Tổ chức công tác kế toán tập hợp CPSX và tính GTSP tại Công ty CP thiết bị thuỷ lợi

Chuyên đề tốt nghiệp
Mục lục
Lời mở đầu
................................................................................
1
CHNG I : Lí LUN CHUNG V T CHC HCH TON TP
HP CHI PH SN XUT V TNH GI THNH SN PHM TRONG
CC DOANH NGHIP
......................................................................................................................
3
I .Mt s vn lý lun chung v k toỏn chi phớ sn xut
v tớnh giỏ thnh sn phm trong doanh nghip sn xut
...............................................................................................................
3
1.1 .chi phớ sn xut v tỡnh giỏ thnh sn phm
...............................................................................................................
3
1.1.1. chi phớ sn xut
...............................................................................................................
3
1.1.2 GI THNH SN PHM.
...............................................................................................................
7
1.1.3 Mi quan h gia chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh
sn phm :
...............................................................................................................
10
1.2. I TNG V PHNG PHP HCH TON CHI PH
SN XUT V TNH GI THNH SN PHM.
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
1

Chuyên đề tốt nghiệp
...............................................................................................................
11
1.2.1 i ng hch toỏn chi phớ sn xut v i
tng tớnh giỏ thnh sn phm :
...............................................................................................................
11
1.2.2 Phng phỏp hch toỏn chi phớ sn xut tớnh giỏ
thnh sn phm :
...............................................................................................................
13
1.3 . NI DUNG HCH TON CHI PH SN XUT.
...............................................................................................................
16
1.3.1 . Hch toỏn chi phớ sn xut theo phng phỏp kờ
khai thng xuyờn :
...............................................................................................................
16
1.3.2 HCH TON CHI PH SN XUT THEO PHNG
PHP KIM Kấ NH K
...............................................................................................................
32
1.3.2.1> K toỏn chi phớ nguyờn vt liu :
...............................................................................................................
32
1.3.2.2> K toỏn chi phớ nhõn cụng trc tip :
...............................................................................................................
33
1.3.2.3> K toỏn chi phớ sn xut chung :
...............................................................................................................

34
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
2
Chuyên đề tốt nghiệp
1.3.3> Tng hp chi phớ sn xut , kim kờ ,ỏnh giỏ sn phm d
dang.
...................................................................................................................
34
1.3.3.1>Tng hp chi phớ sn xut.
...............................................................................................................
34
1.3.3.2>Kim kờ v ỏnh giỏ sn phm d dang.
...............................................................................................................
39
1.4. PHNG PHP TNH GI THNH
...............................................................................................................
41
1.4.1. PHNG PHP CHUNG TNH GI THNH SN
PHM
...............................................................................................................
41
1.4.2.Phng phỏp tớnh giỏ thnh sn phm trong mt s
loi hỡnh doanh nghip ch yu.
...............................................................................................................
43
CHƯƠNG II: THC TRNG K TON CHI PH SN XUT
V TNH GI THNH SN PHM CễNG TY C PHN THIT
B THU LI .
...............................................................................................................
46

2.1>TNG QUAN V COIONG TY C PHN THIT B THU LI
...............................................................................................................
46
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
3
Chuyên đề tốt nghiệp
2.1.1>Quỏ trỡnh hỡnh thnh v phỏt trin ca cụng ty.
...............................................................................................................
46
2.1.2>c im t chc hot ng sn xut kinh doanh v
t chc qun lý sn xut kinh doanh.
...............................................................................................................
48
2.1.3>T chc cụng tỏc k toỏn cụng ty.
...............................................................................................................
50
2.2> THC TRNG K TON CHI PH SN XUT V TNH
GI THNH SN PHM CễNG TY.
54
2.2.1> i tng tp hp chi phớ sn xut ,phõn loi chi phớ
sn xut cụng ty .
54
2.2.2> Hch toỏn cỏc khon mc chi phớ sn xut cụng ty
...................................................................................................................
55
2.2.2.1 > Hch toỏn chi phớ nguyờn vt li trc tip :
55
2.2.2.2>K toỏn tp hp chi phớ nhõn cụng trc tip :
57
2.2.2.3>K toỏn tp hp chi phớ sn xut chung :

60
2.2.3>K toỏn tp hp chi phớ sn xut kinh doanh d dang ..61
2.2.4 > Tỡnh hỡnh thc t cụng tỏc tớnh giỏ thnh cụng ty
c phn thit b thu li .
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
4
Chuyên đề tốt nghiệp
...............................................................................................................
...............................................................................................................
62
CHNG : MT S í KIN NHM HON THIN K
TON CHI PH SN XUT V TNH GI THNH SN PHM
CễNG TY C PHN THIT B THU LI
...............................................................................................................
65
3.1>NHN XẫT CHUNG V K TON CHI NPH SN XUT
V TNH GI THNH SN PHM CễNG TY.
65
3.2. Một số ý kiến nhằm hoàn thiện chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm ở Công ty cổ phần thiết bị thuỷ lợi
66
KT LUN
76
Tài liệu tham khảo
................................................................................
77
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
5
Chuyên đề tốt nghiệp
Lời mở đầu

