De thi HSG 1220082009

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Sở giáo dục và đào tạo H¶i Phßng ==@==. §Ò thi chän häc sinh giái thµnh phè N¨m häc 2008 - 2009 ======. Môn thi: sinh học lớp 12 – bả g kể giao đề ) Chó ý: - §Ò thi gåm cã 1 trang. - Häc sinh lµm bµi ra tê giÊy thi. Thêi gian lµm bµi: 150 phót ( kh«n. C©u 1: 2,0 ®iÓm ng A. a. Vì sao nói nồng độ CO2 trong không khí quyết định cường độ quang hợp? b. Tại sao có thể nói quá trình chung của quang hợp là phản ứng ôxy hoá khử? C©u 2: 1,5 ®iÓm Vì sao quá trình vận động hướng động và vận động cảm ứng có sự khác nhau về thời gian phản ứng với các yếu tố tác động của môi trường? Cho ví dụ. C©u 3: 1,5 ®iÓm Sự đồng hoá cacbon trong quang hợp ở các loài thực vật CAM thể hiện đặc điểm thích nghi víi m«i trêng sèng nh thÕ nµo? C©u 4: 1,5 ®iÓm Auxin lµ mét nhãm chÊt ®iÒu hßa sinh trëng quan träng ë thùc vËt. H·y nªu: a. Tên chất đại diện tự nhiên và nhân tạo của nhóm này. b. C¸c t¸c dông sinh lý cña nhãm. c. Mét sè øng dông c¸c hîp chÊt cña nhãm. C©u 5: 1,5 ®iÓm Hãy nêu sự khác biệt giữa mARN đã thành thục và tiền mARN trong quá trình phiên mã ở sinh vËt nh©n thËt (eukaryote). C©u 6: 2,0 ®iÓm Trong hoạt động của operon Lac ở vi khuẩn E. coli, nếu đột biến xảy ra ở gen điều hòa R (còn gọi là lac I) có thể dẫn đến những hậu quả gì liên quan đến sự biểu hiện của các gen cÊu tróc? ..................................... Hä, tªn häc sinh: ..........................................................; Sè b¸o danh ………………........... Ch÷ kÝ gi¸m thÞ 1:.......................................................... Ch÷ kÝ gi¸m thÞ 2: ………………... Híng dÉn chÊm m«n sinh b¶ng a HSG 2008- 2009 C©u 1: 2,0 ®iÓm a. Vì sao nói nồng độ CO2 trong không khí quyết định cường độ quang hợp? b. Tại sao có thể nói quá trình chung của quang hợp là phản ứng ôxy hoá khử? a. Nồng độ CO2 quyết định cường độ quang hợp vì: - CO2 là nguyên liệu của quang hợp. Nhìn chung nồng độ CO 2 tăng thì cường độ quang hợp tăng. 0,25® - Nếu CO2 quá thiếu hoặc quá thừa đều ức chế quang hợp, giải thích: díi ngìng 0,0080,01% quang hîp rÊt yÕu hoÆc kh«ng x¶y ra. 0,25®.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Tăng nồng độ CO2 lúc đầu cờng độ quang hợp tăng tỉ lệ thuận, sau đó tăng chậm cho tới khi chỉ số bão hoà CO2 Vợt quá trị ssố đó cờng độ quang hợp giảm. 0,25đ Nồng độ bão hoà CO2 - trị số tuyệt đối của quang hợp biến đổi tuỳ thuộc vào cờng độ chiếu sáng, nhiệt độ và các điều kiện khác. 0,25® b. Quá trình chung của quang hợp là phản ứng oxy hoá khử vì: * Phản ứng ôxy hoá: - Mất điện tử, loại H, giải phóng năng lượng. 