Tải bản đầy đủ (.docx) (6 trang)

so phan con nguoi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (113.13 KB, 6 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Gần một năm sau chiến tranh thế giới lần thứ 2 kết thúc, mùa xuân năm 1946, trên đường đi công tác, tác giả gặp Xôcôlốp
và anh đã kể cho tác giả nghe về cuộc đời vơ cùng gian trn và đau khổ của mình. Chiến tranh bùng nổ, anh ra trận để lại
quê nhà vợ và 3 con. Sau một năm chiến đấu, hai lần anh bị thương nhẹ vào tay và chân. Tiếp đó, anh bị bắt làm tù binh, bị
đày đọa suốt 2 năm trời trong các trại tập trung của phát xít Đức. Lao dịch, nhục hình, đói rét, tử thần đêm ngày đe dọa.
Năm 1944, giặc bị thua to trên mặt trận Xơ-Đức, bọn phát xít bắt tù binh làm lái xe. Nhân cơ hội đó, Xơcơlốp đã bắt sống
một tên trung tá Đức, lái xe chạy thốt về phía Hồng qn. Lúc này, anh mới biết tin về vợ và 2 con gái anh đã bị bom giặc
giết hại. Anatơli, cậu con trai giỏi tốn của anh nay đã trở thành đại uý pháo binh Hồng quân. Hai cha con cùng tham dự
chiến dịch công phá Beclin, sào huyệt của Hitle. Đúng ngày 9/5/1945 ngày chiến thắng, một tên thiện xạ Đức đã bắn lén
giết chết Anatôli, niềm hy vọng cuối cùng của anh.


Chiến tranh kết thúc, Xôcôlốp được giải ngũ, nhưng anh không trở về Vôrônegiơ quê hương nữa. Một đồng đội bị thương
đã giải ngũ có lần mời anh về nhà chơi, Xơcơlốp nhớ ra và tìm đến Uriupinxcơ. Anh xin được làm lái xe chở hàng hóa về
các huyện và chở lúa mì về thành phố. Mỗi lần đưa xe về thành phố anh lại tạt vào cửa hiệu giải khát uống một li rượu lử
người. Anh đã gặp bé Vania đầu tóc rối bù, áo quần rách bươm xơ mướp nhưng cặp mắt như những ngôi sao sáng ngời sau
trận mưa đêm. Nó ăn ngay ở hiệu giải khát, ai cho gì thì ăn nấy. Bạ đâu ngủ đó. Xơcơlốp xúc động quyết định: "Mình sẽ
nhận nó làm con ni!" Xơcơlốp nói với bé Vania: "Là bố của con" khi nó nghẹn ngào hỏi: "Thế chú là ai?" Đưa Vania về
nhà vợ chồng người bạn, Xơcơlốp tắm rửa; cắt tóc, sắm áo quần cho bé. Nhìn nó ăn xúp bắp cải, vợ người bạn lấy tạp dề
che mặt khóc. Lần đầu tiên sau chiến tranh, Xôcôlốp được ngủ một giấc yên lành. Cịn bé Vania rúc vào nách bố ni như
con chim sẻ dưới mái rạ, ngáy khe khẽ. Ngày và đêm, bé Vania không chịu rời Xôcôlốp. Một chuyện rủi ro xẩy đến,
Xôcôlốp bị người ta tước mất bằng lái xe. Mất việc, anh đưa bé Vania đi bộ đến Kasarư sống. Nhìn 2 bố con đi xa dần với
một nỗi buồn thấm thía, chợt đứa bé quay lại nhìn nhà văn, vẫy vẫy bàn tay bé xíu hồng hồng. Như có móng sắc nhọn bóp
lấy tim mình, tác giả vội quay mặt đi...


<b>Ý nghĩa</b>


Tác phẩm là lời tự sự của nhân vật trung tâm - anh lính hồng qn Xơcơlơp, người đàn ơng đã chịu bao giông tố khắc nghiệt
của cuộc đời đổ ập lên số phận. Đó là cuộc đời gắn liền với một trang sử bi tráng hào hùng của nhân dân Nga, với chế độ
Xô-viết đã tạo thành phẩm chất của những con người Nga kiên cường.


M.Sôlôkhôp đã dựng lên chân dung một con người Nga bình thường nhất, một người xơ viết chân chính. Số phận ấy tiêu
biểu cho bao người con ưu tú đã viết nên trang sử thời đại hào hùng của đất nước Liên Xô cũ.



Cuộc sống hiện lên trần trụi như nó vốn có - khơng khoa trương hào nhống, khơng bi kịch hố mà cứ đều đều như giọng kể
của người đàn ơng Nga có cái họ bình thường như bao người Nga: Xơcơlơp. Nhưng trong số phận anh có sức nặng của nỗi
đau dân tộc Nga qua các thời kỳ khốc liệt nhất. Khơng tránh né sự thật - đó là phẩm chất hàng đầu của các cây bút Nga - xô
viết mà M. Sơlơkhơp chính là một tấm gương. Sự thật đó khơng phải được kể bằng giọng lạnh lùng thản nhiên mà còn hằn
nguyên nỗi đau trong giọng văn thấm thía, trong những ám ảnh kí ức hằn sâu trong tâm trí của người cựu binh xơ viết -
chính là phản chiếu một mảng hiện thực rộng lớn và xuyên suốt các chặng đường của nhân dân Nga.