Nn kinh t nc ta ó chuyn sang nn kinh t th trng cú
s iu tit ca nh nuc,c ch qun lý ti chớnh cú s thay i
sõu sc ó tỏc ng rt ln ti cỏc doanh nghip sn sut kinh
doanh .hot ng sn sut trong nn kinh t th trng ũi hi cỏc
doanh nghip phi i mt vi s cnh tranh gay gt chu s iu
tit ca cỏc quy lut cnh tranh ,quy lut giỏ tr . ng vng v
tn ti phỏt trin c ũi hi doanh nghip phi sn sut kinh
doanh cú lói t mc tiờu phn u v tn ti ca mi doanh
nghip .
Trong iu kin cỏc doanh nghip c nh nc giao
quyn t ch trong sn sut kinh doanh ly thu bự chi cú li nhun
tn ti ca mi doanh nghip v tỏi sn xut. thc hin c
iu ú doanh nghip phi thc hin tng ho nhiu bin phỏp qun
lý sn xut nhm gim chi phớ sn xut ,h gi thnh sn phm .
Cụng c quan trng giỳp cho cụng tỏc qun lý kinh t mang li
hiu qu nht l hch toỏn k toỏn núi chung v hch toỏn tp hp
chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm núi riờng . ú l vic t
chc kim tra hp lý ,hp l ca chi phớ tng b phn , i tng
gúp phn qun lý ti sn ,vt t ,lao ng v tin vn cú hiu qu
cao .
Cụng ty c phn thit b thu li cú nhim v chớnh chuyờn gia
cụng ch to c khớ in sa cha cỏc trm bm ti tiờu ca cỏc
cụng ty thu nụng ,thy in va v nh phc v nụng nghip thu
li .xõy dng lp t cỏc cụng trỡnh thu li ,thu li.
Nhn thc cụng tỏc k toỏn tp hp chi phớ sn xut v tớnh giỏ
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
6
Chuyên đề tốt nghiệp
thnh sn phm , úng vai trũ rt quan trng trong cụng tỏc k
toỏn ,cú s giỳp nhit tỡnh ca cụ giỏo v cỏc cỏn b k toỏn ca

cụng ty c phn thit b thu li em mnh dn i sõu nghin cu
ti ny : T chc cụng tỏc k toỏn tp hp chi phớ sn xut v
tớnh giỏ thnh sn phm ti cụng ty c phn thit b thu li .
Ngoi phn m u v kt lun , ti c chia thnh ba
chng :
- Chng I : Lý lun chung v t chc hch toỏn tp hp
chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm trong cỏc
doanh nghip.
- Chng II : Tỡnh hỡnh thc t t chc hch toỏn k toỏn
tp hp chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh cụng ty c
phn thit b thu li .
- Chng III : Mt s ý kin nhm hon thin k toỏn chi
phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm cụng ty c
phn thit b thu li .
Do s nhn thc cũn cú nhiu hn ch nờn ti ny s khụng
trỏnh khi s thiu sút . Em rt mong c úng gúp ý kin
ca Thy Cụ giỏo v cỏc bn .
Em xin chõn thnh cm n./
H Ni , ngy 30 7- 2005.
Sinh viờn
Nguyn Th Thu H


Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
7
Chuyên đề tốt nghiệp
CHNG I
Lí LUN CHUNG V T CHC HCH TON TP HP CHI
PH SN XUT V TNH GI THNH SN PHM TRONG CC
DOANH NGHIP

I .Mt s vn lý lun chung v k toỏn chi phớ sn xut
v tớnh giỏ thnh sn phm trong doanh nghip sn xut
1.1 .chi phớ sn xut v tỡnh giỏ thnh sn phm
1.1.1. chi phớ sn xut
Chi phớ sn xut l biu hin bng tin ca ton b hao phớ v
lao ng sng v lao ng vt hoỏ m doanh nghip ó b ra cú
liờn quan n hot ng sn xut kinh doanh trong mt thi k nht
nh(thỏng,quý,nm ).
S phỏt trin v s phỏt sinh ca xó hi loi ngi gn lin vi
quỏ trỡnh sn xut xó hi ca bt k phng thc sn xut no cựng
gn lin vi s vn ng v tiờu hao cỏc yu t c bn to nờn quỏ
trỡnh sn xut .núi cỏch khỏc ,quỏ trỡnh sn xut hng hoỏ l quỏ
trỡnh kt hp ca ba yu t : t liu sn xut , i tng lao ng
,v sc lao ng . ng thi quỏ trỡnh sn xut hng hoỏ cng chớnh
l quỏ trỡnh tiờu hoỏ ca chớnh bn thõn cỏc yu tụ trờn .nh vy
tin hnh sn xut hng hoỏ ,ngi sn xut phi b chi phớ v thự
lao lao ng ,v t liu lao ng v i tng lao ng .vỡ th s
hỡnh thnh nờn cỏc chi phớ sn xut to ra giỏ tr sn phm sn
xut l yu t khỏch quan ,khụng ph thuc vo ý trớ ch quan ca
ngi sn xut .
Chi phớ sn xut l biu hin bng tin ca ton bhao phi m
doanh nghip phi tiờu dựng trong mt k thc hin quỏ trỡnh sn
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
8
Chuyên đề tốt nghiệp
xut v tiờu dựng .thc cht chi phớ l s dich chuyn vn ,chuyn
giỏ tr ca cỏc yu t xut vo cỏc i tng tớnh gi thnh sn
phm ,dch v.
Nh vy ch c tớnh l chi phớ ca k hch toỏn nhng hao phớ
v ti sn v lao ng cú liờn quan n khi lng sn phm sn

