Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh kon tum

`

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

ĐINH THÀNH HỘI

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
TẠI CÁC TRƢỜNG PHỔ THƠNG DÂN TỘC
NỘI TRƯ TỈNH KON TUM
Chun ngành : Quản lý giáo dục
Mã số :

60.14.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học : TS. BÙI VIỆT PHÚ

Đà Nẵng - Năm 2014


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng
được ai cơng bố trong bất cứ cơng trình nào khác.

Ngƣời thực hiện

Đinh Thành Hội

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................. 4
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ...................................................... 5
4. Giả thuyết khoa học .............................................................................. 5
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................ 5
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 5
7. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................... 6
8. Đóng góp của luận văn .......................................................................... 6
9. Cấu trúc của luận văn ............................................................................ 7
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG .................................... 8
1.1. SƠ LƢỢC LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ........................................ 8
1.2. CÁC KHÁI NIỆM CHÍNH...................................................................... 10
1.2.1. Quản lí, Quản lí giáo dục, Quản lí nhà trƣờng .............................. 10
1.2.2. Hoạt động dạy học ........................................................................ 15
1.2.3. Quản lí hoạt động dạy học ............................................................ 17
1.3. NỘI DUNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC ................................. 19
1.3.1. Mục tiêu quản lí hoạt động dạy học .............................................. 19
1.3.2. Nội dung quản lí hoạt động dạy học ............................................. 20
1.3.3. Phƣơng pháp quản lí hoạt động dạy học ....................................... 22
1.3.4. Cơng cụ quản lí hoạt động dạy học ............................................... 23
1.4. TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TRONG HỆ THỐNG
GIÁO DỤC QUỐC DÂN ............................................................................... 23
1.4.1. Mục tiêu, vai trị và tính chất của trƣờng Phổ thông dân tộc nội
trú ............................................................................................................ 23

1.4.2. Nhiệm vụ của trƣờng Phổ thông dân tộc nội trú ........................... 24
1.5. CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CỦA HIỆU
TRƢỞNG TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ .......................... 24
1.5.1 Nhiệm vụ và quyền hạn của hiệu trƣởng trƣờng PTDTNT ........... 24
1.5.2. Nội dung quản lí hoạt động dạy học của hiệu trƣởng trƣờng
PTDTNT.................................................................................................. 25
1.6. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA BỘ MÔN LỊCH SỬ VÀ YÊU
CẦU QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC BỘ MÔN LỊCH SỬ Ở
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY32
1.6.1. Những đặc trƣng cơ bản của bộ môn lịch sử ................................ 32
1.6.2. Yêu cầu trong việc quản lí hoạt động dạy học môn lịch sử ở
trƣờng phổ thông trong giai đoạn hiện nay ............................................. 36
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1.................................................................................. 39
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN LỊCH SỬ TẠI CÁC TRƢỜNG PHỔ THƠNG DÂN TỘC NỘI
TRƯ TỈNH KON TUM ................................................................................. 40
2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI, GIÁO
DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH KON TUM ........................................................ 40
2.1.1. Vị trí địa lý - điều kiện tự nhiên .................................................... 40
2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Kon Tum ...................................... 41
2.1.3. Tình hình phát triển GD&ĐT tỉnh Kon Tum ................................ 42
2.2. KHÁI QUÁT QUÁ TRÌNH ĐIỀU TRA, KHẢO SÁT THỰC TRẠNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ TẠI CÁC
TRƢỜNG PTDTNT TỈNH KON TUM ......................................................... 46
2.3. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở CÁC
TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH KON TUM .............. 47
2.3.1. Thực trạng hoạt động dạy của giáo viên môn Lịch sử .................. 47

2.3.2. Thực trạng hoạt động học môn Lịch sử của học sinh ................... 51
2.3.3. Thực trạng về môi trƣờng dạy học môn Lịch sử .......................... 54
2.4. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
TẠI CÁC TRƢỜNG PTDTNT TỈNH KON TUM ........................................ 55
2.4.1. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên bộ môn lịch sử ................... 55
2.4.2. Quản lý hoạt động học của học sinh ............................................ 65
2.4.3. Quản lý môi trƣờng dạy học môn Lịch sử .................................... 67
2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC MÔN LỊCH SỬ TẠI CÁC TRƢỜNG PTDTNT TỈNH KON TUM .... 69
2.5.1. Mặt mạnh ...................................................................................... 69
2.5.2. Hạn chế.......................................................................................... 70
2.5.3. Nguyên nhân những tồn tại ........................................................... 72
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2.................................................................................. 73
CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
LỊCH SỬ TẠI CÁC TRƢỜNG PHỔ THƠNG DÂN TỘC NỘI TRƯ
TỈNH KON TUM .......................................................................................... 74
3.1. CƠ SỞ XÁC LẬP CÁC BIỆN PHÁP ..................................................... 74
3.2. NHỮNG NGUYÊN TẮC TRONG VIỆC ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN
PHÁP ............................................................................................................... 74
3.2.1. Đảm bảo tính đồng bộ ................................................................... 74
3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn .................................................................. 75
3.2.3. Đảm bảo tính khả thi ..................................................................... 75
3.3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN LỊCH SỬ
TẠI CÁC TRƢỜNG PTDTNT TỈNH KON TUM ........................................ 75
3.3.1. Nhóm biện pháp quản lý hoạt động dạy của giáo viên Lịch sử .... 75
3.3.2. Nhóm các biện pháp quản lý hoạt động học tập môn Lịch sử của
học sinh ................................................................................................... 90


3.3.3. Nhóm các biện pháp quản lý mơi trƣờng dạy học môn Lịch sử tại

các trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum........................................................ 95
3.4. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC NHÓM BIỆN PHÁP .............................. 101
3.5. KHẢO NGHIỆM TÍNH CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC
BIỆN PHÁP ĐỀ XUẤT ................................................................................ 102
3.5.1. Mục tiêu ...................................................................................... 102
3.5.2. Nội dung và cách thực hiện ......................................................... 102
3.5.3. Kết quả ........................................................................................ 102
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3................................................................................ 106
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 107
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN THẠC SĨ (BẢN SAO)
PHỤ LỤC.


