tiet 22

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Tieát:22
ND:

I/ Mục tiêu:

<b>1.</b> Kiến thức: Giúp HS thấy được: cuộc sống xa hoa vô độ của bọn vua chúa; sự nhũng nhiễu
của quan lại thời Lê Trịnh và thái độ phê phán của tác giả. Bước đầu nhận biết đặc trưng cơ bản
của thể loại văn tùy bút trung đại và giá trị của văn bản tùy bút này. Thấy được đặc điểm nghệ
thuật độc đáo của truyện.

<b>2.</b> Kĩ năng : - Rèn kĩ năng đọc và phân tích văn bản tùy bút thời Trung Đại.
. –Tìm hiểu một số địa danh, chức sắc nghi lễ thời Lê – Trịnh .

3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức phê phán cuộc sống xa hoa vô độ của bọn phong kiến thời
xưa.

II/ Chuẩn bị:

1. Giáo viên: Tìm đọc tập: “Vũ Trung tùy bút”.

2. Học sinh: Đọc trước bài. Tìm hiểu kĩ phần chú thích, bố cục và về sự vơ vét của cải của nhân
dân; thói ăn chơi của vua quan Trịnh.

III/ Phương pháp: Đọc sáng tạo, tái hiện, gợi tìm. Giải quyết vấn đề.
IV/ Tiến trình dạy học:

1. Ổn định lớp : Điểm danh: 9A1: / ; 9A2: /
2. Kiểm tra bài cũ :

_Nội dung của văn bản “Chuyện người con gái Nam Xương” nói về điều gì?

Niềm thương cảm với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong
kiến và vẻ đẹp truyền thống của họ …

_Ý nào nói đúng về giá trị nghệ thuật của những chi tiết thần kì ở cuối văn bản?
A. Làm hồn chỉnh thêm vẻ đẹp của Vũ Nương.

B. Tạo kết thúc có hậu cho tác phẩm.
C. Thể hiện tính bi kịch của tác phẩm.
D.Cả A, B, C đều đúng.

Nhận xét, chấm điểm.
3. Bài mới:

a)Giới thiệu bài:Thời Lê Trịnh, bọn vua chúa không chú trọng đến việc phát triển đất nước mà
chỉ lo ăn chơi xa xỉ .Chúng ta sẽ hiểu rõ thêm điều đó qua văn bản “Chuyện cũ trong phủ chúa
Trịnh “.

b)Hướng dẫn bài mới:

Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học

 Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích
_GV hướng dẫn cách đọc và đọc mẫu.

Gọi HS đọc nhận xét.

I/ Đọc hiểu văn bản:
1. Đọc:

2. Chú thích:

CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

_Dựa vào phần chú thích , giới thiệu những nét
chính về tác giả?

_Phạm Đình Hổ (1768- 1839). Quê ở Hải Dương…
_Nêu xuất xứ của văn bản “Chuyện cũ trong phủ
chúa Trịnh”?

_Trích trong “Vũ trung tuỳ bút” , viết vào khoảng
đầu thế kỉ thứ XIX.

_Vũ Trung tuý bút là gì?

_Tuỳ bút viết trong những ngày mưa.
_Trân cầm, dạ thú có nghĩa là gì?
_Chim quý, thú lạ, …

Xem và nắm kĩ nghĩa của các từ cịn lại.

_Văn bản này có thể chia làm mấy phần? Nội dung
chính của một phần là gì?

_Phần 1: “Khoảng năm … bất thường” thói ăn chơi
xa hoa của chúa trịnh.

Phần 2: còn lại: cảnh bọn quan lại vơ vét của cải
của dân chúng.

Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản.

_Thói ăn chơi của chúa Trịnh và các quan lại hầu
cận được tác giả miêu tả như thế nào?

_Thích đi chơi, ngắm cảnh đẹp, ngự ở các li cung
trên Tây Hồ, núi Tử Trầm, núi Dũng Thuý. Xây dựng đền
đài liên tục, mỗi tháng ra 3, 4 lần ra cung Thuỵ Liên để
vui chơi, bày trị bn bán, binh lính quan lại phải theo
hầu hạ.

_Những chi tiết đó cho ta hiểu thêm về điều gì?
_Tính này tốt hay xấu? (Xấu)

_Qua đó em rút ra được bài học gì cho bản thân?
_Tiêu xài phải biết tiết kiệm, khơng lãng phí.
Kết hợp giáo dục tư tưởng cho HS.

_Ngoài việc vui chơi, đối với của cải của nhân dân,
chúng đã có những hành động gì?

_Hãy nêu những chi tiết cụ thể cho thấy nhà chúa
lấy của cải từ dân chúng?

_Lấy cả … đều tay.

_Em hãy nêu nhận xét về nghệ thuật miêu tả
những việc làm của chúa?

_Các biện pháp nghệ thuật trên có tác dụng gì?
_Qua những chi tiết trên, em có thể biết được cuộc

a) Tác giả:

b) Tác phẩm:

c) Chú từ:

3. Bố cục: 2 phần.

II/ Phân tích văn bản:
<b>1.</b> Thói ăn chơi của

chúa Trịnh và các
quan lại hầu cận.
- Thích đi chơi.

