Thuận lợi và khó khăn trong quá trình duy trì việc học tập trong dịch Covid - 19

THUẬN LỢI VÀ KHĨ KHĂN TRONG Q TRÌNH DUY TRÌ
VIỆC HỌC TẬP TRONG DỊCH COVID19
Hoàng Lê Quỳnh Ny, Lê Hồng Thanh
Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh
GVHD: TS. Lê Quang Hùng

TĨM TẮT
Ở Việt Nam khi tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến ngày càng phức tạp, chính phủ đã quyết
định dời lại việc bắt đầu học kì 2 của học sinh. sinh viên cả nước. Nhưng thời gian nghỉ rất dài vì vậy
ngày 23-3, theo chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng với Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM đã
đưa ra biện pháp cho học sinh, sinh viên tiếp tục quá trình học bằng phương pháp học trực tuyến.
Học trực tuyến trong giai đoạn dịch Covid-19 là giải pháp được nhiều trường lựa chọn khi học sinh,
sinh viên không thể đến lớp. Nhằm đảm bảo tiến độ học tập, nhiều trường trên địa bàn thành phố
đã và đang triển khai công tác dạy học trực tuyến trong thời gian chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Nhiều trường đã triển khai dạy học trực tuyến tuy nhiên đây chưa phải là giải pháp tối ưu. Điều
đáng lo ngại là thói quen học tập của học sinh, sinh viên, để dạy và học hiệu quả đòi hỏi sự nỗ lực
và đồng hành của cả hai phía- người dạy và người học.
Từ khóa: Học trực tuyến, thuận lợi học trực tuyến, khó khăn học trực tuyến, sinh viên, dịch Covid19.

ABSTRACT
In Vietnam, as the situation of the Covid-19 epidemic became more and more complicated, the
government decided to postpone the start of the second semester of students nationwide. But the
thinking time is very long so on March 23, under the direction of the Ministry of Education and
Training and the Department of Education and Training of Ho Chi Minh City, it has introduced
measures for students to continue learning that is online learning, studying online at home.
Studying online with the outbreak of Covid-19 is a solution of many schools choice when students
do not come to class to ensure some learning progress, many schools in the city have been
implementing their work. Teaching online during a break in the Covid-19 translation. Although many
schools and classes have implemented online teaching, it is probably not a solution for everyone to
worry about, student learning habits, to teach and learn effectively require

efforts and

companionship of the school and students.
Keywords: Situation, solution, learning, student, Covid-19 translation.

2123


1 THỰC TRẠNG HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN QUA ONLINE
1.1 Khái niệm
Qua các phương tiện truyền thơng, ta có thể tìm được nhiều khái niệm về h c online, nhưng
tất cả đều có chung một cách hiểu cơ bản là một phương thức trao đổi nội dung học tập qua các
thiết bị điện tử (điện thoại thơng minh, máy tính cá nhân,… . Học viên sẽ truy cập các website học
trực tuyến hay các ứng dụng có liên quan. Ưu điểm của việc h c online so với việc dạy học
truyền thống thể hiện ở tính tương tác cao, đa dạng giữa giảng viên và học viên. Thông qua các
ứng dụng: chat, email, diễn đàn, hội thảo trực tuyến… mà giảng viên và người học có thể tương
tác với nhau. [1]
1.2 Thực trạng h c online của sinh viên Việt Nam
Hiện nay việc thực hiện cách ly xã khiến cho việc dạy học online trở thành phương pháp dạy học tối
ưu nhất bởi tính đa dạng dưới nhiều hình thức như: ghi hình bài giảng, thiết kế các bài trình chiếu,
hệ thống bài tập,... và đăng tải lên website dạy học theo lộ trình học. Đối với các trường trung học
và tiểu học, các giáo viên chủ nhiệm đã thiết kế đề cương ôn tập trực tuyến gửi qua tin nhắn, thư
điện tử... hoặc in bản giấy và gửi đến cho phụ huynh.
Với việc học trực tuyến, học viên có cơ hội trải nghiệm phương pháp dạy học mới lạ trên những nền
tảng công nghệ, đồng thời tạo cảm giác thoải mái. Việc học trực tuyến tuy nhiều ưu điểm nhưng
muốn duy trì lâu dài cũng cần một số thay đổi thích hợp. Ví dụ như khi học, học sinh có thể thối
mái học theo những khung giờ linh động và để duy trì hiệu quả thì giảng viên nên chia lớp thành
những nhóm nhỏ để có thể đảm bảo chất lượng giảng dạy cũng như băng thơng vì số lượng q
đơng có thể xảy ra hiện tượng rớt mạng, khơng tham gia vào buổi học. Ngồi ra, việc dạy học trực
tuyến cũng là một thách thức khi giảng viên không thể tương tác trực tiếp với học viên, không thể

