Lời mở đầu
1. Lí do chọn đề tài
Ngày nay trên thế giới du lịch đã và đang trở thành một nhu cầu không thể
thiếu trong đời sống văn hóa xã hội của ngời dân. Vì vậy, phát triển du lịch là h-
ớng đi chiến lợc của rất nhiều nớc trên thế giới trong đó có Việt Nam. Trong
những năm qua du lịch Việt Nam măc dù chịu ảnh hởng lớn của dịch bệnh SARS
(2003), dịch cúm gà (2004-2005) nhng toàn ngành Du lịch vẫn giữ đà tăng tr-
ởng: Năm 2004, cả nớc đón gần 2,9 triệu lựợt khách quốc tế, 14 triệu lợt khách
nội địa, thu nhập du lịch đạt khoảng 26.000 tỉ đồng. Năm 2005 là năm cuối cùng
thực hiện kế hoạch 5 năm của nhà nớc về phát triển du lịch, mục tiêu phấn đấu
đón hơn 18 triệu lợt khách trong đó 3 triệu khách quốc tế, hơn 15 triệu khách nội
địa, đạt doanh thu 30.000 tỉ đồng.
Trong sự phát triển nhanh chóng của hoạt động du lịch không thể không
nhắc đến việc không ngừng khai thác tiềm năng du lịch ở mỗi vùng miền trong cả
nớc. Khai thác tiềm năng du lịch huyện Sóc Sơn không nằm ngoài quy luật ấy. Sóc
Sơn là huyện ngoại thành phía bắc của thủ đô Hà Nội, có trung tâm là thị trấn
huyện lỵ Sóc Sơn, cách trung tâm thủ đô Hà Nội 40 km theo quốc lộ 3A Hà Nội-
Thái Nguyên, mảnh đất nơi đây không đợc thiên nhiên u đãi nhiều cho hoạt động
phát triển nông nghiệp nh một số huyện khác: nơi thì trũng, nơi thì cao, đất đai
khô cằn. Nhng bù lại, Sóc Sơn có hệ thống đồi núi, rừng thông,sông hồ, đập và
nhiều di tích cách mạng, văn hóa, lịch sử đã tạo cho nơi đây phong cảnh sơn thủy
hữu tình, thuận lợi cho phát triển du lịch đặc biệt là du lịch cuối tuần. Bởi sau một
tuần làm việc mệt mỏi con ngời rất cần nghỉ ngơi th giãn đến những nơi thoáng đạt
yên tĩnh để đợc hòa mình vào thiên nhiên có đợc những cảm xúc mới, để rồi sau
2 ngày nghỉ cuối tuần họ đợc khôi phục về mặt thể chất và tinh thần. Với vị trí
giáp ranh với thủ đô Hà Nội và các vùng phụ cận nh Vĩnh Phúc, Thái Nguyên là
một trong những điều kiện thúc đẩy du lịch cuối tuần ở Sóc Sơn.
Tuy nhiên, hiện nay du lịch Sóc Sơn vẫn cha đợc nhiều ngời biết đến , cha
đợc đầu t đúng mức với tiềm năng của nó.Theo em nếu đợc quan tâm đầu t thích
đáng hơn nữa từ việc quảng bá hình ảnh dulịch Sóc Sơn đến cung cấp những sản
phẩm du lịch đặc thù làm cho du khách thực sự cảm thấy thích thú để lại ấn tợng
sâu sắc và mong muốn khám phá thì Sóc Sơn sẽ là một trong những đIểm đến hấp
dẫn du khách đặc biệt khi tham gia một tour du lịch cuối tuần.
Vì vậy em quyết định chọn đề tài:
Khai thác tiềm năng du lịch huyện Sóc Sơn phục vụ du lịch cuối
tuần
2. Mục đích nghiên cứu:
- Đa ra cơ sở lý luận về du lịch cuối tuần
- Tìm hiểu thực trạng khai thác du lịch cuối tuần ở huyện Sóc Sơn
- Đa ra một số giảI pháp phát triển du lịch cuối tuần cho huyện Sóc Sơn.
1
3. Phơng pháp nghiên cứu:
- Tổng hợp và phân tích thông tin, t liệu từ sách, báo, tạp chí, internet,
luận văn.
