Vấn đề giai cấp và dân tộc trong thời đại ngày nay. Liên hệ với thực tiễn Việt Nam

TiÓu luËn chñ nghÜa x· héi
Đề tài :Vấn đề giai cấp và dân tộc trong thời đại ngày
nay. Liên hệ với thực tiễn Việt Nam.
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Vấn đề giai cấp và dân tộc là một nội dung có ý nghĩa chiến lược của
chủ nghĩa Mác Lênin và của cách mạng xã hội chủ nghĩa là vấn đề thực tiễn
nóng bỏng đòi hỏi phải đựoc giải quết một cách đúng đắn và thận trọng.
Giai cấp và dân tộc quan hệ mật thiết với nhau song đó là những phạm
trù chỉ các quan hệ xã hội khác nhau, có vai trò lịch sử khác nhau và không
thể thay thế được nhau.Giai cấp và dân tộc sinh ra và mất đI không đồng
thời .Trong lịch sử nhân loại nói chung ,giai cấp có trước dân tộc hàng nghìn
năm song khi giai cấp mất đI thì dân tộc sẽ vẫn còn tồn tại
Muốn hiểu được bản chất của vấn đề dân tộc, mối quan hệ phức tạp
giữa giai cấp và dân tộc phải nhận thức rõ vai trò của nhân tố kinh tế-xã hội,
của nhân tố giai cấp.Quan hệ giai cấp với tư cách là sản phẩm trực tiếp của
phương thức sản xuất trong xã hội có giai cấp là nhân tố có vai trò quyết định
đối với sự hình thành dân tộc, đối với xu hướng phát triển của dân tộc, quy
định tính chất mối quan hệ giữa các dân tộc.Lý luận giai cấp và đấu tranh giai
cấp gắn liền với hình thái kinh tế xã hội.Sự tồn tại của giai cấp chỉ gắn liền
với giai đoạn phát triển nhất định của sản xuất.Cuộc đấu tranh giai cấp tất yếu
dẫn đến chuyên chính vô sản.
Ph¹m TiÕn Cêng §Æng V¨n Vinh
1
Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
PHN II : GII QUYT VN
I. Vn giai cp trong trit hc trc Mỏc
Thi c i
Xó hi n chia thnh 4 ng cp : Tng L , Quý Tc , Bỡnh dõn ,
nụ l nhng trong ú ng cp tng l c hng mi c quyn c li
nm trong tay mi quyn lc .
Xó hi Trung Quc , Khng T da vo tri thc phõn chia xó hi

thnh 3 hng ngi : Thỏnh nhõn , quõn t , tiu nhõn.
Hy Lp ngi ta chia thnh hai giai cp theo quy mụ chim hu v
s hoa li thu c ú l : giai cp ch nụ , v giai cp nụ l .
Thi kỡ trung c
Xó hi chia thnh 2 giai cp chớnh ú l: Phong kin , nụng nụ .
Thi kỡ Cn i v ng i .
Xó hi chia thnh 2 giai cp chinh ú l T sn v vụ sn .
Ngoi ra cú nhng cỏch phõn chia xó hi khỏc nh :
Mabali (1709-1785) chia xó hi thnh 3 loi :
Giai cp s hu
Giai cp sn xut
Giai cp nhng k vụ tớch s
Adam smith (1723-1790) chia xó hi thnh 3 giai cp :
Giai cp nhng ngi hng a tụ
Giai cp nhng ngi hng thng d
Giai cp nhng ngi lm cụng n lng
Túm li : S phõn chia xó hi thnh giai cp ny hay giai cp khỏc
mi nc khu vc u cú s khỏc nhau . Bi vỡ tiờu chớ a ra phõn bit l
khỏc nhau .
II . Lý lun ca CN Mỏc - Lờ Nin v giai cp v dõn tc.
1. Lý lun chung v giai cp v u tranh giai cp
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
2
Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
Khỏi nim giai cp
Cỏc nh t tng c i , thi kỡ trc mỏc ó tha nhn s tn ti ca
giai cp . Ch nụ v nụ l trong xó hi c i , phong kin v nụng nụ trong
xó hi trung c . T sn v vụ sn trong xó hi cn i v ng i . Song tr
li cho cõu hi giai cp l gỡ ? Thỡ hu ht nhng nh t tng u giI thớch
khụng ỳng n , giI thớch m h , khụng I vo c trng c bn nht . H

