Tài liệu Biến chứng thần kinh do đái tháo đường pptx

Biến chứng thần kinh do
đái tháo đường

Bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) có nhiều biến chứng do tổn thương
thần kinh , gọi là bệnh thần kinh do ĐTĐ.
Đường huyết tăng cao có thể gây tổn thương toàn bộ sợi thần kinh của cơ
thể nhưng chi dưới và bàn chân thường bị tổn thương nhất.
Tùy theo sợi thần kinh nào bị tổn thương mà triệu chứng có thể thay đổi từ
đau, mất cảm giác ở chi dưới tới những triệu chứng của hệ tiêu hóa, tiết niệu,
mạch máu và tim.Một số bệnh nhân có triệu chứng nhẹ nhưng cũng có nhiều bệnh
nhân đau ghê gớm, mất khả năng và thậm chí tử vong.
Bệnh thần kinh do ĐTĐ là biến chứng trầm trọng nhất của căn bệnh này.
Bạn có thể phòng ngừa hay làm chậm diển tiến của bệnh thần kinh do ĐTĐ bằng
cách kiểm soát đường huyết chặt chẽ và có lối sống khỏe mạnh .
Triệu chứng
Bệnh thần kinh do ĐTĐ có 4 dạng chính. Bệnh nhân có thể có một dạng
hay có triệu chứng của nhiều dạng cùng lúc .Đa số các triệu chứng biểu hiện từ từ
làm bệnh nhân không để ý cho tới khi tổn thương trầm trọng . Một số bệnh nhân
có triệu chứng trước cả khi đái tháo đường được chẩn đoán .
Triệu chứng của bệnh thần kinh do ĐTĐ rất khác nhau, tùy thuộc vào dạng
nào và dây thần kinh nào bị tổn thương :
Bệnh thần kinh ngoại biên (Peripheral neuropathy)
Bệnh thần kinh ngoại biên là dạng thông thường nhất bệnh thần kinh do
ĐTĐ. Nó làm tổn thương những sợi thần kinh ở bàn chân, chi dưới, cánh tay và
bàn tay, nhưng chi dưới và bàn chân là thường bị ảnh hưởng nhiều nhất, với một
số triệu chứng bao gồm :
· Tê hay giảm cảm giác đau, nhiệt độ nóng lạnh, đặc biệt ở bàn chân.
· Cảm giác châm chích, như kiến bò, rát bỏng bắt đầu ở ngón chân và dần
dần lan lên trên bàn chân .
· Đau như dao đâm , như dao cắt hay như điện giật, thường tăng lên vào
ban đêm .

· Tăng nhạy cảm với cảm giác chạm nhẹ - một vài bệnh nhân, thậm chí đắp
chăn mỏng cũng gây đau đớn .
· Mất sự thăng bằng và sự phối hợp
· Yếu cơ và đi lại khó khăn
· Nhiều vấn đề về chân rất trầm trọng như : loét , nhiễm trùng, biến dạng và
đau xương khớp .

Bệnh thần kinh tự chủ (Autonomic neuropathy)
Hệ thần kinh tự chủ kiểm soát hoạt động của các cơ quan: tim, bàng quang,
phổi, dạ dày, tiêu hóa, cơ quan sinh dục và mắt. ĐTĐ có thể gây tổn thương những
sợi thần kinh trên bất cứ cơ quan nào, gây nên :
- Vấn đề về bàng quang: nhiễm trùng tiểu tái phát thường xuyên hay tiểu
không kiểm soát (bệnh nhân không nhịn được tiểu)·
- Vấn đề về tiêu hóa: như là đầu hơi, ợ và đau bụng
- Táo bón, tiêu chảy không kiểm soát được hay phối hợp cả táo bón và tiêu
chảy
- Ăn khó tiêu do chậm làm trống dạ dày ( liệt dạ dày ) dẫn đến buồn nôn, ói
mửa hay mất cảm giác ngon miệng .
- Rối loạn cương dương ảnh hưởng trên 50% đàn ông bị đái tháo đường >
60 tuổi.
- Khô âm đạo và khó khăn trong hoạt động tình dục ở phụ nữ.
- Tăng hay giảm đổ mồ hôi
- Cơ thể mất khả năng điều chỉnh huyết áp và nhịp tim, dẫn tới tụt huyết áp
tư thế khi bệnh nhân thay đổi tư thế sang ngồi hay đướng.
- Vấn đề liên quan tới điều hòa thân nhiệt.
- Thay đổi cách thức mắt điều chỉnh từ sáng sang tối.
Bệnh thần kinh tự động thường xảy ra trên bệnh nhân ĐTĐ nhiều năm kiểm
soát đường huyết không tốt.
Bệnh thần kinh gốc (Proximal neuropathy)
Cũng gọi là bệnh thần kinh đùi hay teo cơ do ĐTĐ. Bệnh thần kinh gốc

thường đau nhiều ở hông ,đùi, mông, thường bắt đầu một bên, sau cùng đưa đến
yếu cơ và teo cơ làm bệnh nhân khó khăn khi đổi tư thế từ ngồi sang đứng. Nhiều
bệnh nhân bị sụt cân trầm trọng. Một số bệnh nhân bị đau vùng lưng. Bệnh thần
kinh gốc thường xảy ra trên bệnh nhân lớn tuổi hay bệnh nhân ĐTĐ type 2.
Bệnh thần kinh khu trú (Focal neuropathy)
Bệnh thần kinh khu trú thường xuất hiện đột ngột thường liên quan tới một
sợi thần kinh độc lập, thường gặp trên bệnh nhân lớn tuổi. Bệnh thần kinh khu trú
có thể gây đau đớn và có thể biến mất sau vài tuần hay vài tháng, với những triệu
chứng:
- Mắt khó tập trung, nhìn đôi hay đau phía sau mắt .
- Liệt một bên mặt (Bell's palsy)
- Đau ở cẳng chân hay bàn chân.
Đôi khi bệnh thần kinh khu trú đôi khi xảy ra do sợi thần kinh bị chèn ép.
Hội chứng ống cổ tay là dạng thường gặp nhất của bệnh thần kinh khu trú trên
bệnh nhân ĐTĐ.
Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay:
- Tê, sưng hay châm chích ở ngón tay khi lái xe hay khi giữ tờ báo.