CƯỜNG CẬN GIÁP NGUYÊN PHÁT VÀ BỆNH TIM MẠCHBs Lê Hữu Quỳnh TrangTrung tâm Y khoa MEDIC- TP HCM

CƯỜNG CẬN GIÁP NGUYÊN PHÁT
VÀ BỆNH TIM MẠCH

Bs Lê Hữu Quỳnh Trang
Trung tâm Y khoa MEDIC- TP HCM


TỔNG QUAN
Tuyến cận giáp gồm 4 tuyến nhỏ nằm sau tuyến giáp
-Cường cận giáp nguyên phát : tăng chức năng
tuyến cận giáp độc lập -> sản xuất quá nhiều
hormone cận giáp (PTH) ->tăng Canxi máu, giảm
Phospho : adenoma, tăng sản, ung thư cận giáp
-Cường cận giáp thứ phát: tăng sản xuất hormone
cận giáp xảy ra khi đáp ứng với sự thiếu hụt canxi.
-Cường cận giáp tam phát: khi cường cận giáp thứ
phát kéo dài


Trường hợp 1
• Bệnh nhân nữ 69 tuổi, TP HCM
• Khám bệnh vì mệt
• Tiểu đường type 2 và tăng huyết áp 10 năm đang điều trị
• Khoảng 2 tháng huyết áp và đường huyết khơng ổn định dù có tái
khám và điều chỉnh thuốc nhiều lần. Bệnh nhân mệt, giảm khả năng
gắng sức, khó ngủ-> MEDIC khám
• 160/90mmHg, 110 l/p
• Tim nhanh, T1T2 bình thường khơng âm thổi bệnh lý


Trường hợp 1

ĐIỆN TIM


Trường hợp 1
SIÊU ÂM TIM
-Dày thất trái IVS d=11mm,
LVDd=48mm
-Dãn nhĩ trái LA 38mm
EF=75%
-RL chức năng tâm trương
thất trái I


Trường hợp 1
XÉT NGHIỆM MÁU
• Canxi máu 3.02mmol/L
• Creatinine 0.77mg/dL
• e GFR 75 ml/min/1.73 m2
• HbA1C 9.39%
• Glucose 13.mmol/L


Trường hợp 1
• XÉT NGHIỆM MÁU LẦN 2

Canxi máu: 2.9mmol/L ( bình thường: 2.1-2.8mmol/L)
PTH: 91.84 pg/ml( bình thường: 16-65 pg/ml)


Trường hợp 1

ĐO LOÃNG XƯƠNG
T Score : -2.8


Trường hợp 1
SIỂU ÂM VÙNG CỔ
• Plaque dày 1,6x8mm gây
hẹp 30-35% ĐM cảnh
chung trái
• Theo dõi u cận giáp trái
Chẩn đoán phân biệt: u tuyến
giáp


Trường hợp 1
• CHẨN ĐỐN: cường cận giáp ngun phát/ THA, TD2, có
chỉ định phẩu thuật



Trường hợp 1
Phẩu thuật
cắt tuyến


Trường hợp 1
Tái khám sau phẩu thuật: bệnh
nhân khoẻ, huyết áp ổn định.

Trường hợp 2
• Bn nữ 46 tuổi, Khánh hồ
• Khám vì hồi hộp, chóng mặt
• 3 tháng: mệt mỏi, yếu sức, đau nhức, cách 2 tuần: hồi hộp chóng
mặt→ khám tim
• Trước đó bệnh nhân hay đau nhức xương, triệu chứng dạ dày ruột có
khám PK tiêu hố, cột sống
• Khám: 110/70mmHg, M 80 l/p.
• Tim : nghe T1 T2 bình thường, khơng âm thổi


Trường hợp 2
• ECG: trong giới hạn bình thường
• Siêu âm tim: IVSd=9mm, LVDd=44mm, EF 70%
• XN máu: Canxi tăng : 3.02 mmol/L
• Siêu âm vùng cổ: theo dõi bướu giáp nhân thuỳ trái , chẩn đốn phân
biệt: bên ngồi tuyến giáp


Trường hợp 2
SIÊU ÂM VÙNG CỔ
-Xơ vữa động mạch cảnh
2 bên khơng hẹp
-Theo dõi bưới giáp nhân
thuỳ trái có cuống
(37x9mm)
Phân biệt: u phần mềm
khác

Trường hợp 2
• XÉT NGHIỆM MÁU
Canxi máu: 3.02 mmol/L ( bình thường: 2.1-2.8mmol/L)
PTH: 284 pg/ml ( bình thường: 16-65 pg/ml)


Trường hợp 2
• CHẨN ĐỐN: cường cận giáp ngun phát có chỉ định phẩu thuật



Trường hợp 2
• Sau phẩu thuật 1 tháng
Canxi máu: 2.21 mmol/L ( bình thường: 2.1-2.8mmol/L)

PTH: 87.22 pg/ml ( bình thường: 16-65 pg/ml)
• Tái khám sau 3 tháng: bệnh nhân khoẻ khơng cịn mệt,
chóng mặt.


BÀN LUẬN
Các cơ quan ảnh hưởng do cường cận giáp:
-THẬN: sỏi thận, nephrocalcinosis, tiểu nhiều

Stones

-TIÊU HỐ: bón, nơn , buồn nơn, tăng canxi máu có
thể gây lt tiêu hố và viêm tuỵ

Abdominal groans

-THẦN KINH: khó ngủ, giảm trí nhớ, lo lắng, trầm cảm

Psychiatric moans

-T –SCORE: (xương) loãng xương, gãy xương bệnh lý,
đau nhức xương

Bones

-TIM MẠCH: mệt, tăng huyết áp, rối loạn chức năng
tâm trương,rối loạn nhịp

Cardiovascular
overtones


BÀN LUẬN


BÀN LUẬN
Ảnh hưởng lên hệ thống tim mạch của cường cận giáp nguyên phát qua
2 cơ chế:
• Tăng Parathyroid hormone: ảnh hưởng lên tim , tế bào cơ trơn và nội
mạc mạch máu.
• Tăng canxi máu gây lắng đọng canxi ở cơ tim , van tim, vòng van, hệ
dẫn truyền và có thể ở động mạch vành.
→ tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, phì đại thất trái, bất thường van
tim, rối loạn nhịp tim

BÀN LUẬN
Tăng huyết áp

-Thay đổi đặc tính dãn mạch của tế bào
nội mạc do tăng PTH
-Xơ vữa động mạch do tăng canxi máu
-Tăng Aldosterone do hoạt tính PTH trên
hệ RAAS

Suy tim

Phì đại thất trái, rối loạn chức năng nội
mạc và mạch máu

Bệnh tim mach do canxi hoá

Tăng canxi máu mạn tính-> lắng đọng
canxi

Loạn nhịp

QT ngắn, PR dài, QRS rộng ( tăng canxi
máu)


BÀN LUẬN
-Chú ý tìm nguyên nhân ở bệnh nhân đang điều trị tim mạch ổn
định nếu diễn tiến xấu đi: 1 trong các ngun nhân là cường cận
giáp

-Khó kiểm sốt huyết áp do thuốc huyết áp bị ảnh hưởng bởi tăng
PTH và canxi máu :
+Tăng canxi máu ( thuốc chẹn kênh canxi)
+Tăng PTH → ảnh hưởng hệ RAA ( thuốc UCMC, thuốc
nhóm chẹn thụ thể)
+Tăng canxi máu hơn nữa ( Thiazide)