Giao an Vat li 9 hoc ki 2 chuan KTKN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (389.42 KB, 54 trang )

(1)Ngµy so¹n: 16 / 01 / 2013 TiÕt 37: Bµi 33 : Dßng ®iÖn xoay chiÒu. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức: Nêu đợc sự phụ thuộc của chiều dòng điện cảm ứng vào biến đổi của số đờng sức từ qua tiết diện S của cuộn dây - Phát biểu đợc đặc điểm của dòng điện xoay chiều là dòng điện cảm ứng có chiều luân phiên thay đổi. 2, Kĩ năng: Bố trí đợc thí nghiệm tạo ra dòng điện xoay chiều theo hai cách cho nam châm quay hoặc cuộn dây quay, dùng đèn LED để phát hiện sự đổi chiều dòng điện. - Dựa vào quan sát thí nghiệm để rút ra kết luận chung làm xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiÒu. 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , II. ChuÈn bÞ: Víi mçi nhãm häc sinh: - 1 cuộn dây dẫn kín có hai bóng đèn LED mắc song song và ngợc chiều, - 1 nam châm vĩnh cửu có thể quay quanh một trục thẳng đứng. - 1 m« h×nh cuén d©y quay quanh mét trôc trong tõ trêng cña nam ch©m. Víi gi¸o viªn: 1 cuộn dây dẫn kín có hai bóng đèn LED mắc song song và ngợc chiều, có thể quay quanh mét trôc trong tõ trêng cña nam ch©m. III.tiÕn tr×nh d¹y häc. 1, ổn định lớp : 2. Bài cũ: Nêu điều kiện để có dòng điện cảm ứng.? 3, Bài mới: GV: Yêu cầu học sinh đọc thắc mắc phần mở bài Hoạt động của Gv và Hs Néi dung GV: Hãy phân tích số đờng sức từ xuyên qua khi cùc nam ch©m quay ra xa cuén diÖnhiÓu S cñavÒcuén d©y biÕn®iÖn đổi cảm nh thÕ nµoI .ChiÒu d©ycña th× dßng số đờng søcc¶m tõ xuyªn H§1tiÕt : T×m chiÒu dßng ®iÖn øng. qua tiÕt S cña(H cuén d©ySGK). gi¶m.qu¸ tr×nh øng.khi cho nam ch©m©m quay quanh mét trôc1. ThÝ diÖn nghiÖm: 33.1th¼ng đứng tríc nam ch©m. Tõ đó diÔn ra t¨ng gi¶m liªn tôc . GV: Cho häc sinh c¸c nhãm lµm t/ n SGK. 2. KÕt luËn: NhËn xÐt : ChiÒu dßng c¶mSøng GV: Qua thí nghiệm ta thấy đèn nào sáng Khi số đờng sức từ xuyên qua diện tiÕt diÖn Suy ra dßng ®iÖn c¶m øng xuÊt hiÖn trong đổi chiÒu . trong hai trêng hîp sau: cña cuén d©y dÉn t¨ng th× dßng ®iÖn c¶m cuén d©y cã chiÒu biÕn đổi nh thÕ nµo trong d©yvíi quay trong trêng + §a nam ch©m vµo trong èng d©y ? øng cã2.Cho chiÒu cuén ngîc l¹i chiÒu cñatõdßng cña nam ch©m. khi nam ch©m quay. + §a nam ch©m ra ngoµi èng d©y ? điện cảm ứng khi số đờng sức từ xuyên cµu c¸cem nhãm thÝluËn nghiÖm : ( Hd©y 33.3 –gi¶m. sgk ) GV:GV: QuaYªu thÝ nghiÖm rót lµm ra kÕt g× kiÓm qua tiÕt*ThÝ diÖnnghiÖm S cña cuén dÉn tra dù ®o¸n. C3: Khi cuén d©y quay tõ vÞ trí 1 đến dßng ®iÖn c¶m øng xuÊt hiÖn trong hai trêng HS: Quan s¸t h×nh 33.2 ph©n tÝch sè đờng søc vÞ trÝ 2 th× sè đờng søc tõ xuyªn qua hợp có gì khá nhau từ đó nêu lên kết luận về 3.Dòng điện xoay chiều. tõ th«ng qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y biÕn tiÕt diÖn S cñ cuén d©y t¨ng.Khi mối quan hệ giữa chiều dòng điện và số đDòng điện luân phiên đổi chiều nh trêncuộn thiªn nh thÕ nµo khi cuén d©y quay ? Tõ đó rótlµ dßng d©y quay vÞ trÝchiÒu. 2 đến vị trí 1 thì số êng søc tõ xuyªn qua tiÕt diÖn cña cuén d©y gäi ®iÖntõ xoay ra nhËn xÐt vÒ chiÒu cña dßng ®iÖn c¶m øng đờng søc tõ xuyªn tiÕtchiÒu. diÖn S cñ t¨ng vµ gi¶m. II.C¸ch t¹o ra dßng ®iÖnqua xoay hiÖn trong cuén®iÖn d©y dÉn gi¶m. GV:xuÊt Th«ng b¸o vÒ dßng xoay? chiÒu 1. Chocuén namd©y ch©m quay tríc cuén d©y NhËn xÐt : ChiÒu dßng ®iÖn c¶m øng H§ 2 : T×m hiÓu c¸c c¸ch t¹o ra dßng dÉn kÝn. đổi chiều ®iÖn xoay chiÒu . * ThÝ nghÖm : (.H33.2 – sgk ) 3. KÕt luËn:Dßng GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm C2: Khi mét cùc cña nam®iÖn ch©mxoay quaychiÒu l¹i GV: Nªu kÕt luËn vÒ c¸ch t¹o ra dßng ®iÖn xuÊt hiÖn trong cuén d©y dÉn kÝn liªn tôc cho nam ch©m vµo vµ ra khái èng gần cuộn dây thì số đờng sức từ xuyên ứngđợc xoay ? phiên thay đổi qua tiếtkhi nam ch©m quay d©y d©y c¶m để thấy haichiÒu đèn luân diÖn S cña cuén d©ytríc t¨ngcuén , hay cuén d©y quay trong tõ trêng . HS : … .. nhau s¸ng. III.VËn dông: H§3 : VËn dông C©u C4: Khi khung quay trªn nöa vòng tròn thì đờng sức từ qua khung GV: §Ó t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu ta cã tăng một trong hai đèn LED sáng. nh÷ng c¸ch nµo ? Trên nửa vòng tròn sau số đờng sức từ giảm, đèn kia lại sáng. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C4 4 .Cñng cè: 1.Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín có đặc điểm gì khi số đờng sức từ xuyªn qua cuén d©y ®ang t¨ng mµ l¹i chuyÓn sang gi¶m hoÆc ngîc l¹i ? 2. Có các cách nào để tạo ra dòng điện xoay chiều? 5. DÆn dß : Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo. IV. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................

(2) ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................

(3) Ngµy so¹n :12 / 01/2011 TiÕt 38: Bµi 34 : M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. I Môc tiªu: 1, Kiến thức: Nhận biết đợc hai bộ phận chính của máy phát điện xoay chiều, chỉ ra đợc r«to vµ stato cña mçi lo¹i m¸y. Trình bày đợc nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều. 2,Kĩ năng : Nêu đợc cách làm cho máy phát điện có thể phát điện liên tục. 3, Thái độ: Học tập tích cực , t duy lô gíc II. ChuÈn bÞ: M« h×nh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. III.tiÕn tr×nh d¹y häc. 1, ổn định lớp :… 2,Bài cũ: 1. Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều khi nµo ? Gi¶i thÝch v× sao khi cho nam ch©m quay tríc cuén d©y dÉn kÝn th× trong cuén d©y xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu? 2. Nªu hai c¸ch lµm xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu? Gi¶i thÝch v× sao khi cho khung d©y quay trong tõ trêng th× l¹i xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu ? 3, Bµi míi: Hoạt động của Gv Và Hs Néi dung HĐ1: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của I – Cấu tạo và hoạt động của máy m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. GV: Cho häc sinh quan s¸t m« h×nh m¸y ph¸t 1. Quan s¸t: ( H 34.2 – sgk ) ®iÖn xoay chiÒu ( hai d¹ng: cho nam ch©m C1 : quay vµ cho nam ch©m quay) C2 : HS :… GV: H·y chØ ra c¸c bé phËn chÝnh cña mçi lo¹i vµ nªu lªn ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau cña mçi lo¹i? HS: GV: Gi¶i thÝch v× sao khi cho nam ch©m quay 2. KÕt luËn: C¸c m¸y ph¸t ®iÖn xoay hoặc khung dây quay thì lại thu đợc dòng điện chiều đều có hai bộ phận chính là nam xoay chiÒu trong c¸c m¸y trªn khi nèi hai cùc ch©m vµ cuén d©y dÉn. cña m¸y víi dông cô tiªu thô ®iÖn ? Một bộ phận đứng yên gọi là stato, bộ HS :.. phận còn lại có thể quay đợc gọi là rô to. GV: qua đó em rút ra kết luận gì về cấu tạo chÝnh cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ? GV: T¹i sao khi ta quay nam ch©m hoÆc cuén dây thì ta lại thu đợc dòng điện ? GV: V× sao kh«ng coi bé gãp ®iÖn lµ bé phËn chÝnh ? GV: Vì sao cuộn dây của máy phát điện phải đợc quấn quanh lõi sắt.. H§2 : T×m hiÓu vÒ m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt. HS: Đọc thông tin trong sách giáo khoa về đặc tÝnh kü thuËt cña mÊy ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kü thuËt H: Trình bày đặc tính kỹ thuật của máy? GV: Tr×nh bµy c¸ch lµm quay m¸y. GV: Giíi thiÖu mét sè nhµ m¸y ph¸t ®iÖn cì lín: nhiÖt ®iÖn, thñy ®iÖn.. II. M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kü thuËt. 1. §Æc tÝnh kü thuËt. 2. C¸ch lµm quay m¸y. dùng động cơ nổ, dùng tuabim nớc, dùng c¸nh qu¹t giã. III VËn dông: C3 : §inam« vµ m¸y ph¸t ®iÖn trong kü thuật có các điểm giống nhau là:đều có nam ch©m vµ cuén d©y khi mét trong hai.

(4) H§3 : VËn dông HS:§äc vµ tr¶ lêi c©u hái C3.. bé phËn quay th× xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu. Kh¸c nhau:§inam« cã kÝch thíc nhá h¬n, c«ng suÊt ph¸t ®iÖn nhá h¬n, hiÖu điện thế, cờng độ dòng điện ở đầu ra nhỏ h¬n.. HĐ 4 .Củng cố - Dặn dò: Tự đọc phần ghi nhớ. H: Trong mçi lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn r«to lµ bé phËn nµo ? stato lµ bé phËn nµo? T¹i sao ph¶i b¾t buéc ph¶i cã mét bé phËn quay th× míi ph¸t ra ®iÖn ? T¹i sao m¸y l¹i ph¸t ra dßng ®iÖn xoay chiÒu ? - DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc bµi míi tiÕp theo IV.Rót kinh nghiÖm : .............................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ Ngµy so¹n :17/01/2011 tiÕt 39: Bài 35: C¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu – đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế xoay chiều. I. Môc tiªu: 1,Kiến thức : Nhận biết đợc tác dụng nhiệt, tác dụng quang, tác dụng từ của dòng điện xoay chiÒu. 2,Kĩ năng: Bố trí đợc thí nghiệm chứng tỏ lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều. - nhận biết đợc ký hiệu của am pe kế, vôn kế xoay chiều, sử dụng đợc chúng để đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều. 3, Thái độ: Học tập tích cực ,tự giác ,… II ChuÈn bÞ. Nam ch©m ®iÖn, nam ch©m vÜnh cöu, biÕn thÕ nguån, am pe kÕ, v«n kÕ xoay chiÒu vµ mét chiÒu, d©y nèi, khãa, bót thö ®iÖn , III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :…. 2, Bài cũ. Mô tả cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều ? Tại sao khi một trong hai bé phËn nam ch©m hoÆc cuén d©y quay th× cã dßng ®iÖn trong cuén d©y dÉn kÝn ? 3, Bµi míi :. HS: §äc th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của Gv Néi dung Vµ Hs H§1: t×m hiÓu c¸c t¸c dông cña dßng I - T¸c dông cña dßng ®iÖn xoay ®iÖn xoay chiÒu. chiÒu. GV: Cho hs quan s¸t h×nh 35.1 –sgk : C1:Dòng điện làm sáng bóng đèn: Dòng HS: Quan sát hình 35.1, đọc và trả lời câu ®iÖn cã t¸c dông nhiÖt häc. hái C1. Dòng điện làm sáng bóng đèn bút thử ®iÖn: Dßng ®iÖn cã t¸c dông quang häc Dßng ®iÖn lµm nam ch©m ®iÖn hót ®inh s¾t: Dßng ®iÖn cã t¸c dông tõ. II – T¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay.

(5) H§2: t×m hiÓu t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu . GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm cho nam châm đặt dới cuộn dây cho dòng ®iÖn mét chiÒu qua cuén d©y vµ nªu hiÖn tîng. Sau đó đổi chiều dòng điện qua cuộn dây và nªu ra hiÖn tîng. H: Hiện tợng gì xảy ra khi ta đổi chiều dòng ®iÖn ch¹y qua cuén d©y ? GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm víi nguån ®iÖn xoay chiÒu quan s¸t hiÖn tîng vµ gi¶i thÝch. H: Qua thÝ nghiÖm em cã kÕt luËn g× ? H§3 : T×m hiÓu c¸c dông cô ®o dßng ®iÖn xoay chiÒu . GV: Mắc mạch điện nh sơ đồ 35.4 SGK H: §æi chiÒu dßng ®iÖn th× chiÒu quay cña kim trªn dông cô nh thÕ nµo? HS: C¸c kim quay ngîc chiÒu. H: Thay nguån ®iÖn mét chiÒu b»ng nguån ®iÖn xoay chiÒu cã hiÖu ®iÖn thÕ 3V th× kim cña am pe kÕ vµ v«n kÕ mét chiÒu chØ bao nhiªu ? HS: ChØ 0 . GV: Thay v«n kÕ vµ am pe kÕ mét chiÒu b»ng v«n kÕ vµ am pe kÕ xoay chiÒu cho häc sinh quan s¸t vµ hái: Kim cña am pe kÕ vµ v«n kÕ chØ bao nhiªu ? Sau đó giáo viên đổi đầu phích cắm cho học sinh quan s¸t vµ hái: Kim am pe kÕ vµ v«n kÕ cã quay kh«ng ? H: Qua c¸c thÝ nghiÖm em cã nhËn xÐt g× ? H§ 4 : VËn dông GV: Th«ng b¸o vÒ gi¸ trÞ hiÖu dông. HS: đọc và trả lời câu hỏi C3.. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C4.. chiÒu. 1,ThÝ nghiÖm.(h×nh 35.1-35.2 –sgk) C2: Khi đổi chiều dòng điện thì tác dụng cña nam ch©m ®iÖn lªn nam ch©m vØnh cửu thay đổi .. 2- KÕt luËn; Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dßng ®iÖn t¸c dông lªn nam ch©m còng đổi chiều. III - Đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thÕ cña m¹ch ®iÖn xoay chiÒu. 1- Quan s¸t thÝ nghiÖm cña gi¸o viªn: a, M¹ch ®iÖn : H×nh 35.4 – sgk. b, Thay nguån mét chiÒu b»ng dßng xoay chiÒu : c,Thay v«n kÕ vµ am pe kÕ b»ng v«n kÕ vµ am pe kÕ xoay chiÒu :. 2- Kết luận. Để đo cờng độ dòng điện và hiÖu ®iÖn thÕ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu ta dïng v«n kÕ vµ am pe kÕ cã ký hiÖu lµ AC hoÆc (  ). Kết quả đo không đổi khi ta đổi chốt của phÝch c¾m vµo æ lÊy ®iÖn. IV- VËn dông : C3: S¸ng nh nhau. V× hiÖu ®iÖn thÕ hiÖu dụng của dòng điện xoay chiều tơng đơng víi hiÖu ®iÖn thÕ cña dßng ®iÖn mét chiÒu cã cïng gi¸ trÞ. C4: Cã. V× dßng ®iÖn xoay chiÒu ch¹y qua cuén d©y cña nam ch©m ®iÖn t¹o ra mét từ trờng biến đổi, các đờng sức từ của từ trêng trªn xuyªn qua tiÕt diÖn S cña cuén dây B biến đổi. Do đó trong cuộn dây B xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng.. H§ 5 : Cñng cè dÆn dß: - Dßng ®iÖn xoay chiÒu cã nh÷ng t¸c dông g×? - ChiÒu cña lùc tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu cã tÝnh chÊt g×? - Dùng am pe kế và vôn kế có ký hiệu nh thế nào để đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế hiÖu dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu? Cã cÇn ph©n biÖt c¸c cùc kh«ng ? DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. ChuÈn bÞ tiÕt saun häc bµi míi tiÕp theo :.. IV.Rót kinh nghiÖm :.............................................................................................................................. ................ ................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Ngµy so¹n :19/ 01/2011 TiÕt 40: Bµi 36: TruyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa. I- Môc tiªu:.

(6) 1, Kiến thức : Lập đợc công thức tính năng lợng hao phí do tỏa nhiệt trên đờng dây tải ®iÖn. - Nêu đợc hai cách làm giảm hao phí điện năng trên đờng dây tải điện và lý do vì sao chọn cách tăng hiệu điện thế ở hai đầu đờng dây tải điện. 2, Kĩ năng : Tính đựợc hao phí trên đờng dây tải điện ,chọn đợc cách làm giảm hao phí thÝch hîp. 3, Thái độ : học tập tích cực , tự giác tìm hiểu bài ,… II . ChuÈn bÞ: Hs «n l¹i c«ng thøc vÒ c«ng suÊt cña dßng ®iÖn vµ c«ng suÊt táa nhiÖt cña dßng ®iÖn. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp : 2, Bài cũ: 1- Nêu các tác dụng của dòng điện xoay chiều ? Để đo cờng độ dòng điện và hiÖu ®iÖn thÕ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu ta dïng dông cô g× ? M¾c vµo m¹ch nh thÕ nµo? 2 - ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt cña dßng ®iÖn trong ®o¹n m¹ch? 3, Bµi míi : HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi Hoạt động của Gv Và Hs Néi dung HĐ1: Tính hao phí trên đờng dây tải diện I.Sự hao phí điện năng trên đờng dây tải vµ c©ch lµm gi¶m hao phÝ. ®iÖn. Phần I : HS đọc thông tin SGK. 1. Tính điện năng hao phí trên đờng dây t¶i ®iÖn. GV: Tõ c«ng thøc p = UI ta cã I = ? Công suất truyền tải là , Điện trở đờng HS:… dây là R, hiệu điện thế hai đầu đờng dây là Thay vµo hp = RI2. ta cã : hp = ? U. HS: … Ta cã:C«ng suÊt dßng ®iÖn lµ:  = UI (1). GV: Tõ c«ng thøc liªn hÖ gi÷a c«ng suÊt hao Công suất hao phí (tỏa nhiệt trên đphí với điện trở và hiệu điện thế đờng dây êng d©y hp = RI2.(2). em h·y nªu c¸c c¸ch lµm gi¶m hao phÝ trªn RP 2 đờng dây tải điện? 2 Tõ (1) vµ (2) ta cã : hp = U (3) HS: Làm giảm điện trở đờng dây hoặc làm 2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ. t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu d©y. C1: Từ công thức (3) ta thấy P không đổi GV: Cách làm giảm điện trở đờng dây thì ph¶i dïng d©y dÉn cã kÝch thíc nh thÕ nµo ? vËy muèn lµm gi¶m hao phÝ ta cã c¸c c¸ch sau: điều đó có bất lợi gì? - Lµm gi¶m ®iÖn trë R. HS: d©y to, cång kÒnh, tèn kÐm. - Làm tăng hiệu điện thế trên đờng dây tải GV: Cách làm tăng hiệu điện thế đờng dây ®iÖn. cã lîi g× ? Muèn vËy, ta ph¶i gi¶i quyÕt vÊn C2 : Muèn lµm gi¶m R th× cÇn ph¶i dïng đề gì? HS: NÕu t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu d©y, c«ng d©y cã tiÕt diÖn to ®iÒu nµy cã bÊt lîi lµ suÊt hao phÝ gi¶m ®i rÊt nhiÒu(c«ng suÊt hao khèi lîng d©y lín, nÆng nÒ nªn cét ph¶i to phí tỷ lệ nghịch với U2). Ta cần chế tạo máy vững trãi do đó khó khăn, tốn kém. C3: NÕu t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu d©y, t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ c«ng suÊt hao phÝ gi¶m ®i rÊt nhiÒu(c«ng suÊt hao phÝ tû lÖ nghÞch víi U2). Ta cÇn GV : Cho hs ph¸t biÓu kÕt luËn sgk :… chÕ t¹o m¸y t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ. HS :…. * KÕt luËn : ( sgk) H§2 : VËn dông . GV: Yêu cầu hs đọc và trả lời câu hỏi phần II – Vận dụng: C4: Do công suất không đổi,hiệu điện thế vËn dông. HS : §äc , th¶o luËn t×m c©u tr¶ lêi C4, C5: t¨ng gÊp : 500 000 : 100 000 = 5 lÇn, vËy c«ng suÊt HS :….. hao phÝ gi¶m 52 = 25 lÇn. C5: Bắt buộc phải dùng máy tăng thế để lµm gi¶m bít hao phÝ, tiÕt kiÖm, bít khã kh¨n v× d©y to, nÆng. HĐ 3: Củng cố:- Học sinh đọc phần ghi nhớ. - Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn: 1. Vì sao có sự hao phí điện năng trên đờng dây tải điện? 2. Nêu công thức tính điện năng hao phí trên đờng dây tải điện ? 3. Chọn biện pháp nào có lợi nhất để làm giảm hao phí trên đờng dây tải điện? vì sao? DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. IV.Rót kinhnghiÖm:.