0,25® - Diệp lục mất điện tử thực hiện quang phân ly nước sẽ mất e, loại H và giải phóng ATP. 0,25® * Phản ứng khử: - Nhận e, thêm H, tích luỹ năng lượng 0,25® - NADP nhận e, thêm H thành NADPH. Khử CO 2 thành glucozơ, tích luỹ năng lượng. 0,25® C©u 2: 1,5 ®iÓm Vì sao quá trình vận động hướng động và vận động cảm ứng có sự khác nhau về thời gian phản ứng với các yếu tố tác động của môi trường? Cho ví dụ. * Quá trình hướng động - Xảy ra chậm vì: liên quan đề sự phân bố lại hàm lượng các chất điều hoà sinh trưởng ở hai phía của cơ quan, cơ thÓ. . 0,25® Liên quan đến sự sinh trưởng tế bào hai phía bị tác động và không bị tác động của yếu tố môi trường. . 0,25® - Ví dụ quá trình hướng quang. 0,25® * Quá trình vận động cảm ứng: - Xảy ra nhanh vì: liên quan đến đồng hồ sinh học, đến sức căng trương nước ở các tế bào khớp gối. . 0,25® Những vận động này xảy ra theo nhịp sinh học và theo hoạt động của các bơm ion. . 0,25® - Ví dụ, vận động ngủ của lá, cây bắt mồi, cây xấu hổ... . 0,25® C©u 3: 1,5 ®iÓm Sự đồng hoá cacbon trong quang hợp ở các loài thực vật CAM thể hiện đặc điểm thích nghi víi m«i trêng sèng nh thÕ nµo? - Quá trình đồng hoá cacbon ở thực vật CAM xảy ra trong pha tối của quá trình quang hợp, trong đó có sử dụng các sản phẩm của pha sáng là ATP, NADPH 2 để khử CO2 tạo thành các chất hữu c¬.0,25® - Thùc vËt CAM lµ nhãm mäng níc, sèng n¬i hoang m¹c (kh« h¹n). §Ó tiÕt kiÖm níc (gi¶m sù mÊt níc do tho¸t h¬i níc) vµ dinh dìng khÝ (quang hîp) ë nhãm thùc vËt nµy cã sù ph©n chia thời gian cố định CO2 nh sau: + Giai đoạn cố định CO2 đầu tiên diễn ra vào ban đêm khi khí khổng mở. 0,5đ + Giai đoạn tái cố định CO 2 theo chu trình Calvin diễn ra vào ban ngày khi khí khổng đóng. 0,5® Kết luận: Do đặc điểm thích nghi với điều kiện sinh thái nh vậy, nên đảm bảo đủ lợng CO2 ngay cả khi thiếu nớc và ban ngày lỗ khí khổng đóng lại. 0,25đ C©u 4: 1,5 ®iÓm Auxin lµ mét nhãm chÊt ®iÒu hßa sinh trëng quan träng ë thùc vËt. H·y nªu: a. Tên chất đại diện tự nhiên và nhân tạo của nhóm này. b. C¸c t¸c dông sinh lý cña nhãm. c. Mét sè øng dông c¸c hîp chÊt cña nhãm. - Tên chất đại diện tự nhiên là IAA (3-indol axêtic axit) và nhân tạo là NAA (naphtyl axªtic axit). 0,5 ® - Các tác động sinh lý cơ bản của nhóm: 0,5 ® + Ưu thế đỉnh (ức chế chồi bên) + Ra rÔ cµnh chiÕt, cµnh gi©m + KÝch thÝch sinh trëng cña tÕ bµo + KÝch thÝch ®Ëu hoa, ®Ëu qu¶, t¹o qu¶ kh«ng h¹t + Tác dụng hớng quang (đỉnh chồi), hớng hóa (đầu rễ) - Mét sè øng dông: 0,5 ® + Ngắt ngọn để đợc nhiều nhánh + Sö dông trong nh©n gièng v« tÝnh (nu«i cÊy m«, tÕ bµo thùc vËt) + Phun gióp ®Ëu hoa, ®Ëu qu¶ C©u 5: 1,5 ®iÓm.