tiet 124 nghia tuong minh va ham y

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vÒ th¨m líp dù giê . M«n: Ng÷ v¨n – Líp 9C.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Tình huống:. Bµi cò:. 1.Sắp đến giờ vào lớp, cô giáo hỏi một bạn học sinh: -Mấy giờ rồi em?  Cô giáo muốn hỏi giờ bạn học sinh.. 2.Nam đi học muộn, đến sân trường gặp cô giáo chủ nhiệm, cô hỏi: - Mấy giờ rồi em?  Cô giáo nhắc nhở việc Nam đi học muộn..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> đọc ĐoẠN trích:. - Trêi ¬i, chØ cßn cã n¨m phót! ChÝnh lµ anh thanh niªn giËt m×nh nãi to, giäng cêi nhng ®Çy tiÕc rÎ. Anh ch¹y ra nhµ phÝa sau, råi trë vµo liÒn, tay cÇm mét c¸i làn. Nhà hoạ sĩ tặc lỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già. - ¤! C« cßn quªn chiÕc mïi soa ®©y nµy! Anh thanh niªn võa vµo, kªu lªn. §Ó ngêi con g¸i khái trë l¹i bµn, anh lÊy chiÕc kh¨n tay cßn vo trßn cÆp gi÷a cuèn s¸ch tíi tr¶ cho cô gái. Cô kĩ s mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng lÏ Sa Pa). 2.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> §o¹n trÝch :. - Trêi ¬i, chØ cßn cã n¨m phót ! ChÝnh lµ anh thanh niªn giËt m×nh nãi to, giäng cêi nhng ®Çy tiÕc rÎ. Anh ch¹y ra nhµ phÝa sau, råi trë vµo liÒn, tay cÇm mét c¸i làn. Nhà hoạ sĩ tặc lỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già .. - ¤ ! C« cßn quªn chiÕc mïi soa ®©y nµy! Anh thanh niªn võa vµo, kªu lªn. §Ó ngêi con g¸i khái trë l¹i bµn, anh lÊy chiÕc kh¨n tay cßn vo trßn cÆp gi÷a cuèn s¸ch tíi tr¶ cho cô gái. Cô kĩ s mặt đỏ ửng, nhận l¹i chiÕc kh¨n vµ quay véi ®i. (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng lÏ Sa Pa). Th«ng b¸o thêi gian “chØ cßn n¨m phót” lµ ph¶i chia tay.. §©y lµ c¸ch hiÓu phæ biÕn. -Tiếc quá không còn đủ thời gian để trò chuyện, t©m t×nh. -ThÕ lµ t«i l¹i lñi thñi mét m×nh n÷a råi. - Gi¸ mµ hai ngêi ë l¹i thªm mét thêi gian n÷a th× hay biÕt mÊy...

<span class='text_page_counter'>(5)</span> G ỜN. :. m à l đã h n M× ng rồi. xo CƯ. ANH: Các. bạn đã làm bài tập cô giao chưa?. i nh ì m a qu uá q n ậ b ố HÀ : T. 6.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 4. So s¸nh nghÜa têng minh vµ hµm ý. nghÜa têng minh Gièng nhau. Kh¸c nhau. hµm ý. Đều là phần thông báo của ngời nói gửi đến ngời nghe. Là phần thông báo đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong c©u.. Lµ phÇn th«ng b¸o tuy kh«ng đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ng÷ trong c©u nhng cã thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Bµi tËp: Tìm câu chøa hàm ý trong ®o¹n trích sau và cho biÕt néi dung cña hàm ý: a. B¸c l¸i xe d¾t anh ta l¹i chç nhµ héi ho¹ vµ c« g¸i : §©y , t«i giíi thiÖu víi anh mét ho¹ sÜ l·o thµnh nhÐ . Vµ c« ®©y lµ kÜ s n«ng nghiÖp .Anh ®a kh¸ch vÒ nhµ ®i . Tuæi giµ cÇn níc chÌ : ë Lµo Cai ®i sím qu¸ . Anh h·y ®a ra c¸i mãn chÌ pha níc ma th¬m nh níc hoa cña Yªn S¬n nhµ anh . (NguyÔn Thµnh Long , LÆng lÏ Sa Pa) Tuæi giµ cÇn níc chÌ: ë Lµo Cai ®i sím qu¸. -> «ng ho¹ sÜ giµ cha kÞp uèng níc.. b. Mẹ nó đâm nổi giận quơ đũa bếp doạ đánh, nó phải gọi nhng lại nói trổng: - V« ¨n c¬m! Anh S¸u vÉn ngåi im, gi¶ vê kh«ng nghe, chê nã gäi “Ba v« ¨n c¬m ”.Con bÐ cứ đứng trong bếp nói vọng ra: - C¬m chÝn råi ! Anh còng kh«ng quay l¹i. ( NguyÔn Quang S¸ng, ChiÕc lîc ngµ) -C¬m chÝn råi ! -> ¤ng (ba) v« ¨n c¬m ®i..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trß ch¬i ai nhanh trÝ h¬n. + H×nh thøc: - Mỗi lợt chơi có hai ngời đợc tham gia trò chơi. - Ngêi thø nhÊt chän ng«i sao cã chøa hµm ý vµ diễn đạt hàm ý đó bằng lời nói - ngời thứ hai tự giải ®o¸n hµm ý vµ tr¶ lêi còng b»ng hµm ý + ThÓ lÖ: - Chỉ đợc diễn đạt hàm ý thông qua nghĩa tờng minh ( Nếu vi phạm sẽ không đợc tính điểm). -Thêi gian cho mçi lÇn hái ( hoÆc tr¶ lêi) lµ 45”. -Nếu diễn đạt hàm ý cha thành công, có thể điều chØnh hµm ý (tèi ®a) b»ng lît lêi thø 2..

