Tài liệu Chăn nuôi bò sinh sản - Chương 4 doc

Χη↑←νγ 4
τη τινη νη♥ν τ≠ο
Ι. Πη÷τ ηι√ν →νγ δχ ϖ∝ ξ÷χ →⇒νη τηι γιαν πηι τη⇑χη ηπ
1. Χ÷χ πη↑←νγ πη÷π πη÷τ ηι√ν →νγ δχ
α. Θυαν σ÷τ τρχ τι∏π
Τη∂ β⇓ ρα β•ι χη♦ν ηο∅χ mτ κηο∂νγ τρνγ → θυαν σ÷τ χ÷χ δ⊇υ ηι√υ →νγ δχ. Ττ
νη⊇τ λ∝ θυαν σ÷τ ϖ∝ο σ÷νγ σm ϖ∝ χηιυ τι. ♣ δ∝ι mι λ∩ν θυαν σ÷τ πη τηυχ ϖ∝ο σ
λ↑νγ για σ⌠χ τρονγ →∝ν (τη↔νγ τη↑νγ τ⌡ 15 →∏ν 30 πη⌠τ). Χ τη θυαν σ÷τ τη⊇ψ χ÷χ δ⊇υ
ηι√υ →νγ δχ σαυ →♥ψ:
− ′m η σ↑νγ ϖ∝ ∪m ↑τ, νι♠m m≠χ →↑νγ σινη δχ ξυνγ ηυψ∏τ ϖ∝ κη↔νγ δ⇑νη.
− Τ⌡ χ τ χυνγ χη∂ψ ρα δ⇒χη τρονγ συτ ϖ∝ δ∈ο. Χ τη τη⊇ψ δ⇒χη 1−2 νγ∝ψ τρ↑χ κηι
→νγ δχ τηχ σ.
− Λ↔νγ  πη∩ν m↔νγ ξ λ♠ν.
Χ÷χ βι∏ν →ι ϖ η∝νη ϖι χ〉α β⇓ χ÷ι χ τη τη⊇ψ λ∝:
− Β∑ν χη∑ν, m⊃ν χ∂m, ηαψ χη⌠  →∏ν σ ξυ⊇τ ηι√ν χ〉α
νγ↑ι ηαψ χ〉α για σ⌠χ κη÷χ.
− Κ♠υ ρνγ, →∅χ βι√τ λ∝ ϖ∝ο βαν →♠m.
− Ν∏υ θυαν σ÷τ ϖ∝ο βαν →♠m τη⊇ψ για σ⌠χ  τ↑ τη∏ →νγ
τρονγ κηι νηνγ χον κη÷χ ν≈m.
− Νη∂ψ λ♠ν νηνγ χον κη÷χ νη↑νγ χη↑α χη⇒υ →χ.
− ♣νγ ψ♠ν κηι χ mτ για σ⌠χ κη÷χ νη∂ψ λ♠ν (χη⇒υ
→χ).
− Λι∏m ϖ∝ η⌠χ →∩υ λ♠ν νηνγ χον κη÷χ.
− Η⇑τ ϖ∝ νγι χ← θυαν σινη δχ (η∝νη ϖι →∅χ τρ↑νγ νη↑
χον →χ).
− ϒν κ∠m νγον mι√νγ ϖ∝ σ∂ν λ↑νγ σα χ τη γι∂m.

Η⋅νη 4−1: Χ÷χ η∝νη ϖι →νγ δχ ϖ∝ ηι√ν τ↑νγ “χη⇒υ →χ”

