Tài liệu Thiết kế yếu tố hình học đường ô tô pdf

Pgs.ts bùi xuân cậy, ThS NGUYễN QUANG PHúC
Thiết kế yếu tố hình học
đ- ờng ô tô
nhà xuấtbản giao thông vận tải
Pgs.ts bùi xuân cậy, ThS NGUYễN QUANG PHúC
Thiết kế yếu tố hình học
đ- ờng ô tô
nhà xuất bản giao thông vận tải hà nội, 2007
APPROVED
By Nguyen Quang Phuc at 11:47 pm, 10/20/07

3
LI M U
Giáo trình thit k yu t hình hc đng ô tô đc biên son cho sinh
viên các ngành ng b, Cu – ng b theo đ cng chng trình ging
dy ca trng i hc GTVT, đng thi cng là tài liu tham kho cho sinh
viên các chuyên ngành khác trong khoa Công trình, sinh viên ngành kinh t xây
dng, khoa Kinh t ca trng i hc GTVT.
Giáo trình đc biên son trên c s các giáo trình, bài ging môn hc
thit k đng ô tô ca b môn ng b, Trng i hc GTVT, các giáo
trình thit k đng ô tô ca Trng i hc Xây dng và cp nht các quy
trình thit k đng ô tô ca Vit Nam TCVN 4054 – 05, 22TCN 273-01, tiêu
chun thit k hình hc đng ô tô ca Trung Quc, CHLB c, AASHTO-
M,...
Ni dung giáo trình chia thành 6 chng do PGS.TS Bùi Xuân Cy ch
biên và biên son các chng 5, 6; ThS. Nguyn Quang Phúc, biên son t
chng 1 đn chng 4.
 hoàn thành giáo trình này, chúng tôi xin chân thành cm n PGS.TS
Nguyn Quang Ton, TS Trn Th Kim ng, và các thày, cô giáo b môn
ng b đã đc, sa cha, b sung, cung cp tài liu và cho nhng nhn xét
quý báu.

Mc dù đã rt nhiu c gng khi biên son nhng do trình đ và thi
gian có hn nên không tránh khi nhiu thiu sót, chúng tôi mong nhn đc
các ý kin đóng góp quý báu ca các thày, cô giáo, các bn đng nghip, các
em sinh viên đ ln xut bn sau đc hoàn thin hn.
Mi đóng góp xin đc gi v Nhà xut bn GTVT, 80B Trn Hng o,
Hà Ni hoc B môn ng b, trng i hc GTVT, Láng Thng, ng
a, Hà Ni. in thoi 04.7664531; Email:
Hà Ni, tháng 11 nm 2006
CÁC TÁC GI.
REVIEWED
By Nguyen Quang Phuc at 11:48 pm, 10/20/07
4
5
CH N G 1
CÁC KHÁI N IM S DN G TRON G MÔN HC
THIT K HÌN H HC N G Ô TÔ
1.1 NG B VÀ MNG LI NG B
1.1.1 Tm quan trng ca mng li đng b trong đi sng xã hi
a) nh ngha đng b
Thut ng v đng  nc ta cng nh mt s nc trên th gii hin nay cha
tht thng nht. Trong giáo trình này s dng các đnh ngha sau đây.
- ng b : ng b là mt tng hp các công trình, các trang thit b đm
bo cho các loi xe và b hành lu thông trên đng đc an toàn, êm thun
và kinh t.
- ng ô tô: ng dùng cho mi đi tng tham gia giao thông (t ngi đi
b đn xe ô tô). Trong các tài liu nc ngoài gi là đng giao thông công
cng.
+ ng ô tô khi đi qua vùng trng, ít dân c và công trình xây dng gi là
đng ngoài đô th.
+ ng ô tô khi đi qua khu dân c tp trung, nhiu công trình xây dng gi

là đng đô th.
- ng ô tô cao tc: ng giành riêng cho các đi tng tham gia giao
thông di chuyn vi tc đ cao.
ng ô tô cao tc cng đc chia thành:
+ ng ô tô cao tc ngoài đô th
+ ng ô tô cao tc đô th
b) nh ngha mng li đng b
Tp hp các con đng b có mc tiêu trong mt vùng hay mt quc gia to nên
mng li đng b.
Mng li đng b ni lin các đim dân c, các khu trung tâm vn hoá, chính
tr, công nghip, nông nghip, các trung tâm giao thông nh nhà ga, bn cng,
sân bay,... Mng li này phc v cho vic đi li ca các đi tng tham gia giao
thông, vn chuyn hàng hoá, hành khách gia các trung tâm đó. Vì vy, dng
chung ca mng li trc ht phi phù hp vi hng ca các dòng giao thông
chính, đm bo cho các dòng này lu thông thun tin vi thi gian ngn nht,
6
hoc chi phí ít nht đng thi gim đc tác đng xu đn môi trng thiên
nhiên và vi chi phí xây dng hp lý.
Mc đ phát trin ca mng li đc đánh giá bng các ch tiêu sau:
1. Mt đ đng trên 1000 km
2
din tích lãnh th
- Các nc phát trin : 250 -:- 1000 km/1000km
2
- Các nc đang phát trin : 100 -:- 250 km/1000km
2
- Các nc chm phát trin : < 100 km/1000km
2
2. Chiu dài đng trên 1000 dân
c xem là  mc đ trung bình khi đt t 3-:-5 km đng có lp mt cp cao

trên 1000 dân
3. Chiu dài đng trên 1 phng tin giao thông (ôtô)
- Li đng đc xem nh đ nu đt : > 50 m đng / 1 ôtô
- Cn b sung : 20-:-30 m đng / 1 ôtô
- Thiu : < 20 m đng / 1 ôtô
c) Tm quan trng ca mng li đng b trong đi sng xã hi
Trong nn kinh t quc dân, vn ti là mt ngành kinh t đc bit và quan trng.
Nó có mc đích vn chuyn hàng hoá, hành khách t ni này đn ni khác.
Trong quá trình sn xut, nó không làm tng giá tr s dng ca hàng hoá tuy
nhiên tm quan trng ca nó d nhn thy trong mi ngành kinh t. Nó cung cp
nguyên liu, nhiên liu cho mi nhà máy. Nó vn chuyn VLXD, máy móc ti đ
xây lp nhà máy. Trong quá trình sn xut, cng li cn vn chuyn t phân
xng ti phân xng, ti kho... Cui cùng khâu phân phi ti tay ngi tiêu
dùng cng li phi nh ti vn ti.
Vn ti là mch máu ni lin các khu trung tâm kinh t, chính tr, vn hoá, du
lch, các khu công nghip, nông nghip, gia thành th vi nông thôn,... phc v
cho s phát trin mi lnh vc ca nn kinh t, phát trin xã hi, đm bo an ninh
quc phòng...
H thng vn ti bao gm các hình thc: vn ti thu, vn ti hàng không, vn ti
đng st và vn ti đng b, trong đó vn ti đng b đóng mt vai trò đc
bit quan trng, là la chn duy nht khi trung chuyn hành hoá và hành khách
ca các hình thc vn ti khác. Vn ti đng b còn rt thích hp khi vn
chuyn hành hoá và hành khách c ly va và ngn.
Vn ti đng b (ch yu là vn ti ô tô) có nhiu đc đim, trong nhng điu
kin nht đnh nhng đc đim này làm cho vn ti đng b có nhiu thun li
và hiu qu hn so vi các hình thc vn ti khác:
7
- Có tính c đng cao, linh hot, vn chuyn trc tip không cn thông qua các
phng tin trung chuyn. Có th s dng hn hp cho nhiu loi phng
tin vn ti.

