(Sáng kiến kinh nghiệm) một số biện pháp ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn toán lớp 5

MỤC LỤC
Nội dung

Trang

1. MỞ ĐẦU

1

1. 1. Lý do chọn đề tài

2

1. 2. Mục đích nghiên cứu

2

1. 3. Đối tượng nghiên cứu

2

1. 4. Phương pháp nghiên cứu

2

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

3

2. 1. Cơ sở lí luận của sáng kinh nghiệm

3

2. 2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

3

a) Về thuận lợi

3

b) Về khó khăn

4

c) Thực trạng và yêu cầu cần thiết khi thiết kế giáo án điện tử

4

2. 3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

7

2. 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

16

3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

17

3. 1. Kết luận

17

3. 2. Kiến nghị

17

1. MỞ ĐẦU
0


1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Đối với ngành giáo dục đào tạo Cơng nghệ thơng tin có tác dụng mạnh mẽ,
làm thay đổi nội dung và phương pháp dạy học. Mặt khác ngành giáo dục và đào
tạo đóng vai trị quan trọng trong việc cung cấp nguồn nhân lực cho Công nghệ
thông tin. Hơn nữa, Công nghệ thông tin là phương tiện để giúp chúng ta hịa
nhập tồn thế giới trong mọi lĩnh vực. Vì vậy việc ứng dụng Cơng nghệ thông
tin vào trường học là việc làm cần thiết và đúng đắn. Trong công tác giảng dạy,
Công nghệ thông tin có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi phương pháp dạy và
học. Nhờ đó mà giúp học sinh hứng thú học tập hơn, kết quả là học sinh tiếp thu
bài tốt hơn.
Ứng dụng Công nghệ thông tin vào tất cả các mơn học, đặc biệt là các mơn
có sử dụng nhiều tranh ảnh, tư liệu phục vụ bài giảng giúp học sinh hiểu và nắm
vững kiến thức. Chính vì thế trong những năm gần đây, tôi đã ứng dụng Công
nghệ thông tin vào tất cả các môn học. Trong các môn học, tôi thấy môn nào
cũng cần thiết song tơi chọn mơn Tốn lớp 5. Bởi vì mơn Tốn lớp 5 là mơn có
nhiều kiến thức, hình ảnh trừu tượng cần minh họa để giúp học sinh dễ tiếp thu
kiến thức hơn so với một số môn khác. Đối với bộ mơn Tốn, ngồi việc sử
dụng phần mềm Power Point, VioLET vào việc Tìm hiểu kiến thức, luyện tập

dưới dạng trị chơi, tơi cịn sử dụng các phần mềm trình chiếu mã nguồn mở:
OpenOffice.org Impress, Lecture MAKER tạo khơng khí học tập thoải mái cho
học sinh mà đạt hiệu quả cao. Qua quá trình soạn giáo án và giảng dạy tôi đã
đúc kết ra một số kinh nghiệm và quyết định chọn đề tài "Một số biện pháp ứng
dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học bài “Thể tích của một hình” mơn
Tốn lớp 5".
1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Để thực hiện tốt nhiệm vụ năm học đề ra, cần có sự hoạt động nỗ lực của
tất cả các tổ chức, đoàn thể, các cá nhân trong nhà trường. Một trong số đó là
giáo viên. Mục đích của đề tài này là: Tìm hiểu về ứng dụng Cơng nghệ thơng
tin vào mơn Tốn lớp 5, tìm hiểu thực trạng khi đưa Công nghệ thông tin vào

1


giảng dạy mơn Tốn lớp 5 và đổi mới phương pháp dạy học khi đưa ứng dụng
Công nghệ thông tin vào giảng dạy mơn Tốn lớp 5 góp phần nâng cao hiệu quả
dạy học.
1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Với đề tài " Một số biện pháp ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy
học bài “Thể tích của một hình” mơn Tốn lớp 5". Tơi tập trung nghiên cứu
học sinh lớp 5B trường Tiểu học là lớp tôi chủ nhiệm trong năm học này.
- Phạm vi nghiên cứu lớp 5B Trường Tiểu học
Năm học 2017 - 2018.
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Trong q trình nghiên cứu tơi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp thực hành

- Phương pháp quan sát
- Theo dõi và kiểm tra đánh giá việc tiếp thu bài của học sinh, đối chiếu với
các tiết học không sử dụng công nghệ thông tin.