Χη¬ τι♠υ δυψ νη⊇τ χηχ χην 100% →νγ δχ λ∝ πη∂ν ξ≠ →νγ ψ♠ν χ〉α για σ⌠χ →νγ
δχ κηι β⇒ για σ⌠χ κη÷χ νη∪ψ λ♠ν. Μτ χον β⇓ χ÷ι νη∪ψ λ♠ν mτ χον β⇓ χ÷ι κη÷χ τη↑νγ λ∝
δ⊇υ ηι√υ ν σπ →νγ δχ ηο∅χ →νγ δχ →• τρ↔ι θυα mτ ϖ∝ι νγ∝ψ. Χ τη χ τρ↑νγ ηπ
νηνγ για σ⌠χ →ανγ χηα χ∫νγ τη ηι√ν δ⊇υ ηι√υ →νγ δχ, τυψ νηι♠ν κηι β⇒ νηνγ χον
κη÷χ νη∪ψ λ♠ν τη⋅ χη⌠νγ κη↔νγ χ πη∂ν ξ≠ →νγ ψ♠ν (κηο∂νγ 5% β⇓ σα →ανγ χηα χ
βιυ ηι√ν →νγ δχ ϖι νηνγ η∝νη ϖι νη↑ ν♠υ τρ♠ν, νη↑νγ κη↔νγ ξ∂ψ ρα ρνγ τρνγ).
β. Dνγ β⇓ →χ τη⇑ τ⋅νη
Dνγ mτ β⇓ →χ →• →↑χ τητ νγ δ⊃ν τινη ηο∅χ m βτ χη∠ο δ↑←νγ ϖ⊄τ σανγ β♠ν
(ν♠ν ν κη↔νγ λ∝m χηο β⇓ χ÷ι τη τηαι) → πη÷τ ηι√ν →↑χ χον χ÷ι →νγ δχ. Πη↑←νγ πη÷π
ν∝ψ ττ, τιν χ⊄ψ ϖ∝ χηο ηι√υ θυ∂ χαο. Τυψ νηι♠ν, χη¬ ν♠ν ÷π δνγ τρονγ χη♦ν νυ↔ι τρανγ
τρ≠ι, ϖ⋅ τν κ∠m δο πη∂ι νυ↔ι χον β⇓ →χ τη⇑ τ⋅νη.
Χ τη δνγ →χ τη⇑ τ⋅νη ϖι χη∠ν σ←ν →÷νη δ⊇υ. Β⇓ →χ τη⇑ τ⋅νη →↑χ βυχ mτ χ÷ι
χη∠ν τη〉νγ →÷ψ →νγ χη⊇τ m∝υ ϖ∝ σ∉ β↔ι m∝υ λ♠ν m↔νγ νηνγ β⇓ χ÷ι →νγ δχ m∝ ν →•
νη∂ψ. Τ¬ λ√ β⇓ τη⇑ τ⋅νη δνγ τρονγ →∝ν β⇓ χ÷ι χ∫νγ β≈νγ ϖι τ¬ λ√ β⇓ →χ →↑χ σ δνγ
(4%).
χ. Dνγ χ÷χ δνγ χ η τρ πη÷τ ηι√ν →νγ δχ
Νηνγ δνγ χ σαυ →♥ψ σ∉ γι⌠π δ νη⊄ν βι♠τ β⇓ →νγ δχ:
 Χη¬ τη⇒ m∝υ. ♣♥ψ λ∝ χη⊇τ κεο δ⇑νη τρ♠ν ξπ νηυm m∝υ γν λ♠ν m↔νγ β⇓
χ÷ι ϖ∝ χ τη →ι m∝υ κηι β⇓ χ÷ι →νγ δχ →↑χ χον κη÷χ νη∂ψ νηιυ λ∩ν.
 Σ←ν →υ↔ι. Β↔ι mτ λπ σ←ν  χυνγ →υ↔ι β⇓ χ÷ι. Λπ σ←ν ν∝ψ σ∉ β⇒ ξο÷ κηι

