Tài liệu Biên niên lịch sử Thế giới phần 7 pdf

Biên niên lịch sử Thế giới - Thế Kỷ XIX

1802:
- 26/2/1802: Ngày sinh Victor Hugo (1802 - 1885), nhà văn, nhà
thơ, nhà soạn kịch người Pháp, tác giả nhiều bài thơ và tiểu thuyết,
trong đó có Những người khốn khổ. Sau khi mất, thi hài ông được
đưa vào điện Panthéon (Paris)

1803: Chạy thử nghiệm đầu máy xe lửa đầu tiên ở Anh trên quãng
đường dài 15 km trong 4h5 phút. do Richard Trevithik chế tạo.

1804:
- 1804 - 1850: Chính quyền Mạc Phủ đóng cửa các hải cảng không
cho tàu các nước Anh, Pháp, Mỹ, Nga vào Nhật buôn bán. Năm
1842 chỉ cho phép các tàu cập bến lấy than và nước ngọt.
- 21/3/1804: Napoléon Bonaparte công bố Luật dân sự, một bộ
phận của Bộ luật Napoléon (gồm Dân luật, Hình luật, Thương
luật), bộ luật khuôn mẫu của Nhà nước Tư sản.
- 18/5/1804: Viện nguyên lão Pháp suy tôn Napoléon Bonaparte
lên ngôi Hoàng đế, hiệu Napoléon I, thiết lập Đế chế thứ nhất
(1804 - 1815)

1804 - 1814: Napoléon I mở rộng cuộc chiến tranh chinh phục
châu Âu, giành được chiến thắng ở Austerlitz (1802), Iéna (1806),
Friedland (1807), Wagram (1809) và tiến vào Tây Ban Nha (1808 -
1813). Thất bại trong cuộc tấn công vào nước Nga 8 - 1812. Liên
quân Châu Âu phản công tiến vào Paris (1814)

1805:
- 2/4/1805: Ngày sinh H.C Anderson (1805 - 1875) nhà văn Đan
Mạch chuyên viết truyện cho thiếu nhi.

1807: Tàu thủy chạy bằng hơi nước đầu tiên ở Mỹ do Robert
Fonton chế tạo chuyên chở hàng hóa trên sông Husson

1809:
- 12/2/1809: Ngày sinh Charles Darwin (1809 - 1882), nhà sinh
học Anh, người đề xướng thuyết chọn lọc tự nhiên của giống loài
(học thuyết Darwin)

1812:
- 7/8/1812: Trận Borodino ở Nga giữa quân Nga và Pháp do
Kutuzov chỉ huy, đánh dấu bước ngoặt thất bại đầu tiên của
Napoléon I trên chiến trường châu Âu.

1814:
- 6/4/1814: Trước sự tấn công của liên quân châu Âu vào Paris,
Viện nguyên lão Pháp buộc Napoléon I phải thoái vị và bị đày ra
đảo Elbe (4/1814 - 2/1815)
- 4/6/1814: Louis XVIII (1755 - 1824) trở về làm vua nước Pháp
công bố Hiến chương khôi phục triều đại Phong kiến Bourbons,
mở ra thời kỳ Trung Hưng (gồm 2 giai đoạn 4/1814 - 5/1815 và
7/1815 - 7/1830)

1815:
- 26/2/1815: Napoléon Bonaparte từ đảo Elbe dẫn quân đổ bộ vào
nước Pháp, tiến quân về Paris (20/3/1815), trở lại cầm quyền trong
giai đoạn Một trăm ngày (3/1815 - 6/1815)
- 9/6/1815: Ký kết Hiệp ước Wien giữa các nước chiến thắng trong
cuộc chiến tranh Napoléon I nhằm ngăn chặn sự phục hồi của nước
Pháp, quy định biên giới nước Pháp như tình trạng năm 1792, chia

lại một phần lãnh thổ châu Âu và thuộc địa, thành lập tổ chức
Đồng minh thần thánh
- 18/6/1815: Trận Waterloo đánh dấu sự thất bại hoàn toàn của
Napoléon, kết thúc cuộc chiến tranh châu Âu. Napoléon bị đày ra
đảo Saint Hélène (Đại Tây Dương) và chết ở đó (1821)
- 26/9/1815: Ký kết hiệp ước thành lập Đồng minh thần thánh
(Nga, Áo, Phổ), trên cơ sở những nước theo đạo Thiên chúa nhằm
liên kết chống lại phong trào cách mạng tư sản và giải phóng dân
tộc ở châu Âu. Bộ trưởng ngoại giao Áo Metternich giữ vau trò
điều khiển tổ chức này.
- 11/1815: Thành lập Đồng minh Tứ cường (Anh, Nga, Áo, Phổ)
nhằm ngăn chặn sự phục hồi của vương triều Napoléon và đàn áp
phong trào cách mạng ở châu Âu.

1818:
- 5/5/1818: Ngày sinh Karl Marx, người sáng lập học thuyết về chủ
nghĩa xã hội khoa học, lãnh tụ của giai cấp vô sản thế giới

1820:
- 1/1/1820: Bùng nổ cách mạng Tây Ban Nha lần thứ 2 (1820 -
1823) tiến hành dưới sự lãnh đạo của đại tá Sapael Riego chống lại
triều đình Vua Ferdinand VII, buộc nhà Vua tuyên thệ trung thành
với bản Hiến Pháp năm 1812 (được ban hành trong cuộc cách
mạng lần thứ nhất (1808 - 1814)). Đồng minh thần thánh điều quân
đội Pháp đến đàn áp, khôi phục nền quân chủ Tây Ban Nha.
- 28/11/1820: Ngày sinh Friedrich Engels (1820 - 1895), người
cùng K.Marx xây dựng nền tảng học thuyết về chủ nghĩa xã hội
khoa học, lãnh tụ của giai cấp vô sản thế giới.

