TIET 55 AXIT AXETIC HAY

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o. vµ c¸c em häc sinh dù héi thi. Gi¸o viªn: viªn NguyÔn Kim C¬ng TrườngưTHCSưNamưHồngư–ưNamưSáchư–ưHảiưDương.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KIEÅM TRA BAØI CUÕ Câu hỏi 1. Viết công thức cấu tạo và nêu tính chất hóa học của rượu etylic? 2.. Nêu tính chất hóa học của axit.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> KIEÅM TRA BAØI CUÕ Câu hỏi 1 Viết công thức cấu tạo và nêu tính chất hóa học của rượu etylic? Đáp án - Công thức cấu tạo của rượu etylic: H H H. C C. O H. Hay:. CH3. CH2. H H - Rượu etylic có những tính chất hóa học sau: 1) Tham gia phản ứng cháy 2) Phản ứng với natri 3) Phản ứng với axit axetic.. OH.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> KIEÅM TRA BAØI CUÕ Câu hỏi 2 Nêu tính chất hóa học của axit Đáp án - Tính chất hóa học của axit: 1) Làm đổi màu quỳ tím 2) Tác dụng với kim loại 3) Tác dụng với bazơ 4) Tác dụng với oxit bazơ 5) Tác dụng với muối.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> BAØI 45: AXIT AXETIC Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối: 60.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2) I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Các nhóm quan là sátchất lọ đựng axit không axetic. Cho biết trạng thái, màu Axit axetic lỏng, màu. sắc của axit axetic?. Axit chua. Giấm ănaxetic là dungcó dịchvịaxit axetic. Vậy axit axetic có vị gì? * Các nhóm thực hiện theo hướng dẫn sau: Axit axetic tan vô hạn trong nước.. - Dùng ống hút, nhỏ nước vào ống nghiệm có nhánh trên khay trước mặt.. Axit axetic sôi ở 1180C.. - Sau đó nhỏ từ từ axit axetic vào ống nghiệm trên. Qua trên em hãy rút ra kết luận về tính chất vật lí của axit axetic * Cho biết axit axetic có tan trong nước không?. Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ. AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2) C2H6O. Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C. II - CẤU TẠO PHÂN TỬ. Em hãy quan sát mô hình phân tử axit axetic. Mô hình dạng đặc Mô hình dạng rỗng Em hãy viết công thức cấu tạo đầy đủ của axit axetic * Công thức cấu tạo của axit axetic H O H. C H. CTCT thu gọn: CH3-COOH. C O. H.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C. II - CẤU TẠO PHÂN TỬ. H H. C H. O H H. C. Nhóm -COOH. H. O. H. C C. O H. H H. * Đặc điểm cấu tạo: - Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit.. * Phân tử C2H5-COOH có tính axit không? Trả lời: Phân tử C2H5-COOH có tính axit.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ II - CẤU TẠO PHÂN TỬ III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? Nhóm 1 Nhóm 2 + Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (1) chứa 1 viên Zn. + Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (2) chứa 1 ít (bằng nửa hạt đỗ xanh) bột CuO (đen). Sau đó đun nóng ống nghiệm (2). Nhóm 3 + Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (4) chứa 1 ml dd NaOH có phenolphtalein. Nhóm 4 + Nhỏ dd axit axetic vào ống nghiệm (5) chứa 1 ml dd Na2CO3.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC. 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? Ống nghiệm 1 (Chứa Zn). Ống nghiệm 2 (Chứa CuO). Nhỏ dung dịch axit axetic vào giấy quỳ tím. Hiện tượng: Có bọt khí bay lên. - Bột CuO (đen) tan dần - Dung dịch có màu xanh. Giấy quỳ tím chuyển sang màu đỏ. Ống nghiệm 4 (Chứa NaOH). Dung dịch màu hồng nhạt dần thành dd không màu. Ống nghiệm 5 (Chứa Na2CO3). Có bọt khí thoát ra. - Qua thí nghiệm trên em hãy cho biết axit axetic có tính chất của axit không?. Kết luận: Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất của một axit. Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu. (nhưng vẫn mạnh hơn axit cacbonic (H2CO3)).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng?. Kết luận: Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất của một axit. Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu. * Chú ý khi viết phương trình hóa học - Axit axetic nên viết dưới dạng công thức cấu tạo thu gọn - Gốc axetat (CH3COO-) có hóa trị I. - Gốc axetat được viết trước kim loại. VD: CH3COONa, (CH3COO)2Zn - Phải nhớ được tính chất hóa học của một axit Các phương trình hóa học CH3COOH + NaOH 2 CH3COOH +. Zn. CH3COOH + CuO CH3COOH + Na2CO3. CH3COONa Natri axetat. + H 2O . (CH3COO)2Zn + H2 Kẽm axetat. (Về nhà). (1) (2) (3) (4).