- Báo cáo một số số liệu cơ bản của Huyện và quy hoạch phát triển một số
lĩnh vực chủ yếu và các báo cáo khác về du lịch của Huyện.
- Phỏng vấn trực tiếp , sử dụng bảng hỏi, phiếu đIều tra.
4. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu:
- Đối tợng: khai thác tiềm năng du lịch cuối tuần
- Phạm vi: chủ yếu ở huyện Sóc Sơn
5. Kết cấu đề tài:
Ngoài lời mở đầu, kết luận, đề tài gồm 3 chơng:
Chơng I: Cơ sở lý luận về du lịch cuối tuần
Chơng II: Thực trạng khai thác du lịch cuối tuần ở huyện Sóc Sơn
Chơng III: Một số giải pháp nhằm phát triển du lịch cuối tuần ở Huyện Sóc
Sơn
2
Chơng I: Cơ sở lý luận về du lịch cuối tuần
1. Khái quát chung về du lịch cuối tuần
Các loại hình du lịch
Hoạt động du lịch rất phong phú và đa dạng , tuy nhiên có thể chia thành
một số loại hình du lịch theo các tiêu chí sau:
Theo nhu cầu của khách du lịch:
- Du lịch chữa bệnh
- Du lịch nghỉ ngơi, giải trí
- Du lịch thể thao
- Du lịch văn hóa
- Du lịch công vụ
- Du lịch tôn giáo
- Du lịch thăm hỏi
Theo phạm vi lãnh thổ
- Du lịch trong nớc (nội địa)
- Du lịch quốc tế
Theo vị trí địa lý của các cơ sở du lịch:
- Du lịch nghỉ biển
- Du lịch nghỉ núi
Theo việc sử dụng các phơng tiện giao thông
- Du lịch xe đạp
- Du lịch ô tô
- Du lịch máy bay
- Du lịch tầu hỏa
Theo thời gian của cuộc hành trình
- Du lịch ngắn ngày: thờng vào cuối tuần, đặc biệt ở những nớc có chế độ
làm việc 5 ngày/tuần. Loại hình du lịch này thờng kéo dài đến 3 ngày và
lu trú từ 1đến 3 đêm hoặc du lịch trong ngày, ngắn hơn du lịch cuối tuần
thờng kéo dài 1 đến 2 ngày .
- Du lịch dài ngày
Theo lứa tuổi
- Du lịch thanh niên: tuổi từ 17 đến 35
3
- Du lịch thiếu niên: dới 17
- Du lịch gia đình
Theo hình thức tổ chức
- Du lịch có tổ chức
- Du lịch cá nhân
Khái niệm về du lịch cuối tuần
Với sự phân chia các loại hình du lịch trên, nếu dựa vào thời gian của cuộc
hành trình ngời ta có thể chia thành du lịch ngắn ngày và du lịch dài ngày
Du lịch ngắn ngày gồm du lịch trong ngày và du lịch cuối tuần trong đó du
lịch ngắn ngày thờng đợc tổ chức vào dịp nghỉ cuối tuần nên đợc gọi là du lịch
cuối tuần. Nh vậy, du lịch cuối tuần là một dạng hoạt động của loại hình du lịch
ngắn ngày.
Nguồn gốc của loại hình này xuất phát từ thú vui của tầng lớp quý tộc Châu
Âu vào thế kỉ XVIII- XIX. Thời kì này một số nớc Châu Âu đã tiến hành công
nghiệp hóa, đô thị hóa mạnh mẽ. Các gia đình quý tộc, t sản thành phố đua nhau
xây dung các khu nghỉ trong các trang trại ở nông thôn để nghỉ cuối tuần tại đây.
Hiện nay với chế độ làm việc 5ngày/ tuần đã cho phép ngời lao động Việt
Nam có thời gian nghỉ ngơi cuối tuần vào thứ bẩy và chủ nhật. Do đó, du lịch cuối
tuần thực chất là những hoạt động vui chơi giải trí, nghỉ ngơi vào những ngày nghỉ
thờng chỉ kéo dài 1- 2 ngày.