Trước hết là kí ức những ngày nội chiến, khi chính quyền xô viết non trẻ phải đối mặt với lũ bạch vệ, thổ phỉ và can thiệp.
Người đọc có thể nhận ra những dấu ấn quen thuộc làm nên tên tuổi của M.Sôlôkhôp trong Sông Đông êm đềm. Nạn đói,
cuộc sống cùng cực khơng quật ngã nổi ý chí của người dân xơ viết. Xơcơlơp từng trải qua cuộc đời làm thuê, từng chứng
kiến gia đình gục chết trong cái đói, nhưng chính sự tàn khốc ấy là một sự lý giải vì sao anh trở thành chiến sĩ hồng qn, vì
sao anh lại có một hạnh phúc từ đau thương bất hạnh. Đó là hạnh phúc của những người nghèo khổ được xây lên từ bất
hạnh để họ khẳng định tư thế làm chủ cuộc đời.


Có lẽ kí ức nhân loại mãi mãi khơng phai mờ bao ám ảnh khủng khiếp của Chiến tranh thế giới lần thứ II. Nhưng nhà văn
không theo cách thơng thường để ca ngợi vào những đóng góp xương máu của hơn hai mươi triệu người xô viết làm nên
thắng lợi của cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại. bi kịch chiến tranh hiện hữu ngay trong từng số phận, từng gia đình. Sức hủy
diệt của nó khiến cho Xơcơlơp mất vợ và hai con; bé Vania mồ côi cả cha lẫn mẹ. Mất mát là điều khơng tránh khỏi nhưng
với người trong cuộc cịn kinh khủng hơn rất nhiều, khi sức ám ảnh của nó vẫn trở về trong những giấc ngủ nặng nề, để
Xơcơlơp mỗi lần tỉnh giấc lại đầm đìa nước mắt. Nhưng vào thời điểm đối mặt quyết liệt với kẻ thù, nước mắt khơng thể
rơi! Chỉ có thể là ánh mắt rực lửa căm hờn và khinh bỉ với kẻ thù, với những tên phản bội. Anh đã sống đúng với tư cách
người lính ngay cả khi "chiến bại", bị bắt làm tù binh. Cảm hứng về cuộc chiến tranh của M.Sơlơkhơp có phần gần gũi với
Alêcxây Tơnxtơi với "Tính cách Nga", với "Người xơ viết chúng tơi"... Nhưng người đọc hiểu đó chính là lúc con người
đang chiến đấu vì danh dự dân tộc, vì những niềm hy vọng khơng tắt về tương lai. Xôcôlôp đã là người chiến thắng, ngẩng
cao đầu trong trại tập trung của kẻ thù, mưu trí dũng cảm trở về đội ngũ, chiến đấu bằng tất cả lòng căm thù sục sôi với kẻ
đã hủy hoại hạnh phúc gia đình, và cả "niềm hy vọng cuối cùng" - người con trai đã thành đại úy pháo binh Anđrây
Xôcôlôp. Trớ trêu thay, vào ngày cờ đỏ thắm trên nóc nhà Quốc hội Đức , anh đã phải tiễn đưa con mình. Dẫu biết sự hy
sinh ấy là anh hùng, là cần thiết, nhưng quả thật đó là một cú đập phũ phàng của định mệnh khiến bất cứ ai yếu lịng cũng
có thể quị ngã. Có lẽ đó cũng là những trang viết gợi nhắc cho chúng ta nhiều nhất về ý nghĩa tàn khốc của chiến tranh, vinh


quang và cay đắng, hạnh phú và bất hạnh, niềm vui chung và nỗi đau riêng để từ đó suy ngẫm và hiểu sâu sắc hơn về ý
nghĩa của từ "hy sinh".


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

trong và chỉ thật sự hiện hữu khi Xơcơlơp tìm qn trong men rượu. Áp lực đời thường và hậu quả chiến tranh quá nặng nề
tưởng chừng có thể làm cho con người gục ngã. Sự tình cờ, ngỡ như ngẫu nhiên mà tất yếu đã gắn chặt cuộc đời Xôcôlôp
với bé Vania. Chú bé Vania - đôi mắt đen lay láy, cuộc sống vất vưởng là một hình tượng nghệ thuật có thể làm mềm những
trái tim sắt đá nhất. Chú bé chính là hiện thân của thế hệ tương lai nước Nga, là vẻ đẹp của sự thơ ngây thánh thiện cần phải
chở che, bảo bọc. Cuộc gặp gỡ của hai con người ấy là tất yếu. Khơng chỉ cảm động vì khoảnh khắc thì thầm của Xôcôlôp
với bé Vania: "Ta là bố của con", lúc nhận bố con cũng là lúc người đọc chứng kiến sự trở lại của những giọt nước mắt ở
con người tưởng như trái tim đã khơ héo vì đau khổ. Nước mắt - hạnh phúc và xót xa cứ đan quyện vào nhau, thấm vào lòng
tất cả mọi người.