β⇓ χ÷ι →νγ δχ →↑χ νηνγ χον κη÷χ νη∂ψ λ♠ν.
δ. Σ νν θυα τρχ τρ∝νγ
Βι√ν πη÷π ν∝ψ →←ν γι∂ν, ⇑τ τν κ∠m, β∂ο →∂m → χη⇑νη ξ÷χ χαο. Τυψ νηι♠ν, ⇑τ νγ↑ι
χη♦ν νυ↔ι χ τη τ λ∝m →↑χ m∝ πη∂ι νη →∏ν χ÷ν β κ τηυ⊄τ χ ταψ νγη χηυψ♠ν m↔ν
χαο.
ε. Βι√ν πη÷π δνγ β⇓ χ÷ι κ⇑χη δχ β≈νγ ξ λ ϖι τεστοστερον
Β⇓ χ÷ι κ⇑χη δχ χ∫νγ λ∝ χ↔νγ χ ρ⊇τ ττ → πη÷τ ηι√ν →νγ δχ νη↑νγ χη⌠νγ τη↑νγ
χ χ÷χ ηο≠τ →νγ σινη δχ κη↔νγ →υ →∅ν, δο ϖ⊄ψ σ δνγ χη⌠νγ κη↔νγ χηχ χην.
Μτ β⇓ χ÷ι →↑χ ξ λ ϖι χ÷χ ηοχm↔ν σινη δχ →χ σ∉ χ η∝νη ϖι νη↑ β⇓ →χ. Ξ λ
β≈νγ χ÷χη τι♠m 10 m∫ι λιυ 200 mγ προπιονατ τεστοστερον, χ ηαι νγ∝ψ mτ λ∩ν, σαυ →
τι♠m δ↑νγ 500−1000 mγ, τυ τηεο mχ → ηαm mυν σινη δχ χ〉α β⇓ χ÷ι .
φ. Ξ÷χ →⇒νη η∝m λ↑νγ προγεστερον τρονγ σα
Η∝m λ↑νγ προγεστερον τρονγ σα λν η←ν τρονγ m÷υ ϖ∝ ηι√ν ναψ πη↑←νγ πη÷π mιν
δ⇒χη πηνγ ξ≠ (ΡΙΑ) →↑χ σ δνγ ρ⊇τ ρνγ ρ•ι → ξ÷χ →⇒νη η∝m λ↑νγ ηχm↔ν ν∝ψ.
♣ τι∏ν η∝νη ξ∠τ νγηι√m, β⇓ χ÷ι πη∂ι τρονγ τηι γιαν τι∏τ σα. Ν∏υ νη↑ η∝m λ↑νγ
τ♦νγ (4 →∏ν 6 γ/mλ) ϖ∝ο τηι →ιm →νγ δχ δ κι∏ν, β⇓ χ÷ι χηχ χην κη↔νγ →νγ δχ.
Νη↑νγ ν∏υ η∝m λ↑νγ προγεστερον τη⊇π, για σ⌠χ χ τη →ανγ →νγ δχ.
Η≠ν χη∏ χ〉α πη↑←νγ πη÷π λ∝ πηχ τ≠π ϖ∝ χηι πη⇑ λν. Τυψ νηι♠ν,  νηνγ χ← σ χη♦ν
νυ↔ι β⇓ σα λν ϖ∝ χ σ θυ∂ν λ ττ →∝ν β⇓ (ϖι ϖι√χ ÷π δνγ χ↔νγ νγη√ τη↔νγ τιν), χ τη
÷π δνγ βι√ν πη÷π ν∝ψ ϖ∝ τη↔νγ θυα → → τη τινη νη♥ν τ≠ο m∝ κη↔νγ χ∩ν θυαν σ÷τ χ÷χ
δ⊇υ ηι√υ →νγ δχ.
2. Ξ÷χ →⇒νη τηι →ιm πηι γινγ τη⇑χη ηπ
Τρνγ χη¬ →↑χ τη τηαι ν∏υ γ∅π τινη τρνγ  →ο≠ν 1/3 πη⇑α τρ♠ν χ〉α νγ δ⊃ν τρνγ
(Η⋅νη 4−2). Τινη τρνγ m⊇τ 10−14 γι → λ♠ν τι 1/3 πη⇑α τρ♠ν χ〉α νγ δ⊃ν τρνγ. Τηι γιαν
δι χηυψν χ〉α τρνγ θυα →ο≠ν ν∝ψ κηο∂νγ 6−12 γι.

