Tài liệu Chăn nuôi bò sinh sản - Chương 1 pdf

Χη↑←νγ 1
Χη♦ν νυ↔ι β⇓ →χ γινγ
ι. Γι∂ι πη⊃υ χ← θυαν σινη δχ →χ
Γι∂ι πη⊃υ →⇒νη ϖ⇒ χ÷χ χ← θυαν χηι τι∏τ χ〉α β m÷ψ σινη σ∂ν β⇓ →χ →↑χ τη ηι√ν 
Η⋅νη 1−1 ϖ∝ 1−2. Χ÷χ β πη⊄ν θυαν τρνγ λ∝ δ⇒χη ηο∝ν, δ⇒χη ηο∝ν πη, νγ δ⊃ν τινη ϖ∝
χ÷χ τυψ∏ν σινη δχ πη σ∉ →↑χ m↔ τ∂ χηι τι∏τ τρονγ πη∩ν ν∝ψ.










Η⋅νη 1−1: Γι∂ι πη∪υ →⇒νη ϖι χ÷χ χ← θυαν σινη δχ χ〉α β⇓ →χ








Η⋅νη 1−2: Μ∅τ χτ δχ χ〉α β⋅υ δ÷ι ϖ∝ δ⇒χη ηο∝ν
1. D⇒χη ηο∝ν
Β⇓ →χ χ 2 δ⇒χη ηο∝ν →↑χ τρεο πη⇑α νγο∝ι χ← τη τρονγ βαο δ⇒χη ηο∝ν. D⇒χη ηο∝ν
χ ηαι χηχ ν♦νγ χ← β∂ν χ〉α λ∝ σ∂ν ξυ⊇τ τινη τρνγ ϖ∝ τι∏τ ηχ m↔ν. Ν←ι σ∂ν ξυ⊇τ τινη
τρνγ τρονγ δ⇒χη ηο∝ν λ∝ χ÷χ νγ σινη τινη (Η⋅νη 1−3). Ν←ι σ∂ν ξυ⊇τ ηχ−m↔ν λ∝ χ÷χ τ∏ β∝ο
κ∉ (Λεψδιγ).

Τινη θυ∂ν
♣∩υ πη δ⇒χη ηο∝ν
D⇒χη ηο∝ν
Β⋅υ δ÷ι
♣υ↔ι πη δ⇒χη ηο∝ν
Τι⌠ι τινη

Πη∑νγ νγ δ⊃ν τινη
Βνγ →÷ι
νγ δ⊃ν τινη

Τυψ∏ν Χοωπερ Τ. τιν λι√τ
Μ≠χη θυ∂ν ϖ∝ τη∩ν κινη
D↑←νγ ϖ⊄τ
Τρχ τρ∝νγ
Χ← χο δυι
ς⇓νγ β∇ν

Χ← β⋅υ

♣∩υ πη δ⇒χη ηο∝ν

D⇒χη ηο∝ν


♣υ↔ι πη δ⇒χη ηο∝ν
νγ δ⊃ν τινη
♣νγ mαχη
Τ⇐νη m≠χη
Χ← ϖ⇓νγ

Χ← δχ
Μ∝νγ τρνγ
ς÷χη νγ♦ν για
Dα β⋅υ

Τινη τρνγ
Μ∝νγ →÷ψ
Κ∈ για
χ÷χ νγ
σινη τινη
Τ∏ β∝ο Λεψδιγ &
mαο m≠χη
Ξοανγ
Τ∏ β∝ο Σερτολι








Η⋅νη 1−3: Λ÷τ χτ νγανγ χ〉α νγ σινη τινη

D⇒χη ηο∝ν η∝νγ νγ∝ψ σ∂ν ξυ⊇τ ρα mτ λ↑νγ ρ⊇τ λν τινη τρνγ. Ξ⊇π ξ¬ 90% τη τ⇑χη
δ⇒χη ηο∝ν χηα →νγ η∝νγ τρ♦m m∠τ νγ σινη τινη ρ⊇τ νη〈. Χ÷χ νγ ν∝ψ →↑χ νι λιν ϖι
νηαυ τη∝νη mτ m≠νγ λ↑ι χη≈νγ χη⇒τ. Χ⇓ν λ≠ι 10% τη τ⇑χη δ⇒χη ηο∝ν χηα χ÷χ m↔ λι♠ν
κ∏τ, m≠χη m÷υ, m≠χη β≠χη ηυψ∏τ ϖ∝ τ∏ β∝ο Λεψδιγ τι∏τ ηχ−m↔ν.
ς÷χη νγ σινη τινη λ∝ mτ m∝νγ →÷ψ χ mτ σ λπ τ∏ β∝ο σαυ ν∝ψ σ∂ν σινη τινη
τρνγ, χ÷χ τ∏ β∝ο ν∝ψ γι λ∝ νγυψ♠ν β∝ο τινη. Χνγ ϖι χ÷χ νγυψ♠ν β∝ο τινη χ η∝νγ λο≠τ

