Su 7 tuan 13 tiet 25

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (108.77 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tuần 13: NS: 19/11/2012
Tiết 25: NG: /11/2012

Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC

MÔNG – NGUYÊN (thế kỉ XIII)- (tiết 3)

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:

- Biết được âm mưu xâm lược lần thứ ba của nhà Ngun.

- Trình bày được trên lược đồ những nét chính về diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ ba chống
quân xâm lược Mông – Nguyên (1287 – 1288).

2. Tư tưởng: Bồi dưỡng cho HS:
- Lòng căm thù giặc xâm lược.

- Lòng yêu nước và niềm tự hào về truyền thống hào hùng của dân tộc trong kháng chiến chống
Mông – Nguyên.

- Biết ơn các anh hùng dân tộc.
3. Kỹ năng:

- HS biết sử dụng lược đồ để tóm tắt diễn biến các trận đánh.
- Phân tích, đánh giá, nhận xét các sự kiện lịch sử.

II. CHUẨN BỊ:

1. Giáo viên: - Lược đồ kháng chiến lần ba chống quân Nguyên.
- Lược đồ chiến thắng Bạch Đằng – 1288.

- Máy chiếu, tài liệu liên quan.

2. Học sinh: SGK, vở ghi, bảng phụ, đọc và chuẩn bị bài theo câu hỏi SGK.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC:

1. Kiểm tra bài cũ:

- Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến lần hai chống quân xâm lược Nguyên bằng lược đồ?
 2. Giới thiệu bài:

Sau thất bại thảm hại trong hai lần xâm lược, vua Nguyên rất tức tối, quyết tâm xâm lược Đại
Việt lần thứ ba. Vậy lần thứ ba này quân Nguyên tiếp tục có âm mưu gì? Cuộc kháng chiến lần
ba chống quân xâm lược Nguyên của nhà Trần diễn ra như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu
qua bài học hơm nay.

3. Bài mới:

III - CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ BA CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN
(1287 – 1288)

Hoạt động của GV – HS Nội dung kiến thức cần đạt
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự chuẩn bị của nhà

Nguyên.

*GV yêu cầu HS dựa vào thông tin mục 1/62 cho
biết:

H: Sau hai lần xâm lược Đại Việt đều thất bại, vua
Nguyên làm gì?

HS: Tức giận và đánh Đại Việt để trả thù.

H: Nhà Nguyên chuẩn bị cho cuộc xâm lược Đại Việt
lần thứ ba như thế nào?

HS trả lời.

1. Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt:
a. Âm mưu:

- Đánh Đại Việt lần thứ ba để trả thù.

b. Chuẩn bị:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

=>GV bổ sung: Mặc dù chuẩn bị chu đáo nhưng vua
Nguyên bắt đầu run, lo sợ và Hốt Tất Liệt dặn con
“không được coi Giao Chỉ là nước nhỏ mà khinh
thường”.

H: Em có nhận xét gì về câu nói của Hốt Tất Liệt dặn
thốt hoan?

HS: sự cảnh giác cao độ, xâm lược Đại Việt không dễ
như chúng tưởng.

H: Trước nguy cơ đó, vua Trần làm gì?
HS: khẩn trương chuẩn bị kháng chiến.

H: Trình bày cuộc xâm lược lần thứ ba của nhà

Nguyên?

GV dùng lược đồ chỉ hướng xâm lược của giặc.
HS theo dõi.

H: Vậy ta chặn giặc bằng cách nào?

=>HS trả lời theo đoạn in nghiêng /63, GV chuyển ý:
Ta chia thành các cánh quân và cử tướng giỏi cản
giặc. Vậy trận cản giặc của quân dân nhà Trần diễn ra
như thế nào?

Hoạt động 2: Tìm hiểu trận đánh tại Vân Đồn.
*GV yêu cầu HS theo dõi mục 2 tiếp tục tìm hiểu:
H: Ơ Mã Nhi được giao nhiệm vụ gì?

HS: Bảo vệ đồn thuyền lương của Trương Văn Hổ.

H: Tại sao lại tiến về Vạn Kiếp với Thoát Hoan?
HS: Chúng nghĩ quân ta yếu nên khơng cần bảo vệ
đồn thuyền lương.

H: Khi đồn thuyền lương đi qua, nhà Trần làm gì?
HS: Cử Trần Khánh Dư bố trí mai phục.

GV mở rộng về Trần Khánh Dư.

=>GV chuẩn kiến thức và giảng: Đúng như dự đốn,
đồn thuyền lương của giặc chậm chạp tiến vào Vân
Đồn.

H: Khi đó, Trần Khánh Dư làm gì?

HS: Trần Khánh Dư cho quân đánh ra từ nhiều phía.
GV kết hợp chỉ trên lược đồ.

H: Kết quả trận đánh tại Vân Đồn?

=>HS trả lời theo đoạn in nghiêng /63, GV chuẩn
kiến thức và nhấn mạnh: Giặc đã thất bại ngay từ trận
đầu.

*HS trao đổi bàn (2’): Chiến thắng Vân Đồn có ý
nghĩa gì?

=>HS trao đổi và rút ra. GV khẳng định: Làm quân
giặc rơi vào tình trạng khốn đốn, tinh thần hoang
mang lo sợ và trên đà thắng lợi đó ta mở chiến thắng
Bạch Đằng.