cho giai cp l mt tp hp ngi cú cựng chc nng xó hi , cựng mt li
sng hoc mc sng cựng mt a v hay uy tớn xó hi . Nhng quan nim
trờn khụng da vo c trng c bn nht ca giai cp l quan h kinh k ,
quan h s hu i vi t liu sn xut vỡ th khụng thy c a v ca giai
cp trong 1 h thng kinh t -- xó hi nht nh .
KhỏI quỏt nhng t tng ca Mỏc Angghen khỏI quỏt thc tin xó
hi Lờ nin ó nờu ra nh ngha khỏI quỏt v giai cp trong tỏc phm Sỏng
kin v i nh sau: Ngi ta gi giai cp , nhng tp on ngi to ln
bao gm nhng ngi khỏc nhau v a v ca h trong 1 h thng sn xut xó
hi nht nh trong lch s khỏc nhau v quan h ca h i vi t liu sn
xut , nh vy l khỏc nhau v cỏch thc hng th v v phn ca cI xó hi
ớt hoc nhiu m h c hng . Giai cp l nhng tp on ngi m nhng
tp on ny thỡ cú th chim ot lao ng ca tp on khỏc do ch cỏc tp
on ú cú mt a v khỏc nhau trong 1 ch kinh t xó hi nht nh
Trong nh ngha tờn ca Lờnin v giai cp cho chỳng ta thy bn cht
giai cp chớnh l nhng tp on ngi cú a v khỏc nhau trong mt h
thng sn xut nht nh. Do a v khỏc nhau cho nờn tp on ny cú th
chim ot lao ng ca tp on khỏc , giai cp khụng phI l hin tng xó
hi nm ngoi kinh t . Xó hi m giai cp gn vi ch kinh t xó hi nht
nh khụng phI mi hờ thng xó hi ờự to ra giai cp hoc u to ra cỏc
giai cp nh nhau m ch cú mt s h thng sn xut xó hi mi to ra cỏc
giai cp v mi h thng xó hi thay i thỡ h thng nhng giai cp xó hi
cng thay i theo .
Giai cp thc cht l mt phm trự kinh t xó hi cú tớnh lch s . Nú
luụn luụn vn ng bin i cựng vi s bin i ca lch s .
c trng ca giai cp
Giai cp l mt phm trự kinh t xó hi cú tớnh lch s , giai cp khụng
phI l sn phm ca sn xut núi chung m sn phm ca mt h thng sn
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
3

Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
xut xó hi nht nh trong lch s . Giai cp l nhng tp on ngi cú s
hu khỏc nhau v quan h i vi t liu sn xut .
VD : S hu phong kin l s hu v rung t , trang trai , cụng c lao
ng
S hu ca t bn l hm m , nh mỏy , cụng trng
Giai cp tc l s khỏc nhau ca h v quan h vi t liu san xut ,
õy l quan h c bn nht . Chớnh s thay i ch s hu i vi t liu
sn xut dn n s thay i quan h qun lý , quan h phõn phi . T ú dn
n a v ca cỏc giai cp trong xó hi cung thay i .
Khỏc nhau v phng thc thu nhn ca cI xó hi , giai cp l tp
on ngi v cỏch hng th , quy mụ , phng thc thu nhn ca cI xó hi
.
VD : Thu nhp gia a ch v nụng dõn , gia t sn v cụng nhõn
Khỏc nhau v vai trũ trong t chc lao ng xó hi trong t chc qun
lý sn xut xó hi v ngc li .
Túm li , khỏI nim giai cp ca ch ngha Mỏc Lờnin nh nờu trờn
ó vch rừ c s kinh t ca giai cp v quan h giai cp . õy l quan h
khoa hc , i lp vi quan h t duy siờu hỡnh trc õy cn phõn bit khỏI
nim giai cp , ng cp , hay tong lp . Nhng khỏI nim va nờu ch nhng
c trng khụng liờn quan gỡ n quan h kinh t , ch kinh t xó hi .
Ngun gc nguyờn nhõn hỡnh thnh ca giai cp
Mỏc l ngi u tiờn chng minh rng S tn ti ca giai cp ch
gn lion vi nhng giai on phỏt trin lch s nht nh ca sn xut Tc l
ó cú giai on xó hi khụng cú giai cp l xó hi cng sn nguyờn thu .
S d trong xó hi cng sn nguyờn thu cha cú giai cp vỡ lc lng
sn xut cũn thp kộm cha phỏt trin nng sut lao ng thp sn phm lam
ra cha nuụI sng ngi nguyờn thu . tn ti h phI sng nng ta
vo nhau theo by n l thuc nhiu vo thiờn nhiờn , giai cp cha xut
hin.