đảm bảo tiến độ học tập cho cả lớp.
1.3 Thực trạng h c online của sinh viên nước ngoài
Trong bối cảnh dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp, Đại học New York Thượng Hải và Duke
Kunshan ở Trung Quốc là những minh chứng điển hình cho việc triển khai nhanh chóng các sản
phẩm cơng nghệ giáo dục như nền tảng hội nghị truyền hình Zoom và nhà cung cấp khóa học trực
tuyến Cấp Coursera. [2]
Một số trường ở Australia đang đương đầu với khó khăn khi tìm cách thích ứng với việc chuyển
đổi sang học trực tuyến. Đặc biệt là khi Trung Quốc có ‚tường lửa‛, ngăn khơng cho người ở Trung
Quốc tiếp cận với các công cụ và các trang như Youtube. Một số giáo viên hướng dẫn và lãnh
đạo nhà trường đang phải đối mặt với những khó khăn trong việc chuyển đổi sang học tập trực
tuyến. Nhiều người lo ngại rằng sinh viên không dễ tiếp cận với wifi hoặc máy tính. Tuy nhiên một
số ý kiến cho rằng việc chuyển đổi hình thức dạy và học không phải điều hấp dẫn. Covid-19 hoặc
bất kỳ loại virus nào khác có thể gây rủi ro cao đối với tình trạng mất việc làm và giảm doanh thu
từ học phí. Ngồi ra cịn có khả năng tăng các tác động dài hạn liên quan đến các giới hạn ngân
sách trong tương lai.

2124


Ngồi chính trường, hàng triệu học sinh khắp thế giới phải tham gia lớp học trực tuyến do
trường học bị đóng cửa vì Covid-19. Một vấn đề phát sinh là giáo viên khơng thể kiểm sốt số
lượng học sinh.
Bộ trưởng Giáo dục Pháp Jean-Michel Blanquer mới đây cho biết nhiều giáo viên phản ánh tình
trạng họ khơng thể giữ liên lạc với khoảng 960.000 học sinh tiểu học, trung học khắp nước này. Bộ
Giáo dục Pháp mở ra hàng loạt chương trình đào tạo từ xa từ lớp học trực tuyến cho đến bài học
gửi qua email. Tuy nhiên, ông Blanquer thừa nhận lớp học trực tuyến có nguy cơ ‚làm gia tăng sự
bất bình đẳng‛, nhất là đối với gia đ nh khơng có điều kiện. [3]

