Báo cáo thực tập giữa khóa Tổ chức thực hiện thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ (LC) nhập khẩu tại Ngân hàng PVcombank chi nhánh Hồ Chí Minh

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
CƠ SỞ II TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
---------***--------

BÁO CÁO THỰC TẬP GIỮA KHĨA
Chun ngành: Kinh tế đối ngoại
TỔ CHỨC THỰC HIỆN THANH TOÁN QUỐC TẾ BẰNG
PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C) NHẬP
KHẨU TẠI NGÂN HÀNG PVCOMBANK CHI NHÁNH HỒ
CHÍ MINH
Họ và tên sinh viên: Nguyễn Thành Phát
Mã sinh viên: 1701015638
Lớp: K56E – A12
Khóa: 56
GVHD: ThS. Lưu Thị Bích Hạnh

TP.HCM, tháng 08 năm 2020


TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
CƠ SỞ II TẠI TP. HỒ CHÍ MINH
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

NHẬN XÉT BÁO CÁO THỰC TẬP GIỮA KHOÁ
Họ và tên sinh viên: Nguyễn Thành Phát

MSSV: 1701015638

Tên đề tài: Tổ chức thực hiện thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ
(L/C) nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh
Điểm đánh giá mức độ tuân thủ quy định, tiến độ và tinh thần làm việc (tối đa 1

điểm, cho điểm lẻ đến 0,1): ................................................................................................
Ý kiến nhận xét (khoanh tròn lựa chọn phù hợp):
1. Sinh viên đã nghiêm túc thực hiện BCTTGK theo sự hướng dẫn của GVHD.
GVHD chịu trách nhiệm về tên đề tài và tên các chương, các đề mục chính (3 chữ số):
0,8-1,0 điểm
2. Sinh viên đã thực hiện theo sự hướng dẫn của GVHD nhưng chưa đầy đủ. GVHD
chịu trách nhiệm về tên đề tài và tên các chương, các đề mục chính (2 chữ số): 0,5-0,7
điểm
3. Sinh viên chưa thực hiện đầy đủ hướng dẫn của giảng viên. GVHD không chịu
trách nhiệm về BCTTGK: 0,1-0,4 điểm
4. Sinh viên không thực hiện hướng dẫn của GVHD. GVHD không đồng ý cho sinh
viên nộp BCTTGK: 0 điểm
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 21 tháng 08 năm 2020
Giảng viên hướng dẫn
(ký và viết rõ họ tên)

Ghi chú: Mẫu nhận xét này được đóng cùng cuốn BCTTGK, đặt ngay sau trang bìa phụ.
SV chuyển GVHD nhận xét và cho điểm tinh thần, thái độ, chuyên cần rồi nộp BCTTGK
theo thông báo.


NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

TP. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2020

ThS. Lưu Thị Bích Hạnh




Tên viết tắt

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Tên tiếng Anh
Tên tiếng Việt

1

AWB

Air waybill

2

BCT

Bộ chứng từ

3

BHL

Bất hợp lệ

4

B/E

Bill of exchange

Hối phiếu

5

B/L

Bill of lading

Vận đơn đường biển

6

CN

Chi nhánh

7

CV. TTQT

Chuyên viên Thanh toán Quốc
tế

8

DN

Doanh nghiệp

9

KH

Khách hàng

10

KSV

Kiểm sốt viên

11

L/C

12

NH

Ngân hàng

13

NHTM

Ngân hàng thương mại

14

P/A

Payment advice

Thơng báo trả tiền

15

P/O

Payment order

Ủy nhiệm chi (lệnh chi trả)

16

QLTD

STT

17

SWIFT

Letter of credit

Vận đơn hàng khơng

Tín dụng thư (hoặc tín dụng
chứng từ)

Quản lý tín dụng
Society for Worldwide
Interbank Financial
Telecommunication

Hiệp hội Viễn thơng Liên Ngân

hàng và Tài chính Quốc tế

18

TMCP

Thương mại Cổ phần

19

TT. TTQT

Trung tâm Thanh tốn Quốc tế

20

USD

21

XNK

US Dollar

Đơ la Mỹ
Xuất nhập khẩu


DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
BẢNG BIỂU

STT

Tên bảng biểu
Bảng 1.1: Tình hình nhân sự tại ngân hàng
PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh (2017 – 2019)

1

Bảng 1.2: Kết quả kinh doanh từ dịch vụ thanh toán
ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh (2017-

2

Trang
5

7

2019)
3

Bảng 1.3: Bảng tóm tắt q trình thực tập

9

SƠ ĐỒ
STT
1

Tên sơ đồ

Sơ đồ 1.1: Cơ cấu tổ chức nhân sự tại ngân hàng
PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh

Trang
5


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
LỜI MỞ ĐẦU........................................................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG PVCOMBANK CHI NHÁNH HỒ
CHÍ MINH.............................................................................................................................................. 3
1.1 Q trình hình thành và phát triển.......................................................................................... 3
1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng PVcomBank................................. 3
1.1.2 Vài nét về ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh.................................... 4
1.2 Cơ cấu tổ chức, nhân sự............................................................................................................. 4
1.2.1 Cơ cấu tổ chức của ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh..................4
1.2.2 Cơ cấu nhân sự của ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh.................5
1.3 Đánh giá chung về tình hình kinh doanh của dịch vụ thanh toán tại ngân hàng
PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh........................................................................................... 6
1.4 Tóm tắt q trình thực tập.......................................................................................................... 7
1.4.1 Giới thiệu về vị trí thực tập.................................................................................................... 7
1.4.2 Nhật ký thực tập......................................................................................................................... 8
CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC THỰC HIỆN THANH TỐN QUỐC TẾ BẰNG
PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C) NHẬP KHẨU TẠI NGÂN
HÀNG PVCOMBANK CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH..................................................... 11
2.1 Tình hình thanh tốn hàng nhập khẩu bằng phương thức L/C tại ngân hàng
PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh trong 3 năm gần đây (2017-2019)....................11
2.2 Tổ chức thực hiện thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ (L/C)

nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh áp dụng cho một hợp
đồng cụ thể............................................................................................................................................ 12
2.2.1 Mô tả hợp đồng........................................................................................................................ 12
2.2.2 Mô tả tổ chức thực hiện thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng
từ (L/C) nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh..................... 13
2.2.3 Cụ thể hóa quy trình............................................................................................................... 13
2.3 Nhận xét về tổ chức thực hiện thanh toán quốc tế bằng phương thức tín dụng
chứng từ (L/C) nhập khẩu tại tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh 16


2.3.1 Nhận xét, đánh giá chung về thực hiện nghiệp vụ..................................................... 16
2.3.2 Những điểm mạnh.................................................................................................................. 17
2.3.3 Những điểm còn hạn chế...................................................................................................... 18
2.3.4 So sánh với lý thuyết............................................................................................................. 18
CHƯƠNG 3: NHẬN ĐỊNH VỀ QUÁ TRÌNH THỰC TẬP TẠI NGÂN HÀNG
PVCOMBANK CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH..................................................................... 20
3.1 Bài học cho bản thân.................................................................................................................. 20
3.1.1 Về chuyên môn nghiệp vụ................................................................................................... 20
3.1.2 Về kỹ năng mềm...................................................................................................................... 20
3.1.3 Về định hướng nghề nghiệp................................................................................................ 21
3.2 Một số đề xuất hoàn thiện nghiệp vụ tổ chức thực hiện thanh tốn quốc tế bằng
phương thức tín dụng chứng từ (L/C) nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi
nhánh Hồ Chí Minh........................................................................................................................... 21
3.2.1 Đề xuất các vấn đề về con người...................................................................................... 21
3.2.2 Đề xuất các vấn đề về kỹ thuật........................................................................................... 22
KẾT LUẬN........................................................................................................................................... 23
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 24
PHỤ LỤC.............................................................................................................................................. 25

1
LỜI MỞ ĐẦU
Trong xu hướng quốc tế hóa mạnh mẽ nền kinh tế thế giới, Việt Nam đang dần
từng bước hội nhập nền kinh tế khu vực và thế giới. Việc mở ra các quan hệ ngoại
thương và đầu tư quốc tế ngày càng rộng rãi đòi hỏi phải phát triển khơng ngừng
các quan hệ thanh tốn quốc tế và dịch vụ ngân hàng quốc tế. Thanh toán XNK là
một trong những nghiệp vụ quan trọng của các DN và NHTM. Việc tổ chức tốt quy
trình thanh tốn XNK của các NHTM góp phần thúc đẩy hoạt động kinh doanh của
các doanh nghiệp Việt Nam nói riêng và của nền ngoại thương Việt Nam nói chung.
Chính vì vậy, sự hiểu biết chặt chẽ và việc đào sâu nghiên cứu về các phương
thức tổ chức thanh toán thương mại quốc tế, đặc biệt là bằng tín dụng chứng từ là
một trong những nhiệm vụ cấp thiết đối với nguồn nhân lực chất lượng cao trong
lĩnh vực ngoại thương của Việt Nam. Điều này không những giúp sinh viên sắp ra
trường trau dồi và cũng cố thêm kiến thức để chuẩn bị hành trang vào đời mà cịn
góp phần thúc đẩy sự phát triển và hoàn thiện cho phương thức này trong xu thế
thời đại hội nhập kinh tế hiện nay.
Hiểu được tầm quan trọng của quy trình thanh tốn XNK nói chung và ý nghĩa
của việc thanh toán quốc tế bằng tín dụng chứng từ nói riêng, tác giả đã chọn đề tài
“TỔ CHỨC THỰC HIỆN THANH TOÁN QUỐC TẾ BẰNG PHƯƠNG
THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C) NHẬP KHẨU TẠI NGÂN HÀNG
PVCOMBANK CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH” cho bài báo cáo thực tập giữa
khóa của mình.
Về kết cấu đề tài, bài báo cáo có kết cấu 3 chương chính như sau: Chương 1:
Tổng quan về ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh Chương 2: Tổ
chức thực hiện thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín dụng
chứng từ (L/C) nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh Chương
3: Nhận định về quá trình thực tập tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh

Hồ Chí Minh
Tuy nhiên, do hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn cũng như sự giới

hạn về thời gian, bài viết của tác giả không thể tránh khỏi những thiếu sót cả về nội
dung lẫn hình thức. Do đó, tác giả rất mong nhận được nhiều sự góp ý chân thành từ
phía nhà trường và ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh.