Cho đến nay, du lịch cuối tuần ngày càng trở nên phổ biến và trở thành một
nhu cầu thiết yếu đối với ngời dân, đặc biệt ở các thành phố lớn, các khu đô thị,
khu công nghiệp và các khu đông dân c bởi ở những nơi này quá trình đô thị hóa
và CNH- HĐH đang diễn ra nhanh chóng kéo theo nó là sự ô nhiễm , sức ép dân
số và nhịp sống công nghiệp gây căng thẳng thần kinh làm xuất hiện nhu cầu nghỉ
ngơi và đi du lịch ngày càng nhiều. Do vậy, nền văn minh công nghiệp là nhân tố
hình thành nhu cầu du lịch cuối tuần.
Du lịch cuối tuần là hoạt động nhằm nghỉ ngơi, giải trí , phục hồi thể lực,
tinh thần cho con ngời làm cho cuộc sống thêm phong phú đa dạng, con ngời thoát
khỏi công việc lao động hàng ngày và thậm chí làm giàu tinh thần cho chính mình.
Khách đi du lịch thờng tìm đến những nơi có không khí trong lành, không gian
thoáng đãng để thả hồn mình vào cỏ cây , hoa lá , chim muông đó là môi tr ờng
đối lập với nơi họ đang sống. ĐIều này thực sự đem lại cho con ngời nhiều điều
thú vị.
Trong hoạt động du lịch cuối tuần, do có sự hạn chế về mặt thời gian dẫn
đến sự hạn chế về địa bàn du lịch nên hoạt động này thờng đợc tổ chức ở các vùng
ngoại ô thành phố, những nơI có danh lam thắng cảnh đẹp Và trong khi đi nghỉ,
khách cũng sử dụng các tài nguyên du lịch những dịch vụ và hàng hóa nh các loại
hình du lịch khác.
4
Với tất cả những yếu tố đã đợc xem xét ở trên, du lịch cuối tuần có thể đợc
hiểu theo khái niệm sau:
Du lịch cuối tuần là một hoạt động của dân c các đô thị, thành phố vào
những ngày nghỉ cuối tuần diễn ra ở vùng ngoại ô hoặc phụ cận, nơI có đIều
kiện dễ hòa nhập nhất với thiên nhiên, nhằm nghỉ ngơi, giải trí , phục hồi sức
khỏe, kèm theo việc tiêu thụ những giá trị về tự nhiên, kinh tế và văn hóa
(Theo Tổng cục Du lịch Việt Nam)
Vai trò và ý nghĩa của du lịch cuối tuần
Du lịch nói chung và du lịch cuối tuần nói riêng đóng vai trò rất quan trọng
trong đời sống kinh tế- xã hội của đất nớc, thể hiện ở:
- Bảo vệ và tăng cờng sức khoẻ cho nhân dân
Du lịch và nghỉ ngơi tích cực sẽ có tác dụng hạn chế bệnh tật, kéo dài tuổi
thọ, nâng cao năng suất lao động của con ngời. Các công trình nghiên cứu về sinh
học khẳng định nhờ vào chế độ nghỉ ngơi và du lịch tối u, bệnh tật củadân c trung
bình giảm 30%, bệnh đờng hô hấp giảm 40%, bệnh thần kinh giảm 30%, bệnh tiêu
hoá giảm 30% (Nguồn: Báo Sức khoẻ và đời sống )
- Tạo nhiều việc làm cho ngời lao động (lao động gián tiếp, lao động trực
tiếp)
Theo số liệu thống kê gần đây, trên thế giới cứ 10,7 ngời lao động thì có 1
ngời làm trong ngành Du lịch. Đối với du lịch Việt Nam (1995 2010) cứ 1 lao
động trực tiếp trong ngành Du lịch sẽ tạo ra 2,2 lao động gián tiếp. Điều này có ý
nghĩa lớn khi hiện nay nớc ta có một lợng lớn lao động cha có việc làm.
- Làm thay đổi bộ mặt của nơi có hoạt động du lịch
Việc phát triển du lịch trong đó có du lịch cuối tuần chủ yếu khai thác các
tàI nguyên du lịch ở những vùng nông thôn, miền núi Để khai thác đ a những tài
nguyên này vào sử dụng trong du lịch đòi hỏi phải có đầu t về mọi mặt nh giao
thông, bu đIện y tế, văn hoắ, xã hội Do vậy việc phát triển du lịch làm thay đổi
bộ mặt kinh tế xã hội ở những vùng đó, mà cũng vì vậy góp phần giảm sự tập
trung dân c, căng thẳng ở các trung tâm thành phố.