Η⋅νη 4−2: Σ δι χηυψν ϖ∝ χ÷χ σ κι√ν ξ∂ψ ρα →ι ϖι τινη τρνγ τρονγ →↑νγ σινη δχ χ÷ι
Χ♦ν χ ϖ∝ο τηι →ιm ρνγ τρνγ, τηι γιαν δι χηυψν χ〉α τινη τρνγ ϖ∝ τρνγ τη⋅ ϖ
λ τηυψ∏τ τηι →ιm πηι γινγ ττ νη⊇τ λ∝ ϖ∝ο χυι γιαι →ο≠ν χη⇒υ →χ (ν∏υ νη∂ψ τρχ τι∏π),
τχ λ∝ ϖ∝ο λ⌠χ βυ∑νγ τρνγ χ νο•ν β∝ο mνγ ν↑χ, σπ ρνγ, χ τ χυνγ m το, νι♠m δ⇒χη

τρνγ →χ, χη⇒υ →χ χαο →; ν∏υ ΤΤΝΤ τη⋅ ν♠ν τι∏ν η∝νη ϖ∝ο →∩υ γιαι →ο≠ν η⊄υ →νγ δχ
(Η⋅νη 4−3).









Η⋅νη 4−3: Τηι γιαν δ⊃ν τινη τη⇑χη ηπ χηο β⇓ χ÷ι
Τυψ νηι♠ν, τηι γιαν βτ →∩υ ϖ∝ κ∏τ τη⌠χ →νγ δχ λ∝ ρ⊇τ κη ξ÷χ →⇒νη. Πη↑←νγ πη÷π
÷π δνγ →←ν γι∂ν νη⊇τ τρονγ τηχ τ∏ → ξ÷χ →⇒νη τηι →ιm πηι τινη λ∝ σ δνγ θυψ λυ⊄τ
σ÷νγ − χηιυ: σ÷νγ πη÷τ ηι√ν →νγ δχ τη⋅ χηιυ χηο πηι λ∩ν 1 ϖ∝ σ÷νγ η↔m σαυ χηο πηι
λ∩ν 2: χηιυ πη÷τ ηι√ν →νγ ην τη⋅ σ÷νγ η↔m σαυ πηι λ∩ν 1 ϖ∝ χηιυ η↔m σαυ πηι λ≠ι
λ∩ν 2.
Κηο∂νγ 2/3 σ β⇓ βτ →∩υ →νγ δχ ϖ∝ο βαν →♠m ν♠ν σ∉ νη⋅ν τη⊇ψ →νγ δχ ϖ∝ο
βυι σ÷νγ σm.
Τυψ ϖ⊄ψ, ϖι β⇓ τ← ϖ∝ mτ σ β⇓ Βοσ Ινδιχυσ, νηιυ τ÷χ γι∂ κη↔νγ τη⌡α νη⊄ν θυψ λυ⊄τ
σ÷νγ − χηιυ. Η → νγη⇒ νηνγ γινγ β⇓ → χ∩ν →↑χ δ⊃ν τινη νγαψ σαυ κηι θυαν σ÷τ τη⊇ψ
→νγ δχ.
Τηι γιαν δ⊃ν τινη
ττ νη⊇τ
Ρνγ τρνγ
Χη⇒υ →χ
Τ λ√ τη
τηαι
ξ⊇υ
ττ

