Tiet 40 Noi giam noi tranh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>

<span class='text_page_counter'>(2)</span> -Thế nào là nói quá và tác dụng của nói quá? Ví dụ:Mïa xu©n n¨m nay,chóng t«i trë l¹i th¨m thµnh cæ Qu¶ng TrÞ- n¬i tríc kia bän giặc đã từng bị chúng tôi đánh cho tan xác, nơi có những đồng đội của chúng tôi đã yên giÊc ngµn thu => Nhấn mạnh sù thÊt b¹i th¶m h¹i cña qu©n giÆc.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tiết 40:.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. phân tích ngữ liệu:.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: Ví dụ 1:Nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm trong c¸c ®o¹n trÝch sau cã nghÜa lµ g×? Tại sao ngời viết, ngời nói lại dùng cách diễn đạt đó ? → C¸c từ ngữ in ®Ëm - Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi trong c¶ ba ®o¹n trÝch t«i sÏ ®i gÆp cô C¸c M¸c, cô Lª-nin vµ c¸c trên đều nói đến cái vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào chÕt. cả nớc, đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột. - Bác đã đi rồi sao, Bác ơi ! Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời. - Lîng con «ng §é ®©y mµ … Râ téi nghiÖp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn.. => C¸ch nãi nh vậy để giảm nhẹ, tr¸nh ®i phÇn nµo sù ®au buån..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu:.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: Ví dụ 2: “Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mét ngêi mÑ, ¸p mÆt vµo bÇu s÷a nóng của ngời mẹ, để bàn tay ngời mẹ vuốt ve từ trán xuống c»m, vµ g·i r«m ë sèng lng cho, míi thÊy ngêi mÑ cã mét ªm dÞu v« cïng.” (Nguyªn Hång – “Nh÷ng ngµy th¬ Êu”). =>Tác giả dùng từ bầu sữa trong câu này cốt để tránh thô tôc.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu:.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: Ví dụ 3 : So s¸nh hai c¸ch nãi sau ®©y, cho biÕt c¸ch nãi nào nhẹ nhàng, tế nhị hơn đối với ngời nghe ? - Con d¹o nµy lêi l¾m. - Con dạo này không đợc chăm chỉ lắm. Cách nói thứ hai nhẹ nhàng, tế nhị hơn đối với ngời nghe. Tránh cảm giác nặng nề, thiếu lịch sự.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: Vớ dụ 1: Các phần in đậm trong cả ba đoạn trích trên đều. đúng trong trờng hợp nói đến cái chết. => ĐÓ giảm nhẹ, tr¸nh ®i phÇn nµo sù ®au buån. Ví dụ 2: T¸c gi¶ dïng tõ bÇu s÷a .. => ĐÓ tr¸nh th« tôc. Vớ dụ 3: Cách nói thứ hai nhẹ nhàng, tế nhị hơn đối với ng. êi nghe. Em có nhận xét gì về cách diễn đạt trong các trờng hợp trên ?.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: Vớ dụ 1: Các phần in đậm trong cả ba đoạn trích trên đều. đúng trong trờng hợp nói đến cái chết. => ĐÓ giảm nhẹ, tr¸nh ®i phÇn nµo sù ®au buån. Ví dụ 2: T¸c gi¶ dïng tõ bÇu s÷a .. => ĐÓ tr¸nh th« tôc. Vớ dụ 3: Cách nói thứ hai nhẹ nhàng, tế nhị hơn đối với ng. êi nghe. => Ngời nói, ngời viết đã có cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển hơn..

<span class='text_page_counter'>(12)</span>

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: 2. Ghi nhớ:. - Khái niệm ( Ghi nhớ/ SGK/108).

<span class='text_page_counter'>(14)</span> H·y ph©n tÝch c¸i hay cña viÖc sö dông phÐp nãi gi¶m nãi tr¸nh trong ®o¹n trÝch sau : “H«m sau, l·o H¹c sang nhµ t«i. Võa thÊy t«i, l·o b¶o ngay -Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ !” (Nam Cao – L·o H¹c).

<span class='text_page_counter'>(15)</span> CËu Vµng bÞ giÕt. C¶m gi¸c ghª sî víi ngêi nghe.. Nói giảm nói tránh. Tr¸nh g©y c¶m gi¸c ghª sî víi ngêi nghe.. đi đời Hµm ý xãt xa, luyÕn tiÕc và đợm chút mØa mai….

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Tiết 40: I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: 2. Ghi nhớ: - Khái niệm ( Ghi nhớ/ SGK/108) * Lưu ý : Để cảm thụ đợc cái hay, giá trị nghệ thuật của cách nói giảm nãi tr¸nh trong t¸c phÈm v¨n häc cÇn : - XÐt nã trong hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ. - Xét nó trong mối liên hệ đối chiếu với những cách nói khác có thể dùng trong trờng hợp giao tiếp đó..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Thảo luận nhãm Dùa vµo vÝ dô cña nhãm m×nh, h·y cho biÕt ngêi viÕt (người nãi) đã thực hiện phép nói giảm nói tránh bằng cách nào ? Nhóm 1: Trong bài “ Lão Hạc”, Nam Cao viết: Hôm sau, lão Hạc sang nhà tôi.Vừa thấy tôi, lão bảo ngay: - Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!. Dùng các từ ngữ đồng nghĩa.. Nhóm 2: Hắn ( Binh Tư) bĩu môi và bảo: - Lão làm bộ đấy! Thật ra lão chỉ tẩm ngẩm thế, nhưng cũng ra phết chứ chả vừa đâu: Lão vừa xin tôi một ít bả chó…. Dùng cách nói trống (tỉnh lược).. Nhóm 3:. Nhóm 4:. -Bài thơ của anh dở lắm.. -Anh còn kém lắm.. -Bài thơ của anh chưa được hay lắm. -Anh cần cố gắng nhiều hơn .. Dùng cách nói phủ định, từ trái nghĩa.. Dùng cách nói vòng..