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hãy nêu sự khác biệt giữa mARN đã thành thục và tiền mARN trong quá trình phiªn m· ë sinh vËt nh©n thËt (eukaryote). TiÒn mARN mARN thµnh thôc §iÓm Míi phiªn m· tõ ADN, n»m Lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh chÕ biÕn trong nh©n tiền mARN đã hoặc chuẩn bị đợc vËn chuyÓn ra tÕ bµo chÊt 0,25 ® KÝch thíc dµi bëi mang c¶ exon KÝch thíc ng¾n bëi chØ mang c¸c vµ intron exon trong vïng m· hãa (nÕu kh«ng tÝnh ®u«i polyA) 0,50 ® Không có phần dầu 3’ và 5’ đợc Có “mũ” 7-metylguanin ở đầu 5’ và c¶i biÕn ®u«i polyA ë ®Çu 3’ 0,25 ® Thờng ít khi có kích thớc hoàn Có chiều dài hoàn chỉnh từ khi đợc chØnh, bëi sù c¾t intron cã thÓ vËn chuyÓn tõ nh©n ra tÕ bµo chÊt xảy ra ngay khi phiên mã cha kết cho đến khi kết thúc dịch mã thóc 0,25 ® Là sản phẩm từ đó hình thành Là khuôn tổng hợp nên phân tử nªn mARN thµnh thôc (mét pr«tªin (ë sinh vËt nh©n thùc, thêng phân tử tiền mARN có thể tạo một phân tử mARN thành thục đợc nên một số phân tử mARN thành dùng để tổng hợp một chuỗi thôc kh¸c nhau) polypeptit duy nhÊt) 0,25 ® C©u 6: 2,0 ®iÓm Trong hoạt động của operon Lac ở vi khuẩn E. coli, nếu đột biến xảy ra ở gen điều hòa R (còn gọi là lac I) có thể dẫn đến những hậu quả gì liên quan đến sự biểu hiện của các gen cÊu tróc? - Operon Lac gåm c¸c phÇn sau: gen ®iÒu hßa R m· hãa cho protein øc chÕ R, tr×nh tù khởi động P, trình tự chỉ huy (O), các gen cấu trúc Z, Y và A (thí sinh có thể kí hiệu gen R lµ lac I, c¸c gen Z, Y vµ A lµ A, B vµ C). 0,25 ® - Nếu đột biến xảy ra ở gen R có thể dẫn đến các hậu quả sau: + Xảy ra đột biến câm, trong các trờng hợp: a. Đột biến nucleotit trong gen này không làm thay đổi trình tự axit amin trong protein ức chÕ 0,25 ® b. Đột biến thay đổi axit amin trong chuỗi polypeptit của protein ức chế không làm thay đổi khả năng liên kết của protein ức chế với trình tự chỉ huy (O). 0,25 ® Hậu quả cuối cùng của các dạng đột biến này là operon Lac hoạt động bình thờng  không có thay đổi gì liên quan đến sự biểu hiện của các gen cấu trúc. 0,25 đ c. + Xảy ra đột biến làm giảm khả năng liên kết của protein ức chế vào trình tự chỉ huy  sù biÓu hiÖn cña c¸c gen cÊu tróc t¨ng lªn. 0,25 ® + Làm mất hoàn toàn khả năng liên kết của protein ức chế hoặc protein ức chế không đợc t¹o ra  c¸c gen cÊu tróc biÓu hiÖn liªn tôc. 0,25 ® + Xảy ra đột biến làm tăng khả năng liên kết của protein ức chế vào trình tự chỉ huy  sự biÓu hiÖn cña c¸c gen cÊu tróc gi¶m ®i. 0,25 ® - Kết luận: đột biến xảy ra ở gen điều hòa R có thể dẫn đến những hậu quả khác nhau trong sù biÓu hiÖn cña c¸c gen cÊu tróc. 0,25 ® Sở giáo dục và đào tạo H¶i Phßng ==@==. ..................................... §Ò thi chän häc sinh giái thµnh phè N¨m häc 2008 - 2009 ======. M«n thi: sinh häc líp 12 – b¶ng b Thời gian làm bài: 150 phút ( không kể giao đề ) Chó ý: - §Ò thi gåm cã 1 trang. - Häc sinh lµm bµi ra tê giÊy thi. C©u 1: 1,5 ®iÓm Sự tạo thành ATP trong hô hấp ở thực vật diễn ra theo những con đờng nào? ATP đợc sử dông vµo nh÷ng qu¸ tr×nh sinh lý nµo ë c©y? C©u 2: 1,5 ®iÓm Vì sao quá trình vận động hướng động và vận động cảm ứng có sự khác nhau về thời gian phản ứng với các yếu tố tác động của môi trường? Cho ví dụ. C©u 3: 1,5 ®iÓm.