Τηι γιαν (η)
Μτ σ πη↑←νγ πη÷π χ τη τρ γι⌠π χηο ϖι√χ ξ÷χ →⇒νη τηι γιαν πηι τη⇑χη ηπ δ•
→↑χ νηι♠ν χυ:
− Πη↑←νγ πη÷π →ο → δ⊃ν →ι√ν ♥m →≠ο κηι →νγ δχ
Τρ♠ν χ← σ νγηι♠ν χυ ϖ → δ⊃ν →ι√ν κη÷χ νηαυ χ〉α νι♠m m≠χ τ⌠ι χνγ ♥m →≠ο νγ−
↑ι τα τη⊇ψ ρ≈νγ λ⌠χ ∀χη⇒υ →χ∀ λ∝ λ⌠χ νι♠m m≠χ τ⌠ι χνγ ♥m →≠ο χ → δ⊃ν →ι√ν χαο νη⊇τ,
→ι√ν τρ τη⊇π νη⊇τ ϖ∝ νη↑ τη∏ χ τη δνγ ↔m κ∏ ξ÷χ →⇒νη →↑χ τηι →ιm δ⊃ν τινη ηι√υ
θυ∂ νη⊇τ. ♣ λ∝ ϖ⋅, κηι ∀χη⇒υ →χ∀ ν∑νγ → Να
+
, Κ
+
τρονγ δ⇒χη  τ⌠ι χνγ ♥m →≠ο χαο νη⊇τ.
− Πη↑←νγ πη÷π κ∏τ τινη χ∝νη δ↑←νγ ξ¬ χ〉α νι♠m m≠χ χ τ χυνγ
Κηι χη⇒υ →χ, δο ν∑νγ → Να
+
ϖ∝ Κ
+
χαο νη⊇τ ν♠ν χη⌠νγ λ∝m κ∏τ τινη προτειν τρονγ
δ⇒χη νη∩ψ χ τ χυνγ. Dο ϖ⊄ψ, χ τη δνγ κ⇑νη ηιν ϖι θυαν σ÷τ σ κ∏τ τινη χ∝νη δ↑←νγ ξ¬
χ〉α τι♠υ β∂ν δ⇒χη νη∩ψ χ τ χυνγ →• ηονγ κη↔. Πη↑←νγ πη÷π ν∝ψ τυψ χ↔νγ κνη νη↑νγ χ
τη ξ÷χ →⇒νη →↑χ τ⋅νη τρ≠νγ β√νη λ χ〉α τ χυνγ χον χ÷ι. Ηι√ν ναψ πη↑←νγ πη÷π ν∝ψ ⇑τ →−
↑χ σ δνγ.
− Πη↑←νγ πη÷π →ο νηι√τ →
Λ⌠χ ρνγ τρνγ λ∝ λ⌠χ τη♥ν νηι√τ τ♦νγ λ♠ν 0,3−0,5
Ο
Χ, σαυ → λ⊄π τχ τρ λ≠ι τη♥ν νηι√τ
β⋅νη τη↑νγ. Πη↑←νγ πη÷π ν∝ψ ⇑τ →↑χ νγ δνγ ϖ⋅ θυ÷ χ↔νγ πηυ ϖ∝ κη↔νγ χηχ χην.
ιι. χ↔νγ νγη√ Τη τινη νη♥ν τ≠ο
1. Σ∂ν ξυ⊇τ ϖ∝ β∂ο θυ∂ν τινη
Ηι√ν ναψ τρονγ τη τινη νη♥ν τ≠ο χηο β⇓ τη↑νγ σ δνγ τινη →↔νγ λ≠νη m∝ κη↔νγ