- ng b đòi hi đu t ít vn hn đng st, đ dc dc khc phc đc
ln hn nên có th đn đc các ni đa hình him tr. Vì vy v mt chính
tr, quc phòng, xã hi đây là mt ngành vn ti rt quan trng.
- Tc đ vn ti khá ln, nhanh hn đng thu, tng đng đng st, trên
đng cao tc có th chy trên 100 km/h nên trên các c ly ngn nó có th
cnh tranh vi hàng không.
- Cc phí vn chuyn trên đng b r nhiu so vi hàng không nên lng
hành khách và hàng hoá thng chim 80-90% v khi lng hàng và 60-
70% v khi lng vn chuyn,  nc ta là 50% và gn 90%.
Nhc đim ln nht ca vn ti ô tô là giá thành vn ti đt hn đng st vì
nhiên liu đt, t l s ngi phc v đi vi 1 T.Km cao, t l gia trng lng
bn thân và trng lng hàng ln.
Tai nn giao thông cao và gây ô nhim môi trng ln cng là nhc đim ch
yu ca vn ti đng b so vi các hình thc vn ti khác. Hàng nm trên th
gii có khong 25 vn ngi cht vì tai nn giao thông đng b.  nc ta, theo
s liu thng kê qun lý ca Cc Cnh sát giao thông đng st đng b (B
Công an) ch riêng 8 tháng đu nm 2006, c nc đã xy ra 9.977 v làm cht
8.462 ngi và b thng 7.728 ngi. Các nc phát trin có nhiu bin pháp và
đã phòng chng có hiu qu tai nn giao thông đng b nhng đáng tic là 
các nc đang phát trin, con s này không ngng tng lên.
Công nghip ch to ô tô ngày càng phát trin, ô tô ngày càng đc hoàn thin
làm cho sc ch tng, tiêu hao nhiên liu gim, an toàn, ít gây ô nhim môi
trng và mng li đng ngày càng hoàn thin nên hình thc vn ti này ngày
càng phát trin.
 làm rõ hn vai trò ca vn ti đng b, chúng ta phân tích u nhc đim
ca các hình thc vn ti khác so vi đng b.
* Vn ti thu :
Gm có vn ti sông và vn ti bin. u đim chính ca loi hình này là tit
kim đc nng lng vn chuyn. S nhiên liu đ chuyn 1 tn hàng ch bng
1% so vi vn ti hàng không nên giá cc rt r. Tin đu t ch yu vào tu bè

và bn cng. Vn chuyn đc vi khi lng ln, đng dài, hàng hoá cng
knh nh du la, máy móc, than đá, ...
Loi hình vn ti này có nhc đim là b hn ch bi lung lch, bn cng,
phng tin nên không linh hot phi cn các phng tin vn chuyn trung gian
8
(trung chuyn). Ngoài ra còn ph thuc nhiu vào điu kin khí hu thi tit và
tc đ vn chuyn chm.
Hin nay, c nc ta có trên 80 cng bin ln nh, trong đó mt s cng tng hp
quc gia đã và đang đc nâng cp m rng nh Hi Phòng, Cái Lân, à Nng,
Quy Nhn, Nha Trang, Sài Gòn, Cn Th, ...
Tng chiu dài đng sông có khong 41.900 Km sông, kênh các loi, nhng
mi qun lý, khai thác vn ti 8.036 Km. Vn ti sông gi vai trò đc bit quan
trng trong giao thông  khu vc đng bng sông Hng và sông Cu Long.Tuy
nhiên, giao thông vn ti sông vn b hn ch do lung lch thng xuyên b sa
bi, khi lng no vét rt ln, thiu thit b dn lung; các cng sông nh, nng
lc thp, trang thit b bc xp lc hu, sc cha kho bãi không đ. a s các
cng cha có ni kt liên hoàn vi mng giao thông quc gia.
* Vn ti hàng không
Phng thc vn ti này hin nay phát trin rt nhanh chóng, u đim ca vn ti
hàng không là tc đ cao (t 300-1000 km/h) nên tit kim đc thi gian vn
chuyn. Ngoài ra còn là hình thc vn ti an toàn và tin nghi đi vi hành
khách, loi hình vn ti này rt thích hp vi các c ly va và ln.
Nhc đim là giá thành đt; hn ch bi tuyn bay, sân bay, thit b, phng
tin nên không c đng mà cn phi có các phng tin trung chuyn.
Hin nay, ngành hàng không dân dng Vit Nam đang qun lý, hoc cùng qun
lý và khai thác 17 sân bay trong mng cng hàng không sân bay toàn quc, trong
đó có 3 sân bay quc t Ni Bài, Tân Sn Nht và à Nng. Trong điu kin vn
cp t ngân sách nhà nc còn hn hp, ngành tp trung đu t nâng cp ch yu
cho 3 cng hàng không sân bay quc t v các hng mc nhà ga, đng bng,
đng ln, sân đ... và mt s sân bay ni đa nh Vinh, Phú Bài, in Biên, Cát