Ngỡ rằng hạnh phúc đã thật sự trở lại, ngỡ rằng từ đây đầy ắp tiếng cười và những tiếng ríu rít như chim của bé Vania,
nhưng kí ức vẫn hiện về đấy ám ảnh. Người đọc phải chứng kiến những lời nói dối - nhưng lạ thay đó lại là lời đẹp hơn trăm
lần sự thật. Bởi sự đồng cảm số phận và tình thương yêu đã gắn chặt cuộc đời hai bố con - một người đang cần nén chặt nỗi
đau quá khứ và một người cần được bảo đảm tương lai tốt đẹp. Vậy mà định mệnh lại trêu cợt để cho bố con Xôcôlôp lại
tiếp tục hành trình giữa đời thường với bao thử thách đón chờ phía trước.


<i>Số phận con người</i> là câu chuyện kể chân thực về một con người bình thường. Nhưng cuộc sống bao dồn đẩy sóng gió đã
tơi luyện cho anh một phẩm chất kiên cường, một tình thương yêu bao la. Gương mặt người đàn ông ấy đã sắt lại vì đau
khổ, nhưng trái tim tổn thương ấy vẫn đập những nhịp thương yêu nồng nàn với con người. Nhà văn đã lên tiếng thay nhân
vật ở cuối tác phẩm, bằng tất cả niềm xúc động sâu xa và lịng cảm phục vơ hạn trước nhân cách một Con Người chân
chính. Bức thơng điệp của nhà văn giúp ta nhận ra rõ hơn chân dung của nhân dân Nga, vẻ đẹp của tâm hồn Nga và sức
mạnh của con người vượt lên bao bi kịch bất hạnh. Đó là sự khẳng định tuyệt đối của nhà văn thể hiện niềm tin tưởng vào
Con người Nhân dân và tương lai của đất nước. Nỗi buồn kết lại tác phẩm lại khiến ta nhận ra tầm vóc vĩ đại của đất nước
và con người Nga xô viết quả cảm, kiên cường, nhân hậu ./.


<b>Cảm nhận</b>


Hêminguây (1899-1960) văn hào Mỹ, được giải thưởng Nôbel về văn chương năm 1954 đã từng viết: "Tôi rất thích văn học


Nga... Trong các nhà văn hiện đại tơi thích Sơlơkhốp". Là nhà văn Xơ Viết được giải thưởng Nobel về văn học năm 1965,
Sôlôkhốp được ca ngợi là "một trong những nhà văn xuôi lớn nhất thế kỷ 20".


"Đất vỡ hoang", "Sông Đông êm đềm",... và "Số phận con người" đã đem đến vinh quang cho Sôlôkhốp. Truyện "Số phận
con người" xuất hiện trên báo "Sự thật" vào cuối năm 1956. Hình ảnh nhà văn Xơcơlốp để lại trong lịng ta bao ám ảnh về
số phận con người đầy bất hạnh thương đau. Qua số phận nhân vật này, ta cảm nhận sâu sắc nhiệt tình tố cáo thảm họa
chiến tranh, mơ tả chiến tranh trong bộ mặt thật của nó; biểu dương khí phách anh hùng của người lính Xơ viết, khám phá
chiều sâu tính cách Nga bình dị, nhân ái - được thể hiện bằng một bút phát nghệ thuật điêu luyện, độc đáo của nhà văn
Sôlôkhốp.


Đọc "Số phận con người" ta vô cùng xúc động trước trang đời đầy nước mắt và máu của nhân vật Xôcôlốp. Năm 1941, phát
xít Đức bất ngờ tấn cơng Liên Xơ. Cùng với hàng triệu người Xơ viết cầm vũ khí đứng lên, Xôcôlốp ra trận. Anh nếm trải
những gian truận, thất bại buổi đầu của Liên Xô. Hai lần bị thương vào chân và tay. Rồi anh bị giặc bắt, bị đày đọa suốt hai
năm trong nhiều trại tập trung. Sống bằng xúp lõng bõng, bánh mì lẫn mạt cưa. Áo quần xơ xác, lao động khổ sai, người tù
ra bọc xương. Hàng trăm tù binh bỏ mạng. Tù binh Nga bị bọn phát xít đánh bằng thanh sắt, thanh gỗ, thanh củi, đánh bằng
báng súng, đấm bằng tay, đạp bằng chân vô cùng dã man. Bọn chỉ huy trại đấm vào mặt, vào mũi tù binh cho hộc máu ra;
chúng gọi đó là trị "phịng bệnh cúm". Chúng "sáng tạo" ra mọi cách cực kỳ man rợ để đánh đập bắn giết tù binh. Đêm và
ngày, lúc lao động khổ sai và lúc bị nhốt sau hàng rào dây thép gai, Xôcôlốp cũng như các tù binh khác bị cái chết bủa vây,
bị tử thần rình rập.