- Xây dựng đền đài liên tục.
- Mỗi tháng ra 3, 4 lần ra
cung.

Xa xỉ, lãng phí, tốn
kém nhiều tiền của.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

sống của chúa như thế nào?

_Cảnh được miêu tả là những cảnh thực ở những
khu vườn rộng đầy trân cầm, dị thú, cổ mộc, quái thạch, …
được bày vẽ tô điểm như “bến bể đầu non”, những âm
thanh tạo cảm giác ghê rợn… như báo trước sự suy vong tất
yếu của một triều đại chỉ lo ăn chơi hưởng lạc trên mồ
hôi, nước mắt và xương máu của nhân dân.

Gọi HS đọc lại đoạn 2.

_Em hiểu cụm từ “ thừa gió bẻ măng” có nghĩa là
như thế nào?

_Lợi dụng cơ hội để kiếm chác.

_Bọn quan lại hầu cận trong phủ chúa những
nhiều, vơ vét của nhân dân bằng những thủ đoạn nào?

_Khi khơng lấy được thì bọn chúng vu oan. Khi các
nhà giàu bị chúng vu oan thì họ đã làm như thế nào?

_Phải bỏ tiền ra để kêu van hoặc phải đập phá đồ
để khỏi tai vạ.

_Ngoài ra ở cuối văn bản, tác giả đã kể lại câu
chuyện của nhà mình như thế nào?

_Nhà có trồng cây lê, lựu rất đẹp cũng phải chặt
bỏ để tránh tai vạ.

_Tác giả kể như vậy nhằm mục đích gì?

_Nhằm làm tăng tính thuyết phục cho những câu
chuyện ơng kể, làm cho bài viết trở nên cụ thể, sinh động,
chân thực.

_Em có nhận xét gì về cách vơ vét nhũng nhiễõu

của bọn quan lại?

_Theo em , qua câu chuyện này, tác giả muốn phê
phán điều gì?

_Phê phán lối sống xa hoa của vua chúa và sự
nhũng nhiễu của bọn quan lại thời Lê trịnh.



Caâu hỏi thảo luận trong 5 phút.

Em thấy thể văn tuỳ bút có gì khác với thể loại
truyện mà em đã học ở bài “Chuyện người con gái Nam
Xương”?

_Truyện: hiện thực cuộc sống được phản ánh qua
số phận của những nhân vật con người cụ thể: có cốt
truyện, có hệ thống nhân vật, hệ thống chi tiết nghệ thuật
phong phú, có chi tiết tưởng tượng, hoang đường.

_Gọi HS trình bày.
Nhận xét sửa chữa.

- Nghệ thuật:Liệt kê, miêu
tả sự việc cụ thể, chân
thực, khách quan.

- Khắc hoạ ấn tượng cuộc
sống của nhà chúa Trịnh.

<b>2.</b> Bọn quan lại, hầu cận
trong phủ chúa nhũng
nhiễu, vơ vét của
dân.

- Có chậu hoa, cây
cảnh, chim tốt, … biên ngay
2 chữ “phụng thủ” đem lính
đến lấy.

- Phá nhà, huỷ tường để
lấy.

- Vơ vét, nhũng nhiễu trắng
trợn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Cho HS làm bài vào vở bài tập.

_Qua việc tìm hiểu ở trên, em hãy cho biết nội
dung của văn bản này nói lên điều gì? Nhận xét về nghệ
thuật?

_Ghi nhớ SGK trang 63.

đã bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ,
nhận thức, đánh giá của
mình. Ghi chép theo cảm
hứng chủ quan nhưng vẫn
theo một tư tưởng, cảm xúc

chủ đạo, giàu chất trữ tình.
*Ghi nhớ SGK trang 63

4/ Củng cố và luyện tập:

_Dựa vào bài đã học, hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày những điều đã nhận thức
được về tình trạng đất nước ta vào thời Lê Trịnh?

_Hướng dẫn HS về nhà làm bài.
Nhắc HS làm bài vào vở bài tập.
<b>Viết thành đoạn văn</b>

<b>.</b>

_“Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” được viết theo thể loại nào?

A. Tiểu thuyết chương hồi. C. Truyền kì.

B. Tùy bút. D. Truyện ngắn

_Ý nào nói đúng nhất về thói ăn chơi xa xỉ vơ độ của chúa Trịnh?
A. Chúa cho xây dựng nhiều cung điện ,đền đài.

B. Chúa bày ra nhiều cuộc dạo chơi ở Tây Hồ.

C. Chúa sai người thu mua và cướp đoạt những vật quý trong thiện hạ.
D. Cả A, B, C đều đúng.

5/ Hướng dẫn tự học ở nhà:

- Học thuộc phần ghi nhớ SGK trang 63.

- Làm bài tập trong phần luyện tập và đọc bài đọc thêm.
- Tóm tắt lại nội dung của văn bản.

- Chuẩn bị bài tiết sau: “Hoàng Lê nhất thống chí”.

- Đọc kĩ và tập tóm tắt văn bản, tìm hiểu phần chú thích và những nét chính về nội dung và
nghệ thuật của văn bản đó.

</div>

<!--links-->