xut ra trong k ch khụng phi mi khon chi ra trong k hch toỏn
.ngc li chi tiờu l s gim i n thun cỏc loi vt t tin vn
ca doanh nghip ,bt k nú dựng vo vic gỡ .tng s chi tiờu ca
doanh nghip trong k bao gm (chi cho vic mua sm vt t ,hng
hoỏ )chi tiờu cho quỏ trỡnh sn xut kinh doanh (chi phớ sn xut ch
to sn phm cụng tỏc qun lý )v chi tiờu cho quỏ trỡnh tiờu th (chi
vn chuyn ,bc d ,qung cỏo )chi phớ v chi tiờu l hai khaớ nim
khỏc nhau ,nhng cú quan h mt thit vi nhau .chi tiờu l c s
phỏt sinh ca chi phớ ,khụng cú chi tiờu thỡ khụng cú chi phớ.tng chi
phớ trong k ca doanh nghip bao gm ton b giỏ tr ti sn hao
phớ hoc tiờu dựng ht cho quỏ trỡnh sn xut kinh doanh tớnh vo k
ny .
b, Phõn loi chi phớ sn xut .
Chi phớ sn xut cú nhiu loi ,nhiu loi khon khỏc nhau c
v ni dung ,tớnh cht cụng dng vai trũ v trớ .trong quỏ trỡnh kinh
doanh thun li cho vic qun lý v hch toỏn cn thit phi tin
hnh phõn loi chi phớ sn xut .xut phỏt t mc ớch v yờu cu
khỏc nhau ca yờu cu qun lý ,chi phớ sn xut cng c phõn
loi theo nhng tiờu thc khỏc nhau .phõn loi chi phi sn xut kinh
doanh vo tng loi tng nhúm khỏc nhau theo nhng c trng
nht nh .
Mi cỏch phõn loi u ỏp ng cho mc ich qun lý hch
toỏn ,kim tra ,kim soỏt chi phớ phỏt sinh cỏc gúc khỏc
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
9
Chuyên đề tốt nghiệp
nhau .sau õy l mt s cỏch phõn loi ph bin :
Phõn loi theo yu t chi phớ :
+ > phc v cho vic tp hp, qun lý chi phớ theo ni dung
kinh t ban u ng nht ca nú m khụng xột n cụng dng c

th, a im phỏt sinh, chi phớ c phõn theo yu t. cỏch phõn
loi ny to iu kin thun li cho vic xõy dng v phõn tớch nh
mc vn lu ng cng nh vic lp, kim tra v phõn tớch d toỏn
d toỏn chi phớ. Theo qui nh hiờn hnh vit nam ton b chi phớ
c chia thnh 7 yu t sau:
- Yu t nguyờn vt liu, vt liu: bao gm ton b giỏ tr
nguyờn vt liu chớnh, vt liu ph, ph tỳng thay th, cụng
c dng c s dng vo sn xut- kinh doanh (loi tr giỏ
tr khụng dựnght nhp li kho vo ph liu thu hi cựng vi
nhiờn liu ng lc)
- Yu t nhiờn liu, ng lc s dng vo quỏ trỡnh sn xut
- Kinh doanh trong k( tr s dựng khụng ht nhp li kho v
ph liu thu hi).
- Yu t tin lng v cỏc khon ph cp lng: phn ỏnh
tng s tin lng v ph cp lng mang tớnh cht lng
phi tr cho cụng nhõn viờn chc.
- Yu t BHXH, BHYT, KPC : phn ỏnh s trớch theo t l qui
nh trờn tng s tin lng v ph cp l?ơ ng phi tr
cụng nhõn viờn tớnh theo chi phớ.
- Yu t khu hao TSC : phn ỏnh tng s khu hao TSC
phi trớch trong ký ca tt c TSC s dng trong sn xut-
kinh doanh.
- Yu t chi phớ khỏc bng tin: gm cỏc chi phớ khỏc bng
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
10
Chuyên đề tốt nghiệp
tin chua phn ỏnh cỏc yu t tiờu dỳng vo hot dng
sn xut kinh doanh trong k.
+ > Phõn theo khon mc chi phớ trong giỏ thnh sn phm.
Cn c vo ý ngha ca chi phớ giỏ thnh sn phm v