<span class='text_page_counter'>(12)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC. Em hãy dự đoán hiện tượng trong ống nghiệm B. 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? 2 - Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không?. Thí nghiệm CH3COOH. A. + C2H5OH + H2SO4 ñ. B. Nước laïnh Saûn phaåm. Em hãytượng: quan sát ống nghiệm B, ngửi mùi và lỏng, nêu hiện tượng. Trong ống nghiệm B có chất không màu, * Hiện. mùi thơm, nổi trên mặt nước..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC. 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? 2 - Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không?. Thí nghiệm * Hiện tượng: Trong ống nghiệm B có chất lỏng, không màu, mùi thơm, nổi trên mặt nước. Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat * Nhận xét: Chất nổi trên mặt nước này có phải là rượu etylic hay Etyl cấu tạo như thế nào? axit axeticaxetat không? Vìcó sao?. O. Etyl axetat +2-CH H CH3-C--OH +H--O-CH 23O. (H O). 2 sau: * Dựa vào trên em hãy hoàn thành PTHH. O. CH3-C-OH + HO-CH2-CH3. H2SO4 đặc, t0.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC. 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? 2 - Axit axêtic có tác dụng với rượu êtylic không?. Thí nghiệm * Hiện tượng: Trong ống nghiệm B có chất lỏng, không màu, mùi thơm, nổi trên mặt nước. * Nhận xét: Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat * PTHH: O O CH3-C-OH + HO-CH2-CH3 Viết gọn:. CH3-COOH + HO-C2H5. H2SO4 đặc, t0. H2SO4 đặc, t. CH3-C-O-CH2-CH3 + H2O 0. etyl axetat. CH3-COO-C2H5 + H2O etyl axetat. • Etyl axetat là chất lỏng không màu, mùi thơm, ít tan trong nước. Etyl axetat là một chất thuộc loại este. • Phản ứng giữa axit và rượu gọi là phản ứng este hóa..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ. Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C. II - CẤU TẠO PHÂN TỬ: - CTCT thu goïn: CH3-COOH - Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit. III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? 2 - Axit axêtic có tác dụng với rượu êtylic không?. O CH3-C-OH + HO-CH2-CH3 IV - ỨNG DỤNG. H2SO4 đặc, t0. O. CH3-C-O-CH2-CH3 + H2O etyl axetat.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> IV - ỨNG DỤNG. AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). Dược phẩm. Tô nhaân taïo. Chaát deûo. Pha giaám aên. CH3COOH Phaåm nhuoäm. Thuoác dieät coân truøng. Axit axetic là nguyên liệu trong công nghiệp Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 – 5%.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2). I - TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ. Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C. II - CẤU TẠO PHÂN TỬ: - CTCT thu goïn: CH3-COOH - Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit. III - TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? 2 - Axit axêtic có tác dụng với rượu êtylic không?. O CH3-C-OH + HO-CH2-CH3 IV - ỨNG DỤNG V - ÑIEÀU CHEÁ. H2SO4 đặc, t0. O. CH3-C-O-CH2-CH3 + H2O etyl axetat.