τ∏ β∝ο λν η←ν νηιυ γι λ∝ τ∏ β∝ο Σερτολι χ χηχ ν♦νγ η τρ ϖ∝ νυ↔ι δ↑νγ τινη τρνγ
→ανγ η⋅νη τη∝νη κηι χη⌠νγ χηυψν τ⌡ ϖ÷χη ρα ξοανγ νγ σινη τινη. νγ ν∝ψ χ∫νγ τι∏τ
νηιυ δ⇒χη ϖ∝ο ξοανγ νγ. D⇒χη ν∝ψ χ ϖαι τρ⇓ θυαν τρνγ τρονγ ϖι√χ ϖ⊄ν χηυψν τινη
τρνγ κη〈ι δ⇒χη ηο∝ν → ϖ∝ο →↑νγ σινη σ∂ν.
Τινη τρνγ σαυ κηι →↑χ σινη τρονγ χ÷χ νγ δ⊃ν τινη →ι θυα mτ η√ τηνγ νγ δ⊃ν
ρα. Τρονγ mι δ⇒χη ηο∝ν χ÷χ νγ σινη τινη χνγ → ϖ∝ο κηο∂νγ 15 νγ δ⊃ν ρα → →↑α τινη
τρνγ ϖ∝ δ⇒χη τι∏τ χ〉α νγ σινη τινη →∏ν πη∩ν νγο∝ι χ〉α δ⇒χη ηο∝ν. Χ÷χ νγ δ⊃ν ρα νι ν♠ν
τρ♠ν β m∅τ  πη∩ν →¬νη δ⇒χη ηο∝ν ϖ∝ → ϖ∝ο δ⇒χη ηο∝ν πη.
D⇒χη ηο∝ν →∅χ βι√τ τ♦νγ νηανη ϖ κ⇑χη τη↑χ κηι β⇓ →χ σπ →∏ν τυι τη∝νη τηχ,
πη∂ν ÷νη σ τη∝νη τηχ ϖ∝ τ♦νγ ϖ κ⇑χη τη↑χ χ〉α χ÷χ νγ σινη τινη δ↑ι τ÷χ →νγ χ〉α ηχ
m↔ν σινη δχ (ξεm mχ ΙΙΙ). D⇒χη ηο∝ν β⇓ τι∏π τχ τ♦νγ τρ↑νγ σαυ κηι τη∝νη τηχ, m∅χ
δ ρ⊇τ χη⊄m, ϖ∝ →≠τ →∏ν κ⇑χη τη↑χ τρ↑νγ τη∝νη ϖ∝ο κηο∂νγ 4−5 ν♦m τυι. Σαυ 7−8 ν♦m
δ⇒χη ηο∝ν γι∂m δ∩ν κ⇑χη τη↑χ δο σ λ•ο ηο÷.
2. D⇒χη ηο∝ν πη
Χ÷χ νγ δ⊃ν ρα τ⌡ δ⇒χη ηο∝ν τ⊄π τρυνγ λ≠ι η⋅νη τη∝νη ν♠ν mτ νγ →←ν γι λ∝ δ⇒χη
ηο∝ν πη. Μι δ⇒χη ηο∝ν χ mτ δ⇒χη ηο∝ν πη. Χ⊇υ ταο δ⇒χη ηο∝ν πη γ∑m χ →∩υ, τη♥ν,
→υ↔ι ϖ∝ χ τη σ τη⊇ψ →↑χ θυα β⋅υ δ÷ι. Μ∅χ δ χη¬ χ mτ νγ νη↑νγ δ⇒χη ηο∝ν πη ρ⊇τ
γ⊇π κη⌠χ ϖ∝ χ χηιυ δ∝ι κηο∂νγ 40−60 m.
D⇒χη ηο∝ν πη χ mτ σ χηχ ν♦νγ χη⇑νη λ∝ η⊇π τη δ⇒χη, λ∝m τρ↑νγ τη∝νη ϖ∝ δ
τρ τινη τρνγ. Μτ λ↑νγ λν δ⇒χη →↑χ η⊇π πη τρονγ δ⇒χη ηο∝ν πη ϖ∝ κηι τινη τρνγ
→∏ν →↑χ πη∩ν →υ↔ι χ〉α διχη ηο∝ν πη τη⋅ χη⌠νγ χ ν∑νγ → ρ⊇τ χαο. ςαι τρ⇓ η⊇π τη χ〉α
δ⇒χη ηο∝ν πη χ∫νγ γι⌠π χηο ϖι√χ ϖ⊄ν χηυψν τ↑←νγ τ νη↑ χηυψν →νγ χ〉α mτ σ τ∏
β∝ο χ〉α νγ δ⊃ν ρα χ〉α δ⇒χη ηο∝ν. Χ÷χ τ∏ β∝ο ν∝ψ χ λ↔νγ νηυ ϖ∝ ηο≠τ →νγ χ〉α χ÷χ λ↔νγ
νηυ ν∝ψ σ∉ γι⌠π τινη τρνγ ϖ⊄ν →νγ.
D⇒χη ηο∝ν πη, →∅χ βι√τ λ∝ πη∩ν →υ↔ι, χ∫νγ ηο≠τ →νγ νη↑ mτ κηο χηα τινη τρνγ.
Τινη τρνγ  τρονγ →υ↔ι δ⇒χη ηο∝ν πη η∩υ νη↑ κη↔νγ ϖ⊄ν →νγ ϖ∝ δυνγ νη↑  τρ≠νγ τη÷ι
τιm σινη, χ νγη⇐α λ∝ χη⌠νγ χ∩ν ρ⊇τ ⇑τ ν♦νγ λ↑νγ ηο∅χ δινη δ↑νγ → σνγ. Κηι χον →χ
κη↔νγ κηαι τη÷χ τινη ηαψ πηι γινγ τη⋅ ϖι√χ σ∂ν ξυ⊇τ τινη τρνγ ϖ⊃ν κη↔νγ νγ⌡νγ, δο ϖ⊄ψ
τινη τρνγ β⇒ β∝ι τι∏τ ρα θυα τη〉 δ♥m ηο∅χ τη∂ι χη⊄m θυα βνγ →÷ι ϖ∝ τη∂ι ρα νγο∝ι θυα
ν↑χ τιυ.