2
Thay cho lời kết, xin chân thành cám ơn nhà trường và ngân hàng PVcomBank
chi nhánh Hồ Chí Minh đã hướng dẫn và tạo điều kiện cho tác giả hoàn thành bài
báo cáo này. Đặc biệt tác giả xin chân thành cám ơn ThS Lưu Thị Bích Hạnh đã tận
tình hướng dẫn trong quá trình chọn đề tài và chỉnh sửa nội dung bài viết. Cám ơn
ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác
giả được thực tập tại ngân hàng và các anh chị nhân viên đã nhiệt tình hướng dẫn
tác giả về các nghiệp vụ phát sinh trong thực tế, trong quá trình thực tập và viết bài
báo cáo này.
TP. Hồ Chí Minh, tháng 08 năm 2020
Nguyễn Thành Phát


3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG PVCOMBANK CHI
NHÁNH HỒ CHÍ MINH
1.1 Q trình hình thành và phát triển
1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng PVcomBank
Tên công ty: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Chúng Việt Nam
Tên tiếng anh: VIETNAM PUBLIC JOINT STOCK COMMERCIAL BANK
Hinh thức sở hữu của công ty: Công ty cổ phần
Địa chỉ hội sở: 22 Ngơ Quyền, Quận Hồn Kiếm, Hà Nội
Swift Code: WBVNVNVX
Tel: (84) 024 3942 6800
Fax: (84) 024 3942 6796/97

Website: www.pvcombank.com.vn
E-mail:
Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (hay còn được gọi là PVcomBank) được
thành lập theo Quyết định số 279/GP-NHNN ngày 16/09/2013 của ngân hàng Nhà
nước Việt Nam trên cơ sở hợp nhất giữa tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt
Nam (PVFC) và ngân hàng TMCP Phương Tây (WesternBank).
Ngày 01/10/2013 PVcomBank chính thức hoạt động trên cơ sở giấy chứng nhận
đăng ký doanh nghiệp công ty cổ phần, mã số doanh nghiệp 0101057919 do Sở Kế
hoạch và Đầu tư Thành phố Hà Nội cấp. Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam PVcomBank có tổng tài sản đạt gần 100.000 tỷ đồng, vốn điều lệ 9.000 tỷ đồng,
trong đó cổ đơng lớn nhất là tập đồn Dầu khí Việt Nam (chiếm 50%) và cổ đơng
chiến lược Morgan stanley (6.7%).
Ngân hàng khai trương PVcomBank Hội sở tại 22 Ngơ Quyền, quận Hồn Kiếm,
TP. Hà Nội ngày 04/10/2013. Đến nay, PVcomBank đã phát triển mạng lưới lên đến
hơn 119 điểm giao dịch với đội ngũ hơn 4000 cán bộ nhân viên.
PVcomBank có địa bàn hoạt động rộng khắp cả nước với hơn 90 chi nhánh,
phịng giao dịch có mặt tại 20 tỉnh thành lớn như Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bình
Định, Lâm Đồng, Bà Rịa Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương…
Các giải thưởng của PVcomBank trong 02 năm vừa qua:


4
Năm 2018: Ngân hàng có sản phẩm online banking sáng tạo hiệu quả nhất Việt
nam; Top 500 DN tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam; 500 DN lớn nhất Việt Nam.
Năm 2019: Được tạp chí ABF Magazine trao tặng Ngân hàng có sản phẩm thẻ tín
dụng sáng tạo hiệu quả; Ngân hàng có sản phẩm tín dụng cá nhân mới tiêu biểu;
Ngân hàng có giải pháp quản lý dịng tiền mặt doanh nghiệp hiệu quả.
1.1.2 Vài nét về ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh
Ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh (sau đây gọi tắt là PVcomBank
Hồ Chí Minh) là một trong hai chi nhánh của hệ thống PVcomBank tại Quận 3.
PVcomBank Hồ Chí Minh được xem là trung tâm để tiếp nhận và xử lý hồ sơ của

khách hàng doanh nghiệp trong khu vực thành phố Hồ Chí minh và cả chi nhánh
khu vực Cần Thơ.
Tên giao dịch quốc tế: VIETNAM PUBLIC JOINT STOCK COMMERCIAL
BANK – HO CHI MINH BRANCH
Tên đầy đủ: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Chúng Việt Nam – Chi nhánh
Hồ Chí Minh
Tên viết tắt: PVcomBank Hồ Chí Minh
Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động kinh doanh chi nhánh số 0101057919-028
của Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM
Chức năng hoạt động: Huy động vốn, hoạt động tín dụng, dịch vụ thanh tốn và
ngân quỹ; các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của pháp luật và ngân hàng
TMCP Đại Chúng Việt Nam
Địa chỉ: 19 Phạm Ngọc Thạch, phường 6, quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: 02835207168 - Fax: 02838257555
1.2 Cơ cấu tổ chức, nhân sự
1.2.1 Cơ cấu tổ chức của ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh


5

Sơ đồ 1.1: Cơ cấu tổ chức nhân sự tại PVcomBank Hồ Chí Minh

Giám đốc chi
nhánh

Phó giám đốc

Phịng khách
hàng DN lớn

Phòng khách
hàng DN

Phòng khách
hàng cá nhân

Phòng dịch vụ
khách hàng

Phòng tư vấn
tài chính

Phịng kế tốn

Phịng hành
chính tổng hợp

Bộ phận QLTD
HCM

(Nguồn: Ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh, 2019, Báo cáo
tình hình nhân sự 2019)
Là chi nhánh cấp I trực thuộc Hội sở và chỉ mới thành lập năm 2013, quy mơ vẫn
cịn nhỏ nên PVcomBank Hồ Chí Minh có cơ cấu tổ chức khá đơn giản với 2 lãnh
đạo và 8 phòng ban, bộ phận làm việc rõ ràng với nhiệm vụ cụ thể, chức năng riêng
biệt nhưng giữa các phịng ban, bộ phận vẫn có sự liên hệ, gắn bó chặt chẽ và hỗ trợ
lẫn nhau. Chính sự liên kết này giúp cho các phịng ban, bộ phận có thể làm việc tốt
với nhau và từ đó giúp cung cấp các giải pháp tài chính cũng như cung cấp sản
phẩm dịch vụ đến khách hàng của NH một cách tốt nhất.
1.2.2 Cơ cấu nhân sự của ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh

Bảng 1.1: Tình hình nhân sự tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí
Minh (2017 – 2019)
Năm

Tổng số lao động
Cao đẳng
Đại học
Ngoại ngữ
Vi tính

Đơn vị: Người
2017
2018
2019
Số lượng Tỷ trọng Số lượng Tỷ trọng Số lượng Tỷ trọng
59
8
51
59
59

100,00%
13,56%
86,44%
100,00%
100,00%

64
9
55

64
64

100,00%
14,06%
85,94%
100,00%
100,00%

77
7
70
77
77

100,00%
9,09%
90,91%
100,00%
100,00%

(Nguồn: Ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh, 2017-2019, Báo cáo
tình hình nhân sự 2017-2019)


6
Số nhân viên hiện tại của chi nhánh hầu như là lao động trực tiếp, chưa tính nhân
viên thực tập. Về cơ bản, lượng nhân viên thay đổi không đáng kể, số nhân viên
tăng thêm 9 người sau 2 năm. Sự tăng lên số nhân sự là điều tất yếu để phục vụ sự
phát triển của công ty.

Với một độ ngũ nhân viên có trình độ đại học và sau đại học trên 80% có thể thấy
rằng PVcomBank Hồ Chí Minh đang sở hữu một nguồn nhân lực đầy tiềm năng có
trình độ cao. 100% đội ngũ làm việc có bằng ngoại ngữ đạt chuẩn cho thấy
PVcomBank Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm hơn đến vấn đề chuyên môn, kiến thức
của các nhân viên trong quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu như hiện tại. Đây là một
điều kiện rất thuận lợi cho chi nhánh Hồ Chí Minh nói riêng và cả hệ thống
PVcomBank nói chung phát triển mạnh hơn nữa và cạnh tranh hiệu quả trước các
đối thủ khác trong khu vực. Tất cả các nhân viên trong ngân hàng đều có khả năng
sử dụng máy vi tính vì tính chất của cơng việc của ngành đang dần được số hố.
Hiện nay, tồn bộ hệ thống PVcomBank Hồ Chí Minh có khoản 77 nhân viên
và được phân bổ như sau:
Giám đốc chi nhánh: Lương Thanh Việt sinh ngày 05/01/1975
Phó giám đốc: Nguyễn Cao Cường sinh ngày 30/06/1978
Nhân viên chính thức gồm 67 nhân viên từ Phịng khách hàng doanh nghiệp
lớn; Phòng khách hàng doanh nghiệp; Phòng khách hàng cá nhân; Phòng dịch vụ
khách hàng; Phòng tư vấn tài chính; Phịng kế tốn; Phịng hành chính tổng hợp; Bộ
phận quản lý tín dụng Hồ Chí Minh và 8 học việc và thực tập sinh,
1.3 Đánh giá chung về tình hình kinh doanh của dịch vụ thanh tốn tại ngân
hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh


7
Bảng 1.2: Kết quả kinh doanh từ dịch vụ thanh tốn ngân hàng
PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh (2017-2019)
Đơn vị: Triệu đồng
2017

2018

2019

Doanh thu

44.966

45.804

56.819

Chi phí

17.930

18.792

21.458

Lợi nhuận

27.036

27.012

35.361

(Nguồn: Ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh, 2017-2019, Báo
cáo tình hình kinh doanh 20172019)
Về doanh thu, nhìn vào bảng, ta thấy doanh thu của PVcomBank Hồ Chí Minh
tăng dần qua các năm. Năm 2018, doanh thu tăng 838 triệu đồng, tương ứng 1,9%
so với năm 2017. Bước sang 2019, doanh thu tăng vượt bậc với con số 56.819 triệu

đồng, tức là tăng 11.015 triệu đồng, tương ứng 24% so với năm 2018.
Xét về bối cảnh, nền kinh tế Việt Nam có sự tăng trưởng kinh tế tương đối tốt
trong các năm vừa qua với GDP tăng 6,812% trong 2017; 7,076% trong năm 2018 à
7,017% trong năm 2019 (theo Báo cáo của Ngân hàng Thế giới). Điều này cho thấy
rằng, cùng với sự tăng trưởng ổn định của nền kinh tế, PVcomBank Hồ Chí Minh
cũng có sự tăng trưởng đáng kể qua các năm, đặc biệt là để đạt được sự phát triển
bền vững nhất trong hoạt động thanh tốn của mình.
1.4 Tóm tắt q trình thực tập
1.4.1 Giới thiệu về vị trí thực tập
Lý do lựa chọn đơn vị thực tập: Theo yêu cầu của chương trình đào tạo của Đại
học Ngoại Thương cơ sở 2, tác giả phải đi thực tập tại một doanh nghiệp thực tế để
tìm hiểu một vấn đề nghiên cứu có yếu tố quốc tế hoặc thuộc một học phần trong
khối kiến thức của chương trình đào tạo. Sau khi tìm hiểu và đăng ký thực tập, tác
giả nhận thấy Ngân hàng PVcomBank hiện là Ngân hàng TMCP Quốc Doanh thứ 5
tại Việt Nam (sau Vietcombank, BIDV, Vietinbank, Agribank) với bề dày kinh
nghiệm hoạt động cùng với nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực thanh toán quốc
tế, một mơn chun ngành của tác giả trong chương trình học, đã gây ấn tượng với
tác giả. Đồng thời, với nhu cầu tìm hiểu thực tế hoạt động địi hỏi trình độ nghiệp
vụ chun sâu và có tính phức tạp như thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín


8
dụng chứng từ, tác giả đã mạnh dạn đăng ký đi thực tập tại Ngân hàng PVcomBank
chi nhánh Hồ Chí Minh.
Mục đích của việc thực tập tại đơn vị: Với việc lựa chọn PVcomBank Hồ Chí
Minh là đơn vị thực tập phục vụ cho báo cáo thực tập giữa khóa lần này, tác giả
mong muốn nắm rõ quy mô hoạt động cũng như tính pháp lý của ngân hàng; nắm rõ
cơ cấu hoạt động của ngân hàng; hiểu rõ những quy trình thao tác của các sản phẩm.
Mục tiêu lớn nhất sau kỳ thực tập của tác giả là nắm được các nghiệp vụ về quy
trình của phương thức thanh toán quốc tế bằng L/C cũng như rèn luyện những kỹ

năng mềm phục vụ cho việc đi làm sau này của tác giả.
Vị trí thực tập: Tác giả được nhận thực tập tại PVcomBank Hồ Chí Minh với vị
trí thực tập sinh phát triển khách hàng doanh nghiệp lớn. Phòng khách hàng doanh
nghiệp lớn có nghiệp vụ trực tiếp giao dịch với khách hàng là các doanh nghiệp lớn,
thực hiện các cơng việc liên quan đến tín dụng phù hợp với chế độ, thể lệ hiện hành
và hướng dẫn của ngân hàng PVcomBank.
Nhiệm vụ cơng việc: Tác giả duy trì, chăm sóc và phát triển quan hệ khách hàng
hiện hữu, bán các sản phẩm dịch vụ của khách hàng doanh nghiệp lớn (như tín
dụng, huy động vốn, thu phí dịch vụ,…) nhằm đạt chỉ tiêu kinh doanh được giao;
thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn như huy động vốn, phát hành bảo lãnh, L/C,…
đồng thời thực hiện các công việc khác theo phân công của lãnh đạo nhằm thực hiện
mục tiêu chung của đơn vị.
1.4.2 Nhật ký thực tập
Sau đây là cá nhân đã hỗ trợ, theo dõi cũng như hướng dẫn nhiệt tình cho tác giả
trong suốt quá trình thực tập tại PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh. Tác giả xin
cảm ơn sự đồng hành của anh Trần Đạt, chuyên viên phòng khách hàng doanh
nghiệp lớn. Thời gian đầu thực tập tác giả còn nhiều bỡ ngỡ, anh Đạt đã chỉ bảo tác
giả nhiều kinh nghiệm từ các thao tác nghiệp vụ cũng như cách sử dụng các phần
mềm, ứng dụng nội bộ phục vụ xuyên suốt quá trình thực tập tại ngân hàng, hướng
dẫn cách thức thực hiện việc hỗ trợ tư vấn cho khách hàng về các sản phẩm, dịch vụ
của ngân hàng như mua bán ngoại tệ, thanh tốn quốc tế, bảo lãnh. Ngồi ra, anh
Đạt còn hướng dẫn tác giả một số hoạt động liên quan đến quy trình thanh tốn


9
quốc tế bằng L/C như cách đọc hiểu hồ sơ về L/C, thao tác thực hành các hồ sơ
nghiệp vụ liên quan đến L/C,…
- Thông tin liên lạc: Trần Đạt - Chuyên viên phòng khách hàng doanh nghiệp lớn
- Số điện thoại liên lạc: 0906623400
- Email:

Từ ngày 13/07/2020 đến 14/08/2020, tác giả được thực tập tại phòng khách hàng
doanh nghiệp lớn tại ngân hàng. Cơng việc chính của tác giả là hỗ trợ mọi người
trong phịng trong q trình làm chứng từ, thủ tục, soạn các văn bản hành chính.
Sau khi đã tìm hiểu về quy trình nghiệp vụ và tiếp xúc chứng từ thực tế, tác giả
được giao nhiệm vụ photo và chuyển chứng từ giữa các phòng ban. Đây là cơ hội
giúp tác giả có thể hiểu rõ hơn sự hoạt động và mối liên hệ giữa các phòng ban tại
NH với nhau. Tác giả còn được hướng dẫn về nội dung ý nghĩa của các chứng từ
thanh toán L/C nhập khẩu từ CV. TTQT. Cụ thể, tác giả sẽ kiểm tra các văn bản, hồ
sơ chuẩn bị cho việc lập bộ chứng từ về mặt nội dung dưới sự hướng dẫn của các
anh chị.
Bảng 1.3: Bảng tóm tắt q trình thực tập
Ngày