Sau 5 năm chiến tranh, hơn 20 triệu người Xô viết bị chết, hàng ngàn thành phố, hàng vạn làng mạc bị bom đạn phát xít
biến thành tro tàn. Gia đình Xơcơlốp gánh chịu bao mất mát đau thương. Vợ và 2 con gái bị giặc ném bom giết hại. Con trai
- đại uý pháo binh Anatôli, niềm tự hào cuối cũng đã ngã xuống trong ngày chiến thắng bởi viên đạn bắn lén của một tên
thiện xạ phát xít! Thế là hết! Nỗi đau khủng khiếp làm cho Xôcôlốp "như người mất hồn". Chiến tranh kết thúc, được giải
ngũ nhưng anh không muốn về lại Vơrơnegiơ q hương vì đâu cịn gia đình nữa. Bé Vania cũng là hiện thân cho thảm họa
chiến tranh. Cha "chết ở mặt trận". "Mẹ bị bom chết trên tàu hỏa khi mẹ con cháu đang đi tàu". Bé cũng không biết, không
nhớ từ đâu đến. Bà con thân thuộc "khơng có ai cả". Và chỉ biết "bạ đau ngủ đó", "ai cho gì thì ăn nấy!" Áo quần em "rách
bươm xơ mướp", "đầu tóc rối bù"; "mặt mũi thì bê bết nước dưa hấu, lem luốc bụi bặm, bẩn như ma lem"...


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

dài, một lời than vãn nhưng ban đêm thì gối ướt đầm nước mắt...". Xôcôlốp và bé Vania trở thành "côi cút, hai hạt cát đã bị


sức mạnh phũ phàng của bão tố chiến tranh thổi bạt tới những miền xa lạ..."


Nhân vật Xôcôlốp là một con người Nga chân chính, tiêu biểu cho khí phách anh hùng của người lính Xơ viết trong cuộc
chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Vốn là một nông dân rồi làm thợ, một lái xe. Một gia đình ổn định, êm ấm: một vợ và ba con.
Anh đã ra trận như hàng triệu công dân với ý thức "Tổ quốc hay là chết!" Hai lần bị thương vào chân và tay; vết thương
lành, anh lại cầm súng đánh giặc rồi bị bắt làm tù binh. Lao động khổ sai trong mưa, nắng, tuyết; bị đánh bằng báng súng,
bằng thanh sắt, bằng gộc. Áo quần tả tơi, bánh mì lẫn mạt cưa, lưng bát xúp lõng bõng. Anh đã đứng vững trước mọi thử
thách ác liệt. Kiên quyết trừ khử tên phản bội đốn mạt! Hiên ngang trước mũi súng tên hung thần Muynle , chỉ huy trại tập
trung. Với đơi mắt bình thản, anh nhìn thẳng vào họng súng lục tên phát xít. Tự kìm chế sự đói khát khi đứng trước bàn tiệc
của lũ giặc. Đàng hồng uống rượu, khơng chỉ uống một cốc mà cịn uống nữa để mừng cái chết của mình kinh ngạc khâm
phục nói:


"Mày là một thằng lính Nga chân chính. Tao cũng là lính và tao trọng những địch thủ có khí tiết. Tao sẽ khơng bắn mày
nữa". Tầm vóc của Xơcơlốp, của người lính Nga trong máu lửa được miêu tả một cách chân thực, hào hùng làm cho truyện
"Số phận con người" mang vẻ đẹp một "tiểu anh hùng ca".


Qua nhân vật Xôlôlốp, tác giả đã khám phá chiều sâu tính cách Nga bình dị và nhân ái. Sau chiến tranh anh vẫn nhớ hoài cái
giây phút từ biệt vợ con để ra trận, anh đẩy Irina ra khi chị cứ níu lấy anh, khơng thả... Bình dị trước biến cố trọng đại khi
lịch sử đưa số phận anh lên "điểm tựa" thử thách! Lửa chiến tranh đã tắt hơn một năm rồi, mà lịng Xơcơlốp mãi khơng
ngi đau. Anh đã tìm đến rượu, "uống một ly rượu lử người", anh đã "quá say mê cái món nguy hại ấy!"


Đang sống âm thầm trong bị kịch, anh tưởng khơng có lối thốt. Nhưng rồi tình cảm người cha, - tình thương đồng loại đã
thức dậy, làm cho vết thương lòng rỉ máu bấy nay, như được mọc lên một lớp da non. Gặp bé Vania "đầu tóc rối bù", "rách
bươm xơ mướp", sống bơ vơ nơi hiệu giải khát, bạ đâu ngủ đó... ai cho gì thì ăn mấy", nhất là khi nhìn thấy cặp mắt của em
"như những ngôi sao sáng ngời sau trận mưa đêm", Xôcôlốp thấy "thích nó" và "nhớ nó", cố cho xe chạy nhanh để được về
"gặp nó". Anh đã quyết định: "Khơng thể để cho mình với nó chìm nghỉm riêng rẽ được! Mình sẽ nhận nó làm con!" Một
quyết định đầy nhân ái. Anh đã cứu bé Vania, và anh đã tự cứu mình! Như có một phép thần biến cải: "Ngay lúc đó tâm hồn
tơi bỗng nhẹ nhõm và bừng sáng lên!" Câu nói khẽ của Xơcơlốp: "Là bố của con" khi nghe bé Vania nghẹn ngào hỏi: "Thế
chú là ai?" tưởng là bình dị nhưng đầy nước mắt, chứa đựng cả một biển tình thương mênh mơng! Trước những cái hôn vào
má, vào môi, vào trán, trước những cử chỉ "yêu thương bố..." của bé Vania Xơcơlốp vơ cùng xúc động: "Mắt tơi thì mờ đi,


cả người cũng run lên, hai bàn tay lẩy bẩy..."


