CHUYEN DE

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.95 MB, 44 trang )

<b>CHUYÊN ĐỀ:</b>

<b>VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY </b>

<b>HỌC BẰNG BẢN ĐỒ TƯ DUY VÀO </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

1) Bản đồ tư duy:

- Bản đồ tư duy (BĐTD) còn gọi sơ đồ tư

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- BĐTD được coi là công cụ ghi chú tối ưu
do Tony Buzan khởi xướng. Sự khác nhau cơ
bản giữa ghi chú truyền thống và ghi chú

bằng BĐTD là: Nếu ghi chú truyền thống chỉ
lấy “chữ” làm phương tiện biểu hiện theo

một trật tự nhất định (thường là từ trên

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Theo các nhà nghiên cứu thì bộ não con

người sẽ hiểu sâu, nhớ lâu và in đậm cái mà do
chính mình tự suy nghĩ, vẽ theo ngơn ngữ của
mình. Vì vậy việc sử dụng BĐTD giúp học sinh
học tập một cách tích cực, huy động tối đa tiềm
năng của bộ não. Việc học sinh lập BĐTD còn
giúp cho các em phát triển khả năng thẩm mỹ,
do việc thiết kế nó phải bố cục màu sắc, các

đường nét, các nhánh sao cho đẹp, sắp xếp các
ý tưởng một cách khoa học, súc tích, hợp lý,

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

- Dạy học bằng BĐTD cũng có tác dụng rất
thiết thực vì vẽ BĐTD bằng những vật liệu dễ
kiếm, rất kinh tế và cách làm đơn giản, BĐTD
có thể vận dụng được với bất kỳ điều kiện nào
của nhà trường hiện nay.

2) Tư duy bằng bản đồ:

Tư duy bằng bản đồ là dùng hình ảnh,
đường nét, màu sắc ngơn ngữ ghi lại nhận

thức của mình về sự vật, sự việc, hoạt động…
định hướng phát triển của sự vật, sự việc, hoạt
động đó theo cách nhìn nhận của mỗi cá nhân.
Có thể so sánh 2 cách tư duy và 2 cách biểu

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Cách biểu hiện

Tư duy truyền

thống

Tư duy bằng bản đồ

Đường nét

Thẳng

Nhiều loại

Màu sắc

Khơng

Có

Ngơn ngữ

Nhiều

Chắt lọc

Hình ảnh

Khơng

Có

Khơng

gian

định hướng phát

triển.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8></div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9></div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10></div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

1) Đặc điểm môn ngữ văn và phương pháp
học Ngữ văn:

Môn Ngữ văn gồm ba phân môn là: văn học,
Tiếng Việt và Tập làm văn. Tuy có chung một

mục đích giáo dục thẩm mỹ và rèn luyện cho
học sinh các kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết,

nhưng chúng có vị trí độc lập tương đối bởi

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

a) Phân môn văn học: Trọng tâm là đọc –
hiểu văn bản văn học. Giáo viên là người

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

• b) Phân mơn Tiếng Việt: Trước hết phải hình

thành ở học sinh cấp THCS năng lực sử dụng
thành thạo tiếng Việt với bốn kỹ năng cơ bản:
nghe, nói, đọc, viết để qua đó mà rèn luyện tư
duy. Sau đó, giúp học sinh những hiểu biết

nhất định về tri thức tiếng Việt và ngôn ngữ
(từ, câu, đoạn…) để có ý thức sử dụng tiếng

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

c) Phân môn Tập làm văn

: Chủ yếu mang tính thực

hành, vận dụng những kiến thức văn học, tiếng Việt và

đời sống xã hội để tạo lập văn bản (nói hoặc viết). Học

sinh phải thực hiện tốt những bài làm văn theo từng

thể loại. Trong khi làm văn, học sinh không chỉ là

người thiết kế mà còn phải là người thi công, biết xây

dựng dàn bài và làm bài văn hồn chỉnh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

•Ví dụ : Một số BĐTD các phân môn

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16></div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17></div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

2)Sử dụng BĐTD trong dạy học môn Ngữ văn

a) Vận dụng bản đồ tư duy vào việc hỗ trợ dạy học

kiến thức mới:

Đây là cách làm khó nhất trong việc vận dụng BĐTD vào

việc dạy kiến thức mới, BĐTD ở đây là công cụ ghi chép

một cách khoa học để học sinh nhìn vào BĐTD để đọc

được và khắc sâu kiến thức, biến kiến thức đã học

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Có thể thực hiện bằng 2 cách

:

- Dùng phương tiện máy tính và đèn chiếu hỗ trợ thiết kế trên

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

- Dùng những phương tiện sẵn có của một lớp

học bình thường như: bảng đen, bảng phụ, phấn

màu,bút màu , giấy A4 hoặc A0.

<b> </b>

+ GV có thể dùng phấn màu vẽ trực tiếp lên bảng

(nếu có khả năng vẽ được). Thay vì dùng máy, GV

có thể thực hiện các thao tác trên bằng tay. Có

thể vẽ trên giấy A4 hoặc A0 bằng bút màu

<b> </b>

+ Có thể vẽ trước một BĐTD chỉ có các nhánh. GV

giảng tới đâu thì hướng dẫn cho học sinh điền

chữ tới đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21></div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22></div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

- Sử dụng BĐTD để dạy học các tiết ôn tập

hoặc tổng kết một phần, một chương, giáo

viên có thể hướng dẫn học sinh thực hiện

tại lớp hoặc tại nhà..

- Có thể thực hiện trên máy tính và đèn

chiếu hoặc vẽ trên giấy A4, A0

- Có thể hướng dẫn cho học sinh thực hiện:

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24></div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

+ Đối với bài ôn tập hoặc tổng kết nhiều

kiến thức, giáo viên có thể vẽ trước ở

nhà hoặc có thể hướng dẫn HS vẽ bằng

giấy A0, mang đến lớp sử dụng trong

tiết học.

<b> </b>

Ví dụ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26></div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b> </b>

<b>III.</b>

<b>KẾT QUẢ</b>

- Từ khi nhà trường có chủ trương sử dụng BĐTD , học sinh
có vẻ thích học mơn văn hơn , lớp học sinh động hơn . Kết
quả này có bền vững , lâu dài hay khơng là cịn chờ thời
gian , qua thực tế kiểm tra về kết quả học tập của học sinh .
Nhưng dù sao , chúng ta cũng trân trọng kết quả mà

phương pháp dạy học mới này mang lại .

- Sau đây là một số sản phẩm BĐTD của học sinh trường
THCS Nguyễn Huệ thực hiện)

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28></div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29></div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30></div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31></div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32></div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33></div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34></div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35></div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36></div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37></div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38></div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39></div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40></div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41></div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>