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Khi tÕ bµo nhu m« sinh trëng trong thÝ nghiÖm nu«i cÊy m« t¹o nªn m« sÑo cha ph©n chia và cha phân hoá. Muốn cho mô phát triển bình thờng tạo rễ, tạo chồi cần một tỉ lệ đặc biÖt cña 2 lo¹i phitohoocm«n. §ã lµ 2 lo¹i phitohoocm«n nµo? Tr×nh bµy vai trß chñ yÕu cña chóng. C©u 4: 2,0 ®iÓm Cơ quan tiêu hoá ở động vật ăn thực vật khác động vật ăn thịt nh thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó? C©u 5: 1,5 ®iÓm Hãy nêu sự khác biệt giữa mARN đã thành thục và tiền mARN trong quá trình phiên mã ë sinh vËt nh©n thËt (eukaryote). C©u 6: 2,0 ®iÓm Trong hoạt động của operon Lac ở vi khuẩn E. coli, nếu đột biến xảy ra ở gen điều hòa R (còn gọi là lac I) có thể dẫn đến những hậu quả gì liên quan đến sự biểu hiện của các gen cÊu tróc? ..................................... Hä, tªn häc sinh: ..........................................................; Sè b¸o danh ………………........... Ch÷ kÝ gi¸m thÞ 1:.......................................................... Ch÷ kÝ gi¸m thÞ 2: ……………….. Híng dÉn chÊm m«n sinh b¶ng b C©u 1: 1,5 ®iÓm Sự tạo thành ATP trong hô hấp ở thực vật diễn ra theo những con đờng nào? ATP đợc sử dông vµo nh÷ng qu¸ tr×nh sinh lý nµo ë c©y? - ATP đợc hình thành do sự kết hợp ADP và gốc photphat (vô cơ) ADP + P  ATP 0,25® - Có 2 con đờng tạo thành ATP trong hô hấp ở thực vật : + Photphorin hoá ở mức độ nguyên liệu: nh từ APEP tới axit pyruvic (ở đờng phân) hay sucxinyl CoA (chu tr×nh Krebs). 0,25® + Photphorin hoá ở mức độ enzim oxi hoá khử: H+ và e- vận chuyển qua chuỗi chuyển ®iÖn tö tõ NADPH2 , FADH2 tíi «xi khÝ trêi 0,25® Trong 38 ATP thu đợc trong hô hấp hiếu khí ở thực vật có 4 ATP ở mức độ nguyên liệu, 34 ATP ở mức độ enzim. 0,25® ATP dïng cho mäi qu¸ tr×nh sinh lý ë c©y (nh qu¸ tr×nh ph©n chia tÕ bµo, hót níc, hót kho¸ng, sinh trëng, ph¸t triÓn) 0,5® C©u 2: 1,5 ®iÓm Vì sao quá trình vận động hướng động và vận động cảm ứng có sự khác nhau về thời gian phản ứng với các yếu tố tác động của môi trường? Cho ví dụ. * Quá trình hướng động - Xảy ra chậm vì: liên quan đề sự phân bố lại hàm lượng các chất điều hoà sinh trưởng ở hai phía của cơ quan, cơ thÓ. . 0,25® Liên quan đến sự sinh trưởng tế bào hai phía bị tác động và không bị tác động của yếu tố môi trường. . 0,25® - Ví dụ quá trình hướng quang. 