<span class='text_page_counter'>(18)</span>

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Nối A và B cho phù hợp? BÀI A 1.. TẬP B NHANH. Bác Dương thôi đã thôi rồi,. Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.. a. Trong thơ ca trữ tình. ( Nguyễn Khuyến- “ Khóc Dương Khuê”). 2. Cậu này thông minh nhưng chậm hiểu.. b. Trong văn chính luận. 3. Hoạt động của đơn vị A còn nhiều tồn tại cần khắc phục.. c. Trong lời nói hằng ngày. Trong thơ ca trữ tình, trong văn chính luận, báo chí và trong lời nói hằng ngày..

<span class='text_page_counter'>(20)</span>

<span class='text_page_counter'>(21)</span> Sö dông nãi gi¶m nãi tr¸nh phï hîp sÏ t¹o cho con ngêi cã phong c¸ch nãi n¨ng nh thÕ nµo ? Sử dụng nói giảm nói tránh:. - Giúp thể hiện thái độ nhã nhặn, lịch sự trong giao tiếp. - Sự quan tâm tôn trọng của người nói đối với người nghe. - Tạo phong cách nói năng đúng mực của con người có văn hóa, có giáo dục..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Th¶o luËn từng cặp Nh÷ng t×nh huèng giao tiÕp nh thÕ nµo th× kh«ng nªn sö dông c¸ch nãi gi¶m nãi tr¸nh? ( Bài tập 4/109). Trong trêng hîp cÇn thiÕt ph¶i nãi th¼ng, nói đúng mức độ sự thật thì không nên nói gi¶m nãi tr¸nh v× nh thÕ lµ bÊt lîi..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> • Trong một cuộc họp lớp kiểm điểm bạn Hải hay đi học muộn: • Lan nói: - Từ nay cậu không được đi học muộn nữa vì như vậy không những ảnh hưởng đến việc rèn luyện đạo đức của bản thân cậu mà còn ảnh hưởng đến phong trào thi đua của lớp. • Bạn Trinh cho rằng Lan nói như vậy là quá gay gắt, chỉ nên nhắc nhở bạn Hải là : "Cậu nên đi học đúng giờ.” • Em đồng tình với ý kiến nào? Vì sao? Lưu ý: * Khi cần phê bình nghiêm khắc ta cần phải nói thẳng, nói đúng mức độ sự thật ..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Nếu em là người làm nhân chứng ở tòa trong một sự việc nào đó. Em có nói giảm nói tránh không? Vì sao? • • •. ĐÁP ÁN: - Em không nói giảm nói tránh - Vì nói như vậy không đúng với sự thật làm ảnh hưởng đến việc xét xử của sự việc đó..

<span class='text_page_counter'>(25)</span>

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Tiết 40:. II. Luyện tập: Bài tập 1: Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh sau đây vào chố trống /…/: đi nghỉ, khiếm thị, chia tay nhau, có tuổi, đi bước nữa. a. Khuya råi, mêi bµ … ®i nghØ. b. Cha mÑ em chia … tay nhau tõ ngµy em cßn rÊt bÐ, em vÒ ë víi bµ ngo¹i. c. §©y lµ líp häc cho trÎ em khiÕm . . . thÞ . d. Mẹ đã … cã tuæi råi, nªn chó ý gi÷ g×n søc khoÎ. e. Cha nã mÊt, mÑ nã … ®i bíc n÷a , nªn chó nã rÊt th¬ng nã..

<span class='text_page_counter'>(27)</span> Tiết 40: Bµi tËp 2: Trong mỗi cặp câu dưới đây, câu nào cã sö dông c¸ch nãi gi¶m nãi tr¸nh : a.1 Anh phải hòa nhã với bạn bè! a.2. Anh nên hòa nhã với bạn bè! b.1. Anh ra khỏi phòng tôi ngay! b.2. Anh không nên ở đây nữa! c.1. Xin đừng hút thuốc trong phòng! c.2. Cấm hút thuốc trong phòng! d.1. Nó nói như thế là thiếu thiện chí! d.2. Nó nói như thế là ác ý! e.1. Hôm qua em hỗn với anh, em xin anh thứ lỗi. e.2. Hôm qua em có lỗi với anh, em xin anh thứ lỗi..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Tiết 40:. Bµi tËp 3: §Æt c©u theo mÉu : Bµi th¬ cña anh dë l¾m. Bài thơ của anh cha đợc hay lắm..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> CỦNG CỐ.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> Dặn dò về nhà:. -Học thuộc ghi nhớ.. -Viết đoạn hội thoại , trong đó có sử dông phÐp nãi gi¶m nãi tr¸nh. -Chuẩn bị bài tiếp theo “ Câu ghép”. -Tiết sau kiểm tra Văn 1 tiết. Nội dung kiểm tra: Truyện kí Việt Nam..

<span class='text_page_counter'>(31)</span>

<span class='text_page_counter'>(32)</span>