3. νγ δ⊃ν τινη
νγ δ⊃ν τινη λ∝ mτ νγ χ χ← χηχ χη≠ψ τ⌡ →υ↔ι δ⇒χη ηο∝ν πη  →÷ψ δ⇒χη ηο∝ν
νγ↑χ τηεο δ⇒χη ηο∝ν →∏ν πη∑νγ νγ δ⊃ν τινη (αmπυλλαε). Κη÷χ ϖι δ⇒χη ηο∝ν πη, νγ
δ⊃ν τινη λ∝ mτ νγ τη…νγ ϖ∝ κη÷ νγν. Ηαι νγ δ⊃ν τινη ηπ λ≠ι ϖι νηαυ τ≠ο τη∝νη πη∑νγ
νγ δ⊃ν τινη, γ∅π νγ δ⊃ν ν↑χ τιυ τ⌡ β∝νγ θυανγ χνγ ϖι χη⊇τ τι∏τ χ〉α mτ σ τυψ∏ν
σινη δχ πη → ϖ∝ο mτ νγ χηυνγ γι λ∝ νι√υ →≠ο.
4. Χ÷χ τυψ∏ν σινη δχ πη
Χ 4 τυψ∏ν πη σινη ρα χ÷χ χη⊇τ τι∏τ →νγ γπ ϖ∝ο τη∝νη πη∩ν χ〉α τινη τηανη.
− Πη∑νγ νγ δ⊃ν τινη (αmπυλλαε). ς÷χη χ〉α πη∑νγ νγ δ⊃ν τινη δ∩ψ ϖ∝ χ mτ σ τ∏
β∝ο πη♥ν τι∏τ. Χ∅π πη∑νγ νγ δ⊃ν τινη χ∫νγ ηο≠τ →νγ νη↑ mτ β δ τρ σ λ↑νγ νη〈
τινη δ⇒χη →〉 χηο 1 ηο∅χ 2 λ∩ν πηνγ τινη.
− Τυψ∏ν τινη νανγ (ϖεσιχυλαρ γλανδ). Τυψ∏ν ν∝ψ ν≈m  ηαι β♠ν τη∝νη ϖ∝  πη∩ν κ∏τ
τη⌠χ χ〉α νγ δ⊃ν τινη. Ν τι∏τ mτ πη∩ν θυαν τρνγ χ〉α τινη τηανη νη χη⊇τ τι∏τ γι∝υ
φρυχτοζα ϖ∝ αξιτ ξιτριχ.
− Τυψ∏ν τιν λι√τ (προστατε γλανδ). Τυψ∏ν τιν λι√τ ν≈m χυι νγ δ⊃ν τινη, →∩υ νι√υ
→≠ο, ϖτ νγανγ θυα χ β∝νγ θυανγ ϖ∝ →↑χ χηια τη∝νη ηαι τηυ. Τυψ∏ν ν∝ψ χ νηιυ λ →
ϖ∝ο νι√υ →≠ο ϖι δ⇒χη τι∏τ γι∝υ αξιτ αmιν ϖ∝ χ÷χ ενζψm κη÷χ νηαυ.
− Τυψ∏ν χ〉 η∝νη (χ⇓ν γι λ∝ τυψ∏ν χ∩υ νι√υ →≠ο ηαψ τυψ∏ν Χοωπερ). Τυψ∏ν χ〉 η∝νη
λ∝ mτ τυψ∏ν χ λ τι∏τ γ∩ν δ↑←νγ ϖ⊄τ νη⊇τ (→ ϖ∝ο νγ νι√υ →≠ο δ↑ι ϖαν υ νγ∑ι), ν τι∏τ
ρα δ⇒χη “ρα” νγαψ τρ↑χ mι λ∩ν πηνγ τινη, χ τ÷χ δνγ λ∝m ϖ√ σινη →↑νγ σινη δχ χον
→χ ϖ∝ χον χ÷ι.
ιι. Τινη δ⇒χη
Τινη τρνγ χ ν∑νγ → χαο τ⌡ δ⇒χη ηο∝ν πη → ϖ∝ο νγ δ⊃ν τινη σ∉ ην ηπ ϖι χ÷χ
χη⊇τ τι∏τ χ〉α χ÷χ τυψ∏ν σινη δχ πη → η⋅νη τη∝νη τινη δ⇒χη. Dο ϖ⊄ψ τινη δ⇒χη γ∑m 2 πη∩ν
κη÷χ νηαυ: τινη τρνγ τ⌡ δ⇒χη ηο∝ν ϖ∝ τινη τηανη τ⌡ χ÷χ τυψ∏ν σινη δχ πη.
1. Τινη τρνγ
− Η⋅νη τη÷ι τινη τρνγ
Τινη τρνγ γ∑m 3 πη∩ν χη⇑νη: →∩υ, τη♥ν ϖ∝ →υ↔ι (Η⋅νη 1−4). Τη∝νη πη∩ν χη⇑νη χ〉α
→∩υ λ∝ νη♥ν ρ⊇τ →∅χ χηα ΑDΝ ϖ∝ →↑χ βαο βχ βι mτ m∝νγ νη♥ν χ σχ κη÷νγ χαο.
Πη⇑α τρ♠ν →∩υ →↑χ πη〉 βι αχροσοm χ χηα mτ σ mεν πη♥ν γι∂ι προτειν ϖ∝

ηψαλυρονιδαζα ρ⊇τ θυαν τρνγ κηι τη τινη. Πη∩ν σαυ νη♥ν →↑χ βαο πη〉 βι m∫ νη♥ν ϖ∝
τρ♠ν το∝ν β χ⊇υ τρ⌠χ ν∝ψ, κ χ∂ τη♥ν ϖ∝ →υ↔ι, λ∝ mτ m∝νγ νγυψ♠ν σινη χη⊇τ m〈νγ. Πη∩ν
τη♥ν δ∩ψ χ χηα mτ πη∩ν νη♥ν ϖ∝ χηα τψ λ≠π τη χ∩ν τηι∏τ χηο η↔ η⊇π ϖ∝ θυ÷ τρ⋅νη τραο
→ι χη⊇τ. ♣υ↔ι χηα mτ σ σι δχ, γι⌠π χηο θυ÷ τρ⋅νη ϖ⊄ν →νγ χ〉α τινη τρνγ.
Τινη τρνγ χηα ρ⊇τ ⇑τ χ÷χ χη⊇τ κη÷χ νγο∝ι ϖ⊄τ χη⊇τ δι τρυψν χ∩ν τηι∏τ χηο τη τινη ϖ∝
δο χ ⇑τ χη⊇τ δινη δ↑νγ ν♠ν ν πη∂ι δα ϖ∝ο νγυ∑ν δινη δ↑νγ χ〉α m↔ι τρ↑νγ.














Η⋅νη 1−4: ♣∅χ →ιm η⋅νη τη÷ι ηχ χ〉α τινη τρνγ

− Σ τ≠ο τινη ϖ∝ χη⇑ν χ〉α τινη τρνγ
Θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη ϖ∝ τη∝νη τηχ χ〉α τινη τρνγ διν ρα λι♠ν τχ τρονγ ν♦m. Τυψ
νηι♠ν, χ↑νγ → χ τηαψ →ι χη⌠τ ⇑τ τηεο mα. Θυ÷ τρ⋅νη τ≠ο τινη βτ →∩υ τ⌡ κηι πη♥ν χηια
νγυψ♠ν β∝ο τινη χηο →∏ν κηι β∝ι ξυ⊇τ τινη τρνγ ϖ∝ο ξοανγ νγ δ⊃ν τινη, κ∠ο δ∝ι τρονγ 48−
50 νγ∝ψ. Χ÷χ νγυψ♠ν β∝ο τινη πη♥ν χηια ϖ∝ βι√τ ηο÷ θυα mτ λο≠τ πη♥ν β∝ο, χυι χνγ
η⋅νη τη∝νη ν♠ν τινη τρνγ. Κηι τινη τρνγ →↑χ η⋅νη τη∝νη →∩ψ →〉 χη⌠νγ σ∉ →↑χ →∪ψ ρα
η∩υ νη↑ τ δο τρονγ ξοανγ νγ σινη τινη. Τι∏π τηεο τινη τρνγ δι χηυψν τρονγ νγ πη
δ⇒χη ηο∝ν τρονγ κηο∂νγ 14−22 νγ∝ψ, πη τηυχ ϖ∝ο τ∩ν σ κηαι τη÷χ τινη. Τρονγ θυ÷ τρ⋅νη