2


2. NỘI DUNG
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN :
Do đặc thù của mơn học, do q trình nhận thức của học sinh cần phải gắn
với những hình ảnh, hoạt động cụ thể. Vì vậy các phương tiện trực quan rất cần
thiết cho quá trình giảng dạy. Đặc biệt là các phương tiện trực quan sinh động,
rõ nét sẽ thu hút được sự chú ý của học sinh. Trong những tiết học có đồ dùng
trực quan đẹp, rõ nét hiển thị dưới các dạng khác nhau, phù hợp với thực tế học
sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức hơn, nhớ lâu hơn.
Đối với mơn Tốn ở bậc Tiểu học thì mơn Tốn lớp 5 là một trong những
mơn cần có nhiều đồ dùng trực quan đa dạng để dẫn dắt học sinh tiếp thu bài,
thực hành bài tập nhanh và hiệu quả.
Mặc dù bộ đồ dùng dạy toán đã được cung cấp nhưng cịn hạn chế. Bởi vì
chỉ có một số hình để hướng dẫn học sinh tìm hiểu bài học. Phần Thực hành
luyện tập chỉ có một số hình vẽ hoặc tranh ảnh để minh họa cho một số bài.
Những hình ảnh trực quan còn hạn chế. Nếu những con số, những hình vẽ,
những bài tốn được đưa lên màn hình lớn với sự nhấn mạnh bằng cách đổi
màu, gạch chân, cắt ghép hình... sẽ có hiệu quả hơn. Đó chính là nguyên nhân
của việc ứng dụng Công nghệ thông tin vào giảng dạy mơn Tốn là cần thiết.
2. 2. THỰC TRẠNG:
a) Về thuận lợi:
- Nhà trường đã sớm đầu tư trang thiết bị để đưa ứng dụng Công nghệ
thông tin vào đổi mới phương pháp dạy và học từ rất nhiều năm nay. Phong trào
ứng dụng Công nghệ thông tin đưa vào giảng dạy và học tập đã thu hút được sự

chú ý chủ động tiếp thu kiến thức một cách tích cực của học sinh.
Đặc biệt trong năm học này được sự quan tâm của nhà tài trợ Hậu Thủy –
Thành phố Thanh Hóa đã đầu tư thêm 12 bộ máy vi tính hỗ trợ cho nhà trường.
Nhà trường đã tận dụng ngay và mua sắm bổ sung thêm trang thiết bị như máy
tính xách tay, máy ảnh kỹ thuật số, máy chiếu Projector, và nối mạng Internet
cho tất cả các máy tính phục vụ nhà trường, phục vụ giảng dạy của giáo viên và
học tập của học sinh.
3


Nhà trường luôn tạo điều kiện, động viên giáo viên học tập nâng cao trình
độ Tin học.
b) Về khó khăn:
- Việc thiết kế giáo án điện tử còn tốn nhiều thời gian.
- Giờ học còn phụ thuộc vào nguồn điện, phịng học, ánh sáng.
- Mất nhiều thời gian để có một bài giảng bằng các dẫn chứng sôi động trên
màn chiếu (Slide)
c) Thực trạng và yêu cầu cần thiết khi thiết kế giáo án điện tử:
- Giáo án điện tử đã được nhiều giáo viên đón nhận một cách tích cực, bởi
nó tạo ra một khơng khí học tập sơi nổi, thu hút sự chú ý của học sinh, học sinh
thực sự làm chủ trong tiết học. Khi dạy bằng giáo án điện tử giáo viên đỡ vất vả
hơn nhiều. Thay bằng các thao tác gắn đồ dùng lên bảng, giáo viên chỉ cần
"click" chuột là có. Dạy bằng giáo án điện tử cịn giúp học sinh tìm hiểu kỹ hơn
kiến thức u cầu cần đạt vì có sự hỗ trợ về tư liệu, hình ảnh các nhân vật,
những hình ảnh đồng dạng liên quan đến bài học mà bộ đồ dùng, sách giáo khoa
không thể hiện được.
- Khi sử dụng giáo án điện tử giáo viên có thể thiết kế bài học như sách
giáo khoa không cần in tranh ảnh tốn tiền, mất thời gian mà hình ảnh lại nhỏ
khơng rõ nét như khi đưa lên màn hình lớn.
- Đối với mơn Tốn, mỗi bài học hay mỗi bài tốn ta đưa lên màn hình lớn

đều có các đề mục, các hình ảnh, các ý chính giáo viên có nhiệm vụ nhìn vào
màn hình giải thích kỹ càng dẫn dắt học sinh tìm hiểu kiến thức sẽ giúp học sinh
chú ý hơn.
- Những bài tốn về hình học ta có thể đưa lên màn hình lớn, tơ màu những
phần cần thiết, cắt ghép hình để rút ra quy tắc và cơng thức cho mỗi hình, các
loại hình hộp được nhìn ở các góc độ khác nhau. Cùng một lúc giáo viên đưa lên
bảng sẽ rất vất vả và mất nhiều thời gian. Hoặc khi tóm tắt bài tốn hay giới
thiệu bài ta cần những hình ảnh phù hợp với đề bài (như hình ảnh hai xe ơ tơ
cùng đi trên một quãng đường, đi ngược chiều với vận tốc khác nhau, kăng-guru, ốc sên, sư tử, mơ hình triển khai của hình hộp chữ nhật...) những hình ảnh