2 TÁC HẠI
Việc dạy học trực tuyến là rất cần thiết, kịp thời trong mùa dịch kéo dài như hiện nay. Hình thức này

giúp giảng viên và học viên tương tác với nhau trực tuyến, học sinh sinh viên sẽ nắm bắt kiến thức
quan trọng của học kì 2. Tuy nhiên, việc nghỉ học khá lâu khiến cho học sinh khó có thể duy trì ý
thức tự học, cần giáo viên theo sát, nhắc nhở đồng hành. Về phần giáo viên, khi dạy học trực tuyến
khó khăn lớn nhất là việc tương tác với học viên, dẫn đến việc không đảm bảo sỉ số lớp, lượng kiến
thức đầy đủ cho học viên.
Việc tham gia dạy và học trực tuyến sẽ mang lại cho học sinh, sinh viên những lợi ích sau:
– Học sinh, sinh viên giảm chi phí đi lại, đối với một số trường có thể được giảm bớt học phí cho
học viên trong một khóa.
– Học sinh, sinh viên có thể lựa chọn thời gian thoải mái để tự học tạo điều kiện hiệu quả hơn
trong học tập.
– Đối với những học sinh, sinh viên khơng có điều kiện có thể tham gia vào những lớp học trực
tuyến ngắn hạn để có thể học hỏi.
– Vấn đề ngại trao đổi hay phát biểu ý kiến ngay tại lớp được giải quyết. Vì các học viên chỉ cần
gõ máy thay vì phát biểu trực tiếp.
Tuy nhiên, bên cạnh đó cịn một số hạn chế của việc học trực tuyến:
– Một số giáo viên có thể gặp vấn đề khó khăn trong việc làm quen với các thiết bị công
nghệ để giảng dạy. Điều này làm tăng khối lượng công việc của giáo viên và tạo áp lực lên
giáo viên.
– Khi lượng truy cập vào một trang mạng quá lớn có thể dẫn đến tính trạng q tải băng
thơng, kết nối chậm. Hiện nay vấn đề cáp quang nước ta cũng đang gặp trục trặc vì sự cố.
– Việc học tập trong mơi trường khơng thích hợp có thể khiến cho người học bị mất tập trung.
Từ đó dẫn đến việc học viên bị mất lượng kiến thức.
– Cũng như học sinh, giáo viên bị rơi vào trường hợp tương tự: khả năng truyền đạt và lượng
kiến thức truyền đạt không đủ đầy do phải ngồi giảng trước camera, khơng có sự tương tác
trong môi trường lớp học.

2125


– Giảm bớt sự tương tác trực tiếp giữa các học viên. Việc hỏi những vấn đề khó cũng là một trở

ngại lớn.
– Tình trạng quá tải dẫn đến việc giáo viên cảm thấy khó chịu và đơi khi đường truyền tín hiệu
khơng tốt sẽ dẫn đến học sinh, sinh viên bỏ lỡ kiến thức.
– Học trực tuyến có thể không phù hợp với một số giảng viên lớn tuổi vì khơng thơng thạo các
thiết bị cơng nghệ.
Việc học trực tuyến giúp học sinh, sinh viên duy trì việc học trong hoàn cảnh đang cách ly xã hội
trong mùa dịch, củng cố kiến thức cũ và tiếp thu thêm kiến thức mới, tránh tình trạng nghỉ học quá
dài khiến cho học sinh, sinh viên quên mất kiến thức đã học vào học kì 1. Về phía nhà trường, giải
pháp này sẽ đảm bảo được kế hoạch giảng dạy theo đúng lộ trình học, khơng làm kéo dài thời
gian kết thúc năm học. Dạy học trực tuyến cũng là cơ hội để giảng viên làm quen, chuẩn bị kỹ năng
sử dụng thiết bị điện tử và các phần mềm hỗ trợ học online giúp tích lũy thêm kinh nghiệm cho sau
này nếu đất nước chuyển sang dạy học qua mạng. Đây thực sự là cơ hội để cả thầy và trò trải
nghiệm hình thức dạy- học mới.
Hiện nay, Nhà trường tập trung dạy online lý thuyết, đến khi hết dịch bệnh sẽ dành toàn bộ thời
gian cho sinh viên thực hành. Tuy nhiên, hiệu quả dạy học trực tuyến vẫn chưa thể bằng dạy học
trực tiếp. Do đó, để đảm bảo chất lượng đào tạo, Nhà trường sẵn sàng tăng thêm 30% thời lượng
dạy học khi việc học trở lại bình thường. [4]
Một mối lo ngại khác đối với làm việc, học tập trực tuyến là tính bảo mật của ứng dụng công nghệ,
theo AFP. Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) đang điều tra ứng dụng hội nghị trực tuyến khá phổ biến
Zoom. Nhiều người dùng Zoom phản ánh với FBI về tình trạng phim khiêu dâm, kẻ lạ phát ngôn thù
địch, phân biệt chủng tộc bất ngờ xuất hiện trong lớp học, hội nghị trực tuyến.