thun tin cho vic tớnh giỏ thnh sn phm, chi phớ c phõn theo
khon mc. cỏch phõn loi ny da vao cụng dng ca chi phớ v
mc phõn b chi phớ cho tng i tng. Theo qui nh hin hnh ,
giỏ thnh ton b sn phm gm 5 khon mc chi phớ sau:
- Chi phớ nguyờn vt liu trc tip : bao gm ton b giỏ tr
nguyờn, vt liu liờn quan trc tip n vic sn xut , ch
to sn phm hay thc hin lao v, dch v.
- Chi phớ phõn cụng trc tip: gm ton b tin lng ( tin
cụng) v cỏ khon ph cp mang tớnh cht tin lng tr
cho cụng nhõn trc tip sn xut, ch to sn phm hay
thc hin cỏc lao v ,dch vu cựng vi cỏc khon trớch theo
t l qui nh cho cỏc qu kinh phớ cụng on, bo xó hi,
bo him y t ( phn tớnh vo chi phớ).
- Chi phớ sn xut chung: gm ton b cỏc chi phớ cũn li phỏt
sinh trong phm vi phõn xng, b phn sn xut sau khi ó
loi tr chi phớ nghuyờn, vt liu v chi phớ nhõn cụngtrc
tip núi trờn.
- Chi phớ bỏn hng: gm ton b cỏc khon chi phớ phỏt sinh
liờn quan n vic tiờu th sn phm, hng hoỏ, lao v dch
v trong k.
- Chi phớ qun lý doanh nghip: bao gm ton b cỏc khon
chi phớ phỏt sinh liờn quan n qun tr doanh nghip v
qun lý hnh chớnh trong phm vi ton doanh nghip m
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
11
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
không tách cho bất kỳ hoạt động hay phân xưởng nao.
+> Phân theo cách thức chuyển chi phí .
Theo cách thức kết chuyển, toàn bộ chi phí sản xuất kinh
doanh được chia thành chi phí dản xuất và chi phí thời kì. Chi phí

sản phẩm là những chi phí gắn liền với các sản phẩm được sản
xuất ra hoắc được mua, còn chi phí thời kỳ là những chi phí làm
giảm lợi tức trong thời kì nào đó, nó không phải là 1 phần giá trị sản
phẩm được sản xuất ra hoặc được mua nên được xem là các phí
tổn,cần được khấu trừ lợi nhuận của thời kỳ mà chúng phát sinh.
+> Phân theo quan hệ của chi phí với khối lượng công
việc, sản phẩm hoàn thành.
Để thuận lợi cho việc lập kế hoạch và kiểm tra chi phí, đòng
thới còn làm căn cứ để đề ra các quyết định kinh doanh, toàn bộ chi
phí sản xuất-kinh doanh lại được phân theo quan hệ với khối lượng
công việc hoàn thành. Theo cách này , chi phí được chia thành biến
chi phí và đinh phí.
Biến phí : là những phí thay đổi về tổng số về tỷ lệ so với khối
lượng công việc hoàn thành, chẳng hạn chi phí về nguyên liệu,
nhân công trực tiếp ...cần lưu ý rằng, biến phí nếu tính trên 1 đơn vị
sản phẩm thì lại có tính cố định.
Định phí là những chi phí không đổi về tổng số so với khối
lượng công việc hoàn thành, chẳng hạn các chi phí về khấu hao tài
sản cố định, chi phí thuê mặt bằng, phương tiện kinh doanh…các
chi phí này nều tính cho một đơn vị sản phẩm thí lại biến đổi nếu số
lượng sản phẩm thay đổi.
Ngoài ra trong quá trình nghiên cứu chi phí còn được phân loại
theo quan hệ với quá trình sản xuất (chi phí trực tiếp, gián tiếp) theo
NguyÔn ThÞ Thu Hµ KÕ to¸n 2 - K33
12
Chuyên đề tốt nghiệp
kh nng kim soỏt c v chi phớ khụng kim soỏt c.
1.1.2 GI THNH SN PHM.
a. Bn cht v ni dung kinh t ca giỏ thnh sn phm.
Giỏ thnh sn phm l biu hin bng tin ca ton b cỏc

khon hao phớ v lao ng sng v lao ng vt hoỏ cú liờn quan
n khi lng cụng tỏc, sn phm, lao c ó hon thnh.
Giỏ thnh sn phm l 1 phm trự ca sn xut hng hoỏ, phn
ỏnh lng giỏ tr ca nhn hao phớ lao ng sng v lao ng vt
hoỏ ó thc s chi ra cho sn xut v tiờu th sn phm. Trong giỏ
thnh sn phm ch bao gm nhng chi phớ tham gia trc tip hoc
giỏn tip vo quỏ trỡnh sn xut , tiờu th phi c bi hon tỏi
sn xut doanh nghip m khụng bao gm nhng chi phớ phỏt
sinh trong k kinh doanh nghip. nhng chi phớ a vỏo giỏ thnh
sn phm phi phn ỏnh c giỏ tr thc ca cỏc t liu sn xut
tiờu dựng cho sn xut , tiờu th v cỏc khon chi tiờu khỏc cú liờn
quan ti vic bự p gin n hao phớ lao ụng sng. Mi cỏch tớnh
toỏn ch quan, khụng phn ỏnh ỳng cỏc yu t giỏ tr trong giỏ
thnh u cú th dn n vic phỏ v cỏc quan h - hng hoỏ - tin
t, khụng xỏc nh c hiu qu kinh doanh v khụng thc hin
c tỏi sn xut gin n tỏi sn xut m rụng.
b. Phõn loi giỏ thnh.
ỏp ng yờu cu qu qun lý , hch toỏn v k hoch hoỏ
giỏ thnh cng nh yờu cu xõy dng giỏ c hng hoỏ, giỏ thnh
c xem nhiu gúc v pham vi tớnh toỏn khỏc nhau.
V lý lun cng nh trờn thc t ngoi cỏc giỏ thnh xó hi, giỏ
thnh cỏ bit cũn cú khỏi nim giỏ thnh cụng xng, giỏ thnh
ton b
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
13
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
+> Phân theo thời điểm tính và nguồn số kiệu để tính giá
thành :
Theo cách phân loại này, chỉ tiêu giá thành được chia thành giá
thanh kế hoạch, giá thành định mức và giá thanh thực tế.