Bi, Phú Quc, Buôn Mê Thut, Liên Khng, Pleiku...
* Vn ti đng st
Tc đ vn chuyn trên đng st khá cao, ti 100 km/h vi tàu thng và gn
300 km/h vi tàu cao tc. Chuyên ch đng dài, giá cc r, vn chuyn đc
hàng hoá cng knh, khi lng vn chuyn ln.
Cng nh các hình thc vn ti trên, vn ti đng st cng b hn ch bi tuyn
đng, nhà ga, phng tin, ... nên không c đng mà cn phi có các phng
tin trung chuyn.
ng st Vit nam tn ti 3 loi kh đng : Kh đng 1m, kh đng1m435
đng lng (c 1m và 1m435) vi tng chiu dài 3.142,69 km gm 2.632 km
đng st chính tuyn, 402,69 km đng Ga, 107,95 km đng nhánh .B rng
nn đng phn ln là 4,4 m. c bit toàn mng còn hn 300 km dùng ray nh
(riêng tuyn Thng Nht còn 206km).
9
Bng 1.1 Mng li đng st Vit Nam (2000)
Tuyn đng Tng s ng
chính
ng ga ng
nhánh
Thng Nht 1.977,44 1724,95 212,49 40,01
Ph lý -Kin khê 6,91
Diêu Trì -Quy nhn 12,45 10,75 1,69
Mng mán -Phan Thit 12,55 12,00 0,55
Cu Giát-Ngha đàn 32,38 30,00 2,38
à lt -Tri mát 7,65 0,93 6,72
Hà ni -ng đng 228,80 163,30 53,37 12,14
Mai pha -Na dng 33,10 29,64 3,45
Gia Lâm -Hi phòng 136,37 95,74 20,75 19,89
Yên viên -Lao Cai 362,05 285,18 58,65 18,22
ông Anh - Thái nguyên 69,56 54,68 13,08 1,81

Kép -Lu xá 58,71 56,74 1,97
Kép -H Long 134,55 105,06 27,23 2,25
Chi linh - Ph li 17,29 14,88 2,40
Bc hng -Vn in 52,89 49,15 3,74
Tng s 3142,69 2632,06 402,69 107,95
1.1.2 Mng li đng b Vit Nam, hin ti và tng lai phát trin
a) Quá trình phát trin ca mng li đng b Vit Nam
Theo nhng th tch c, vào thi Hùng Vng, đt Vn Lang đã có nhng tuyn
đng cho ngi, nga xe c có th đi t Mê Linh ti Ích Châu (Trung Quc).
Bc vào thi k i Vit, đã có nhng tuyn đng nh đng t i La ti
biên gii Lng Sn. ây cng là đon đu ca con đng Thiên Lý đc m
rng sau này bi vua Lý Thái T. Ngoài ra, còn các con đng dc theo sông
Hng t Mê Linh ngc lên Côn Minh, t Bc Ninh đi Ph Li-Lc u ti
Qung Ninh sang Trung Quc (c s ca đng 18 hin nay), đng t Thng
Long ti vùng đng bng Bc Trung B qua Tam ip vào Ngh An, Hà Tnh,
đng "thng đo", tin thân ca quc l 6 ngày nay t Thng Long qua Gt,
Hoà Bình, đng t V Ôn (Hng Sn Hà Tnh) vt Trng Sn qua Lào.
Ti th k th X,"thng đo" là tuyn đng duy nht ni đng bng sông
Hng vi vùng Thanh Ngh, đon đu ca thng đo hu nh trùng vi Quc l
6 hin nay. Trc đó, nm 992, Vua Lê Hoàn còn cho làm con đng t Ca Sót
(Hà Tnh) vào đn Châu Lý (Qung Bình) đ di dân.
Ngoài ra, t kinh thành Thng Long còn có các tuyn to ra các vùng min núi,
đng bng, vùng bin nh đng đi Châu Phong (Sn Tây), Châu ng (Hng
Hoá) Tân Châu Long Châu (Hà Bc) Nam Sách, Hng Châu (Hi Hng) Trng
Châu (Nam nh, Ninh Bình) vv...
10
Sau khi thc dân Pháp xâm lc nc ta, đn nm 1912, mi có quyt đnh xây
dng h thng đng b toàn ông Dng. H thng này bao gm c nhng con
đng trc đây vi tng s 30.000km, trong đó có 13.000km đng ri đá,
10.000km đng đt ôtô đi đc, còn 7000km đng hp, ch đi li đc vào

mùa khô. n nm 1925, con s này đã tng gp 3 ln. Trong các tuyn lúc by
gi đng s 1 còn gi là đng xuyên Vit có tng chiu dài trên đt Vit Nam
là 2000km, cho đn nm 1943 vn còn mt s đon cha hoàn thin mt đng
và mt s cu, và ch mi ri nha đc 1500 km. Ngoài mt s cu treo, cu st,
phn ln các cu bng BTCT. B rng nên đng đào đp là 6m, bán kính không
di 15m, đ dc không quá 6%. Sau 13 nm làm đng s 1 (1913 - 1925) vn
còn 162km ch có nn đng và ch có th chy xe vào mùa khô, mùa ma phi
đi vòng lên đng 11,12 đ tránh đon Phan Rang - Phan Thit. Các tuyn khác
nh đng s 2, 3, 6, 5, 4  min Bc đã có đng s 7, 8, 9, 11, 12  min
Trung và đng s 13, 15, 16  Nam B vv... cng đang xây dng. Tính đn ht
nm 1925,  Bc B có 1690km đng ri đá và 3860km đng đt,  Trung B
có 1080km đng ri đá và 2050km đng đt,  Nam B có 710km đng ri
đá và 140km đng đt.
n trc Cách mng tháng 8 nm 1945, nc ta có tng s 6.184km đng ôtô,
trong đó có 2.632km đng ri nha, 2.610km đng ri đá, còn li là đng
đt. Mng đng nói trên có tiêu chun k thut thp: nn mt đng hp (5 -
8m, có đng ch 2,5-3,5m) đ dc ln, bán kính đng cong bé, cua ngot
nhiu, nng lc thông qua hn ch nht là mùa ma l, đèo dc b st l, hàng
trm đim vt sông bng phà mà phn ln phà ch có trng ti 6 T dùng dây kéo
hoc chèn bng tay.
Trong nhng nm kháng chin chng thc dân Pháp, trong các vùng gii phóng,
đã có 505km đng đc làm mi và 1.210km đng, 3.000m cu đc ci to,
sa cha... Sau khi hoà bình lp li nm 1954, min Bc bc vào vic khôi phc
các QL 1A, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 19, 11, 12, 13, 15, 18 và tp trung xây dng mt s
tuyn mi nh tuyn in Biên -Tun Giáo dài 82km, tuyn Bn Lng-Lai Châu
dài trên 200km, khai thông tuyn Thung Khe dài 52km, xây dng li nhiu cu,
b bt đc 20 bn phà. Nm 1962 nâng cp QL 2 Hà Ni - Hà Giang, khi công
tuyn Hà Giang - Mèo Vc 150km. Nm 1964 ni tuyn Phong Th - Lào Cai và
tuyn 13C dc theo thu đin Thác Bà dài gn 200km...
Trong vòng 10 nm 1955 - 1965, có 707 km đng b đc khôi phc, trên 1000