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CB, GV, NV

: Cán bộ, giáo viên, nhân viên

CBQL

: Cán bộ quản lý

CBQLGD

: Cán bộ quản lý giáo dục

CNH, HĐH

: Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa

CSVC - TBDH

: Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.

DTTS

: Dân tộc thiểu số

GD&ĐT

: Giáo dục và Đào tạo

GV

: Giáo viên

GVCN

: Giáo viên chủ nhiệm

HĐDH

: Hoạt động dạy học

HS

: Học sinh

KT-XH

: Kinh tế - Xã hội

NXB

: Nhà xuất bản

PCGD

: Phổ cập giáo dục

PCGD THCS

: Phổ cập giáo dục trung học cơ sở

PPDH

: Phƣơng pháp dạy học

PTDTNT

: Phổ thông dân tộc nội trú

QLGD

: Quản lý giáo dục

QTDH

: Quá trình dạy học

SGK

: Sách giáo khoa

TBDH

: Thiết bị dạy học

THCS

: Trung học cơ sở

THPT

: Trung học phổ thông

UBND

: Ủy ban nhân dân

XHHGD

: Xã hội hóa giáo dục


DANH MỤC CÁC BẢNG
Ký hiệu
Sơ đồ 1.1
Bảng 2.1

Bảng 2.2

Tên bảng
Mối quan hệ giữa các thành tố trong quá trình giáo dục
Mạng lƣới trƣờng, lớp, học sinh của các trƣờng PTDTNT
tỉnh Kon Tum năm học 2011 - 2012; 20102- 2013
Đội ngũ giáo viên môn Lịch sử các trƣờng PT DTNT
năm học 2012 – 2013

Trang
15
46
48

Tổng hợp ý kiến đánh giá về việc thực hiện mục tiêu,
Bảng 2.3

chƣơng trình và đổi mới PPDH của đội ngũ giáo viên các

50

trƣờng PTDTNT
Bảng 2.4

Bảng 2.5
Bảng 2.6
Bảng 2.7
Bảng 2.8
Bảng 2.9
Bảng 2.10

Bảng 2.11
Bảng 2.12
Bảng 3.1

Tổng hợp ý kiến đánh giá về động cơ, thái độ và phƣơng
pháp học tập của HS
Bảng xếp loại học lực môn Lịch sử của học sinh các
trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum năm học 2012-2013
Tổng hợp ý kiến đánh giá về quản lý khâu soạn bài,
chuẩn bị bài lên lớp của GV
Tổng hợp ý kiến đánh giá về quản lý giờ dạy trên lớp
Tổng hợp ý kiến đánh giá của CBQL,GV về mức độ thực
hiện chƣơng trình giảng dạy mơn Lịch sử
Tổng hợp ý kiến đánh giá về quản lý hoạt động của Tổ
chuyên môn
Tổng hợp ý kiến đánh giá về quản lý kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập môn Lịch sử của học sinh
Tổng hợp ý kiến đánh giá về nội dung quản lý hoạt động
học của học sinh
Tổng hợp ý kiến đánh giá công tác QL môi trƣờng dạy
học của Hiệu trƣởng
Tổng hợp ý kiến đánh giá về tính cấp thiết và tính khả thi
của các nhóm biện pháp

51

53
56
58
61

62
64
65
67
102


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong xu thế của thời đại ngày nay, chiến lƣợc phát triển nhanh và bền
vững nhất đối với mỗi quốc gia, dân tộc, đó là sự chú trọng hàng đầu của Nhà
nƣớc về công tác đổi mới hệ thống GD&ĐT, tạo tiền đề quan trọng cho sự
phát triển nguồn nhân lực, nhân tài cho đất nƣớc. Việt Nam từ một nƣớc có
nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung, chuyển đổi sang cơ chế thị trƣờng, có sự
quản lý của nhà nƣớc, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay với tốc độ cơng
nghiệp hố, hiện đại hố đang diễn ra nhanh, mạnh, có phạm vi ảnh hƣởng
rộng lớn trên toàn quốc, Đảng và Nhà nƣớc ta hết sức chú trọng phát triển
GD&ĐT, coi “giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Nghị quyết Hội nghị lần thứ
2 khoá VIII của Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng đã ghi rõ: “Giáo dục và
Đào tạo hiện nay phải có một bƣớc chuyển nhanh về chất lƣợng và hiệu quả
đào tạo, về số lƣợng và quy mô đào tạo, nhất là chất lƣợng dạy học trong các
nhà trƣờng nhằm nhanh chóng đƣa Giáo dục và Đào tạo đáp ứng yêu cầu mới
của đất nƣớc”. Cùng với lịch sử phát triển của ngành giáo dục, việc nâng cao
chất lƣợng dạy học luôn đƣợc coi là nhiệm vụ cơ bản, đầu tiên, quan trọng
nhất của các nhà trƣờng, đây chính là điều kiện để mơ hình của các nhà
trƣờng tồn tại và phát triển. Thực chất công tác quản lý của nhà trƣờng và
quản lý hoạt động dạy học là công việc đƣợc tiến hành thƣờng xuyên, liên tục
qua từng giờ dạy, qua mỗi học kỳ và từng năm học, đây là điều kiện tiên