- Giá thành kế hoạch : giá thành kế hoạch được xác định
trước khi bước vào kinh doanh trên cơ sở giá thành thực tế
kỳ trước và các định mức, các dự toán chi phí của kỳ kế
hoạch.
- Giá thành định mức : cũng như giá thành kế hoạch, giá
thành định mức cũng được xác định trước khi bắt đầu sản
xuất sản phẩm. tuy nhiên, khác với giá thành kế hoạch được
xây dựng trên cơ sở các định mức bình quân tiên tiến và
không biến đổi trong suốt cả kỳ kế hoạch, giá thành định
mức được xác định trên cơ sở các định mức về chi phí hiện
hành tại từng thời điểm nhất định trong kỳ kế hoạch
( thường là ngày đầu tháng) nên giá thành định mức luông
thay đổi phù hợp với sự thay đổi của các định mức chi phí
đạt được trong quá trình thực hiện kế hoạch giá thành.
- Giá thành thực tế : giá thành thực tế là chỉ tiêu được xác
định sau khi kết thúc quá trình sản xuất sản phẩm dựa trên
cơ sở các chi phí thực tế phát sinh trong quá trình sản xuất
sản phẩm .
Cách phân loại này có tác dụng trong việc quản lý và giám
sát chi phí , xác định được các nguyên nhân vượt (hụt ) định mức
chi phí trong kỳ hạch toán. từ đó điều chỉnh kế hoạch hoặc định
mức chi phí cho phù hợp.
+> Phân theo phạm vi phát sinh chi phí :
NguyÔn ThÞ Thu Hµ KÕ to¸n 2 - K33
14
Chuyên đề tốt nghiệp
Theo pham vi phỏt sinh chi phớ ,ch tiờu giỏ thnh c chia
thnh giỏ thnh sn thnh sn xut v giỏ thnh tiờu th .
- Giỏ thnh sn xut : (cũn gi l giỏ thnh cụng xng) l ch
tiờu phn ỏnh tt c nhng chi phớ phỏt sinh liờn quan n

vic sn xut ,ch to sn phm trong phm vi phõn xng
sn xut .
- Giỏ thnh tiờu th : (cũn gi l giỏ thnh ton b ) l ch tiờu
phn ỏnh ton b cỏc khon chi phớ phỏt sinh liờn quan n
vic sn xut tiờu th sn phm .giỏ thnh tiờu th c tớnh
theo cụng thc:
Giỏ thnh ton b Giỏ thnh sn xut Chi phớ qun lý
ca sn phm = ca sn phm + doanh nghip
+ chi phớ bỏn hng
Cỏch phõn loi ny cú tỏc dng giỳp cho nh qun lý bit
c kt qu kinh doanh (lói,l) ca tng mt hng ,tng loi dch
v m doanh nghip kinh doanh .tuy nhiờn do nhng hn ch nht
nh khi la chn tiờu thc phõn b chi phớ bỏn hng v chi phớ
qun lý cho tng mt hng ,tng loi dch v nờn cỏch phõn loi
ny ch cũn mang ý ngha hc thut ,nghiờn cu .
1.1.3 Mi quan h gia chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh
sn phm :
Giỏ thnh sn phm l biu hin bng tin ca ton b cỏc
khon hao phớ v lao ng sng v lao ng vt hoỏ cú liờn quan
n khi lng cụng tỏc ,sn phm ,lao v ó hon thnh .v thc
cht chi phớ v giỏ thnh l hai mt khỏc nhau ca quỏ trỡnh sn
xut .chi phớ sn xut phn ỏnh mt hao phớ sn xut ,cũn giỏ thnh
sn phm phn ỏnh kt qu sn xut .tt c nhng khon chi phớ
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
15
Chuyên đề tốt nghiệp
phỏt sinh (k ny hay k trc chuyn sang ) v cỏc chi phớ tớnh
trc cú liờn quan n khi lng sn phm ,dch v ó hon thnh
trong k s to nờn ch tiờu giỏ thnh sn phm . núi cỏch khỏc ,giỏ
thnh sn phm l biu hin bng tin ton b chi phớ m doanh

nghip b ra bt k k no nhng cú liờn quan n khi lng
cụng vic ,sn phm ó hon thnh trong k . cú th phn ỏnh mi
quan h gia chi phớ sn xut v giỏ thnh sn phm qua s sau
:
Cpsx d dang u k
A
Cpsx phỏt sinh trong k
B
tng giỏ thnh sn phm
C
Cpsx d dang
cui k
D
Qua s ta thy : C= A+B-D
Hay: Tng giỏ thnh Chi phớ Chi phớ sn xut chi phớ
sn phm = sn xut + phỏt sinh trong k - sn xut
hon thnh d dang (ó tr cỏc khon thu d dang
u k hi nghi gim chi phớ) cui k
Khi giỏ tr sn phm d dang (chi phớ sn xut d dang ) u k
v cui k bng nhau hoc cỏc ngnh sn xut khụng cú sn phm
d dang thỡ tng giỏ tr sn phm bng tng chi phớ sn xut phỏt
sinh trong k .
1.2. I TNG V PHNG PHP HCH TON CHI PH
SN XUT V TNH GI THNH SN PHM.
1.2.1 i ng hch toỏn chi phớ sn xut v i
tng tớnh giỏ thnh sn phm :
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
16
Chuyên đề tốt nghiệp
Chi phớ sn xut gn kin vi vic s dng ti sn vt t l c