4


này ta có thể vẽ, chụp, lấy trên mạng Internet. Hoặc những từ ngữ trọng tâm của
bài được đổi màu, hay gạch chân sẽ giúp học sinh hiểu bài hơn, từ đó giải bài
tốn một cách dễ dàng. Nhưng nếu dạy bằng giáo án điện tử thì chỉ cần thiết kế
trong các Slide có đủ nội dung chính. Khơng cần nói gì soạn nấy mà phải dựa
vào nội dung chính để dẫn dắt, nêu câu hỏi gợi ý cho học sinh tìm hiểu bài. Từ
đó giúp học sinh có thể vận dụng cho các bài học sau.
- Ngoài việc sử dụng phần mềm trình chiếu PowerPoint, phần mềm
VioLET, tơi đã sử dụng phần mềm mã nguồn mở: OpenOffice.org Impress,
Lecture MAKER vào phần soạn giảng. Bởi vì các phần mềm mã nguồn mở giúp
chúng ta có thể chèn hình, bài hát, các phép tính, trị chơi, Video,... phục vụ bài
học thực hành dưới dạng dung lượng lớn hơn nhiều so với phần mềm trình chiếu
Power Point mà khơng cần phải giảm dung lượng trước khi chèn . Nhưng để
không phải tốn thời gian soạn giảng, tơi đã dùng phần mềm trình chiếu Lecture
MAKER vì nó có thể nhúng tất cả các phần mềm trình chiếu đã soạn trên Power
Point, Flas, Impress... đã có sẵn. Giúp chúng ta tiết kiệm thời gian mà khơng
uổng phí cơng sức soạn giảng trên các phần mềm khác. Đặc biệt phần mềm trình
chiếu Lecture MAKER có tất cả các phần thiết kế của các loại phần mềm khác.

Chính vì vậy Tơi đã thiết kế giáo án điện tử trên phần mềm mã nguồn mở
Lecture MAKER. Thiết kế các trò chơi đa dạng, sinh động giúp học sinh tính
tốn và phản xạ nhanh từ đó phát triển tư duy cho học sinh. Để đổi mới tôi
thường lấy tên trò chơi là "Ai nhanh, ai đúng ?" hoặc "Thử tài đốn nhanh",...
- Việc đưa ứng dụng Cơng nghệ thơng tin vào giảng dạy có rất nhiều cái lợi
cho cả học sinh lẫn giáo viên. Vấn đề đặt ra là phải soạn giáo án như thế nào cho
phù hợp thì mới đem lại hiệu quả mong muốn.
- Khi thiết kế giáo án điện tử cần chú ý những điều sau:
* Về nội dung: Đảm bảo tính chính xác, khoa học, phù hợp với đặc trưng
bộ môn và nội dung phương pháp bài dạy. Thể hiện nổi bật được bài học, khơi
gợi được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong nhận thức, luyện
tập. Cụ thể:
+ Đảm bảo tính chính xác về nội dung kiến thức, nội dung tư tưởng, chính
xác về chính tả, từ ngữ,...
5


+ Khoa học trong cách thiết kế, trình bày. Các slide không quá nhiều,
được thiết kế khoa học, phù hợp với đặc trưng bộ mơn, có tác dụng giúp học
sinh suy nghĩ, tìm tịi, khám phá, luyện tập. Nội dung các Slide được thiết kế,
trình bày sao cho thể hiện nổi bật kiến thức, có tính hệ thống, trình tự, logic ;
hình thức thẩm mỹ hấp dẫn, giúp học sinh tập trung chú ý, không gây phân tán
chú ý của học sinh, phù hợp với phương pháp dạy học tích cực - thể hiện rõ
dụng ý dẫn dắt học sinh suy nghĩ, tìm tịi, khám phá...
+ Các phần mềm giáo khoa và các slide, các phim tư liệu (nếu có) làm rõ
và thể hiện được sinh động nội dung bài học, đạt hiệu quả cao cho minh họa,
khám phá, hệ thống hóa và khắc chốt kiến thức. Ghép nối giữa phần mềm giáo
khoa và phim tư liệu khéo léo, phù hợp trình tự bố cục, logic bài học. Tùy bài
chọn phần mềm ứng dụng và các slide chữ, slide hình, slide sơ đồ cho phù hợp.
Nội dung và dữ liệu trong các slide phải đảm bảo minh họa, khắc chốt hoặc hệ