- Du lịch tạo điêù kiện cho con ngời đợc tiếp xúc, gần gũi hiểu biết lẫn
nhau về văn hoá, phong tục, tập quán, tín ngỡng tạo nên phẩm chất tốt
đẹp và phát triển hài hoà con ngời.
- Bảo vệ môi trờng sinh thái
Du lịch cuối tuần có vai trò quan trọng nh vậy là vì hoạt động du lịch cuối
tuần đòi hỏi gần gũi với môi trờng thiên nhiên. Chính vì vậy, muốn phát triển các
điểm du lịch cuối tuần cần giáo dục ý thức con ngời trong việc bảo vệ thiên nhiên,
đồng thời phải có kế hoạch sử dụng hợp lí và khôi phục môi trờng tự nhiên thông
qua các biện pháp nh trồng rừng, bảo vệ các nguồn nớc và các lu vực nớc, xây
dựng các công viên để tạo ra các điểm du lịch hấp dẫn thu hút du khách.
5
Tất cả những việc làm này sẽ góp phần bảo vệ môi trờng tạo nên một môi
trờng sinh thái bền vững cho sự sống.
- Là hoạt động bổ ích giáo dục đối với tầng lớp thanh thiếu niên
Quả thật du lịch cuối tuần đang là hoạt động thu hút đợc thanh thiếu niên
học sinh- sinh viên qua đó có thể kết hợp hoạt động này với việc giáo dục cho họ,
thu hút họ vào những hoạt động xã hội bổ ích, giúp họ sử dụng thời gian rỗi một
cách hợp lí hơn. Từ đó góp phần giảm đi những tệ nạn xấu đối với thanh thiếu
niên, cho gia đình và xã hội.
- Du lịch cuối tuần mang tính nhịp đIều rõ rệt. Vì nó chỉ thu hút khách
vào những ngày cuối tuần. ở những nớc làm việc 5 ngày/tuần, số ngày
nghỉ cuối tuần chiếm 80% số ngày nghỉ cả năm, còn thời gian nghỉ dài
ngày chỉ chiếm 15 20% mà thôi. Mặt khác, chi phí cho chuyến đi
cuối tuần của ngời dân trong 1 năm ở nhiều nớc trên thế giới thờng lớn
gấp chục lần so với chi phí cho chuyến đi dài ngày. Du lịch cuối tuần tuy
chỉ là hoạt động du lịch ngắn ngày nhng trong cấu trúc của toàn ngành
Du lịch ở nhiều nớc thì du lịch cuối tuần thờng chiếm tỉ trọng khá lớn.
Chính vì vậy mà ý nghĩa của nó càng lớn trong đời sống xã hội và kinh
tế của đất nớc và việc cần nghiên cứu loại hình du lịch cuối tuần là điều
quan trọng.
Các đối tợng đi du lịch cuối tuần
Theo lứa tuổi
- Thanh thiếu niên: có thể tổ chức đi theo đoàn hoặc cá nhân.
- Ngời có tuổi
- Ngời trung niên: ngời đang đi làm, có khả năng chi trả, có nhu cầu du
lịch nghỉ ngơi, giải trí
Gia đình: đi nghỉ cả gia đình.
2. Các nhân tố hình thành nhu cầu du lịch cuối tuần
Sự phát triển của nền kinh tế và đIều kiện kinh tế xã hội của dân c
Sự phát triển của nền kinh tế xã hội đóng vai trò tối quan trọng làm xuất
hiện nhu cầu du lịch và biến những nhu cầu đó thành hiện thực. Thực tế cho thấy ở
các nớc có nền kinh tế phát triển, nhu cầu nghỉ ngơi và du lịch rất đa dạng, ngợc
lại ở các nớc có nền kinh tế chậm phát triển nhu cầu nghỉ ngơi du lịch còn hạn
chế.