1821 - 1830: Cao trào cách mạng Hy Lạp chống ách thống trị của

Thổ Nhĩ Kỳ, năm 1830 trở thành một quốc gia độc lập.

1823:
- 2/12/1823: Tổng thống Mỹ J.Monroe tuyên bố nguyên tắc châu
Mỹ của người châu Mỹ làm cơ sở cho thuyết Liên - Mỹ
(Panamericanism): Mọi sự can thiệp của bất cứ cường quốc Châu
Âu nào vào các nước ở Châu Mỹ đều bị coi như hành động thiếu
thân thiện với Hoa Kỳ.

1824:
- 1/8/1824: Nang Khao lên ngôi Vua Vương quốc Xiêm, hiệu
Rama III được hấp thụ văn hóa phương Tây, chủ trương mở cửa
buôn bán với người Anh, Pháp, Mỹ… trị vì từ 1824 - 1851

1825:
- 14/2/1825: Khởi nghĩa ở Peterbourg của Hội những người Tháng
Chạp gồm các nhà quý tộc cấp tiến chống lại chế độ Nga Hoàng
đòi xóa bỏ chế độ nông nô, ban hành hiến pháp. Khởi nghĩa ở
Ucraina (29/12). Điều bị đàn áp, được coi là tín hiệu của phong
trào tư sản ở Nga.

1826:
- 23/2/1826: N.I. Lobatchevski (1792 - 1856), nhà toán học Nga,
đề xuất lý thuyết về môn hình học phi Euclide.

1830:
- 27/7 - 29/7/1830: Cách mạng ở Paris lật đổ ngôi vua Charles X
(triều đại Bourbons), thiết lập nền quân chủ tháng Bảy (1830 -
1848). Lịch sử Pháp gọi là Ba ngày vinh quang
- 7/8/1830: Louis Philippe (1773 - 1850) thuộc dòng Orléans lên

ngôi Vua, lập nền Quân chủ Tháng bảy ở Pháp (1830 - 1848)

1831:
- Michael Faraday (1791 - 1867), nhà Vật lý người Anh nêu lên
thuyết về cảm ứng điện từ.
- 14/4/1831: Tuyên bố chế độ Cộng hòa Tây Ban Nha do thắng lợi
của những người Cộng hòa trong cuộc bầu cử 1831, Vua Alphonse
XIII phải dời đất nước, không chịu từ ngôi.
- 13/6/1831: Ngày sinh Jamesclerk Maxwell (1831 - 1879), nhà vật
lý Anh, người nêu lên lý thuyết về điện từ của ánh sáng.
- 21/11 - 3/12/1831: Khởi nghĩa Lyon của công nhân dệt Pháp với
khẩu hiệu: Sống có việc làm hay chết trong chiến đấu

1832:
- Thành lập tổ chức Nước Italia trẻ gồm có các nhà dân chủ cách
mạng như Mazini, Garibaldi… đấu tranh cho sự thống nhất Italia.
- 1832 - 1847: Cuộc khỏi nghĩa của Abdel Kader ở Algérie chống
sự xâm lược của thực dân Pháp.
- 6/6/1832: Cuộc nổi dậy ở Paris của các lực lượng Cộng hòa và
dân chủ chống lại nền Quân chủ Tháng bảy ở Pháp.

1833:
- 21/10/1833: Ngày sinh Alfred Nobel (1833 - 1893), nhà hóa học,
một kỹ sư đa năng Thụy Điển, người đặt ra giải thưởng cho các
công trình xuất sắc vê văn chương, khoa học (hóa, lý, sinh, y học)
và những đóng góp vào sự nghiệp bảo vệ hòa bình (giải thưởng
Nobel).

1834:
- 1/1/1834: Thành lập Liên minh quan thuế Đức gồm 18 tiểu quốc

ở Đức tham gia dưới sự điều hành của Vương quốc Phổ.
- 9/4 - 15/4/1834: Khởi nghĩa Lyon lần thứ hai ở Pháp phản đối
việc chính phủ cấm công nhân tổ chức đoàn thể, đòi tăng lương và
cải thiện đời sống.
- 4/1834: Thành lập tổ chức Nước Đức trẻ nhằm đấu tranh cho nền
Cộng hòa, xóa bỏ chế độ quân chủ chuyên chế, thực hiện quyền
bình đẳng về chính trị và xã hội.

1836:
- Thành lập Đồng minh những người chính nghĩa, tổ chức cách
mạng của công nhân Đức và những người dân chủ tiến bộ ở Đức
nêu khẩu hiệu Tất cả mọi người đều là anh em, chứa đựng nhiều
quan điểm mơ hồ và không tưởng. Tiền thân của Đồng minh
những người Cộng sản
- 6/1836: Thành lập Hiệp hội công nhân London (Anh) nhằm đấu
tranh đòi tuyển cử phổ thông cho công nhân. Thủ lĩnh là William
Lovett, Henry Heterington, Henry Vincent… khởi xướng phong
trào Hiến chương ở Anh (1836 - 1848)
- 27/6/1836: Ngày mất của Rouger Lisle (1760 - 1836), sĩ quan
Pháp, tác giả Bài ca chiến tranh cho quân đội Pháp (1792) sau đổi
thành Marseillaise và trở thành quốc ca của nước Pháp.

1837:
- 2/1837: Cuộc khởi nghĩa của Oshio Heihatiro ở Osaka (Nhật