km làm mi. Mng li đng b trong giai đon này có 10585 km trong đó
5373 km do Trung ng qun lý và 5212 km do đa phng qun lý vi tng
cng 2700 chic cu có tng chiu dài khong 22.000m.
Trong nhng nm kháng chin chng M, quân và dân ta đã hy sinh, dng cm
và sáng to trong vic xây dng tuyn vn ti chin lc Trng Sn, ni đng
15 vi đng 14, 13 t Tân K và Dak Rông Hiên - Ging - Phc M Pn To-
Kon Tum - Plây Cu - Buôn Ma Thut - c Min - Kin c - Chn Thành - Tây
11
Ninh. ng t c Rông vào Chn Thành đã có 185 cu, ngm dài 4739 m, có
6 cu ln dài 91m-180m. ây là tuyn đng chin lc đm bo nhu cu vn ti
cho chin trng Min Nam.
Sau ngày min Nam hoàn toàn gii phóng, ngành GTVT đã tip qun h thng
đng b min Nam vi tng chiu dài là 21.836 km vi 4564 cây cu các loi
(có tng chiu dài các cu là 115.512m). Trong đó, h thng xa l, quc l liên
tnh l là 6.489km, còn tnh l, hng l và đng th xã là 15.347km. Cu vnh
cu ch chim 27%, còn li là cu tm, cu bán vnh cu.
H thng đng b ca c nc sau khi thng nht đt nc có khong
48.000km trong đó quc l là 10.629 km, vi khong trên 3000km đng bêtông
nha, 3445 km láng nha, còn li là mt đng đá dm cp phi.
b) N hng đc đim ca mng li đng b Vit Nam hin ti
c s đu t ca Chính ph bng ngun vn trong nc, vn vay ca nc
ngoài và các t chc quc t, h thng c s h tng đng b ca nc ta đã có
nhng bc phát trin đáng k: Xây dng mi 1200km, khôi phc nâng cp hn
4.000km quc l quan trng, xây gn 12.000m cu; trong đó có hàng chc cu
ln; nâng cp hàng chc nghìn kilômét đng giao thông nông thôn. Các công
trình này đc đa vào khai thác đã phát huy hiu qu góp phn quan trng làm
tng trng nn kinh t quc dân.
Thành phn mng li đng b đc phân theo cp qun lý, theo s liu tng
hp hiên trng v cu đng b Vit Nam tính đn thi đim tháng 10/1999 (các
s liu v đng b tnh l và đng b đô th đc tng hp thi đim

1/1/1998) nh sau: (Bng 1.2)
Bng 1.2. Hin trng h thng đng b và kt cu mt đng
ng và kt cu mt
H thng
đng
Tng chiu dài Bê tông xi
mng
Bê tông nha á d m thm
nhp nha
Cp phi đá
dm
Mt đng đt
Km % Km % Km % Km % Km % Km %
Quc l 15250 7.4 75 0.5 4228 27.7 5177 33. 9 4775 31.3 995 6.5
Tnh l 17450 8.5 12 0.1 387 2.2 3561 20.4 8605 49.3 4885 28.0
ô th 3211 1.6 0 0 1246 38.8 1965 61.2 0 0 0 0
Huyn l 36950 18.0 0 0 53 0.1 3558 9.6 17932 48.6 15362 41.6
ng xã 132055 64.5 0 0 0 0 2922 2.2 52446 39.7 76687 58.1
T ng cng 204871 100 87 17138 83758 97929
Theo tiêu chun TCVN 4054-85, h thng đng quc l Vit Nam đc phân
theo các cp nh bng sau:
12
Bng 1.3 Hin trng cp hng k thut ca đng
Cp đng Chiu dài (km) T l (%)
- ng cp II 212 0.7
- ng cp III 3762 23.6
- ng cp IV 5764 38.7
- ng cp V và VI 5512 37
Tng cng 15250 100
Theo các s liu đã thng kê đc vào tháng 10/1999  Vit Nam có khong

204.871km đng b, mt đ phân b trung bình ca h thng đng b trên
toàn lãnh th (không tính đng xã và chuyên dng khong 0,219km/km2); tính
trên s dân là 0,81km/1000 dân là thp so vi mt s nc trong khu vc (Thái
Lan: 1,03km/1000 dân; Trung Quc 0,94km/1000 dân). T l đng đc ri
mt ca Vit Nam đt 29,6% (không tính đng xã và đng chuyên dng), 
mc thp so vi các nc trong khu vc (trên th gii con s này ln hn 50%).
Hin nay, nhiu nc châu Á đã có đng b cao tc nh Singapore, Malaysia,
Thái Lan, Hàn Quc, Trung Quc, trong đó có t l chiu dài đng cao tc so
vi chiu dài toàn mng đng b tng đi cao: Singapore 4,4%, Hàn Quc
2,5%,  Vit Nam hin nay (2006) ch có tuyn đng cao tc Pháp Vân-Cu
Gi (30km) và mt s tuyn đng cao tc khác đang đc trin khai xây dng
(Cu Gi-Ninh Bình, 56km; Sài Gòn-Trung Lng, 40km; Láng-Hòa
Lc,30km...). Vi cht lng kém, xây dng t lâu li b tàn phá trong hai cuc
chin tranh gi nc, không đc duy tu bo dng, nâng cp và chính sách
qun lý, chính sách to vn duy trì mng li giao thông đng b ca Nhà nc
còn nhiu hn ch nên cha to điu kin cho giao thông đng b phát trin.
Mt đng bêtông xi mng và bêtông nha chim 9,37% tng s km đng b,
mt đng đá dm thm nhp nha chim 6,4%; mt đng tri đá, cp phi và
đng đt chim trên 80%. iu này th hin mng li giao thông đng b
Vit Nam v cht lng quá thp là vt cn không nh đi vi nn kinh t đang
chuyn sang theo c ch th trng.
C s h tng giao thông đng b ca Vit Nam vn còn lc hu, quy mô nh,
cha đáp ng đc yêu cu công nghip hoá-hin đi hoá đt nc.  đm bo
thun li cho vic hi nhp khu vc và quc t, cn có s đu t ln hn na.
Trc mt đ tin ti hi nhp quc t cn phi gii quyt trit đ nhng đim
yu kém nh sau:
- C s h tng giao thông đng b đã đc xây dng t lâu, vic sa cha,
ci to không đng b, tiêu chun k thut thp, cha có tuyn nào vào đúng
cp;
13