<span class='text_page_counter'>(9)</span>

<span class='text_page_counter'>(10)</span> A: å ! Bót cña m×nh háng råi! CËu cã cßn c¸i nµo n÷a kh«ng?. Muèn mîn c¸i bót .. B: May qu¸! Tí cã mang thªm mét c¸i ®©y nµy!.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Muèn ¨n æi..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Muèn bËt qu¹t ®iªn..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> VÝ dô: Mét chµng trai tù giíi thiÖu víi mét c« g¸i trong mét cuéc liªn hoan: “T«i lµ Nam, sinh viªn khoa B¸o ChÝ, §¹i häc quèc gia Hµ Néi, 26 tuæi, cha cã vî”..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> * Lu ý: - Ngêi nghe cã n¨ng lùc th× cã thÓ ®o¸n ra hµm ý trong lêi nãi cã chøa hµm ý. - Ngêi nãi lu«n lu«n cã thÓ chèi bá r»ng họ không thông báo hàm ý nào đó trong lêi nãi cña m×nh, tøc lµ ngêi nãi cã thÓ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµm ý chøa trong lêi nãi cña chÝnh hä..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bµi tËp vÒ nhµ Bµi tËp vÒ nhµ:. ViÕt ®o¹n héi tho¹i , Ghi nhí: trong đó có sử dụng phÐp nãi gi¶m nãi - Nghĩa tờng minh là phần thông báo đợc diễn đạt trực tiÕp b»ngtr¸nh. tõ ng÷ trong c©u. - Hàm ý là phần thông báo tuy không đợc diễn đạt trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u nhng cã thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> BÀI TẬP CỦNG CỐ ? Hãy chọn đáp án đúng nhất trong những câu sau: 1. Hàm ý là phần thông báo: A. B. C. D.. Trái ngược với nghĩa tường minh. Ẩn đằng sau nghĩa tường minh. Không diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu. Được diễn đạt trực tiếp trong câu.. 2. Dùng hàm ý trong trường hợp nào sau đây? A. B. C. D.. Khi không biết diễn đạt rõ ý. Khi không muốn nói rõ ý. Khi không muốn người nghe hiểu ý. Khi muốn chấm dứt cuộc thoại..

<span class='text_page_counter'>(17)</span>

<span class='text_page_counter'>(18)</span> II. LUYỆN TẬP: Bài tập 1 /sgk. -Trời ơi, chỉ còn có năm phút! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già. - Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này! Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. (Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa).

<span class='text_page_counter'>(19)</span> II. LUYỆN TẬP: Bài tập 1 /sgk a. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy: chưa muốn chia tay. b. Từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái:…mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn, quay vội đi --> Cô gái đang bối rối đến vụng về vì ngượng, cô định kín đáo để khăn làm kỉ vật cho anh thanh niên, nhưng anh thanh niên quá thật thà tưởng cô bỏ quên nên gọi cô để trả lại..

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TIẾT 123. NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý. II. LUYỆN TẬP Bài 4 (SGK trang 76): Đọc các đoạn trích sau và cho biết những câu in đậm có chứa hàm ý không? Vì sao? a. Có người hỏi: - Sao bảo Làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà? … - Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to: (đánh trống lảng, cố ý nói sang chuyện khác) - Hà, nắng gớm, về nào … Ông Hai vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> Bài tập làm thêm: Tìm hàm ý trong truyện cười dân gian sau:. Xin nước lạnh Chủ nhà dọn cơm đãi khách, mang thiếu một đôi đũa. Ai nấy đều cầm đũa mời nhau, còn người khách không có đũa đứng dậy nói với chủ nhà rằng: - Cho tôi xin một chén nước lạnh. Chủ nhà hỏi: - Hả, để làm gì vậy?. - Để rửa tay cho sạch mà bốc đồ ăn. Lời trách khéo của người khách vì sự tiếp đón không chu đáo của gia chủ..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Bµi tËp vÒ nhµ Bµi tËp vÒ nhµ:. ViÕt ®o¹n héi tho¹i , Híng dẫnđó tùcã häc trong sö dông phÐp nãi gi¶m nãi 1.Ôn tập khái niệm nghĩa tường minh và hàm ý tr¸nh. Luyện tập để phân biệt được nghĩa tường minh và hàm ý. Rèn luyện kĩ năng dùng hàm ý và hiểu hàm ý. 2.Hoàn thiện bài tập 3 (SGK trang 75, 76) 3.Soạn bài Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ. 1. Học bài: - Đọc kĩ bài trong SGK – Thuộc ghi nhớ.. - Luyện tập để phân biệt được nghĩa tường minh và hàm ý. Rèn luyện kĩ năng dùng hàm ý và hiểu hàm ý.. 2. Chuẩn bị : NGHỊ LUẬN VỀ 1 ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ - Đọc kĩ bài KHÁT VỌNG HOÀ NHẬP, DÂNG HIẾN CHO ĐỜI; trả lời các câu hỏi hướng dẫn tìm hiểu bài trong SGK.78 - Học bài cũ: Nghị luận về tác phẩm truyện..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> GV: Lª ThÞ BÝch H»ng. N¨m häc: 2012-2013.

<span class='text_page_counter'>(25)</span>