quyết để đảm bảo chất lƣợng đào tạo của nhà trƣờng đáp ứng yêu cầu mục
tiêu đào tạo. Trong những năm gần đây, cùng với quá trình đổi mới đất nƣớc,
đổi mới giáo dục chất lƣợng giáo dục ở cấp THPT nói riêng và chất lƣợng
giáo dục và đào tạo nói chung ở nƣớc ta đã có sự khởi sắc, đã đạt đƣợc những
thành tựu nhất định. Trình độ hiểu biết, năng lực tiếp cận tri thức mới của học
sinh, sinh viên và giáo viên đƣợc nâng cao, chất lƣợng giáo dục đại học từng


2

bƣớc đƣợc nâng lên, đào tạo đƣợc đội ngũ đông đảo cán bộ khoa học kỹ thuật,
đã có những cống hiến quan trọng trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế, xã hội.
Mặc dù đã đạt đƣợc những thành tựu trên, tuy nhiên hệ thống Giáo dục và
Đào tạo nƣớc ta vẫn còn nhiều yếu kém, bất cập so với yêu cầu phát triển của
đất nƣớc trong thời kỳ CNH-HĐH. Tại Nghị quyết Trung ƣơng 8 Khóa XI đã
khẳng định: “

”. Để giải quyết mâu thuẫn trên
đòi hỏi chúng ta phải thay đổi quan niệm, nhận thức về giáo dục, phải hƣớng
tới chất lƣợng giáo dục, điều đó đồng nghĩa với việc phải chú trọng nâng cao
trách nhiệm quản lý và tăng cƣờng các biện pháp quản lý hoạt động dạy học.
Đổi mới giáo dục nói chung và đổi mới hoạt động dạy học nói riêng là
xu thế của thời đại, là trào lƣu chung của nhu cầu phát triển của nhân loại, là
yêu cầu tất yếu khách quan của cơng cuộc xây dựng đất nƣớc ta trong thời kì
cơng nghiệp hố, hiện đại hố, là địi hỏi của sự đáp ứng yêu cầu về giáo dục
và đào tạo thế hệ trẻ thành những ngƣời trƣởng thành có thể tham gia vào thị
trƣờng lao động đầy cạnh tranh và nhiều thay đổi….
Quan điểm về một nền giáo dục tiến bộ, đáp ứng nhu cầu phát triển của
đất nƣớc mới dừng lại ở lời kêu gọi chứ chƣa biến thành thực tiễn sinh động
hàng ngày của nhà trƣờng phổ thông hiện nay.

Trƣớc những yêu cầu của sự phát triển giáo dục trong thời kỳ CNHHĐH của đất nƣớc nói chung và ở Kon Tum nói riêng, yêu cầu đổi mới căn
bản, toàn diện nền giáo dục hiện nay. Chất lƣợng đào tạo ở các trƣờng
PTDTNT tỉnh Kon Tum chƣa đáp ứng đƣợc nhiều đến yêu cầu phát triển KTXH ở địa phƣơng. Thực tế cho thấy, chất lƣợng học tập của học sinh ở các
trƣờng PTDTNT của tỉnh còn thấp so với mặt bằng chất lƣợng học tập học


3

sinh toàn tỉnh. Chất lƣợng tuyển sinh đầu vào ở các trƣờng PTDTNT huyện
rất thấp, một bộ phận học sinh chƣa tự giác trong học tập và chƣa tìm đƣợc
phƣơng pháp học có hiệu quả. Một số học sinh bị hỏng kiến thức từ cấp dƣới
nên không đủ điều kiện tiếp thu kiến thức mới, sinh ra tâm lí chán nản, lƣời
học. Việc nâng dần chất lƣợng giáo dục học sinh DTTS gặp nhiều khó khăn.
Hàng năm tỉ lệ học sinh đạt yêu cầu về học lực, tỉ lệ thi đỗ vào các trƣờng
trung cấp, cao đẳng, đại học còn thấp. Mặt khác, một bộ phận không nhỏ phụ
huynh chƣa quan tâm đến việc học tập của con em. Một số ít học sinh thiếu
gƣơng mẫu trong đạo đức, lối sống, nhân cách, chƣa chăm chỉ trong học tập.
Trong giai đoạn hiện nay hoạt động dạy học môn lịch sử tại các trƣờng
phổ thơng tỉnh Kon Tum nói chung, hoạt động dạy học môn lịch sử ở các
trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum nói riêng đạt hiệu quả chƣa cao, các hình thức
dạy học cịn mang tính truyền thống, áp đặt tạo cho ngƣời học cách học bị
động, hạn chế việc phát triển các phẩm chất linh hoạt, độc lập sáng tạo của tƣ
duy, khả năng ứng dụng những kiến thức và kỹ năng thu nhận đƣợc áp dụng
vào thực tiễn. Với điều kiện phát triển của các phƣơng tiện truyền thông,
trong bối cảnh hội nhập, mở rộng giao lƣu, đặc biệt là mạng xã hội, HS đƣợc
tiếp thu nhiều nguồn thông tin đa dạng, phong phú từ nhiều nguồn sử liệu
khác nhau, các em hiểu biết nhiều hơn, linh hoạt và thực tế hơn so với các thế
hệ cùng lứa tuổi trƣớc đây mấy chục năm, đặc biệt là học sinh trƣờng
PTDTNT. Trong học tập, HS không thoả mãn với vai trị của ngƣời tiếp thu
thụ động, khơng chấp nhận những hoạt động dạy học đó nói trên. Vì lẽ đó, đổi

mới hoạt động dạy học nói chung và đổi mới hoạt động dạy học mơn lịch sử
nói riêng là điều hết sức cần thiết cùng với đổi mới mục tiêu, nội dung
chƣơng trình sách giáo khoa, đổi mới phƣơng pháp dạy học và kiểm tra
đánh giá.


