ĈҤI HӐ&Ĉ¬1
ҸNG
75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ҤI HӐ&6Ѭ3+
ҤM
KHOA VҰT LÝ
NGUYӈN THӎ7Ƭ1+/
ӊ
A. MӢĈҪU
1. Lý do chӑQÿ
Ӆtài:
THIӂT Kӂ
BÀI GIҦNG Ĉ,
ӊN TӰ SONG NGӲ ANH - VIӊT
&+ѬѪ1*³Ĉ
ӜNG LӴC HӐC CHҨ7Ĉ,
ӆ0´9
ҰT LÝ 10
KHÓA LUҰN TӔT NGHIӊP
Ĉj1
ҹ
ng, 2017
ĈҤI HӐ&Ĉ¬1
ҸNG
75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ҤI HӐ&6Ѭ3+
ҤM
KHOA VҰT LÝ
NGUYӈN THӎ7Ƭ1+/
ӊ
B. MӢĈҪU
2. Lý do chӑQÿ
Ӆtài:
THIӂT Kӂ
BÀI GIҦNG Ĉ,
ӊN TӰ SONG NGӲ ANH - VIӊT
&+ѬѪ1*³Ĉ
ӜNG LӴC HӐC CHҨ7Ĉ,
ӆ0´9
ҰT LÝ 10
KHĨA LUҰN TӔT NGHIӊP
&KX\rQQJjQK6ѭSK
ҥm Vұt lý
Khóa hӑc: 2013-2017
1Jѭ
ӡLKѭ
ӟng dүn: TS NguyӉ
n Qúy Tuҩn
Ĉj1
ҹ
ng, 2017
LӠI CҦ0Ѫ1
ĈӇhồn thành khóa luұ
n này tơi xin chân thành cҧ
PѫQEDQFK
ӫnhiӋ
m khoa
Vұ
t lý và quý thҫ
\F{ÿmW
ұ
QWuQKKѭ
ӟng dү
n, giҧ
ng dҥ
y trong suӕt quá trình hӑ
c tұ
p,
nghiên cӭu và rèn luyӋ
n ӣWUѭ
ӡQJĈ
ҥ
i hӑF6ѭSK
ҥ
PĈj1
ҹ
ng.
Tôi xin gӱi lӡi cҧ
PѫQFKkQWKjQKÿ
Ӄ
n TS NguyӉ
n Quý Tuҩ
n ±giҧ
ng viên khoa
Vұ
WWUѭ
ӡQJĈ
ҥ
i hӑ
F6ѭSK
ҥ
PĈj1
ҹ
ng ±thҫ
\ÿmW
ұ
QWuQKKѭ
ӟng dү
n, chӍbҧ
o tơi
trong suӕ
t q trình làm khóa luұ
n.
Cuӕ
i cùng, xin cҧ
PѫQJLDÿuQKYjE
ҥ
n bè, tұ
p thӇlӟp 13SVL và giáo viên chӫ
nhiӋ
m NguyӉ
n Nhұ
t Quang ÿmGjQKQKL
Ӆ
u tình cҧ
m, sӵÿӝQJYLrQJL~Sÿ
ӥÿ
Ӈtơi hồn
thành nhiӋ
m vөhӑc tұ
p suӕ
t bӕ
QQăPTXDYjKRjQWKjQKNK
ұ
n này.
Trân trӑ
ng cҧ
PѫQ
Ĉj1
ҹ
ng, WKiQJQăP
Sinh viên thӵc hiӋ
n
NguyӉ
n Thӏ7ƭQK/
Ӌ
I
MӨC LӨC
MӢĈҪU ....................................................................................................................1
1.
/tGRFKӑQÿӅWjL
........................................................................................................ 1
2.
0өFWLrXQJKLrQFӭX
................................................................................................. 2
3.
1KLӋPYөQJKLrQFӭX
............................................................................................... 2
4.
ĈӕLWѭӧQJYjSKҥPYLQJKLrQFӭ
u: ........................................................................... 2
5.
3KѭѫQJSKiSQJKLrQFӭX
.......................................................................................... 3
NӜI DUNG ................................................................................................................4
CKѭѫQJ
&Ѫ6
ӢLÍ LUҰN CӪA VIӊC DҤY HӐC SONG NGӲ VÀ BIÊN
SOҤN BÀI GIҦ1*Ĉ,
ӊN TӰ...................................................................................4
&ѫV
ӣlí luұ
n cӫa dҥ
y hӑ
c song ngӳ...............................................................4
1.1.1. Khái niӋ
m dҥ
y hӑ
c song ngӳ..................................................................4
Ĉ
һ
FÿL
Ӈ
m cӫ
a dҥ
y hӑc song ngӳ.............................................................4
1.1.3. Ích lӧi cӫa viӋ
c hӑ
c song ngӳ.................................................................4
&ѫV
ӣthӵc tiӉ
n cӫa dҥ
y hӑ
c song ngӳ...........................................................5
1.3. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱ: ..........................................................................................8
1.3.1. Khái niӋ
m bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱ..................................................................8
1.3.2. Sӱdөng bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱtrong dҥ
y hӑc...............................................8
1.3.3. Vai trò cӫa bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱtrong dҥ
y hӑc vұ
t lý ӣWUѭ
ӡng trung hӑ
c
phәthông. .............................................................................................................9
%LrQVRҥQEjLJLҧQJÿLӋQWӱVRQJ
..........................................................9
%LrQVRҥQEjLJLҧQJÿLӋQWӱ&
OӵFKӑFFKҩWÿLӇ
..............9
1.4.2. Mӝ
t sӕOѭXêNKLVR
ҥ
n bài giҧ
ng song ngӳ..........................................11
&KѭѫQJ
NӜI DUNG VÀ CÁC BÀI GIҦNG SONG NGӲ Ĉ,
ӊN TӰANH±
VIӊT
&+ѬѪ1*³Ĉ
ӜNG LӴC HӐC CHҨ7Ĉ,
ӆ0´9
ҰT LÝ 10 ...................................12
2.1. Tìm hiӇ
XFKѭѫQJ³Ĉ
ӝng lӵc hӑc chҩ
WÿL
Ӈ
P´
. .............................................12
2.1.1. Ĉһ
FÿL
Ӈ
PFKѭѫQJ
.................................................................................12
2.1.2. NhiӋ
m vөFKѭѫQJ
.................................................................................12
II
2.1.3. Cҩ
XWU~FFKѭѫQJ
...................................................................................13
2.1.4. Chuҭ
n kӻQăQJNL
Ӄ
n thӭc cӫDFKѭѫQJ
................................................15
2.2. Mӝ
t sӕbài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱFKѭѫQJ³Ĉ
ӝ
ng lӵc hӑc chҩ
WÿL
Ӈ
P´9
ұ
t lý 10 ......17
2.2.1. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱEjL³%Dÿ
ӏ
nh luұ
W1HZWRQ´WL
Ӄ
t 1 .............................17
2.2.2. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱEjL³%Dÿ
ӏ
nh luұ
W1HZWRQ´WL
Ӄ
t 2 .............................24
2.2.3. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱEjL³/
ӵc hҩ
p dү
QĈ
ӏ
nh luұ
t vҥ
n vұ
t hҩ
p dү
Q´
.........31
2.2.4. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱbài "LӵFÿjQK
ӗ
i cӫa lị xo-Ĉӏ
nh luұ
W+RRNH«
«
2.2.5. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱEjL³/
ӵFPDViW´
......................................................49
2.2.6. Bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱbài "LӵFKѭ
ӟng tâm"«««««««««««
&KѭѫQJ
TIӂN TRÌNH GIҦNG DҤY CÁC BÀI GIҦNG &+ѬѪ1*Ĉ
ӜNG LӴC
HӐC CHҨ7Ĉ,
ӆM ...................................................................................................65
%jL³%Dÿ
ӏ
nh luұ
W1HZWRQ´
..........................................................................65
3.2%jL³
Lӵc hҩ
p dү
n-Ĉӏ
nh luұ
t vҥ
n vұ
t hҩ
p dү
Q´
............................................79
3.3. Bài "LӵFÿjQK
ӗi cӫ
a lị xo-Ĉӏ
nh luұ
t +RRNH««««««
««««
5
3.4%jL³/
ӵFPDViW´
.........................................................................................92
3.5. %jL³/
ӵFKѭ
ӟQJWkP´
................................................................................100
KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ..............................................................................106
TÀI LIӊU THAM KHҦO ....................................................................................107
III
DANH MӨC KÝ HIӊU VÀ CӨM TӮ VIӂT TҲT
7ӯYLӃ
WWҳW
STT
1ӝLGXQJ
1
%*Ĉ7
%jLJLҧQJÿLӋQWӱ
2
CNTT
&{QJQJKӋWK{QJWLQ
3
GV
Giáo viên
4
GD - Ĉ7
*LiRGөFYjĈjRWҥR
5
HS
HӑFVLQK
6
PTDH
3KѭѫQJWLӋQGҥ\KӑF
7
SGK
Sách giáo khoa
8
THCS
7UXQJKӑFFѫVӣ
9
THPT
7UXQJKӑFSKәWK{QJ
IV
DANH MӨC BҦNG BIӆU, DANH MӨC HÌNH VӀ
Danh mөc bҧ
ng biӇ
u
STT
%ҧQJ
1ӝLGXQJ
Trang
1
%ҧQJ
*LiWUӏFӫD
JLDWӕFӣPӝWVӕQѫLWUrQ
ĈҩW
37
2
%ҧQJ
+ӋVӕPDViWWUѭӧWYjKӋVӕPD
48
EӅPһWYұWOLӋX
Danh mөc hình vӁ
1ӝLGXQJ
STT
Hình
1
Hình 10.1
0ӕLTXDQKӋJLӳDOӵFYjJLDWӕ
19
2
Hình 10.2
0ӕLTXDQKӋJLӳDNKӕLOѭӧQJYj
20
3
Hình 10.3
6ӵWѭѫQJWiFFӫD[HYjEӭFWѭӡ
27
4
Hình 10.4
6ӵWѭѫQJWiFFӫDTXҧEyQJYjF
27
5
Hình 10.5
/ӵFYjS
KҧQOӵFFӫDQJѭӡLWUѭӧWEăQ
29
6
Hình 11.1
/ӵFKҩSGүQJLӳDKDLYұWÿӗQJ
35
7
Hình 13.1
%iQK[HPӟL
42
8
Hình 13.2
Bánh xe mịn
42
V
Trang
0ӢĈҪ8
1. Lí do chӑQÿ
Ӆtài:
Q trình hӝ
i nhұ
p và tồn cҫ
XKyDÿѭ
ӧc hiӇ
XOjTXiWUuQKPjF
ӟc trên thӃ
giӟi xiӃ
t chһ
t nhiӅ
u mӕi quan hӋvӟi nhau dӵa trên các tiêu chí nhҩ
Wÿ
ӏ
nh nhҵ
m thúc
ÿ
ҭ
y hӛtrӧnhau phát triӇ
n. Tuy nhiên quá trình này diӉ
n ra gһ
p phҧ
i rào cҧ
n rҩ
t lӟn
ÿyFKtQKOjQJ{QQJ
ӳ. SӵyӃ
u kém hay khơng có sӵthơng thҥ
o vӅngoҥ
i ngӳFNJQJV
Ӂ
dү
Qÿ
Ӄ
n nhӳng thiӋ
t thòi trong quan hӋYjFiFFѫK
ӝ
i hӧp tác. Nhұ
n thӭFÿѭ
ӧc tҫ
m
quan trӑ
QJQj\ÿ
ҩ
WQѭ
ӟFWDÿDQJFyU
ҩ
t nhiӅ
u chính sách thúc ÿҭ
y và nâng cao chҩ
t
Oѭ
ӧng dҥ
y và hӑ
c ngoҥ
i ngӳWURQJQѭ
ӟc. 'Rÿy
ÿӅán ³
Dҥ
y và hӑc ngoҥ
i ngӳtrong
hӋthӕng giáo dө
c quӕFGkQJLDLÿR
ҥ
n 2008-2020´ÿѭ
ӧc phê duyӋ
WQăP
. Vӟi
mөc tiêu chung là ÿ
әi mӟi toàn diӋ
n viӋ
c dҥ
y và hӑc ngoҥ
i ngӳtrong hӋthӕng giáo
dө
c quӕ
c dân, triӇ
QNKDLFKѭѫQJWUuQKG
ҥ
y và hӑc ngoҥ
i ngӳmӟi ӣcác cҩ
p hӑc, trình
ÿ
ӝÿjRW
ҥ
o. Mӝt trong nhӳng nhiӋ
m vөÿѭ
ӧFĈ
Ӆán Ngoҥ
i ngӳquӕFJLDÿ
һ
t ra
là xây dӵng và triӇ
QNKDLFiFFKѭѫQJWUuQKG
ҥ
y và hӑc bҵ
ng ngoҥ
i ngӳcho mӝ
t sӕ
mơn hӑ
c tӵQKLrQQKѭ
Tốn, Vұ
t lý,... [4].
9LӋFÿѭDYjRWKtÿLӇPGҥ\P{Q9ұWOê
PӟLJLiRGөFQKҵPQkQJFDRQ
ăQJOӵF9ұWOêYj7LӃQJ$Q
VLQKWӯQJEѭӟFWLӃSFұQYӟLFKѭѫQJWUuQ
Anh-9LӋW
WURQJQѭӟ
YjTXӕFWӃQkQJFDRFKҩWOѭӧQJKӑFWұ
2O\PSLF9ұWOê
±7LӃQJ$QK1KѭQJWKӵFWӃ
YLӋFGҥ\KӑFVRQJQJӳ
Anh-9LӋW
ӣQѭӟF
WDJһSNK{QJtWNKyNKăQÿһFELӋWOjGҥ
giáo viên, giáo viên kh{QJÿҥWWUuQKÿӝGҥ\VRQJQJӳ
LiRYLrQFKӍÿiS
\rXFҫXJLiRYLrQGҥ\P{Q9ұWOêWKuN
LӃQJ$QKQJѭӧFOҥL
7LӃQJ$QKWKuNK{QJGҥ\ÿѭӧF9ұWOê
vӕQWӯFӫDKӑFVLQKFzQ
9ұW Oê EҵQJ
. +LӋQ
7LӃQJ
QD\
WUѭӡQJ
$QK
ӣFiF
ĈҥL
, P{Q
KӑFQJRҥL
Vѭ SKҥQ
NK{QJÿѭӧFFK~WUӑQJÿ~QJPӭF
QrQQăQJOӵFQJRҥLQJӳFӫ
LQKYLrQVѭS
KҥQFKӃĈӇFyWKӇWULӇQNKDLKLӋXTXҧ
QJѭӡLWKuWjLOLӋXWKDPNKҧRÿyQJYDL
VRQJQJӳ$QK
-9LӋWP{Q9ұWOêQKѭViFKJLiRNKR
QJÿLӋQWӱ
...
UҩWKҥQFKӃ7URQJTXiWUuQKWuPNLӃPW
JLҧQJVRQJQJӳQKѭ
³/
ӟSKӑFYұ
t lý EҵQJVRQJQJӳ$QK
-9LӋWSKҫQTXDQJ
1
9ұW
lý ´FӫDJLiRYLrQ/r+ҵ
ng [10],... VuYұ\Y
LӋFQJKLrQFӭXÿӇ
ác bài
JLҧQJVRQJQJӳ
Anh-9LӋW
OjPӝWYLӋFOjP
UҩW
FҫQWKLӃW
VӁJL~SFKRFiFJ
WK{QJFyWKrPWѭOLӋ
XEjLJLҧQJ
.
7UѭӟFNKLWKӵFKLӋQÿӅWjLW{LFyNKҧ
7+37WUrQÿӏDEjQWKjQKSKӕĈj1ҹQJ
SKҫQ
SKөOөF
.ӃWTXҧFKRWKҩ
PRQJPXӕQFӫDFiFEҥQKӑFVLQKÿѭӧFÿL
$QKQKѭ$QK0ӻOjNKiFDR+ҫXKӃWFiF
YLӋFKӑFWLӃQJ$QK
ĈһFELӋWFyÿӃQKӑFVLQ
KӭQJWKӭYӟL
YLӋFKӑFVRQ
Anh-9LӋWWURQJEӝP{Q9ұWOê
Nghiên cӭu sách giáo khoa Vұ
t lý lӟp 10 FѫE
ҧ
n, tôi nhұ
n thҩ
y cKѭѫQJ³Ĉ
ӝ
ng
lӵc hӑc chҩ
WÿL
Ӈ
P´
là mӝWFKѭѫQJFy
nhiӅ
u nӝi dung kiӃ
n thӭFOLrQTXDQÿ
Ӄ
n thӵc
tiӉ
n, viӋ
c hӑFFKѭѫQJQj\E
ҵ
QJFKѭѫQJWUuQKVRQJQJ
ӳsӁtҥ
o cho hӑ
c sinh nhiӅ
u hӭng
thú, giúp hӑ
c sinh không nhӳng nâng cao kiӃ
n thӭc Vұ
t lý, WăQJFѭ
ӡng tiӃ
ng Anh
chuyên ngành mà còn nâng cao sӱdөng tiӃ
ng Anh giao tiӃ
p hҵ
ng ngày. Bên cҥ
QKÿy
bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱsong ngӳAnh-ViӋ
WFKѭѫQJQj\Y
ү
QFKѭDÿѭ
ӧc nghiên cӭu.
Tӯnhӳng lí do trên tơi chӑQÿ
ӅWjL³
ThiӃ
t kӃbài giҧng ÿL
Ӌ
n tӱsong ngӳAnhViӋ
t FKѭѫQJ³Ĉ
ӝng lӵc hӑ
c chҩWÿL
Ӈ
P´
Vұt lý 10´
2. Mөc tiêu nghiên cӭu:
Biên soҥ
n các bài giҧ
ng song ngӳAnh-ViӋ
t FKѭѫQJ³Ĉ
ӝng lӵc hӑc chҩ
WÿL
Ӈ
P´
sách giáo khoa Vұ
t lý 10 FѫE
ҧ
n.
3. NhiӋ
m vөnghiên cӭu:
-
Nghiên cӭXFѫV
ӣlí luұ
n cӫ
a viӋ
c dҥ
y hӑc song ngӳ
-
ĈLӅXWUDNKҧRViWêWKӭFYjPRQJPXӕQ
P{Q9ұWӣFiFWUѭӡQJSKәWK{QJ
-
Tìm hiӇ
u, nghiên cӭu nӝ
i dung kiӃ
n thӭFFKѭѫQJ³
Ĉӝ
ng lӵc hӑ
c chҩ
WÿL
Ӈ
P´ViFK
giáo khoa Vұ
t lý FѫE
ҧ
n.
-
Biên soҥ
n các bài giҧ
ng song ngӳAnh-ViӋ
t%Dÿ
ӏ
nh luұ
t Newton, Lӵc hҩ
p dү
nĈӏ
nh luұ
t vҥ
n vұ
t hҩ
p dү
n, LӵFÿjQK
ӗi cӫa lò xo-Ĉӏ
nh luұ
t Hooke, Lӵc ma sát,
LӵFKѭ
ӟng tâm.
4. Ĉӕ
LWѭ
ӧng và phҥm vi nghiên cӭu:
-
Ĉӕ
i Wѭ
ӧng nghiên cӭu:
2
Nӝ
i dung kiӃ
n thӭc FKѭѫQJ³Ĉ
ӝ
ng lӵc hӑc chҩ
WÿL
Ӈ
P´sách giáo khoa Vұ
t lý lӟp
10 và nӝ
LGXQJWѭѫQJW
ӵbҵ
ng tiӃ
ng Anh
-
Phҥ
m vi nghiên cӭu:
&KѭѫQJ³Ĉ
ӝng lӵc hӑc chҩ
WÿL
Ӈ
m´sách giáo khoa Vұ
t lý 10
5. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu:
- Nghiên cӭu tài liӋ
u lí luұ
Qÿ
Ӈtìm hiӇ
XFѫV
ӣlí luұ
n cӫa viӋ
c dҥ
y hӑc song ngӳ
- Nghiên cӭu tài liӋ
u sách giáo khoa, tài liӋ
u sách Vұ
t lý Qѭ
ӟFQJRjLÿ
Ӈ[iFÿ
ӏ
nh nӝ
i
dung kiӃ
n thӭc, ngôn ngӳ.
- Sӱdө
QJ*RRJOH)RUPÿ
Ӈkhҧ
o sát hӭng thú cӫa hӑc sinh vӟi viӋ
c hӑc Vұ
t lý bҵ
ng
tiӃ
ng Anh
3
1,'81*
&+1*&6/ậ/81&$9,&'<
V
%,ầ1621%ơ,*,1*,17
1.1. &V
lớ lun ca d
y hc song ng
1.1.1. Khỏi ni
m dҥ
y hӑ
c song ngӳ
Song ngӳQJKƭDOj
ngôn ngӳtiӃ
ng mҽÿҿvà ngôn ngӳthӭhai phҧ
i bәtrӧcho
nhau phát triӇ
n vӅmһ
t ngôn ngӳ.
"Giáo dө
c song ngӳ" là viӋ
c sӱdөng hai ngôn ngӳOjSKѭѫQJWL
Ӌ
n truyӅ
n thông
cӫDKѭ
ӟng dү
n cho mӝt hӑ
c sinh hoһ
c mӝ
t nhóm hӑ
c sinh trong mӝt phҫ
n hoһ
c tҩ
t
cҧcác chѭѫQJWUuQKK
ӑc [8].
1.1.2. Các cҩ
Sÿ
ӝcӫa dҥy hӑ
c song ngӳ
Dҥ\KӑFVRQJQJӳÿmWUӣWKjQKPӝWWU
FKӫÿҥRFӫDFiFQѭӟFWUrQWKӃJLӟL
. +LӋQQD\Gҥ\KӑFVRQJQJ
GҫQWU
uQKÿӝWKHRFҩSÿӝJӗP
&̭Sÿ͡
*LiRYLrQGҥ\WUrQOӟSVӱGөQJ
YӅQKjEjLWұSQKyPÿӇKӑFVLQKWKӵF
EҵQJWLӃQJ$QKÿӕLYӟLJLiRYLrQNK{Q
7LӃQJ$QKKӑFVL
dùng sách
ÿӇQJKLrQ
FӭXWKDPNKҧREәVXQJWKrPN
LӃQWKӭFYӅWRiQNKRD
&̭Sÿ͡
*LiRYLrQJLҧQJGҥ\WUrQOӟS
VӱGөQJWLӃQJ$QKOj
bài
WұSEҵQJWLӃQJ$QKK
ӑFVLQKWUDRÿәLEҵQJWLӃQJ$
ÿӕLYӟLJLiRYL
GөQJÿѭӧFWLӃQJ$Q
KWKuGQJQKѭWjLOLӋXEәWUӧ
KӑFVLQKJLҧLWKtFKEҵQJWLӃQJ$QKÿӇ
FiFWKXұWQJӳOLrQTXDQÿӃQFiFP{QNKR
&̭Sÿ͡
%ѭӟFFDRQKҩWOjWәFKӭFGҥ
\KӑFKR
jQWRjQEҵQJWLӃ
QӃX
JLiRYLrQFyWUuQKÿӝÿҥWFKXҭQWKuGQ
kKRDKӑFPӝ
SKҫQKRһFWRjQEӝEҵQJWLӃQJ$QKJL~SK
TXӕFWӃÿӑFÿѭӧFViFKWjLOLӋXFӫDQѭ
h).
1.1.3. Ích lӧi cӫa viӋ
c hӑ
c song ngӳ
1KӳQJOӧLtFKFӫDYLӋFVӱGөQJKDLQ
- *LDWăQJNKҧQăQJ[ӱOêFӫDKӋWKҫQN
±ÿLӅXQj\FyQJKƭDUҵ
WKӇÿҧPÿѭѫQJQKLӅXQK
LӋPYөFQJO~FYjKRjQWKjQ
4
FKyQJ.KҧQăQJQj\JL~SPӣUDQKLӅXK
ÿӅWӕWKѫQ
- 9LӋFNLӇPVRiW[ӱOêWK{QJWLQWӕWKѫQ
±QKӳQJQJѭӡLVӱGөQJKD
FKӑQOӑFWK{QJWLQOLrQT
XDQÿӃQQKDXWӯQKӳQJWK{QJ
ĈLӅXQj\FyQJKƭDUҵQJKӑFyNKҧQăQJW
QăQJVX\QJKƭYjÿѭDUDTX\ӃWÿӏQKKLӋX
- &ҧLWKLӋQWUtQKӟ
±ÿLӅXQj\FKRSKpSFRQQJѭӡLOj
ӧQJWK{QJ
OӟQKѫQJL~SKӑPӣUӝQJKLӇXELӃWYjNL
- *LDWăQJVӵOLQKKRҥWWUtyF
±ÿLӅXQj\FyQJKƭDUҵQJFRQ
KѫQQKLӅXPҧQJWK{QJWLQYjQKuQWKӃJL
- 1KұQWKӭFQJ{QQJӳWӕWKѫQ
±NKҧQăQJQj\KӛWUӧVӵFҧP
WLӃSFiQKkQ
- &ҧLWKLӋQVӭFNKӓHFӫDWUtyF
±EҵQJFKӭQJNKRDKӑFFKӭQJ
QJ{QQJӳOjPFKұPVӵVX\JLҧPWUt
yFWURQJYzQJWӯ
2 ÿӃQQăP
[11].
1.2. &ѫV
ӣthӵc tiӉ
n cӫa dҥ
y hӑc song ngӳ
VDLWUzFӫD$QKQJӳErQFҥQKWLӃQJPҽ
[XWKӃҩ\JLiRGөF9LӋW1DPFNJQJSKҧL
SKә ELӃQ $QK QJӳ WURQJ QKj WUѭӡQJ
rong WUӣ
QKӳQJKuQKWKӭFOD
QWUX\ӅQ
ÿyFKtQKOjP{KuQKGҥ\KӑF
7UrQWKӵFWӃKLӋQQD\WKuP{KuQKGҥ\
ba nguyên nhân chính:
7KӭQKҩWQăQJOӵFQJRҥLQJӳFӫDJLi
ÿѭӧFQKXFҫXSKәELӃQGҥ\KӑFVRQJ
QJӳWURQJQKjWUѭӡQJĈD
FiFFKX\rQQJjQKEҵQJWLӃQJ9LӋWQăQJ
QJRҥLQJӳ$%&WKHRFKXҭQÿiQKJLiW
WuQKWӵKӑFWӵWUDXGӗL0{LWUѭӡQJW
WiFQJRҥLQJӳFӫDJLi
KҫXQKѭNK{QJFyGRYұ\WULӇQNKDLGҥ\
QһQJQӅYӟLKӑ
7KӭKDLWUuQKÿӝ$QKQJӳFӫDKӑFVL
[DWKjQKWKӏWUXQJWkPNK{QJÿӗQJÿӅ
X&KѭDQyLÿӃQFiFÿӕL
on
HPÿӗQJEjRELrQJLӟLKҧLÿҧ
RFiFYQJNLQKWӃÿһFELӋ
HPÿӅXFyWKӇSKiWkPFKXҭQFyYӕQWӯ
5
YӟLEjLKӑFWURQJNKLWLӃQJ$QKVӱGөQ
FWLӃWGҥ\Qj\ÿӅXO
QJjQK
9LӋFKѭӟQJGүQFKRFiFHPOjP
FNJQJFҫQFyWKӡLJLDQYjOӝWUuQKGjLK
n.
7KӭEDViFKJLiRNKRDFKXҭQFKRGҥ\
FKtQKWKӭF7tQKSKiS
OtFӫDFiFFKѭѫQJWUuQKGҥ\Kӑ
EăQNKRăQYuFKѭDFyKѭӟQJGүQFөWKӇQ
tӵWuPKLӇXPj\PzWKDPNKҧRFiFQJXӗQ
FҥQKÿyYүQFzQQKLӅXêNLӃQW
UiLFKLӅXWURQJYLӋFÿiQKJ
giáo khoa dành cho công tác này.
%ӣLYұ\Gҥ\KӑFVRQJQJӳNKLWULӇQN
PӭFÿӝWKtÿLӇPӣPӝWVӕOӟSPӝWVӕWL
c
KLӋQÿѭӧFFiFWLӃWGҥ\ӣPӭFÿӝFѫEҧQ
FKLWLӃWFKRKӑFVLQKYӅFiFYҩQÿӅ[R
ÿӝWѭѫQJW
JLӳD
QJѭӡLGҥ\
- QJѭӡLKӑFWKҩS
1JѭӡLGӵJLӡQ
túng NKL[iFÿӏQKQӝLGXQJOӡLWURQJWLӃW
7ҥLFiFFѫVӣJLiRGөFWtQKQDQJLҧ
QJKLrPW~F/mQKÿҥR6ӣ3KzQJFiFWUѭ
iSGөQJGҥ\KӑFVRQJQJӳFK~WUӑQJÿҫX
VӣYұWFKҩWÿLӅX
FKRKӑFVLQKWәFKӭF FiFOӟSÿjRWҥR
KѭӟQJÿӃQWLӃSFұQGҫQWӯQJEѭӟFPӝW
Gҥ\*LiRYLrQFyêWKӭFQkQJFDRWUuQK
WӯQJEѭӟFQK
Gҥ\KӑF&{QJWiFÿӏQKKѭӟQJWѭWѭӣQJ
EӝP{QQJRҥLQJӳFNJQJÿѭӧFTXDQWkPFK
.
9үQ ELӃW FzQ QKLӅX NKy NKăQ VRQJ G
EѭӟFÿѭDGҥ\KӑFVRQJQJӳQKұSFX
ӝFYjRSKRQJWUjRJLiRGө
KѭӟQJÿLÿ~QJÿҳQFyWҫPQKuQYjFҫQÿ
UҵQJNKӣLÿҫXFӫDPӝWFKһQJÿѭӡQJEDRJ
.
1KѭQJNLrQWUuYjQӛOӵFWKHR
OӝWUuQKNӃK
RҥFKÿmÿӏQKWҩW\ӃXV
TXҧ
7K{QJTXDYLӋFWKӵFKjQKTXDQViW
PӝWVӕ
WLӃWGҥ\WKtÿ
WKҩ\QKLӅXWtQKLӋXNKҧTXDQ'OjWLӃ
Gҥ\YjQJѭӡLKӑFQrQÿmGLӉQUDNKiVX{
.KҧQăQJGLӉQJLҧLÿ
6
YLrQYjVӵWLӃSWKXKӗLÿiSFӫDKӑFV
QKӳQJGҩXKLӋXWtFKFӵF+ӑFVLQKFҧPW
EҵQJQJRҥLQJӳĈӗQJWKӡLWKHRFiFHP
ÿk\FzQKӛWUӧW
WKkQYӅNKҧQăQJQyLYLӃWQJKH
- KLӇXFăQEҧQYӅFiFKVӱG
WLӃS&iFHPFyWKrPVӵWӵWLQGiPQyL
F{QJEѭӟFÿҫXFӫDWLӃWGҥ\FNJQJJySSKҫ
FWULӇQNKDLWK
KӑFQj\WҥLP{LWUѭӡQJJLiRGөFVӣWҥL
WKӡLJLDQYjVӵÿҫXWѭWKtFKÿiQJĈLӅX
WѭӧQJKӑFVLQKWӯQJEѭӟFWKD\ÿәLTXDQ
VӧWKҩWEҥL
NKDLӣÿӏDEjQYQJVkXYQJ[D
%rQFҥQKQKӳQJWtQKLӋXÿiQJPӯQJÿy
NKҳFSKөF7UѭӟFKӃWQăQJOӵFQJRҥLQJ
ӭQJÿѭӧFKRjQWRjQQKӳQJ\rXFҫXFҫQW
WFӫDPӝWWLӃWGҥ\V
QJӳWRiQKӑFPӟLÿѭӧFOjPTXHQEѭӟFÿҫX
EҵQJWLӃQJ$QKFKѭDÿ~QJFzQQKLӅXO~Q
WӯJLiRYLrQFKѭDWKjQKWKөFPӟLQKұQ
ÿӝÿѫQJLҧQQKӳ
QJҳQ.KҧQăQJGLӉQÿҥWOӡLêFӫDKӑF
/jWLӃWGҥ\WKӱ
QJKLӋPEҵQJWLӃQJ$QKQrQÿmK
WULӇQNKDLFiFSKѭѫQJSKiSGҥ\KӑFWKӵ
YLrQ'RYұ\
WLӃWGҥ\FKѭDSKRQJSK~FKѭDWKX
WLӃWKӑFFzQWUҫP&iFÿӕLWѭӧQJKӑFVL
QKLӅXFiFHPNKiPѫKӗYjO~QJW~QJ
FӵFFKӫÿӝQJFӫDKӑFV
LQKFKѭDWKӇKLӋQU}6ӵOҳQ
YLrQFKѭDVkXViWÿӃQWӯQJÿӕLWѭӧQJ
Ĉk\FNJQJOjQKӳQJÿLӇPW
YjRYӏWUtQJѭӡLGҥ\QJѭӡLKӑFYjÿӏD
WKӱWKiFKYӟLKӑFVLQK
. TruQKÿӝQJӳSKiSYӕQWӯYӵQJ
YұWFKҩWSKөFYөGҥ\KӑFWLӃQJ$QKFKѭ
QJӳQj\YӟLQKLӅXHPFzQNKiKҥQFKӃ
WLӃQJPҽÿҿGRYұ\NӃWKӧSVRQJQJӳW
URQJPӝWWLӃWGҥ\ÿmOj
QJѭӡLGҥ\*LiRYLrQSKҧLÿҫXWѭQKLӅX
7ӯQKӳQJÿLӇPÿѭӧFYjFKѭDÿѭӧFWUrQ
WULӇQNKDLP{KuQKQj\QKѭVDX
7
7UѭӟFWLrQErQFҥQKYLӋFQkQJFDRWU
FKX\rQP{QJLiRYL
WKrPYӅQăQJOӵFQJRҥLQJӳĈӗQJWKӡL
KLӋQNKLWLӃQKjQKGҥ\VRQJQJӳ7KӵFK
FDRWӯQJEѭӟFYӅNKҧQăQJQJRҥLQJӳWU
RYLrQFiFP{Q
WKӭFVkXVҳFKѫQQӳDYDLWUzFӫDWLӃQJ
WKӭFWӵJLiFWUDXGӗLWuPWzLYjKӑFK
7KӭQӳDQKjWUѭӡQJFҫQFyQKӳQJTXDQ
KӑFVRQJQJӳ*ӕFUӉFӫDYҩQÿ
ӅYүQӣNƭQăQJQKұQWKӭ
WURQJFiFJLӡWLӃQJ$QKWUrQOӟSFӫDK
YLrQFKX\rQQJjQKWURQJP{QKӑFQKjWU
JLDQFKRF{QJWiFGҥ\WLӃQJ$QKÿҥLWUj
&yWKӇWәFKӭFFiFFkX
FKѭѫQJWUuQKWKX\ӃWWUuQKKQJELӋQJ
Qj\WURQJJLӟLKӑFVLQK.KX\ӃQNKtFKY
*LiRYLrQWLӃQJ$QKQJRjLÿiSӭQJ\r
FҫQFK~êK
Yj ÿLӅX FKӍQK WKrP FKR KӑF VLQK YӅ YӕQ
QJjQKNKiFFKӫ\ӃXOjNKRDKӑFWӵQKLr
QLӅPÿDPPrQJRҥLQJӳ*L~SFiFHPFyÿ
WѭѫQJ
WiFWURQJOƭQKYӵFQj\
1.3. Bài giҧQJÿL
Ӌ
n tӱ:
1.3.1. Khái niӋ
m bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱ
³%jLJL
ҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱ´OjP
ӝt hình thӭc tәchӭc bài lên lӟp mà ӣÿyWRjQE
ӝkӃhoҥ
ch
hoҥ
Wÿ
ӝ
ng dҥ
y hӑFÿ
Ӆ
Xÿѭ
ӧFFKѭѫQJWUuQKKRiGRJLiRY
Ӆ
u khiӇ
n thông qua mơi
trѭӡng multimedia do máy vi tính tҥ
o ra. &NJQJFyWK
ӇhiӇ
u bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱlà nhӳng
tӋ
p tin có chӭFQăQJFKX\
Ӈ
n tҧ
i nӝi dung giáo dөFÿ
Ӄ
n hӑ
c sinh [1].
1.3.2. Sӱdөng bài giҧQJÿL
Ӌ
n tӱtrong dҥy hӑc.
0{LWUѭ
ӡng thuұ
n lӧi nhҩ
Wÿ
Ӈthӵc hiӋ
n bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱlà phòng hӑFÿDSKѭѫQ
tiӋ
n có trang bӏ
máy tính, máy chiӃ
u, các thiӃ
t bӏ
nghe nhìn. Bên cҥ
nh sӱdөQJSKѭѫQJ
pháp dҥ
y hӑc hiӋ
Qÿ
ҥ
i thì cҫ
n kӃ
t hӧp vӟi cҧSKѭѫQJWL
Ӌ
n truyӅ
n thӕQJQKѭE
ҧ
QJÿHQ
phҩ
n trҳ
ng. Có nhiӅ
u vҩ
Qÿ
ӅQKѭOLrQTXDQÿ
Ӄ
n tính tốn, cҫ
n giҧ
i thích nhiӅ
u giáo
viên có thӇviӃ
t lên bҧ
QJQKѭWK
Ӄhӑ
c sinh có thӇhiӇ
XU}KѫQ
Khi dҥ
y hӑ
c bҵ
ng bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱÿzLK
ӓLQJѭ
ӡi giáo viên phҧ
Lÿ
ҫ
XWѭQKL
Ӆ
u
KѫQ1KѭQJNKLÿmÿѭDYjRV
ӱdөng thì viӋ
c hiӋ
u chӍ
nh, bәsung sӁdӉGjQJKѫQK
ӑ
c
8
sinh dӉbiӃ
t ÿӃ
QKѫQ+6
có thӇcopy vӅFjLYjRPi\ÿ
Ӈtham khҧ
o ӣQKjWUѭ
ӟc nӃ
u
EjLÿѭ
ӧFÿѭDOrQP
ҥ
ng thì HS, ÿӗng nghiӋ
p có thӇxem tham khҧ
o nghiên cӭu, góp
ý.
Vӟi nhӳng vùng miӅ
QFzQNKyNKăQPi\WtQKFzQ
Ӈin ra giҩ
y và
ÿѭDWUѭ
ӟc cho HS tham khҧ
o.
1.3.3. Vai trò cӫa bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱtrong dҥy hӑ
c vұt lý ӣWUѭ
ӡng trung hӑc phә
thông.
Vұ
t lý hӑ
c là môn khoa hӑ
c thӵc nghiӋ
m. Chính vì vұ
\ÿ
Ӈmӝt tiӃ
t hӑc vұ
t lý
thӵc sӵcó hiӋ
u quҧthì cҫ
n phҧ
i xây dӵng kiӇ
m tra lý thuyӃ
t bҵ
ng thӵc nghiӋ
m. Trong
khuôn khәcӫ
a mӝ
t tiӃ
t hӑc vӟi sӵhҥ
n chӃvӅmһ
t thӡi gian, dөng cөthí nghiӋ
m và
nhiӅ
u thí nghiӋ
m vұ
t lý khó quan sát bҵ
ng mҳ
WWKѭ
ӡng thì viӋ
c sӱdө
ng thí nghiӋ
mҧ
o,
plash, video, hình ҧ
QKÿѭ
ӧc tích hӧp bài giҧ
QJÿL
Ӌ
n tӱmang lҥ
i rҩ
t nhiӅ
u hiӋ
u quҧ
cho dҥ
y hӑ
c Vұ
t lý ӣWUѭ
ӡng trung hӑc phәthơng.
&QJYӟLVӵSKiWWULӇQYѭӧWEұFFӫD
KӑFFiFP{QKӑFQyLFKXQJY
à VұWQyLULrQJWURQJWUѭӡ
NKiSKәELӃQQKӡWtQKQăQJYѭӧWWUӝLW
c FXQJFҩSFKLDVҿW
ѭOLӋXSKRQJ
QKѭJLiRiQÿLӋQWӱ«0һFGOjP{LWU
NKiFNKyFyWKӇÿҥWÿѭӧF7X\QKLrQFK
FҫXFҩSWKLӃWÿһWUDFKRJLiRYLrQOj
g bài
KӑF
KuQKWKjQKNƭQăQJWuPNLӃPYj[
ӱWѭOLӋXOjQ
hLӋPYөFҩSEiFKF
9ұ\%*Ĉ7FyYDLWU
zUҩWTXDQWUӑQJWURQJGҥ\Kӑ
ұWFQJYӟLV
hiWWULӇQ
FӫD&177%*Ĉ7WtFKKӧSQKӳQJWѭOLӋX
mang lҥLKLӋXTXҧGҥ\KӑFFDR
1.4. %LrQVRҥQEjLJLҧQJÿLӋQWӱVRQJQJӳ
1.4.1. Biên VRҥQEjLJLҧQJÿLӋQWӱ&KѭѫQJĈӝQJ
7\YjRPөFWLrX
EjLKӑF
- mong muӕn hӑc sinh sӁÿҥ
Wÿѭ
ӧc nhӳng gì vӅkiӃ
n
thӭc - kӻQăQJ
- WѭGX\
- WKiLÿ
ӝ
, vӟi mӭFÿ
ӝQKѭ
thӃnào vӅcҧKDLOƭQKY
ӵc Vұ
t lý và
tiӃ
ng Anh; Yjÿ
ӕ
LWѭ
ӧng hӑ
c sinh mà sӁcó cách biên soҥ
n bài giҧ
ng khác nhau.
Tӯthӵc tiӉ
n hiӋ
QQD\WUuQKÿ
ӝcӫa GV dҥ
y Vұ
t lý vӅngoҥ
i ngӳvү
QFKѭDÿ
ҥ
t
chuҭ
QWUuQKÿ
ӝAnh ngӳcӫa hӑc sinh vү
QFKѭDÿ
ӗQJÿ
Ӆ
u; tài liӋ
u hӑc tұ
p Sách giáo
NKRDFKXҭQFKRGҥ\KӑFVRQJQJӳFKѭDÿ
FiFFKѭѫQJWUuQKGҥ\KӑFVRQJQJӳFNJQJ
9
GүQFөWKӇQjRWӯ%ӝ*'Ĉ7YjJLiWK
ӑF
VLQKKѭӟQJWӟLOjKӑFVLQKÿҥLWUjPһ
%LrQVR̩QEjLJL̫QJÿL͏QW͵&K˱˯QJĈ͡QJ
VӁWKӵFKLӋQӣ
(Giáo viên dҥ
y trên lӟp sӱdөng tiӃ
ng ViӋ
t là chӫyӃ
u, giao bài tұ
p vӅnhà, bài tұ
p
nhóm ÿ
Ӈhӑc sinh thӵc hành bҵ
ng tiӃ
ng Anh)
1.4.1.1. 0өFWLrX
- +6FyWKrPPӝWVӕWӯYӵQJFKX\rQQJjQK
- +6FyWKӇÿӑFKLӇXÿӅEjLWұSKRjQWR
WLӃQJ9LӋW
- +6FyWKӇWKDPNKҧRWjLOLӋXNKRDKӑ
FÿѭӧFYLӃWEҵQJWLӃQJ
1.4.1.2. TjLOLӋXWKDPNKҧR
&iFEjLKӑFÿѭӧFELrQVRҥQGӵDWUrQFi
- 6iFKJLiRNKRD9ұWOêFKXҭQFӫD%ӝ
[2]
- Giáo trình Physics Principles with Applications (2014) 7th Ed., Precision
*UDSKLFV86$FӫDWiFJLҧ
Douglas C. Giancoli, [6]
- Giáo trình Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, 9th Ed FӫD
WiFJLҧ
Raymond A. Serway và John W. Jewett, Jr. [7].
&ҩXWU~FEjLJLҧQJ
- %jLJLҧQJÿLӋQWӱÿѭӧFVR
ҥQKRjQWRjQEҵQJWLӃQJ$QK
ÿӅXVӱGөQJWLӃQJ$QK&iFÿӏQKOXұWÿ
Anh.
- 7ӯYӵQJ
Vocabulary
VӁÿѭӧF*9FXQJFҩSӣÿҫXE
YjNK{QJ[yDÿӇKӑFVLQKWLӋQWLӃ
SWKXFiFEjLÿӑF
9LӋFNLӇPWUDWӯ
WKӵFKLӋQӣNLӇPWUDEjLFNJWLӃWWLӃSW
- 1ӝLGXQJNLӃQWKӭFWUӑQJWkPÿѭӧFWUX\
ÿҥWÿѭӧFFiFFKXҭQNӻQăQJNLӃQWKӭF9ұ
- %jLWұSVӁÿѭӧFEL
rQVRҥQKRjQWRjQEҵQJWLӃQJ$
FK~WKtFKӣGѭӟLÿҧPEҧRFKRFiFHPKӑ
+6ÿѭӧFWKҧROXұQQKyPÿӇFQJQKDXKLӇ
WLӃQJ9LӋW
10
1.4.2. Mӝt sӕOѭ
u ý khi soҥn bài giҧ
ng song ngӳ
- ĈLӅXFҫQOѭXêOjQJӑDLQJӳOjSKѭѫQ
O}L0ӛLSKҫQNKiFQKDXFӫDFKѭѫQJWUu
JKpSQJRҥLQJӳWKtFKKӧSQKҵPÿҥWÿѭӧF
và KӑFVLQK
KӭQJWK~YӟLYLӋFKӑFNK{QJEӏVӭFpS
SKiSWKtFKKӧSVӁOjPViQJWӓKѫQQӝL
GөQJQJRҥLQJӳWURQJYLӋFNKDLWKiFWK{
- CiFKWKӭFWKӵFKLӋQFӫDPӛLJLiRYLr
QKDXFӫDFKѭѫQJWUuQKP{QKӑFNK{QJWKӇ
JKpSQJRҥLQJӳĈLӅXQj\NKLӃQJLiRYLr
SKiSOӗQJJKpSQJR
ҥLQJӳSKKӧSFKRFiFQӝLGXQJ
SKiSOӗQJJKpSQJRҥLQJӳNKiFQKDXÿӅX
WUӑQJOjQJѭӡLJLiRYLrQFҫQVӱGөQJÿ~
SKiSPjPuQKVӱGөQJWURQJ
WӯQJWuQKKuQKFөWKӇ
- ĈLӅXTXDQWUӑQJOjJLiRYLrQFҫQFXQ
FҩSÿҫ\ÿӫWjLOLӋX
EҵQJ
QJRҥLQJӳFKR
KӑFVLQK
YjWURQJTXiWUuQKJLҧQJJLiR
WKXұWQJӳ7UiQKWҥRFKR
KӑFVLQK
FҧPJLiFPӋWPӓLYuUjRF
RQJYLӋF
KLӇXFiFNLӃQWKӭFFKX\rQP{Q
[5].
11
&KѭѫQJ
:
1Ӝ,'81*9¬
CÁC %¬,*,Ҧ1*621*1*Ӳ
Ĉ,ӊ17Ӱ$1+
±9,ӊ7
&+ѬѪ1*³ĈӜ1*/Ӵ&+Ӑ&&+Ҩ7Ĉ,ӆ0´9Ұ
2.1. Tìm hiӇ
u FKѭѫQJ³Ĉ
ӝ
ng lӵc hӑ
c chҩWÿL
Ӈ
P´
.
2.1.1. Ĉһ
FÿL
Ӈ
PFKѭѫQJ
ĈӝQJOӵFKӑFFKҩWÿLӇPOjP
ӝWFKѭѫQJUҩWTXDQWUӑQJ
WKXӝF
9ұWӣKӑFNǤPӝW9
ӟLSKҫQNLӃQWKӭFFӫDFKѭѫQJ
QKӳQJEjLWұSFѫKӑFFәÿLӇQӣFKѭѫQJW
QKӳQJKLӋQWѭӧQJWURQJFXӝFVӕQJPһW
NLӃQWKӭFӣFKѭѫQJQ
UҩWQKLӅXOҫQWURQJFҧEDNKӕLOӟS
2.1.2. NhiӋ
m vөFKѭѫQJ
&KѭѫQJQj\WUuQKEj\EDÿ
ӏ
nh luұ
t NewtonĈyOjFѫV
ӣtoàn bӝFѫK
ӑc. Ngoài
UDWURQJFKѭѫQJQj\FzQÿ
Ӆcұ
Sÿ
Ӄ
n nhӳng lӵc hay gһ
SWURQJFѫK
ӑc: Lӵc hҩ
p dү
n,
lӵFÿjQK
ӗi và lӵFPDViW&iFÿ
ӏ
nh luұ
t Newton ÿѭ
ӧc vұ
n dөQJÿ
Ӈkhҧ
o sát mӝ
t sӕ
chuyӇ
Qÿ
ӝ
QJÿѫQJL
ҧ
QGѭ
ӟi tác dөng cӫ
a nhӳng lӵc nói trên.
