gây phá hoại này. Nhưng
họ khó thay đổi các thành viên đó vì khi điểm trực tiếp đến, các thành viên
này có thể kích phát sự tức giận khác lên những người liên quan.

6- Nhận thức thấp về làm việc theo nhóm của các thành viên. Trong thảo
luận, thành viên cứ nói những chuyện đâu đâu mà không để ý rằng chuyện
họ nói theo kiểu một đối một trong đối thoại không ăn nhập gì với tình hình
cả đội hoặc làm ảnh hưởng đến không khí hoạt động của cả đội. Trong một
sự tương tác lẫn nhau giữa các thành viên như thế, những người còn lại sẽ
dùng những thông tin trên để tự lượng giá xem họ ứng phó ra sao khi họ
thực sự phải tham gia cho ý kiến hoặc ra quyết định. Ngoài ra, trưởng nhóm
thường coi nhẹ sự tác động tâm lý và tình cảm của những gì chính họ nói và
làm trong đội. Nói chung, mọi nhất cử nhất động của trưởng nhóm đều bị
các thành viên để ý và những dữ kiện này có sự ảnh hưởng mạnh đến cái gọi
“ chúng ta đang làm những cái gì ở đây”- nghĩa là văn hóa của của đội
nhóm.

7- Cảm giác bị coi nhẹ hoặc bị để ý quá nhiều. Các nghiên cứu trước đây đã
cho thấy rằng tư duy gắn liền với cảm tính và sự từ chối hoàn toàn các ý
kiến cảm tính cũng làm giảm đi chất lượng của tư duy. Đội nhóm nào có quá
nhiều các hoạt động ở mức cảm tính thường cho kết quả về các bộc lộ cảm
xúc, linh tính nhất thời và suy nghĩ nửa vời. Nhưng nếu không có thành viên
nào lên tiếng về hiện tượng này thì những nỗ lực để đạt hiệu quả trong tư
duy tập thể rất kém. Nói cách khác, các thành viên bị tràn ngập cảm giác hay
ấn tượng nào đó ngoài chủ đề sẽ dễ bị mất đi sự tập trung tư duy. Các thành
viên cần có tín hiệu từ trưởng nhóm “ cái gì OK” ở đây để cân bằng tư duy
và xúc cảm của họ. Nếu trưởng nhóm không làm được điều này thì có thể sẽ
rất khó khăn cho các thành viên trong việc thoát khỏi cái bẫy tâm lý của
chính họ và định hướng cho nỗ lực động não của cả nhóm.

8- Thiếu vắng sự tò mò và chỉ thấy trách mắng buộc tội tấn công lẫn nhau.
Nghĩa là các thành viên trong nhóm không cho thấy sự quan tâm đến những
tác động mà họ gây ra cho nhau. Cái cách mà trưởng nhóm khuyến khích sự
tò mò trong tranh luận và thảo luận và hạn chế những trách móc mang lại tác

động lớn đến việc thúc đẩy tư duy cho cả nhóm.

9- Các đối thoại trong nhóm bị gò bó bởi thời gian. Trong nhóm làm việc có
chất lượng tư duy tập thể kém, thời lượng luôn được xem là thước đo cho sự
thành công của cuộc đối thoại, thảo luận. Thảo luận càng nhanh chừng nào
thì càng tốt chừng đó. Trưởng nhóm thích coi trọng sự quyết đoán và hình
thức biểu quyết kết thúc vấn đề hơn tư duy chất lượng cao và thường gò bó
nhiều về thời lượng thảo luận trong nhóm. Tuy nhiên, với lượng thời gian
quá hạn hẹp, các chủ đề chỉ được đề cập vắn tắt tới thay vì trải thêm thời
gian để đào sâu hơn, làm rõ vấn đề hơn.

Ngoài các cái thường thấy rõ nét nói trên, sự thiếu hiệu quả của tư duy tập
thể còn thể hiện trong một đội ngũ đang mất dần nhuệ khí. Đặc biệt khi các
thành viên đang rơi vào tình trạng không muốn để tâm tới thay vì phấn đấu.
Một mâu thuẫn khác cũng có thể xảy ra là tình trạng “bỗng dưng lề mề,
nghễnh ngãng” của các thành viên trong các cuộc họp theo chuẩn. Với các
cuộc họp theo chuẩn thực hành tốt, càng chặt chẽ chừng nào trong tổ chức
thực hiện thì sự nhiệt huyết và tinh thần tham gia cũng như đam mê của các
thành viên trong đối thoại sẽ giảm đi chừng đó.