Sự phát triển của du lịch bị chi phối bởi nền sản xuất xã hội. Để nhu cầu du
lịch của con ngời đợc đáp ứng đòi hỏi phải có cơ sở hạ tầng tơng ứng nh mạng lới
đờng sá, phơng tiện giao thông, khách sạn, nhà hàng Nền sản xuất xã hội phát
triển tạo đIều kiện cho các nhân tố khác ra đời nhu cầu nghỉ ngơi, giải trí, mức
sống, mức thu nhập, thời gian rỗi rãi.
6
Trong nền sản xuất nói chung, hoạt động của một số ngành nh công nghiệp,
nông nghiệp, giao thông vận tải, bu chính viễn thông đóng vai trò quan trọng để
phát triển du lịch. Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật đem đến những tiến bộ, công
nghệ mới thúc đẩy quá trình CNH HĐH là tiền đề cho sự phát triển du lịch,
ngành nông nghiệp phát triển đáp ứng nhu cầu ăn uống cho du khách thậm chí đáp
ứng nhu cầu tham quan tìm hiểu thởng thức văn hoá ẩm thực tại nơI du lịch. Mạng
lới giao thông góp phần ngày càng hoàn thiện là yếu tố cho sự phát triển nhanh
chóng của du lịch bởi nó giúp con ngời đi tới mọi nơi mình muốn một cách nhanh
chóng thuận tiện. Giúp du khách có thêm nhiều thời gian nghỉ ngơi du lịch. Bu
chính viến thông hiện nay ở nớc ta đã và đang đợc đánh giá cao trọng khu vực
không chỉ giúp các nhà kinh doanh du lịch mà còn giúp du khách cập nhật thông
tin, đặt tour dễ dàng
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thì dân c và đIều kiện kinh tế xã hội
của dân c có tác động quan trọng với hoạt động du lịch. Bởi dân c là lực lợng sản
xuất quan trọng của xã hội, bên cạnh lao động tạo ra của cải vật chất cho xã hội
thì dân c còn có nhu cầu nghỉ ngơi, theo Mc. INTOSH dân số hôm nay xác định
thị trờng du lịch. Tuy nhiên không chỉ có số dân mà chính đặc điểm kinh tế xã
hội của ngời dân nh độ tuổi, thu nhập, giáo dục, nghề nghiệp mới là những yếu tố
có liên quan mật thiết tới du lịch. Điều kiện sống của nhân dân là yếu tố quan
trọng để phát triển du lịch bởi đời sống nhân dân cao nghĩa là thu nhập tăng thì
nhu cầu và khả năng chi trả cao cho du lịch cũng tăng lên.
Thời gian rỗi
Du lịch không thể phát triển đợc nếu con ngời không có thời gian rỗi. Thời
gian rỗi là đIều kiện cần thiết cho con ngời tham gia vào các hoạt động du lịch.
Thông thờng quỹ thời gian đợc chia làm 2 phần: Thời gian làm việc và thời
gian ngoài giờ làm việc.
Thời gian rỗi là 1 phần thời gian ngoàI giờ làm việc và trong đó diễn ra các
hoạt động nhằm phục hồi và phát triển thể lực, trí tuệ và tinh thần của con ngời.
Chính vì thế, xu hớng hiện nay là giảm bớt thời gian làm việc, tăng thời gian nhàn
rỗi đây là điều kiện thuận lợi để con ngời đợc nghỉ ngơi, thúc đẩy du lịch phát
triển trong đó có du lịch cuối tuần.
Quá trình đô thị hoá và sức ép môi trờng
Quá trình đô thị hoá hình thành nên lối sống thành thị. Bên cạnh những
đóng góp to lớn trong việc cải thiện điều kiện sống cho nhân dân cả về phơng diện
vật chất và tinh thần thì đô thị hoá dẫn tới sự thay đổi về đIều kiện tự nhiên môi tr-
ờng tự nhiên xung quanh con ngời làm ảnh h ởng xấu tới sức khoẻ con ngời.
Để giảm bớt tác hại của quá trình đô thị hoá và sức ép môi trờng , con ngời
tìm đến với du lịch . Ngoài những chuyến đi dài ngày, vào những ngày nghỉ cuối
tuần họ có nhu cầu thay đổi không khí và sống thoải mái giữa thiên nhiên. Chính
nhu cầu này làm xuất hiện và thúc đẩy quá trình phát triển của loại hình du lịch
cuối tuần.
