On Tap HKII PPM

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Đề cương Ngữ văn HKII Page 1

<b>ĐỀ CƢƠNG ƠN TẬP HKII</b>

<b>Mơn : Ngữ văn </b>

<b>I.Đoạn văn:</b>

<b>1.Viết đoạn văn giới thiệu tác giả Thanh Hải và bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”. </b>

Trong nền thơ ca Việt Nam, Thanh Hải (1930-1980) là một nhà thơ nổi tiếng. Ông là một nhà thơ cách
mạng hoạt động văn nghệ từ cuối những năm chống Pháp. Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước, ơng
ở lại quê hương (vùng Thừa Thiên-Huế), cất lên tiếng thơ ca ngợi tình yêu quê hương đất nước, ca ngợi sự hi
sinh của nhân dân miền Nam và khẳng định niềm tin vào chiến thắng của cách mạng. Có thể nói cả cuộc đời
ơng đã cống hiến trọn vẹn cho đất nước, cho quê hương. Mùa xuân nho nhỏ là sáng tác cuối cùng của Thanh
Hải, được viết trước khi ông qua đời(năm 1980).Bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất
nước,với cuộc đời, thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cơng hiến cho đất nước, góp một “mùa
xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớp. Với thể thơ năm chữ, có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi,
hình ảnh so sánh và ẩn dụ sáng tạo, bài thơ đã để lại cho người đọc nhiều ý nghĩa sâu sắc. Chắc chắn, nhà thơ
Thanh Hải và bài thơ “Mùa xuân nhỏ nhỏ ” sẽ mãi mãi trong lòng độc giả.

<b>2. Viết đoạn văn giới thiệu tác giả Viễn Phƣơng và bài thơ “Viếng lăng Bác”. </b>

Nền thơ ca Việt Nam đạt được nhiều thắng lợi trong giai đoạn kháng chiến chống Mĩ, làm nên thành
cơng đó khơng thể khơng nhắc đến đó là Viễn Phương. Ơng tên khai sinh là Phạm Thanh Viễn, quê ở tỉnh An
Giang. Thơ của ơng giàu chất trữ tình sâu lắng. Ơng có nhiều tác phẩm quen thuộc với bạn đọc như: Mắt sáng
học trò, Đám cưới giữa mùa xuân… Bài thơ “Viếng lăng Bác” là tác phẩm xuất sắc nhất của ông. Bài thơ được
viết năm 1976, đây là thời điểm miền Nam vừa giải phóng, đất nước thống nhất, cơng trình lăng Chủ tịch Hồ
Chí Minh cũng vừa được hoàn thành, Viễn Phương ra thăm lăng Bác. Bài thơ thể hiện lịng thành kính và niềm
xúc động sâu sắc của nhà thơ và của mọi người đối với Bác Hồ khi vào lăng viếng Bác. Bài thơ giọng điệu
trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm, ngơn ngữ bình dị mà cô đúc. Nhà thơ Viễn
Phương và bài thơ “Viếng lăng Bác” sẽ mãi để lại ấn tượng đẹp cho người đọc.

<b>3. Viết đoạn văn giới thiệu tác giả Hữu Thỉnh và bài thơ “Sang thu”. </b>

Hữu Thỉnh tên khai sinh là Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942, quê ở tỉnh Vĩnh Phúc. Năm 1963, ông
nhập ngũ vào binh chủng Tăng-Thiết giáp rồi trở thành cán bộ văn hóa, tuyên huấn trong quân đội và bắt đầu
sáng tác thơ. Thơ của ông nhỏ nhẹ, nhưng rất tinh tế và gợi cảm. Năm 2000, Hữu Thỉnh là Tổng thư kí nhà văn
Việt Nam.Các tác phẩm chính của ơng là : Âm vang chiến hào, Đường tới thành phố, Trường ca biển… Bài thơ
“Sang thu” viết năm 1977 là tác phẩm xuất sắc nhất của ông, được in đầu tiên trong báo văn nghệ. Bài thơ thể
hiện 1 cách tinh tế, gợi cảm những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu. Nhà
thơ đã xây dựng một loạt những hình ảnh thiên nhiên gần gũi mà giàu sức biểu cảm: hình ảnh gió, sẽ, mây,
sấm…Từ những hình ảnh thiên nhiên nhà thơ đã thể hiện những tâm trạng, cảm xúc của mình. Có thể nói, Hữu
Thỉnh và bài thơ “ Sang thu” đã để lại cho người đọc nhiều dư âm.

<b>4. Với đoạn văn giới thiệu tác giả Y Phƣơng và bài thơ “Nói với con”. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Đề cương Ngữ văn HKII Page 2

<b>5.Viết đoạn văn giới thiệu tác giả Nguyễn Minh Châu và truyện ngắn“Bến quê”. </b>

Trong nền văn học Việt Nam thời kì đổi mới, khơng thể khơng nhắc đến nhà văn Nguyễn Minh Châu.
Ông sinh năm 1960, quê ở An Giang, là cây bút xuất sắc của Văn học hiện đại. Ông được truy tặng giải thưởng
Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000. Các tác phẩm của ông thường mang ý nghĩa triết lí, nhân văn.
Truyện ngắn “Bến quê” viết năm 1985 in trong tập cùng tên là tác phẩm nổi tiếng của ông. Truyện ngắn “Bến
quê” chứa đựng những suy ngẩm, trải nghiệm sâu sắc của nhà thơ về con người và cuộc đời, thức tỉnh sự trân
trọng giá trị của cuộc sống gia đình và những vẻ đẹp bình dị của quê hương. Tác giả đã sử dụng thành công
nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật với nhiều hình ảnh giàu tính biểu tượng, cách xây dựng tình huống, trần
thuật theo dịng tâm trạng của nhân vật.Chắc chắn rằng, Nguyễn Minh Châu và truyện ngắn “ Bến quê” không
phải mờ trong lòng người đọc.