δι χηυψν ν∝ψ τινη τρνγ τη∝νη τηχ δ∩ν ϖ∝ ηο∝ν το∝ν τη∝νη τηχ τρονγ τηι γιαν τ⇑χη λ≠ι 
→υ↔ι πη δ⇒χη ηο∝ν. Τηχ ρα, τηι γιαν τ≠ο τινη τρονγ χ÷χ νγ σινη τινη ρ⊇τ ν →⇒νη (48
Aχροσοmε
♣∩υ
Τη♥ν
♣υ↔ι
Μ∝νγ ΝΣΧ
Νη♥ν
Μ∫ σαυ νη♥ν
Μ∝νγ τψ λ≠π τη
Μ∝νγ →υ↔ι
νγ∝ψ) ϖ∝ η∩υ νη↑ κη↔νγ β⇒ τηαψ →ι δο χη∏ → νυ↔ι δ↑νγ ϖ∝ σ δνγ β⇓ →χ. Τινη τρνγ
τρ↑νγ τη∝νη ϖ∝ χη⇑ν →↑χ τ⇑χη λ≠ι τρονγ πη∩ν →υ↔ι πη δ⇒χη ηο∝ν ϖ∝ χ τη σνγ  →♥ψ 1−2
τη÷νγ.
ςι√χ χ∂ι τηι√ν →ιυ κι√ν χη♦ν σχ νυ↔ι δ↑νγ β⇓ →χ χ τη ∂νη η↑νγ →∏ν χη⊇τ
λ↑νγ τινη τρνγ χη¬ σαυ κηι ν →↑χ η⋅νη τη∝νη τρονγ mτ τηι κ κη÷ δ∝ι (62−72 νγ∝ψ),
πη τηυχ ϖ∝ο mχ → τ⇑χη τρ χ〉α χη⌠νγ. Τυψ νηι♠ν, σ ρι λο≠ν →ιυ κι√ν σινη τινη, →∅χ
βι√τ λ∝ σ τη∝νη τηχ ϖ∝ λ↑υ τρ⌠ χ〉α χη⌠νγ →↑χ τη ηι√ν ρ⊇τ νηανη χηνγ. Χη…νγ η≠ν,
νηι√τ → β⋅νη τη↑νγ χ〉α β⋅υ δ÷ι λ∝ 34−35
ο
Χ, τη⊇π η←ν σο ϖι τη♥ν νηι√τ 3−4
ο
Χ, νη χ η√
τηνγ →ιυ τι∏τ νηι√τ χχ β πηχ τ≠π. Ν∏υ →εο ϖ∝ο βι δ÷ι mτ χ÷ι βαο ⊇m τρονγ 2−3 νγ∝ψ
σ∉ λ∝m ρι λο≠ν →ιυ τι∏τ νηι√τ ν∝ψ ϖ∝ λ∝m χηο τινη τρνγ →↑χ τ⇑χη λυ τρονγ →υ↔ι πη δ⇒χη
ηο∝ν βτ →∩υ χη∏τ ϖ∝ σ σινη τινη β⇒ τηαψ →ι τρονγ mτ τηι γιαν δ∝ι. Τρονγ χ÷χ νγ σινη
τινη βιυ m↔ σινη τινη β⇒ βονγ ρα. Dο δ⇒χη ηο∝ν θυ÷ ννγ νη↑ τη∏ ν♠ν β⇓ →χ βτ →∩υ β∝ι
ξυ⊇τ τινη τρνγ χη∏τ, σαυ → λ∝ τινη τρνγ κ η⋅νη ϖ∝ τινη τρνγ  χ÷χ γιαι →ο≠ν πη÷τ τριν
κη÷χ νηαυ, χυι χνγ →∏ν ηι√ν τ↑νγ ξυ⊇τ τινη κη↔νγ τινη τρνγ. Τυψ νηι♠ν κη↔νγ πη∂ι τ⊇τ
χ∂ βιυ m↔ σινη τινη β⇒ τρχ ρα, m∝ χ÷χ τ∏ β∝ο νγυψ♠ν β∝ο τινη ϖ⊃ν σνγ ϖ∝ σαυ → 2 τη÷νγ

σ τ≠ο τινη ηο∝ν το∝ν η∑ι πηχ, χον ϖ⊄τ τρ λ≠ι β∝ι ξυ⊇τ τινη τρνγ β⋅νη τη↑νγ.
Νηνγ σ ρι λο≠ν σινη τινη νηανη χηνγ ϖ∝ σ♥υ σχ τ↑←νγ τ νη↑ τρ♠ν χ∫νγ χ τη
διν ρα κηι χ νηνγ νηνγ τ÷χ →νγ κη÷χ νη↑ χ÷χ χη⊇τ →χ τη⊇m ϖ∝ο δ⇒χη ηο∝ν, β⇒ χη⊇ν
τη↑←νγ δ⇒χη ηο∝ν ϖ.ϖ... Β⋅υ δ÷ι νηιm β∪ν χ∫νγ χ τη →⊃ν →∏ν νηνγ βι∏ν →ι ϖ →ιυ τι∏τ
νηι√τ ϖι νηνγ η⊄υ θυ∂ τ↑←νγ τ. Χηο ν♠ν χ∩ν τη↑νγ ξυψ♠ν ϖ√ σινη ϖ∝ → πη⇓νγ χηο β⇓
→χ γινγ κη〈ι β⇒ θυ÷ ννγ, νγ →χ ηαψ χη⊇ν τη↑←νγ δ⇒χη ηο∝ν.
2. Τινη τηανη
Χηχ ν♦νγ χη〉 ψ∏υ χ〉α τινη τηανη λ∝ χυνγ χ⊇π mτ m↔ι τρ↑νγ τη⇑χη ηπ τρονγ →
τινη τρνγ χ τη σνγ →↑χ σαυ κηι ξυ⊇τ τινη. Τινη τρνγ η∩υ νη↑ κη↔νγ ϖ⊄ν →νγ τρονγ
πη∑νγ νγ δ⊃ν τινη νη↑νγ σ∉ χ κη∂ ν♦νγ ϖ⊄ν →νγ →↑χ νγαψ σαυ κηι →↑χ ην ηπ ϖι
τινη τηανη κηι χ∂ ηαι →∑νγ τηι →↑χ ξυ⊇τ ρα τρονγ mι λ∩ν πηνγ τινη.
Τινη τηανη χηα νηιυ λο≠ι mυι, αξιτ αmιν ϖ∝ mεν γπ πη∩ν ϖ∝ο ηο≠τ →νγ σνγ ϖ∝
τραο →ι χη⊇τ χ〉α τινη τρνγ. ♣↑νγ φρυχτοζα δο τ⌠ι τινη τι∏τ ρα λ∝ νγυ∑ν ν♦νγ λ↑νγ χη〉
ψ∏υ χηο τινη τρνγ. ♣↑νγ φρυχτοζα κηι →↑χ σ δνγ σ∉ χηυψν ηο÷ τη∝νη αξιτ λαχτιχ. Σ
η⋅νη τη∝νη ϖ∝ τ⇑χη λυ αξιτ λαχτιχ ν∝ψ σ∉ λ∝m χηο τινη τρνγ σνγ λ♥υ η←ν. Τινη τηανη χ∫νγ
χηα mτ σ δυνγ δ⇒χη →√m λ∝m χηο πΗ κη↔νγ β⇒ τηαψ →ι. Τχ → σ δνγ →↑νγ
φρυχτοζα ϖ∝ τ⇑χη τ αξιτ λαχτιχ πη τηυχ ϖ∝ο νηι√τ →. Dο ϖ⊄ψ, τρονγ ΤΤΝΤ, → δυψ τρ⋅ mτ
m⊃υ τινη δ⇒χη τρονγ mτ τηι γιαν νη⊇τ →⇒νη, νγ↑ι τα σ δνγ νηι√τ → τη⊇π → λ∝m λ≠νη
m⊃υ τινη νη≈m γι∂m κη∂ ν♦νγ ϖ⊄ν →νγ χ〉α τινη τρνγ ϖ∝ β∂ο τ∑ν →↑νγ φρυχτοζα. Χ÷χ
χη⊇τ πηα λο•νγ τινη δ⇒χη χ∫νγ χ χ÷χ χη⊇τ →√m → ν →⇒νη πΗ.
Τη∝νη πη∩ν χ〉α mτ λιυ ξυ⊇τ τινη →ιν η⋅νη νη↑ σαυ:
Dυνγ λ↑νγ 4 (2−100) mλ/λ∩ν
Σ τινη τρνγ 1000 (600−2000) τρι√υ/mλ
πΗ 6,9 (6,4−7,8)
Προτειν 7,3 (6,3−8,4) mγ/100mλ
Φρυχτοζα 550 (200−900) mγ/100mλ
Αξιτ ξιτριχ 700 (300−1100) mγ/100mλ
ιιι. ♣ιυ ηο∝ τη∩ν κινη−τη δ⇒χη →ι ϖι ηο≠τ →νγ σινη δχ
χ〉α β⇓ →χ
1. Λι♠ν η√ για ϖνγ δ↑ι →∑ι−τυψ∏ν ψ♠ν−δ⇒χη ηο∝ν τρονγ ηο≠τ →νγ σινη δχ →χ