Nội dung cơng việc

29/06/2020

- Nộp đơn ứng tuyển vào vị trí
Thực tập sinh

06/07/2020

- Được ngân hàng gọi mời phỏng
vấn

Kết quả

- Sau buổi phỏng vấn tác
giả được nhận vào làm
việc

TUẦN 1
13/07/2020 đến - Đọc và tìm hiểu Luật Các tổ
17/07/2020
chức tín dụng, Luật Doanh

- Nắm rõ quy mơ hoạt
động và tính chất pháp lý

nghiệp, các văn bản quy phạm

của ngân hàng

pháp luật liên quan khác

- Nắm rõ tổng quát cơ cấu

- Tìm hiểu các sản phẩm dịch vụ

tổ chức của ngân hàng

ngân hàng cung cấp: tín dụng, bảo - Nắm rõ tổng quát các
lãnh, mua bán ngoại tệ, thanh tốn nghiệp vụ trong phịng
quốc tế (L/C)

- Hiểu rõ những quy trình


10
- Tìm hiểu nội quy nội bộ

thao tác các sản phẩm của
phòng

TUẦN 2
20/07/2020 đến - Tiếp xúc và thực hành trực tiếp
24/07/2020
nghiệp vụ tín dụng và bảo lãnh

- Hiểu rõ quy trình thực tế
cụ thể của nghiệp vụ tín
dụng và bảo lãnh

TUẦN 3
27/07/2020 đến - Tìm hiểu nghiệp vụ thanh toán
31/07/2020
quốc tế và mua bán ngoại tệ

- Hiểu rõ quy trình thao
tác của nghiệp vụ thanh
tốn quốc tế và mua bán
ngoại tệ

TUẦN 4
03/08/2020 đến - Tiếp xúc và thực hành trực tiếp
- Hiểu rõ quy trình thực tế
07/08/2020
nghiệp vụ mua bán ngoại tệ, thanh cụ thể của nghiệp vụ
toán quốc tế (L/C)

thanh toán quốc tế và
mua bán ngoại tệ

TUẦN 5
10/08/2020 đến - Thực hành hỗ trợ quy trình phát
14/08/2020
hành L/C nhập khẩu.

- Hiểu rõ và tiếp xúc thực
tế chứng từ của nghiệp vụ
phát hành L/C nhập khẩu.
(Nguồn: Tác giả tự tổng hợp)


11
CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC THỰC HIỆN THANH TOÁN QUỐC TẾ BẰNG
PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ (L/C) NHẬP KHẨU TẠI NGÂN
HÀNG PVCOMBANK CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH
2.1 Tình hình thanh toán hàng nhập khẩu bằng phương thức L/C tại ngân
hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh trong 3 năm gần đây (2017-2019)
Bảng 2.1: Kết quả hoạt động thanh toán quốc tế theo L/C nhập khẩu
ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh (2017-2019)
Chỉ tiêu
Trị giá phát hành

Nghìn
USD

Trị giá thanh tốn

Nghìn
USD

2017
Giá trị
2.032

Đơn vị: Đô la Mỹ
2018
2019
Giá trị
Giá trị
2.350
2.478

2.512

2.451

2.345

Số lượng hồ sơ phát hành
Món
36
34
36
Số lượng hồ sơ thanh tốn
Món
39
32

34
Phí dịch vụ L/C
USD
11.080
9.805
10.550
(Nguồn: Ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh, 2017-2019, Báo
cáo tình hình kinh doanh 20172019)
Nhìn vào bảng số liệu, ta có các nhận xét sau:
Năm 2017, trị giá thanh tốn vượt hẳn trị giá phát hành (2.512 nghìn USD so với
2.032 nghìn USD) là vì năm 2017 đã tất tốn nhiều hồ sơ cũ có giá trị lớn mà năm
trước chưa thanh toán.
Năm 2018, số lượng hồ sơ phát hành giảm 2 món, tức là 5,56% so với năm 2017
và hồ sơ thanh tốn giảm 7 món tức là 17,95% so với năm 2018. Lý do chủ yếu đền
từ tình hình kinh doanh của khách hàng khơng tốt nên số lượng đơn hàng của DN bị
giảm. Số lượng hồ sơ ít đi còn kéo theo phí dịch vụ L/C thu về trong năm 2018
chuyển biến mạnh mẽ: giảm từ 11.080 nghìn USD xuống cịn 9.805 nghìn USD,
giảm 11,5% so với năm 2017.
Năm 2019, số lượng hồ sơ tăng với số lượng hồ sơ phát hành là 36 món bằng với
năm 2017, tăng 2 món tức là 5,88% so với năm 2018. Số lượng hồ sơ thanh tốn là
34 món, tăng 2 món tức là 6,25% so với năm 2018. Những số liệu này cho thấy năm


12
2019 DN kinh doanh có hiệu quả hơn, nhiều hồ sơ năm cũ mà khách hàng chưa có
khả năng thanh toán trong năm 2018 đã được quyết toán.
2.2 Tổ chức thực hiện thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng
từ (L/C) nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh áp
dụng cho một hợp đồng cụ thể
Một cơng ty nhập khẩu của Việt Nam có địa chỉ tại Phòng 608, tầng 6, Tòa nhà