s cu to nờn giỏ thnh sn phm . k toỏn chớnh xỏc chi phớ sn
xut khụng ch l vic t chc ghi chộp ,phn ỏnh y trung thc
tng loi chi phớ v mt tớnh toỏn cỏc chi phớ ú bng tin theo ỳng
nguyờn tcphn ỏnh ỳng giỏ tr thc t ca chi phớ ti thi im
phỏt sinh chi phớ .
Hch toỏn chớnh xỏcchi phớ sn xut ũi hi phi t chc vic
nghi chộp tớnh toỏn v phn ỏnh tng loi chi phớ sn xut theo
ỳng a im phỏt sinh chi phớ v ỳng i tng chu chi phớ
Giỏ thnh sn phm l mt ch tiờu kinh t tng hp phn ỏnh
cht lng hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip .vic
tớnh toỏn ỳng giỏ thnh sn phm giỳp cho phn ỏnh ỳng n
tỡnh hỡnhv kt qu thc hin k hoch giỏ thnh ca doanh
nghip ,xỏc nh ỳng kt qu ti chớnh trỏnh hin tng lói gi l
tht .chớnh vỡ vy vic tớnh ỳng tớnh giỏ thnh sn phm cú ý
ngha ht sc quan trng v thit thc i vi vic tng cng v
ci tin cụng tỏc k toỏn giỏ thnh núi riờng v qun lý ti chớnh ti
doanh nghip .
T chc hoch toỏn quỏ trỡnh sn xut bao gm hai giai on
k tip nhau v cú quan h mt thit vi nhau . ú l giai on tớnh
chi tit chi phớ sn xut phỏt sinh theo tng loi sn phm ,nhúm
sn phm , n t hng ,giai on cụng ngh ,phõn xng v giai
on tớnh giỏ thnh sn phm ,chi tit sn phm sn xuttheo n
dt hng ó hon thnh theo n v tớnh giỏ thnh quy nh .
phõn bit c i tng hoch toỏn chi phớ sn xut v
i tng tớnh giỏ thnh ngay c khi chỳng ng nht l mt cn
da vo c s sau õy :
+ > c im quy trỡnh cụng ngh sn xut : sn xut gin
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
17
Chuyên đề tốt nghiệp

n hay phc tp .vi s sn xut gin n i tng hch toỏn
chi phớ sn xut cú th l sn phm hay ton b quỏ trỡnh sn xut
nhúm sn phm . i tng tớnh giỏ thnh õy l sn phm cui
cựng .
Vi sn xut phc tp i tng hch toỏn chi phớ sn xut l
ton b chi tit sn phm ,cỏc giai on ch bin ,phõn xng sn
xut hoc nhúm chi tit ,b phn sn phm , i tng tớnh giỏ
thnh sn phm tng bc ch to .
+ > Loi hỡnh sn xut : n chic hay hng lot nh hay sn
xut hng lot vi khi lng ln .vi sn xut n chic v nh i
tng hch toỏn chi phớ l cỏc n t hng riờng bit ,cũn i vi
i tng tớnh giỏ thnh l sn phm ca tng n t hng . i
vi sn xut ln ph thuc vo quy trỡnh cụng ngh sn xut m i
tng hch toỏn chi phớ sn xut cú th l sn phm ,nhúm sn
phm chi tit ,nhúm chi tit giai on cụng ngh . i tng tớnh giỏ
thnh l sn phm cui cựng hay bỏn thnh phm .
Yờu cu v trỡnh qun lý ,t chc sn xut kinh doanh vic
hch toỏn v tớnh giỏ thnh sn phm xỏc nh mi quan h v s
khỏc nhau gia i tng hch toỏn chi phớ sn xut v i tng
tớnh giỏ thnh l vn cú ý ngha ln mang tớnh nh hng cho t
chc hch toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm . ng
thi th hin mc ớnh phm vi tin hnh hai giai on ca cụng tỏc
k toỏn chi phớ sn xut v tớnh giỏ thnh sn phm .
1.2.2 Phng phỏp hch toỏn chi phớ sn xut tớnh giỏ
thnh sn phm :
Phng phỏp hch toỏn chi phớ sn xut bao gm cỏc phng
phỏp hch toỏn chi phớ theo sn phm ,theo n t hng ,theo giai
on cụng ngh,phõn xng nhúm sn phm vv
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
18