4

Thời gian qua đã có những đề tài nghiên cứu đề cập đến đổi mới hoạt
động dạy học môn lịch sử, nhƣng các biện pháp quản lý hoạt động dạy học
mơn lịch sử theo hƣớng tích cực, hiệu quả và mang tính đặc thù đối với từng
loại hình trƣờng PTDTNT, của từng địa phƣơng hầu nhƣ chƣa đƣợc đề cập.
Có rất nhiều nguyên nhân và một trong những nguyên nhân là việc quản lý
chỉ đạo đổi mới hoạt động dạy học môn lịch sử chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu
đổi mới chƣơng trình giáo dục trung học phổ thơng nói chung và trƣờng
PTDTNT nói riêng trong giai đoạn hiện nay. Dẫn đến kết quả học sinh phổ
thông mà đặc biệt là HS DTTS nhận thức về kiến thức lịch sử chƣa nhiều,
thậm chí cịn mơ hồ.
Từ thực tiễn cơng tác quản lý, tác giả nhận thấy hiện tại các cán bộ quản
lý (CBQL) ở các trƣờng phổ thông tỉnh Kon Tum nói chung và các trƣờng
PTDTNT tỉnh Kon Tum nói riêng mới dừng lại ở những chủ trƣơng đƣờng lối
chung cho tất cả các môn mà thiếu đi biện pháp hữu hiệu vào một môn học cụ
thể để tác động và tạo ra sự liên kết giữa ngƣời dạy với ngƣời học, chƣa tổ
chức chỉ đạo quá trình hoạt động dạy học môn Lịch sử một cách khoa học và
hiệu quả. Vì thế chƣa đủ để tạo nên một bƣớc chuyển biến thực sự về hoạt
động dạy học, đặc biệt là môn lịch sử tại các trƣờng PTDTNT trên địa bàn
tỉnh Kon Tum.
Từ những lý do trên, đề tài nghiên cứu khoa học đƣợc tác giả lựa chọn
là: “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các trường
PTDTNT tỉnh Kon Tum ”.

2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các
trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum, nhằm nâng cao chất lƣợng dạy học đáp ứng
yêu cầu đổi mới chƣơng trình giáo dục THPT hiện nay.


5

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động dạy học môn Lịch sử tại các trƣờng
PTDTNT
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các trƣờng
PTDTNT tỉnh Kon Tum.
4. Giả thuyết khoa học
Thực trạng hoạt động dạy học môn lịch sử ở các trƣờng PTDTNT trên
địa bàn tỉnh Kon Tum, đã có những kết quả nhất định, tuy nhiên việc quản lý
hoạt động dạy và học mơn lịch sử vẫn cịn hạn chế và đạt hiệu quả chƣa cao.
Nếu có những biện pháp quản lý hoạt động dạy học mơn lịch sử thích hợp,
đồng bộ, phù hợp đƣợc xác định trong đề tài nghiên cứu này thì hiệu quả hoạt
động dạy học sẽ đƣợc nâng cao, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục THPT hiện
nay đối với môn lịch sử.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở trƣờng
PTDTNT.
5.2. Khảo sát thực trạng hoạt động dạy học và quản lí hoạt động dạy học
môn lịch sử ở các trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum.
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử ở các
trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum.

6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử của
Hiệu trƣởng các trƣờng PTDTNT trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
Giới hạn địa bàn khảo sát: Khảo sát tại các trƣờng PTDTNT trên địa bàn
tỉnh Kon Tum, từ năm học 2011-2012 đến năm học 2012-2013.


6

7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích và tổng hợp nghiên cứu các tài liệu lý luận về khoa học quản lý
giaó dục, quản lý nhà trƣờng, luật giáo dục, các văn bản pháp quy, những quy
định của ngành GD-ĐT, các loại sách báo có liên quan đến quản lý nhà
trƣờng, liên quan đến quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử ở trƣờng
PTDTNT.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phƣơng pháp quan sát sƣ phạm
Thu thập thông tin qua việc quan sát các hoạt động quản lý của Hiệu
trƣởng và hoạt động của tổ bộ môn, hoạt động dạy của GV và hoạt động học
của HS học tập môn lịch sử tại các trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum.
7.2.2. Phƣơng pháp điều tra
7.3. Phương pháp hỗ trợ
7.3.1. Phƣơng pháp thống kê toán học
7.3.2. Phƣơng pháp chuyên gia
8. Đóng góp của luận văn
8.1. Về lý luận
Hệ thống hóa các tri thức về quản lý hoạt động dạy học và xác định các
biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử.
8.2. Về thực tiễn

Nghiên cứu góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn
lịch sử, nhằm nâng cao chất lƣợng dạy và học môn Lịch sử tại các trƣờng
PTDTNT tỉnh Kon Tum, đáp ứng yêu cầu đổi mới chƣơng trình giáo dục
THPT hiện nay.


7

9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo,
phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Lịch sử ở
trƣờng phổ thông.
Chƣơng 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các
trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn lịch sử tại các
trƣờng PTDTNT tỉnh Kon Tum.