3 ĐỀ SUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỌC ONLINE CHO SINH VIÊN
Dạy học trực tuyến muốn hiệu quả, cần phải có biện pháp cuốn hút: cần chuẩn bị giáo trình kĩ hơn
khi dạy học trực tiếp tại trường lớp vì việc truyền tải thơng qua mạng nó sẽ bị hạn chế đi rất nhiều
như việc học sinnh thiếu tập trung thì bài giảng nên thú vị để cuốn học sinh tập trung lại. Ví dụ như
thầy cơ nên thêm những câu chuyện dí dỏm và hài hước xen lẫn những bài học hoặc là cho học
sinh coi những video liên quan tới bài giảng như vậy sẽ giúp cho học sinh dễ dàng chú ý và tập
trung hơn.
Một số trường thích nghi nhanh với việc đổi mới và thực hiện dạy trực tuyến. Những trường này có

lợi thế vì đã quen với các cơng cụ cần thiết cũng như phương pháp giảng dạy và đã có những cân
nhắc khi học trực tuyến, giúp sinh viên ít bị gián đoạn khi khơng thể đến lớp học trực tiếp. Sự thích
ứng hiệu quả với hồn cảnh thay đổi nhanh chóng phụ thuộc vào: kỹ năng, sự chuẩn bị, sẵn sàng
hợp tác, chăm sóc và hỗ trợ, cũng như có thái độ thận trọng đối với cơng nghệ giáo dục chưa được
thử nghiệm.
Để dạy học trực tuyến hiệu quả, các giáo sư cần có biện pháp cuốn hút sinh viên vào cuộc thảo
luận trực tuyến và giúp họ hiểu sâu hơn về tài liệu được giảng dạy. Các giáo sư có thể tìm ra
2126


phương pháp dạy tốt nhất với công nghệ và phát huy hiệu quả tối đa của việc dạy và học trực tuyến
nhờ các nhà thiết kế bài giảng hoặc công nghệ giáo dục.
Muốn học trực tuyến hiệu quả chúng ta cần phải có ý thức trong việc học online (bên cạnh đó
khơng thể nào học qua loa và điểm danh cho có mặt để đối phó với thầy cơ). Điều quan trọng nữa,
chúng ta phải có điện thoại hay máy tính để truy cập với đường truyền mạng tốt thì mới tạo điều
kiện thuận lợi cho việc học online một cách hiệu quả hơn, tránh các sự cố.
Trong thời gian nghĩ dịch lâu dài này các bạn trong lớp có thể tiếp cận với thầy cô thông qua mạng
và trao đổi kiến thức khi chúng ta ko hiểu. Bên cạch đó chúng ta nên chăm chủ ý thức tập trung khi
nghe giảng, đọc sách hay làm bài tập, cần tích cực suy nghĩ, ghi chép, sáng tạo nhằm rút ra những
điều cần thiết, hữu ích cho bản thân. Tự mày mị tìm hiểu những bài học bổ ích trên youtube, nâng
cao ý thức tự giác của bản thông, hoặc là báo cho ba mẹ để ba mẹ cùng đồng hành nhắc bảo
trong quá trình học trực tuyến.
Trong lúc học phải trình bày ý kiến của mình đối với những vấn đề chưa rõ, chưa hiểu với thầy cô để
nắm chắc kiến thức. Học được lý thuyết từ sách vở thì học sinh, sinh viên cần phải biết vận dụng
kiến thức đó vào thực tế đời sống. Dù ở hình thức nào thì sự chủ động tiếp nhận tri thức vẫn là quan
trọng nhất bởi nó ln giúp con người có được kiến thức vững vàng sâu sắc.
Tự học có ý nghĩa quan trọng nên bản thân mỗi chúng ta phải xây dựng cho mình tinh thần tự học
trên nền tảng của sự say mê, ham học, ham hiểu biết, giàu khát vọng và kiên trì trên con đường
chinh phục tri thức. Từ đó bản thân mỗi con người cần có ý chí, nghị lực, chủ động, tích cực, sáng
tạo, độc lập trong học tập. Có như vậy mới chiếm lĩnh được tri thức để vươn tới những ước mơ, hoài