0,25® * Quá trình vận động cảm ứng: - Xảy ra nhanh vì: liên quan đến đồng hồ sinh học, đến sức căng trương nước ở các tế bào khớp gối. . 0,25® Những vận động này xảy ra theo nhịp sinh học và theo hoạt động của các bơm ion. . 0,25® - Ví dụ, vận động ngủ của lá, cây bắt mồi, cây xấu hổ... . 0,25® C©u 3: 1,5 ®iÓm Khi tÕ bµo nhu m« sinh trëng trong thÝ nghiÖm nu«i cÊy m« t¹o nªn m« sÑo cha ph©n chia vµ cha phân hoá. Muốn cho mô phát triển bình thờng tạo rễ, tạo chồi cần một tỉ lệ đặc biệt của 2 loại phitohocm«n. §ã lµ 2 lo¹i phitohocm«n nµo? Tr×nh bµy vai trß chñ yÕu cña chóng. - §ã lµ auxin vµ xit«kinin. TØ lÖ thêng gÆp auxin/xit«kinin = 35/1 0,5® - Auxin:. 0,5®.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> + KÝch thÝch h×nh thµnh vµ kÐo dµi rÔ: sù n¶y mÇm + Kích thích vận động hớng sáng, hớng đất +Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña qu¶ - Xit«kinin: + KÝch thÝch sù ph©n chia tÕ bµo chåi (m« ph©n sinh) + Thóc ®Èy sù n¶y mÇm vµ sù ra hoa. + Thóc ®Èy sù t¹o chåi bªn. 0,5®. C©u 4: 2,0 ®iÓm Cơ quan tiêu hoá ở động vật ăn thực vật khác động vật ăn thịt nh thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó? 1. Sù kh¸c nhau §iÓm so §éng vËt ¨n thÞt §éng vËt ¨n thùc vËt s¸nh R¨ng. R¨ng cöa nhá vµ s¾c, h×nh chªm dùng để gặm và lấy thịt ra khỏi xơng dễ dàng, răng nanh cong và nhọn để giữ chặt con mồi. Răng hµm vµ r¨ng ¨n thÞt lín. Lç ch©n r¨ng nhá. R¨ng cã t¸c dông c¾t, xÐ thøc ¨n chø kh«ng cã t¸c dông nhai. 0,25®. R¨ng cöa vµ r¨ng nanh kh«ng kh¸c nhau. Cã kho¶ng trèng r¨ng. R¨ng c¹nh hµm vµ răng hàm dùng để nghiền. Các răng này có cấu trúc đặc trng đáp ứng chế độ ăn khác nhau. Ch©n r¨ng réng. R¨ng ph¸t triÓn suèt đời. Có đờng gờ của men răng, ngăn các ngµ r¨ng. R¨ng cã t¸c dông nghiÒn thøc ¨n. 0,25®. X¬ng sä Hµm rÊt khoÎ. C¬ th¸i d¬ng lín cã vµ c¸c c¬ t¸c dông c¾n gi÷ chÆt con måi. C¬ nhai c¾n vµ c¬ bím gi÷a kÐm ph¸t triÓn. 0,25®. C¬ th¸i d¬ng nhá. C¬ c¾n vµ c¬ bím gi÷a ph¸t triÓn cã t¸c dông nghiÒn thøc ¨n tèt hơn khi nhai. Khớp hàm lỏng, xơng hàm dới chuyển động theo đờng vòng. 0,25®. Dạ dày Dạ dày đơn tiết dịch giàu enzym Dạ dày đơn hay kép tuỳ loài, ruột dài hơn, vµ ruét, tiªu ho¸ pr«tªin, ruét ng¾n h¬n, cã hÖ vi sinh vËt phong phó, manh trµng tuyÕn manh trµng kh«ng ph¸t triÓn. ph¸t triÓn tiªu ho¸ Enzym tiªu ho¸ pr«tªin. 0,25®. NhiÒu lo¹i enzym tiªu ho¸ xelul«z¬, axit bÐo. 0,25®. 