8

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG
1.1. SƠ LƢỢC LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
Hoạt động chính trong nhà trƣờng là dạy và học. Để đạt hiệu quả cao
trong hoạt động dạy và học thì yếu tố quản lí đóng vai trị quyết định. Trong
thời gian qua đã có nhiều nhà giáo dục trong nƣớc cũng nhƣ ngoài nƣớc
nghiên cứu đề tài về quản lí giáo dục.
Một số tác giả ngƣời nƣớc ngồi khi viết về quản lí giáo dục đã chú

trọng đến vấn đề quản lí q trình dạy học, ví dụ: Pam Robbins Harvey
B.Alvy với tác phẩm Cẩm nang dành cho hiệu trƣởng; J.M.Denomme, M.Roy
- Tiến tới một phƣơng pháp sƣ phạm tƣơng tác…
Ở Việt Nam, trong nhiều năm qua đã có nhiều cơng trình khoa học
nghiên cứu, đề cập đến vấn đề quản lí, quản lí giáo dục, quản lí q trình dạy
học của các tác giả: GS.TS. Phạm Minh Hạc, PGS.TS Đặng Quốc Bảo,
GS.TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc, PGS.TS Trần Kiều, GS.TSKH Thái Duy Tuyên,
PGS.TS Trần Kiểm.
Các tác phẩm tiêu biểu có đề cập tới hiệu quả dạy học và hiệu quả quản
lí dạy học gồm: Phƣơng pháp luận khoa học giáo dục của tác giả Phạm Minh
Hạc; Giáo dục học đại cƣơng của tác giả Nguyễn Sinh Huy và Nguyễn Văn
Lê; Tuyển tập Giáo dục học - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn của tác giả
Hà Thế Ngữ...
Về lý luận chung quản lí hoạt động dạy học có tài liệu “Quản lí hoạt
động dạy học” (bài giảng học phần Quản lí nhà trƣờng, năm 2003, Trƣờng
Cán bộ quản lí GD-ĐT) của tác giả Nguyễn Phúc Châu đã luận bàn về quản lí
dạy học một cách tồn diện, giúp ngƣời đọc tiếp cận các tri thức cụ thể quản lí


9

dạy học trong nhà trƣờng và các biện pháp tổng thể quản lí hoạt động dạy
học.
Một số luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục - chuyên ngành Quản lí giáo
dục đã đề cập đến vấn đề quản lí trƣờng học và quản lí hoạt động dạy học của
hiệu trƣởng các trƣờng THPT và PTDTNT nhƣ đề tài của các tác giả:
“Một số biện pháp tăng cƣờng quản lí hoạt động dạy học của hiệu trƣởng
ở các trƣờng PTDTNT tỉnh Quảng Trị”, của tác giả Hồ Thị Lệ Hằng (2004).
“Các biện pháp quản lí của hiệu trƣởng đối với hoạt động tự học của học
sinh các trƣờng PTDTNT tỉnh Quảng Trị, của tác giả Dƣơng Mạnh Hùng

(2005).
“Biện pháp cải tiến quản lí hoạt động dạy học của hiệu trƣởng các trƣờng
PTDTNT tỉnh Gia Lai trong bối cảnh phát triển KT-XH Tây Nguyên hiện
nay”, của tác giả Nguyễn Thanh Sơn (2006).
“Biện pháp quản lí của hiệu trƣởng đối với việc nâng cao chất lƣợng học
tập cho học sinh ở các trƣờng PTDTNT tỉnh Quảng Ngãi”, của tác giả Vũ Đức
Tế (2007).
“Biện pháp quản lí của Hiệu trƣởng trong việc nâng cao năng lực dạy
học cho đội ngũ giáo viên các trƣờng PTDTNT tỉnh Đăk Nông”, của tác giả
Bùi Xuân Lễ (2007).
“Biện pháp quản lí của hiệu trƣởng trong việc nâng cao chất lƣợng học
tập cho học sinh các trƣờng PTDTNT tỉnh Khánh Hịa”, của tác giả Trần Hịa
(2008).
“Biện pháp quản lí hoạt động dạy học của Hiệu trƣởng tại các trƣờng
PTDTNT tỉnh Kon Tum” của tác giả Thái Tăng nghĩa (2011).
“Biện pháp quản lí hoạt động dạy học mơn lịch sử tại trƣờng THPT Mỹ
Đức B –Hà Nội” của tác giả Trần Thái Doãn (2010).


10

Luận văn của các tác giả trên đã nêu lên những biện pháp quản lí của
Hiệu trƣởng, đặc biệt là các biện pháp quản lí HĐDH, đó là những cơng trình
có giá trị về lý luận và thực tiễn, phù hợp với công việc của các tác giả trong
thực hiện chức trách Hiệu trƣởng Nhà trƣờng, đồng thời cũng giúp cho các
CBQL nhà trƣờng nói chung và các Hiệu trƣởng trƣờng PTDTNT tỉnh Kon
Tum tham khảo để vận dụng trong cơng tác quản lí của mình.
Đến nay, chƣa có đề tài nào nghiên cứu về biện pháp quản lí hoạt động
dạy học môn Lịch sử tại các trƣờng PTDTNT trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Vì
vậy, việc nghiên cứu đề tài này vừa có ý nghĩa lý luận, vừa có ý nghĩa thực