thống hóa được kiến thức (đặc biệt phần trọng tâm bài), hướng dẫn học sinh tìm
tịi, khám phá bài học. Phần mềm ứng dụng đạt hiệu quả cao và sinh động trong
thể hiện kiến thức và dẫn dắt học sinh xây dựng bài học.
+ Trắc nghiệm sinh động, đạt hiệu quả củng cố, luyện tập, đánh giá kết
quả tiết học.
* Về hình thức: Trình bày thẩm mỹ, rõ nét, ít slide, dễ hiểu, dễ nắm, kích
thích được sự hưng phấn, tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Không làm
học sinh mất tập trung vào bài học.
Cụ thể:
+ Hình và chữ phải rõ, nét, cỡ chữ đủ lớn để xem, gọn lời, trình bày đẹp
và có tính trực quan, thể hiện nổi bật được kiến thức.
+ Các hiệu ứng hình ảnh, màu sắc, âm thanh, chuyển động được sử dụng có mức
độ, hợp lý, khơng bị lạm dụng, không quá tải đối với học sinh, không gây nhiễu
loạn làm mất tập trung vào bài học. Các hiệu ứng không làm HS phân tán chú ý,
không quá nhiều, sử dụng có cân nhắc đến ảnh hưởng bất lợi của nó.
Ví dụ: Hay cho con chữ xuất hiện lẻ tẻ, rời rạc, chuyển động bay bướm,
vòng vèo, chậm chạp - các dòng chữ chuyển động quá cầu kỳ hoặc rời rạc. Màu
6


sắc sặc sỡ, lòe loẹt ; âm thanh ồn ào chối tai khi chuyển slide hoặc đánh dấu trắc
nghiệm. Phối màu khơng khoa học khiến các dịng chữ mờ nhạt, khó nhìn: Hình
ảnh và màu sắc làm nền sặc sỡ, chữ màu vàng nhạt ; hoặc nền màu vàng nhạt,
chữ màu vàng nâu làm nền sặc sỡ, chữ màu vàng nhạt ; hoặc nền màu vàng nhạt,
chữ màu vàng (nâu) dẫn đến khó thấy chữ.
Vào đầu tháng 10 năm học 2017 - 2018, trước khi dạy bằng giáo án điện tử,
tôi cho 2 lớp 5A và 5B kiểm tra cùng một đề thì thu được kết quả như sau:
Lớp

Sĩ số

5A
5B

HTT

HT

CHT

SL

%

SL

%

SL

%

26

7

26,9

15

57,7

4

15,4

26

7

26,9

16

61,6

3

11,5

Qua kiểm tra tôi thấy chất lượng bài rất thấp. Các em còn nhầm lẫn kiến
thức, kiến thức cũ ở lớp dưới đã qn, kiến thức mới học thì lại tính nhầm. Do
các em chưa ý thức được việc học của mình. Do đồ dùng trực quan chưa phong
phú nên các em chưa hứng thú trong học tập, sau khi học xong bài các em chưa
nắm được lượng kiến thức cô giảng rất nhanh qn và kĩ năng tính tốn chưa
nhanh. Nhằm khắc phục những hạn chế trên và góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục của trường nói chung chất lượng mơn Tốn nói riêng bản thân tơi đã có
những giải pháp sau:

2. 3. CÁC GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP:

* Các giải pháp: 1. Giáo viên nghiên cứu mục tiêu, yêu cầu của bài dạy.
Để giờ dạy có hiệu quả cao thì việc hiểu mục tiêu bài dạy đưa nội dung
dạy học vào bài giảng một cách cô đọng nhưng vẫn đảm bảo kĩ năng, kiến thức
của bài học. Trong một hoạt động, tơi nắm vững trình tự nội dung bài giảng từ
đó mới thiết lập các Slide (một trang trình chiếu). Việc xác định số Slide trong
mỗi hoạt động cần căn cứ vào từng ý nhỏ cũng như nội dung thơng tin cần đưa
vào nhiều hay ít. Vì vậy giáo viên phải nắm chắc kiến thức trong sách giáo khoa
và nắm vững những yêu cầu cần thiết khi thiết kế giáo án điện tử:

7


Đối với mơn Tốn những con số, dấu cộng, trừ, nhân, chia quá nhỏ nên khi
thiết kế giáo án điện tử không đơn giản chút nào. Bởi vậy khi thiết kế giáo án
điện tử tôi cần chú ý những điều sau:
1.1 Cần chọn phông chữ, màu chữ, phông nền, màu nền cho phù hợp.
Không nên chọn màu sắc tối, nhợt nhạt sẽ không gây được sự chú ý của học
sinh. Khơng nên chọn màu sắc q lịe loẹt, hoặc q nhiều màu sắc trong một
Slide nhìn sẽ rối mắt.
1.2. Chỉ đưa những kiến thức trọng tâm của bài vào Slide.
1.3. Những kiến thức cần nhấn mạnh thì nên chọn hiệu ứng đổi màu hoặc
gạch chân, chứ không nên chọn hiệu ứng quá sinh động làm cho học sinh chỉ
chú ý xem các hiệu ứng không chú ý đến kiến thức của bài.
1.4. Hiệu ứng chuyển trang cũng nên chọn hiệu ứng phù hợp, không nên
chọn hiệu ứng quá nhanh hay quá chậm hoặc quá sống động ảnh hưởng đến sự
tập trung vào bài học của học sinh.
1.5. Khi sử dụng phần mềm Violet cần chọn bài toán phù hợp với nội dung
kiến thức của bài để học sinh chơi trò chơi. Khơng nên chọn bài q khó, bởi vì
phần trị chơi này học sinh làm bài tập trắc nghiệm trong thời gian ngắn. Đề bài
nên thiết kế ở phần mềm Microsoft Officew..., chọn màu cho phù hợp, chụp ảnh

rồi mới đưa vào Violet. Bởi phần mềm Violet phông chữ nhỏ, chỉ có màu đen.
2. Giáo viên thiết kế và tổ chức dạy học trên lớp:
Thiết kế bài giảng trên máy tính khơng phải là đưa tồn bộ bài soạn (kế
hoạch bài học) trên giấy lên trình chiếu cho học sinh mà phải chọn lọc những
câu hỏi, câu trả lời, hình ảnh,...có dụng ý sư phạm phục vụ cho việc tổ chức các
hoạt động dạy học.
Khi thiết kế các Slide tôi chú ý chắt lọc và tinh giản kiến thức, từ cỡ chữ và
trình bày hợp lí.
Trong q trình tổ chức dạy học, tôi luôn chú trọng đến sự tương tác giữa
giáo viên và học sinh, tổ chức cho học sinh làm việc một cách tích cực để tìm ra
và lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kĩ năng.

8


Vì vậy tơi thiết kế giáo án điện tử bài giảng Thể tích của một hình mơn
Tốn lớp 5 như sau: Cách thiết kế một số slide bài giảng điện tử Tốn lớp 5:

Bài: Thể tích của một hình
Trong Power Point tôi thiết kế 7 Slide để nhúng vào Lecture MAKER.
Trong Lecture MAKER tôi thiết kế 4 Slide: Một Slide bài cũ, một Slide bài mới
nhúng từ Power Point, một Slide bài tập trắc nghiệm để củng cố bài, một Slide
dặn dò. Trong các Slide Bài cũ và dặn dò tơi tạo các nút nhấn để khi nhìn vào đỡ
rối mắt, mà chỉ đến lúc cần hiển thị chỉ việc "click" chuột vào nút nhấn là có dữ
liệu như mong muốn.
Sau đây là một số Slide chính trong bài:
- Slide thứ nhất: Tôi thiết kế để giới thiệu bài. Tôi đã đưa ra một số hình có
kích thước, dạng khác nhau để giới thiệu đề bài
Thứ hai , ngày 02 tháng 02 năm 2018
Tốn

Thể tích của một hình

- Slide thứ 2: Tôi thiết kế như trong sách giáo khoa để hướng dẫn học sinh tìm
hiểu kiến thức của ví dụ 1. Nhưng hình lập phương tơi chọn hiệu ứng xuất hiện sau
hình hộp chữ nhật. Sau đó chọn hiệu ứng chạy lên miệng của hình lập phương rồi
tiếp tục chạy xuống dưới đáy hình hộp chữ nhật như sách giáo khoa.Giúp học sinh
hình dung ngay ra thể tích của hình lập phương nhỏ hơn thể tích của hình hộp chữ
nhật để trả lời câu hỏi của giáo viên, rút ra kết luận như slide 2.
9


- Slide thứ 2: Tôi thiết kế như trong sách giáo khoa để hướng dẫn học sinh tìm
hiểu kiến thức của ví dụ 1. Nhưng hình lập phương tơi chọn hiệu ứng xuất hiện sau
hình hộp chữ nhật. Sau đó chọn hiệu ứng chạy lên miệng của hình lập phương rồi
tiếp tục chạy xuống dưới đáy hình hộp chữ nhật như sách giáo khoa.Giúp học sinh
hình dung ngay ra thể tích của hình lập phương nhỏ hơn thể tích của hình hộp chữ
nhật để trả lời câu hỏi của giáo viên, rút ra kết luận như slide 2.