Trong quỏ trỡnh vn ng phỏt trin xó hi lc lng sn xut tip tc
phỏt trin n mt lỳc no ú chn nuụI thoỏt khi trng trt , th cụng
nghip tỏch khoi nụng nghip , lao ng trớ úc tỏch khi lao ng chõn tay .
To ra ch sn xut riờng trong tong gia ỡnh . T liu sn xut lm
ra tr thnh ti sn riờng ca tong gia ỡnh .
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
4
Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
Nh vy ch t huv t liu sn xut ra i thay th dn cho ch
cụng hu dn n tỡnh trng phõn hoỏ giu nghốo ngay cng tng .
Ngoi ra giai cp cũn hinh thnh thụng qua con ng chin tranh gia
cỏc b lc , tự binh chin tranh khụng b git m c a li lm ti sn cho
b lc chin thng . H bin tự binh trong chin tranh lm nụ l .
Xó hi chim hu nụ l l xó hi giai cp u tiờn . Túm li nguyờn
nhõn hỡnh thng giai cp l do sn xut phỏt trin .
C.Mỏc v Ph.Anghen ó chng minh rng nguyờn nhõn cn bn sõu xa
ca s phõn chia xó hi thnh , giai cp , s thay th h thng giai cp ny
bng h thng giai cp khỏc , núi chung l s tn ti ca cỏc giai cp l do lc
lng sn xut phỏt trin trong nhng giai on nht nh .
Cũn theo 2 ụng thỡ nguyờn nhõn trc tip ca s phõn chia giai cp ú
l do ch t hu ra i .
S hỡnh thnh giai cp
Cỏc Mỏc l ngi u tiờn a ra quan niờm cho rng giai cp ch xut
hin v tn ti trong nhng iu kin lch s nht nh ca sn xut .
Giai cp xut hiờn khi lao ng xó hi ó cú th to ra sn phm thng
d tng i khin cho sc lao ng ó cú 1 giỏ tr m ngi ta cú th li
dng nh i tng khai thỏc chim ot sn phm thng d do lao ng
to ra .
S mt i ca giai cp
Mỏc v Anghen t s phõn tớch ca mỡnh ó cho thy giai Cp ch mt