δνγ τινη τ↑←ι να. Τινη →↑χ →↔νγ λ≠νη τρονγ χ÷χ χνγ χη⊇τ δ∈ο (τη↑νγ γι λ∝ τινη χνγ
ρ≠) ηο∅χ δ↑ι δ≠νγ ϖι♠ν τινη. ςι√χ σ∂ν ξυ⊇τ τινη →↔νγ ϖι♠ν κη↔νγ →⇓ι η〈ι τηι∏τ β⇒ τινη ϖι
νη↑ σ∂ν ξυ⊇τ τινη χνγ ρ≠, νη↑νγ χ κη κη♦ν τρονγ ϖι√χ πη♥ν βι√τ τινη χ〉α τ⌡νγ χον β⇓
→χ. Χη⇑νη ϖ⋅ ϖ⊄ψ, ηι√ν ναψ, τρονγ τη τινη νη♥ν τ≠ο σ δνγ πη βι∏ν τινη χνγ ρ≠ ϖι λο≠ι
χνγ τινη χ δυνγ τ⇑χη 0,25 ηο∅χ 0,50 mλ. Χ÷χ χνγ τινη ν∝ψ →↑χ β∂ο θυ∂ν δ δ∝νγ τρονγ
χ÷χ γι〈 τινη, νγ♥m τρονγ νιτ← λ〈νγ. ςι√χ σ δνγ χ÷χ χνγ τινη χ m∩υ σχ κη÷χ νηαυ χηο
πη∠π πη♥ν βι√τ χη⌠νγ δ δ∝νγ ϖ∝ τρ♠ν mι χνγ τινη χ γηι χ÷χ χη¬ δ⊃ν χ∩ν τηι∏τ → πη♥ν
βι√τ τ⌡νγ χον β⇓ →χ χ∫νγ νη↑ τ⌡νγ λ↔ σ∂ν ξυ⊇τ.
Μτ χνγ τινη 0,25 mλ χηα τρυνγ β⋅νη 30.000.000 τινη τρνγ. Τρονγ κηι τηχ ηι√ν
χ÷χ τηαο τ÷χ →↔νγ λ≠νη ϖ∝ γι∂ι →↔νγ τη⋅ κηο∂νγ τ⌡ 10 →∏ν 40 % σ τινη τρνγ β⇒ χη∏τ. Σαυ
κηι γι∂ι →↔νγ χ∩ν χ ⇑τ νη⊇τ 33% σ τινη τρνγ χ⇓ν σνγ ϖ∝ πη∂ι χ χηυψν →νγ τι∏ν
τη…νγ. Νη↑νγ χ∫νγ χ∩ν λ↑υ  λ∝ τρονγ τρ↑νγ ηπ ν∝ψ, χηυψν →νγ τι∏ν τη…νγ κη↔νγ βαο
γι m≠νη νη↑ τρ↑νγ ηπ τινη δ⇒χη τ↑←ι.
ς m↔ι τρ↑←νγ πηα λο•νγ ϖ∝ β∂ο θυ∂ν τινη δ⇒χη χ∫νγ νη↑ θυψ τρ⋅νη σ∂ν ξυ⊇τ τινη
→↔νγ ϖι♠ν ϖ∝ τινη χνγ ρ≠ χ∩ν τηαm κη∂ο τη♠m χηι τι∏τ  χ÷χ σ÷χη χηυψ♠ν κη∂ο ϖ∝ γι÷ο
τρ⋅νη χηυψ♠ν m↔ν (ξεm πη∩ν Τ∝ι λι√υ τηαm κη∂ο).
2. Γι∂ι →↔νγ τινη
Χ÷χ νγηι♠ν χυ →• χη¬ ρα ρ≈νγ τ λ√ σνγ τι →α χ〉α τινη τρνγ →≠τ →↑χ κηι m∝ θυψ
τρ⋅νη γι∂ι →↔νγ λ∝ θυ÷ τρ⋅νη →∂ο νγ↑χ χ〉α θυψ τρ⋅νη σ∂ν ξυ⊇τ ϖ∝ →↔νγ λ≠νη τινη. Χ÷χ β↑χ
χ〉α θυψ τρ⋅νη σ∂ν ξυ⊇τ ϖ∝ →↔νγ λ≠νη λ∝ γι∂m τ⌡ τ⌡ νηι√τ → ξυνγ −196
0
Χ.

