CHUA BENH VIEM XOANG BANG Y HOC CO TRUYEN

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>CHỮA BỆNH VIÊM XOANG BẰNG Y HỌC CỔ</b></i>

<i><b>TRUYỀN</b></i>

<i><b>Lương y VÕ HÀ</b></i>

<i><b>Theo y học cổ truyền, viêm xoang mãn tính là một dạng hư hỏa. </b></i>
<i><b>Do đó, điều trị viêm xoang không chỉ nhằm giải quyết việc viêm </b></i>
<i><b>nhiễm tại chỗ mà chủ yếu là phải bổ âm để tàng dương. </b></i>

<b>TRIỆU CHỨNG</b>

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc nhiều khoang rỗng
nằm trong khối xương mặt có liên quan chặt chẽ đến hốc mũi. Về
mặt bệnh học, người ta phân biệt các xoang làm hai nhóm. Nhóm
xoang trước gồm xoang trán, xoang hàm và xoang sàng trước, có
các lỗ thơng đổ ra khe mũi giữa. Nhóm xoang sau gồm các xoang
sàng sau và xoang bướm, có lỗ thơng ra khe mũi trên. Mặt trước của
xoang bướm cịn có hai lỗ nhỏ thơng xuống vịm họng.

Bình thường, những chất xuất tiết sinh lý hoặc bệnh lý trong xoang
được tháo ra ngồi thơng qua lỗ thơng mũi xoang. Khi ta bị cảm cúm,
các xoang trở nên viêm tắc, phù nề và ngăn trở khả năng thông tháo
dịch nhầy ra mũi. Điều này dẫn đến sung huyết mạch máu xoang và
nhiễm trùng xoang. Do đó cảm cúm hoặc viêm mũi dị ứng kéo dài
nếu không được điều trị thích hợp sẽ dễ dẫn đến viêm xoang, nhất là
những trường hợp mũi có cấu tạo bất thường.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

ở vùng xoang bị viêm. Dịch tiết chạy xuống họng hoặc ra mũi. Dịch
mũi thường đặc, vàng hoặc xanh, đơi khi có cả máu, chứ khơng trong
và lỗng như dịch mũi ở chứng cảm cúm thông thường.

<b>ĐIỀU TRỊ</b>

Việc điều trị viêm xoang mãn tính phải nhằm vào hai yêu cầu: Bổ
thận âm và Nạp khí về thận. Đối với những trường hợp viêm xoang
cấp, hoặc khi có những triệu chứng sưng nhức khó chịu hay bội
nhiễm do phong nhiệt cần giải tỏa gấp, có thể dùng thêm các biện
pháp tiêu viêm, tiêu độc hoặc khu phong bài nùng. Tuy nhiên, những
phương dược điều trị triệu chứng chỉ là phụ và tạm thời. Bệnh kéo
dài chừng nào thì âm hư càng nặng, càng phải chú trọng đến gốc ở
thận. Khi sự cân bằng âm dương đã được thiết lập, hỏa sẽ tự yên vị.
Mặt khác khi chính khí đã vững, sức đề kháng vươn lên, tà khí sẽ tự
lui.

<b>CÁC BÀI THUỐC</b>
<b>Lục vị địa hoàng</b>

Lục vị là một cổ phương căn bản và thông dụng trong y học cổ truyền
để bổ Thận âm. Gọi là lục vị vì bài thuốc gồm sáu vị. Để nạp khí về
thận, Hải Thượng Lãn Ơng thường dùng thêm ba vị: Mạch môn, ngũ
vị; Ngưu tất. Mạch môn làm mát phế vị; Ngũ vị liễm phế, cố thận;
Ngưu tất giáng khí, dẫn thuốc về thận. Ngồi ra, vì là bệnh lâu ngày
nên dùng thêm cao Ban long, là lồi huyết nhục hữu tình để tăng
hiệu quả. Cao Ban long là một vị thuốc bổ âm mạnh được chế từ
sừng hươu nai. Như vậy, một bài thuốc lục vị gia giảm để trị viêm
xoang có thể bao gồm:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

ngũ vị 6g
đơn bì 6g
ngưu tất 8g
trạch tả 4g

bạch phục linh 4g

Lần thứ nhất, đổ ba chén nước, sắc còn một chén. Lần thứ hai, đổ
hai chén nước, sắc còn nửa chén. Hòa chung hai lần nước thuốc lại,
chia uống hai hoặc ba lần trong ngày. Hâm nóng trước khi uống. Có
thể dùng liên tục từ 10-15 thang.

Một số người không tiện "sắc thuốc" thì có thể dùng lục vị hồn mua
sẵn ở thị trường Đông dược. Trường hợp này dùng thêm cao Ban
long bằng cách cắt nhỏ nấu cháo hoặc hấp cơm để ăn.