Petro Vietnam, 1-5 đường Lê Duẩn, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh, nhập khẩu một
lô hàng điện thoại di động từ Hongkong, thanh tốn bằng hình thức thư tín dụng trả
chậm được mở tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh, ngân hàng
thông báo là HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong Kong. Cơng ty xuất khẩu có
địa chỉ tại 18/F Edinburge Tower The Landermark 15 Queen’s Road, Central,
Hongkong, nên xuất trình chứng từ tại 5/F HSBC Building Mongkok, 673 Nathan
Road, Mongkok, Kowloon, Hong Kong. Ngân hàng PVcomBank khơng có tài
khoản tại ngân hàng HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong Kong, cho nên thơng
qua tài khoản của mình tại ngân hàng HSBC Bank USA NA, New York NY 10015
USA thanh toán cho HSBC Trade Services, Hong Kong (theo chỉ thị thanh toán trên
thư Ngân hàng).
2.2.1 Mô tả hợp đồng
1. Bên mua – Bên bán
- Người mua: Smartcom – Công ty Cổ phần Hội tụ Thông minh
- Người bán: Yulong Technologies (Hongkong) CO,. LTD
2. Đối tượng: 280 chiếc điện thoại Coolpad E571 màu vàng
3. Giá cả: là giá FCA tại bất cứ cảng hàng không tại Hong Kong, theo Incoterms
2010.
4. Phương thức thanh tốn: thanh tốn 90% giá trị hóa đơn bằng phương thức
L/C trả chậm, bằng đồng Đô la Mỹ, mở tại tài khoản của người mua tại ngân hàng
PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh, đến tài khoản của người bán tại ngân hàng
HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong Kong.


13
2.2.2 Mơ tả tổ chức thực hiện thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín dụng
chứng từ (L/C) nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh
Sơ đồ 2.1: Thực hiện thanh toán L/C nhập khẩu tại ngân hàng PVcomBank
chi nhánh Hồ Chí Minh
Ngân hàng thơng báo gửi chứng từ do người xuất khẩu

xuất trình gửi cho ngân hàng phát hành

Ngân hàng phát hành tiếp nhận và kiểm tra điện đòi tiền

Ngân hàng phát hành kiểm tra bộ chứng từ

Hợp lệ/ chấp nhận
BHL/ từ chối BHL

Hoàn trả chứng từ

Thơng báo cho người nhập khẩu

Chấp nhận hối phiếu
Thanh tốn L/C

Lưu hồ sơ
(Nguồn: Tác giả tự tổng hợp từ thực tế và Quy trình về thanh tốn L/C nhập
khẩu của PVcomBank)
2.2.3 Cụ thể hóa quy trình
Bước 1: Tiếp nhận và kiểm tra điện đòi tiền
Ngân hàng HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong Kong gửi thư ngân hàng
cùng bộ chứng từ về cho ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh. Chứng từ


14
đến vào ngày 06 tháng 03 theo dấu của phòng hành chính. Trong thư, HSBC thơng
báo về:
+ Bộ chứng từ được gửi kèm theo
+ Bất hợp lệ được tìm thấy: Khơng có

+ u cầu xác nhận ngày đáo hạn trên B/E (sau 90 ngày kể từ ngày giao hàng
dựa trên AWB, tức là ngày 28 tháng 02) bằng điện MT752, thanh toán đúng hẹn và
xác nhận chấp nhận thanh toán hối phiếu sau 90 ngày kể từ ngày phát hành AWB
(tức là ngày 28 tháng 02)
+ Chỉ thị thanh toán: PVcombank Hồ Chí Minh tiến hành thanh tốn thơng qua
tài khoản USD mà khơng làm mất mát trong q trình chuyển tiền bằng điện
MT202 đến Ngân hàng HSBC tại New York, Mỹ (SWIFT FIELD 57A:
MRMDUS33) cho HSBC Trade Services, Hong Kong được hưởng (SWIFT FIELD
58D:/000-04443-1 hoặc CHIPS UID 076000)
Trong vòng 1 ngày khi nhận được chứng từ, CV. TTQT thực hiện:
- Kiểm tra tính xác thực của điện;
- Kiểm tra NH đòi tiền là Ngân hàng HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong
Kong được phép quy định trong L/C và số tiền yêu cầu là phù hợp.
Bước 2: CV. TTQT kiểm tra BCT bằng cách đối chiếu chứng từ với hồ sơ
L/C và nhập máy ngay trong ngày
CV. TTQT đối chiếu chứng từ với hồ sơ L/C và nhập máy ngay trong ngày để lập
phiếu yêu cầu xử lý giao dịch và thông báo kết quả giao dịch (đối với L/C nhập
khẩu). Nội dung của phiếu này ghi rõ:
- Số L/C: L/C 0707716000241
- Trị giá giao dịch: 18.900,00 USD (Mười tám ngàn chín trăm Đơ la Mỹ)
- Tên cơng ty Việt Nam: SmartCom – Công ty Cổ phần Hội tụ Thông minh
- Danh sách những chứng từ nhận được:
+ Clean AWB (Vận đơn hàng không): 01 bản gốc số 3 và 01 bản copy.
+ Commercial Invoice (Hóa đơn thương mại): 04 bản gốc.
+ Packing List (Phiếu đóng gói hàng hóa): 04 bản gốc.
+ Certificate of Origin (Giấy chứng nhận xuất xứ nguồn gốc hàng hóa): 04 bản
gốc.