- T l mt đng ri nha thp (15,5% cho toàn b h thng; 59,5% đi vi
h thng quc l);
- Kh đng hp (mt đng rng t 2 làn xe tr lên trên h thng quc l ch
đt 26,2%).
- Nhiu cu có trng ti thp, kh hp (chim 20%). Mt s v trí qua sông sui
còn phi dùng phà hoc đng tràn. Riêng trên h thng quc l vn còn 40
bn phà đang hot đng;
- Còn 602 xã cha có đng ô tô đn trung tâm; còn gn 100.000 km đng
giao thông nông thôn ch đi đc mùa khô;  đng bng sông Cu Long cu
kh còn là cu dân sinh ph bin, do vy vic đi li rt khó khn;
- Giao thông đô th yu kém: thiu h thng giao thông tnh, thng xuyên ùn
tc giao thông, h thng vn chuyn hành khách công cng kém phát trin, tai
nn giao thông ngày càng gia tng;
V mt phân b và mt đ theo vùng, có th thy mng li đng b Vit Nam
t đng đt đn đng ôtô phân b không đu gia các tnh trong nc. Các
vùng châu th sông Hng (min Bc) và châu th sông Cu Long (min Nam) có
mt đ cao hn c. Vùng min Trung và vùng min núi mt đ đng thp.
c) Quy hoch phát trin ca mng li đng b Vit Nam đn nm 2020
* Quan đim:
Giao thông vn ti đng b là phng thc vn ti quan trng, c đng, có tính
xã hi hoá rt cao, cn đi trc mt bc đ to tin đ, làm đng lc phát trin
kinh t - xã hi. Trên c s tn dng ti đa nng lc c s h tng đng b hin
có, coi trng vic duy tu, cng c, nâng cp mng đng b hin ti. Ða dng
hoá các ngun vn, các hình thc đu t , ng dng các tin b k thut , vt
liu công ngh mi đ phát trin giao thông vn ti đng b mt cách thng
nht, cân đi, đng b. Phát trin giao thông nông thôn, vùng núi cao, vùng sâu,
vùng xa, vùng biên gii. Phát trin giao thông vn ti đng b trong h thng
giao thông đi ngoi, phc v vic hi nhp khu vc và quc t.
* Quy hoch phát trin c s h tng đng b đn nm 2020.
- Mc tiêu:

Giai đon 2001 - 2010: hoàn thin h thng mng li đng b, xây dng mi
các tuyn đng cao tc.
Giai đon 2010 - 2020: Tip tc hin đi hoá h thng c s h tng đng b,
xây dng mi các tuyn đng cao tc.
* Quy hoch phát trin các tuyn đng b Vit Nam đn nm 2020:
Trc xuyên Quc gia:
14
Quc l 1A s hoàn thành nâng cp vào nm 2002 vi tiêu chun đng cp III,
2 làn xe. Sau nm 2010, đ đm bo nhu cu vn chuyn trên tuyn Bc - Nam
nhiu đon trên quc l 1A phi đc m rng thành đng cp I. Tuyn xuyên
Vit th 2 tiêu chun đng cp III, 2 làn xe.
Khu vc phía Bc:
Trng tâm phát trin h thng giao thông đng b khu vc này gm: các trc
đng b ni các trung tâm kinh t ca khu kinh t trng đim Hà Ni - Hi
Phòng - Qung Ninh. Các trc quc l nan qut t Hà Ni đi các ca khu biên
gii, các cng bin, các tnh phía bc. Các tuyn vành đai phía bc. Ðng tránh
ngp sau khi xây dng xong thu đin Sn La. D kin trong giai đon 2005-
2010 s xây dng đng Ðin Biên -Sông Mã dài 165 km, tiêu chun cp V. Sau
nm 2010 xây dng mi đng Pa Tân - Mng Tè - Biên gii vi chiu dài 150
km, tiêu chun đng cp V. Xây dng các đng vành đai  các thành ph Hà
Ni, Hi Phòng; đng cao tc Láng - Hoà Lc.
Khu vc min Trung:
Các trc dc ca tuyn xuyên Vit th 2 và Quc l 1A. Các trc ngang ni vi
Lào, Campuchia và ni khu vc Tây Nguyên vi các cng bin ; ni các khu
công nghip nh Dung Qut , cng à Nng, Vng Áng vi h thng đng
quc gia. Các đng dc biên gii cn đc ni lin nhau.
Khu vc phía Nam:
Các trc ni lin các trung tâm kinh t trng đim thành ph H Chí Minh - Biên
Hoà -Vng Tàu. Các trc đng nan qut t thành ph H Chí Minh đn các
cng bin, ca khu, biên gii. Các trc ch yu ca đng bng sông Cu Long.

Tuy nhiên quy hoch mng li đng b còn ph thuc vào quan đim và tm
nhìn ca nhng ngi hoch đnh chính sách.
1.2 CÁC B PHN CA NG B
1.2.1 Tuyn đng
Tuyn đng là đng ni gia các đim tim đng (các đim nm gia nn
đng hoc gia phn xe chy). Tuyn đng là mt đng không gian, nó luôn
luôn chuyn hng đ phù hp vi đa hình và thay đi cao đ theo đa hình.
Tuyn đng đc th hin bng 3 bn v:
- Bình đ tuyn đng: Hình chiu bng ca tuyn đng.
- Trc dc tuyn: Có th hình dung là hình chiu đng ca tuyn đng khi
ta đem dui thng.
- Trc ngang tuyn: Hình chiu ca đng thiên nhiên khi ct vuông góc
vi tim tuyn đng.
15
a) Bình đ :
Bình đ tuyn là hình chiu bng ca tuyn đng và đa hình dc theo tuyn
đng. Bình đ tuyn gm 3 yu t tuyn chính là : đon thng, đon đng
cong tròn và đon đng cong có bán kính thay đi (gi là đng cong chuyn
tip)
Do b hn ch bi điu kin đa hình nên tuyn đng ô tô trên hình chiu bng
thng phi un ln, vì vy bình đ gm các đon thng và đon cong ni tip
nhau. Trên bình đ cao đ ca mt đt thiên nhiên biu din bng các đng
đng mc, v trí tuyn đng xác đnh trên bình đ nh các yu t sau (Hình
1.1):







Hình 1.1 Các yu t tuyn trên bình đ
- im xut phát và góc đnh hng đu tiên 
0
;
- Các đim chuyn hng 
1
, 
2
, 
3
,... (gi là các đnh đng cong);
- Các góc chuyn hng 
1
, 
2
, 
3
, … ti các đnh;
- Chiu dài các đon thng;
- Các yu t ca đng cong (đng cong tròn và đng cong có bán kính
thay đi);
Khi cm tuyn trên thc đa tt c các yu t trên đc đánh du bng các cc
cùng vi các cc đánh du lý trình (cc Km, cc 100m ký hiu là cc H), các cc
đt  nhng ch đa hình thay đi (cc đa hình), các cc ti v trí b trí công
trình và các cc chi tit.
Bình đ đng là bn v th hin hình chiu bng toàn b công trình đng.
16
b) Trc dc
Trc dc tuyn ng th hin din bin thay i cao thiờn nhiờn v cao
thit k ca tuyn ng dc theo tim ng.