<b>Bổ âm tiếp dương</b>

Ở những người lớn tuổi, viêm xoang thường phối hợp với nhiều
chứng bệnh mãn tính khác khiến cơ thể suy nhược, ăn kém, thở yếu,
hay mệt..., biểu hiện của cả khí huyết âm dương đều kém. Những
trường hợp này nếu bổ khí khơng khéo có thể làm tăng khí nghịch,
nếu bổ âm đơn thuần có thể làm ngưng trệ Tỳ Vị; Mà khi Tỳ Vị đã trệ
thì thuốc gì cũng khó được chuyển hóa. Do đó cần sử dụng thêm các
vị thuốc cam, ơn như nhân sâm, hồng kỳ, bạch truật, can khương
để tiếp dương xen kẽ với bổ âm. Với cách điều trị này, khi âm đã
vượng lên một phần thì dương cũng tiến được nửa phần. Từng bước
nâng lên mà vẫn bảo đảm không làm chênh lệch thái quá sự cân
bằng giữa âm và dương. Bàn về cách tiếp dương trong bổ âm, Hải
Thượng Lãn Ơng đã ghi lại một phương thuốc rất có giá trị là "Bổ âm
tiếp phương dương".

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

can khương 12g (sao đen tẩm đồng tiện),
bạch thược 20g (sao đen tẩm đồng tiện),

Đây là một thang đại dược, phân lượng lớn, sắc đặc chia làm nhiều
lần uống trong ngày. Thục địa là vị chủ lực để bổ âm. Điểm đặc biệt
của phương thang bổ âm này là gồm cả Sâm, Khương, Truật để bổ
Tỳ Vị bằng cách sao đen và tẩm đồng tiện 2 vị can khương và bạch
thược. Cách bào chế này vừa làm dịu sức nóng của can khương,
vừa giáng hư hỏa và dẫn thuốc về thận nhằm tiếp dương khí cho Tỳ
Vị đủ sức chuyển hóa thục địa, mà lại khơng kích động hư hỏa.
Với những đợt viêm mũi và viêm xoang cấp tính hoặc viêm mũi phát
triển do phong nhiệt, có thể dùng những bài thuốc sau, thiên về khu
phong tiêu độc:

<b>Hoàng liên giải độc thang </b>

Hoàng liên 12g, bạc hà 8g, hoàng cầm 12g, hoàng bá 12g, chi tử 4g.
Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong
ngày.

<b>Ma hoàng thương nhĩ tử thang</b>

Ma hoàng 12g,
tân di hoa 8g,
khương hoạt 12g,
thương nhĩ tử 12g,
kinh giới 6g,

phòng phong 12g,
cam thảo 4g.

Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong

ngày.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Khương hoạt 12g,
xuyên khung 4g,
phịng phong 12g,
bạc hà 4g,

hồng cầm 8g,
cam thảo 6g,
hoàng liên 4g.

Đổ 3 chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong
ngày.

<b>Điều trị khơng dùng thuốc</b>

Có khơng ít trường hợp viêm xoang dai dẳng nhiều năm, tái đi tái lại
sau nhiều lần điều trị khiến người bệnh nghĩ mình sẽ phải sống
chung với bệnh suốt đời. Sau đó, vì những lý do khác nhau (chẳng
hạn để điều trị một bệnh khác hoặc để tăng cường sức khỏe), người
bệnh gia nhập một nhóm tập dưỡng sinh. Điều không ngờ là sau vài
tháng, người bệnh chợt nhận ra những triệu chứng khó chịu của
viêm xoang đã tự biến mất. Kết quả này khơng có gì lạ nếu ta hiểu
rằng, tất cả những phương pháp dưỡng sinh, ngoài tác dụng nâng
cao thể trạng, tăng cường sức đề kháng - thì hiệu ứng sớm nhất,
trực tiếp nhất mà người tập đạt được là sự thư giãn, an tĩnh. Y học
hiện đại cho rằng sự an tĩnh có thể điều hịa được thần kinh giao
cảm, phục hồi tính tự điều chỉnh vốn có của hệ thần kinh trung ương,
qua đó điều hịa nội tiết và cải thiện hoạt động của cơ quan. Điều hòa
thần kinh giao cảm cũng có vai trị cân bằng hai yếu tố âm và dương

trong cơ thể. Hơn nữa, theo quy luật "Thần tĩnh tất âm sinh", sự thư
giãn và nhập tĩnh có tác dụng sinh âm và bổ âm. Ngoài ra, hầu hết
các bài tập dưỡng sinh từ tư thế, động tác đến ý thức như thượng hư
hạ thực, hư kỳ tâm thực kỳ phúc… giúp cứng chắc phần hạ bộ,

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>

<!--links-->