2. Gi¶i thÝch Do chế độ ăn hẹp : động vật ăn thịt chỉ chuyên ăn thịt, chỉ cần ăn với số lợng thức ăn rất ít, tiêu hoá thức ăn dễ dàng nhng kiếm đợc mồi rất khó. 0,25® Động vật ăn thực vật chỉ chuyên ăn các loại thực vật, cần ăn một l ợng lớn thức ăn, kiếm đợc dễ nhng tiªu ho¸ th× khã... 0,25® C©u 5: 1,5 ®iÓm. Hãy nêu sự khác biệt giữa mARN đã thành thục và tiền mARN trong quá trình phiªn m· ë sinh vËt nh©n thËt (eukaryote). TiÒn mARN mARN thµnh thôc Míi phiªn m· tõ ADN, n»m Lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh chÕ biÕn trong nh©n tiền mARN đã hoặc chuẩn bị đợc vËn chuyÓn ra tÕ bµo chÊt KÝch thíc dµi bëi mang c¶ KÝch thíc ng¾n bëi chØ mang c¸c exon vµ intron exon trong vïng m· hãa (nÕu kh«ng tÝnh ®u«i polyA) Kh«ng cã phÇn dÇu 3’ vµ 5’ ®- Cã “mò” 7-metylguanin ë ®Çu 5’ vµ îc c¶i biÕn ®u«i polyA ë ®Çu 3’ Thờng ít khi có kích thớc hoàn Có chiều dài hoàn chỉnh từ khi đợc chØnh, bëi sù c¾t intron cã thÓ vËn chuyÓn tõ nh©n ra tÕ bµo chÊt xảy ra ngay khi phiên mã cha cho đến khi kết thúc dịch mã kÕt thóc Là sản phẩm từ đó hình thành Là khuôn tổng hợp nên phân tử. §iÓm 0,25 ® 0,50 ® 0,25 ®. 0,25 ® 0,25 ®.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TiÒn mARN mARN thµnh thôc §iÓm nªn mARN thµnh thôc (mét pr«tªin (ë sinh vËt nh©n thùc, thêng phân tử tiền mARN có thể tạo một phân tử mARN thành thục đợc nên một số phân tử mARN dùng để tổng hợp một chuỗi thµnh thôc kh¸c nhau) polypeptit duy nhÊt) C©u 6: 2,0 ®iÓm Trong hoạt động của operon Lac ở vi khuẩn E. coli, nếu đột biến xảy ra ở gen điều hòa R (còn gọi là lac I) có thể dẫn đến những hậu quả gì liên quan đến sự biểu hiện của các gen cÊu tróc? - Operon Lac gåm c¸c phÇn sau: gen ®iÒu hßa R m· hãa cho protein øc chÕ R, tr×nh tù khởi động P, trình tự chỉ huy (O), các gen cấu trúc Z, Y và A (thí sinh có thể kí hiệu gen R lµ lac I, c¸c gen Z, Y vµ A lµ A, B vµ C). 0,25 ® - Nếu đột biến xảy ra ở gen R có thể dẫn đến các hậu quả sau: + Xảy ra đột biến câm, trong các trờng hợp: a. Đột biến nucleotit trong gen này không làm thay đổi trình tự axit amin trong protein ức chÕ 0,25 ® b. Đột biến thay đổi axit amin trong chuỗi polypeptit của protein ức chế không làm thay đổi khả năng liên kết của protein ức chế với trình tự chỉ huy (O). 0,25 ® Hậu quả cuối cùng của các dạng đột biến này là operon Lac hoạt động bình thờng  không có thay đổi gì liên quan đến sự biểu hiện của các gen cấu trúc. 0,25 đ c. + Xảy ra đột biến làm giảm khả năng liên kết của protein ức chế vào trình tự chỉ huy  sù biÓu hiÖn cña c¸c gen cÊu tróc t¨ng lªn. 0,25 ® + Làm mất hoàn toàn khả năng liên kết của protein ức chế hoặc protein ức chế không đợc t¹o ra  c¸c gen cÊu tróc biÓu hiÖn liªn tôc. 0,25 ® + Xảy ra đột biến làm tăng khả năng liên kết của protein ức chế vào trình tự chỉ huy  sự biÓu hiÖn cña c¸c gen cÊu tróc gi¶m ®i. 0,25 ® - Kết luận: đột biến xảy ra ở gen điều hòa R có thể dẫn đến những hậu quả khác nhau trong sù biÓu hiÖn cña c¸c gen cÊu tróc. 0,25 ® ......................................

<span class='text_page_counter'>(7)</span>