Tài liệu Bài thuốc từ bạch truật docx

Bài thuốc từ bạch truật

Bạch truật là cây thảo, sống lâu năm, có thân rễ to, mọc dưới đất. Thân
thẳng, cao 0,30 - 0,80m, đơn độc hoặc phân nhánh ở bộ phận trên, phần dưới thân
hóa gỗ...
Phần dùng làm thuốc:
Dùng thân rễ cứng chắc, có dầu thơm nhẹ, ruột màu trắng ngà, củ rắn chắc
có nhiều dầu là tốt.

Tác dụng:
+ Trừ thấp, ích táo, hòa trung, ích khí, ôn trung, chỉ khát, an thai.
+ Bổ Tỳ, ích Vị, táo thấp, hòa trung.
+ Kiện Tỳ, ích khí, táo thấp, lợi thủy, chỉ hãn, an thai.
+ Kiện Tỳ táo thấp.
Đơn thuốc kinh nghiệm:
+ Trị tim có cảm giác cứng như cái tô do ăn uống quá độ: Bạch truật 40g,
Chỉ thực 7 trái, nước 5 thăng, sắc còn 3 thăng, chia làm ba lần uống.
+ Trị mặt xám hoặc loang lổ đen như trứng chim sẻ tàn nhang: Bạch truật
tẩm giấm, sức hàng ngày.
+ Trị phong thấp ban chẩn ngứa ngáy: Bạch truật tán nhỏ uống mồi lần 1
thìa với rượu, ngày hai lần.
+ Trị mồ hôi tự chảy không cầm: Bạch truật tán bột, mỗi lần uống 1 muỗng
canh, ngày uống hai lần.
+ Trị bứt rứt, bồn chồn ở ngực: Bạch truật tán bột, mỗi lần dùng một thìa
cà phê (4g), uống với nước.
+ Trị trúng phong cấm khẩu, bất tỉnh nhân sự: Bạch truật 160g, rượu 3
thăng, sắc còn một thăng, uống hết để ra mồ hôi.
+ Trị đột nhiên xây xẩm chóng mặt hơn một buổi mà không bớt, người ốm,
suy nhược, ăn uống không có mùi vị, thích ăn đất vàng: Bạch truật 1,8kg, đâm nát,
rây nhỏ, trộn với rượu làm viên bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 20 viên, ngày 3
lần. Cữ ăn rau cải thìa, đào, mận, thanh ngư.

+ Trị phụ nữ da thịt nóng vì huyết hư, trẻ nhỏ nóng hâm hấp do Tỳ hư:
Bạch truật, Bạch phục linh, Bạch thược mỗi thứ 40g, Cam thảo 20g, tán bột, sắc
với Táo và Gừng.
+ Trị bỉ khối, làm mạnh Vị, uống lâu ngày làm cho ăn uống tiêu hóa khỏi
đình trệ: Bạch truật 40g, Hoàng bá (sao khử thổ), Chỉ thiệt (sao cám) đều 40g.
Táùn bột, lấy lá Sen gói lại nấu chín với cơm nếp đâm nhỏ làm viên bằng hạt Ngô
đồng lần uống 50 viên với nước sôi. Nếu có khí trệ, thêm Quất bì 40g, có hỏa
thêm Hoàng liên 40g, có đàm thêm Bán hạ 40g, có hàn thêm Càn khương 20g,
Mộc hương 12g, có thực tích thêm Thần khúc, Mạch nha mỗi thứ 20g.
+ Trị tiêu chảy, lỵ lâu ngày: Bạch truật loại tốt 6,4kg, xắt lát bỏ vào nồi
sành ngập nước 2 tấc 3, đun lửa vừa sắc còn nửa chén, lấy nước đổ riêng ra nồi
khác, còn bã sắc lại, làm vậy 3 lần, rồi lấy những nước đã sắc trộn lại cô thành cao
trong nồi 1 đêm, khử nước trong ở trên, lấy cao đọng dưới, cất dùng, uống lần 1-
2 thìa (5-10ml) với mật ong.
+ Trị các loại Tỳ Vị bị hư tổn: Bạch truật 640g, Nhân sâm 160g, ngâm với
nước trường lưu thủy một đêm rồi nấu với củi dâu lửa liu riu thành cao, khi dùng
hòa với mật ong.
+ Trị có cảm giác như có nước dưới tim: Bạch truật 120g, Trạch tả 200g,
nước 3 thăng, sắc còn một thăng rưỡi, chia làm ba lần uống.
+ Trị ngũ ẩm tửu tích: Bạch truật 640g, Gừng khô (sao), Quế tâm, mỗi thứ
320g, tán bột, trộn mật, làm viên bằng hạt ngô đồng,uống ngày 20-30 viên với
nước ấm.
+ Trị tay chân phù thũng: Bạch truật 120g,Mỗi lần dùng 20g, thêm 3 trái
táo, sắc với một chén rưỡi nước còn chín phân uống nóng, ngày 3-4 lần.
+ Trị sản hậu trúng hàn, lạnh toát cả người, cấm khẩu bất tỉnh: Bạch truật
40g, Trạch tả 40g, gừng sống 20g, sắc với một chén nước, uống.
+ Trị Tỳ hư, ra mồ hôi trộm: Bạch truật 160g, xắt lát, dùng 40g sao với
Mẫu lệ, 40g sao với Thạch hộc, 40g sao với cám gạo miến, xong chỉ lấy Truật tán
bột, mỗi lần uống 12g với nước cơm, ngày 3 lần.
+ Trị ra mồ hôi do hư (chung cho cả trẻ em lẫn người lớn): Bạch truật 20g,