tiễn trong việc góp phần nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động dạy học của
hiệu trƣởng ở các trƣờng Phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Kon Tum. Vì vậy,
trong khn khổ luận văn này tác giả muốn dựa vào cơ sở lý luận của công
tác quản lí hoạt động dạy học, để tìm hiểu thực trạng quản lí hoạt động dạy
học mơn lịch sử của Hiệu trƣởng và các cán bộ quản lí các trƣờng PTDTNT
tỉnh Kon Tum, từ đó đề xuất một số biện pháp quản lí hoạt động này nhằm
thực hiện đổi mới QLGD theo yêu cầu hiện nay.
1.2. CÁC KHÁI NIỆM CHÍNH
1.2.1. Quản lí, Quản lí giáo dục, Quản lí nhà trƣờng
a. Khái niệm quản lí
Ngay từ những trang đầu của lịch sử nhân loại, con ngƣời đã sớm biết
quy tụ nhau thành bầy, nhóm để tồn tại và phát triển. Sự gắng bó sinh tồn này
dẫn đến sự hình thành các tổ chức với nội dung liên kết con ngƣời cùng hoạt
động theo một định hƣớng với những mục tiêu xác định. Quá trình tạo ra của
cải vật chất, tinh thần cũng nhƣ đảm bảo cuộc sống an toàn cho cộng đồng xã
hội ngày càng đƣợc thực hiện trên quy mô lớn hơn, với tính phức tạp ngày
càng cao hơn, địi hỏi phải có sự phân cơng và hợp tác để liên kết những con
ngƣời trong tổ chức.


11

Từ sự phân cơng chun mơn hóa và hợp tác lao động đã làm xuất hiện
một dạng lao động đặc biệt - lao động quản lí. Các Mác đã chỉ rõ :“Bất cứ
một lao động xã hội hay lao động chung nào mà tiến hành trên một quy mô
khá lớn đều yêu cầu phải có một sự chỉ đạo để điều hòa các hoạt động cá
nhân...” [8, tr.28 ].
Mọi hoạt động của xã hội đều cần tới quản lí. Quản lí vừa là khoa học,
vừa là nghệ thuật trong việc điều khiển một hệ thống xã hội cả ở tầm vĩ mơ
lẫn vi mơ. Đó là những hoạt động cần thiết phải thực hiện khi những con

ngƣời kết hợp với nhau trong một nhóm, các tổ chức nhằm đạt đƣợc những
mục tiêu.
Khái niệm “Quản lí” đƣợc hiểu theo những quan niệm khác nhau dựa
trên cơ sở cách tiếp cận khác nhau. Dƣới đây là một vài quan điểm có tính
chất khái quát.
Theo nhà kinh tế Mỹ FW.Taylor: “Quản lí là biết chính xác điều muốn
ngƣời khác làm và sau đó thấy rằng họ đã hồn thành cơng việc một cách tốt
nhất và rẻ nhất” “Quản lí là thiết kế và duy trì một mơi trƣờng mà trong đó các
cá nhân làm việc với nhau trong nhóm có thể hồn thành các nhiệm vụ và mục
tiêu đã định”. [13, tr.32].
Các tác giả trong lĩnh vực khoa học quản lí và khoa học quản lý giáo dục
ở Việt Nam cũng đã đƣa ra các khái niệm về “Quản lí” nhƣ sau:
Theo tác giả Nguyễn Minh Đạo: “Quản lí là sự tác động liên tục có tổ
chức, có định hƣớng của chủ thể quản lí (ngƣời quản lí, tổ chức quản lí) lên
khách thể quản lí (đối tƣợng quản lí )về các mặt chính trị,văn hóa, xã hội,
kinh tế,.. bằng một hệ thống các luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc,các
phƣơng pháp và các giải pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trƣờng và điều kiện cho
sự phát triển của đối tƣợng” [11, tr.7].


12

Tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: "Hoạt động
quản lí là tác động có định hƣớng, có chủ đích của chủ thể quản lí (ngƣời
quản lí) đến khách thể quản lí (ngƣời bị quản lí) trong một tổ chức nhằm làm
cho tổ chức vận hành và đạt đƣợc mục đích của tổ chức" [7, tr.1].
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “Quản lí là tác động có mục đích, có kế
hoạch của chủ thể quản lí đến tập thể những ngƣời lao động (nói chung là
khách thể quản lí) nhằm thực hiện đƣợc những mục tiêu dự kiến” [25, tr.176].
Tác giả Hà Thế Ngữ và Đặng Vũ Hoạt quan niệm: "Quản lí là một q

trình định hƣớng, q trình có mục tiêu, quản lí có hệ thống là quá trình tác
động đến hệ thống nhằm đạt đƣợc những mục tiêu nhất định. Những mục tiêu
này đặc trƣng cho trạng thái mới của hệ thống mà ngƣời QL mong muốn" [21,
tr.225].
Từ các cách tiếp cận nêu trên, có thể hiểu: Quản lí là sự tác động có tổ
chức, có hƣớng đích của chủ thể quản lí lên đối tƣợng quản lí nhằm sử dụng
có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu đặt ra
trong điều kiện môi trƣờng luôn biến động. Với khái niệm trên, quản lí phải
bao gồm các yếu tố (điều kiện) sau:
- Phải có ít nhất một chủ thể quản lí là tác nhân tạo ra các tác động và ít
nhất một đối tƣợng quản lí tiếp nhận các tác động của chủ thể quản lí và các
khách thể có quan hệ gián tiếp với chủ thể quản lí. Tác động có thể chỉ là một
lần mà cũng có thể là liên tục nhiều lần.
- Phải có một mục tiêu và một quỹ đạo đặt ra cho cả đối tƣợng quản lí và
chủ thể quản lí. Mục tiêu này là căn cứ để chủ thể quản lí đƣa ra các tác động
quản lí.
- Chủ thể phải thực hành việc tác động và phải biết tác động. Vì thế, đòi
hỏi chủ thể phải biết tác động và điều khiển đối tƣợng một cách có hiệu quả
b. Quản lí giáo dục