I khi lc lng sn xut phỏt trin n mc mt mt m bo tho món nhu
cu ca xó hi v t liu sinh sng khin cho con ngi khụng cn nhu cu
ginh git mt khỏc cho phộp xoỏ b hỡnh thc phõn cụng ct con ngi vo 1
cụng vic nht nh , dự h mun hay khụng .
Kt cu ca giai cp
Mi kiu xó hi cú kt cu xó hi giai cp riờng ca n
Mi kt cu xó hi giai cp ca mt xó hi nht nh bao gm hai giai
cp c bn i lp nhau : Chim hu nụ l bao gm ch nụ , nụ l ; Phong
kin gm a ch v nụng nụ ; T bn bao gm ti sn v vụ sn .
Ngoi hai giai cp c bn mi kt cu giai cp cũn bao gm mt s giai
cp khụng c bn v nhng tng lp trung gian . Trong nhng tp on ny
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
5
Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
cú nhng tp on l tn d ca xó hi c , l mm mng ca xó hi sau , xó
hi no cng cú tng lp trung gian l sn phm ca chớnh phng thc sn
xut ang thng tr
VD: Tng lp bỡnh dõn trong xó hi chim hu nụ l
Vic phõn tớch kờt cu xó hi giai cp v s bin i c nú giỳp cho ta
hiu c a v , vai trũ v thai ca tng giai cp i vi cỏc phong tro
lch s . T ú chỳng ta mi cú chớnh sỏch phự hp tp hp cho cuc u
tranh cỏch mng hiờn hnh
u tranh giai cp
u tranh giai cp l gỡ ?
u tranh giai cp l cuc u tranh gia cỏc giai cp gia nhng giai
cp m ớch li cn bn i lp nhau , cn bn khụng th iu ho c .
VD : u tranh gia nụ l vi ch nụ , u tranh gia nụng dõn vi
phong kin .
u tranh giai cp ch tr thnh thc s khi nú phỏt trin thnh cuc
u tranh ton quc , hoc ớt nht cú quy mụ rng ln , nhm chng li quyn

lc chớnh tr ca giai cp búc lt bt c l cuc u tranh giai cp no cng
l cuc u tranh chớnh tr
Nguyờn nhõn ca cuc u tranh giai cp l do s i lp v mc
ớch , do khụng th iu ho c gia cỏc li chs cn bn ca giai cp .
VD : Giai cp t sn luụn chy theo li nhun ti a, luụn tỡm cỏch búc
lt cng nhiu giỏ tr thng d ca cụng nhõn cng tt.Vỡ vy nú i lp vi
li ớch cn bn ca cụng nhõn tt yu dn n u tranh.
Tt c cỏc giai cp thng tr s dng cỏc cụng c bo lc chng
li cỏc cuc u tranh ca giai cp b ỏp bc.Vỡ th giai cp b tr phI dựng
bo lc cỏch mng chng li bo lc phn cỏch mng.Thi i ngy nay
bo lc cỏch mng khụng ch l u tranh quõn s ,khi ngha v trang m
cũn bao gm nhng trng thỏI nht nh ca u tranh chớnh tr.Khi cỏc iu
kin lch s thay i thỡ cỏc hỡnh thc u tranh giai cp cng thay i
u tranh giai cp l mt trong nhng ng lc phỏt trin quan trng
ca xó hi cú giai cp.u tranh giai cp tt yu dn n chuyờn chớnh vụ
sn .Xut phỏt t quan im xem li s vn ng ni ti ca phng thc sn
xut quyt nh s phỏt trin ca ton b lch s xó hi.Mỏc v ngnghen ó
xem u tranh giai cp nh l ũn by thay i hỡnh thỏI kinh tờ-xó hi.Do
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
6
Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
ú u tranh giai cp l ng lc phỏt trin trc tip ca lch s xó hi cú
giai cp
Cuc u tranh giai cp do giai cp cụng nhõn tin hnh l cuc u
tranh giai cp cui cựng trong lch s loi ngi l phng tin giI phúng
xó hi khi ỏch ỏp bc giai cp.Vỡ vy õy l quỏ trỡnh u tranh lõu di v
phc tp.Cuc u tranh giai cp tt yu s dn n chuyờn chớnh vụ
sn.Cuc cỏch mng ny thng li trc ht nhng khõu yu nht ca ch
ngha t bn.Cuc u tranh giai cp ch cú th thng li khi giai cp cụng
nhõn xõy dung c mt lc lng sn xut cú nng sut lao ng cao hn

ch ngha t bn
Chỳng ta cng cn phờ phỏn hai quan im sai lm v u tranh giai
cp hin nay.Quan im th nht ch quan ý chớ coi nh quy lut kinh t
khỏch quan, tuyt i hoỏ u tranh giai cp.Quan im th hai c hi hu
khuynh,m h v giai cp v u tranh giai cp
Mỏc v ngghen ó chng minh rng trong lch s ,nhng k ỏp bc v
nhng ngi b ỏp bc h luụn luụn i khỏng vi nhau ó tin hnh mt
cuc u tranh khụng ngng ,lỳc cụng khai lỳc ngm ngm ,mt cuc u
tranh bao giũ cng kt thỳc bng mt cuc cI to cỏch mng ton b xó
hi,hoc bng s dit vong ca hai giai cp u tranh vi nhau
Quỏ trỡnh hỡnh thnh v kt qu ca cỏc cuc u tranh giai cp
CMỏc vit:Ti mt giai on phỏt trin no ú ca chỳng ,cỏc lc
lng sn xut vt cht mõu thun vi nhng quan h sn xut hin cú,nhng
quan h sn xuỏt ny tr thnh nhng xing xớch ca cỏc lc lng sn
xut:khi ú bt u thi i mt cuc cỏch mng xó hi
Theo quan im Macxit cn phõn bit u tranh giai cp v xung t
gia cỏc nhúm xó hi cú li ớch khỏc nhau.Bi l cỏc nhúm xó hi xung t
nhau v li ớch khụng bao gi cng l biu hin ca i khỏng giai cp.
VD:xung t gia hai tp on t bn khụng khỏc nhau v a v trong
ch kinh t
CMỏc v ngghen khng nh trong xó hi cú giai cp thỡ u tranh
giai cp l ng lc trc tip ca lch s.Trong xó hi c tn ti hỡnh thỏI kinh
t xó hi c,thụng qua u tranh giai cp m nh cao l cỏch mng xó hi m
xó hi mi ra i ng ngha vi vic hỡnh thỏI kinh t xó hi mi ra i.
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
7
Tiểu luận chủ nghĩa xã hội
S k tha v tip tc phỏt trin hc thuyt Mỏc-ngghen ca
VI Lờnin
V s b sung v tip tc phỏt trin trong vn giai cp

nh ngha mi v giai cp ca Lờnin:Ngi ta gi l giai cp,nhng
tp on ngi to ln khỏc nhau v a v ca h trong mt h thng sn xut
xó hi nht nh trong lch s khỏc nhau v quan h ca h (thng thng
thỡ nhng quan h ny c phỏp lut quy nh v tha nhn) i vi nhng
t liu sn xut v vai trũ ca h trong t chc lao ng xó hi v nh vy l
khỏc nhau v cỏch thc hng th v v phn ca cI xó hi ớt hoc nhiu
h c hng .Giai cp l nhng tp on ngi m t on ny thỡ cú th
chim ot lao ng ca tp on khỏc,do cỏc tp on cú a v khỏc nhau
trong mt ch kinh t xó hi c nh.
nh ngha ca VI Lờnin cho phộp ta nm c nhng c trng chung
cbn nht ,nhng du hiu ph bin ,n nh nht ca giai cp qua cỏc thi
kỡ.
V s b sung v tip tc phỏt trin trong vn u tranh giai
cp
VI Lờnin giI thớch mt cỏch ph thụng quan nim u tranh giai cp
(ch yu núi v xó hi t bn) nh sau: u tranh giai cp l cuc u tranh
ca qun chỳng b tc ht quyn li ỏp bc vo lao ng , chng bn cú c
quyn c li ,bn ỏp bc v bn n bỏm ,cuc u tranh ca nhng ngi
cụng nhõn lm thuờ hay nhng ngi vụ sn chng nhng ngi hu sn hay
giai cp vụ sn.
VI Lờnin xem cỏc cuc u tranh riờng l ca nhng cụng nhõn riờng l
chng ch ngha t bn trc tip ỏp bc búc lt h nhng cuc u tranh
mang tớnh t phỏt ,khụng cú liờn h gỡ vi nhau,thiu tớnh t chc trờn quy mụ
ch l mm mng yu t ca u tranh giai cp.
2. Lớ lun chung v dõn tc-nhõn loi
Khỏi nim dõn tc
Cng nh nhiu hỡnh thc cng ng khỏc dõn tc l sn phm ca mt
quỏ trỡnh phỏt trin lõu di ca xó hi loi ngi .Trc khi dõn tc xut hin
Phạm Tiến Cờng Đặng Văn Vinh
8