Ν⇓νγ σ⌠νγ
Pit-ton
ς⇓νγ κηο÷
Χητ
Κηε Χνγ
ρ≠
νη〈

♣∩υ χητ
Bτ ΠςΑ
Ν⌠τ β↔νγ
Κη↔νγ κη⇑
♣ →≠τ →↑χ σ →∂ο νγ↑χ ν∝ψ, χ νγη⇐α πη∂ι ν♥νγ νηανη νηι√τ → τ⌡ −196
0
Χ λ♠ν 5
0
Χ,
mτ δυνγ δ⇒χη γι∂ι →↔νγ πη∂ι →↑χ σ δνγ. Τ λ√ τη τηαι σ∉ β⇒ γι∂m τη⊇π ν∏υ τινη δ⇒χη
κη↔νγ →↑χ γι∂ι →↔νγ mτ χ÷χη →⌠νγ →ν.
Χ÷χ πη↑←νγ πη÷π γι∂ι →↔νγ τινη νη↑ σαυ:
− ςι τινη ϖι♠ν: Β∈ νγ ν↑χ mυι σινη λ σαο χηο ρνγ mι√νγ ϖ∝ τ÷χη m∂νη ϖ ρ←ι
ϖ∝ο τρονγ ν↑χ σινη λ. Μ νπ β⋅νη τινη, ν♥νγ χνγ →νγ τινη λ♠ν νγανγ mι√νγ β⋅νη.
Γπ mτ ϖι♠ν τινη, τη∂ νγαψ ϖ∝ο νγ ν↑χ mυι σινη λ, η≠ νγ τινη, →⊄ψ β⋅νη τινη ϖ∝ τρν
→υ ϖι♠ν τινη →• ταν β≈νγ χ÷χη δνγ νγ β←m τινη →∂ο νη∇. Νm νγ τινη τρονγ λ⇓νγ β∝ν
ταψ. Η⌠τ τινη ϖ∝ο νγ β←m.
− ςι τινη χνγ ρ≠: Dνγ χχ γι∂ι →↔νγ, πηα ν↑χ χ νηι√τ → 37−38
Ο
Χ, γπ χνγ τινη
χ∩ν πηι τη∂ χη⋅m νγανγ ϖ∝ο χχ γι∂ι →↔νγ τι τηιυ τρονγ 30 γι♥ψ. ♣⌡νγ → νγ⊄π χνγ ρ≠
ηο∝ν το∝ν, → πη⇑α →∩υ χνγ ρ≠ ν≠π τινη λ ρα 1χm νη≈m τρ÷νη ν↑χ ϖ∝ο τρονγ τρ↑νγ ηπ β⇒
λι τρονγ λ⌠χ σ∂ν ξυ⊇τ. Λαυ κη↔, ν≠π ϖ∝ο σ⌠νγ βν τινη, → →∩υ η∝ν β⇒τ τη⇓ ρα νγο∝ι 0,3−
0,4χm. Χτ πη∩ν η∝ν β∇τ χ〉α χνγ ρ≠. Λπ ϖ〈 σ⌠νγ βν τινη ϖ∝ο σ⌠νγ βν τινη. Κηι λπ πη∂ι
κη∠ο λ∠ο →←m mι√νγ χνγ ρ≠ →• χτ ϖ∝ο ν⌠m η≠τ ϖ〈 σ⌠νγ βν τινη τη⊄τ κη⇑τ, →∪ψ η≠τ ϖ〈 χνγ
ρ≠ τι χνγ. Χ →⇒νη ϖ〈 σ⌠νγ βν τινη ϖ∝ο σ⌠νγ βν τινη β≈νγ ϖ⇓νγ χ →⇒νη, ξο÷ψ τηεο χηιυ
κιm →∑νγ η∑ 1−2 ϖ⇓νγ ϖ〈 σ⌠νγ βν τινη ϖ∝ο γ ξο÷ψ χ〉α σ⌠νγ βν τινη.
Ψ♠υ χ∩υ πη∂ι λπ κ⇑ν → τινη δ⇒χη κη↔νγ β⇒ χη∂ψ ρα ϖ〈 σ⌠νγ βν τινη.
− ςι τινη αmπυλ: Dνγ χχ →νγ ν↑χ λ≠νη 5−10
Ο

Χ → γι∂ι →↔νγ τινη. Λαυ κη↔,
ν♥νγ νηι√τ → τινη λ♠ν β≈νγ λ⇓νγ β∝ν ταψ ηο∅χ ν↑χ 35−37
Ο
Χ. Ν≠π τινη ϖ∝ο δνγ χ δ⊃ν
τινη.
3. Σ δνγ σ⌠νγ βν τινη
Λο≠ι σ⌠νγ νη〈 χ ϖ〈 νηα βχ σ⌠νγ χη¬ πη ηπ χηο χνγ ρ≠ νη〈. Σ⌠νγ λο≠ι τρυνγ
β⋅νη χ ϖ〈 νηα βχ χη¬ πη ηπ χηο χνγ ρ≠ λο≠ι τρυνγ β⋅νη. Λο≠ι ϖ〈 →α ν♦νγ χ τη →↑χ
δνγ χηυνγ χηο χ∂ ϖι χνγ ρ≠ νη〈 ϖ∝ τρυνγ β⋅νη ϖ∝ σ δνγ ϖι σ⌠νγ →α ν♦νγ, σ⌠νγ νη〈
ηο∅χ σ⌠νγ τρυνγ β⋅νη.








Η⋅νη 4−3: Σ⌠νγ βν τινη
α. Ν≠π τινη ϖ∝ο σ⌠νγ:
1. Ξ÷χ →⇒νη γι〈 χηα χνγ ρ≠ χ∩ν τ⋅m τρονγ β⋅νη →νγ τινη β≈νγ χ÷χη ξεm β∂νγ
δανη mχ τινη.