Η√ τηνγ νι τι∏τ σινη σ∂ν χη⇑νη χ〉α β⇓ →χ γν λιν ϖι τρχ δ↑ι →∑ι−τυψ∏ν ψ♠ν−
δ⇒χη ηο∝ν. Ηο≠τ →νγ χ〉α τρχ ν∝ψ →↑χ πηι ηπ χη∅τ χη∉ βι χ÷χ τ⇑ν ηι√υ ηχ m↔ν →↑χ
ϖ⊄ν χηυψν θυα ϖ⇓νγ τυ∩ν ηο∝ν χηυνγ (Η⋅νη 1−5).
Τ⇑ν ηι√υ νι τι∏τ τρονγ τρχ ν∝ψ →↑χ ξυ⊇τ πη÷τ τ⌡ ϖι√χ τι∏τ ηχ m↔ν ΓνΡΗ
(Γοναδοτροπιν Ρελεασινγ Ηορmονε) τ⌡ ϖνγ δ↑ι →∑ι (Ηψποτηαλαmυσ). ΓνΡΗ τ÷χ →νγ
λ♠ν τυψ∏ν ψ♠ν κ⇑χη τη⇑χη τι∏τ 2 ηχ m↔ν γοναδοτροπιν λ∝ ΛΗ ϖ∝ ΦΣΗ. Ηαι ηχ−m↔ν ν∝ψ
→ιυ πηι χηχ ν♦νγ χ〉α δ⇒χη ηο∝ν, τρονγ → ΛΗ →ιυ ηο∝ θυ÷ τρ⋅νη τ≠ο χ÷χ ηχ m↔ν
στεροιδ ϖ∝ ΦΣΗ →ιυ ηο∝ θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη.
















Η⋅νη 1−5: Τρχ δ↑ι →∑ι−τυψ∏ν ψ♠ν−δ⇒χη ηο∝ν τρονγ ηο≠τ →νγ σινη δχ  β⇓ →χ

Ηχ−m↔ν ΛΗ κ⇑χη τη⇑χη β∝ο κ∉ Λεψδιγ σ∂ν ξυ⊇τ χ÷χ ηχ m↔ν στεροιδ νη↑
τεστοστερον. Ηχ−m↔ν ΦΣΗ δυψ τρ⋅ σ τηνγ νη⊇τ χηχ ν♦νγ χ〉α χ÷χ τ∏ β∝ο Σερτολι λ∝ τ∏ β∝ο
νυ↔ι δ↑νγ τινη τρνγ τρονγ θυ÷ τρ⋅νη πη÷τ τριν ϖ∝ τι∏τ ηχ−m↔ν ινηιβιν λ∝ ηχ−m↔ν χ ϖαι
τρ⇓ →ιυ χη¬νη →∅χ ηι√υ →ι ϖι ϖι√χ τι∏τ ΦΣΗ. ΛΗ χ∩ν τηι∏τ τρονγ χ∂ χυχ →ι χ⇓ν ΦΣΗ χ∩ν

τηι∏τ κηι τηι∏τ λ⊄π θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη τρ↑χ κηι τη∝νη τηχ ϖ τ⇑νη, νη↑νγ χ τη κη↔νγ βτ
Brain
LHRH
Anterior pituitary
Feedback
Testes
Inhibin
Gonadal steroids
Sex organs
Accessory Sex
glans
Muscle; other
somatic tissues
Sexual, aggressive
behaviour
LH FSH
Ν•ο
Η∝νη ϖι σινη
δχ, τ⇑νη η♦νγ
D⇒χη ηο∝ν
Λι♠ν η√ νγ↑χ
Στεροιδ
Χ← θυαν ΣD
Χ← θυαν ΣD
πη
Χ← ϖ∝ χ÷χ
m↔ κη÷χ
Τιν ψ♠ν
ΓνΡΗ
βυχ πη∂ι χ χηο χηχ ν♦νγ σινη τινη τι∏π τηεο. ♣ λ∝ ϖ⋅ ηχ−m↔ν τεστοστερον χ∫νγ χ ∂νη

η↑νγ →∏ν χηχ ν♦νγ χ〉α τ∏ β∝ο Σερτολι σαυ κηι τη∝νη τηχ ϖ∝ τη⌠χ →∪ψ θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη.
Χ÷χ ηχ−m↔ν στεροιδ (χ∂ ανδρογεν ϖ∝ εστρογεν) ϖ∝ χ÷χ ηχ−m↔ν κη÷χ (νη↑ ινηιβιν)
δο δ⇒χη ηο∝ν σινη ρα σ∉ τ÷χ →νγ νγ↑χ λ♠ν ϖνγ δ↑ι →∑ι ϖ∝ τυψ∏ν ψ♠ν → →ιυ χη¬νη ϖι√χ
τη∂ι ηχ−m↔ν τ⌡ χ÷χ m↔ β∝ο ν∝ψ. Χ÷χ ηχ−m↔ν στεροιδ χ〉α δ⇒χη ηο∝ν χ⇓ν ηο≠τ →νγ νγο∝ι
τρχ νι τι∏τ σινη σ∂ν τρ♠ν → δυψ τρ⋅ σ τηνγ νη⊇τ χηχ ν♦νγ χ〉α χ÷χ χ← θυαν σινη δχ ϖ∝
χ÷χ τυψ∏ν σινη δχ πη χ∫νγ νη↑ κ⇑χη τη⇑χη η∝νη ϖι σινη δχ χ〉α χον →χ. Τ⊄π τ⇑νη σινη
δχ σ∉ κη↔νγ →↑χ η⋅νη τη∝νη ν∏υ ν∏υ κη↔νγ χ →∩ψ →〉 χ÷χ ηχ m↔ν σινη δχ →χ. Η←ν
να, χ÷χ στεροιδ σινη δχ ν∝ψ χ⇓ν γ♥ψ ∂νη η↑νγ →∏ν χ÷χ θυ÷ τρ⋅νη τραο →ι χη⊇τ, η⋅νη
δ≠νγ β νγο∝ι χ〉α χ← τη ϖ∝ χ÷χ →∅χ τ⇑νη σινη δχ τη χ⊇π  β⇓ →χ.
2. ♣ιυ τι∏τ θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη
♣ιυ τι∏τ τη∩ν κινη−τη δ⇒χη →ι ϖι θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη  β⇓ →χ →↑χ τm ττ θυα
Η⋅νη 1−6.
Κ⇑χη τη⇑χη νγο≠ι χ∂νη Κ⇑χη τη⇑χη β♠ν τρονγ

Τη∩ν κινη Τ W

D↑ι →∑ι

Τ⊄π τ⇑νη σινη δχ
Τυψ∏ν ψ♠ν

ΦΣΗ ΛΗ

νγ σινη τινη Τ∏ β∝ο Λεψδιγ

Τ/β Σεχτολι Τινη τ Τεστοστερον


Τινη τρνγ Χ/θ σινη δχ πη Χ← τη

Η⋅νη 1−6: ♣ιυ τι∏τ τη∩ν κινη τη διχη →ι ϖι θυ÷ τρ⋅νη σινη τινη

Χ÷χ κ⇑χη τη⇑χη χ〉α νγο≠ι χ∂νη νη↑ ÷νη σ÷νγ, τηχ ♦ν, η∝νη ϖι ϖ∝ mι ϖ⇒ χ〉α χον χ÷ι,
κ⇑χη τη⇑χη χ〉α χον νγ↑ι (ξοα βπ) τη↔νγ θυα τηι γι÷χ, τη⇑νη γι÷χ, κηυ γι÷χ, ξ⌠χ γι÷χ
τρυψν ϖ∝ο τρυνγ κηυ τη∩ν κινη σινη δχ  ϖνγ δ↑ι →∑ι. Τρυνγ κηυ ν∝ψ →ιυ πηι τηυ
τρ↑χ τυψ∏ν ψ♠ν πη♥ν τι∏τ χ÷χ κ⇑χη τ ΦΣΗ ϖ∝ ΛΗ. Ηχ−m↔ν ΦΣΗ τη⌠χ →∪ψ θυ÷ τρ⋅νη η⋅νη
τη∝νη τινη τρνγ, χ⇓ν ΛΗ τη⌠χ →∪ψ τ∏ β∝ο κ∈ (Λεψδιγ) πη♥ν τι∏τ ηχ m↔ν ανδρογεν, →∅χ
βι√τ λ∝ τεστοστερον. Ηοχm↔ν ν∝ψ χ τ÷χ δνγ κ⇑χη τη⇑χη ηο≠τ ηο÷ τ∏ β∝ο τη↑νγ β⋅ νγ σινη
τινη m⊃ν χ∂m ϖι κ⇑χη τη⇑χη χ〉α ΦΣΗ → σινη ρα τινη τρνγ. Τεστοστερον χ⇓ν χ τ÷χ δνγ
ξ⌠χ τι∏ν σ πη÷τ τριν τ χηχ χ← ν♦νγ χ〉α χ÷χ τυψ∏ν σινη δχ πη, δυψ τρ⋅ σχ σνγ χ〉α
τινη τρνγ ϖ∝ κη∂ ν♦νγ τη τηαι χ〉α χη⌠νγ.
3. Πη∂ν ξ≠ σινη δχ
Χη¬ χ τη τηυ →↑χ τινη δ⇒χη χ χη⊇τ λ↑νγ χαο ν∏υ  β⇓ →χ χ βιυ ηι√ν πη∂ν ξ≠
σινη δχ β⋅νη τη↑νγ. Χ τη τηυ →↑χ τινη δ⇒χη κη↔νγ ττ (σ λ↑νγ ⇑τ, ν∑νγ → τινη τρνγ
τη⊇π, ηο≠τ λχ κ∠m...) κη↔νγ πη∂ι δο ρι λο≠ν σινη τινη m∝ δο ρι λο≠ν θυ÷ τρ⋅νη πη♥ν τι∏τ
ϖ∝ ϖ∝ β∝ι ξυ⊇τ τινη τρνγ τ⌡ β m÷ψ σινη δχ β⇓ →χ. Χ÷χ θυ÷ τρ⋅νη ν∝ψ χη⇒υ σ χηι πηι
χ〉α πη∂ν ξ≠ σινη δχ δ♥ψ χηυψν πηχ τ≠π ϖ∝ χ÷χ πη∂ν ξ≠ χ →ιυ κι√ν →↑χ τη∝νη λ⊄π
τρ♠ν χ← σ πη∂ν ξ≠ σινη δχ →. Χ÷χ πη∂ν ξ≠ χ →ιυ κι√ν δ δ∝νγ β⇒ χ χη∏ δο τ÷χ →νγ
χ〉α χ÷χ ψ∏υ τ κη÷χ νηαυ ϖ∝ mτ χ χη∏ m≠νη →ι ϖι πη∂ν ξ≠ χ →ιυ κι√ν χ τη κ∠ο
τηεο χ χη∏ νγαψ χ∂ πη∂ν ξ≠ κη↔νγ →ιυ κι√ν χ← σ χ〉α πη∂ν ξ≠ χ →ιυ κι√ν →. Dο σ χ
χη∏ χ÷χ πη∂ν ξ≠ χ →ιυ κι√ν m∝ τ⊇τ χ∂ χ÷χ κη♥υ χ〉α πη∂ν ξ≠ σινη δχ χ τη β⇒ χ χη∏ 
χ÷χ mχ → κη÷χ νηαυ λ∝m χηο σ β∝ι ξυ⊇τ τινη δ⇒χη β⇒ γι∂m ϖ∝ κ∠m χη⊇τ λ↑νγ. Κηχ
πηχ →↑χ χ÷χ τ÷χ νη♥ν χ χη∏ χηο πη∠π τηυ →↑χ τινη δ⇒χη ττ τ⌡ β⇓ →χ γινγ.
ιϖ. ΝΗΝΓ ΝΗ♥Ν Τ ∂ΝΗ Η↑ΝΓ →∏Ν Σ Λ↑ΝΓ ς∝ ΧΗ⊇Τ Λ↑ΝΓ
ΤΙΝΗ δ⇒χη
1. Γινγ
Τυ τ⌡νγ γινγ, τ∩m ϖχ το ηαψ νη〈, χ↑νγ → τραο →ι χη⊇τ m≠νη ηαψ ψ∏υ, κη∂
ν♦νγ τη⇑χη νγηι ϖι τηι τι∏τ κη⇑ η⊄υ ττ ηαψ κη↔νγ m∝ χ σ λ↑νγ ϖ∝ χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη
σ∂ν ξυ⊇τ κη÷χ νηαυ. ς⇑ δ, β⇓ →χ γινγ ↔ν →ι (800−1000κγ) mι λ∩ν λ⊇ψ τινη χ τη χηο