Xôcôlốp đã nhận bé Vania làm con. Anh đã tắm rửa, đưa bé đi cắt tóc, may áo quần mới, săn sóc em. Hai linh hồn đau khổ
tựa vào nhau làm cho nỗi mất mát, đau thương sau chiến tranh được dịu lại. Giấc ngủ được yên lành hơn: "Lần đầu tiên, sau
nhiều năm tôi được ngủ một giấc n lành. Cịn bé Vania thì rúc vào nách bố nuôi "như con chim sẻ dưới mái rạ, ngáy khe
khẽ..." Hạnh phúc là san sẻ. Xơcơlốp lịng vui khơng lời nào tả xiết, đêm đêm thức dậy đánh diêm ngắm nhìn bé Vania ngủ
ngon lành. Đời anh đã có một sự đổi thay kì diệu: "Trái tim đã suy kiệt, đã bị chai sạn vì đau khổ, nay trở nên êm dịu hơn.
Vết thương lòng đâu dễ ngi? Vì thế mà Xơcơlốp phải cõng đứa con ni bé bỏng đi khắp nước Nga. Chỉ đến một lúc nào
đó, bé Vania lớn lên vào học một trường ổn định thì Xơcơlốp "mới có thể ở n một chỗ". Anh đang chịu đựng và vượt qua
số phận bằng tình thương của người bố đối với đứa con.


Cuộc gặp bất chợt với "hai con người côi cút" và câu chuyện đau lòng của họ đã để lại trong lịng tác giả bao nỗi buồn thấm
thía, nhưng ơng vẫn tin vào dũng khí và lịng nhân ái của người Nga, vẫn tin vào tương lai, cho dù bão tố chiến tranh có thổi
bạt họ tới những miền xa lạ. "Cái gì đang chờ đón họ ở phía trước? Thiết nghĩ rằng con người Nga đó, con người có ý chí
kiên cường, sẽ đứng vững được và sống bên cạnh bố, chú bé kia một khi lớn lên sẽ có thể đương đầu với mọi thử thách, sẽ
vượt qua mọi chướng ngại trên đường, nếu như Tổ quốc kêu gọi".


Truyện "Số phận con người" có kết cấu "truyện lồng trong truyện" đã tô đậm những đau khổ, những phẩm chất cao đẹp của
nhân vật Xôcôlốp, khắc họa đậm nét tính cách và tâm hồn Nga, đem đến cho người đọc nhiều xúc động thấm thía về số
phận con người trong chiến tranh và thời hậu chiến.


Với những chi tiết, tình tiết rất sống, rất điển hình và chân thực, tác giả đã mơ tả mặt thật của chiến tranh , ca ngợi người lao
động bình thường trong cuộc đời, anh binh nhì trong máu lửa, người cha trong cuộc sống phức tạp, nhiều khó khăn thời kỳ
sau chiến tranh. Qua nhân vật Xôcôlốp, người đọc cảm nhận được những ý tưởng sâu sắc mà Sơlơkhốp gửi gắm qua kiệt tác
này: Với lịng dũng cảm mà con người vượt qua những thử thách chiến tranh; với lịng nhân ái có thể làm dịu bớt nỗi đau
mà chiến tranh gieo rắc, để lại. Đoạn trữ tình ngoại đề làm cho cảm hứng nhân đạo thêm lung linh chói sáng.


<b>Đề 1 : Trình bày những nét cơ bản về Tác giả Lỗ Tấn .</b>


Lỗ Tấn (1881-1936) tên thật là Chu Thụ Nhân, quê ở phủ Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, miền Đơng Nam Trung Quốc. Ơng


là nhà văn cách mạng lỗi lạc của Trung Quốc thế kỉ XX. “Trước Lỗ tấn chưa hề có Lỗ Tấn; sau Lỗ Tấn có vơ vàn Lỗ Tấn”
(Qch Mạt Nhược).


Tuổi trẻ của Lỗ Tấn đã nhiều lần đổi nghề để tìm một con đường cống hiến cho dân tộc: từ nghề khia mỏ đến hàng hải rồi
nghề y, cuối cùng làm văn nghệ để thức tỉnh quốc dân đồng bào. Con đường gian nan để chọn ngành nghề của Lỗ Tấn vừa
mang đậm dấu ấn lịch sử Trung Hoa thời cận hiện đại, vừa nói lên tâm huyết của một người con ưu tú của dân tộc.