Chuyên đề tốt nghiệp
Ni dung ch yu ca phng phỏp hch toỏn chi phớ sn
xut theo tng i tng ó xỏc nh ,phn ỏnh cỏc chi phớ ó phỏt
sinh cú liờn quan n i tng ,hng thỏng tng hp chi phớ ng
vi mt loi i tng hch toỏn chi phớ nờn tờn gi ca phng
phỏp ny biu hin i tng nú cn tp hp v phõn loi chi phớ .
+> Phng phỏp chung tớnh giỏ thnh sn phm : bao gm
phng phỏp trc tip ,phng phỏp tng cng chi phớ , phng
phỏp t l .vic tớnh giỏ thnh sn phm trong tng doanh nghip c
th tu thuc vo i tng hch toỏn chi phớ v i tng tớnh giỏ
thnhm cú th ỏp dng trong cỏc phng phỏp trờn .
-Tu thuc vo c im quy trỡnh cụng ngh sn xut sn
phm cng nh yờu cu v trỡnh ca cụng tỏc qun lý ,cụng tỏc
k toỏn ca tng doanh nghip ,tng loi hỡnh sn xut c th ,k
toỏn cú th s dng mt trong cỏc phng phỏp tớnh giỏ thnh
mang tớnh k thut nghip v sau:
Phng phỏp trc tip (phng phỏp gin n):
Phng phỏp ny c ỏp dng trong cỏc doanh nghip thuc
loi hỡnh sn xut gin n ,s lng mt hnh ớt ,sn xut vi khi
lng ln v chu trỡnh sn xut ngn nh cỏc nh mỏy in nc
cỏc doanh nghip khỏc thỏi qung than g giỏ thnh sn phm
theo phng phỏp nay c tớnh nh sau:
Tng chi phớ S chờnh lch gia giỏ tr spdd
Giỏ thnh n sn xut u k so vi cui k
v sn phm =
S lng sn phm hon thnh
Phng phỏp tng cng chi phớ :
c ỏp dng i vi cỏc doanh nghip m quỏ trỡnh sn
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
19

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
xuất sản phẩm được thực hiện ở nhiều bộ phận sản xuất ,nhiều giai
đoạn công nghệ , đối tượng tập hợp chi phí là các bộ phận ,chi tiết
sản phẩm hoặc giai đoạn công nghệ , đối tượng tập hợp chi phí là
các bộ phận chi tiết sản phẩm hoặc giai đoạn công nghệ hay bộ
phận sản xuất giá thành sản phẩm được tính như sau:
Giá thành sản phẩm = z1 +z2+ z3 +…+ z_n
Phương pháp này áp dụng trong các doanh nghiệp khai thác
dệt ,may ,nhuộm ,cơ khí chế tạo
• Phương pháp hệ số :
Phương pháp này được áp dụng ở các doanh nghiệp trong
cùng một quá trình sản xuất cùng sử dụng một thứ nguyên liệu và
lượng lao động nhưng thu được đồng thời nhiều sản phẩm khác
nhau và chi phí không tập hợp chung cho cả quá trình sản xuất
.theo phương pháp này kế toán căn cứ vào hệ số quy đổi sản phẩm
về sản phẩm gốc ,từ đó dựa vào tổng chi phí liên quan đến giá
thành sản phẩm :
Tổng giá thành sản xuất của từng
- Giá thành đơn vị loại sản phẩm
sản phẩm gốc =
Tổng số sản phẩm gốc quy đổi
-Giá trị đơn vị Giá thành đơn vị Hệ số quy đổi
sản phẩm từng loại = sản phẩm gốc X sản phẩm từng loại
Trong đó:
Sản lượng sản Số lượng sản Hệ số quy đổi
phẩm quy đổi = ∑ phẩm loại (i) X sản phẩm loại (i)
Tổng giá thành GTsản phẩm Tổng chi phí Giá trị sản
NguyÔn ThÞ Thu Hµ KÕ to¸n 2 - K33
20
Chuyên đề tốt nghiệp

sn xut ca = d dang + sn phm - phm d
cỏc loi sn phm u k phỏt sinh trong k dang cui k
* Phng phỏp t l :
c ỏp dng trong cỏc doanh nghip sn xut nhiu loi sn
phm cú quy cỏch ,phm cht khỏc nhau nh may mc dt kim ,
úng giy ,c khớ ch to ph tựng . gim bt khi lng hch
toỏn ,k toỏn thng tin hnh tp hp chi phớ theo nhúm sn phm
cựng loi ,cn c vo t l chi phớ gia chi phớ sn xut thc t vi
chi phớ sn xut k hoch k toỏn ó tớnh ra giỏ thnh n v v
tng giỏ thnh sn phm tng loi :
Giỏ thnh thc t Giỏ thnh k hoch T k gia chi phớ thc
n v sn phm = hoc nh mc n v X t so vi chi phớ k
tng loi v sn phm tng loi hoch hoc nh mc
Phng phỏp loi tr sn phm ph :
Tng giỏ thnh Giỏ tr sn Tng chi phớ Giỏ tri Giỏ tri sn
sn phm = phm chớnh + sn xut - sn phm - phm chớnh
chớnh d dang sn phm ph thu d dang
u k trong k hi cui k
Phng phỏp liờn hp :
K toỏn cú th kt hp phng phỏp trc tip vi tng cng chi
,tng cng chi phớ vi t l ,h s vi loi tr giỏ tr sn phm ph .
1.3 . NI DUNG HCH TON CHI PH SN XUT.
1.3.1 . Hch toỏn chi phớ sn xut theo phng phỏp kờ
khai thng xuyờn :
a. Hch toỏn chi phớ nguyờn vt liu trc tip :
Chi phớ nguyờn vt liu trc tip bao gm giỏ tr nguyờn vt liu
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
21
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
chính ,vật liệu phụ ,nhiên liệu … được xuất dùng trực tiếp cho việc