(7) ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .............

(8) Ngµy so¹n 24/ 01/ 2011. TiÕt 41: Bµi 37: M¸y biÕn thÕ I.Môc tiªu: 1, Kiến thức : Học sinh hiểu đợc cấu tạo hoạt động của máy biến thế : hai cuộn dâycó số vßng d©y kh¸c nhau, quÊn quanh lâi s¾t chung. Nêu đợc công dụng chính của máy biến thế là tăng giảm hiệu điện thế theo c«ng thøc : U1/ U2 = n1/ n2. 2, Kĩ năng : Giải thích đợc máy biến thế hoạt động dựa trên hiện tợng cảm ứng điện từ. Qua thí nghiệm rút ra đợc tỷ lệ giữa số vòng hai cuộn dây và tỷ lệ giữa hiệu điện thế đa và vµ hiÖu ®iÖn thÕ lÊy ra. - Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đờng dây tải điện. II Chuẩn bị: Máy biến thế thực hành, vôn kế xoay chiều, dây nối, đèn, giá thí nghiệm, nguån ®iÖn xoay chiÒu 3V, 6V, 9V. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2, KiÓm tra bµi cò: Viết công thức tính công suất hao phí trên đờng dây tải điện ? Từ đó nêu cách làm giảm hao phí trên đờng dây? 3, Bµi míi : HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của Gv Và Hs Néi dung HĐ1 : Tìm hiểu cấu tạo của máy biến thế I – Cấu tạo và hoạt động của máy biến HS: Đọc thông tin SGK sau đó giáo viên thÕ. ph¸t biÕn thÕ cho c¸c nhãm yªu cÇu chØ tõng 1. CÊu t¹o: ( H×nh 37.1- sgk) bé phËn Hai cuộn dây có số vòng khác nhau đặt HĐ2 : Tìm hiểu nguyên tắc hoạt động của cách điện với nhau. Lâi s¾t (hoÆc thÐp) cã pha silic chung cho m¸y biÕn thÕ . c¶ hai cuén d©y. HS: Đọc và trả lời câu hỏi C1: Nếu đặt vào 2. Nguyên tắc hoạt động. hai ®Çu mét cuén d©y (cuén s¬ cÊp) Mét C1: C1: Nếu đặt vào hai đầu một cuộn dây hiệu điện thế xoay chiều thì đèn có sáng (cuén s¬ cÊp) Mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu kh«ng ? T¹i sao ? thì đèn có sáng . GV: Cho häc sinh lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra TN:…. dù ®o¸n. GV: HiÖu ®iÖn thÕ xuÊt hiÖn ë hai ®Çu cuén C2: HiÖu ®iÖn thÕ xuÊt hiÖn ë hai ®Çu cuén thø cÊp còng lµ hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu, t¹i thø cÊp còng lµ hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu.v× .. sao? 3. KÕt luËn: Gv: Từ đó em có kết luận gì? Máy biến thế Khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy hoạt động nh thế nào? biÕn thÕ mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu th× ë HS :.. hai ®Çu cuén thø cÊp còng xuÊt hiÖn hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu. HĐ3 : Tìm hiểu Tác dụng làm biến đổi II – Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế hiÖu ®iÖn thÕ cña m¸y biÕn thÕ. cña m¸y biÕn thÕ. 1. Quan s¸t: GV: Lµm thÝ nghiÖm häc sinh quan s¸t vµ đại diện các nhóm lên đọc số chỉ của vôn kế ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng KÕt U1(V) U2(V) n1(vßng) n2(vßng) qu¶. C3: HiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu mçi cuén d©y tØ lÖ víi sè vßng d©y cña cuén d©y t¬ng øng.. Sè lÇn 1 2 3 : C¨n cø vµo kÕt qu¶ nÕu bá qua sai sè em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a hiÖu ®iÖn thế đặt vào hai đầu dây với số vòng của cuộn d©y? 2. KÕt luËn. HS : nªu kÕt luËn nh sgk. U1/U2 = n1/n2. HĐ 4 : Tìm hiểu Lắp đặt máy biến thế ở.

(9) hai đầu đờng dây điện. GV: Cho häc sinh quan s¸t h×nh 37.2 gi¶ng về cách bố trí các trạm biến thế trên đờng d©y t¶i ®iÖn.. Khi U1> U2 Ta cã m¸y h¹ thÕ. Khi U1 < U2 Ta cã m¸y t¨ng thÕ.. H§ 5 : VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C4. HS : nhËn xÐt s÷a lçi. Hình 37.2 – sgk :Lắp đạt máy biến thế ở hai đầu đờng dây tải điện. III – Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đờng dây điện.. IV – VËn dông. C4: Tãm t¾t: U1 = 220V, U2 = 6V, U2/ = 3V. n1 = 4000 vßng. TÝnh n2 vµ n2/. Ta cã: U1/U2 = n1/n2 ⇒ n2 = n1U2: U1 = 4000. 6: 220 = 109 vßng. ⇒ n2/ = n1U2/: U1 = 4000. 3: 220 = 54,5 vßng. HĐ 6 : Củng cố:- Học sinh đọc phần ghi nhớ. - Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn: Nêu cấu tạo và hoạt động của máy biến thế ? ViÕt c«ng thøc tû sè liªn hÖ gi÷a vßng d©y cña m¸y biÕn thÕ vµ hiÖu ®iÖn thÕ ®a vµo vµ lÊy ra ë hai ®Çu c¸c cuén d©y? DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. ChuÈn bÞ tiÕt sau häc bµi míi : Thùc hµnh vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn vµ m¸y biÕn thế : Mỗi em về nhà đọc trớc nội dung bài thực hành , Viết báo cáo thực hành theo mẫu b¸o c¸o trong sgk trang 104. tr¶ lêi tríc c¸c c©u hái chuÈn bÞ . IV.Rót kinhnghiÖm: ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ........ Ngµy so¹n 26 /01/2011. TiÕt 42: Bµi 38: Thùc hµnh: vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn vµ M¸y biÕn thÕ. I.Môc tiªu: 1, KiÕn thøc : *. LuyÖn tËp vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu - NhËn biÕt lo¹i m¸y ( nam ch©m quay hay cuén d©y quay), c¸c bé phËn chÝnh cña m¸y. - Cho máy hoạt động nhận biết hiệu quả tác dụng của dòng điện do máy phát điện phát ra không phụ thuộc vào chiều quay của máy( đèn sáng, chiều quay của kim vôn kế xoay chiÒu). - Cµng quay nhanh th× hiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu cuén d©y cµng cao. *. LuyÖn tËp vËn hµnh m¸y biÕn thÕ. - NghiÖm l¹i c«ng thøc cña m¸y biÕn thÕ. U 1 n1 . = U 2 n2. - T×m hiÓu hiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu cuén thø cÊp khi m¹ch hë. - T×m hiÓu t¸c dông cña lâi s¾t. 2, KÜ n¨ng :VËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu quay tay, m¸y biÕn thÕ thùc hµnh . Tính toán các số liệu thu thập đợc theo các công thức đã học . 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , sáng tạo , kiên trì ,…. II.ChuÈn bÞ: GV:Máy phát điện xoay chiều cỡ nhỏ, bóng đèn 3V có đế, máy biến thế có nhỏ có ghi số vßng cña cuén d©y, biÕn thÕ nguån, c¸c d©y nèi, v«n kÕ xoay chiÒu. HS : MÉu b¸o c¸o thùc hµnh :…. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp : 2, Bµi cñ : GV : KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ mÉu b¸o c¸o thùc hµnh ë nhµ cña hs . 3, Bµi míi : Hoạt động của Gv Và Hs Néi dung HĐ 1 : TH:Vận hành máy phát điện xoay 1. Vận hành máy phát điện xoay chiều đơn.

(10) chiều đơn giản. GV: HD Hs mắc mạch điện nh sơ đồ 38.1 –sgk , vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn :. H§2 : TH : VËn hµnh m¸y biÕn thÕ. GV: HD Hs mắc mạch điện nh sơ đồ 38.2 –sgk , vËn hµnh m¸y biÕn thÕ : HS: C¸c nhãm thùc hiÖn theo HD cña GV - Ghi c¸c kÕt qu¶ vµo b¶n b¸o c¸o tr¶ lêi cho c©u hái:. gi¶n. Mắc bóng đèn vào hai đầu dây của máy phát điện, mắc vôn kế song song với bóng đèn. điều khiển tay quay để máy phát điện quay đều đặn, quan sát đồng thời cả độ sáng của đèn và số chỉ của vôn kế. C©u 1: HiÖu ®iÖn thÕ hai ®Çu m¸y ph¸t ®iÖn thay đổi thế nào khi cuộn dây của máy phát điện quay càng nhanh? Hiệu điện thế lớn nhất đạt đợc lµ bao nhiªu? Câu 2: Đổi chiều quay của cuộn dây thì đèn có sáng không? Vôn kế có hoạt động không? 2. VËn hµnh m¸y biÕn thÕ. a. Dïng cuén d©y 200 vßng lµm cuén s¬ cÊp vµ m¾c vµo hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu 6V, cuén d©y 400 vßng lµm cuén thø cÊp ®o hiÖu ®iÖn thÕ ë ®Çu ra ghi kÕt qu¶ vµo b¶n b¸o c¸o b. Dïng cuén d©y 400 vßng lµm cuén s¬ cÊp vµ m¾c vµo hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu 9V, cuén d©y 200 vßng lµm cuén thø cÊp ®o hiÖu ®iÖn thÕ ë ®Çu ra ghi kÕt qu¶ vµo b¶n b¸o c¸o c. Dïng cuén d©y 200 vßng lµm cuén s¬ cÊp vµ m¾c vµo hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu 9V, cuén d©y 600 vßng lµm cuén thø cÊp ®o hiÖu ®iÖn thÕ ë ®Çu ra ghi kÕt qu¶ vµo b¶n b¸o c¸o d. Dïng cuén d©y 600 vßng lµm cuén s¬ cÊp vµ m¾c vµo hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu 9V, cuén d©y 200 vßng lµm cuén thø cÊp ®o hiÖu ®iÖn thÕ ë ®Çu ra ghi kÕt qu¶ vµo b¶n b¸o c¸o C¨n cø vµo kÕt qu¶ ®o thiÕt lËp mèi quan hÖ gi÷a sè ®o hiÖu ®iÖn thÕ vµ sè vßng d©y cña m¸y biÕn thÕ. KÕt qu¶ nµy cã phï hîp víi kÕt luËn nªu ë bµi häc kh«ng ?. H§ 3 : Tæng kÕt thùc hµnh. HS : Hoµn thµnh b¸o c¸o nép cho GV Gi¸o viªn nhËn xÐt giê thùc hµnh, thu b¸o c¸o thÝ nghiÖm H§ 4 : D¨n dß: Lµm c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng ë sau. -ChuÈn bÞ tiÕt sau tæng kÕt ch¬ng II: §iÖn tõ häc . IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .............

(11) Ngµy so¹n 07 /02/ 2011 TiÕt 43: Bµi 39: Tæng kÕt ch¬ng II - §iÖn tõ häc. IMôc tiªu: 1, Kiến thức : Ôn tập và hệ thống hóa kiến thức về nam châm – từ trờng, lực từ, động cơ ®iÖn, dßng ®iÖn cÈm øng, dßng ®iÖn xoay chiÒu, m¸y biÕn thÕ. LuyÖn tËp thªm vÒ mét sè kiÕn thøc cô thÓ. 2, Kĩ năng : Tái hiện lại các kiến thức đã học trong chơng II : Điện từ học . 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II.ChuÈn bÞ: GV : HÖ thèng c¸c c©u hái «n tËp HS : Tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn tù kiÓm tra. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp : … 2, Bµi d¹y : . Hoạt động của Gv Và Hs Néi dung H§1 : Tù kiÓm tra I. Tù kiÓm tra: Häc sinh tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn tù kiÓm 1…..lùc tõ …..kim nam ch©m … tra. 2. C 3. trái…. đờng sức từ …. ngón tay giữa …..ngãn tay c¸I cho·i ra 900… 4.D 5.cảm ứng xoay chiều …. Số đờng sức từ xên GV: söa ch÷a chç sai qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y biÕn thiªn. 6.Treo thanh nam ch©m b»ng mét sùi chØ mÒm n»m ngang . ®Çu hêng vÒ phÝa b¾c lµ cùc b¾c. 7.Quy t¾c n¾m tay ph¶i:… 8. Giống nhau : đều có nam châm và cuộn dây. Kh¸c nhau : Mét lo¹i cã r« to quay lµ nam ch©m . mét lo¹i cã r«to quay lµ cuén d©y. 9.Hai bé phËn chÝnh lµ nam ch©m vµ cuén d©y. H§2 : vËn dông. II. VËn dông: HS: §äc c©u 10, gi¸o viªn vÏ h×nh minh C©u 10: häa. - ¸p dông quy t¾c n¾m bµn tay ph¶i ta cã chiÒu đờng sức từ của nam châm điện có chiều từ bên tr¸i sang bªn ph¶i. H: Để xác định chiều lực từ tác dụng lên - áp dụng quy tắc bàn tay trái ta xác định đợc điểm N ta xác định đại lợng nào ? chiÒu cña lùc tõ t¸c dông lªn ®iÓm N cña d©y H: Để tìm chiều đờng sức từ của nam châm dẫn đi từ trớc ra sau mặt phẳng trang giấy (nh ®iÖn ta lµm thÕ nµo? h×nh vÏ). H: ¸p dông quy t¾c n¾m bµn tay ph¶i ta x¸c C©u 11: định đợc chiều đờng sức từ của nam châm a. Khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa mét phÇn ®iÖn theo chiÒu nµo ? năng hao phí do tỏa nhiệt trên đờng dây tính 2 H: Từ đó em tìm chiều của lực từ tác dụng theo c«ng thøc: pHP = Rp2 lªn ®iÓm N cña d©y dÉn nh thÕ nµo ? KÕt U qu¶ chiÒu cña lùc tõ ®i nh thÕ nµo? Theo công thức đó muốn làm giảm hao phí thì ph¬ng ¸n tèt nhÊt ph¶i t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ ë hai đầu dây, đến nơi tiêu thụ thì hạ hiệu điện thế ở hai đầu dây, công việc này phải dùng đến máy biÕn thÕ. HS: §äc c©u 11. b. Theo công thức trên khi điện trở đờng dây không đổi công suất hao phí tỷ lệ nghịch với bình phơng của hiệu điện thế do đó tăng hiệu ®iÖn thÕ lªn 100 lÇn th× hao phÝ gi¶m 1002 = 10000 lÇn. H: V× sao khi t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa ta ph¶i Cho:n1 = 4400 vßng, n2 = 120 vßng. dïng m¸y biÕn thÕ ? U1 = 220 V, U2 = ? V. H: Trên cùng một đờng dây tải điện, nếu ¸p dông c«ng thøc: dïng m¸y biÕn thÕ t¨ng hiÖu ®iÖn thÕ hai U n n U 120 . 220 1 ®Çu d©y lªn 100 lÇn th× hao phÝ táa nhiÖt = 1 ⇒ U 2= 2 ❑ 1 = =59 vßng. trên đờng dây giảm bao nhiêu lần ? U 2 n2 4400 n Câu 12: Vì dòng điện không đổi thì sinh ra từ H: Hãy tóm tắt đề câu c và giải ? 1.

(12) H: Vì sao không dùng dòng điện không đổi để chạy máy biến thế ?. trờng không đổi do đó số đờng sức từ xuyên qua tiÕt diÖn cña cuén thø cÊp kh«ng biÕn thiªn do đó không xuất hiện ở hai đầu cuộn thứ cấp mét hiÖu ®iÖn thÕ. C©u 13: Khung d©y quay quanh trôc PQ v× sè đờng sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây kh«ng biÕn thiªn.. Cho học sinh đọc và trả lời câu 13. H: Khung d©y quay quanh trôc PQ hay trôc AB th× trong khung d©y kh«ng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu ? V× sao ? H§ 3 : Cñng cè dÆn dß: ¤n tËp l¹i toµn bé ch¬ng II vµ lµm c¸c bµi tËp ch¬ng II. Ôn lại Định luật phản xạ và định luật truyền thẳng ánh sáng ở lớp 7. ChuÈn bÞ tiÕt sau häc bµi míi , ch¬ng míi :…. IV.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n 19 /1/ 2011 TiÕt 44: HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. I – Môc tiªu: 1. Nhận biết đợc hiện tợng khúc xạ ánh sáng. 2. Bố trí và quan sát đợc thí nghiệm đờng truyền của tia sáng từ không khí sang nớc và ngợc lại. 3. Phân biệt đợc hiện tợng khúc xạ và hiện tợng phản xạ ánh sáng. 4. Vận dụng kiến thức đã học giải thích đợc một số hiện tợng đơn giản do sự đổi hớng của tia s¸ng khi truyÒn qua mÆt ph©n c¸ch gi÷a hai m«i trêng g©y nªn. II – Chuẩn bị: Biến thế nguồn, đèn có khe hở lấy chùm sáng hẹp, bình nhựa trong đựng nớc mặt phẳng nhựa có chia độ, bảng phụ, dây nối. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: A. Bµi cò: 1. Nêu định luật truyền thẳng ánh sáng? 2. Nêu hiện tợng và định luật khúc xạ ánh sáng. B. Bµi míi: GV: Cho häc sinh quan s¸t ¶nh chôp h×nh I - HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. 40.2 SGK vµ h×nh vÏ ph¼ng cña m×nh trªn 1. Quan s¸t. b¶ng phô.. H: Em có nhận xét gì về đờng truyền của tia s¸ng ®i tõ kh«ng khÝ vµo níc? GV: Giíi thiÖu thªm c¸c m«i trêng vµ rót ra kÕt luËn chung.. 2. KÕt luËn: ¸nh s¸ng truyÒn tõ m«i trêng trong suÊt nµy sang m«i trêng trong suÊt kh¸c bÞ g·y khóc t¹i mÆt ph©n c¸ch ë hai m«i trêng gäi lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. 3. C¸c kh¸i niÖm.. GV: ChØ trªn h×nh vÏ b¶ng phô cho häc sinh tia tíi, ®iÓm tíi, tia khóc x¹, gãc tíi, gãc khóc x¹… 4. ThÝ nghiÖm : GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm.

(13) Vµ rót ra kÕt luËn. H: Qua thÝ nghiÖm em rót ra kÕt luËn g×? Tia khóc x¹ cã n»m trong mÆt ph¼ng tíi kh«ng ? Gãc tíi vµ gãc khóc x¹ gãc nµo lín h¬n? H: Em h·y vÏ h×nh minh häa? H: Dù ®o¸n hiÖn tîng x¶y ra khi truyÒn ¸nh s¸ng tõ níc sang kh«ng khÝ. H: Nªu c¸c c¸ch lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra? GV: Cho häc sinh tiÕn hµnh thÝ nghiÖm chiếu ánh sáng từ dới đáy bình cho ánh sáng truyÒn tõ níc ra kh«ng khÝ. H: Qua thÝ nghiÖm em cã kÕt luËn g×? Tia khóc x¹ cã n»m trong mÆt ph¼ng tíi kh«ng ? Gãc tíi vµ gãc khóc x¹ gãc nµo lín h¬n? H: Em h·y vÏ h×nh minh häa? GV: Híng dÉn c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm b»ng ph¬ng ph¸p che khuÊt nh SGK cho häc sinh tham kh¶o thªm. H: Qua bµi em Ghi nhí ®iÒu g×? (häc sinh đọc phần ghi nhớ). H: ph©n biÖt hiÖn t¬ng ph¶n x¹ vµ khóc x¹ ¸nh s¸ng? Hai hiÖn tîng nµy kh¸c nhau ë ®iÓm nµo?. 5. KÕt luËn: Khi truyÒn ¸nh s¸ng tõ kh«ng khÝ vµo trong níc th×: - Tia khóc x¹ n»m trong mÆt ph¼ng tíi. - Gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. II – Sù khóc x¹ ¸nh s¸ng tõ m«i trêng níc sang m«i trêng kh«ng khÝ. 1. dù ®o¸n. 2. ThÝ nghiÖm.. 3. KÕt luËn: Khi truyÒn ¸nh s¸ng tõ níc vµo trong kh«ng khÝ th×: - Tia khóc x¹ n»m trong mÆt ph¼ng tíi. - Gãc khóc x¹ .lín h¬n gãc tíi. K. III – VËn dông: C©u C7: HT ph¶n x¹ Tia tíi gÆp m¾t ph©n c¸ch gi÷a hai m«i trêng bÞ h¾t trë l¹i m«i trêng cò. - Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi.. N I I N’. S. HT khóc x¹ Tia tíi gÆp m¾t ph©n c¸ch gi÷a hai m«i trêng trong suèt bÞ g·y khóc t¹i mÆt ph©n c¸ch råi tiÕp tôc truyÒn vµo m«i trêng thø hai. - Gãc khóc x¹ kh¸c gãc tíi C©u C8: Cã v× ¸nh s¸ng truyÒn tõ ®Çu díi đến mặt phân cách bị gãy khúc và truyền đến mắt ta.. H: Gi¶i thÝch t¹i sao khi nh×n trong kh«ng khí ta lại không thấy đầu dới của chiếc đũa, Khi đổ nớc vào ta có nhìn thấy không ?. DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. Rót kinh nghiÖm giê d¹y:.......................................................................................................... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .......

(14) Ngµy so¹n 14 /02 / 2011. TiÕt 45: Bµi 41: quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ I. Môc tiªu: 1. Mô tả đợc sự thay đổi giữa góc khúc xạ khi góc tới thay đổi . 2. m« t¶ thÝ nghiÖm biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ . II.ChuÈn bÞ: Cho mỗi nhóm HS:Miếng nhựa trong suốt hình bán nguyệt, mặt phẳng đi qua đờng kính có dán giấy kín chỉ để một khe hở nhỏ tại tâm I của miếng thủy tinh, miếng gỗ phẳng, tờ giấy có vòng tròn chia độ, 3 chiếc đinh ghim. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :…. 2,Bµi cò: 1.ThÕ nµo lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. 2. Khi truyền ánh sáng từ không khí vào nớc thì có đặc điểm gì? Khi tia sáng truyền từ nớc sang không khí có đặc điểm gì? 3,. Bµi míi: HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. HĐ1 : Tìm hiểu mối quan hệ giữa góc tới I – Sự thay đổi góc khúc xạ theo góc tới. 1. ThÝ nghiÖm. ( H×nh 41.1 – sgk ) vµ gãc khóc x¹. GV: Híng dÉn häc sinh lµm thÝ nghiÖm GV: Chứng minh rằng đờng nối các vị trí A, KÕt qu¶truyÒn ®o C1: §Æt m¾t ë phÝa cong cña miÕng thuû I, A’ lµ đờng cña tia s¸ng tõ ®inh ghim A đến mắt ? Góc tới I Góc khúc xạ rtinh ta thấy chỉ một vị trí nhìn thấy đinh LÇn ®o ghim A.Khi chØ nh×n thÊy A’ cã nghÜa A’ Hs :… che khuất A,I .Nên đờng nối A,I, A’ là đờng GV: Nêu nhận xét về đờng truyÒn cña tia 0 1 khÝ vµo 60 truyền ánh sáng từ A đến mắt. s¸ng tõ kh«ng thñy tinh chØ ra tia 0 2 45 tíi, tia khóc x¹, gãc tíi, gãc khóc x¹. C2: Tia sáng từ không khí vào thuỷ tinh 300 HS :… 3 ( hoặc nhựa trong suốt), bị khúc xạ tại mặt 0 4 qu¶ ®o vµo0b¶ng. HS: Ghi kÕt Gv: Qua thÝ nghiÖm em cã kÕt luËn g×? Khi phân cách giữa không khí và thuỳ tinh, AI là tia truyÒn ¸nh s¸ng tõ kh«ng khÝ vµo thñy tinh th× cã hiÖn tîng g×? Khi gãc tíi t¨ng (gi¶m) tới, IA’ là tia khúc xạ , AIN là góc tới , th× gãc khóc x¹ nh thÕ nµo ? A’IN’ là góc khúc xạ HS :…. 2. KÕt luËn: GV: Cho hs đọc thông tin sgk và hỏi: Khi ¸nh s¸nh truyÒn tõ kh«ng khÝ sang Khi chiÕu ¸nh s¸ng tõ m«i trêng kh«ng khÝ thñy tinh: sang m«i trêng r¾n láng th× cã hiÖn tîng - Gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. g× ? - Gãc tíi t¨ng (gi¶m) gãc khóc x¹ còng HS :…. t¨ng (gi¶m). 3. Më réng. Khi truyÒn ¸nh s¸ng tõ kh«ng khÝ vµo m«i trêng r¾n, láng kh¸c nhau th× gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. Hoạt động 2: Vận dụng HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C3 GV: VÏ h×nh. Hs : NhËn xÐt (s÷a lçi ). M. II – VËn dông. C3: P Q B A. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C4 C©u C4: Hs : NhËn xÐt (s÷a lçi ). S. N.

(15) P Níc. Q. I. K N’. G. E H. HĐ 3 : Củng cố : Học sinh đọc phần ghi nhớ. H§4 DÆn dß: - Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. - ChuÈn bÞ tiÕt häc bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm: ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………...

(16) Ngµy so¹n: 16 /02 / 2011 TiÕt 46: Bµi 42: ThÊu kÝnh héi tô. I. Môc tiªu: 1,Kiến thức: Nhận dạng đợc thấu kính hội tụ. - Mô tả đợc sự khúc xạ của các tia sáng đặc biệt. (Tia đi qua quang tâm, tia đi qua tiêu ®iÓm, tia ®i song song víi trôc chÝnh) qua thÊu kÝnh héi tô. 2, Kĩ năng : Vận dụng đợc kiến thức đã học để giải các bài tập đơn giản về thấu kính hội tụ và giải thích đợc một số trờng hợp trong thực tế. 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II.Chuẩn bị: Thấu Kính hội tụ, nguồn sáng (đèn lage), biến thế nguồn, dây dẫn, giá quang häc. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :…. 2. Bµi cò: ?1. ThÕ nµo lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng, khi truyÒn ¸nh s¸ng tõ kh«ng khÝ vµo các môi trờng rắn lỏng khác nhau thì góc khúc xạ có đặc điểm gì ? ?2. Khi gãc tíi t¨ng gãc khóc x¹ nh thÕ nµo ? Khi gãc tíi b»ng 0 th× gãc khóc x¹ b»ng bao nhiêu ? điều đó có nghĩa gì ? 3. Bµi míi: HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của Gv Và Hs Néi dung HĐ1 : Tìm hiểu về đặc điểm của thấu kính I - Đặc điểm của thấu kính hội tụ. héi tô . 1. ThÝ nghiÖm: ( H×nh 42.2 – sgk ) GV: Lµm thÝ nghiªm chiÕu chïm s¸ng song C1: Chïm tia khóc x¹ ra khái thÊu kÝnh héi song vµo thÊu kÝnh héi tô:…. tô t¹i mét ®iÓm . Gv: Chùm khúc xạ ra khỏi thấu kính có đặc C2:… ®iÓm g× mµ ngêi ta gäi lµ thÊu kÝnh héi tô? NhËn xÐt: ChiÕu chïm s¸ng song song ®i qua HS:…. vu«ng gãc víi mÆt cña thÊu kÝnh héi tô ta ®Gv: H·y chØ ra tia tíi vµ tia lã trong thÝ îc chïm tia khóc x¹ héi tô t¹i mét ®iÓm. nghiÖm. HS:… 2. H×nh d¹ng cña thÊu kÝnh héi tô. C3 : PhÇn gi÷a dÇy h¬n phÇn r×a. GV: Cho c¸c nhãm häc sinh quan s¸t thÊu Ký hiÖu: vÏ thÊu kÝnh héi tô. kÝnh vµ hái: So sánh độ dày của phần rìa và phần giữa của thÊu kÝnh héi tô. HS:…. GV: Cho häc sinh biÕt c¸ch vÏ thÊu kÝnh, ký II . Trôc chÝnh, quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu hiÖu vÏ thÊu kÝnh. H§ 2 : T×m hiÓu vÒ Trôc chÝnh, quang t©m, cù cña thÊu kÝnh héi tô. 1. Trôc chÝnh: tiªu ®iÓm, tiªu cù cña thÊu kÝnh héi tô. C4: Tia chÝnh gi÷a . GV: §a h×nh vÏ giíi thiÖu c¸c kh¸i niÖm trôc chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu Tia tới đến thấu kính không bị đổi hớng mà đi thẳng tia đó trùng với trục chính của thấu kÝnh héi tô. kÝnh. ký hiÖu Gv: Yªu cÇu hs tr¶ lêi c©u C4 ? HS :… 2. Quang t©m. Gv: Yªu cÇu hs tr¶ lêi c©u C5 ? O lµ quang t©m cña thÊu kÝnh. Mäi tia s¸ng HS :… đi qua quang tâm đều đi thẳng. 3. Tiªu ®iÓm, tiªu cù cña thÊu kÝnh héi tô.. C5: Điểm hội tụ F nằm trên đờng thẳng chứa tia chÝnh gi÷a . HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C6. GV: Giíi thiÖu tiªu ®iÓm, tiªu cù cña thÊu kÝnh.. F’ C6: Chïm tia lã héi tô t¹i mét ®iÓm F’.

(17) H§ 3 : VËn dông . Gv : Gv: Yªu cÇu hs tr¶ lêi c©u C7, C8 ? HS :… Hs : NhËn xÐt s÷a lçi .. * Mỗi thấu kính có 2 tiêu điểm F và F’ đối xøng nhau qua O. 4.Tiªu cù : Khoảng cách tự tiêu điểm đến quang tâm gọi lµ tiªu cù cña thÊu kÝnh. KÝ hiÖu lµ f OF = OF’= f. NÕu cho tia tíi ®i qua tiªu ®iÓm th× tia lã ®I song song víi trôc chÝnh. III. VËn dông : C7:. C8 : … HĐ4 : Củng cố : Học sinh đọc phần ghi nhớ. H§5 : DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. -ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .. ................................................................................................................................................. ..

(18) Ngµy so¹n 20 / 02 / 2011 TiÕt 47: Bµi 43: ¶nh cña mét vËt t¹o bëi ThÊu kÝnh héi tô. I.Môc tiªu: 1.Kiến thức : Nêu đợc trong trờng hợp nào thì thấu kính hội tụ cho ảnh thật, cho ảnh ảo và chỉ ra đợc đặc điểm của các loại ảnh này. 2. Kĩ năng : Dùng các tia sáng đặc biệt dựng đợc ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua thấu kÝnh héi tô. 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , say mê,… II.ChuÈn bÞ: ThÊu kÝnh héi tô ( tiªu cù kho¶ng 12 cm), gi¸ quang häc, c©y nÕn,mµn høng , b¶ng phô. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: : 1, ổn định lớp :… 2. Bài cũ: 1. Thấu kính hội tụ có đặc điểm gì ? dạng của nó nh thế nào? 2. Nêu đờng truyền ba tia đặc biệt qua thấu kính? Vẽ hình minh họa? 3, Bµi míi. HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV và HS Néi dung HĐ1 : Tìm hiểu đặc điểm của ảnh của một I - Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi vËt t¹o bëi TKHT. thÊu kÝnh héi tô. 1. ThÝ nghiÖm.( H×nh 43.2 – sgk) a,§Æt vËt ë ngoµi kho¶ng tiªu cù : GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm. GV: §Æt vËt ngoµi tiªu ®iÓm cña thÊu kÝnh héi C1: ¶nh thËt ngîc chiÒu so víi vËt . C2: Vẫn thu đợc ảnh thật trên màn .ảnh ngợc tụ thì ta có thể thu đợc ảnh thật của vật cùng chiÒu so víi vËt . chiÒu hay ngîc chiÒu so víi vËt ? Hs : …. b,,§Æt vËt ë trong kho¶ng tiªu cù : GV: Dịch vật vào gần hơn thì có thu đợc ảnh cña vËt trªn mµn n÷a kh«ng ? ¶nh thËt hay ¶nh C3:DÞch chuyÓn nµm høng ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau không hứng đợc ảnh của vật trên màn . ¶o? ¶nh cïng chiÒu hay ngîc chiÒu so víi ¶nh lµ ¶nh ¶o cïng chiÒu víi vËt , lín h¬n vËt vËt ? 2. Ghi c¸c nhËn xÐt vµo kÕt qu¶ ë b¶ng 1. HS :…. GV: Đặt vật trong khoảng tiêu cự có thu đợc ¶nh trªn mµn n÷a kh«ng ? H·y nh×n qua thÊu Kho¶ng c¸ch §Æc ®iÓm cña ¶nh Lín h¬n kÝnh xem cã nh×n thÊy ¶nh cña vËt kh«ng ? từ vật đến tk Thật Cùng chiÌu nhá ảnh đó là ảnh gì? Cùng chiều hay ngợc chiều hay hay ngîc hay h¬n vËt? víi vËt. chiÌu so ¶o víi vËt HS :…. 1 VËt ë rÊt xa ThËt Ngîc Nhá H: C¸c nhãm ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng I. tk chiÒu h¬n ThËt Ngîc Nhá 2 d >2f chiÒu h¬n ThËt 3 f <d <2f Ngîc Lín chiÒu h¬n ¶o 4 d<f Cïng Lín chiÒu h¬n II. C¸ch dùng ¶nh. 1. Dùng ¶nh cña ®iÓm s¸ng S t¹o bëi thÊu H§2: T×m hiÓu c¸ch dùng ¶nh cña vËt qua kÝnh héi tô. C4: TKHT GV: Muèn dùng ¶nh cña ®iÓm s¸ng S ta chØ cần vẽ đờng truyền của hai trong ba tia đã học. HS: Tr¶ lêi c©u C4.. 2, Dùng ¶nh cña mét vËt s¸ng AB t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô. C5: HS: Tr¶ lêi c©u hái C5: VÏ h×nh trong hai trêng hîp VËt n»m trong vµ ngoµi tiªu ®iÓm..

(19) HS : NhËn xÐt s÷a lçi . GV : Chèt l¹i. H§3: VËn dông . GV : Yªu cÇu hs th¶o luËn tr¶ lêi c¸c c©u hái C6, C7 ? Hs : Thôc hiÖn :…. HS : NhËn xÐt ( S÷a lçi ). III – VËn dông: C6: T/ h 1: f = 12cm, OA = d = 36 cm. AB = h = 1cm. TÝnh A’B’ Ta có tam giác OHF đồng dạng với tam giác ABF Nªn : OH OF 12 12 1 AB      OH  0,5cm AB AF 36  12 24 2 2. Mµ OH = A’B’ Nªn A’B’ = 0,5 cm. *T/h 2: f = 12 cm, OA = d = 8cm, AB = 1cm. Tính A’B’. Ta có tam giác AFB đồng dạng với tam gi¸c OFI Nªn: FA AB 12− 8 4 1 3 AB = = = = ⇒ OI= =3 cm FO OI 12 12 3 1. => A’B’= OI = 3 cm HĐ4: Cũng cố : HS đọc phần ghi nhớ SGK. H§5:DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo:… IV.Rót kinh nghiÖm :.............................................................................................................................. ..................... Ngµy so¹n 23 /02 / 2011 TiÕt 48: Bµi 44: ThÊu kÝnh ph©n kú. I.Môc tiªu: 1,Kiến thức :. Nhận dạng đợc thấu kính phân kỳ. - Mô tả đợc sự khúc xạ của các tia sáng đặc biệt. (Tia đi qua quang tâm, tia đi qua tiêu ®iÓm, tia ®i song song víi trôc chÝnh) qua thÊu kÝnh ph©n kú. 2, Kĩ năng : Vận dụng đợc kiến thức đã học để giải các bài tập đơn giản về thấu kính phân kì và giải thích đợc một số trờng hợp trong thực tế. 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II. ChuÈn bÞ: ThÊu KÝnh ph©n kú, nguån s¸ng song song, biÕn thÕ nguån, d©y dÉn, gi¸ quang häc. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :…. 2, Bµi cò: 1. Nêu đặc điểm ảnh của vạt tạo bởi thấu kính hội tu ? Vẽ ảnh của vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính trong trờng hợp vật đặt ngoài tiêu điểm ? 2. Vẽ ảnh của vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính trong trờng hợp vật đặt trong tiêu điểm ? 3, Bµi míi: HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt độngcủa GV và HS Néi dung H§1: T×m hiÓu §Æc ®iÓm cña thÊu kÝnh I - §Æc ®iÓm cña thÊu kÝnh ph©n kú. 1. Quan s¸t vµ t×m c¸ch nhËn biÕt. ph©n kú. C1:… GV: Cho c¸c nhãm häc sinh quan s¸t thÊu C2: ThÊu kÝnh ph©n kú cã phÇn r×a dµy h¬n kÝnh ph©n kú vµ tr¶ lêi c©u hái: GV: §é dµy phÇn r×a so víi phÇn gi÷a cña thÊu phÇn gi÷a.¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi thÊu kÝnh kính phân kỳ có gì khác đối với thấu kính hội phân kỳ nhỏ hơn vật. 2.ThÝ nghÖm tô ? C3: Chïm s¸ng tíi song song, vu«ng gãc víi HS:tr¶ lêi c©u C2. mÆt cña thÊu kÝnh cho chïm tia lã ph©n kú. Gv: Qua thÝ nghiÖm em thÊy khi chiÕu chïm K× hiÖu : VÏ kÝ hiÖu TKPK : s¸ng song song vu«ng gãc víi mÆt cña thÊu kính cho chùm tia ló có đặc điểm gì mà ta gọi II.Trôc chÝnh, quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu cù lµ thÊu kÝnh ph©n k× ? cña thÊu kÝnh ph©n kú. HS: tr¶ lêi C3:….

(20) GV: BiÓu diÔn thÊu kÝnh ph©n k× trªn h×nh vÏ. H§2 : T×m hiÓu vÒ Trôc chÝnh, quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu cù cña thÊu kÝnh ph©n kú. Gv : Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C4? HS : … GV : Giíi thiÖu vÒ trôc chÝnh cña TKPK:… GV : Cho hs nªu kh¸I niÖm vÒ quang t©m cña TKPK? HS :… GV : Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C5, C6? HS : …. HS : Lªn b¶ng vÏ c©u C6 :… HS : NhËn xÐt Gv : Chèt l¹i Gv : Giíi thiÖu vÒ hai tiªu ®iÓm cña TKPK HS :…. 1. Trôc chÝnh: C4 : Tia chính giữa không bị đổi hớng . *Tia tới đến thấu kính không bị đổi hớng mà đi thẳng tia đó trùng với trục chính của thấu kÝnh. ký hiÖu 2. Quang t©m. O lµ quang t©m cña thÊu kÝnh. Mäi tia s¸ng ®i qua quang tâm đều đi thẳng.. 3. Tiªu ®iÓm, tiªu cù cña thÊu kÝnhph©n kú. C5: KÐo dµi c¸c tia lã th× chóng c¾t nhau t¹i mét ®iÓm.. F, F’ lµ tiªu ®iÓm cña thÊu kÝnh ph©n kú, C¸c tia s¸ng ®i qua tiªu ®iÓm khóc x¹ qua tiªu ®iÓm.. GV: Giíi thiÖu vÒ tiªu cù cña TKPK HS : Theo dâi ghi chÐp bµi :… H§3: VËn dông GV: HD hs tr¶ lêi c¸c c©u hái C7,C8,C9 : Vẽ tiếp đờng truyền của các tia (1), (2) khi qua thÊu kÝnh. GV: Trong tay em cã mét kÝnh cËn thÞ lµm thÕ nào để em biết đợc đó là thấu kính hội tụ hay ph©n kú ? HS :… GV: Thấu kính phân kỳ có đặc điểm gì khác đối với thấu kính hội tụ? HS : TKPK có những đặc điểm trái ngợc với TKHT: - PhÇn r×a cña thÊu kÝnh dµy h¬n phÇn gi÷a. - Chïm s¸ng tíi song song víi trôc chÝnh cña thÊu kÝnh ph©n kú, cho chïm lã ph©n kú. - §Æt thÊu kÝnh gÇn dßng ch÷. Nh×n qua thÊu kÝnh thÊy ¶nh cña dßng ch÷ nhá h¬n khi nh×n trực tiếp dòng chữ đó.. 4.Tiªu cù : Kho¶ng c¸ch OF vµ OF’ lµ tiªu cù cña thÊu kÝnh. OF = OF’ = f . III.VËn dông. C7:. - Tia lã cña tia tíi (1) kÐo dµi ®i qua tiªu ®iÒm F. - Tia lã cña tia tíi (2) ®i qua quang t©m ®i thẳng không đổi hớng. C8: KÝnh cËn lµ thÊu kÝnh ph©n kú. Cã thÓ nhËn biÕt b»ng mét trong hai c¸ch sau: - PhÇn r×a cña thÊu kÝnh dµy h¬n phÇn gi÷a. - §Æt thÊu kÝnh gÇn dßng ch÷. Nh×n qua thÊu kÝnh thÊy ¶nh cña dßng ch÷ nhá h¬n khi ngh×n trực tiếp dòng chữ đó. C9: ….. HĐ4: Củng cố : Học sinh đọc phần ghi nhớ. H§5: DÆn dß: - Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo:… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... Ngµy so¹n 28 /02/ 2011. TiÕt 49: Bµi 45:¶nh cña mét vËt t¹o bëi ThÊu kÝnh ph©n kú. I. Môc tiªu:.

(21) 1.Kiến thức : Nêu đợc ảnh của một vật sáng tạo bởi thấu kính phân kỳ luôn luôn cho ảnh ảo. Mô tả đợc những đặc điểm của ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kỳ. Phân biệt đợc sự kh¸c nhau cña ¶nh ¶o cña mét vËt t¹o bëi tÊu kÝnh héi tô vµ ph©n kú. 2.Kĩ năng : Học sinh biết vẽ hình dùng các tia sáng đặc biệt dựng đợc ảnh thật và ảnh ảo cña mét vËt qua thÊu kÝnh héi tô, thÊu kÝnh ph©n k×. 3, Thái độ : Học tập tích cực , say mê,… II. ChuÈn bÞ: ThÊu KÝnh ph©n kú, gi¸ quang häc.c©y nÕn, mµn ch¾n. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2. Bài cũ: Nêu đờng truyền các tia đặc biệt qua thấu kính hội tụ , phân kì ? VÏ h×nh minh häa? 3. Bµi míi. HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt độngcủa GV và HS Néi dung H§1: T×m hiÓu §Æc ®iÓm cña ¶nh cña mét I - §Æc ®iÓm cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi vËt t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n kú. thÊu kÝnh ph©n kú. GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm. 1. ThÝ nghiÖm: ( H×nh 45.1-sgk) H: Chứng tỏ ảnh của vật không hứng đợc trên C1: C2: §Æt m¾t sau thÊu kÝnh … mµn ch¾n víi mäi vÞ trÝ cña vËt? 2.NhËn xÐt:¶nh cña vËt t¹o bëi thÊu kÝnh HS : Gv: Làm thế nào để quan sát đợc ảnh của vật phân kỳ luôn là ảnh ảo, cùng chiều với vật. tạo bởi thấu kính phân kỳ ? ảnh đó là ảnh thật hay ¶nh ¶o? Cïng chiÒu hay ngîc chiÒu víi vËt ? KÝch thíc cña ¶nh so víi vËt ? II.C¸ch dùng ¶nh. HS :… C3 : Dùng ¶nh B’ cña B qua TK, b»ng c¸ch H§ 2 : T×m hiÓu C¸ch dùng ¶nh cña mét dùng hai tia sáng đặc biệt. vËt t¹o bëi tkpk. Tõ B’ h¹ vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña Tk c¾t Gv : Dựa vào kiến thức đã học bài trớc hãy trôc chÝnh t¹i A’ lµ ¶nh cña A qua TKPK. nªu c¸ch dùng ¶nh cña vËt AB t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n kú? HS :… Gv: Cho hình vẽ AB là vật đặt trớc thấu kính ph©n kú h·y dùng ¶nh A’B’ cña vËt t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n kú,A n»m trªn trôc chÝnh. HS : Lªn b¶ng thùc hiÖn :… H: Dùng lập luận để chứng tỏ rằng ảnh này lu«n n»m trong kho¶ng tiªu cù cña thÊu III.§é lín cña ¶nh ¶o t¹o bëi c¸c thÊu kÝnh kÝnh ? a. Trêng hîp thÊu kÝnh lµ thÊu kÝnh héi tô. HS :…. C5:.. HĐ3 : So sánh độ lớn ảnh ảo tạo bởi 2 lo¹iTK. Gv: Cho vật AB đặt vuông góc với trục chính cña thÊu kÝnh f = 12 cm. d = 8cm.A n»m trªn trôc chÝnh. Dùng ¶nh cña vËt trong hai trêng hîp : ThÊu kÝnh lµ héi tô, thÊu kÝnh lµ ph©n kú so s¸nh vµ nªu nhËn xÐt. HS : thùc hiÖn :.. HS : Hai HS lªn b¶ng vÏ ¶nh HS : NhËn xÐt ( S÷a lçi ) HS : Nêu nhận xét về độ lớn của ảnh ảo trong hai trêng hîp:…. b. Trêng hîp thÊu kÝnh lµ thÊu kÝnhph©n kú. B F. A A’. I O. NhËn xÐt:¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô cã kÝch thíc lín h¬n ¶nh ¶o cña cïng vËt đó tạo bởi thấu kính phân kỳ. IV.VËn dông..

(22) H§ 4 .VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn vËn dông. Hs : Tr¶ lêi C6:… Gv : Hd Hs tr¶ lêi c©u C7 h' d   h d Xét các tam giác đồng dạng:. ABO,A’B’O,FOI:. h' f  h f  d => d’= f.d/(f- d ) = 24;. h’=h.d’/d= 0,6.24/ 8 = 1,8. h' d   h d GV : t/h TKPK h' f  d '  h f. C6: Gièng nhau: ¶nh cïng chiÒu víi vËt. Kh¸c nhau: ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô cã kÝch thíc lín h¬n ¶nh ¶o cña cïng vật đó tạo bởi thấu kính phân kỳ. C7: Sử dụng tam giác đồng dạng cho trờng hîp a. thÊu kÝnh héi tô ta cã: A’B’ = 1,8cm. Sử dụng tam giác đồng dạng cho trờng hợp b. thÊu kÝnh ph©n kú ta cã: A’B’ = 0,36cm. C8: B¹n §«ng bÞ cËn thÞ nªn kÝnh cña b¹n lµ kính phân kỳ do đó ta nhìn thấy mắt bạn to h¬n khi b¹n ®eo kÝnh. V× khi b¹n ®eo kÝnh ta nh×n qua kÝnh thÊy ¶nh ¶o cña m¾t b¹n nhá h¬n vËt.. vµ. d’=Từ(1)và (2) d’= df : (f + d) = 8.12:(12+ 8)=4,8cm. Từ (1) à h’ = h.d’ : d = 0,6.4,8:8 =0,36cm. HS : Tr¶ lêi C8 : … HĐ5:Củng cố : Học sinh đọc phần ghi nhớ H§6: DÆn dß: Häc thuéc phÇn ghi nhí vµ lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp Chuẩn bị tiết sau ôn tập về nhà ôn tập lại các kiến thức đã học trong chơng III IV.Rót kinh nghiÖm: ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ........ Ngµy so¹n: 02/3/2011 tiÕt 50: Bµi d¹y : ¤n tËp I. Môc tiªu: 1, Kiến thức : Cũng cố khắc sâu những kiến thức : Hiện tợng khúc xạ ánh sáng , đặc điểm cña thÊu kÝnh héi tô vµ thÊu kÝnh ph©n k× , ¶nh cña 1 vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi vµ thÊu kÝnh ph©n k×. 2, Kĩ năng : Vẽ tia khúc xạ trong hiện tợng khúc xạ ánh sáng, so ánh đợc góc khúc xạ và gãc tíi trong c¸c trêng hîp. - BiÕt vÏ ¶nh cña 1 vËt qua thÊu kÝnh héi tô, vµ thÊu kÝnh ph©n k× trong mäi trêng hîp. - Vận dụng kiến thức hình học về tam giác đồng dạng để tính dọ lớn của ảnh so với vật , khoảng cách từ vật đến thấu kính , khoảng cách từ ảnh đến thấu kính. 3, Thái độ: học tập tích cực chủ động , II.ChuÈn bÞ : 1) Gi¸o viªn : B¶ng phô ,thíc th¼ng , hÖ thèng c©u hái, bµi tËp , … 2 ) Học sinh : Ôn tập các kiến thức đã học trong chơng. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :.... 2, Bµi d¹y: Hoạt độngcủa GV và HS Néi dung H§1: «n tËp lÝ thuyÕt I . C©u hái : Lần lợt chỉ định HS thực hiện các câu hỏi tự C©u 1: ChiÕu 1 tia s¸ng tõ díi níc ra ng«µi kiÓm tra kh«ng khÝ, chÕch 600so víi mÆt ph©n c¸ch - Chỉ định học sinh nhận xét và đánh giá gi÷a níc vµ kh«ng khÝ. - Gi¸o viªn nhËn xÐt chung. a) có hiện tợng gì xảy ra đối với tia sáng khi truyền ra không khí hiện tợng đó gọi là hiện tîng g× ?.

(23) b) Góc tới bằng bao nhiêu độ ? Góc khúc xạ lín h¬n hay nhá h¬n gãc 300? Câu 2: Nêu 2 đặc điểm của thấu kính để có thể nhận biết đó là thấu kính hội tụ ? Câu 3: Hãy vẽ tiếp đờng đi của tia sáng ( I ) vµ tia s¸ng ( II ) ë h×nh 1. F. F. C©u 4: H·ydùng ¶nh cña AB h×nh 2. Häc sinh c¶ líp thùc hiÖn - LÇn lît HS tr×nh bµy - Lớp học sinh nhận xét và đáng giá H§ 2: VËn dông Gv: Ra bµi tËp vËn dông kiÕn thøc :…. B. HS : SuynghÜ , th¶o luËn tr¶ lêi :… HS : Lªn b¶ng vÏ ¶nh A’B’ cña AB:… Hs : NhËn xÐt (s÷a lçi) Gv : Hd Hs tr¶ lêi c©u 7 :. Câu 5: Nếu ảnh của tất cả các vật đặt trớc 1 thấu kính đều là ảnh ảo thì thấu kính đó là thÊu kÝnh g× ? II. VËn dông : C©u 6: §Æt vËt s¸ng cã d¹ng mòi tªn vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña mét thÊu kÝnh héi tô, c¸ch thÊu kÝnh 40cm, thÊu kÝnh cã f = 20cm . a,VÏ ¶nh A’B’ cña AB qua thÊu kÝnh ?. b, Nêu đặc điểm của ảnh ? c, TÝnh chiÒu cao cña ¶nh so víi vËt vµ khoảng cách từ ảnh đến thấu kính , biết vật cao h = 10 cm ? Gi¶i: a, b, ¶nh lµ ¶nh thËt , ngîc chiÒu víi vËt , lín b»ng vËt. c, Tam giác ABO đồng dạng với tam giác h d  (1) A’B’O nªn: h ' d '. Do O F’=1/2 BI => O F’ là đờng trung bình cña tam gi¸c BB’I => I F’ = F’B (2) Tam giác OI F’ đồng dạng với tam giác h IF '  (3) A’B’F’ nªn : h ' F ' B '. Tõ (2)vµ (3) = > h’ = h = 10 cm. (4) Tõ (1) vµ (4) => d’ = d = 40 cm. C©u 7 : Mét vËt s¸ng AB cã d¹ng mét mòi tên đợc đặt vuông góc với trục chính của một thÊu kÝnh ph©n k×, c¸ch thÊu kÝnh 20cm, thÊu kÝnh cã f = 20cm . a) VÏ ¶nh cña AB b) ảnh đó là ảnh gì ? c) ¶nh c¸ch thÊu kÝnh bao nhiªu ? H§3: Còng cè – dÆn dß ; - VÒ nhµ häc bµi «n tËp c¸c kiÕn thøc liªn quan ..

(24) - ChuÈn bÞ tiÕt sau kiÓm tra mét tiÕt :… IV. Rót kinh nghiÖm : …………………………………………………………………………………………… Ngµy 07/ 03/ 2011 TiÕt 51 : Bµi d¹y : kiÓm tra mét tiÕt I.Môc tiªu: 1,KiÕn thøc : Còng cè, kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc : HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng ; ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô vµ ph©n kú. - §¸nh gi¸ sù lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh, kiÓm tra chÊt lîng häc sinh . 2, Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức đã học vào làm bài tập trong kiểm tra . 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , chủ động , sáng tạo:… II. ChuÈn bÞ : - Gv : §Ò kiÓm tra in m¸y . - HS : Dụng cụ học tập , ôn tập bài kiến thức đã học … Iii.§Ò bµi C©u 1 : H·y ghÐp mçi phÇn a, b, c, d, e, g, h, i, k, l víi mét phÇn 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 để đợc câu có nội dung đúng : A, ThÊu kÝnh héi tô lµ thÊu kÝnh cã 1. phÇn gi÷a máng h¬n phÇn r×a B, ThÊu kÝnh ph©n k× lµ thÊu kÝnh cã 2. ¶nh ¶o, cïng chiÒu, nhá h¬n vËt C, Một vật đặt rất xa thấu kính hội tụ 3. phÇn gi÷a dµy h¬n phÇn r×a D, Một vật đặt ở mọi vị trí của thấu kính phân kì 4. luôn cùng chiều lớn hơn vật lu«n cho E, Một vật đặt trớc thấu kính hội tụ ở trong 5. cho ảnh thật có vị trí cách thấu kính kho¶ng tiªu cù cho mét kho¶ng b»ng f G, ¶nh ¶o t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô 6. n»m trong kho¶ng tiªu cù cña thÊu kÝnh H, ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n k× 7. ¶nh ¶o ,cïng chiÒu, lín h¬n vËt lu«n I, Chïm s¸ng song song tíi thÊu kÝnh ph©n k× 8. ¶nh ¶o b»ng nöa vËt K, Một vật đặt trớc thấu kính phân kì nằm tại 9. góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới. tiªu ®iÓm cña thÊu kÝnh lu«n cho L, Khi ¸nh s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ vµo níc 10. cho chïm tia lã ph©n k×, nÕu kÐo dµi các tia ló thì chúng đều đi qua tiêu điểm cña thÊu kÝnh C©u 2 : §iÒn côm tõ thÝch hîp vµo chç trèng . a) HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng lµ.... b) Tia s¸ng qua quang t©m cña mét thÊu kÝnh th× sÏ ... C©u3 : Cho h×nh vÏ : (  )lµ trôc chÝnh cña mét thÊu kÝnh S lµ mét ®iÓm s¸ng , S’ lµ ¶nh cóa S qua thÊu kÝnh . Bằng cách vẽ hãy xác định vị trí quang tâm , các tiêu điểm của thấu kính?. .. S. . S’. () Câu 4 : Vật sáng AB có độ cao 10 cm đặt vuông góc với trục chính ,cách thấu kính hội tụ 1 kho¶ng 40 cm thÊu kÝnh cã f = 20cm . a) Vẽ ảnh của AB , nêu đặc điểm của ảnh? b) Tính khoảng cách từ thấu kính đến ảnh và độ cao của ảnh.? IV. §¸p ¸n C©u 1 :(5§) A 3 ; B 1 ; C 5 ; D 2 ; E 7; G 4 ; H 6; I 10; K 8 ; L 9 C©u 2 (1® ): a- ( Khi tia s¸ng truyÒn tõ m«i trêng trong suèt nµy sang m«i trêng trong suèt kh¸c bÞ g·y khóc ë mÆt ph©n c¸ch ) b- ( truyÒn th¼ng ) C©u3 : ( 1 ® ) S.

(25) F S’ () C©u4 : ( 3 ® ) a, (1 đ) Vẽ đúng nêu đợc đặc điểm của ảnh. b) ta cã  A’B’F’   OIF’ (gg ) A' B ' IF '  (1) OI B'F '. B I  F.  F’. O A Mà O F’ = 1/2 BI => O F’ Là đờng trung bình của tam giác BB’I => I F’ = F’ B’ (2) Tõ (1) vµ (2) A’B’ = OI = AB = 10 cm .  OIF'   A'B'F' ta cã OF' / F'A' =OI / A'B' hay 20 / F'A' = 10 /10 => F’A’ = 20. Mµ OA' = OF' + F'A' = 20 + 20 = 40 cm .. A’ B’.

(26) Ngµy so¹n: 09 / 03 / 2010 tiÕt 52: Bài 46: Thùc hµnh : §o tiªu cù cña thÊu kÝnh héi tô. I.Môc tiªu: 1, KiÕn thøc : Còng cè c¸c kiÕn thøc vÒ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi TKHT. Trình bày đợc phơng pháp đo tiêu cự của thấu kính hội tụ. 2, Kĩ năng : Đo đợc tiêu cự của thấu kính hội tụ theo phơng pháp nêu trên. 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , cận thận , chính xác ,…. II.ChuÈn bÞ: 1. VÒ dông cô: Cho mçi nhãm häc sinh: - Mét thÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù cÇn ®o. - Mét vËt s¸ng ph¼ng cã d¹ng ch÷ L (hoÆc F), khoÐt trªn mét mµn ch¾n s¸ng. - VËt s¸ng lµ mét ngän nÕn. - Mµn ¶nh nhá - Gi¸ quang häc trªn gi¸ cã g¾n thíc th¼ng. 2. VÒ lý thuyÕt: a. Dùa vµo c¸ch dùng ¶nh cña mét vËt qua thÊu kÝnh héi tô, h·y chøng minh r»ng: NÕu ta đặt vật AB có độ cao là h vuông góc với một trục chính của một thấu kính hội tụ và cách thấu kính một khoảng bằng 2 lần tiêu cự (OA = 2f) thì ta sẽ thu đợc ảnh ngợc chiều bằng vËt(A’B’ = h = h’ = AB). Vµ còng n»m c¸ch thÊu kÝnh mét kho¶ng lµ 2f. b. Từ kết quả trên ta có cách đo f: Thoạt tiên ta đặt vật và màn ở khá gần thấu kính, cách thấu kính những khoảng bằng nhau (d = d’). Xê dịch đồng thời vật và màn xa dần thấu kính, nhng phải luôn giữ sao cho d = d’, cho đến khi thu đợc ảnh rõ nét, cao bằng vật. Lúc đó ta sẽ có d = d’ = 2f và d + d’ = 4f. 3. ChuÈn bÞ s½n b¸o c¸o thùc hµnh ë cuèi bµi (SGK). III. Néi dung thùc hµnh: GV : Hd c¸c nhãm hs thùc hiÖn c¸c híng dÉn thùc hµnh nh sgk : H§1:. L¾p r¸p thÝ nghiÖm. - Vật đợc chiếu sáng bằng một cây nến. - Thấu kính phải đặt giữa giá quang học. Luyện cách đọc số chỉ của thớc để xác định vị trí cña vËt vµ mµn mét c¸ch chÝnh x¸c. H§2. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm: a. §o chiÒu cao cña vËt. b. Dịch chuyển vật và màn ra xa dần thấu kính những khoảng bằng nhau cho đến khi thu đợc ảnh rõ nét. c. Khi thu đợc ảnh rõ nết thì kiểm tra lại hai điều kiện d = d’ và h = h’ có đợc thỏa mãn hay kh«ng. d. Nếu hai điều kiện trên thỏa mãn thì đọc khoảng cách từ vật đến màn và tính tiêu cự của thÊu kÝnh theo c«ng thøc: f = d+ d ' Mµn ¶nh 4 A B’   O B F F’ HS: TiÕn hµnh c¸c bíc vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¸o c¸o. A’ GV: Tiến hành kiểm tra và giúp đỡ các nhóm học sinh gặp khó khăn. H§ 3: Tæng kÕt thùc hµnh : HS: Hoµn thµnh b¸o c¸o thùc hµnh , nép l¹i cho Gv. Gv : Thu b¸o c¸o thùc hµnh cña c¸ nh©n häc sinh : - Nhận xét về thái độ học tập , thực hành của các nhóm . - NhËn xÐt qua vÒ kÕt qu¶ thùc hµnh . - Cuối buổi yêu cầu các nhóm thu gọn đồ dùng thí nghiệm trả th viện ./ H§4: DÆn dß: - Häc thuéc phÇn ghi nhí cña bµi ¶nh cña vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô vµ ph©n kú. - Lµm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi häc míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………..

(27) Ngµy so¹n: 15 / 03 /2011 tiÕt 53: Sù t¹o ¶nh trªn phim trong m¸y ¶nh. I.Môc tiªu: 1,Kiến thức : Nêu và chỉ ra đợc hai bộ phận chính của máy ảnh là vật kính và buồng tối. Nêu và giải thích đợc các đặc điểm của ảnh hiện trên phim của máy ảnh. 2, Kĩ năng: Dựng đợc ảnh của một vật trên phim của máy ảnh. RÌn kuyÖn kÜ n¨ng dùng ¶nh cña mét vËt t¹o bëi TKHT. 3,Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II. ChuÈn bÞ: Một mô hình máy ảnh cho cả nhóm học sinh, cây nến đợc thắp sáng. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2. Bµi cò: 1. Nêu đặc điểm của thấu kính hội tụ? Nêu đờng truyền của các tia sáng đặc biệt truyền qua thÊu kÝnh? 2. Vẽ ảnh của vật AB đặt vuông góc với trục chính, A nằm trên trục chính và khoảng cách OA > f. 3, Bµi míi. HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§ 1 : T×m hiÓu cÊu t¹o cña m¸y ¶nh I. CÊu t¹o cña m¸y ¶nh. GV: Cho c¸c nhãm häc sinh quan s¸t m« VËt kÝnh lµ mét thÊu kÝnh héi tô, buång tèi vµ hình máy ảnh để nhận biết đợc các bộ phim. phËn cña m¸y ¶nh, II. ¶nh cña mét vËt trªn phim. HS : Nªu c¸c bé phËn chÝnh cña m¸y 1. Tr¶ lêi c©u hái: ¶nh :. a. ¶nh cña vËt lµ ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt, nhá h¬n vËt. H§ 2 : T×m hiÓu ¶nh cña mét vËt trªn b. Hiện tợng thu đợc ảnh thật (trên phim) của vật phim. GV : cho häc sinh quan s¸t ¶nh cña ngän thËt chøng tá thÊu kÝnh lµ thÊu kÝnh héi tô. 2. Vẽ ảnh của một vật đặt trớc máy ảnh: nÕn trong phim cña m¸y ¶nh. GV: ảnh của vật trên phim là ảnh thật hay - Kẻ tia sáng từ B qua quang tâm đi thẳng đến c¾t phim PQ t¹i B’ lµ ¶nh cña B qua thÊu kÝnh. ¶nh ¶o ? Cïng chiÒu hay ngîc chiÒu víi vËt? KÝch thíc lín h¬n hay nhá h¬n vËt ? - Tõ B kÎ tia tíi BI song song víi trôc chÝnh cho.