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> AXIT AXETIC (CTPT: C2H4O2) V - ÑIEÀU CHEÁ 1- Để - Đểsản sản xuất xuất giấm giấm ăn,ăn, người người ta thường ta thường dùngdùng phương phương pháp pháp lên men nào? dung dịch rượu etylic loãng CH3-CH2-OH + O2. Men giấm. CH3-COOH + H2O. Rượu etylic. - Trong công nghiệp, người cóđiều thể chế điềuaxit chếaxetic axit axetic -2Trong công nghiệp, người ta cótathể bằng bằngoxi cách butan phản ứng với chất nào? cách hóacho butan Xúc tác. 2C4H10 + 5O2 Butan. Nhiệt độ. 4CH3COOH + 2H2O.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> I - Tính chất vật lí II - Cấu tạo. III – Tính. phân tử. chất hóa học. Axit axetic CTPT: C2H4O2. IV - Ứng dụng. V - Điều chế Bài tập.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> AXIT AXETIC I - Tính chất vật lí Kết luận: Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước, sôi ở 1180C..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> AXIT AXETIC II - Cấu tạo phân tử * Công thức cấu tạo của axit axetic. H. H. C H. O CTCT thu goïn:. C O. CH3-COOH. H. * Đặc điểm cấu tạo của axit axetic:. - Trong phân tử axit axetic, nhóm -OH liên kết với nhóm C = O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> AXIT AXETIC III – Tính chất hóa học 1 - Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? Kết luận: - Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất hóa học của một axit.. - Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu (mạnh hơn H2CO3). 2 - Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không? Kết luận:. Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat. Viết gọn:. CH3-COOH + HO-C2H5. H2SO4 đặc, t0. CH3-COO-C2H5 + H2O etyl axetat. * Etyl axetat là một chất thuộc loại este. * Phản ứng giữa axit và rượu gọi là phản ứng este hóa..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> AXIT AXETIC IV - Ứng dụng Axit axetic có nhiều ứng dụng Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 – 5%. V - Điều chế - Để sản xuất giấm ăn, người ta thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng CH3-CH2-OH + O2. Men giấm. CH3-COOH + H2O. Rượu etylic. - Trong công nghiệp, người ta có thể điều chế axit axetic bằng cách oxi hóa butan Xúc tác. 2C4H10 + 5O2 Butan. Nhiệt độ. 4CH3COOH + 2H2O.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Bài tập 1 (Bài 3 SGK Tr 143) Axit axetic có tính axit vì trong phân tử A. Có 2 nguyên tử oxi B. Có nhóm -OH C. Có nhóm -OH và nhóm C=O D D. Có nhóm -OH kết hợp với nhóm C=O tạo thành nhóm -COOH Bài tập 2 Phân tử C2H5-COOH có phản ứng với Na, Mg, NaOH, CaO không? Vì sao?. Đáp án. - Có phản ứng. - Vì trong phân tử có chứa nhóm –COOH làm cho phân tử có tính axit..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Bài tập 3 Em hãy nêu cách phân biệt rượu etylic, axit axetic và nước Gợi ý Ta có thể làm như sau: - Trước hết dùng quỳ tím nhận ra axit axetic - Đốt 2 chất còn lại, chất nào cháy là rượu etylic.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ THAM DỰ TIẾT HỌC NÀY.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> Bài tập 4 Hoàn thành phương trình hóa học của những phản ứng sau : 1). CH3-COOH + .... CH3-CH2-OH + ... Rượu etylic. 2). CH3COOH. + .... CH3COONa + .... 3). 2CH3COONa + H2SO4. CH3COOH + .... Đáp án CH3-CH2-OH + O2. Men giấm. CH3-COOH + H2O. Rượu etylic. CH3COOH + NaOH 2CH3COONa + H2SO4 Natri axetat. CH3COONa + H2O Natri axetat. Nhiệt độ. 2CH3COOH + Na2SO4.

<span class='text_page_counter'>(28)</span>