7
3. Các điều kiện cần thiết để phát triển du lịch cuối tuần
Tài nguyên du lịch
Tài nguyên du lịch là một trong những yếu tố cơ bản tạo nên sản phẩm du
lịch. Số lợng tài nguyên, chất lợng của chúng và mức độ kết hợp các loại tài
nguyên trên lãnh thổ có ý nghĩa quan trọng trong việc hình thành và phát triển của
1 vùng du lịch hay một quốc gia. Tài nguyên du lịch bao gồm cảnh quan thiên
nhiên và cảnh quan nhân văn có thể sử dụng cho phục vụ du lịch và thoả mãn nhu
cầu nghỉ ngơi của con ngời.
Du lịch cuối tuần phục vụ rất nhiều đối tợng khác nhau mà mỗi thành phần
này có sở thích du lịch khác nhau trong những ngày nghỉ cuối tuần từ chữa bệnh
đến bồi dỡng sức khoẻ, vui chơi, giải trí, tham quan Vì vậy du lịch cuối tuần
cũng đòi hỏi nguồn tài nguyền phong phú và đa dạng, môi trờng tự nhiên khóang
đạt, có cảnh quan đẹp, có nơi vui chơi giải trí Nh vậy, nguồn tài nguyên phù hợp
hơn cả cho phát triển du lịch cuối tuần là tài nguyên du lịch tự nhiên.
3.1.1. Tài nguyên du lịch tự nhiên
Địa hình
Địa hình hiện tại của bề mặt trái đất là sản phẩm của quá trình địa chất lâu
dài . Đối với hoạt động du lịch, điều quan trọng nhất là đặc điểm hình thái địa
hình . Chính là các dấu hiệu bên ngoài của địa hình và các dạng đặc biệt của địa
hình có sức hấp dẫn khai thác cho du lịch.
Các đơn vị hình thái chính của địa hình là núi, đồi, đồng bằng, khách du
lịch thờng thích những nơi có phong cảnh đẹp, đa dạng và những vùng đồi núi.
Đối với du lịch cuối tuần có thể thích hợp ở cả những nơi có địa hình bằng phẳng,
bãi cỏ rộng thuận tiện cho việc cắm trại hay các hoạt động thể thao, vui chơi khác.
Địa hình vùng đồi thờng tạo ra không gian thoáng đãng mát mẻ. Do sự phân
cách địa hình nên có tác động mạnh đến tâm lí khách du lịch dã ngoại, thích hợp
với các loại hình cắm trại, tham quan.
Địa hình miền núi có ý nghĩa lớn đối với du lịch đặc biệt là các khu vực
thuận lợi cho việc tổ chức du lịch thể thao, nghỉ dỡng. địa hình vùng núi cùng với
khí hậu và hệ động thực vật tạo nên tài nguyên du lịch tổng hợp có khả năng tổ
chức loại hình du lịch ngắn ngày cũng nh dàI ngày.
Ngoài ra các kiểu địa hình đặc biệt nh địa hình đá vôi và địa hình bờ biển có
giá trị lớn đối với du lịch. Một trong những kiểu địa hình đá vôi đợc du khách
quan tâm nhất là hệ thống các hang động KARST và các kiểu địa hình ven bờ
biển, sông hồ có ý nghĩa quan trọng đối với du lịch. Với kiểu địa hình này có thể
khai thác với nhiều mục đích khác nhau nh tham quan du lịch chuyên đề, nghỉ
ngơi an dỡng, tắm biển, thể thao dới nớc Trên phạm vi thế giới, loại hình du lịch
khách thờng quan tâm nhất là du lịch nghỉ biển.
Khí hậu:
8
Khí hậu là thành phần quan trọng của môi trờng tự nhiên đối với hoạt động
du lịch. Trong các chỉ tiêu khí hậu, đáng chú ý là chỉ tiêu về nhiệt độ và độ ẩm
không khí. Ngoài ra còn có các yếu tố khác nh gió, ma, thành phần lí hoá của
không khí, áp suất khí quyển, ánh nắng mặt trời và các hiện tợng thời tiết đặc biệt
khác.
Hoạt động du lịch chịu ảnh hởng nhiều bởi tính mùa vụ mà nhân tố chính
tác động đến tính mùa vụ là khí hậu.