Thứ hai, ngày 02 tháng 02 năm 2018
Tốn

- Slide thứ 3: Tơi thiết kế như trong sách giáo khoa để học sinh tìm hiểu
kiến thức của Ví dụ 2. Trong slide này, tơi thiết kế các hình lập phương nhỏ tự
chạy từng hình một tạo thành như hình C
câu hỏi: Hình C

và hình D . Sau đó tơi đưa ra các

gồm mấy hình lập phương nhỏ như thế ghép lại ? Hình D

gồm có mấy hình lập phương nhỏ như thế ghép lại ? Vậy thể tích của hai hình
như thế nào với nhau. Học sinh trả lời, giáo viên rút ra kết luận. Ở slide này nhờ
sự quan sát bằng hình ảnh mà học sinh đã nhanh chóng biết được hai hình khác
nhau nhưng lại có thể tích bằng nhau.
10


Thứ hai, ngày 02 tháng 02 năm 2018
Toán

- Slide thứ 4: Tôi thiết kế như trong sách giáo khoa để học sinh tìm hiểu
kiến thức của ví dụ 3. Nhưng các hình lập phương nhỏ tơi cũng chọn hiệu ứng
chạy và tạo thành các hình P, M, N

kết hợp nêu câu hỏi khai thác kiến thức.

Sau đó, Click chuột hiển thị như ý chính ở Slide 4, chốt lại như Ví dụ 3.
Thứ hai, ngày 02 tháng 02 năm 2018
Tốn

11


- Slide thứ 5: Tôi thiết kế để học sinh tìm hiểu bài 1 sách giáo khoa phần
Luyện tập. Tơi chọn chế độ tự chạy các hình lập phương nhỏ để ghép thành hình
như trong sách giáo khoa giúp học sinh quan sát, đếm đối với học sinh chưa
hoàn thành, thực hiện nhân theo hàng và lớp để trả lời câu hỏi của giáo viên tìm
ra kết quả theo yêu cầu của bài 1 đối với học sinh hoàn thành. Ở Slide này nhờ
sử dụng các hiệu ứng đã giúp học sinh nhận biết nhanh các hình lập phương nhỏ

tạo thành hình A và hình B có số hình lập phương nhỏ nhiều như sách giáo
khoa

Thứ hai, ngày 02 tháng 02 năm 2018
Toán

- Slide thứ 6: Chứa nội dung bài tập 2 phần Luyện tập để học sinh so sánh
kết quả thảo luận nhóm. Tương tự bài tập 1, ở bài tập 2 tôi cũng cho học sinh
quan sát các hình lập phương nhỏ chạy tạo thành hai hình như sách giáo khoa.
Nhưng ở bài tập này về hình dạng và số lượng khác, tăng lên nhiều so với các
hình trước. Để so sánh được thể tích của hai hình, học sinh đã nhanh chóng xác
định được ngay nhờ vào hình ảnh sinh động, cụ thể của các hiệu ứng trình chiếu.

12


Thứ hai, ngày 02 tháng 02 năm 2018
Toán

- Slide thứ 7: Chứa nội dung bài tập số 3 để học sinh đối chiếu các cách xếp
nhanh và đúng. Ở bài tập này tôi tổ chức cho HS thi chơi xếp hình. Đầu tiên tơi
đưa ra luật chơi: Các nhóm làm việc với các hình lập phương bằng nhựa để xếp
Sau đó cho HS chơi cá nhân theo yêu cầu bài tập. Trị chơi "Ai nhanh, ai đúng"
dùng mơ hình là các hình lập phương bằng nhựa. Sau thời gian quy định, tôi cho
các em dừng cuộc chơi. Bạn nào xếp đúng và nhanh, nhiều cách nhất là bạn
thắng cuộc. Sau khi chơi tơi thấy học sinh rất thích và xếp đúng kết quả nhanh,
rất ít học sinh xếp chưa đủ các cách là do thao tác chậm.
+ Để phần trò chơi hấp dẫn trong các tiết học, tơi có thể đổi tên trò chơi "Ai
nhanh, Ai đúng" hoặc "Thử tài xếp nhanh".

13


Thứ hai, ngày 02 tháng 02 năm 2018
Toán

- Ở Phần Lecture MAKER Slide 4 tôi cho HS tham gia làm bài trắc nghiệm
để củng cố bài. Các em chọn ý đúng trả lời câu hỏi. Nếu chọn Sai, các em khác có
quyền được "Clik" chuột vào nút nhấn "Làm lại". Sau đó "Clik" chuột lại vào ý
khác mà học sinh lựa chọn. Nhờ vậy mà học sinh chăm chú chờ được mời nếu bạn
sai. Chính vì cơng dụng của các nút nhấn đã khiến học sinh tư duy tìm tịi cách thực
hiện để có kết quả đúng. Qua hoạt động này tôi đã khắc sâu kiến cho Học sinh.

14


- Ngồi ra, cịn các Slide khác là trang giới thiệu, trang bài tập...