13

Có nhiều định nghĩa về quản lí giáo dục, chúng tơi xin trích dẫn một số
định nghĩa sau:
Tác giả Nguyễn Gia Q nhấn mạnh: “Quản lí q trình giáo dục là quản
lí một hệ thống tồn vẹn bao gồm các yếu tố: mục tiêu, nội dung, phƣơng
pháp, tổ chức giáo dục, ngƣời dạy, ngƣời học, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ
cho ngƣời dạy và học, môi trƣờng giáo dục, kết quả giáo dục” [26, tr.15].
Tác giả Trần Kiểm nêu: “Quản lí giáo dục đƣợc hiểu là những tác động

tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của
chủ thể quản lí đến tất cả các mắt xích của hệ thống (từ cấp cao nhất đến các
cơ sở giáo dục là nhà trƣờng) nhằm thực hiện có chất lƣợng và hiệu quả mục
tiêu phát triển giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ mà xã hội đặt ra cho ngành Giáo
dục” [15, tr.36]
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “ Quản lí giáo dục là hệ thống tác
động có mục đích, có kế hoạch, hợp qui luật của chủ thể quản lí nhằm làm
cho thế hệ trẻ vận hành theo đƣờng lối và nguyên lý giáo dục của Đảng”
[24.tr.27]
Nhƣ vậy, QLGD là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch,
hợp quy luật của chủ thể quản lí trong hệ thống giáo dục, là sự điều hành hệ
thống giáo dục quốc dân, các cơ sở giáo dục nhằm thực hiện mục tiêu nâng
cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dƣỡng nhân tài. Quản lí giáo dục tác động
lên tập thể học sinh, giáo viên và các lực lƣợng giáo dục trong và ngoài
trƣờng nhằm huy động mọi lực lƣợng trong xã hội cùng tham gia vào các hoạt
động của nhà trƣờng để đạt đến mục tiêu dự kiến.
c. Quản lí nhà trường
Nhà trƣờng là tổ chức giáo dục mang tính chất nhà nƣớc, xã hội, trực tiếp
làm công tác giáo dục thế hệ trẻ, đây là cơ sở chủ chốt của bất kỳ hệ thống
giáo dục nào từ trung ƣơng đến địa phƣơng.


14

Nhà trƣờng là một thiết chế chuyên biệt của xã hội, thực hiện chức năng
kiến tạo các kinh nghiệm xã hội cần thiết cho một nhóm dân cƣ nhất định của
xã hội đó. Nhà trƣờng đƣợc tổ chức sao cho việc kiến tạo kinh nghiệm xã hội
nói trên đạt đƣợc các mục tiêu mà xã hội đó đặt ra cho nhóm dân cƣ đƣợc huy
động vào sự kiến tạo này một cách tối ƣu theo quan niệm của xã hội.
Nhƣ vậy, trƣờng học là nơi tiến hành công tác GD&ĐT tồn diện hay

một lĩnh vực chun mơn nào đó cho những tập thể HS, sinh viên. Trƣờng
học là cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân, đƣợc tổ chức theo các
loại hình: Trƣờng cơng lập; trƣờng dân lập và trƣờng tƣ thục.
Trƣờng học là tổ chức cơ sở quan trọng nhất của các cấp QLGD, cho nên
quản lí trƣờng học là nội dung quan trọng của QLGD. Khoản 2, Điều 48, Luật
giáo dục 2005 nêu: “Nhà trƣờng trong hệ thống giáo dục quốc dân thuộc mọi
loại hình đƣợc thành lập theo quy hoạch, kế hoạch của Nhà nƣớc nhằm phát
triển sự nghiệp giáo dục”. [18, tr.16]
Có nhiều quan niệm khác nhau về quản lí nhà trƣờng.
Tác giả Trần Kiểm quan niệm: “Quản lí nhà trƣờng là thực hiện đƣờng
lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đƣa nhà
trƣờng vận hành theo nguyên lý giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục
tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh”. [15,
tr.29]
Tác giả Bùi Trọng Tuân cho rằng: “Quản lí nhà trƣờng bao gồm quản lí
bên trong nhà trƣờng (nghĩa là quản lí các thành tố mục đích, nội dung, phƣơng
pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học, đội ngũ giáo viên, cán bộ, tập thể học
sinh, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, các thành tố này quan hệ qua lại với nhau
và tất cả đều nhằm thực hiện các chức năng giáo dục) và quản lí các mối quan
hệ giữa nhà trƣờng với mơi trƣờng xã hội bên ngồi”. [32, tr.19]


15

Theo tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lí nhà trƣờng là thực hiện đƣờng lối
giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đƣa nhà trƣờng
vận hành theo nguyên lý giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh...”.
[12, tr.11]
Quản lí nhà trƣờng phổ thơng là quản lí hoạt động dạy học tức là làm sao
đƣa hoạt động đó từ trạng thái này đến trạng khác để dần dần tiến tới mục tiêu

giáo dục.
Ngƣời ta có thể coi quản lí “q trình GD-ĐT” của nhà trƣờng nhƣ quản
lí hệ thống gồm sáu thành tố:
QL: Quản lí

MĐ

D
MĐ: Mục đích
D
D
Th
Tr
ND: Nội dung
D
QL
PP: Phƣơng pháp
Đ
D
ND
ĐK: Điều kiện
PP
Dd
D
Th: Thầy
M
D
ĐK
M
D