Trc dc thng c v vi t l theo chiu di (1/500, 1/1000, 1/5000,...) t l
ng gp 10 ln t l di (tng ng 1/50 v 1/100; 1/500 , ...)
ng th hin din bin cao mt t t nhiờn trờn trc dc gi l ng en,
ng th hin din bin cao thit k gi l ng . Tuyn ng c xỏc
nh v trớ ca nú trờn trc dc thụng qua ng thit k. cỏc ch i dc,
ng phi c thit k ni dc bng cỏc ng cong ng li hoc lừm
dng ng trũn hoc parabol.
Lý trình
Đoạn thẳng, đoạn cong
Tên cọc
Cự ly cộng dồn
Cự ly lẻ
Cao độ thiên nhiên
Cao độ thiết kế
Dốc dọc thiết kế
Rãnh dọc bên phải
Rãnh dọc bên trái
cọc1 2, km0+224.8 7
Cống hộp bxh =1.25x1.25m
giao đ- ờ ng s ắt
cọc h1, km0+ 098.04
km760+ 802.00
( lýt rình theo ql1)
điể m đầu dự án
Hỡnh 1.2 Mt on trc dc thit k
ng xỏc nh nh cỏc yu t:
+ Cao ng ti im u tuyn.
+ dc dc % (i
d
) v chiu di cỏc on dc.

+ ng cong ng ch i dc vi cỏc yu t ca nú.
Da vo ng trc dc tớnh c cao thit k ca cỏc im trờn tuyn
ng. S chờnh lch gia cao v cao en l cao thi cụng (cao
o p ti tim cỏc cc)
17
c) Trc ngang
Trc ngang l hỡnh chiu cỏc yu t ca ng khi ct vuụng gúc vi tim ng
mi im trờn tuyn ( v trớ cỏc cc).
Trờn trc ngang, cỏc cao ca a hỡnh thiờn nhiờn cng c th hin bng
mu en, cỏc yu t thit k c th hin bng mu .
Cỏc b phn ca ng nh trỡnh by phn 1.2.2
B
b c
Chiều rộng nền đuờng
Chiều rộng mặt đuờng Lề đuờng
gia cố
lề đuờng
Kết cấu gia cố lề
Cao độ thiết kế tim đuờng
Rãnh dọc
Km4+700
lề đất
Đuờng thiên nhiên
in (%)
iđ (%)
igcl (%) igcl (%)
iđ (%)
in (%)
h7
T

a
l
u
y
đ
ắ
p
(
-
)
1
/
m
T
a
l
u
y
đ
à
o
(
+
)
1
/
n
Kết cấu mặt đuờng
Hỡnh 1.3 Trc ngang ng
Thit k ng chớnh l quyt nh cỏc yu t ng trờn bỡnh , trc dc v

trc ngang v phi hp gia chỳng sao cho ỏp ng c yờu cu chy xe an
ton, tin li, kinh t.
1.2.2 Cỏc b phn ca ng
- Mt ng (ỏo ng): B phn nn ng c tng cng bng 1 hoc
nhiu lp kt cu ỏo ng m bo cho phng tin v b hnh i li an
ton, ờm thun.
3 làn xe
dải cây
xanh
xe thô sơ
đừơng gom
xe đạp
Km2+500.00
3 làn xe
dải cây
xanh
xe thô sơ
đừơng gom
xe đạp
Trắc ngang đ- ờng cấp cao
Hỡnh 1.4 Trc ngang ng cp cao.
18
- Phn xe chy dành cho giao thông c gii: B phn mt đng dành cho các
phng tin giao thông c gii đi li.
- Phn xe chy dành cho giao thông đa phng: B phn mt đng đáp ng
nhu cu đi li ca các phng tin giao thông di chuyn vi c ly ngn trc
khi vào đng chính. Phn này còn là đng gom đ khng ch xe c gii
vào, ra đng chính có tc đ cao  nhng v trí nht đnh.
- Làn xe: là mt di đng ca phn xe chy có b rng đ cho mt hàng xe
chy an toàn.

- Làn xe đc bit: Làn xe đc b trí thêm cho các mc đích đc bit nh: làn
chuyn tc, làn leo dc, làn vt xe, làn tránh xe, làn d tr,...
- Làn đ xe khn cp: Làn xe đc b trí sát mép phn xe chy chính  các
đng cao tc đ đ xe khi có nhu cu đ xe, dng xe khn cp.
- Di phân cách gia: Di đng không chy xe đt  tim tuyn, b trí theo
chiu dc ca đng, phân cách hai phn xe c gii chy ngc chiu.
Thng di phân cách gia ch đc b trí khi đng có 4 làn xe tr lên.
- Di phân cách bên: Di đng không chy xe đt  mép phn xe c gii, b
trí theo chiu dc ca đng, phân cách các loi giao thông vi nhau
- Di an toàn: Di hình bng đt  mép di phân cách, b trí theo chiu dc ca
đng, đm bo xe không va chm vi di phân cách tng cng an toàn
giao thông.
- Di đnh hng: Là vch sn k lin (trng hoc vàng) sát vi mép mt
đng đc b trí  các đng có tc đ cao đ dn hng, đm bo an toàn
xe chy.
- Di cây xanh: Di đt trng cây xanh trong phm vi chim đt ca đng.
- L đng: Di hình bng có mt chiu rng nht đnh k t mép ngoài ca
phn xe chy đn mép ngoài ca nn đng đ bo v phn xe chy, đm bo
cho lái xe yên tâm chy vi tc đ cao, đt các thit b an toàn giao thông và
dùng đ đ xe tm thi,...
L đng bao gm phn l gia c và l đt.
- ng xe đp: Phn đng giành riêng cho xe đp.
- ng đi b: Phn đng giành riêng cho ngi đi b.
-  dc ngang:  dc theo hng ngang ca các b phn ca đng: mt
đng, l đng, di phân cách, di cây xanh,... tính bng phn trm.
- Mái dc (ta luy đng): Mái đt, đá đc thit k vi các đ dc nht đnh
tính t mép nn đng đn đt thiên nhiên. Có 2 loi mái dc đào và đp.
19
- Rãnh thoát nc: Rãnh đc b trí trong phm vi đng đ thoát nc cho
công trình đng. Tùy tng v trí đt rãnh mà có các loi rãnh nh rãnh dc