8−9 mλ ηαψ τη⊄m χη⇑ 10−15 mλ, χ⇓ν β⇓ νι χ〉α τα χη¬ χηο →↑χ 3−5 mλ. Β⇓ ↔ν →ι νη⊄π ϖ∝ο
ν↑χ τα δο τη⇑χη νγηι ϖι κη⇑ η⊄υ mα η⊂ κ∠m ν♠ν λ↑νγ τινη δ⇒χη γι∂m ϖ∝ τ⇑νη η♦νγ χ∫νγ
κ∠m.
2. Τηχ ♦ν
Τηχ ♦ν λ∝ mτ τρονγ νηνγ νη♥ν τ χ← β∂ν χ ∂νη η↑νγ τρχ τι∏π ϖ∝ γι÷ν τι∏π →∏ν
σ λ↑νγ ϖ∝ χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη. Τραο →ι χη⊇τ χ〉α β⇓ →χ γινγ χαο η←ν β⇓ τη↑νγ 10−
12%, τη∝νη πη∩ν τινη δ⇒χη χ∫νγ →∅χ βι√τ η←ν χ÷χ σ∂ν πη∪m κη÷χ. ς⋅ ϖ⊄ψ νηυ χ∩υ τηχ ♦ν
χηο →χ γινγ →⇓ι η〈ι →∩ψ →〉 χ∂ ϖ σ λ↑νγ ϖ∝ χη⊇τ λ↑νγ.
− Τι♠υ χηυ∪ν ♦ν ηπ λ, κη∪υ πη∩ν χ♥ν β≈νγ τη⋅ τη⋅ χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη σ∉ ττ. Ν∏υ
♦ν θυ÷ νηιυ χον ϖ⊄τ σ∉ θυ÷ β∠ο ϖ∝ πη∂ν ξ≠ τ⇑νη σ∉ κ∠m ν♠ν χηο τινη κη↔νγ ττ.
− Γι÷ τρ⇒ σινη ϖ⊄τ ηχ χ〉α →≠m ϖ∝ λ↑νγ →≠m τρονγ κη∪υ πη∩ν χ ∂νη η↑νγ ρ ρ√τ
→∏ν χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη. Τη⇑ νγηι√m χηο β⇓ →χ γινγ ♦ν τρ♠ν →∑νγ χ〈 η →⊄υ (προτειν
χηι∏m τρ♠ν 35% ςΧΚ) τη⋅ τινη δ⇒χη η∩υ νη↑ κη↔νγ χ κη∂ ν♦νγ τη τηαι.
− Τ λ√ προτειν/βτ →↑νγ χ ∂νη η↑νγ →∏ν τι♠υ ηο÷ ν♠ν ∂νη η↑〈νγ τι τινη δ⇒χη.
♣ι ϖι β⇓ →χ γινγ τη↑νγ ψ♠υ χ∩υ τ λ√ ν∝ψ λ∝ 1/1,2−1,5.
− Κη∪υ πη∩ν τηι∏υ ϖιταmιν, →∅χ βι√τ λ∝ ϖιταmιν Α, χ ∂νη η↑νγ νηιυ →∏ν πη∪m
χη⊇τ τινη δ⇒χη. Τη⇑ νγηι√m ϖι κη∪υ πη∩ν χηα 120−130 mγ χαροτεν/→←ν ϖ⇒ τηχ ♦ν
(♣ςΤΑ) χηο τινη τρνγ ψ∏υ ϖ∝ ⇑τ, δ⇒χη ηο∝ν τηο÷ι ηο÷, χον ϖ⊄τ κ∠m η♦νγ. Κηι ν♥νγ λ♠ν
640−774 mγ/♣ςΤΑ τη⋅ σαυ 21 νγ∝ψ πη∪m χη⊇τ τινη δ⇒χη →↑χ πηχ η∑ι.
ςιταmιν Χ χ∫νγ χ ∂νη η↑νγ τρχ τι∏π τι πη∪m χη⊇τ τινη δ⇒χη. Τινη διχη ττ χ 3−
8mγ ϖιταmιν Χ/100mλ. Ν∏υ χη¬ χ 2 mγ/100mλ τη⋅ νηιυ χη¬ τι♠υ τινη δ⇒χη χ βιυ ηι√ν
ξ⊇υ.
− Χ÷χ χη⊇τ κηο÷νγ, →∅χ βι√τ λ∝ Π, χ ∂νη η↑νγ νηιυ τι τινη δ⇒χη, βι ϖ⋅ Π χ∩ν χηο
σ τραο →ι →↑νγ. Μ∅τ κη÷χ, ν χ⇓ν λ∝ τη∝νη πη∩ν χ〉α αξιτ νυχλειχ ϖ∝ πητπηατιτ ηαψ
λιποπητπηατιτ λ∝ νηνγ χη⊇τ χ ρ⊇τ νηιυ τρονγ τινη τρνγ. ς⋅ ϖ⊄ψ τηι∏υ Π τη⋅ θυ÷ τρ⋅νη
η⋅νη τη∝νη τινη τρνγ σ∉ γι∂m, τ λ√ τη τηαι τη⊇π.
− Χ⊇υ τρ⌠χ κη∪υ πη∩ν ϖ∝ λο≠ι η⋅νη τηχ ♦ν χ∫νγ χ ∂νη η↑νγ ρ⊇τ ρ ρ√τ →∏ν χη⊇τ
λ↑νγ τινη δ⇒χη. Ν♠ν χηο →χ γινγ ♦ν χ÷χ λαι τηχ ♦ν τοαν τ⇑νη ϖ∝ δυνγ τ⇑χη νη〈 νη↑
τηχ ♦ν η≠τ, χ÷m, κη↔ δ∩υ, β• →⊄υ ϖ∝ χ÷χ τηχ ♦ν χ νγυ∑ν γχ →νγ ϖ⊄τ.
3. Χη♦m σχ