Tiểu mạch 12g, sao khô, bỏ Tiểu mạch, lấy Bạch truật tán bột, mỗi lần uống 4g
trộn với nước Hoàng kỳ sắc.
+ Trị sản hậu bị nôn mửa: Bạch truật 48g, Gừng sống 60g, rượu và nước
mỗi thứ hai thăng, sắc còn một thăng, chia làm 3 lần uống.
+ Trị Tỳ hư đầy trướng, tỳ khí bất hòa, hàn khí ngưng trệ bên trong làm trở
ngại lưu thông: Bạch truật 80g, Quất bì 160g, tán bột, hồ với rượu làm viên bằng
hạt ngô đồng, uống 30 viên với nước sắc Mộc hương, trước khi ăn.
+ Trị Tỳ hư, tiêu chảy: Bạch truật 12g, Cam thảo 4g, Can khương 8g, Đản
sâm 12g.
+ Trị Tỳ hư, tiêu chảy: Bạch truật 12g, Chỉ thực 6g. Sắc nước uống hoặc
tán bột làm hoàn.
+ Trị Tỳ hư, tiêu chảy: Bạch truật, Bạch thược dược đều 40g, tán bột, trộn
với nước cơm làm viên bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 50 viên ngày 2 lần, mùa
đông uống với nước sắc Nhục đậu khấu.
+ Trị tiêu chảy do thấp thử: Bạch truật, Xa tiền tử hai vị bằng nhau, sao,
tán bột, uống 8 đến 12g với nước.
+ Trị tiêu ra máu đến nỗi sắc mặt vàng úa, trĩ, trực trường sa lâu ngày
không bớt: Bạch truật 640g,sao với Hoàng thổ, tán bột. Can địa hoàng 320g, hấp
cơm, nghiền nát, cho vào tí rượu, trộn với thuốc bột làm viên bằng hạt ngô đồng,
mỗi lần uống 15 viên với nước cơm, ngày 3 lần.
+ Trị thai động không yên: Bạch truật, Chỉ xác (sao cám), hai vị bằng
nhau, trộn với nước cơm làm viên bằng hạt ngô đồng. Mỗi tháng uống một lần 30
viên với nước nóng, trước khi ăn.
+ Trị răng đau lâu ngày: Bạch truật sắc lấy nước, ngậm, khi lành thì thôi.
+ Trị trẻ nhỏ tiêu chảy: Lý Kính Thanh dùng: Bạch truật (sao với đất), Sơn
dược (sao với miến), mỗi thứ 200g, vỏ cây táo (sao vàng), Xa tiền tử (sao muối),
mỗi thứ 150g, tán bột mịn. Trẻ em dưới 1 tuổi: 0,5-1g/lần, 2-3 tuổi: 2-3g, 4-6 tuổi: