7 giai đoạn của quá trình kinh doanh
Những ai lao vào con đường kinh doanh, nuôi chí trở thành ông chủ doanh nghiệp
nên biết rằng từ ngày đầu thành lập cho đến lúc tan rã trong kinh doanh họ sẽ phải
trải qua các giai đoạn khác nhau. Trên thực tế tiến trình của con đường kinh doanh
gồm có 7 giai đoạn. Nắm được 7 giai đoạn đó và biết cách lên kế hoạch sắp xếp
cho chúng là điều hết sức quan trọng để đạt được những bước thành công trong
kinh doanh của các chủ doanh nghiệp.
1. Giai đoạn "gieo hạt"
Đó là giai đoạn mà việc kinh doanh chỉ tồn tại trong suy nghĩ hay nói cách khác đó
chỉ là ý tưởng, ý đồ kinh doanh. Giai đoạn này còn được gọi là giai đoạn "khai
sinh" doanh nghiệp mới. Hầu hết các công ty trong giai đoạn này sẽ cần vượt qua
thử thách: chấp nhận thị trường và theo đuổi 1 thời cơ thích hợp riêng biệt. Trong
giai đoạn này chủ các doanh nghiệp nên cẩn trọng, không nên rải các nguồn tài
chính quá mỏng.
Điểm trọng tâm của giai đoạn này làm sao chọn thời cơ kinh doanh phù hợp với
kỹ năng, kinh nghiệm và niềm đam mê để khởi nghiệp. Và cũng đừng quên những
điểm mấu chốt quan trọng khác đó là: quyết định chọn cơ cấu quyền sở hữu doanh
nghiệp, tìm cố vấn chuyên nghiệp, và lập kế hoạch kinh doanh.
Những nguồn tài chính cho việc phát triển trong giai đoạn này có thể rất khó khăn
để định vị. Bởi lẽ ở giai đoạn này, doanh nghiệp sẽ phải tự tìm kiếm thị trường,
khách hàng cho chính mình. Doanh nghiệp có thể sẽ phải dựa vào nguồn vốn vay
mượn từ chủ sở hữu, bạn bè, gia đình, hay các nhà đầu tư cá nhân. Ngoài ra doanh
nghiệp cũng có thể sử dụng vốn từ nguồn khác như: nhà cung cấp, khách hàng, các
khoản viện trợ của chính phủ.
2. Giai đoạn khởi động
Doanh nghiệp vừa được hình thành và tồn tại một cách hợp pháp. Các sản phẩm
và dịch vụ hiện đã đi vào sản xuất và đã có những khách hàng đầu tiên. Trong giai
đoạn kinh doanh này, những đòi hỏi về vốn và thời gian tìm kiếm thị trường được
đánh giá khá cao. Và thử thách căn bản ở đây đó là không được để những khoản
tiền dù là nhỏ nhất tuột khỏi tay. Chủ doanh nghiệp phải học cách khảo sát "tính
thực tế" những nhu cầu từ phía khách hàng có thể mang lại lợi nhuận và chắc chắn
rằng việc kinh doanh đang đi đúng hướng.
Giai đoạn khởi động đòi hỏi doanh nghiệp phải thiết lập cơ sở khách hàng và thị
trường cùng với nguồn ngân lưu được kiểm soát và theo dõi. Nguồn vốn hỗ trợ
cho sự phát triển trong giai đoạn này có thể kêu gọi từ người sở hữu, bạn bè, gia
đình, nhà cung cấp, khách hàng, đi vay hay các khoản viện trợ.
3. Giai đoạn phát triển
Ở giai đoạn này, doanh nghiệp đã trải qua "những năm chập chững biết đi" và nay
phát triển thành một "đứa trẻ" thực sự. Các khoản doanh thu và khách hàng đang
tăng lên điều đó đồng nghĩa với sự xuất hiện của những thời cơ mới cũng như
những thách thức mới. Lợi nhuận sinh trưởng kéo theo tính cạnh tranh cũng tăng.
Thử thách khốc liệt nhất trong giai đoạn này mà công ty phải đối mặt với đó chính
là thực đơn không đổi các vấn đề đưa ra để giành lấy thời cơ và các nguồn tài
chính. Để làm được điều đó đòi hỏi chủ doanh nghiệp phải có phương pháp quản
lý hiệu quả cao và có thể lên kế hoạch kinh doanh mới. Học hỏi để đào tạo nhân
viên như thế nào cũng như việc quản lý và nghệ thuật giao phó, uỷ thác là chìa
khoá cho sự thành công của giai đoạn này.
Chu trình nhịp sống tăng trưởng của các doanh nghiệp dựa trên sự vận hành của
chính doanh nghiệp ấy theo một cách thức chuẩn hơn nhằm đáp ứng với khối
lượng bán hàng và lượng khách hàng ngày càng tăng. Do đó doanh nghiệp cần áp
dụng những hệ thống quản lý, phương pháp tính toán và vận hành tốt hơn. Đồng
thời doanh nghiệp cũng cần tìm kiếm và tuyển dụng những nhân viên có khả năng
xử lý tốt các vấn đề phát sinh trong quá trình kinh doanh. Nguồn vốn doanh
nghiệp có thể tận dụng trong giai đoạn này đó là vay từ ngân hàng, từ lợi nhuận,
đối tác, viện trợ và những lựa chọn cho thuê.
4. Giai đoạn ổn định
Trong giai đoạn thiết lập việc kinh doanh của công ty dường như đã "chín" và phát
đạt với số lượng khách hàng trung thành chiếm vị trí trên thương trường. Tăng
trưởng bán hàng không còn bùng nổ như trước nhưng vẫn duy trì trong tầm kiểm
soát. Việc kinh doanh cũng trở thành một "thói quen" với các tiến trình tại chỗ
nhằm bảo đảm cho tính kiên định, lâu dài đối với sự phát triển của doanh nghiệp.
Giai đoạn này doanh nghiệp có thể "tạm nghỉ ngơi" và hài lòng với những thành
tích đã đạt được. Chủ doanh nghiệp đã làm việc cật lực và cũng cần thư giãn, tuy
nhiên thương trường vô cùng tàn nhẫn, khốc liệt và mang tính cạnh tranh cao. Do
vậy doanh nghiệp cần có một điểm tựa vững mạnh hơn trong hình ảnh lớn hơn.
Những vấn đề như nhân tố kinh tế, tính cạnh tranh hay sự thay đổi thị yếu của
khách hàng cũng như xu hướng có thể nhanh chóng làm cho mọi cố gắng trên của
doanh nghiệp trở thành “công cốc công cò”. Do vậy chu trình nhịp sống của doanh
nghiệp được thiết lập sẽ phải dựa trên những cải tiến và hoạt động năng suất.
Để có thể cạnh tranh được với thị trường vốn, chủ doanh nghiệp sẽ cần đến những
hoạt động kinh doanh tốt hơn và quy mô lớn hơn cùng với kỹ thuật tự động hoá và
đổi mới các thiết bị nhằm cải thiện năng suất kinh doanh. Nguồn vốn cho giai
đoạn này có thể lấy từ các khoản lợi nhuận, vay ngân hàng, nhà đầu tư và các
khoản viện trợ của chính phủ. Con đường kinh doanh gồm 7 giai đoạn nhưng
không phải chúng diễn ra theo trình tự. Một số doanh nghiệp mới được thành lập
nhưng chuyển từ giai đoạn khởi động đến tan rã rất nhanh.
5. Giai đoạn mở rộng
Sự tăng trưởng mới trong thị trường mới và các kênh phân phối là những đặc
trưng cơ bản dễ thấy trong giai đoạn này. Đây là giai đoạn cho sự lựa chọn của các
ông chủ doanh nghiệp nhỏ nhằm chiếm lĩnh những phần lớn hơn của cổ phần thị
trường và tìm kiếm nguồn doanh thu mới cũng như các kênh kinh doanh khác
mang lại lợi nhuận. Việc mở rộng vào những thị trường mới đòi hỏi sự nghiên cứu
và lên kế hoạch cho việc kinh doanh ở giai đoạn "gieo hạt" và "khởi động". Chủ
doanh nghiệp nên tập trung những công việc kinh doanh mạo hiểm một chút. Điều
này sẽ làm giàu thêm khả năng hiện tại và kinh nghiệm của chính họ.
Tiến lên phía trước lao vào những lĩnh vực kinh doanh mới không liên quan có thể
là cách thử sức với những thử thách tàn khốc. Cụ thể là doanh nghiệp nên tăng
thêm những sản phẩm, dịch vụ mới và tung ra thị trường hiện tại hay mở rộng
những sản phẩm dịch vụ đã có vào thị trường mới, vào các đối tượng khách hàng
khác nhau và hoặc thị trường định hướng tới. Nguồn vốn cho giai đoạn mở rộng
có thể lấy từ liên doanh, các ngân hàng, nhà đầu tư mới, đối tác.
6. Giai đoạn suy thoái
Những thay đổi về điều kiện thị trường, xã hội, nền kinh tế có thể làm giảm số
lượng bán hàng, do đó lợi nhuận cũng giảm theo. Vấn đề này có thể làm cho nhiều
doanh nghiệp nhỏ phá sản nhanh hơn. Bởi các doanh nghiệp trong giai đoạn này sẽ
phải đương đầu với rất nhiều thử thách như lợi nhuận và doanh số bán hàng suy
giảm, dòng ngân lưu có thể rơi vào tình trạng thâm hụt. Vấn đề lớn nhất đó là kéo
dài thời gian để doanh nghiệp có thể hỗ trợ cho dòng ngân lưu đang không mấy
khả quan này.
Chủ doanh nghiệp có thể bắt đầu tự hỏi liệu đã đến lúc chuyển sang giai đoạn cuối
cùng của chu trình nhịp sống doanh nghiệp - giai đoạn từ bỏ (tan rã) hay chưa. Họ
cũng nên tìm kiếm những cơ hội mới, những mạo hiểm kinh doanh mới. Biện
pháp cắt giảm chi phí và tìm ra những hướng đi mới nhằm mở rộng dòng ngân lưu
là những việc làm cấp bách, cần thiết cho giai đoạn này. Nguồn vốn có thể huy
động từ nhà cung cấp, khách hàng, những người sở hữu.
7. Giai đoạn tan rã
Giai đoạn này là thời điểm toàn bộ cả năm cố gắng và làm việc vất vả lao vào kinh
doanh đồng khởi ra đi, hoặc nó có thể hiểu đơn giản là chấm dứt công việc kinh
doanh toàn bộ. Việc bán doanh nghiệp là điều khó tránh khỏi, nó đòi hỏi phải đánh
giá thực tế tình hình công ty kỹ càng. Những năm làm việc cật lực để xây dựng
công ty đôi khi thật khó khăn nén lại để xem xét đánh giá tình hình thực tế để
quyết định đâu là giá trị đích thực của công ty (vị thế của công ty) trong thương
trường hiện tại.
Nếu một ông chủ doanh nghiệp bắt đầu tìm cách để đóng cửa doanh nghiệp, thì
ông ta sẽ phải đối mặt với thử thách liên quan đến vấn đề tài chính và tâm lý của
sự thua lỗ. Đó là việc cần thiết để có được giá trị đích thực và chuyên nghiệp của
công ty. Chủ doanh nghiệp cũng nên xem xét cách vận hành, rào cản cạnh tranh và
cách quản lý sao cho công ty có thể đáp ứng và làm hài lòng khách hàng.
Trong giai đoạn này, việc thiết lập văn bản thoả thuận mua bán hợp pháp cùng với