<b>6.Viết đoạn văn giới thiệu tác giả Lê Minh Châu và truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”. </b>

Lê Minh Khuê (năm 1949) là một nhà văn nữ Việt Nam thành công nhiều truyện ngắn. Bà tham gia viết
văn từ những năm 1970 và có nhiều sáng tác về cuộc sống, chiến đấu của thanh niên xung phong và bộ đội. Sau
năm 1975, các sáng tác của Lê Minh Khuê đề cập nhiều vấn đề bức xúc của xã hội với tinh thần đổi mới mạnh
mẽ. Nét đặc sắc trong ngòi bút của Lê Minh Khuê là miêu tả tâm lí nhân vật một cách sâu sảo , nhất là tâm lí
phụ nữ. “Những ngôi sao xa xôi ” là truyện ngắn viết năm 1971, lúc nhà văn 22 tuổi. Truyện viết về cuộc sống
và chiến đấu vô cùng gian khổ của những thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn trong cuộc
kháng chiến chống Mĩ cứu nước vĩ đại của dân tộc. Mặc dù cốt truyện đơn giản nhưng truyện vẫn thành công
về nhiều mặt, đặc biệt là miêu tả tâm lí và ngơn ngữ nhân vật. Có lẽ, Lê Minh Khuê và truyện ngắn “ Những
ngôi sao xa xôi” đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong người đọc.

<b>7. Viết đoạn văn nêu cảm nhận về nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu. </b>

Sau khi học xong văn bản “ Bến quê ” của Nguyễn Minh Châu, nhân vật Nhĩ_nhân vật tư tưởng đã để
lại cho em ấn tượng sâu sắc. Là người từng trải, từng đ inhiều nơi trên trái đất, nhưng đến cuối đời Nhĩ bị mắc
bệnh hiểm nghèo, mọi sự đều phải nhờ người khác giúp đỡ. Trong một buổi sáng đầu thu, được bọn trẻ giúp
ngồi bên cửa sổ, Nhĩ phát hiện thấy vẻ đẹp lạ lùng của cái bãi bồi bên kia sông nhưng anh biết rằng sẽ không
bao giờ có thể đặt chân lên mảnh đất ấy. Anh đã nhờ cậu con trai thực hiện giúp mình điều khao khát đó.
Nhưng con anh lại gống anh thời trai trẻ, không rời được ván cờ ven đường nên đã lỡ chuyến đò ngang duy
nhất trong ngày. Những ngày cuối của cuộc đời, ánh nhận ra rằng “ con người ta trên đường đời thật khó tránh
khỏi những cái điều vịng vèo hoặc chùng chình”. Qua nhân vật nhĩ, tác phẩm đã đưa ra một triết lí: Cuộc sống
và số phận con người chứa đầy những điều bất thường, những nghịch lí, ngẫu nhiên, vượt qua ngoài dự định và
ước muốn, cả những hiểu biết và toan tính của người khác.Em rất thích nhân vật Nhĩ.

<b>8. Viết đoạn văn nêu cảm nhận về nhân vật Phƣơng Định trong truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi” và </b>
<b>nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sapa”. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Đề cương Ngữ văn HKII Page 3

nhiều điểm chung. Họ đều là những thanh niên cịn rất trẻ,nhưng có lịng u nước sâu sắc. Họ làm những công

việc thầm lặng cống hiến cho tổ quốc. Khơng chỉ vậy, họ có có tinh thần trách nhiệm cao trong cơng việc, họ
rất dũng cảm và luôn lạc quan, yêu đời. Nhân vật anh thanh niên và nhân vật Phương định sẽ sống mãi trong
lòng nguời đọc.

<b>9.Viết đoạn văn phân tích biện pháp tu từ đƣợc sử dụng trong khổ thơ sau: </b>
<b>“Đất nƣớc bốn ngàn năm </b>

<b> Vất vả và gian lao </b>

<b> </b> <b> Đất nƣớc nhƣ vì sao </b>

<b> </b> <b> Cứ đi lên phía trƣớc”. </b>

<b> </b> <b> (Mùa xuân nho nhỏ_Thanh Hải). </b>
<b>Bài làm: </b>

“ Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao

Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước”.

Đây là khổ thơ thứ ba trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải. Trong bốn câu thơ tác giả đã
sủ dụng biện pháp tu từ nhân hóa “đất nước vất vả và gian lao” và so sánh “ đất nước như vì sao cứ đi lên phía
trước ”. Khi nhân hóa “đất nước vất vả và gian lao” người đọc thấy hình ảnh đất nước trở nên gần gũi, mang
vóc dáng người mẹ, người chị tần tảo, cần cù “vất vả và gian lao”.Khi so sánh đất nước với “vì sao, cứ đi lên
phía trước”, nhà thơ sáng tạo nên hình ảnh đất nước rất khiêm nhường , nhưng cũng rất tráng lệ. Là một vì sao
nhưng ở vị trí đi phía trước dẫn đầu. Đó là hình ảnh của cách mạng Việt Nam, của đất nước trong lịch sử thể
giới.Hình ảnh thơ đặc sắc và hàm súc đã ca ngợi sự trường tồn, hướng về tương lai của đất nước.Đó chính là
lòng tự hào dân tộc.

<b>10. Viết đoạn văn phân tích biện pháp tu từ đƣợc sử dụng trong câu thơ sau: </b>
<b>“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng </b>
<b>Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”. </b>

<b> (Viếng lăng Bác_Viễn Phƣơng). </b>
<b>Bài làm: </b>

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đó”.

</div>

<!--links-->