Quan điểm sáng tác văn nghệ của Lỗ Tấn được thể hiện nhất qn trong tồn bộ sáng tác của ơng: phê phán những căn bệnh
tinh thần khiến cho quốc dân mê muội, tự thoả mãn “ngủ say trong một cái nhà hộp bằng sắt khơng có cửa sổ”.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Truyện cũ viết theo lối mới, hơn chục tập tạp văn có giá trị phê phán, tính chiến đấu cao
<b>Đề 2 : Hồn cảnh ra đời , tóm tắt , chủ đề truyện Thuốc .</b>


Thuốc được viết năm 1919, đúng vào lúc cuộc vận động Ngũ tứ bùng nổ. Đây là thời kì đất nước Trung Hoa bị các đế quốc
Anh, Nga, Pháp, Đức, Nhật xâu xé. Xã hội Trung Hoa biến thành nửa phong kiến, nửa thuộc địa, nhưng nhân dân lại an
phận chịu nhục. “Người Trung Quốc ngủ mê trong một cái nhà hộp bằng sắt khơng có cửa sổ” (Lỗ Tấn). Đó là căn bệnh đớn
hèn, tự thoả mãn, cản trở nghiêm trọng con đường giải phóng dân tộc. Thuốc đã ra đời trong bối cảnh ấy với một thông
điệp: cần suy nghĩ nghiêm khắc về một phương thuốc để cứu dân tộc. Thuốc được đăng trên tạp chí Tân Thanh Niên số
tháng 5 – 1919, sau đó in trong tập Gào Thét xuất bản 1923


Tóm tắt :


Vợ chồng lão Hoa Thuyên – chủ quán trà có con trai bị bệnh lao(căn bệnh nan y thời bấy giờ) . Nhờ người giúp , lão Hoa
Thuyên đi tìm mua chiếc bánh bao tẩm máu người tử tù về cho con ăn , vì cho rằng như thế sẽ khỏi bệnh . Lão Thuyên dành
dụm tiền mua bánh bao tẩm máu người tử tù về cho con ăn.


Sáng hôm sau ,trong quán trà mọi người bàn tán về cái chết của người tử tù vừa bị chém sáng nay . Đó là Hạ Du , một nhà
cách mạng kiên cường , nhưng chẳng ai hiểu gì về anh , nhiều người cho anh điên. Thế rồi , thằng Thuyên cũng chết vì
chiếc bánh bao ấy không trị được bệnh lao.



Năm sau vào tiết Thanh minh , mẹ Hạ Du và bà Hoa Thuyên đến bãi tha ma viếng mộ con . Gặp nhau , hai người mẹ đau
khổ có sự đồng cảm với nhau . Họ rất ngạc nhiên khi thấy trên mộ Hạ Du xuất hiện vòng hoa trắng hồng xen lẫn nhau . Đây
điểm sáng để kết thúc câu chuyện bi thảm , bày tỏ quyết tâm tiếp bước người đã khuất .


Chủ đề :


Truyện Thuốc phản ánh sự u mê của nhân dân TQ trước cách mạng Tân Hợi, sự lạc hậu về chính trị của quần chúng đối với
người làm cách mạng và bi kịch của người cách mạng tiên phong Hạ Du .


<b>Đề 3 : Ý nghĩa nhan đề truyện và hình tượng chiếc bánh bao tẩm máu . </b>
Nhan đề "Thuốc"


Thuốc, nguyên văn là "Dược" phản ánh một quá trình suy tư nặng nề của Lỗ Tấn (động cơ và mục đích đổi nghề của Lỗ
Tấn). Nhận thức rõ thực trạng nhận thức của người dân Trung Quốc thời bấy giờ “ngu muội và hèn nhát”, nhà văn khơng có
ý định và cũng không đặt ra vấn đề bốc thuốc cho xã hội mà chỉ muốn “lôi hết bệnh tật của quốc dân, làm cho mọi người
chú ý và tìm cách chạy chữa”. Tên truyện chỉ có thể dịch là Thuốc hoặc Vị thuốc chứ không thể dịch là Đơn thuốc .Nhan đề
truyện có nhiều nghĩa.


Tầng nghĩa ngồi cùng , nghĩa đen là phương thuốc truyền thống chữa bệnh lao bằng bánh bao tẩm máu người . Thứ mà ông
bà Hoa Thuyên xem là “tiên dược” để cứu mạng thằng con “mười đời độc đinh” đã không cứu được nó mà ngược lại đã giết
chết nó - đó là thứ thuốc mê tín , u mê , ngu muội .