(rãnh biên), rãnh đnh, rãnh tháo nc,...
- Tnh không: là gii hn không gian nhm đm bo lu thông cho các loi xe,
trong phm vi này không cho phép tn ti bt k chng ngi vt nào, k c
các công trình thuc v đng nh bin báo, ct chiu sáng,...
- Di đt dành cho đng: Toàn b phn đt xây dng con đng, các công
trình ph thuc ca đng và di đt trng xác đnh đ bo v công trình
đng và an toàn giao thông.
1.2.3 Các b phn đc bit ca đng
- Bn xe: Công trình xây dng  các đu mi giao thông, dùng cho xe đón tr
khách và bc xp hàng hóa, có các dch v phc v hành khách và xe.
- Trm xe buýt: Ni dng xe buýt đc b trí  nhng v trí thun li cho vic
đón, tr khách ca ô tô vn ti công cng. Thng trm xe buýt đc b trí 
phn mt đng m rng thêm không làm cn tr cho dòng xe đi thng.
- Trm xng: Ni cung cp xng du cho xe đi li trên đng, đc b trí gn
bên đng vi c ly khong 20km (tùy thuc vào d tr nhiên liu thông
thng ca phng tin ch yu)
- Trm phc v: c b trí ngoài phm vi đng phc v cho hành khách và
phng tin nh: Ni ngh ngi ngm cnh, ra xe, kim tra sa cha xe, ni
n ung, tm git, v sinh, đin thoi, hoc mua xng du,...
Trm phc v thng đc b trí gn các th trn, th t hay khu dân c bên
đng vi khong cách 50km tr lên.
1.2.4 Các khái nim v giao thông đng ô tô
a) Các đi tng tham gia giao thông trên đng b
Xe c gii là đi tng phc v ch yu ca đng, ngi thit k đng phi
hiu v xe chy trên đng đ tha mãn các nhu cu ca nó. Trên đng cao tc
ch cho phép xe ô tô và mô tô lu thông, nhng trên đng ô tô, theo lut hin
hành, tt c các đi tng tham gia giao thông (ô tô, xe máy, xe đp, b
hành,...tr xe bánh xích) đc phép lu thông trên đng.
 N gi đi b: Ngi đi li trên đng không dùng các phng tin nào khác.
 Xe đp

- Xe đp: ch phng tin vn ti có ít nht là hai bánh xe tr lên và chuyn
đng đc bng sc ngi ngi (hoc đng) trên phng tin đó. Xe chuyên
dùng ca ngi tàn tt có tính nng nh trên cng xp vào loi xe đp.
20
- Xe đp th: là ch xe đp ch trên giá đèo hàng hoc chng buc hai bên
thành xe, nhng vt cng knh nh st, bao ti, thùng phi, bàn gh t v.v...
Xe đp là các phng tin giao thông thun li vì đu t không cao, tin li hp
sinh thái. Tuy nhiên, lng xe đp đông gây tr ngi cho giao thông và gây nhiu
tai nn giao thông.
 Xe máy: Bao gm xe gn máy và mô tô
- Xe gn máy: là phng tin vn ti hai hoc ba bánh, đc gn máy, chuyn
đng bng đng c có th tích làm vic di 50cm
3
. Khi tt máy đp xe đi
đc.
- Mô tô: (Xe máy) là phng tin vn ti hai hoc ba bánh, chuyn đng bng
đng c có th tích làm vic trên 50cm
3
, trng lng toàn b (không k ngi
và hàng) không quá 450kg.
Xe máy là phng tin giao thông linh hot, giá mua không cao, chi phí đi li
thp nên rt phát trin và dn thay th xe đp. Tuy nhiên xe máy cng gây ra
nhiu tai nn giao thông đng b.
 Xe ô tô
Xe ô tô là đi tng ch yu đc nghiên cu đ đa ra các lý thuyt thit k
đng. Vì ô tô đc ch to  nhiu nc, bi nhiu hãng nhng li lu thông
trên phm vi toàn th gii nên cn phi đc thng nht v kích thc, trng
ti,... Công c v giao thông
1
đc ký ngày 19/9/1949 ti Geneva (Thy S) đã

đ ra các nguyên tc ch yu nhng vn cho phép tng quc gia có quy đnh
riêng không vt quá khuôn kh ca Công c.
Bng 1.4. Kích thc ca xe theo Công c Geneva-1949[18].
Quy đnhKích thc và loi xe
Tính bng mét Tính bng feet
Chiu rng
Chiu cao
Chiu dài
- Xe ti nh hai trc
- Xe con, xe khách hai trc
- Xe ti, xe khách ≥ ba trc
- Xe ti, xe khách ni ghép
- Xe kéo mt moóc
- Xe kéo hai moóc
2,50
3,80
10,00
11,00
11,00
14,00
18,00
22,00
8,20
12,50
33,00
36,00
36,00
46,00
59,00
72,00

1
Convention on Road Traffic - Geneva, 19 September 1949
21
Theo điu l báo hiu đng b  nc ta, có th đnh ngha các loi xe ô tô sau:
- Ôtô con: là ôtô ch ngi có không quá 10 ch ngi k c lái xe, và ôtô ch
hàng vi trng ti không quá 1,5tn. Ôtô con bao gm c các loi có kt cu
nh môtô nhng trng lng bn thân t 450kg tr lên và trng ti không quá
1,5tn.
- Ôtô ti: là ôtô ch hàng hoc thit b chuyên dùng có trng ti t 1,5tn tr
lên.
- Ôtô khách: là ôtô ch ngi vi s ch ngi ln hn 10 ch, ôtô khách bao
gm c xe buýt. Xe buýt là ôtô khách có s ch ngi ít hn s ngi đc
ch.
- Ôtô s-mi r-moóc: là ch nhng loi xe c gii chuyên ch hàng hóa hoc
ch ngi mà thùng xe và đu kéo ni vi nhau bng mt hay nhiu khp
quay, thùng xe truyn mt phn trng lng lên đu kéo và đu kéo không có
b phn ch hàng hóa hoc ch ngi (đu kéo là ôtô có cu to đ móc vi
s-mi r-moóc thành ôtô s-mi r-moóc).
- Ôtô kéo moóc: là ôtô đu kéo hoc ôtô s-mi r-moóc đc móc ni vi mt
hoc hai moóc.
Xe thit k là loi xe ph bin trong dòng xe dùng đ tính toán các yu t ca
đng, có kim toán li đ tha mãn cho các xe ln hn ít đc ph bin.
1. Xe thit k theo tiêu chun Vit Nam:
Theo tiêu chun thit k đng ca Vit Nam [1,2] các kích thc ca xe thit k
đc quy đnh trong bng 1.5.
Bng 1.5. Các kích thc ca xe thit k (m)
Loi xe
Chiu
dài
toàn xe