* Các biện pháp:
- Việc đưa ứng dụng Cơng nghệ thơng tin vào giảng dạy có rất nhiều các lợi
cho cả học sinh và giáo viên. Vấn đề đặt ra là phải soạn giáo án như thế nào cho
phù hợp thì mới đem lại hiệu quả mong muốn.
- Khi giảng dạy yếu tố hình học trong Tốn 5, tơi giúp các em quan sát thật kĩ
các hình và nắm được các nội dung chủ yếu của một bài tốn để từ đó giúp các
em hình thành kiến thức ( công thức ) mới. Học sinh cần phải:
+ Quan sát thật kĩ hình vẽ và các dự kiện có liên quan vào hình.
+ Ghi cơng thức có liên quan đến yêu cầu cần đạt.
+ Giải toán
+ Tuyên dương
Để hoàn thành các nội dung cơ bản trên, thực hiện tốt các biện pháp sau:

- Yêu cầu học sinh quan sát hình và đọc yêu cầu đề bài 3 lần (Đối với những
HS HT ); 4 lần (Đối với những HS chưa HT)
15


- Nếu cần thì cho học sinh dùng thước vẽ vào hình nhằm giúp các em khắc sâu
thêm kiến thức hình học hơn và điền vào các dữ kiện đã cho vào hình.
- Gợi mở để HS nhớ lại và tìm được cơng thức có liên quan đến bài tập.
- Sau khi học sinh làm được các bước trên, HS tiến hành giải tốn.
Điều quan trong là khuyến khích, tun dương HS gặp khó khăn (cho dù là một
tiến bộ nhỏ)
2. 4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
Sau khi nghiên cứu và đưa ứng dụng CNTT vào giảng dạy bài Thể tích của
một hình mơn Tốn lớp 5 tơi thấy học sinh thích học những tiết có dạy bằng giáo
án điện tử hơn những tiết dạy học truyền thống nhiều em đã có tiến bộ vượt bậc,
trong tiết học thi nhau phát biểu ý kiến xây dựng bài, tìm ra được nhiều cách giải
cho một bài toán. Học sinh đã có thói quen tự học, tính tốn nhanh, chính xác,
chất lượng được nâng lên rõ rệt. Cụ thể kết quả thu được ở lớp 5A (dạy khơng
có ứng dụng CNTT) và lớp 5B (dạy có ứng dụng CNTT) đánh giá cùng 1 đề vào
cuối tháng 3 thì thu được kết quả như sau:
Tổng số HS : 26

Lớp

Sĩ số

HTT

HT

CHT

SL

%

SL

%

SL

%

26

5

19,2

15

57,7

6

23,1

26

12

46,2

14

53,8

0

0

5A
(Đối
chứng)

5B
(Thực
nghiệm)
- Với kết quả trên cho thấy chất lượng lớp 5B dạy có ứng dụng CNTT kết
quả cao hơn so với lớp 5A dạy khơng có ứng dụng CNTT. Hầu hết các em ở lớp
5B (Thực nghiệm) nắm chắc bài và tìm thể tích của hình nhanh, đúng hơn lớp
5A (Đối chứng). Với các tiết học khác có ứng dụng CNTT kết quả cao hơn hẳn
so với khi dạy khơng có ứng dụng CNTT.

16


3. KẾT LUẬN, kiÕn nghÞ
3.1. kÕt luËn:

Dạy học bằng giáo án điện tử cho học sinh trong các môn học giúp học sinh
nắm bắt nhanh hơn, nhớ lâu hơn, gây hứng thú trong học tập, nâng cao chất
lượng dạy và học. Để đạt được các điều đó, khi ứng dụng công nghệ thông tin
vào giảng dạy, người giáo viên cần chú ý:
- Trong khi thiết kế cần đảm bảo nội dung, đảm bảo tính thẩm mĩ, đảm bảo
chương trình chuẩn kiến thức kĩ năng của bài học nhằm thu hút sự hứng thú tư
duy, sáng tạo, tạo niềm vui trong học tập của các em.
- Phần chính cần được lưu lại ở các slide giúp học sinh nắm được mối liên
hệ chặt chẽ của bài học.
- Dựa vào nội dung chính trên màn hình, dùng các phương pháp dạy học
phù hợp với đối tượng học sinh.
- Cần sử dụng cả phương pháp truyền thống lẫn phương pháp hiện đại dẫn
dắt kiến thức trên các slide cho học sinh khi cần thiết. Tránh tình trạng lạm
dụng nói q nhiều. Nên để học sinh tự khám phá kiến thức là chính.
- Làm chủ được kỹ thuật, thao tác nhuần nhuyễn, trình chiếu khơng trục
trặc.
- Phối hợp nhịp nhàng giữa trình chiếu với ghi bảng, ghi vở, ăn khớp giữa
các slide với lời giảng, hoạt động của thầy - trị, với tiến trình bài dạy.
- Nhịp độ trình chiếu và triển khai bài dạy vừa phải, phù hợp với sự tiếp thu
của phần đông học sinh. Học sinh theo dõi kịp và ghi vở kịp.
- Thực hiện được mục tiêu bài học - học sinh hiểu bài và hứng thú học tập.
- Phát huy được tác dụng nổi bật của Công nghệ thông tin mà bảng đen và
các đồ dùng dạy học khác khó đạt được.
3.2. KIẾN NGHỊ:
- Hỗ trợ thêm một số máy chiếu để nhiều giáo viên được sử dụng giáo án
điện tử hơn nữa một cách thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng dạy và học
trong các tiết học.