Tr: Trò
M
Sơ đồ 1.1. Mối quan hệ giữa các thành tố trong
Đ quá trình giáo dục
D
Nhà trƣờng thực hiện việc GD-ĐT có hiệu quả là nhờ từng thành tố và
D
đặc biệt quan trọng là nhờ quan hệ giữa các thành D
tố với nhau. Làm hệ thống
D
các thành tố vận hành, liên kết chặt chẽ với nhau và đƣa đến kết quả mong
D
muốn đó chính là hoạt động quản lí của ngƣời quảnDlí.
D
Từ một số cách tiếp cận trên đây, có thể hiểu: Quản lí nhà trƣờng là tập
Đ
hợp các tác động của chủ thể quản lí đến khách thể
Đ quản lí nhằm đẩy mạnh
D
mọi hoạt động của nhà trƣờng và thực hiện đƣợc các mục tiêu dự kiến. QLGD
D
trong nhà trƣờng về cơ bản, chính là quản lí các Đ
thành tố của quá trình dạy
Đ
học.
Đ
Đ
1.2.2. Hoạt động dạy học

16

a. Khái niệm hoạt động dạy học
Hoạt động dạy học là một q trình tồn vẹn, thống nhất, biện chứng, là
quy luật cơ bản của q trình dạy học, nó phản ánh mối liên hệ tất yếu, chủ
yếu và bền vững giữa hai thành tố trung tâm, đặc trƣng cho tính chất của hai
mặt của q trình giáo dục, đó là dạy và học.
Hoạt động dạy học là một quá trình tƣơng tác, cộng tác giữa thầy và trị.
Chủ thể hoạt động dạy là thầy, chủ thể hoạt động học là trị. Q trình cộng
tác giữa thầy và trị càng nhịp nhàng càng làm tăng kết quả của QTDH.
Theo từ điển bách khoa Việt nam thì dạy học là “Truyền lại những kiến
thức, kinh nghiệm, đưa đến những thông tin khoa học cho người khác tiếp thu
một cách có hệ thống, có phương pháp nhằm mục đích tự nâng cao trình độ
văn hố, năng lực trí tuệ và kỹ năng thực hành trong đời sống thực tế. Dạy
học là một hoạt động diễn ra trên hai tuyến song hành giữa người dạy và
người học”
Tóm lại, HĐDH là khái niệm chỉ hoạt động chung của ngƣời dạy và
ngƣời học, đó là hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trị. Hai hoạt
động này ln gắn bó mật thiết với nhau, cùng tồn tại và phát triển song hành.
b. Mục tiêu cơ bản của hoạt động dạy học
Mục tiêu chung: Từng bƣớc hoàn thiện nhân cách ngƣời học, mà nhân
cách đó đáp ứng đƣợc các yêu cầu của đất nƣớc và của thời đại trong từng
giai đoạn phát triển KT-XH.
Mục tiêu cụ thể, gồm có:
- Trang bị kiến thức: Chọn lọc trong nguồn đa dạng các tri thức nhân
loại ( mỗi ngày một nhiều và ở tầm cao hơn ) những tri thức vừa đảm bảo tính
lý luận và thực tiễn để tạo cho họ có cơ sở nghiên cứu và khám phá các quy
luật của thiên nhiên và xã hội .Tóm lại là nội dung dạy học phải lựa chọn để

17

họ vừa biết,vừa làm việc đƣợc,vừa chung sống đƣợc với nhau và thực sự làm
ngƣời .
- Rèn luyện kỹ năng: Làm cho ngƣời học thành thạo trong việc phát hiện
vấn đề , lập luận để lý giải nguồn gốc vấn đề ; đồng thời ứng dụng kết quả
nhận biết vấn đề nào xử lý các tình huống cụ thể của cuộc sống.
- Hình thành thái độ: Yêu cầu này là ở chỗ mọi ngƣời học sau khi đã
đƣợc trang bị khơng bị gị ép các tri thức nhân loại phải nhận biết đƣợc cái
đúng, cái sai, cái đã biết, cái chƣa biết cần phải khám phá, cái cần cho bản
thân, cho cộng đồng và cho cả xã hội. Từ đó tự định hƣớng đƣợc cho bản thân
những lý tƣởng chân chính và hành động cần thiết để thực hiện lý tƣởng của
mình .
1.2.3. Quản lí hoạt động dạy học
a. Khái niệm quản lí hoạt động dạy học
Quản lí hoạt động dạy học là sự tác động hợp quy luật của chủ thể quản
lí dạy học đến chủ thể dạy học bằng các giải pháp phát huy tác dụng của chế
định GD-ĐT, bộ máy tổ chức và đội ngũ dạy học, nguồn tài lực và vật lực dạy
học, thông tin và môi trƣờng dạy học, nhằm đạt đƣợc mục tiêu quản lí dạy
học [31, tr39].
b. Bản chất của quản lí hoạt động dạy học
- Quản lí HĐDH đƣợc triển khai thơng qua việc quản lí đồng bộ và thống
nhất các mặt hoạt động mang tính phƣơng tiện thực hiện mục đích dạy học.
Trong điều kiện bình thƣờng, để quản lí tốt quá trình dạy học, trƣớc hết
phải đảm bảo cho mọi ngƣời tham gia vào quá trình này quán triệt rõ mục
đích và phát huy đƣợc tác dụng của các phƣơng tiện thực hiện mục đích dạy
học. Nhƣ vậy, các phƣơng tiện dạy học có ý nghĩa quyết định trực tiếp mức
độ đạt đƣơc mục tiêu quản lí dạy học; chất lƣợng và hiệu quả quản lí dạy học
đƣợc quyết định bởi chất lƣợng và hiệu quả các hoạt động mang tính phƣơng