(28) HS :…. GV: Hiện tợng nào em quan sát đợc chứng tá vËt kÝnh cña m¸y lµ thÊu kÝnh héi tô ? HS :…. GV: H·y vÏ vµ tr×nh bµy c¸ch vÏ ¶nh cña vật biết OA = d = 2m. Từ O đến PQ là 5cm (PQ là vị trí đặt màn ảnh). HS:…. GV: TÝnh tû sè gi÷a chiÒu cao cña ¶nh vµ chiÒu cao cña vật để khẳng định câu trả lời trên là đúng? HS:… GV: Qua phÇn trªn em rót ra kÕt luËn g× vÒ ¶nh cña mét vËt trªn phim cña m¸y ¶nh ? HS :… H§3 : VËn dông GV: Cho häc sinh th¸o m« hình máy ảnh để nhận ra các bé phËn cña m¸y ¶nh, tr¶ lêi c©u hái C5. HS :…. Tû sè gi÷a chiÒu cao cña ¶nh vµ chiÒu cao cña vËt lµ: A' B' 5 1 = = AB 200 40. VËy chiÒu cao cña ¶nh gÊp 1 chiÒu cao cña vËt. 40 3. KÕt luËn: ¶nh trªn phim lµ ¶nh thËt, ngîc chiÒu vµ nhá h¬n vËt. III – VËn dông. C6: Phim I B ¶nh. A GV : HD hs lµm C6 HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C6 HS : NhËn xÐt , s÷a lçi Gv : Chốt lại vấn đề :…. tia lã IB’. Tia lã nµy c¾t trôc chÝnh t¹i tiªu ®iÓm F. - H¹ tõ B’ vu«ng gãc víi trôc chÝnh t¹i A’ th× A’B’ lµ ¶nh cña AB qua thÊu kÝnh..  F. O.  F’. A’. B’. Cho: OA = d = 3m, AB = 1,6m, OA’ = 0,06m. TÝnh A’B’ Ta cã : AOB đồng dạng với A’OB’ Nªn : OA AB 3 1, 6 1, 6.0, 06     A' B '  0, 032m 3, 2cm OA ' A ' B ' 0, 06 A ' B ' 3. HĐ4.Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ., có thể en cha biết :… Gv : Giíi thiÖu thªm vÒ m¸y ¶nh kÜ thuËt sè :… H§5.DÆn dß: - VÒ nhµ häc bµi vµ lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo:… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ......... Ngµy so¹n : 16 / 03/ 2011 tiÕt 54:. Bµi 48 : M¾t..

(29) I.Môc tiªu: 1, Kiến thức : Nêu và chỉ ra đợc trên hình vẽ hai bộ phận chính của mắt là thể thủy tinh và mµng líi. - Nêu đợc chức năng của thể thủy tinh và màng lới, so sánh đợc chúng với các bộ phận tơng ứng của máy ảnh. - Trình bày đợc khái niệm sơ lợc về sự điều tiết điểm cực cận và điểm cực viễn. 2, Kĩ năng : phân tích sơ đồ hình vẽ để thu nhận kiến thức . BiÕt c¸ch thö m¾t. 3, Thái độ : Học tập tích cực , say mê, chủ động thu nhận kiến thức ,.. II.ChuÈn bÞ: - Tranh vÏ con m¾t bæ däc. - B¶ng thö thÞ lùc. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2. Bµi cò: 3, Bµi míi. HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi Hoạt động của GV và HS H§ 1 : T×m hiÓu CÊu t¹o cña m¾t. HS: §äc phÇn 1 vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái: Tªn c¸c bé phËn quan träng cña m¾t lµ g× ? H: Bé phËn nµo cña m¾t lµ thÊu kÝnh héi tô? Tiêu cự của thể thủy tinh có thay đổi đợc kh«ng? B»ng c¸ch nµo? H: ¶nh mµ m¾t nh×n thÊy hiÖn lªn ë ®©u? B»ng c¸ch nµo? H§ 2 : So s¸nh m¾t vµ m¸y ¶nh H: So s¸nh m¾t vµ m¸y ¶nh? H§ 3 : T×m hiÓu vÒ sù ®iÒu tiÕt cña m¾t. HS: §äc th«ng tin phÇn II. H: ThÕ nµo lµ sù ®iÒu Ìu tiÕt cña m¾t? HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C2. Híng dÉn: - Xét hai tam giác đồng dạng AOB và A1B1O, rót ra tû sè vµ suy ra: A1B1=AB.OA1/OA xÐt quan hÖ OA vµ A1B1 - Xét hai tam giác đồng dạng OIF1 và A1B1C1 , biến đổi tỷ số đồng dạng để A đợc OA1/OF1 = A1B1/AB +1 Rót ra kÕt luËn: VËt cµng xa th× ¶nh cµng nhá và khi đó tiêu cự càng lớn và ngợc lại * H§ 4: T×m hiÓu vÒ ®iÓm cùc cËn vµ ®iÓm cùc viÔn GV : Cho H/s đọc thông tin SGK tìm hiểu th«ng tin vÒ ®iÓm cùc cËn , ®iÓm cùc viÔn : HS : tr¶ lêi c©u C3,C4:… HS : …Theo dâi ghi chÐp CV. K cùc cËn Cc. Kho¶ng cùc viÔn. H§ 5 : VËn dông HS : Tr¶ lêi c©u C5, C6 HS : NhËn xÐt s÷a lçi :…. Néi dung I. CÊu t¹o cña m¾t. 1. CÊu t¹o. Hai bé phËn chÝnh: ThÓ thñy tinh vµ mµng líi. 2. So s¸nh m¾t vµ m¸y ¶nh. Thể thủy tinh đóng vai trò nh vật kính của máy ảnh, màng lới đóng vai tró nh phim trong m¸y ¶nh. II.Sù ®iÒu tiÕt. Quá trình thể thủy tinh co giãn để ảnh trên màng lới đợc rõ nét gọi là sự điều tiết của m¾t.Sù ®iÒu tiÕt cña m¾t x¶y ra hoµn toµn tù nhiªn. C2: B A’. A. O. B’’. B A’. A. O B’. III.§iÓm cùc cËn vµ ®iÓm cùc viÔn 1) Điểm xa nhất mà khi có vật ở đó, mắt điều tiết để nhìn thấy rõ vật gọi là điểm cực viễn 2) Điểm gần nhất mà khi có vật ở đó, mắt điều tiết để nhìn thấy rõ vật gọi là điểm cực cËn C4 : IV.VËn dông: h h. d' 2 800 0,8(cm) d 2000. C5: C6 : Khi nh×n mét vËt ë ®iÓm cùc viÔn th×.

(30) tiªu cù cña thÓ thuû tinh dµi nhÊt. Khi nh×n mét vËt ë ®iÓm cùc cËnth× tiªu cù cña thÓ thuû tinh ng¾n nhÊt. HĐ6.Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ., có thể em cha biết . H§ 7 .DÆn dß: - VÒ nhµ häc bµi vµ lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm : .......................................................................................................... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n 21 /03/2011 tiÕt 55: m¾t cËn vµ m¾t l·o. I.Môc tiªu: 1, Kiến thức : Nêu đợc đặc điểm chính của mắt cận là không nhìn đợc các vật ở xa mắt và c¸ch kh¾c phôc lµ ®eo kÝnh ph©n kú. - Nêu đợc đặc điểm chính của mắt lão là không nhìn đợc các vật ở gần mắt và cách khắc phôc lµ ®eo kÝnh héi tô. 2, Kĩ năng : - Giải thích đợc cách khắc phục của tật cận thị và mắt lão. - BiÕt c¸ch thö m¾t b»ng b¶ng thÞ lùc. 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , say mê,… II.ChuÈn bÞ. 1 kÝnh cËn vµ mét kÝnh l·o. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1. ổn định lớp :… 2. Bµi cò: 1. Nªu cÊu t¹o chÝnh cña m¾t, so s¸nh m¾t vµ m¸y ¶nh?. 2. ThÕ nµo lµ ®iÓm cùc cËn, cùc viÔn? 3,Bµi míi: HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§ 1 : T×m hiÓu vÒ M¾t cËn thÞ I. M¾t cËn thÞ. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C1. 1. Nh÷ng biÓu hiÖn cña m¾t cËn thÞ. C1:… Nh÷ng biÓu hiÖn triÖu chøng cña m¾t cËn: + Khi đọc sách phải đặt gần mắt hơn bình th- C2: Mắt cận không nhìn rõ các vật ở xa mắt, ®iÓm Cùc viÔn Cv cña m¾t gÇn h¬n m¾t b×nh êng. thêng. + Ngåi trong líp nh×n lªn b¶ng thÊy mê. + Ngåi trong líp kh«ng nh×n thÊy c¸c vËt ë ngoµi s©n. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C2. M¾t cËn kh«ng nh×n râ c¸c vËt ë xa m¾t, ®iÓm Cùc viÔn cña m¾t gÇn h¬n m¾t b×nh thêng. 2. C¸ch kh¾c phôc cËn thÞ. HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C3. C3: §eo kÝnh cËn: KÝnh cËn lµ mét thÊu kÝnh Để phân biệt đó là hội tụ hay phân kỳ ta đa vËt l¹i gÇn thÊu kÝnh nÕu thÊy ¶nh ¶o lín h¬n ph©n kú. C4: T¸c dông khi ®eo kÝnh ph©n kú: vật thì đó là thấu kính hội tụ, còn nếu ảnh VËt ë xa m¾t cho ¶nh l¹i gÇn m¾t. nhỏ hơn vật thì đó là thấu kính phân kỳ. HoÆc sê vµo thÊu kÝnh nÕu thÊy phÇn gi÷a.

(31) dày hơn phần rìa thì đó là thấu kính hội tụ còn ngợc lại thì đó là thấu kính phân kỳ. HS: Lªn b¶ng vÏ h×nh vµ gi¶i thÝch t¸c dông cña kÝnh cËn. HS : NhËn xÐt (s÷a lçi ). : T×m hiÓu vÒ M¾t A l·o. II.M¾t l·o. A’ 1. Nh÷ng đặc điểm của mắt lão. M¾t ngêiF’giµ kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt kÐm. ChØ HS: §äc th«ng tin phÇn I F vµ tr¶ lêi c©u hái: nh×n thÊy c¸c vËt ë xa, kh«ng nh×n thÊy c¸c Mắt lão có đặc điểm gì?  O B’ hay gÇn B l·oCvxa h¬n vËt ë gÇn m¾t. §iÓm cùc cËn xa h¬n m¾t b×nh §iÓm cùc cËn cña m¾t M¾tthêng. h¬n m¾t b×nh thêng? 2. C¸ch kh¾c phôc: HS: NhËn biÕt kÝnh l·o lµ kÝnh héi tô hay C5: §eo kÝnh l·o (t. kÝnh héi tô). ph©n kú b»ng c¸c ph¬ng ph¸p trªn. HS: Lªn b¶ng vÏ h×nh vµ gi¶i thÝch t¸c dông cña thÊu kÝnh héi tô. H§3: VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C7 vµ C8 HS : NhËn xÐt Gv : Chèt l¹i :…. C6: Khi ®eo kÝnh l·o vËt ë gÇn m¾t cho ¶nh ra xa m¾t. III.VËn dông: C7 : KÝnh cña b¹n lµ THPK, KÝnh cña ngêi giµ lµ TKHT. C8: Kho¶ng cùc cËn ngêi b×nh thêng lín h¬n ngêi bÞ cËn.nhá h¬n kho¶ng cùc cËn cñ ngêi giµ.. HĐ4. Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ. H§5. DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .......

(32) Ngµy so¹n 24 /03/2011 tiÕt 56:. bµi 50: KÝnh lóp.. I.Môc tiªu: 1, Kiến thức : Trả lời đợc câu hỏi : Lúp dùng để làm gì ? - Nêu đợc hai đặc điểm của kính lúp: Là thấu kính hội tụ, tiêu cự ngắn. - Nêu đợc ý nghĩa của số bội giác của kính lúp. 2, Kĩ năng : Sử dụng đợc kính lúp để quan sát một vật nhỏ. 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , say mê,… II.Chuẩn bị: Kính lúp, các vật nhỏ để quan sát, thớc thẳng. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2, Bài cũ: 1. Nêu các đặc điểm của mắt cận, cách khắc phục, vẽ hình giải thích tác dụng cña kÝnh?. 2. Nêu các đặc điểm của mắt lão, cách khắc phục, vẽ hình giải thích tác dụng của kính?. 3. Bµi míi. HS: §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§ 1: T×m hiÓu vÒ kÝnh lóp I. KÝnh lóp lµ g× ? HS: §äc th«ng tin phÇn 1. 1. a. KÝnh lóp lµ mét thÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù ngắn. Dùng để quan sát những vật nhỏ. GV: Lóp lµ g×? Quan s¸t kÝnh lóp vµ cho biÕt b. Mçi kÝnh lóp cã mét sè béi gi¸c (ký hiÖu G). độ bội giác của kính đó ? c. G = 25 . (f tÝnh b»ng cm). HS:… f GV : Giới thiệu công thức tính độ bội giác :.. 2. Kính lúp có số bội giác càng lớn thì tiêu cự GV: Tõ c«ng thøc trªn em h·y cho biÕt kÝnh cña thÊu kÝnh cµng ng¾n. lóp cã sè béi gi¸c cµng lín th× tiªu cù cµng C2: tiªu cù dµi nhÊt cña kÝnh lóp lµ: 25/ 1,5 = dµi hay ng¾n. = 17cm HS : 3. KÕt luËn : (sgk) H: Sè béi gi¸c nhá nhÊt cña kÝnh lóp lµ 1,5X, vËy tiªu cù dµi nhÊt cña kÝnh lóp lµ bao nhiªu? HS :… II.C¸ch quan s¸t mét vËt nhá qua kÝnh lóp. Gv: Cho hs nªu kÕt luËn sgk. 1. Quan s¸t: HĐ 2 : Tìm hiểu cách dùng để quan sát C3: ¶nh lµ ¶nh ¶o, to h¬n vËt . mét vËt nhá. C4: Vật đặt trong khoảng tiêu cự . HS: Quan s¸t vËt nhá qua kÝnh lóp vµ ®o khoảng cách từ vật đến kính, so sánh với tiêu cù vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. B’ B GV: Qua kÝnh ¶nh cña vËt lµ ¶nh thËt hay ¶nh ¶o ? ¶nh cña vËt to hay nhá h¬n vËt?   A O HS:.. A’ F’ F GV: Muối có ảnh ảo lớn hơn vật ta phải đặt vËt trong kho¶ng nµo tríc kÝnh? 2. KÕt luËn: (sgk) HS :…. GV: Vẽ hình minh họa cho khẳng định trên? HS :… HS :NhËn xÐt (s÷a lçi ) GV : Chốt lại vấn đề H§ 3 : VËn dông . HS: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u háiC5,C6 phÇn vËn dông:… HS : NhËn xÐt s÷a lçi GV : Chốt lại vấn đề :….. III – VËn dông. C5: - §äc nh÷ng ch÷ viÕt nhá. - Quan sát các chi tiết nhỏ của một số đồ vật nh: các chi tiết trong đồng hồ, trong mạch điện tö cña m¸y thu thanh, … Quan s¸t mét sè chi tiÕt nhá cña mét sè con vËt C6:... HĐ4.Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ. H§5.DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo..

(33) IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n: 28 /03 /2011 tiÕt 57: Bµi tËp quang h×nh häc. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức : Vận dụng kiến thức để giải đợc các bài tập định tính và định lợng về các hiện tợng khúc xạ ánh sáng, về các thấu kính và các dụng cụ đơn giản. 2, Kĩ năng : Thực hiện đợc đúng các phép vẽ hình quang học. - Giải thích đợc một số hiện tợng và một số ứng dụng về quang hình học. 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , say mê,… II. ChuÈn bÞ : Dông cô minh häa cho bµi tËp 1. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2, Bµi cò: 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§1 : Ch÷a bµi tËp 1 Bài tập 1: Vì vị trí đặt mắt khi cha đổ nớc HS: Đọc bài tập 1: các nhóm đọc phần gợi ý thành bình vừa vặn che khuất đáy bình nên ba bµi tËp 1. điểm M, D, B thẳng hàng do đó ta nối M,D, B GV: Trớc khi đổ nớc mắt có nhìn thấy tâm O cắt mặt nớc PQ tại I thì IM là tia khúc xạ tới của đáy bình không? mắt do tia này có phơng không đổi khi ta đổ HS :… nớc vào do vậy để tìm tia tới của tia khúc xạ GV: Vì sao sau khi đổ nớc lại thấy O? nối OI, khi đó OI M là đờng truyền của tia GV: Theo dâi vµ lu ý häc sinh vÏ mÆt c¾t sáng từ O đến mắt. dọc của bình với chiều cao và đờng kính đáy theo đúng tỷ lệ 2/5:… HS :… GV: Theo dõi và lu ý học sinh vẽ đờng biểu diễn mặt nớc đúng ở khoảng 3/4 chiều cao cña b×nh. HS :.. GV: Nêu gợi ý: Nếu sau khi đổ nớc vào bình mắt vừa vặn nhìn thấy tâm O của đáy bình, Bµi tËp 2:Theo h×nh vÏ ta cã: h·y vÏ tia s¸ng xuÊt ph¸t tõ O tíi m¾t. - ChiÒu cao cña vËt: 7 mm. HS :… - ChiÒu cao cña ¶nh: 21 mm = 3AB. H§2 : Ch÷a bµi tËp 2 - ¶nh cao gÊp 3 lÇn vËt..

(34) Bài tập 2: Từng HS, đọc kỹ đề bài ghi nhớ những điều đã cho và yêu cầu mà đề bài đòi hái. GV: Híng dÉn HS chän tû lÖ xÝch thÝch hîp: Ch¼ng h¹n lÊy tiªu cù b»ng 3cm th× vËt AB c¸ch kÝnh 4cm, cßn chiÒu cao AB th× lÊy sè nguyªn lÇn.( AB = 7 mm). HS:.. GV: Quan sát và giúp đỡ học sinh vẽ hai trong ba tia đặc biệt để vẽ ảnh của vật AB. HS: §o kÝch thíc ¶nh vµ tÝnh theo kiÕn thøc hình học để kiểm lại kết quả phép vẽ.. Hai tam giác OAB và OA’B’ đồng dạng với nhau nªn A ' B ' =OA ' .(1) AB OA Mặt khác hai tam giác F’OI và F’A’B’ đồng d¹ng nªn:. A ' B ' A ' B ' F ' A ' OA ' − OF ' OA ' = = = = −1 . (2 OI AB OF ' OF ' OF '. H§3 : Ch÷a bµi tËp 3 Bài tập 3: Từng HS, đọc kỹ đề bài ghi nhớ những điều đã cho và yêu cầu mà đề bài đòi hái. H: §Æc ®iÓm chÝnh cña m¾t cËn? H: Ngêi bÞ cËn nÆng th× nh×n râ c¸c vËt ë xa m¾t h¬n hay gÇn m¾t h¬n? H: VËy ai bÞ cËn nÆng h¬n? H: §Ó kh¾c phôc tËt cËn thÞ ta ph¶i ®eo kÝnh g×? KÝnh nh thÕ nµo th× phï hîp víi ngêi bÞ cận đó? H Từ đó em rút ra thấu kính của bạn nào có tiªu cù ng¾n h¬n?. ). Tõ (1) vµ (2) ta cã: OA ' OA ' = −1 . thay các giá trị đã cho ta có OA OF ' OA’ = 3OA vËy A’B’ = 3AB. ¶nh cao gÊp 3 lÇn vËt. Bµi 3: a. §Æc ®iÓm chÝnh cña m¾t cËn lµ kh«ng nh×n râ c¸c vËt ë xa m¾t nªn ngêi bÞ cËn nÆng lµ nhìn không rõ các vật ở xa mắt hơn do đó bạn Hßa cã ®iÓm cùc viÔn gÇn h¬n b¹n B×nh nªn Hßa bÞ cËn nÆng h¬n. b. để khắc phục các bạn phải đeo kính cËn(thÊu kÝnh ph©n k×). KÝnh cËn phï hîp lµ kÝnh cã tiªu ®iÓm trïng víi ®iÓm cùc viÔn cña ngời đó do vậy kính bạn Hòa có tiêu cự ngắn h¬n.. H§4.DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .............