Tầng nghĩa thứ hai của Thuốc là nghĩa hàm ẩn , đó là phương thuốc để chữa bệnh tinh thần : căn bệnh gia trưởng , căn bệnh
u mê lạc hậu về mặt khoa học của người dân Trung Quốc . Bố mẹ thằng Thuyên vì lạc hậu và gia trưởng đã áp đặt cho nó
một phương thuốc là chiếc bánh bao tẩm máu người dẫn đến cái chết của nó . Rồi tất cả đám người trong quán trà cũng sai
lầm như vậy. Chiếc bánh bao tẩm máu vô hại kia đã trở thành một thứ thuốc độc vì người ta q tin vào nó mà khơng lo tìm
một thứ thuốc khác .Người dân Trung Quốc phải tỉnh giấc , không được “ngủ mê trong cái nhà hộp bằng sắt khơng có cửa
sổ”.Tầng nghĩa thứ ba của Thuốc , của chiếc bánh bao tẩm máu người là phương thuốc nhằm chữa căn bệnh u mê lạc hậu về
mặt chính trị của người dân Trung Quốc và căn bệnh xa rời quần chúng của người cách mạng Trung Quốc thời bấy giờ .
Máu để tẩm chiếc bánh bao là dòng máu người chiến sĩ cánh mạng Hạ Du đã đổ xuống để giải phóng cho nhân dân . Thế mà


nhân dân lại u mê cho anh là làm giặc , là thằng điên và mua máu anh để tẩm bánh bánh bao. Còn Hạ Du làm cách mạng
cứu nước ,cứu dân mà lại quá xa rời quần chúng để nhân dân không hiểu anh đã đành mà mẹ anh cũng không hiểu (đỏ mặt
xấu hổ khi thăm mộ con gặp bà Hoa) cịn chú anh thì tố cáo cháu để lấy tiền thưởng.


Tóm lại: Nhan đề truyện và hình ảnh chiếc bánh bao tẩm máu người đã thể hiện chủ đề tư tưởng tác phẩm: Lỗ Tấn đã đau
nỗi đau của dân tộc Trung Hoa thời cận đại : nhân dân thì “ngủ say trong một cái nhà hộp bằng sắt” cịn người cách mạng
thì “bơn ba trong chốn quạnh hiu”


<b>Đề 4 : Ý nghĩa của một số chi tiết quan trọng . </b>
* Ý nghĩa cuộc bàn luận trong quán trà về Hạ Du


Chủ đề bàn luận của những người trong quán trà của lão Hoa trước hết là công hiệu của “thứ thuốc đặc biệt” - chiếc bánh
bao tẩm máu người.Từ việc bàn về công hiệu của chiếc bánh bao tẩm máu Hạ Du chuyển sang bàn về bản thân nhân vật Hạ
Du là diễn biến tự nhiên, hợp lí.Người tham gia bàn luận tán thưởng rất đông song phát ngôn chủ yếu vẫn là tên đao phủ Cả
Khang, ngồi ra cịn một người có tên kèm theo đặc điểm (cậu Năm gù) và hai người chỉ có đặc điểm (“Người trâu hoa
râm”, “anh chàng hai mươi tuổi”).Những lời bàn luận ấy, Lỗ Tấn đã cho ta thấy:Bộ mặt tàn bạo, thô lỗ của Cả Khang. Bộ
mặt lạc hậu cảu dân chúng Trung Quốc đương thời.Lòng yêu nước của người chiến sĩ cách mạng Hạ Du.


* Chi tiết vòng hoa trên mộ Hạ Du :


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Vòng hoa trên mộ Hạ Du: Có thể xem vịng hoa là cực đối lập của “chiếc bánh bao tẩm máu”. Phủ định vị thuốc là bằng
chiếc bánh bao tẩm máu, tác giả mơ ước tìm kiếm một vị thuốc mới- chữa được cả những bệnh tật về tinh thần cho toàn xã
hội với điều kiện tiên quyết là mọi người phải giác ngộ cách mạng, phải hiểu rõ “ý nghĩa của sự hi sinh” của những người
cách mạng.


Chi tiết vòng hoa trên mộ Hạ Du chủ đề tư tưởng tác phẩm mới được thể hiện trọn vẹn, nhờ đó mà khơng khí của truyện vốn
rất u buồn tăm tối song điều mà tác giả đưa đến cho người đọc không phải là tư tưởng bi quan.


*Hình ảnh con đường mịn trong nghĩa địa có ý nghĩa :



Nghĩa địa của làng mộ dày khít như bánh bao nhà giàu ngày mừng thọ ,có một con đường mịn ở giữa chia làm hai:Nghĩa
địa người chết chém phía bên trái nghĩa địa người nghèo phía bên phải .Con đường mịn là biểu tượng cho một tập quán xấu
đã trở thành thói quen.Hai bà mẹ đã bước qua con đường mòn để đến gặp nhau vì đồng cảm ở tình thương con sâu sắc.Bài
<b>16: SỐ PHẬN CON NGƯỜI ( SÔ LÔ KHỐP )</b>


<b>Đề 1 : Hãy trình bày những nét cơ bản về nhà văn Sô lô khốp ? </b>


Sôlôkhôp (1905-1984)là nhà văn Nga lỗi lạc.Ông sinh ra và lớn lên ở tỉnh Rôxtôp thuộc vùng thảo nguyên sông Đông và
gắn bó với vùng đất trù phú đậm bản sắc văn hố của người cơ dắc này trong những bước chuyển mình đau đớn và phức tạp
của lịch sử.Chưa được 17 tuổi nhưng trong nội chiến Sơ-lơ-khơp đã làm thư kí uỷ ban xã,xoá nạn mù chữ,trưng thu lương
thực chống đói…Năm 17 tuổi,ơng lên Mat-xcơ-va làm nhiều nghề vất vả như đập đá ,khuân vác ,kế toán để thực hiện giấc
mơ viết văn.Năm 21 tuổi, Sơlơkhơp đã có hai tập truyện ngắn viết về vùng sông Đông là Truyện sông Đông và Thảo nguyên
xanh. Năm 22 tuôỉ , Sôlôkhôp trở về quê và bắt đầu viết bộ tiểu thuyết sử thi 4 tập Sông Đông êm đềm.Bộ tiểu thuyết hồn
thành năm 1940 lúc Sơlơkhơp 35 tuổi và ngay lập tức được tặng giải thưởng quốc gia.