15

+ Certificate of Quality and Quantity (Chứng nhận chất lượng và số lượng): 04
bản gốc.
+ Draft (Hối phiếu): 02 bản gốc.
Việc kiểm chứng từ và ký xác nhận kéo dài từ ngày 08 tháng 03 đến ngày 10
tháng 03.
Bước 3: Xử lý BCT gốc hợp lệ
Ngày 11 tháng 03, vì BCT hồn tồn hợp lệ và khơng có sai sót nên CV. TTQT
trình Giám đốc TT. TTQT ký ủy quyền nhận hàng. Sau đó, CV. TTQT photo 1 BCT
lưu và chuyển BCT gốc về CN, lưu biên lai chuyển chứng từ của hãng chuyển phát
nhanh DHL.
Sau ngay lúc đó, CV. TTQT nhập dữ liệu vào hệ thống Core Banking – T24 và
tiến hành làm thông báo yêu cầu Smartcom – Công ty Cổ phần Hội tụ Thông minh
thực hiện nghĩa vụ thanh tốn theo điện địi tiền: KSV duyệt hồ sơ, thư thơng báo
u cầu KH thanh tốn, ký nháy xác nhận trên thư thông báo. Giám đốc TT. TTQT
ký tên lên thư thông báo yêu cầu KH chấp nhận thanh tốn, CV. TTQT chuyển đóng
dấu mộc ngân hàng. Sau đó, CV. TTQT gửi file ảnh scan Thư thơng báo đó về CN.
CV. TTQT gửi hình ảnh Thư thơng báo yêu cầu Smartcom – Công ty Cổ phần Hội
tụ Thông minh chấp nhận thanh toán.
CV. TTQT giao chứng từ cho khách hàng ngày 10 tháng 03, sau khi nghiên cứu
kỹ, đơn vị nhập khẩu gửi thông báo chấp nhận đồng ý thanh toán đúng hạn bộ
chứng từ trị giá USD 18,900.00 có chữ ký của giám đốc cơng ty và kế tốn trưởng
cùng con dấu cơng ty.
Ngày 16 tháng 03, CV. TTQT điện chính thức MT752 thơng báo cho HSBC
HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong Kong về việc chấp nhận thanh toán và xác
nhận ngày đáo hạn của B/E là ngày 28 tháng 05.
Bước 4: Thanh toán hối phiếu khi đến hạn
- Ngày 22 tháng 05 CV. TTQT đăng kí vốn tại hội sở.
- CV. TTQT kiểm tra lại hồ sơ, kiểm tra nguồn tiền đảm bảo cho trị giá
- Ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh khơng có tài khoản tại ngân
hàng HSBC Bank Nathan Road Branch, Hong Kong, nhưng có tài khoản tại HSBC

16
tại New York. Vì vậy, PVcomBank Hồ Chí Minh ra lệnh HSBC tại New York sẽ
thanh toán cho tài khoản của HSBC Trade Services, Hong Kong (theo chỉ thị thanh
toán trên thư Ngân hàng).
- Nội dung của điện phí như sau:
+ Tổng giá trị L/C phải thanh toán là 18,900.00 USD; 90 USD điện phí (gồm có
phí của 3 điện).
+ Làm P/A: chọn điện MT202 thông báo cho HSBC tại Hong Kong về việc
hướng dẫn HSBC New York thanh toán cho HSBC tại Hong Kong 18,810.00 USD
(giá trị L/C là 18,900.00 USD trừ đi 90 USD điện phí).
+ Làm P/O: điện MT202 cho ngân hàng HSBC tại New York hướng dẫn thanh
toán theo như trên thư ngân hàng.
+ Cả P/O và P/A đều được in bản điện và được kiểm tra lại và ký xác nhận giống
như quá trình phát hành L/C.
- Hạch tốn như trên.
- Chuyển tồn bộ hồ sơ, điện thanh toán và giấy báo cho KSV trước khi trình
Giám đốc TT. TTQT ký duyệt.
- Ngày 25 tháng 05 (tức 03 ngày làm việc trước ngày đến hạn), CV. TTQT nhắc
KH hạn thanh toán và kiểm tra nguồn tiền đảm bảo thanh toán. Đấn ngày thanh
toán, người mua là Smartcom – Công ty Cổ phần Hội tụ Thông minh đã thanh tốn
tốn đầy đủ cho PVcomBank Hồ Chí Minh bằng hình thức giải ngân vốn tự có của
mình tại chi nhánh (khấu trừ hạn mức tín dụng mà KH đăng ký đầu năm tại NH).
- CV. TTQT thực hiện lưu bản gốc/bản sao y hồ sơ, chứng từ liên quan đến từng
nghiệp vụ do KH và CN gửi và bản scan do TT. TTQT thực hiện theo từng giao
dịch, theo số thứ tự phát sinh theo từng lần.
2.3 Nhận xét về tổ chức thực hiện thanh toán quốc tế bằng phương thức tín
dụng chứng từ (L/C) nhập khẩu tại tại ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ
Chí Minh

2.3.1 Nhận xét, đánh giá chung về thực hiện nghiệp vụ
Nhìn chung, quy trình thanh tốn quốc tế bằng phương thức tín dụng chứng từ
(L/C) nhập khẩu của ngân hàng PVcomBank chi nhánh Hồ Chí Minh khá giống với
lý thuyết mà tác giả được học ở trường. Ngân hàng cung cấp một sơ đồ thống nhất