chế tạo sản phẩm . đối với những vật liệu khi xuất dùng có liên quan
trực tiếp đến từng đối tượng tập hợp chi phí riêng biệt (phân xưởng
bộ phân sản xuất hoặc sản phẩm ,loại sản phẩm ,lao vụ …vv ) .thì
tập hợp trực tiếp cho đối tượng đó
Trường hợp vật liệu xuất dùng có liên quan đến nhiều đối
tượng tập hợp chi phí ,không thể tổ chức hạch toán riêng được thì
phải áp dụng phương pháp phân bổ gián tiếp để phân bổ chi phí
cho các đối tượng có liên quan .tiêu thức phân bổ thường được sủ
dụng là phân bổ theo định mức tiêu hao ,theo hệ số ,theo trong
lượng ,số lượng sản phẩm ..vv
Công thức phân bổ như sau :
Chi phí vật liêu phân bổ Tổng tiêu thức phân Tỷ lệ(hay hệ số)
Cho từng đối tượng = bổ của từng đối tượng X phân bổ
Trong đó :
tỷ lệ (hay hệ số ) Tổng chi phí vật liệu cần phân bổ
phân bổ =
Tổng tiêu thức phân bổ của tất cả các đối tượng
Để theo dõi các khoản chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ,kế toán
sử dụng tài khoản sau:
- Tài khoản 621:”chi phí nguyên vật liệu trực tiếp”.
Tài khoản này cuối kỳ không có số dư và được mở chi tiết theo
từng đối tượng kế toán chi phí (phân xưởng ,bộ phân sản xuất ,sản
phẩm ,nhóm sản phẩm , đơn đặt hàng ….).
Nội dung được phản ánh như sau :
NguyÔn ThÞ Thu Hµ KÕ to¸n 2 - K33
22
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
NguyÔn ThÞ Thu Hµ KÕ to¸n 2 - K33
23
Chuyên đề tốt nghiệp

Ti khon 621 chi phớ nguyờn vt liu trc tip
-tp hp giỏ tr nguyờn
nguyờn vt liu xut dựng
trc tip cho ch to sn
phm hay thc hiờn lao v
dch v
- giỏ tr nguyờn vt liu xut dựng
khụng ht
- kt chuyn chi phớ nguyờn vt
liu trc tip
K toỏn chi phớ nguyờn vt liu trc tip c tin hnh nh
sau :
- Tp hp giỏ tr nguyờn vt liu s dng trc tip cho vic
ch to sn phm hay thc hin lao v ,dch v :
+ Nu xut kho:
N Tk 621 (chi tit theo tng i tng ) :tp hp chi phớ thc t
Cú Tk 152 (chi tit vt liu ):giỏ tr thc t vt liu xut dựng .
+ Nu nhn vt liu v khụng nhp kho m xut dựng trc
tip :
N Tk 621 (chi tit theo i tng ):giỏ mua cha cú thu VAT
N Tk 133 (1331):thu GTGT c khu tr (vi vt liu mua
Ngoi theo phng phỏp khu tr
Cú Tk liờn quan (331,111,112,411,,,):
- Phn ỏnh gớa tr vt liu xut dựng khụng ht nhp li kho
hay chuyn k sau :
N Tk 152 (chi tit vt liu ): ghi tng giỏ tr vt liu
Cú Tk 621 (chi tit i tng ): ghi gim chi phớ .
- Kt chuyn chi phớ nguyờn vt liu trc tip theo tng i
Nguyễn Thị Thu Hà Kế toán 2 - K33
24

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp
tượng để tính giá thành vào cuối kỳ hạch toán
Nợ Tk 154 (chi tiết theo đối tượng ):
Có Tk 621(chi tiết theo đối tượng )
Đối với giá trị còn lại kỳ trước không nhập kho mà để tại bộ
phận sử dụng sẽ được kế toán ghi vào đầu kỳ sau bằng but toán :
Nợ Tk 621 (chi tiết theo từng đối tượng )
Có Tk 152( giá thực tế xuất dùng không hết kỳ trước )
Sơ đồ :Kế toán tổng hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
theo phương pháp kê khai thường xuyên :
Tk 151,152,331,111 TK 621
TK154 112,311,411 kết chuyển chi phí nguyên
vật liệu trực tiếp
vật liệu dùng trực tiếp
chế tạo sản phẩm , TK152
tiến hành lao vụ ,dịch
vụ vật liệu dùng không hết
nhập kho hay chuyển kỳ sau

b> .Hạch toán chi phí phân công trực tiếp :
Chí phí phân công trực tiếp là khoản thù lao lao động phải trả
cho lao động trực tiếp sản xuất sản phẩm ,trực tiếp thực hiện các
lao vụ ,dịch vụ như tiền lương chính ,lương phụ và các khoản phụ
NguyÔn ThÞ Thu Hµ KÕ to¸n 2 - K33
25