(35) Ngµy so¹n : 30 / 03/2011 tiÕt 58: Bµi 52 : ¸nh s¸ng tr¾ng vµ ¸nh s¸ng mµu. I.Môc tiªu: - Nêu đợc ví dụ về nguồn sáng trắng và nguồn sáng màu. - Nêu đợc ví dụ về việc tạo ra ánh sáng màu bằng các tấm lọc màu. - Giải thích đợc sự tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu. II.Chuẩn bị: Đèn sợi đốt, biến thế nguồn, dây nối, bộ tấm lọc màu đỏ, cam, lục lam, tÝm, … III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2, Bµi cò: 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§1: T×m hiÓu vÒ nguån ph¸t ¸nh s¸ng I.nguån ph¸t ¸nh s¸ng tr¾ng vµ nguån ph¸t tr¾ng vµ nguån ph¸t ¸nh s¸ng mµu. ¸nh s¸ng mµu. HS: §äc th«ng tin phÇn 1: 1. C¸c nguån ph¸t ¸nh s¸ng tr¾ng. a. MÆt trêi. H: LÊy vÝ dô vÒ nguån ph¸t ra ¸nh s¸ng b. Các đèn dây tóc. tr¾ng. H: LÊy vÝ dô vÒ nguån s¸ng ph¸t ra ¸nh s¸ng 2. C¸c nguån ph¸t ¸nh s¸ng mµu. a. §Ìn LED. mµu. b. §Ìn èng. II.T¹o ra ¸nh s¸ng mµu b»ng tÊm läc mµu. H§2 : T×m hiÓu c¸ch T¹o ra ¸nh s¸ng 1. ThÝ nghiÖm. mµu b»ng tÊm läc mµu. - Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta GV: Híng dÉn häc sinh c¸c nhãm lµm thÝ đợc ánh sáng màu đỏ, qua tấm lọc màu xanh ta nghiÖm H: Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ đợc ánh sáng xanh. - Chiếu ánh sáng màu đỏ qua tấm lọc đỏ ta đợc ta đợc ánh sáng màu gì? ánh sáng đỏ, Chiếu ánh sáng màu xanh qua Hs :.. tấm lọc xanh ta đợc ánh sáng xanh. H: ChiÕu ¸nh s¸ng tr¾ng qua tÊm läc mµu - Chiếu ánh sáng màu đỏ qua tấm lọc xanh ta xanh ta đợc ánh sáng màu gì? không đợc ánh sáng màu đỏ mà thấy tối. Hs :… H: Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta 2. Các thí nghiệm tơng tự. 3. KÕt luËn: đợc ánh sáng màu gì? - ChiÕu ¸nh s¸ng tr¾ng qua tÊm läc mµu nµo th× Hs :… H: Chiếu ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh ta thu đợc anh sáng màu đó. - TÊm läc mµu nµo th× Ýt hÊp thô ¸nh s¸ng mµu ta đợc ánh sáng màu gì? đó, nhng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác. Hs :… Gi¶i thÝch: GV: Híng dÉn häc sinh c¸c nhãm lµm thÝ - V× ¸nh s¸ng tr¾ng gåm ¸nh s¸ng c¸c mµu tÊm nghiÖm t¬ng tù. H: Qua các thí nghiệm em rút ra kết luận gì ? lọc đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua còn các màu khác thì bị tấm lọc đỏ hấp thụ. Hs: … T¬ng tù nÕu tÊm läc xanh th× cho ¸nh s¸ng Gv : H·y gi¶i thÝch t¹i sao khi chiÕu ¸nh xanh ®i qua. sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta đợc ánh Tấm lọc đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua, tấmlọc sáng màu đỏ, qua tấm lọc màu xanh ta đợc xanh cho ¸nh s¸ng xanh ®i qua. ¸nh s¸ng xanh. Tấm lọc xanh hấp thụ hết ánh sáng màu đỏ Hs:… Gv: H·y gi¶i thÝch t¹i sao khi chiÕu ¸nh s¸ng nªn ta thÊy tèi. IV.VËn dông: màu đỏ qua tấm lọc đỏ ta đợc ánh sáng đỏ, Chiếu ánh sáng màu xanh qua tấm lọc xanh C3: ánh sáng đỏ hay vàng ở các đèn sau và đèn báo rẽ của xe máy đợc tạo ra bằng cách chiếu ta đợc ánh sáng xanh. Gv: Hãy giải thích tại sao khi chiếu ánh sáng ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng. Các vỏ nhựa đóng vai trò nh tấm lọc màu. màu đỏ qua tấm lọc xanh ta không đợc ánh C4: Một bể nớc nhỏ có thành trong suốt, đựng sáng màu đỏ mà thấy tối? níc mµu, cã thÓ coi lµ tÊm läc mµu. Hs :…. H§ 3.VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái C3, C4. HĐ4. Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ. H§5 . DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo:… IV.Rót kinh nghiÖm :.

(36) ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ............. Ngµy so¹n: 04 / 04/ 2011 tiÕt 59: Bµi 53 : Sù ph©n tÝch ¸nh s¸ng tr¾ng. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức : Phát biểu đợc khẳng định trong chùm sáng trắng có nhiều chùm sáng màu kh¸c nhau. - Trình bày và phân tích đợc thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng bằng lăng kính để rút ra kÕt luËn: Trong chïm s¸ng tr¾ng cã chøa chïm s¸ng nhiÒu mµu. - Trình bày và phân tích đợc thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng bằng đĩa CD để rút ra kết luËn: Trong chïm s¸ng tr¾ng cã chøa chïm s¸ng nhiÒu mµu. 2, Kĩ năng : Phân tích đợc ánh sáng trắng bằng lăng kính và bằng đĩa CD . 3, Thái độ : Học tập tchs cực , chủ động , say mê,… II. Chuẩn bị: Lăng kính tam giác đều, màn chắn, đèn phát ra ánh sáng trắng, bộ tấm lọc xanh , đỏ, nửa đỏ nửa xanh, đĩa CD. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: : 1, ổn định lớp :…. 2, Bµi cò: 1. LÊy vÝ dô nguån ph¸t ¸nh s¸ng tr¾ng vµ nguån trùc tiÕp ph¸t ¸nh s¸ng mµu? 2. Ta cã thÓ t¹o ra ¸nh s¸ng mµu b»ng c¸ch nµo? Gi¶i thÝch t¹i sao chiÕu ¸nh s¸ng tr¾ng qua tấm lọc màu nào thì ta đợc ánh sáng của màu đó? 3,Bµi míi: HS §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§ 1 : T×m hiÓu sù . Ph©n tÝch mét chïm I. Ph©n tÝch mét chïm s¸ng tr¾ng b»ng s¸ng tr¾ng b»ng l¨ng kÝnh. l¨ng kÝnh. 1. ThÝ nghiÖm 1(H×nh 53.1a -sgk) Gv : HD hs lµm thÝ nghiÖm 1 Chiếu chùm sáng qua lăng kính ta thu đợc C¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm 1. chïm s¸ng gåm nhiÒu mµu s¾c gièng nh gi¶i H: M« t¶ mµu s¾c cña gi¶i nhiÒu mµu nãi cÇu vång. trªn? 2. ThÝ nghiÖm 2: C¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm 2. - Chắn trớc tia sáng tấm lọc đỏ ta thu đợc ánh H: Mô tả hình ảnh quan sát đợc trong thí.

(37) nghiÖm. H: Qua kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ta thÊy l¨ng kÝnh đã nhuộm các màu khác nhau cho ánh sáng tr¾ng hay l¨ng kÝnh cã t¸c dông t¸ch c¸c chïm s¸ng cho mçi chïm theo mét ph¬ng vµo m¾t? Gv : T¹i sao cã thÓ nãi thÝ nghiÖm 1 lµ thÝ nghiÖm ph©n tÝch ¸nh s¸ng tr¾ng. Gv : Qua thÝ nghiÖm em cã kÕt luËn g×? Hs :…. H§ 2: T×m hiÓu sù Ph©n tÝch chïm s¸ng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD. HS: TiÕn hµnh thÝ nghiÖm 3, Hs :…tr¶ lêi c©u hái C5,C6. Gv: Qua thÝ nghiÖm em rót ra kÕt luËn g×? Hs :... sáng đỏ, chắn trớc tia sáng tấm lọc xanh ta thu đợc ánh sáng xanh. - Chắn trớc tia sáng tấm lọc nửa đỏ, nửa xanh ta thu đợc 2 vạch ánh sáng đỏ và xanh nằm lÖch nhau. C3 : ¸nh s¸ng tr¾ng gåm ¸nh s¸ng nhiÒu mµu l¨ng kÝnh cã t¸c dông t¸ch c¸c chïm s¸ng cho mçi chïm theo mét ph¬ng vµo m¾t. C4 : Ta nãi thÝ nghiÖm 1 lµ thÝ nghiÖm ph©n tÝch ¸nh s¸ng tr¾ng b»ng l¨ng kÝnh.V× : qua thí nghiệm ta thu đợc nhiều ánh sáng màu kh¸c nhau khi cho ¸nh s¸ng tr¾ng ®i qua l¨ng kÝnh . 3. KÕt luËn: (Sgk). II.Ph©n tÝch chïm s¸ng tr¾ng b»ng sù phản xạ trên đĩa CD. 1. ThÝ nghiÖm 3.(H×nh 53.2 - sgk) C5: Ta quan s¸t thÊy mét d¶i gåm nhiÒu mµu kh¸c nhaunh cÇu vång . C6 : ánh sáng chiếu đến dĩa CD là ánh sáng tr¾ng . +, ánh sáng từ đĩa CD đến mắt có nhiều màu từ đỏ đến tím . Gv : Có những cách nào để phân tích ánh sáng +, Ta nói thí nghiệm 3 là thí nghiệm phân tích tr¾ng ? ánh sáng trắng Vì : qua thí nghiệm ta thu đợc Hs :… nhiÒu ¸nh s¸ng mµu kh¸c nhau khi cho ¸nh sáng trắng phản xạ trên mặt đĩa CD. 2. KÕt luËn.(sgk) III.KÕt luËn chung.(sgk) H§ 3: VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C7, C9. IV.VËn dông: HS : NhËn xÐt (s÷a lçi ) C7. ChiÕu chïm s¸ng tr¾ng qua tÊm läc mµu Gv : Chột lại vấn đề :… đỏ ta đợc chùm sáng đỏ. Ta có thể coi tấm lọc đỏ tách chùm sáng đỏ ra khỏi chùm sáng trắng. Nếu thay tấm lọc đỏ bằng tấm lọc xanh ta đợc chùm sáng xanh. Ta có thể coi tấm lọc xanh t¸ch chïm s¸ng xanh ra khái chïm s¸ng trắng cứ nh thế ta biết đợc chùm sáng trắng gåm nh÷ng ¸nh s¸ng nµo. C9: …. HĐ4 .Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ và mục có thể em cha biết . H§5.DÆn dß: Lµm c©u hái C8 vµ lµm c¸c bµi tËp trong SBT. - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :…. IV. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .......

(38) Ngµy so¹n 06/ 4/ 2011 tiÕt 60: Bµi 54 : Sù trén c¸c ¸nh s¸ng mµu. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức : Trả lời đợc câu hỏi thế nào là sự trộn hai hay nhiều màu ánh sáng với nhau. - Trình bày và giải thích đợc thí nghiệm trộn các ánh sáng màu. - Dựa vào sự quan sát, có thể mô tả đợc màu của ánh sáng mà ta thu đợc khi trộn hai hay nhiÒu mµu ¸nh s¸ng víi nhau. - Có thể trộn đợc ánh sáng trắng hay không, có thể trộn đợc ánh sáng đen hay không. 2, Kĩ năng : Thực hiện đợc việc trộn màu các ánh sáng khác nhau 3, Thái độ :Học tập tchs cực , chủ động , say mê,… II .ChuÈn bÞ: §Ìn trén mµu, bé tÊm läc mµu, mµn ¶nh, gi¸ quang häc. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp : … 2, Bµi cò: Ta cã thÓ ph©n tÝch ¸nh s¸ng tr¾ng b»ng c¸ch nµo, nªu kÕt qu¶ khi ph©n tÝch chïm s¸ng tr¾ng? 3, Bµi míi. HS §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV và HS Néi dung H§1: T×m hiÓu kh¸i niÖm vÒ trén mµu I.ThÕ nµo lµ trén c¸c ¸nh s¸ng mµu víi ¸nh s¸ng nhau. HS: §äc th«ng tin phÇn I. Trén c¸c ¸nh s¸ng mµu víi nhau lµ chiÕu c¸c GV: Đa sơ đố 54.1a giảng về cách trộn màu ánh sáng khác màu vào cùng một chỗ trên mµn tr¾ng hoÆc vµo m¾t H§2 : T×m hiÓu c¸ch trén hai ¸nh s¸ng II.Trén hai ¸nh s¸ng mµu víi nhau. 1. ThÝ nghiÖm. mµu víi nhau. Trộn ánh sáng màu đỏ và ánh sáng màu lục ta HS: C¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm 1. đợc ánh sáng màu vàng. Hs : Tr¶ lêi c©u hái C1. Trộn ánh sáng màu đỏ và ánh sáng màu lam ta Trộn ánh sáng màu đỏ và ánh sáng màu lục đợc ánh sáng màu hồng nhạt. ta đợc ánh sáng màu vàng. Trộn ánh sáng màu đỏ và ánh sáng màu lam Trộn ánh sáng màu lục và ánh sáng màu lam ta đợc ánh sáng màu nõn chuối. ta đợc ánh sáng màu hồng nhạt. Trén ¸nh s¸ng mµu lôc vµ ¸nh s¸ng mµu lam Kh«ng cã ¸nh s¸ng mµu ®en, chØ kh«ng cã mµu g×, thÊy tèi. ta đợc ánh sáng màu nõn chuối. Kh«ng cã ¸nh s¸ng mµu ®en, chØ kh«ng cã 2. KÕt luËn. mµu g×, thÊy tèi. - Khi trén ¸nh s¸ng hai mµu kh¸c nhau ta thu Khi trộn ánh sáng các màu ta luôn thu đợc đợc ánh sáng màu hoàn toàn khác. không có ¸nh s¸ng cña mµu kh¸c. c¸i gäi lµ ¸nh s¸ng mµu ®en. II – Trộn ba ánh sáng màu với nhau để đợc ánh sáng trắng. 1. ThÝ nghiÖm. Trộn ánh sáng ba màu: đỏ, lục, lam ta đợc ánh s¸ng tr¾ng. .. III.Trộn ba ánh sáng màu với nhau để đợc ánh sáng trắng. 1. ThÝ nghiÖm 2: Trộn ba ánh sáng màu : đỏ , lục , lam C2 : HT : Thu đợc ánh áng màu trắng . 2. KÕt luËn. Ta cã thÓ t¹o ra ¸nh s¸ng tr¾ng b»ng c¸ch trộn ánh sáng ba màu: màu đỏ, màu lục và mµu lam. Hoặc trộn ánh sáng các màu đỏ đến tím do lăng kính phân tích ra cũng đợc ánh sáng H§4 : VËn dông tr¾ng. HS: §äc c©u C3, GV: híng dÉn tr¶ lêi vµ giao vÒ nhµ lµm thÝ IV - VËn dông. C©u C3: Do hiÖn tîng lu ¶nh trªn vâng m¹c nghiÖm. Gv : Qua thÝ nghiÖm em rót ra kÕt luËn g×? Hs :… H§3 : T×m hiÓu c¸ch trén ba ¸nh s¸ng màu với nhau để đợc ánh sáng trắng. HS: C¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm 2. Hs : Tr¶ lêi c©u hái C2. Gv : Qua thÝ nghiÖm em rót ra kÕt luËn g×? Hs :...

(39) nªn cho ta c¶m gi¸c cã mµu tr¾ng HĐ5.Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ và mục có thể em cha biết H§6. DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc bµi míi tiÕp theo :… IV. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n 11 / 4 / 2011 tiÕt 61: Bµi 55: Mµu s¾c c¸c vËt díi ¸nh s¸ng tr¾ng vµ ¸nh s¸ng mµu. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức : Trả lời đợc câu hỏi: có ánh sáng màu nào vào mắt ta khi ta nhìn thấy vật màu đỏ, màu xanh, màu đen. - Kh¶ n¨ng t¸n x¹ c¸c ¸nh s¸ng mµu kh¸c nhau cña c¸c vËt cã mµu s¾c kh¸c nhau . 2, Kĩ năng : Giải thích đợc hiện tợng khi ta đặt vật dới ánh sáng trắng thì ta thấy các vật màu đỏ, màu xanh, màu đen… - Giải thích đợc hiện tợng khi ta đặt vật dới ánh sáng đỏ thì các vật đỏ mới giữ nguyên màu, còn các vật màu khác thì có màu bị thay đổi. 3,Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , say mê,… II.ChuÈn bÞ: Mét hép kÝn cã c¸c cöa sæ cã thÓ ch¾n b»ng c¸c tÊm läc mµu - Các vật có màu đỏ , trắng, đỏ, lục , đen,… III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 2. Bµi cò: Ta cã thÓ t¹o ra ¸nh s¸ng tr¾ng b»ng c¸ch nµo? nªu c¸c mµu c¬ b¶n ? M¾t ta chØ nh×n thÊy vËt khi nµo? 3. Bµi míi: HS §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV Và HS Néi dung H§1 : T×m hiÓu mµu s¾c c¸c vËt díi ¸nh s¸ng tr¾ng . HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái C1.. I. Vật màu trắng, vật màu đỏ, vật màu xanh vµ vËt mµu ®en díi ¸nh s¸ng tr¾ng. C1: ThÊy vËt mµu tr¾ng => cã ¸nh s¸ng mµu tr¾ng truyÒn vµo m¾t ta. Khi nhìn thấy thấy vật màu trắng, vật màu đỏ, +, => có ánh sáng màu đỏ truyền vào mắt ta. vật màu lục thì đã có ánh sáng màu trắng, màu +, Thấy vật màu xanh lục => có ánh sáng màu đỏ, màu lục truyền vào mắt ta. xanh lôc truyÒn vµo m¾t ta. Gv : thÊy vËt mµu ®en th× sao ? +, ThÊy vËt mµu ®en =>Kh«ng cã ¸nh s¸ng Hs :… mµu nµo truyÒn vµo m¾t ta , m¾t ta nh×n thÊy Gv : Qua c©u hái trªn em rót ra nhËn xÐt g×? vật là vì có ánh sáng từ các vật bên cạnh đến Hs :… m¾t ta ..

(40) H§2 : T×m hiÓu vÒ Kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt GV: Cho c¸c nhãm häc sinh lµm thÝ nghiÖm vµ rót ra nhËn xÐt. Hs : lµm thÝ nghiÖm :…. Hs : Rót ra nhËn xÐt :… Hs : NhËn xÐt bè sung Gv : chèt l¹i. H§3 : Rót ra kÕt luËn chung vÒ kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt. Gv: Qua c¶ hai phÇn trªn em cã kÕt luËn g× vÒ kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt? Hs :… Hs ; Nh¾c l¹i kÕt luËn :… H§4 : VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn vËn dông. Hs :tr¶ lêi c©u C4 :… Hs : NhËn xÐt (s÷a lçi ) Gv : Chèt l¹i :… Hs : Tr¶ lêi C5 : …. Hs : NhËn xÐt :…. NhËn xÐt: Díi ¸nh s¸ng tr¾ng vËt mµu nµo th× cã ¸nh sáng màu đó chiếu vào mắt ta ta gọi đó là màu cña vËt. II. Kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt. 1. ThÝ nghiÖm vµ quan s¸t. * TN : (H×nh 55.1 – sgk ) 2. NhËn xÐt: C2 : Ví dụ : Dới ánh sáng đỏ vật màu xanh lục còng cã mµu gÇn nh ®en => vËt mµu xanh lôc tán xạ rất kém ánh sáng đỏ. +, Dới ánh sáng đỏ vật màu trắng cũng có màu đỏ => vật màu trắng tán xạ tốt ánh sáng đỏ. +, Dới ánh sáng đỏ vật màu đỏ cũng có màu đỏ => vật màu đỏ tán xạ tốt ánh sáng đỏ. +, Dới ánh sáng đỏ vật màu đen vẫn có màu đen => vật màu đen không tán xạ ánh sáng đỏ. C3: +, Díi ¸nh s¸ng xanh lôc vËt mµu tr¾ng còng cã mµu xanh lôc => vËt mµu tr¾ng t¸n x¹ tèt ¸nh s¸ng xanh lôc. +,Díi ¸nh s¸ng xanh lôc vËt mµu xanh lôc còng cã mµu xanh lôc => vËt mµu xanh lôc t¸n x¹ tèt ¸nh s¸ng xanh lôc . +, Díi ¸nh s¸ng xanh lôc vËt mµu ®en vÉn cã mµu ®en => vËt mµu ®en kh«ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng xanh lôc. +, Dới ánh sángxanh lục vật màu đỏ có màu đen => vật màu đỏ tán xạ kém ánh sáng xanh lôc. III.KÕt luËn vÒ kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt. - VËt mµu nµo th× t¸n x¹ tèt ¸nh s¸ng mµu đó và tán xạ kém ánh sáng màu khác. - VËt mµu tr¾ng t¸n x¹ tèt tÊt c¶ ¸nh s¸ng c¸c mµu. - VËt mµu ®en kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸n x¹ c¸c ¸nh s¸ng mµu. IV – VËn dông: C4: Ban ngµy ta thÊy c¸c l¸ c©y cã mµu xanh v× chóng t¸n x¹ tèt ¸nh s¸ng xanh trong chïm sáng trắng của mặt trời phát ra, còn ban đêm ta thÊy chóng cã mµu ®en v× kh«ng cã ¸nh s¸ng chiếu đến chúng nên chúng không có gì để tán x¹. C5: Đặt tấm kính đỏ trên tờ giấy trắng, chiếu ¸nh s¸ng tr¾ng vµo tÊm kÝnh ta thÊy cã mµu đỏ. Giải thích: ánh sáng đỏ trong chùm sáng trắng truyền qua đợc tấm kính đỏ, rồi chiếu vµo tê giÊy tr¾ng, tê giÊy tr¾ng t¸n x¹ tèt ¸nh sáng đỏ, ánh sáng đỏ lại truyền qua tấm kính đỏ vào mắt ta. Vì thế ta thấy tờ giấy màu đỏ. +, NÕu thay tê giÊy tr¾ng b»ng tê giÊy xanh ta thÊy cã mµu ®en v× tê giÊy xanh t¸n x¹ kÐm ánh sáng đỏ.. HĐ5 . Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ và mục có thể em cha biết. H§6. DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :….

(41) IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. .... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ...... Ngµy so¹n : 13/ 04/2011 tiÕt 62: Bµi 56 : C¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức : Trả lời đợc câu hỏi tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì? - Trả lời đợc câu hỏi tác dụng sinh học của ánh sáng là gì? Tác dụng quang điện của ánh s¸ng lµ g×? 2, Kĩ năng : - Vận dụng đợc kiến thức về tác dụng nhiệt của ánh sáng trên vật màu trắng và vật màu đen để giải thích một số hiện tợng thực tế. 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , say mê,… II.Chuẩn bị: Đèn sợi đốt trên có gắn vật màu trằng và màu đen, hai nhiệt kế, pin mặt trêi, qu¹t ®iÖn dïng pin mÆt trêi. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2. Bµi cò: Nªu c¸c kÕt luËn vÒ sù t¸n x¹ ¸nh s¸ng cña c¸c vËt? 3. Bµi míi: HS §äc c©u hái th¾c m¾c phÇn më bµi. Hoạt động của GV Và HS Néi dung H§1 : T×m hiÓu vÒ T¸c dông nhiÖt cña ¸nh I.T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng. 1. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng lµ g×? s¸ng. Gv : Nªu mét sè hiÖn tîng ¸nh s¸ng chiÕu vµo N¨ng lîng cña ¸nh s¸ng bÞ biÕn thµnh nhiÖt n¨ng. c¸c vËt lµm c¸c vËt nãng lªn. 2. Nghiªn cøu t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng Hs :… trªn vËt mµu tr¾ng vµ vËt mµu ®en. Gv : KÓ mét sè c«ng viÖc sö dông t¸c dông ThÝ nghiÖm : (H×nh 56.2 – sgk ) nhiÖt cña ¸nh s¸ng vµo s¶n xuÊt ? Hs :… Nhiệt độ Lúc Gv : Trong t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng n¨ng Sau 1 Sau 2 Sau 3 LÇn lîng ¸nh s¸ng chuyÓn thµnh n¨ng lîng g×? ®Çu phót phót phót thÝ nghiÖm Hs :… Víi mÆt HS: Lµm thÝ nghiÖm SGK vµ ®iÒn kÕt qu¶ vµo tr¾ng Víi mÆt b¶ng 1. ®en Gv : Qua thÝ nghiÖm em cã kÕt luËn g× ? Hs : Nªu kÕt luËn :… * KÕt luËn : VËt cã mµu tèi hÊp thô n¨ng lîng ¸nh s¸ng m¹nh h¬n vËt cã mµu s¸ng . Hs : Nh¾c l¹i kÕt luËn :… +, VËt mµu tèi : Mµu ®en, mµu tÝm,…. +, VËt mµu s¸ng : Mµu tr¾ng , mµu hång ,… H§2 : T×m hiÓu vÒ T¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng. HS: §äc th«ng tin phÇn II. Gv : H·y nªu mét sè thÝ dô vÒ t¸c dông cña ánh sáng đối với cây cối? Hs :… Gv : H·y nªu mét sè thÝ dô vÒ t¸c dông cña ánh sáng đối với cơ thể ngời? Hs : H§3: T×m hiÓu vÒ T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng Gv : quan s¸t pin mÆt trêi chiÕu ¸nh s¸ng cho nó hoạt động làm quay quạt điện. Hs :… Gv : Muốn cho pin mặt trời hoạt động thì phải lµm nh thÕ nµo?. II.T¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng. ánh sáng có thể gây ra một số biến đổi nhất định ở các sinh vật. Đó là tác dụng sinh học cña ¸nh s¸ng. C4 : C©y cèi thêng mäc híng ra (v¬n ra ) chæ cã ¸nh s¸ng . C5: Trẻ em tắm nắng vào buổi sáng sớm để cơ thể đợc cứng cáp . III – T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng. 1. Pin mÆt trêi. 2. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng. Pin mặt trời biến đổi trực tiếp năng lợng ánh s¸ng thµnh ®iÖn n¨ng. C6: Máy tính bỏ túi, đồng hồ , đồ chơI trẻ em ,….

(42) Hs :… Gv : Khi pin mặt trời hoạt động thì nó có nóng lên không? Điều đó chứng tỏ pin mặt trời hoạt động có phải do tác dụng nhiệt của ¸nh s¸ng kh«ng? Hs :.. H§4: VËn dông HS: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái C8, C9, C10. Hs : NhËn xÐt s÷a lçi :… Gv : Chèt l¹i. C7 : Ph¶I cã ¸nh s¸ng chiÐu vµo pin. Pin hoạt động hầu nh không nóng lên. Pin hoạt động không phải nhờ vào tác dụng nhiÖt cña ¸nh s¸ng. II.VËn dông: C8: ác - si - met đã sử dụng tác dụng nhiệt của ¸nh s¸ng mÆt trêi. C9: Bố mẹ đang nói đến tác dụng sinh học của ¸nh s¸ng mÆt trêi. C10: Mùa đông trời rét nên mặc áo màu tối để hÊp thô n¨ng lîng ¸nh s¸ng mÆt trêi, cßn vÒ mùa hè nóng nên mặc áo màu sáng để hấp thụ Ýt n¨ng lîng ¸nh s¸ng mÆt trêi. HĐ5.Củng cố: Học sinh đọc phần ghi nhớ. §äc phÇn cã thÓ em cha biÕt. H§6 . DÆn dß: Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - ChuÈn bÞ tiÕt sau thùc hµnh : VÒ nhµ xem tríc néi dung bµi thùc hµnh , chuÈn bÞ tríc mÉu b¸o c¸o thùc hµnh ë sgk trang 150. IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ............. Ngµy so¹n : 18 / 04/ 2011 tiết 63: Bài 57 : thực hành : nhận biết ánh sáng đơn sắc và không đơn sắc bằng đĩa cd. I. Môc tiªu: - Trả lời đợc câu hỏi thế nào là ánh sáng đơn sắc và không đơn sắc. - Biết cách dùng đĩa CD để nhận biết ánh sáng đơn sắc và không đơn sắc. II.ChuÈn bÞ: 1. Đối với mỗi nhóm học sinh : 1 đèn phát ra ánh sáng trắng, các tấm lọc màu đỏ, lục, lam, 1 đĩa CD. Một số nguồn sáng đơn sắc nh đèn LED, đèn laze, nguồn điện. 2. Đối với cả lớp: Dụng cụ dùng để che tối. 3. §èi víi mçi häc sinh: ViÕt b¸o c¸o theo mÉu. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: : H§1. ¤n vÒ lý thuyÕt: HS: Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµo b¶n b¸o c¸o. - ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không thể phân tích các ánh sáng đó thành các màu khác nhau đợc. - ánh sáng không đơn sắc là ánh sáng tuy cũng có một màu nhất định nhng có thể phân tích các ánh sáng đó thành các màu khác nhau đợc. - Có nhiều nhiều cách phân tích ánh sáng nh: dùng lăng kính, dùng đĩa CD… Trong bài này ta phân tích ánh sáng bằng đĩa CD. Cách làm: Chiếu ánh sáng cần phân tích vào mặt ghi của đĩa CD, quan sát ánh sáng phản xạ, nghiêng đi nghiên lại để thay đổi góc tới của chùm sáng trên mặt đĩa (chú ý chỉ cho ánh sáng cần phân tích lên mặt đĩa). Nếu thấy ánh sáng phản xạ chỉ có một màu nhất định thì ánh sáng chiếu vào mặt đĩa CD là ánh sáng đơn sắc..

(43) Nếu thấy ánh sáng phản xạ có nhiều màu khác nhau thì ánh sáng chiếu vào mặt đĩa CD là ánh sáng không đơn sắc. H§2. TiÕn hµnh thùc hµnh. a. L¾p r¸p thÝ nghiÖm. Lần lợt đa các tấm lọc màu chắn trớc đèn rồi đa đĩa CD vào chùm tia sáng ló ra. Phải cầm đĩa trong tay sao cho có thể thay đổi độ nghiêng của đĩa một cách dễ dàng. Quan s¸t vµ rót ra nhËn xÐt vµ ghi vµo b¸o c¸o thÝ nghiÖm. ThÝ nghiÖm ph¶i lµm trong phßng tèi, nÕu phßng kh«ng tèi th× nªn lµm trong hép giÊy cøng to. HS : C¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn cña sgk :… Gv : Theo dâi híng dÉn : …. b. Ph©n tÝch kÕt qu¶. HS : Trả lời các câu hỏi : Trong ánh sáng phân tích đợc có những màu nào? từ đó rút ra ánh sáng chiếu lên đĩa CD là đơn sắc hay không đơn sắc. Hs : Ghi c¸c c©u tr¶ lêi vµo b¸o c¸o thùc hµnh :…. H§3. Tæng kÕt thùc hµnh: Giáo viên: cho các nhóm học sinh thu báo cáo thực hành và đồ dùng thí nghiệm. Nhận xét giờ thực hành: Về tháiđộ học tập , thực hành , kết quả thực hành ….. H§4: DÆn dß : - Thu dän thiÕt bÞ thùc hµnh tr¶ th viÖn :… - Về nhà ôn tập các kiến thức đã học trong chơng III. - ChuÈn bÞ tiÕt sau tæng kÕt ch¬ng III . IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .........

(44) Ngµy so¹n 20 /4/2011 tiÕt 64: Bµi 57: Tæng kÕt ch¬ng III: Quang häc. I. Môc tiªu: Trả lời đợc những câu hỏi phần tự kiểm tra, vận dụng đợc các kiến thức đã chiếm lĩnh đợc để giải thích đợc các câu hỏi trong phần vận dụng. II.ChuÈn bÞ: Tr¶ lêi tríc c¸c c©u hái phÇn tù kiÓm tra. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: : 1, ổn định lớp :… 2, Bµi cñ : (lång vµo bµi häc ) 3, Bµi míi : Hoạt động của GV Và HS Néi dung H§1:Häc sinh c¸c nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái I.Tù kiÓm tra: phÇn tù kiÓm tra. II. VËn dông : Gv : Gäi mét sè hs tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn C©u 18: Chän ph¬ng ¸n B. tù kiÓm tra? C©u 19 : Chän ph¬ng ¸n B. Hs : mét sè tr¶ lêi C©u 20 : Chän ph¬ng ¸n d. Hs : NhËn xÐt bæ sung : C©u 21: Gv : Chốt lại vấn đề : a. Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta đợc ánh sáng đỏ. b. VËt mµu xanh cã kh¶ n¨ng t¸n x¹ m¹nh ¸nh s¸ng xanh. H§2. Gi¸o viªn híng dÉn tr¶ lêi c¸c c©u c. Trén ¸nh s¸ng mµu vµng víi ¸nh s¸ng mµu hái phÇn vËn dông. xanh da trời ta đợc ánh sáng màu lục. d. mọi ánh sáng đều có tác dụng nhiệt. C©u 22: Cho OA = 20 cm, f = 20 cm. a. VÏ ¶nh cña AB qua thÊu kÝnh. b. §ã lµ ¶nh thËt hay ¶nh ¶o? c. ¶nh c¸ch thÊu kÝnh bao nhiªu cm? B Gi¶i: B’ I F’ a. Dùng ¶nh nh h×nh vÏ.  b. ¶nh A’B’ lµ ¶nh ¶o. A F A’ O c. V× ®iÓm A trïng víi ®iÓm F nªn BO vµ AI là hai đờng chéo của hình chữ nhật BAOI. Điểm B’ là giao điểm của hai đờng chéo. A’B’ là đờng trung bình của tam giác ABO. Ta cã OA’ = 1 OA=10 cm . 2 VËy ¶nh c¸ch thÊu kÝnh 10 cm . C©u 23: B.  O A F Cho f = 8 cm. AB = 40 cm. OA = 1,2m = 120cm. a. Dùng ¶nh cña vËt AB. b. TÝnh A’B’. Gi¶i: a. Dùng ¶nh nh h×nh vÏ.. Phim ¶nh. I.  F’. A’ B’.

(45) b. Tam giác ABO đồng dạng với tam giác A’B’O nên AB =OA. A ' B ' OA '. OA ' =OA. hay. A' B' . AB. V× AB = OI nªn :. A ' B ' A ' B ' F ' A ' OA ' − OF OA ' = = = = −1 . (1) AB OI OF OF OF OA ' A 'B' =1+ hay OA ' =OF (1+ A ' B ' ) (2). OF AB AB A' B ' A' B ' OA A ' B ' A ' B' OA OF (1  ). . =1+ . AB AB AB Tõ 1 vµ 2 ta cã: Hay : OF AB 8 8 120 A ' B ' A' B' A ' B '  AB  .40 2,86cm. 112 112 Thay sè ta cã: 8 . AB =1+ AB . Hay: ¶nh cao. 2,86cm. C©u 24: AB = 2m = 200cm. OA = 5m =500cm. OA’ = 2cm. TÝnh A’B’. Gi¶i: Ta cã : OA = AB .. I B A. OA ' A ' B ' OA ' 2 A ' B '=AB =200 . =0,8 cm . OA 500.  F. O.  F’. A’. B’ Hay: VËy: ¶nh cao 0,8cm. C©u 25: a. Nhìn ngọn đèn dây tóc qua tấm lọc đỏ ta thấy ánh sáng đỏ. b. Nhìn ngọn đèn dây tóc qua tấm lọc màu lam ta thấy ánh sáng màu lam. c. Chập hai kính lọc màu đỏ và lam rồi nhìn ngọn đèn dây tóc nóng sáng ta thấy màu đỏ sẫm. đó không phải là trộn ánh sáng đỏ với ánh sáng lam mà là thu đợc phần còn lại của chùm sáng trắng sau khi đã cản lại tất cả những ánh sáng mà mỗi tấm lọc có thể cản đợc. C©u 26: HiÖn tîng nµy cho thÊy t¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng mÆt trêi. Kh«ng cã ¸nh sáng để duy trì sự sống cho cây cảnh đó. HĐ3.Dặn dò : Xem lại các bài tập đã làm ở lớp §äc tríc bµi " N¨ng lîng vµ sù chuyÓn hãa n¨ng lîng " IV.Rót kinh nghiÖm : ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …… Ngµy so¹n 25/ 04/2011 Ch¬ng IV: Sù b¶o toµn vµ chuyÓn hãa n¨ng lîng TiÕt 65 Bµi 59 : N¨ng lîng vµ sù chuyÓn hãa n¨ng lîng I. Môc tiªu : 1, Kiến thức : nhận biết đợc cơ năng và nhiệt năng dựa trên những dấu hiệu quan sát trực tiếp đợc . - nhận biết đợc quang năng, hóa năng, điện năng, nhờ chúng đã chuyển hóa thành cơ năng hay nhiÖt n¨ng . - Nhận biết đợc khả năng chuyển hóa qua lại giữa các dạng năng lợng , mọi sự biết đổi trong tự nhiên đều kèm theo sự biến đổi năng lơng từ dạng này sang dạng khác . 2, Kĩ năng : Phân tích các hiện tợng quan sát để tìm ra sự chuyển hoá năng lợng từ dạng nµy sang d¹ng kh¸c , tõ vËt nµy sang vËt kh¸c . 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , tự giác, say mê,…. II. chuÈn bÞ B¶ng phô h×nh 59.1- sgk :…. III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2, Bài củ : Hãy kể tên các dạng năng lợng mà em đã biết ? 3, Bµi míi : Hoạt động của GV và HS Néi dung.

(46) H§1: T×m hiÓu vÒ vËt cã c¬ n¨ng HS nhiên cứu để trả lời c1 và c2 - 1 vµi HS tr¶ lêi ? Dựa vào dấu hiệu nào để nhận biết vật có cơ n¨ng, cã nhiÖt n¨ng ? ? Nªu VD vÒ tr¬ng hîp vËt cã c¬ n¨ng, cã nhÖt n¨ng ? Hs : ….. Gv : Cho hs nªu kÕt luËn thø 1 Hs :….. I. N¨ng lîng C1: Tảng đá đợc nâng lên khỏi mặt đất . ChiÕc thuyÒn ch¹y trªn mÆt níc . C2: Lµm cho vËt nãng lªn . KÕt luËn 1: VËt cã c¬ n¨ng khi nã cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng , cã nhiÖt n¨ng khi nã cã thÓ lµm nãng c¸c vËt kh¸c .. II. C¸c d¹ng n¨ng lîng vµ sù chuyÓn hãa gi÷a chóng C3: ThiÕt bÞ A : (1) c¬ n¨ng => ®iÖn n¨ng (2) ®iÖn n¨ng => quang n¨ng. ThiÕt bÞ B : (1) §iÖn n¨ng => c¬ n¨ng (2)c¬ n¨ng => c¬ n¨ng ThiÕt bÞ C : (1)NhiÖt n¨ng => C¬ n¨ng… (2)c¬ n¨ng => c¬ n¨ng ThiÕt bÞ D : (1) Ho¸ n¨ng => §iÖn n¨ng Gv : Khi nào ta có thể nhận biét đợc có sự (2)®iÖn n¨ng => quang n¨ng biến đổi năng lợng ? ThiÕt bÞ E : (1) Quang n¨ng => NhiÖt n¨ng Hs :… (2) NhiÖt n¨ng=> NhiÖt n¨ng Gv : H·y nªu VD chøng tá mçi qu¸ tr×nh biÕn C4 : đổi trong tự nhiên đều kèm theo 1 sự biến đổi D¹ng n¨ng lîng D¹ng n¨ng lîng cuèi n¨ng lîng tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c ? ban ®Çu cïng mµ ta nhËn biÕt Hs :…. đợc Ho¸ N¨ng Quang n¨ng HS hoạt động nhóm thực hiện c4 Quang n¨ng NhiÖt n¨ng Hs : §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy §iÖn n¨ng C¬ n¨ng Hs : C¸c nhãm nhËn xÐt . Gv : Cho hs nªu kÕt luËn thø 2 Hs :… *Kết luận 2 : Ta có thể nhận biết đợc hóa n¨ng , quang n¨ng , ®iÖn n¨ng khi chóng biÕn H§3 : VËn dông đổi thành cơ năng hay nhiệt năng . - Mọi quá trình biến đổi trong tự nhiên đều HS thùc hiÖn c5 kèm theo sự biến đổi năng lợng từ dạng này + Gîi ý : sang d¹ng kh¸c . ? §iÒu g× chøng tá níc nhËn thªm nhiÖt III. VËn dông : n¨ng ? C5 : Nhiệt năng mà nớc nhận thêm đợc làm ? Dựa vào đâu ta biết đợc nhiệt độ mà nớc cho níc nãng lªn : nhận thêm đợc là do điện năng chuyển hóa Q = mc (t 02 - t01)= 2.4200.(80 - 20 ) = thµnh ? =504000(J) H§4 :Còng cè : ? Dấu hiệu nhận biết đợc cơ năng và nhiệt năng là gì ? ? Cã nh÷ng d¹ng n¨ng lîng nµo ph¶i chuyÓn hãa thµnh c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng míi nhËn biết đợc ? H§5:Híng ®Én häc ë nhµ : - Häc thuéc kiÕn thøc bµi - Làm BT : 59.1đến 59.4SBT - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ...... H§2 : C¸c d¹ng n¨ng lîng vµ sù chuyÓn ho¸ n¨ng lîng. GV : Giíi thiÖu c¸c thiÕt bÞ trªn h×nh 59.1 – sgk :…. HS: quan s¸t HS : Lần lợt 5 HS trả lời sự biến đổi năng lợng ở 5 thiết bị của câu hỏi C3 . HS : líp nhËn xÐt: …...

(47) Ngµy so¹n: 27/ 04 /2011 TiÕt 66 : Bµi 60: §Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lîng I. môc tiªu: 1, Kiến thức : Qua thí nghiệm, nhận biết đợc trong các thiết bị làm biết đổi năng lợng . Phần năng lợng thu vào đợc cuối cùng bao giờ cũng nhỏ hơn phần năng lợng cung cấp cho thiÕt bÞ lóc ban ®Çu, n¨ng lîng kh«ng tù sinh ra . - Phát hiện đợc sự xuất hiện 1 dạng năng lợng nào đó bị giảm đi , thừa nhận phần năng lợng mới xuất hiện . - Phát biểu định luật bảo toàn năng lợng . 2, Kĩ năng : vận dụng đợc định luật giải thích hoặc dự đoán sự biến đổi của một số hiện tợng . 3, Thái độ : Học tập tích cực , chủ động , tự giác, say mê,…. II.chuÈn bÞ : - Thiết bị biến đổi thế năng thành động năng và ngợc lại . III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp :… 2, Bµi cò : ? Dựa vào dấu hiệu nào mà ta nhận biết đợc cơ năng và nhiệt năng ? ? Cã nh÷ng d¹ng n¨ng lîng nµo ph¶I chuyÓn h¸o thµnh c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng míi nhËn biết đợc ? 3, Bµi míi : Hoạt động của GV và HS Néi dung HĐ1: Tìm hiểu Biến đổi thế năng I. Sù chuyÓn hãa n¨ng lîng trong c¸c thành động năng và ngợc lại . Hao hụt hiện tợng cơ, nhiệt, điện c¬ n¨ng. 1, Biến đổi thế năng thành động năng và ngợc HS: hoạt động nhóm thực hiện thí l¹i . Hao hôt c¬ n¨ng. nghiÖm . a ) ThÝ nghiÖm : (H×nh 60.1 – sgk ) Gv : Trong quá trình CĐ của viên bi năng C1:+, Khi viên bi c/ đ từ A đến C : Thế năng => lợng đã biến đổi từ dạng nào sang dạng động năng . nµo ? +, Khi viên bi c/ đ từ C đến B: động năng => Thế HS: tr¶ lêi c1, c2, c3 n¨ng - HS đọc và tìm hiểu thông báo SGK C2 : ThÕ n¨ng cña viªn bi t¹i B nhá h¬n ë A. C3: Không thể làm cho viên bi có nhiều năng lGv: Thông qua đó ta rút ra đợc kết luận îng h¬n thÕ n¨ng mµ ta cung cÊp ban ®Çu. g× ? Ngoµi c¬ n¨ng th× nhiÖt n¨ng xuÊt hiÖn . Hs :… b ) KÕt luËn 1: Trong c¸c hiÖn tîng tù nhiªn, thêng cã sù biÕn ? §iÒu g× chøng tá n¨ng lîng kh«ng tù đổi giữa thế năng và động năng, cơ năng luôn sinh ra đợc mà do 1 dạng năng lợng khác giảm . biến đổi thành ? Phần cơ năng hao hụt đi đã chuyển hóa thành Hs :… nhiÖt n¨ng . HĐ2: Tìm hiểuBiến đổi cơ năng thành 2, Biến đổi cơ năng thành nhiệt năng và ngợc nhiÖt n¨ng vµ ngîc l¹i . Hao hôt c¬ l¹i . Hao hôt c¬ n¨ng n¨ng a ) ThÝ nghiÖm : (H×nh 60.2 – sgk ) - HS t×m hiÓu thÝ nghiÖm SGK C4: Khi qu¶ nÆng c/® tõ A xuèng A’: C¬ n¨ng ? Dông cô thÝ nghiÖm ? => ®iÖn n¨ng .(M¸y ph¸t ®iÖn) => §éng c¬ ®iÖn : Gv : Mục đích thí nghiệm ? §iÖn n¨ng => c¬ n¨ng . Gv : HD HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm : Kéo quả nặng lên từ B đến B’. A : ë vÞ trÝ cao nhÊt C5 : ThÕ n¨ng ban ®Çu cung cÊp cho qu¶ nÆng ë B : ë vÞ trÝ thÊp nhÊt ( ch¹m mÆt bµn ) A lớn hơn thế năng mà quả nặng B thu đợc .Vì có §¸nh dÊu vÞ trÝ cña A vµ B . một phần thế năng đã chuyển hoá thành năng lHS: qua sát, thảo luận trả lời c4 , c5 îng kh¸c . Hs : §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi . b ) KÕt luËn 2: Gv : Trong TN này ngoài điện năng và cơ +, Trong động cơ điện, phần lớn điện năng n¨ng cßn xuÊt hiÖn thªm d¹ng n¨ng lîng chuyÓn hãa thµnh c¬ n¨ng ..

(48) nµo n÷a? Hs :… Gv : N¨ng lîng míi xuÊt hiÖn nµy do ®©u mµ cã ?. +,Trong m¸y ph¸t ®iÖn, phÇn lín c¬ n¨ng chuyÓn hãa thµnh ®iÖn n¨ng . +,Phần năng lợng có ích thu đợc cuối cùng bao giê còng nhá h¬n phÇn n¨ng lîng ban ®Çu cung cÊp cho m¸y . +, Phần năng lợng hao hụt đi đã biến thành năng H§3 :§Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lîng ? Những kết luận vừa thu đợc khi khỏa sát lợng khác . sự biến đổi cơ năng , điện năng liệu có III. Định luật bảo toàn năng lợng đúng cho sự biến dổi các dạng năng lợng - Năng lợng không tự sinh ra hoặc không tự mÊt ®i mµ chØ chuyÓn hãa tõ d¹ng nµy sang kh¸c kh«ng ? d¹ng kh¸c , hoÆc truyÒn tõ vËt nµy sang vËt Hs :… kh¸c . Gv : Cho hs phát biểu định luật bảo IV.VËn dông toµn n¨ng lîng :… C6: Vì trái với định luật bảo toàn năng lHs :… ợng.Động cơ hoạt động đợc là có cơ năng . Cơ H§4 : VËn dông n¨ng kh«ng tù sinh ra .Muèn cã c¬ n¨ng nµy b¾t - HS th¶o luËn tr¶ lêi c6 , c7 buéc ph¶i cung cÊp cho m¸y mét n¨ng lîng ban - LÇn lît hai häc sinh tr¶ lêi . ®Çu. HS díi líp nhËn xÐt . C7 : Nhiệt lợng do củi đốt cung cáp một phần ? ý định chế tạo động cơ vĩnh cửu trái với vào nồi làm nớc nóng lên , phần còn lại truyền ra định luật bảo toàn năng lợng không ? môI trờng xung quanh theo định luật bảo toàn n¨ng lîng . BÕp c¶i tiÕn cã v¸ch c¸ch nhiÖt , gi÷ cho nhiÖt năng ít bị thoát ra ngoài , tận dụng đợc nhiệt năng để đun hai nồi nớc. H§5 : Còng cè : ? Trong quá trình biến đổi qua lại giữa thế năng và động năng , giữa cơ năng và động năng , ta thờng thấy cơ năng bị hao hụt . Điều đó có trái với định luật bảo toàn năng lợng kh«ng ? T¹i sao ? H§5 .Hãng d·n häc ë nhµ: - Học thuộc định luật bảo toàn năng lợng - Làm các bài tập 60.1đến 60.4 SBT IV.Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n : 02 /05/ 2011 TiÕt 67 Bµi 61: s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng - NhiÖt §iÖn vµ thñy ®iÖn I. Môc tiªu : Học sinh đạt đợc : 1, Kiến thức : Nêu đợc vai trò của điện năng trong đời sống và trong sản xuất . Ưu điểm cña viÖc sö dông ®iÖn n¨ng so víi c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c . +, Chỉ ra đợc quá trình biến đổi năng lợng trong nhà máy thủy điện và nhiệt điện . 2,KÜ n¨ng : Ph©n biÖt c¸c c¸ch s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng : Thuû ®iÖn vµ nhiÖt ®iÖn . 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II.ChuÈn bÞ : 1 ) GV :Tranh vẽ sơ đồ nhà máy thủy điện, nhiệt điện . 2 ) HS : III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1, ổn định lớp : 2, Bµi cò : Phát biểu định luật bảo toàn năng lợng ? Trong thí nghiệm đun nóng nớc bằng điện , điện năng đã biến thành nhiệt năng .Sau khi ngừng đun, nớc nguội đi nh khi cha đun . Điều đó có phải nhiệt năng đã tự mất đi , trái với định luật này không ? Tại sao ? 3, Bµi míi : Hoạt động của GV và HS Néi dung H§1: T×m hiÓu Vai trß cña ®iÖn n¨ng I . Vai trò của điện năng trong đời trong đời sông và trong sản xuất s«ng vµ trong s¶n xuÊt HS thùc hiÖn c1 , c2 vµ c3 . c1 : Tác dụng của dòng điện trong đời sống : Thắp đèn , nấu cơm , quạt điện , chạy máy c- Từng HS trả lời c1, c2, c3 a ..... - HS díi líp nhËn xÐt c2 : Qu¹t : §iÖn  c¬.

(49) ? §iªn n¨ng cã s¼n trong tù nhiªn kh«ng ? Ta ph¶i lµm g× míi cã ®iÖn n¨ng ? ? Trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn ®iÖn n¨ng cã g× thuËn tiÖn ? ? Sö dông ®iªn n¨ng cã g× thuËn lîi h¬n so víi sö dông c¸c lo¹i n¨ng lîng kh¸c? H§2 : T×m hiÓu vÒ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Treo tranh h×nh 61. 1 - HS hoạt động nhóm : T×m hiÓu c¸c bé phËn chÝnh cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn. ? Chỉ ra quá trình biến đổi năng lợng của c¸c bé phËn? - đại diện nhóm trình bày - Líp nhËn xÐt? ? Quá trình biến đổi năng lợng ở nhà máy nhiÖt ®iÖn nh thÕ nµo? HS : đại diện nhóm trình bày HS : Líp nhËn xÐt? H§ 3 : T×m hiÓu vÒ nhµ m¸y thuû ®iÖn Gv : Nªu cÊu t¹o cña nhµ m¸y thñy ®iÖn ? Hs :… Gv : Quá trình biến đổi năng lợng ở nhà máy thñy ®iÖn nh thÕ nµo? ? Làm thế nào để có điện năng? HS hoạt động nhóm : . Chỉ ra quá trình biến đổi năng lợng của các bộ phËn : Hs :… H§4: Còng cè - VËn dông ? trọng lợng của nớc đợc tính NTN ? A =? + 1 HS Tr×nh bµy + Líp nhËn xÐt. BÕp ®iÖn : ®iÖn n¨ng  nhiÖt n¨ng §Ìn èng : §iÖn n¨ng  Quang n¨ng N¹p ¸cquy : §iÖn n¨ng  Hãa n¨ng c3 : Dùng dây dẫn : Có thể đa điện đến nơi sö dông mµ kh«ng cÇn xe , kho dù tr÷ . II - NhiÖt ®iÖn a ) CÊu t¹o : + Lò đốt than : Hóa năng nhiệt năng + Nåi h¬i : NhiÖt n¨ng  C¬ n¨ng + Tuabin : C¬ n¨ng  §éng n¨ng + M¸y ph¸t : c¬ n¨ng  §iÖn n¨ng b ) KÕt luËn : Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn : nhiÖt năng biến đổi thành cơ năng , rồi thành ®iÖn n¨ng .. III .Thñy ®iÖn a ) CÊu t¹o: + èng dÉn níc : thÕ n¨ng  §éng n¨ng + Tuabin : §éng n¨ng  §éng n¨ng + M¸y ph¸t : c¬ n¨ng  §iÖn n¨ng b ) KÕt luËn : Nhµ m¸y thñy ®iÖn : thÕ năng của nớc trong hồ chứa biến đổi thành c¬ n¨ng , råi thµnh ®iÖn n¨ng . IV- VËn dông : C7 : C«ng mµ líp níc réng 1 km dµy 1m ,cã độ cao 200m có thể sinh ra khi chảy vào tuabin lµ : A = p.h = v.d.h A = ( 100000.1) .10000.200= 2.1012 J C«ng nµy b»ng thÕ n¨ng cña líp níc ch¶y vµo tuabin sÏ chuyÓn hãa thµnh ®iÖn n¨ng.. H§5 . Híng dÉn häc ë nhµ - Häc thuéc phÇn ghi nhí Lµm c¸c bµi tËp : 61.1 61.3 SBT . - ChuÈn bÞ tiÕt sau häc tiÕp bµi míi tiÕp theo :… IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .......

(50)

(51) Ngµy so¹n : 04 / 05/2011 TiÕt 68 Bµi 62: ®iÖn giã - §iÖn mÆt trêi - ®iÖn h¹t nh©n . I.Môc tiªu : 1, Kiến thức : Nêu đợc bộ phận chính của nhà máy phát điện gió, pin mặt trời, nhà máy ®iÖn nguyªn tö . +, Chỉ ra đợc quá trình biến đổi năng lợng trong các bộ phận chính của các nhà máy . +, Nêu đợc u điểm, nhợc điểm của việc sản xuất và s dụng điện gió , điện mặt trời , điện h¹t nh©n . 2, KÜ n¨ng : Ph©n biÖt c¸c c¸ch s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng : ®iÖn giã , ®iÖn mÆt trêi vµ ®iÖn h¹t nh©n. 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II. ChuÈn bÞ 1 ) GV :tranh vÏ : 1 m¸y ph¸t ®iÖn giã , nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö ,1 pin mÆt trêi , III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1,ổn định lớp : 2, Bài cũ : Làm thế nào để có đợc điện năng ? 3,Bµi míi : Hoạt động của GV và HS Néi dung H§1: T×m hiÒu M¸y ph¸t ®iÖn giã I. M¸y ph¸t ®iÖn giã . HS lµm cho m¸y ph¸t ®iªn giã ho¹t * CÊu t¹o : ( H×nh 62 . 1 – sgk ) động C1: - Giã thæi truyÒn cho c¸nh qu¹t c¬ n¨ng ? trong thiết bị này , năng lợng nào đã - C¸nh qu¹t quay r«to quay . chuyÓn thµnh ®iªn n¨ng ? - R«to vµ stato biÕn c¬ n¨ng thµnh ®iÖn n¨ng . - HS quan s¸t m¸y ph¸t ®iªn giã vµ *¦u ®iÓm : Gän nhÑ , dÔ cung cÊp ®iÖn cho h×nh vÏ trong SGK vùng cao, hải đảo ? ChØ ra c¸c bé phËn chÝnh cña sù biÕn * Nhợc điểm : Không sản xuất đợc nguồn đổi năng lợng qua các bộ phân đó ®iÖn lín . NTN ? ? ¦u ®iÓm , nhîc ®iÓm cña m¸y ph¸t ®iªn giã lµ g×? H§2: T×m hiÒu Pin mÆt trêi - HS đọc thông tin trong SGK . II..Pin mÆt trêi ? nhËn biÕt h×nh d¹ng vµ nguyªn t¾c H×nh 62.2 – sgk : hoạt động của pin mặt trời ? Quang n¨ng biÕn trùc tiÕp thµnh ®iÖn n¨ng ? ViÖc s¶n xuÊt ®iÖn mÆt trêi cã g× *¦u ®iÓm : N¨ng lîng cã s¼n , gän nhÑ thuËn lîi vµ khã kh¨n ? *Nhợc điểm : Không sản xuất đợc nguồn - HS quan s¸t ®iÖn lín . ? ChØ ra 2 bé ph©n chÝnh nµo gièng C2 : C«ng suÊt sö dông tæng céng. nhau vµ kh¸c nhau ? 200.100 + 10.75 = 2750 w. - GV : th«ng b¸o ¦u , nhîc ®iÓm C«ng suÊt cña ¸nh s¸ng mÆt trêi cung cÊp cho pin 2750.10 = 27500 w. H§3: T×m hiÒu Nhµ m¸y ®iÖn h¹t nh©n . Gv : Hd hs t×m hiÓu cÊu t¹o cña nhµ m¸y DiÖn tÝch tÊm pin lµ: 27500 ®iÖn h¹t nh©n :… Hs : Theo dâi :… 1400 = 19.6 m2. Gv : nêu hoạt động của nhà máy điện hạt nh©n : Hs : Theo dâi ghi chÐp :…. III. Nhµ m¸y ®iÖn h¹t nh©n . + 1 HS Tr×nh bµy - BiÕn n¨ng lîng h¹t nh©n thµnh n¨ng lîng + Líp nhËn xÐt ®iÖn . HĐ4:.Sử dụng và tiết kiệm điện năng . Ưu điểm : Sản xuất đợc nguồn điện có công HS hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi C3 xuất lớn , ít tốn nguôn liệu . Hs :…. Nhîc ®iÓm : Nguy hiÓm HS: tự đọc bảng 1 trong SGK và trả lời IV.Sử dụng và tiết kiệm điện năng . C4 C3: Nåi c¬m ®iÖn : §iÖn n¨ng => NhiÖt n¨ng . Hs :…. Qu¹t ®iÖn : §iÖn n¨ng => C¬ n¨ng Bút thử điện , đèn LED: Điện năng=> Quang n¨ng . - H¹n chÕ sö dông ®iÖn trong giê cao ®iÓm - Tăng cờng sử dụng điện trong đêm khuya - Sử dụng bóng đèn huỳnh quang thay cho.

(52) bóng đèn sợi đốt. C4: Hiệu suất lớn hơn (đỡ hao phí) H§5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc thuéc phÇn ghi nhí - Lµm c¸c bµi tËp : 62.1 62.3 SBT - ChuÈn bÞ tiÕt sau «n tËp :…. IV.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n :11/5/2011 TiÕt 69 Bµi d¹y : «n tËp. I.Môc tiªu: 1, Kiến thức :Chuẩn bị tốt kiến thức tinh thần để làm bài kiểm tra học kỳ . - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc nh»m gióp HS cñng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc. - Vận dụng làm các bài tập từ đơn giản đến phức tạp 2, Kĩ năng : Rèn luyện tính độc lập, sáng tạo. 3, Thái độ : Học tập tích cực , tự giác , say mê,… II.ChuÈn bÞ: Gv : HÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp ch¬ng tr×nh häc k× II: HS : «n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc III.tiÕn tr×nh d¹y häc: 1.ổn định lớp :… 2, Bµi cñ : (lång vµo bµi häc ) 3, Bµi míi : Hoạt động của GV và HS Néi dung. H§1: «n tËp lÝ thuyÕt . Gv : Nªu c¸c c©u hái yªu cÇu hs chuÈn bÞ tr¶ lêi vµo giÊy nh¸p : Hs : Suy nghÜ tr¶ lêi :… Gv : Thu giÊy nh¸p mét sè häc sinh Hs: Mét sè n¹p bµi Gv : Cho một số hs đọc kết quả :… Hs : NhËn xÐt , s÷a lçi :…. HS gi¶i bµi.. I. Lý thuyÕt. 1. ViÕt c«ng thøc tÝnh U,I cña ®o¹n m¹ch m¾c nèi tiÕp vµ m¾c song song? 2. Phát biểu định luật Jun – Len xơ. 3. Ph¸t biÓu c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt. 4. Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i? 5. Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay tr¸i. 6. Nêu đặc điểm TKHT. 7. Nêu đặc điểm TKPK. 8. Nªu tÝnh chÊt ¶nh qua TKPK, TKHT. 9. M¾t cËn lµ g×: TËt m¾t l·o lµ g×? 10. Thế nào là ánh sáng đơn sắc, ánh sáng không đơn sắc. II: Bµi tËp..

(53) - GV gäi HS lªn b¶ng lµm, chÊm, cho ®iÓm H§ 2: Bµi tËp.GV: treo b¶ng phô chÐp bµi tËp1:… Hs : Ghi bµi , th¶o luËn nhãm , tr¶ lêi :.. Hs : đại diện trình bày lời giải :… Hs : NhËn xÐt :… Gv : Chèt l¹i :…. BT1: 3 ®iÖn trë R1 = 10  ; R2 = R3 = 20  đợc mắc song song vời nhau vào u = 12V. a. TÝnh Rtd. b. TÝnh I qua m¹ch chÝnh vµ m¹ch rÏ.. Gi¶i:. a. Rtd =. R1 R2 R3 R1 R2  R2 R3  R1 R3. U Rtd. = 5 .. 12 5. b. I = = = 2.4A. I1 = 1.2A. I2 = I3 = 0.6A. GV: treo b¶ng phô chÐp bµi tËp2:… Hs : Ghi bµi , th¶o luËn nhãm , tr¶ lêi :.. Hs : đại diện trình bày lời giải :… Hs : NhËn xÐt :… Gv : Chèt l¹i :…. BT2: Mét ngêi giµ ®eo s¸t m¾t mét TKHT cã f = 50cm th× míi nh×n râ c¸c vËt c¸ch m¾t 25cm. Khi kh«ng ®eo kÝnh th× nh×n râ c¸c vËt c¸ch m¾t bao nhiªu? Gi¶i:. AB FA 25 1 AB 1      OI FO 50 2 A' B ' 2 AB OA 1    OA ' 2.OA 2.25 50cm F A ' B ' OA ' 2. OCc = OA’ = OF = 50cm. Vậy không đeo kính ngời đó nhìn không rõ c¸c vËt c¸ch m¾t 50cm. H§3.DÆn dß: Xem lại các bài tập đã làm ở lớp Ôn tập kỹ để chuẩn bị cho kiểm tra học kỳ Iv.Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ............

(54) TiÕt 70 Ma trËn. KiÓm tra häc kú II NhËn biÕt TN TL. TruyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa M¸y biÕn thÕ. Th«ng hiÓu TN TL 1 1,5®. 1 1®. ThÊu kÝnh ph©n k× ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n k×. 2 2® 1 3®. Ngµy so¹n :13/5/20. VËn dông Tæng TN TL 1 2 2,5® 4® 1 1® 2 2® 1 3®. 3 3 1 7 Tæng 3® 4,5® 2,5® 10® Bµi 1 ( 2,5 §iÓm) : ở một đầu đờng dây tải điện đặt một máy biến thế với các cuộn dây có số vòng dây là 500 vòng và 11000vòng .Hiệu điện thế đặt vào cuộn sơ cấp của máy tăng thế là 1000V, c«ng suÊt t¶i ®i lµ 110000W . a) TÝnh hiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu cuén thø cÊp cña m¸y t¨ng thÕ . b) Tính công suất hao phí trên đờng dây truyền tải . Bµi 2 ( 2,5 §iÓm) Tại sao khi truyền tải điện năng đi xa ngời ta lại cần dùng đờng dây cao thế ? Bµi 3 ( 5 §iÓm) : Một vật sáng AB có dạng một mũi tên đợc đặt vuông góc với trục chính của một thấu kÝnh ph©n k×, c¸ch thÊu kÝnh 20cm, thÊu kÝnh cã f = 20cm . a) VÏ ¶nh cña AB . b) ảnh đó là ảnh gì ? c) ¶nh c¸ch thÊu kÝnh bao nhiªu ? Rót kinh nghiÖm giê d¹y:.......................................................................................................... ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .......

(55)

Giao an Vat li 9 hoc ki 2 chuan KTKN

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về