17

- Thường xuyên động viên khuyến khích giáo viên soạn giáo án điện tử áp
dụng vào đại trà để học sinh các lớp đều được học ứng dụng Công nghệ thông
tin.
* Khả năng ứng dụng
Trong sinh hoạt tổ chuyên môn, tôi đã đưa sáng kiến kinh nghiệm này vào
cùng giáo viên trong tổ thảo luận, áp dụng cho lớp mình nói riêng và cũng đã
nhân rộng sáng kiến này ở trường nói chung.
Trên đây là những nhận xét bước đầu sau một thời gian nghiên cứu về “Một
số biện pháp ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học bài “Thể tích của
một hình” mơn Tốn lớp 5”. Do cịn hạn chế nhiều về năng lực và điều kiện
khách quan nên giải pháp trong sáng kiến của tôi không tránh khỏi những thiếu
xót. Vì vậy tơi mong nhận được sự chỉ bảo quý báu của cấp trên và các bạn đồng
nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 25 tháng 5 năm 2018
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của mình
khơng sao chép nội dung của người khác
Người viết

Lê Thị Thanh

TÀI LIỆU THAM KHẢO
18

 

1. Tài liệu bồi dưỡng GV dạy các môn học lớp 5.
2. Báo giáo dục thời đại
3. Phương pháp dạy học mơn Tốn
4. Sách Tốn lớp 5
5. Sách giáo viên Toán lớp 5
6. Mạng Internet
7. Chuyên đề giáo dục tiểu học

DANH MỤC
19


CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ XẾP
LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI
TỪ C TRỞ LÊN

Họ và tên tác giả: Lê Thị Thanh
SỞ vị
GIÁO
DỤC
VÀ
ĐÀO
TẠOTiểu
THANH
Chức vụ và đơn
cơng tác:
Giáo
viên

- Trường
học ThọHỐ
Ngun

PHỊNG GD&ĐT THỌ XN
TT

1.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh...)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)

Năm học đánh
giá xếp loại

Sáng kiến kinh nghiệm môn

HĐKH
C
2008 - 2009

Nghành
Tiếng Việt
Giáo dục
huyên Thọ
SÁNG KIẾN KINH
Xuân NGHIỆM
2.
Một số biện pháp nâng cao
HĐKH
C
2012 - 2013
Phịng
chất lượng dạy phân mơn
GD&ĐT
Luyện từ và câu ở lớp 4
Thọ Xuân
3.
Ứng dụng CNTT để góp phần HĐKH
C
2013 - 2014
Phịng
nâng cao chất lượng dạy học
GD&ĐTCƠNG NGHỆ THƠNG
MỘT SỐ BIỆN PHÁP ỨNG DỤNG
phân môn Tập đọc lớp 5
Thọ Xuân
TIN VÀO DẠY BÀI “THỂ TÍCH CỦA MỘT HÌNH”
4.
Kinh nghiệm ứng dụng
HĐKH

B
2014 - 2015
MƠN TỐN
PhịngLỚP 5
CNTT vào giảng dạy Tốn
GD&ĐT
lớp 3
Thọ Xn
5.
Kinh nghiệm ứng dụng
HĐKH Sở
B
2014 - 2015
GD&ĐT
CNTT vào giảng dạy Toán
Thanh Hóa
lớp
3
Người
thực hiện: Lê Thị Thanh
6
Một số biện pháp ứng dụng
HĐKH
B
2017 - 2018
Chức vụ: Giáo viên
Phịng
CNTT
vàocơng
dạy tác:

mơn Tốn
Đơn vị
Trường Tiểu
học Thọ Ngun -Thọ Xn
GD&ĐT
lớp
5 thuộc lĩnh mực (mơn):
Thọ Tin
Xn
SKKN

THANH HỐ NĂM 2018

20


Những sáng kiến nào phân loại chưa đúng thì xem danh mục này để phân loại
Phụ lục phân loại các môn học và chủ đề
PHÂN LOẠI LĨNH VỰC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM THEO CẤP HỌC

21