Χ÷χη χηο ♦ν, τm χη∂ι, ϖ⊄ν →νγ, τη÷ι → χ〉α νγ↑ι χη♦m σχ ϖ∝ λ⊇ψ τινη σ∉ χ ∂νη
η↑νγ ρ⊇τ λν →∏ν σ λ↑νγ ϖ∝ χη⊇τ λ↑νγ τινη κηαι τη÷χ. Χ τη κη↔νγ λ⊇ψ →↑χ mτ τ
τινη ν∝ο τρονγ mτ τηι γιαν δ∝ι ϖ∝ χ τη λ∝m η〈νγ β⇓ →χ γινγ ν∏υ χη♦m σχ θυ∂ν λ
κη↔νγ ττ. Μτ νγηι♠ν χυ →• χηο τη⊇ψ τρονγ σ 2254 χον β⇓ →χ β⇒ →∝ο τη∂ι τη⋅ χη¬ χ
10% λ∝ δο κη∂ ν♦νγ δι τρυψν χηο →ι σαυ κ∠m, χ⇓ν λ≠ι λ∝ δο νηιυ νγυψ♠ν νη♥ν κη÷χ.
4. Χη∏ → λ⊇ψ τινη
Θυ÷ τρ⋅νη η⋅νη τη∝νη τινη τρνγ λ∝ θυ÷ τρ⋅νη λι♠ν τχ. Ν∏υ κηαι τη÷χ τη↑α θυ÷ τη⋅ τινη
τρνγ κη↔νγ →↑χ λ⊇ψ ρα κ⇒π τηι ν♠ν πη∪m χη⊇τ γι∂m ϖ∝ χ τη λ∝m χηο χον →χ τη↑ δ♥m.
Νγ↑χ λ≠ι, ν∏υ κηαι τη÷χ τη÷χ θυ÷ ν∅νγ τη⋅ τινη τρνγ νον τρονγ τινη δ⇒χη σ∉ νηιυ ϖ∝ χ
χη⊇τ λ↑νγ κ∠m.
Θυα τη⇑ νγηι√m νγ↑ι τα τη⊇ψ ρ≈νγ κηαι τη÷χ τινη 1λ∩ν/νγ∝ψ κη↔νγ ∂νη η↑νγ ξ⊇υ
→∏ν σ η⋅νη τη∝νη τινη τρνγ ϖ∝ κη∂ ν♦νγ τη τηαι (Β∂νγ 1−1). Μτ σ τ∝ι λι√υ χηο ρ≈νγ λ⊇ψ
τινη χ÷χη νηαυ 2−3 νγ∝ψ νη↑νγ κηαι τη÷χ 2−3 λ∩ν/νγ∝ψ λ⊇ψ τινη τη⋅ σ λ↑νγ τινη τρνγ
χ∫νγ κη↔νγ κ∠m σο ϖι λ⊇ψ 1 λ∩ν/νγ∝ψ.










Β∂νγ 1−1: ∂νη η↑νγ χ〉α χη∏ → κηαι τη÷χ →∏ν σ λ↑νγ ϖ∝ χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη χ〉α β⇓

Χη∏ → κηαι τη÷χ

Χη¬ τι♠υ →÷νη γι÷
1λ∩ν/

τυ∩ν
1λ∩ν/
νγ∝ψ
+/−
(%)
Λ↑νγ τινη/λ∩ν (mλ) 9,5 6,2 −35
Λ↑νγ τινη/τυ∩ν (mλ) 9,5 43,3 +356
Τινη τρνγ ηο≠τ →νγ (%) 63 69 +6
Μ⊄τ → τινη τρνγ (1000/mλ) 1890 810 −57
Τνγ σ τινη τρνγ/λ∩ν (τρι√υ) 17,8 4,8 −73
Τνγ σ τινη τρνγ/τυ∩ν (τρι√υ) 17,8 33,8 +90
Σ τινη τρνγ ηο≠τ →νγ/λ∩ν
(τρι√υ)
11,1 3,4 −69
Σ λ∩ν δ⊃ν τινη τη νη⊇τ 42136 7108
Τ λ√ τη τηαι (%) 70 73
5. Τηι τι∏τ−κη⇑ η⊄υ
 χ÷χ ν↑χ ↔ν →ι χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη κ∠m νη⊇τ λ∝ ϖ∝ο mα →↔νγ, ττ νη⊇τ λ∝ ϖ∝ο
mα η⊂ ϖ∝ mα τηυ. Νγυψ♠ν νη♥ν χη〉 ψ∏υ λ∝ δο ÷νη σ÷νγ. Νη↑νγ  ν↑χ τα τινη δ⇒χη
τη↑νγ κ∠m νη⊇τ ϖ∝ο mα η⊂ δο θυ÷ ννγ ννγ. Β⇓ →χ δ↑ι 4 τυι χη⇒υ ∂νη η↑νγ χ〉α
νγο≠ι χ∂νη ρ ρ√τ η←ν σο ϖι β⇓ λν τυι, νη⊇τ λ∝ νηι√τ →. Λ↑νγ τινη δ⇒χη ττ νη⊇τ λ∝ ϖ
→↔νγ ξυ♥ν, mα η⊂ γι∂m νηιυ, mα τηυ λ≠ι τ♦νγ λ♠ν.
6. Τυι
Τυι τη χ〉α β⇓ →χ γινγ χ τη →≠τ 18−20 ν♦m, νη↑νγ δο νηιυ νγυψ♠ν νη♥ν κη÷χ
νηαυ ν♠ν τη↑νγ χη¬ →↑χ σ δνγ 5−8 ν♦m. Χ∝νγ γι∝ πη∪m χη⊇τ τινη δ⇒χη χ∝νγ κ∠m. Τυψ
ϖ⊄ψ δ↑ι 15 τυι, ∂νη η↑νγ χ〉α τυι κη↔νγ λν, m∝ χη〉 ψ∏υ λ∝ δο νηνγ νη♥ν τ κη÷χ.
ϖ. νυ↔ι δ↑νγ β⇓ →χ γινγ
1. Τι♠υ χηυ∪ν ♦ν
Τηχ ♦ν κη↔νγ →∩ψ →〉 ηο∅χ κη↔νγ χ♥ν β≈νγ χ∫νγ νη↑ θυ÷ τη⌡α σ∉ λ∝m γι∂m ηο≠τ
τ⇑νη σινη δχ, χη⊇τ λ↑νγ τινη δ⇒χη ϖ∝ ρ⌠τ νγν τηι γιαν σ δνγ β⇓ →χ. Τραο →ι χ← β∂ν

χ〉α →χ γινγ χαο η←ν β⇓ →χ τηι∏ν 15−20%. Dο → κηι νυ↔ι δ↑νγ β⇓ →χ γινγ πη∂ι χ♦ν
χ ϖ∝ο χ↑νγ → σ δνγ, mχ νυ↔ι δ↑νγ πη∂ι →∂m β∂ο χηο β⇓ →χ κηο∈ m≠νη, νη↑νγ