Chiến tranh vệ quốc chống phát xít Đức bùng nổ,Sơlơkhơp tham gia với tư cách là phóng viên chiến tranh theo sát Hồng
quân trên nhiều mặt trận. Sau chiến tranh,ông lại lăn mình vào những hoạt động xã hội ở địa phương .Vốn sống ấy giúp ông
viết thành công tác phẩm Số phận con người thể hiện cách nhìn về cuộc sống và chiến tranh một cách toàn diện ,chân thực.
Nét nổi bật trong phong cách nghệ thuật của Sôcôlốplà viết đúng sự thật dù đơi khi sự thật đó khắc nghiệt, cay đắng.Ông coi
sứ mạng cao cả nhất của nghệ thuật là ca ngợi nhân dân . Ơng khơng né tránh những sự thật dù khắc nghiệt trong khi phản
ánh những bức tranh thời đại rộng lớn, những cảnh đời, những chân dung số phận đau thương. Trong sáng tác của ông, chất
bi và chất hùng, chất sử thi và chất tâm lí ln được kết hợp nhuần nhuyễn.


Do những cống hiến nghệ thuật to lớn, năm 1965,Sôlôkhôp được nhận giải Noben về văn học.
<b>Đề 2 : Hoàn cảnh sáng tác , tóm tắt cốt truyện và chủ đề tác phẩm Số phận con người ? </b>


Hoàn cảnh ra đời : Truyện ngắn Số phận con người của Sơlơkhốp hồn thành năm 1957 mở ra một chân trời mới cho văn
học Nga, thể hiện cách nhìn cuộc sống và chiến tranh một cách tồn diện ,chân thực.


Tóm tắt tác phẩm: Xôcôlốp là một chiến sĩ Hồng quân Liên xô từng tham gia nội chiến. Cha mẹ, anh chị của anh đều chết


trong nạn đói.Xơcơlốp trải qua nhiều nghề để kiếm sống .Rồi anh có vợ, có ba con và xây được một ngơi nhà ,sống hạnh
phúc.


Khi chiến tranh vệ quốc chống phát xít bùng nổ, anh ra trận .Chiến đấu chừng một năm,anh bị thương hai lần rồi bị bắt làm
tù binh,bị đoạ đày trong các trại tập trung của phát xít Đức.Năm 1944,bọn phát xít Đức thua to,phải dùng cả tù binh làm lái
xe.Xôcôlốp đã cướp xe,bắt sống tên thiếu tá phát xít, trốn thốt.Về tới đợn vị,anh mới hay tin ngơi nhà anh bị bom phát xít
nổ tan tành,vợ và hai con gái bị bom giết hại.Niềm hi vọng cuối cùng của anh là đứa con trai bây giờ đã là một đại uý pháo
binh nhưng rồi nó cũng hi sinh ngay trong ngày chiến thắng.


Chiến tranh kết thúc ,Xôcôlôp giải ngũ. Anh không về quê hương mà đến ở nhờ nhà một người bạn và làm nghề lái xe để
kiếm sống. Ở đây,anh đã nhận Vania, một đứa bé mồ côi năm tuổi làm con nuôi.Việc chăm sóc bé tuy vất vả nhưng có nó
anh mới thấy hạnh phúc .Trái tim rệu rã của anh dường như êm dịu lại.Cịn bé Vania tưởng tìm được bố ruột của mình nên
quấn qt bên bố khơng rời.Trong một lần lái xe,anh va phải một con bò và bị tước bằng lái. Hai bố con lại dắt nhau đi nơi
khác kiếm sống.Bé Vania hồn nhiên vô tư còn anh phải gượng chống chọi với nỗi đau buồn và bệnh tim để sống và làm chỗ
dựa cho chú bé.Chủ đề:


Qua tác phẩm,với một dung lượng không lớn , Sôlôkhốp đã khám phá chiều sâu chiến công hiển hách của nhân dân Xô viết
trong cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại với tất cả những khó khăn tưởng chừng như không vượt qua được. Và trong hoàn
cảnh ấy ,tác giả ca ngợi bản lĩnh kiên cường và nhân hậu của con người Xơ viết.Đó cũng là lời nhắc nhở ,kêu gọi sự quan
tâm của toàn xã hội đối với mỗi số phận cá nhân sau chiến tranh.


<b>Đề 3 : Nêu cảm nhận của em về nhân vật Xơ cơ lốp trong đoạn trích?</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>

<!--links-->

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×