Mùa du lịch cả năm thích hợp với du lịch chữa bệnh bằng nớc khoáng hoặc
du lịch trên núi. Còn với các loại hình du lịch khác thì phụ thuộc vào khí hậu rất
lớn. Ví dụ mùa hè có thể phát triển những loại hình du lịch nh: du lịch biển, du
lịch núi, đồi, đồng bằng Khả năng du lịch ngoài trời về mùa hè rất phong phú và
đa dạng mà du lịch cuối tuần rất thích hợp với loại hoạt động du lịch ngoài trời.
Khi con ngời phải sống trong bầu không khí ngột ngạt, ô nhiễm của công
việc và môi trờng rất cần đi đến những nơi có khí hậu mát mẻ trong lành. Do vậy
hoạt động du lịch cuối tuần sẽ càng có khả năng thu hút khách hơn.
Tài nguyên nớc
Đối với hoạt động du lịch, thuỷ văn đợc xem nh một dạng tài nguyên quan
trọng. Nhiều loại hình du lịch gắn bó với đối tợng nớc nh thể thao nớc, nghỉ
biển
Nớc là nguồn cung cấp cần thiết cho đời sống con ngời nói chung và khách
du lịch nói riêng để uống, sinh hoạt hàng ngày.
Trong các nguồn tài nguyên nớc cần phải nói đến nguồn tài nguyên nớc
khoáng có giá trị an dỡng và chữa bệnh, thuận lợi cho phát triển du lịch chữa bệnh.
Đối với du lịch cuối tuần, các vùng ven sông hồ, các bãi biển gần thành phố
là nguồn tài nguyên có sức hấp dẫn mạnh mẽ. Những ao hồ có cá thả sẽ là điều
kiện để phát triển loại hình câu cá- thú vui thích hợp với nhiều lứa tuổi.
Động thực vật
Động thực vật là tài nguyên có ảnh hởng lớn đến hoạt động của ngành du
lịch
Thực vật có chức năng làm sạch không khí, cản gió, tăng độ ẩm, giảm tiếng
ồn, điều hoà nhiệt độ trong khu vực. Việc phát triển và bảo vệ các khu rừng phòng
hộ, các quần thể thực vật ven sông hồ ở các vùng đồng bằng và thung lũng có giá
trị khá lớn với loại hình du lịch cuối tuần.
Thực vật gắn liền với môi trờng sống tự nhiên của động vật. Tài nguyên
động thực vật có ý nghĩa lớn đối với du lịch tham quan tìm hiểu, khám phá thiên
nhiên và nhất là du lịch săn bắn, thể thao.
3.1.2. Tài nguyên du lịch nhân văn
9
Tài nguyên du lịch nhân văn là tài nguyên do con ngời sáng tạo ra bao gồm
các di tích lịch sử văn hoá, các lễ hội truyền thống, nghề thủ công truyền thống và
các cơ sở văn hoá nghệ thuật.
- Di tích lịch sử văn hoá: là tài sản quý giá của mỗi địa phơng, chứa đựng
tất cả những gì thuộc về truyền thống tốt đẹp, tinh hoa văn hoá nghệ
thuật của quốc gia. Tham gia các di tích này giúp con ngời hiểu biết
thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc cũng nh truyền thống văn hoá đặc
sắc của cha ông.
- Các lễ hội truyền thống: đây là hình thức sinh hoạt văn hoá tổng hợp hết
sức đa dạng phong phú là một kiểu sinh hoạt tập thể của nhân dân sau
thời gian lao động mệt nhọc hoặc là một dịp để con ngời hớng về một sự
kiện lịch sử trọng đại, ngỡng mộ tổ tiên, ôn lại truyền thống, nêu lên
những ớc mơ, khát vọng của mình. Lễ hội cũng là nơi lu giữ nhiều nét
đẹp văn hoá từ nhiều thế hệ.
- Nghề thủ công truyền thống: mỗi loại sản phẩm thủ công mang những
nét riêng của tong địa phơng. Đó là sự kết tinh của bàn tay và khối óc
con ngời.
- Bảo tàng : nơi lu giữ các chứng tích lịch sử, tham quan bảo tàng sẽ giúp
du khách hiểu thêm những gì diễn ra trong lịch sử và từ đó hớng về tơng
lai.