&iFÿ
ӏ
nh luұ
W1HZWRQÿѭ
ӧFWUuQKEj\WURQJ6*.QKѭO
ӟn. Nhӳng
ÿ
ӏ
nh luұ
t này là kӃ
t quҧcӫa hàng loҥ
t qXDQViWYjWѭGX\NKiL
һ
t nӅ
n móng
cho viӋ
c tìm kiӃ
PFiFÿ
ӏ
nh luұ
t Vұ
t lý FNJQJQKѭFKRYL
Ӌ
c xây dӵng và phát triӇ
QFѫ
hӑ
c. Vӟi quan niӋ
PQKѭY
ұ
\6*.NK{QJÿѭDUDEDÿ
ӏ
nh luұ
t Newton bҵ
QJFRQÿѭ
ӡng
quy nҥ
p thӵc nghiӋ
PPjWUuQKEj\Gѭ
ӟi dҥ
ng tiên ÿӅ
. Ӣ mӛLÿ
ӏ
nh luұ
t, sách nêu ra
nhiӅ
u hiӋ
QWѭ
ӧng có tính chҩ
t gӧi mӣÿӇdү
n tӟLÿ
ӏ
nh luұ
W6DXÿyFyWK
Ӈcó nhӳng thí
nghiӋ
m minh hoҥhoһ
c kiӇ
m chӭng.
Hai khái niӋ
m rҩ
W Fѫ
ҧ
Qӧ
ÿѭ
E
F
Ӆÿ
cұ
p ӣWURQJ FKѭѫQJ
lc và kh͙L
ͫ
Oj
ng.
O˱
Nhӳng khái niӋ
PQj\ÿѭ
ӧc hình thành trong mӕi liên hӋchһ
t chӁvӟLEDÿ
ӏ
nh luұ
t
Newton. Xét vӅmһ
t logic, không thӇKuQKWKjQKÿѭ
ӧc khái niӋ
m lӵc mà khơng cҫ
n
ÿ
Ӄ
n khái niӋ
m khӕLOѭ
ӧQJ9jQJѭ
ӧc lҥ
i, khơng thӇhình thành khái niӋ
m khӕ
LOѭ
ӧng
mà bӓqua khái niӋ
m lӵF+6FNJQJNK{QJWK
Ӈnào hӑc mӝt lҫ
n mà hiӇ
u hӃ
t vӅlӵc và
khӕ
LOѭ
ӧng. Vì vұ
y, nhӳng kiӃ
n thӭc vӅhai khái niӋ
m này phҧ
Lÿѭ
ӧc hình thành và
hồn chӍ
nh dҫ
n trong suӕ
WTXiWUuQKWѭGX\W
ӯthҩ
Sÿ
Ӄ
n cao. Ӣ 7+&6+6ÿmÿ
ӧc
biӃ
t lӵFOjÿ
ҥ
LOѭ
ӧQJÿ
һ
FWUѭQJFKRWiFG
өng cӫ
a vұ
t này lên vұ
t khác, nó là mӝWÿ
ҥ
i
Oѭ
ӧQJYHFWѫÿ
ӝlӟn cӫa lӵFÿѭ
ӧFÿRE
ҵ
ng lӵc kӃ
, biӃ
t cách biӇ
u diӉ
QYHFWѫO
ӵc. VӅ
12
khӕ
LOѭ
ӧQJ+6FNJQJÿmEL
Ӄ
WÿyOjP
ӝWÿ
ҥ
LOѭ
ӧQJOLrQTXDQÿ
Ӄ
QOѭ
ӧng chҩ
t tҥ
o thành
vұ
t, biӃ
WFiFKGQJFkQÿ
ӇÿRNK
ӕLOѭ
ӧng.
SGK THPT kӃthӯa nhӳng kiӃ
n thӭFÿyF
ӫD6*.7+&6ÿ
Ӈhoàn thiӋ
n hai khái
niӋ
m này. Khi hӑc vӅÿӏ
nh luұ
t II Newton, HS sӁÿѭ
ӧc biӃ
WWKѭ
ӟFÿRÿ
ӏ
QKOѭ
ӧng cӫ
a
lӵFÿyOjWtFKF
ӫ
a khӕ
LOѭ
ӧng và gia tӕc, và biӃ
Wÿѭ
ӧFÿ
ӏ
QKQJKƭDFKtQKW
ӭc cӫ
DÿѫQ
vӏ1HZWRQ+6FNJQJV
ӁhiӇ
u thêm mӝWÿ
һ
FÿL
Ӈ
m mӟi cӫ
a lӵc là luôn luôn xuҩ
t hiӋ
n
tӯng cһ
SNKLÿѭ
ӧc hӑc vӅÿ
ӏ
nh luұ
t III Newton.
Vӟi khái niӋ
m khӕLOѭ
ӧQJFNJQJY
ұ
\7UrQFѫV
ӣhiӇ
u biӃ
WVѫOѭ
ӧc ӣTHCS, HS
sӁthҩ
\U}KѫQP
ӕ
i liên hӋgiӳa lӵc và khӕLOѭ
ӧng khi hӑc vӅÿ
ӏ
nh luұ
W,,1HZWRQ
Ӄ
n
lúc hӑc vӅlӵc hҩ
p dү
n, lҥ
i thҩ
y mӕi liên hӋgiӳa khҧQăQJK
ҩ
p dү
n và khӕ
LOѭ
ӧng cӫ
a
mӛi vұ
t. VӅmһ
t lơgic thì có thӇphân biӋ
Wÿѭ
ӧc "khӕLOѭ
ӧng qn tính" và "khӕ
LOѭ
ӧng
hҩ
p dү
QQKѭQJWK
ӵc nghiӋ
m thì sӕÿRF
ӫDKDLÿ
ҥ
LOѭ
ӧng này ln trùng nhau, nên
FK~QJÿѭ
ӧc gӑ
i chung là "khӕ
LOѭ
ӧng".
Trong phҫ
n các loҥ
i lӵFFѫK
ӑc (lӵc hҩ
p dү
n, lӵFÿjQK
ӗ
i và lӵc ma sát), các kӃ
t
luұ
n vӅFiFÿ
һ
FÿL
Ӈ
m cӫ
a các loҥ
i lӵFSKѭѫQJFKL
Ӆ
Xÿ
ӝlӟQ
ÿ
Ӆ
u rút ra bҵ
ng con
ÿѭ
ӡng quy nҥ
p thӵc nghiӋ
m. Vì vұ
y, khi dҥ
y các bài vӅlӵFÿjQK
ӗi và lӵc ma sát cҫ
n
vұ
n dө
QJ SKѭѫQJ
ӵc nghiӋ
SKiS
m. Vӟi bài
WK
lӵc hҩ
p dү
n, tuy không thӇlàm thí
nghiӋ
Pÿ
ӇU~WUDÿ
ӏ
nh luұ
t vҥ
n vұ
t hҩ
p dү
QQKѭQJF
ҫ
QQrXU}FKtQK1H
qt hố nhӳng quan sát tӯthӵc nghiӋ
Pÿ
Ӈdү
Qÿ
Ӄ
Qÿ
ӏ
nh luұ
t này.
2.1.3. Cҩu tr~FFKѭѫQJ
&ăQF
ӭvào nӝ
LGXQJFKѭѫQJWUuQKYjV
ӵphân bӕkiӃ
n thӭc trong SGK, có thӇ
xây dӵng cҩ
u trúc cӫ
DFKѭѫQJQj\QKѭVDX
13