Chiu
rng ph
bì
Chiu
cao
N hô v
phía trc
N hô v
phía sau
Khong
cách gia
các trc xe
Xe con 6,00 1,80 2,00 0,80 1,40 3,80
Xe ti 12,00 2,50 4,00 1,50 4,00 6,50
Xe moóc
t
16,50 2,50 4,00 1,20 2,00 4,00 + 8,80
Xe thit k ca nc ta rt gn vi xe thit k ca Nht và Trung Quc.
Xe có mt kích thc vt quá quy đnh trong bng 1.5 (đi vi kích thc ln
nht) đc coi là xe quá kh, không đc lu thông bình thng trên đng, ch
sau khi đc phép ca c quan qun lý đng mi đc phép lu thông theo ch
đ riêng.
 tính toán thit k nn, mt đng đa ra khái nim v ti trng trc tiêu (xem
phn thit k nn, mt đng)
22
2. Xe thit k theo tiờu chun Phỏp:
Kớch thc v ti trng ca xe thit k bng 1.6
Bng 1.6. Xe thit k theo tiờu chun Phỏp
Loi xe
Chiu di

ton xe
Chiu rng
ph bỡ
Ti trng
trc
Tng trng ti
(T)
Xe con 5,00 1,80 Xe 2 trc Xe 3 trc
Xe ti 11,00 2,50
Xe moúc t 15,00 2,50
13 T
19 T 26 T
3. Xe thit k theo tiờu chun M [15]:
Theo tiờu chun M (AASHTO
2
-1994), loi xe v kớch thc xe thit k nh
bng 1.7:
W
h
W
L
R WB2
WB1 F
Hỡnh 1.5 Ký hiu kớch thc ca xe.
Bng 1.7 Kớch thc ca xe thit k theo tiờu chun M
Kích th- ớc (m)
Loại xe thiết kế
Ký
hiệu
h W L F R WB

1
WB
2
WB
3
WB
4
Xe con P 1.3 2.1 5.8 0.9 1.5 3.4 - - -
Xe tải đơn SU 4.1 2.6 9.1 1.2 1.8 6.1 - - -
Xe buýt đơn BUS 4.1 2.6 12.1 2.1 2.4 7.6 - - -
Xe buýt nối ghép A-BUS 3.2 2.6 18.3 2.6 2.9 5.5 7.3 - -
Xe tải rơ moóc
Xe rơ moóc 2 bánh
hạng trung
WB-12 4.1 2.6 15.2 1.2 1.8 4 8.2 - -
Xe rơ moóc 2 bánh
loại lớn
WB-15 4.1 2.6 16.7 0.9 0.6 6.1 9.1 - -
Xe rơ moóc 2 bánh WB-19 4.1 2.6 21 1.2 0.9 6.1 12.8 - -
Xe rơ moóc 2 bánh WB-20 4.1 2.6 22.5 1.2 0.9 6.1 14.3 - -
Xe rơ moóc đôi WB-35 4.1 2.6 35.9 0.6 0.6 6.7 12.2 13.4 -
Kớch thc ca xe thit k cú nh hng quyt nh n thit k mt bng nỳt
giao thụng, vỡ vy AASHTO quy nh s mu ng r v bỏn kớnh r ti
thiu ca xe thit k phc v thit k nỳt giao nh sau:
2
American Association of State Highway and Transportation Officials
23
Ví d mu đng r ca xe thit k SU
Hình 1.6. Bán kính r ti thiu và các mu đng r ca xe ti thit k SU
Kích thc và t l trong bn v tính bng mét

Mu đng r này th hin đng r ca xe thit k AASHTO. Các đng đc
v cho mép trái ca Bađxc và bánh ngoài trc sau. Bánh trc theo đng
cong hình tròn, tuy nhiên qu đo ca nó không đc th hin.
24
Bng 1.8 gii thiu bỏn kớnh quay ti thiu ca cỏc xe thit k, cỏc tr s ny
tng ng vi vn tc r V 15km/h.
Bng 1.8. Bỏn kớnh r ti thiu ca cỏc xe thit k
Bán kính rẽ tối thiểu (m)
Loại xe thiết kế Ký hiệu
R
0
R
1
R
2
Xe con P 7.3 4.2 7.8
Xe tải đơn SU 12.8 8.5 13.4
Xe buýt đơn BUS 12.8 7.4 14.1
Xe buýt nối ghép A-BUS 11.6 4.3 13.3
Xe tải rơ mooc
Xe rơ mooc 2 bánh hạng trung WB-12 12.2 5.7 12.6
Xe rơ mooc 2 bánh loại lớn WB-15 13.7 5.8 14.1
Xe rơ mooc 2 bánh WB-19 13.7 2.8 14.0
Xe rơ mooc 2 bánh WB-20 13.7 0 14.2
Xe rơ mooc đôi WB-35 18.3 5.2 18.4
Cỏc loi phng tin khỏc
Trong thnh ph, chỳng ta cũn cú nhiu loi xe nh xe lam, bụng sen, xớch lụ...
Ngoi thnh ph cũn cú cỏc loi mỏy nụng nghip, xe sỳc vt kộo. Nhng loi
hỡnh ny rt tr ngi cho dũng xe, gõy nhiu tai nn, cm lu thụng trờn cỏc
ng cao tc.

b) Tc xe
Cú nhng khỏi nim sau õy v tc dựng trong mụn hc thit k yu t hỡnh
hc ng v cỏc nghiờn cu v giao thụng, an ton giao thụng ng ụ tụ.
Tc xe thng c tớnh bng km/h (V) hoc m/s (v)
Tc xe thit k (V
TK
)
Tc thit k l tc c dựng tớnh toỏn cỏc ch tiờu k thut ch yu ca
ng trong trng hp khú khn.
Tc xe chy thit k l tc ca mt chic xe ụ tụ con chy khụng cú s cn
tr ca cỏc xe khỏc trong iu kin bt li nht. Tc l trong cỏc iu kin bỡnh
thng, ngi ta cú th chy xe vi tc cao hn (hoc thp hn) tc thit
k tựy thuc vo iu kin ng v iu kin giao thụng sao cho quỏ trỡnh chy
xe c an ton v thun li.
Tc thit k l i lng quan trng trong cụng tỏc thit k ng, c s
dng tớnh toỏn cỏc yu t k thut ca ng khi gp cỏc khú khn v a
hỡnh. Nú c quy nh tu theo tm quan trng v mt giao thụng ca con
ng v iu kin kinh t. Tc thit k quyt nh cỏc tr s gii hn ca cỏc