bão của mình một phần nào đó trong bài tập và thuyết.
Tuy nhiên bên cạnh việc tự học và ý thức của bản thân thì học trực tuyến chỉ thực sự tốt khi có ứng
dụng hệ thống tương tác online và kiểm tra, đánh giá online. Điều này có nghĩa khơng phải giao
tiếp một chiều, cập nhật bài giảng điện tử một chiều, mà đây là sự giao tiếp phản hồi hai chiều
giữa giáo viên và học sinh, sinh viên của mình. Ở đây học sinh, sinh viên có thể hỏi, giáo viên giải
đáp, kiểm tra mức độ nắm kiến thức bằng phản hồi từ học sinh, sinh viên và giáo viên có thể nhận
xét, sửa bài. Ví dụ như zoom, E-Learning, có thể gửi thơng báo hay bài tập qua gmail, giáo viên có
thể đăng những bài giảng của mình trên youtube hoặc là tạo một group chat trên Facebook để
giáo viên và học sinh, sinh viên tiện trao đổi.
Riêng đối với bài tập về nhà là một viên thuốc đắng đối với nhiều sinh viên. Thầy giáo luôn luôn cho
bài tập về nhà. Bài tập được đưa ra để giúp học sinh kiểm sốt lại những gì đã làm ở lớp và cũng
để hoàn thành bài làm ở trường mà học sinh khơng hồn tất đúng giờ. Giáo viên phải hiểu rằng
bài tập về nhà phải được phân bố đều đặn suốt một tuần. Bên cạnh đó cịn có những kì thi có thể
là ân huệ. Chúng dùng để kiểm tra kỹ năng của sinh viên đánh giá quá trình học tập đã thực hiện
và xác định những tiến bộ đã học trong suốt thời gian học online. Nếu khơng có những kì thi thì
khơng thể nào đánh giá được giá trị của sinh viên. Họ biết nếu họ thi hỏng họ sẽ nếm mùi hổ thẹn.
Vì vậy những kỳ thi mở đường cho một sinh viên chăm chỉ.

2127


4 KẾT LUẬN
Việc học online cần có sự hợp tác giữa học sinh và thầy cô. Tùy vào lứa tuổi cũng nên cần cha mẹ
đồng hành quản lý và giúp đỡ. Bên cạnh đó học sinh, sinh viên nên tự có ý thức học tập cao rèn
luyện thói quen tự học tại nhà để chúng ta có thể ko bị mất kiến thức thua thiệt bạn bè. Tuy vậy, việc
học online cũng có những hạn chế nhất định. Thầy cơ rất sợ học sinh quên bài nên thường gửi bài
tập cho cả lớp nhưng có người tập trung sẽ hồn thành hết, nhiều bạn chỉ hỏi xin đáp án. Hơn nữa
việc học online khiến giáo viên và học sinh khó tương tác qua lại với nhau trong bài giảng, nhiều
bạn có tâm lý nghỉ học hoặc lười biến nghĩ ở nhà sẽ không thể trách phạt hay báo cho phụ huynh
nên đưa ra nhiều lý do không xem, không nhận được bài. Tuy nhiên, khi nhà trường ra thông báo

đây là chương trình học chính thức, tất cả các bạn đều bắt buộc phải học nghiêm túc. Nói chung,
học online đòi hỏi phải tập trung và thật sự nghiêm túc như lúc học ở trường mới hiệu quả được.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]

(9:30 ngày 10-4-2020).

[2]

” (22 giờ ngày 8-4-2020).

[3]

” (22 giờ ngày 8-4-2020).

[4]

- (22 giờ ngày 8-4-2020).

2128