Hoạt động 3: Tìm hiểu những chiến thắng Bạch
Đằng của quân dân nhà Trần.

b. Diễn biến:

- Cuối 12. 1287, quân Nguyên tấn cơng
nước ta theo 2 đường:

+ Bộ: Thốt Hoan chỉ huy.
+ thủy: Ô Mã Nhi chỉ huy.

=> cùng hội quân ở Vạn Kiếp.

2. Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn
thuyền lương của Trương Văn Hổ.

- Trần Khánh Dư cho quân mai phục ở
Vân Đồn đợi đoàn thuyền lương của
giặc.

- Khi địch qua Vân Đồn, ta đánh dữ dội
từ nhiều phía.

=> Kết quả:

- Phần lớn thuyền lương bị đắm.
- Số còn lại bị ta chiếm.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

*GV dẫn dắt: Sau trận Vân Đồn, qn Ngun ở vào
tình thế khó khăn và thiếu lương thực trầm trọng.
H: Đợi mãi không thấy đồn thuyền lương đến, Thốt
Hoan làm gì?

HS: Chúng chia quân làm 3 đạo tiến vào Thăng
Long.

H: Giặc vào Thăng Long gặp phải khó khăn gì?
HS: Vườn khơng nhà trống.

H: Chiếm được Thăng Long, Thốt Hoan làm gì?
HS: rút ra và trả lời theo đoạn trích /64 SGK.

=>GV chuẩn kiến thức và bổ sung: Quân Nguyên đi
đến đâu cũng bị nhân dân đuổi đánh và căm ghét.
H: Lúc này giặc ở vào tình thế như thế nào?

HS: Bị động, cạn kiệt lương thực, nguy cơ bị cơ lập
và hoang mang.

H: Trước tình thế nguy khốn, Thốt Hoan có quyết
dịnh gì?

HS: rút qn về nước theo 2 đường thuỷ - bộ.

H: Nhân cơ hội này nhà Trần làm gì?

HS: Mở cuộc phản cơng và bố trí mai phục.

H: Sơng Bạch Đằng có địa thế như thế nào mà nhà
Trần chọn làm nơi mai phục?

=>HS trả lời theo đoạn in nghiêng /65, GV dùng lược
đồ xác định vị trí sơng Bạch Đằng và khẳng định:
Dựa vào địa thế hiểm trở và thuỷ triều lên xuống, là
nơi đã từng diễn ra chiến thắng của Ngô Quyền 938
và Lê Hoàn 981, nhà Trần cho qn đóng cọc gỗ
xuống lịng sơng …

GV giáo dục HS thấy được sự tiếp nối truyền thống
đánh giặc của ông cha ta.

*GV dùng lược đồ chiến thắng Bạch Đằng 1288 cho
HS quan sát và cùng tìm hiểu:

H: Lúc này Ơ Mã Nhi làm gì?

HS: Rút về có sự hộ tống của kỵ binh.

H: Khi thuyền của Ô Mã Nhi tiến gần quân Trần làm
gì?

HS: Một số thuyền khiêu chiến giả vờ thua chạy ->
giặc đuổi theo và lọt vào trận địa.

=> GV trình bày diễn biến trên lược đồ.
H: Cịn cánh qn bộ của Thốt Hoan thì sao?

HS: Rút chạy về nước theo hướng Lạng Sơn nhưng bị
quân ta chặn đánh liên tiếp và hơn chục ngày mới về
tới Quảng Tây – Trung Quốc.

H: Nêu kết quả, ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng
năm 1288?

HS: Đập tan mộng xâm lăng của giặc Nguyên.

=>GV chốt lại: Như vậy cuộc kháng chiến lần thứ ba

a. Hoàn cảnh:

- 01.1288, Thoát Hoan cho quân chiếm

Thăng Long trống vắng.

- Địch rút quân về Vạn Kiếp.

- Nhà Trần chọn sông Bạch Đằng làm
trận địa đánh địch.

b. Diễn biến:

- 04.1288, đoàn thuyền của Ô Mã Nhi
rút về nước theo sông Bạch Đằng.
- Ta nhử địch vào trận địa mai phục.
=> thủy binh giặc bị tiêu diệt, Ô Mã
Nhi bị bắt sống.

- Quân bộ của Thốt Hoan rút chạy bị
qn ta phục kích.

c. Kết quả:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

chống quân Nguyên của nhà Trần đã kết thúc vẻ
vang.

Thảo luận nhóm 3’: So sánh cách đánh giặc trên
sông Bạch Đằng của nhà Trần với Ngô Quyền (năm
981).

=> Đại diện nhóm trả lời và bổ sung. GV nhận xét
chốt lại.

4. Củng cố:

- GV yêu cầu HS lên trình bày lại tồn bộ diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân
Nguyên bằng lược đồ.

- GV chuẩn xác, nhận xét.
5. Hướng dẫn về nhà:

- Học bài theo nội dung bài học và trình bày diễn biến bằng lược đồ trong SGK.
- Đọc và chuẩn bị trước mục IV – bài 14 theo câu hỏi SGK.

* Rút kinh nghiệm:

</div>