Tài nguyên nhân văn có ý nghĩa đặc biệt trong đời sống tâm linh mỗi ngời
dân Việt Nam. Hàng năm, nớc ta đón một lợng du khách khá lớn tham quan tìm
hiểu tài nguyên nhân văn kết hợp tài nguyên tự nhiên. Đây là điều kiện thuận lợi
để thu hút khách.
Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
Cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng nói chung có vai trò đặc biệt đối với việc đẩy mạnh du lịch.
Bao gồm: mạng lới và phơng tiện giao thông, thông tin liên lạc và hệ thông cung
cấp điện nớc.
Mạng lới và phơng tiện giao thông
Đây là nhân tố quan trọng hàng đầu vì du lịch gắn với sự di chuyển của con
ngời trên một khoảng cách nhất định. Nó phụ thuộc vào mạng lới đờng sá và ph-
ơng tiện giao thông.
Đặc điểm của du lịch cuối tuần là hạn chế về thời gian do đó điều này càng
có ý nghĩa quyết định. Với mạng lới và phơng tiện giao thông thông xuyên suốt
và đa dạng sẽ giảm bớt thời gian đi lại và tăng thời gian nghỉ ngơi giải trí cho du
khách.
Thông tin liên lạc:
10
Là một phần rất quan trọng trong cơ sở hạ tầng của hoạt động du lịch. là
điều kiện cần thiết để đảm bảo giao lu cho khách du lịch trong nớc và quốc tế .
Nhu cầu thông tin liên lạc là những nhu cầu trao đổi những dòng thông tin khác
nhau của xã hội, đợc thoả mãn bằng nhiều loại hình thông tin khác nhau.
Trong đời sống kinh tế xã hội nói chung và ngành du lịch nói riêng không
thể thiếu các phơng tiện thông tin liên lạc. Nó đảm nhiệm việc vận chuyển tin tức
một cách nhanh chóng và kịp thời góp phần thực hiện các mối giao lu giữa các
vùng, các nớc.
Hệ thống cung cấp điện và cấp thoát nớc
Đây là phơng tiện hàng đầu trong việc đảm bảo điều kiện sinh hoạt bình th-
ờng cho du khách. Các sản phẩm của nó phục vụ trực tiếp cho việc nghỉ ngơi , giải
trí của du khách.
Cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch
Cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo ra
và thực hiện sản phẩm du lịch cũng nh quyết định mức độ khai thác các tiềm năng
du lịch nhằm thoả mãn các nhu cầu của khách du lịch. Chính vì vậy, nên sự phát
triển của ngành du lịch gắn liền với việc xây dựng và hoàn thiện cơ sở vật chất kĩ
thuật.
Việc đánh giá cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch căn cứ vào 3 tiêu chuẩn chủ
yếu:
- Đảm bảo những điều kiện tốt nhất cho nghỉ ngơi du lịch
- Đạt hiệu quả kinh tế tối u trong quá trình xây dựng và khai thác cơ sở
vật chất kĩ thuật.
- Thuận tiện cho du khách từ các nơi đến.
Nhằm sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch cần chú ý các
thành phần chủ yếu sau:
- Cơ sở lu trú: là thành phần quan trọng và đặc trng nhất trong toàn bộ cơ
sở vật chất kĩ thuật du lịch , thờng đợc xây dựng gần những nơi có tài
nguyên du lịch hoặc các đô thị, đầu mối giao thông.
- Cơ sở ăn uống: đáp ứng nhu cầu cơ bản nhất của con ngời
- Dịch vụ mua sắm và bán hàng lu niệm
- Cơ sở vui chơi giải trí
+ Các cơ sở thể thao
+ Các công trình phục vụ thông tin văn hoá: phòng chiếu phim, nhà hát,
- Cơ sở y tế
- Các dịch vụ bổ sung khác: Trạm xăng dầu, thiết bị cấp cứu, xởng sửa
chữa, phòng rửa tráng phim .
11
Các công trình này đợc xây dựng thờng là để phục vụ nhân dân địa phơng là
chủ yếu còn đối với du lịch chúng có vai trò thứ yếu nhng tại các điểm du lịch
chúng góp phần làm tăng tính đồng bộ của hệ thống dịch vụ du lịch.
12