Môi trường du lịch tự nhiên thành phố đà lạt tỉnh lâm đồng

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

NGƠ HỒNG HƢƠNG

MƠI TRƢỜNG DU LỊCH TỰ NHIÊN
TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT - THỰC TRẠNG VÀ
ĐỊNH HƢỚNG KHAI THÁC

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Hà Nội, 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

NGƠ HỒNG HƢƠNG

MƠI TRƢỜNG DU LỊCH TỰ NHIÊN
TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT - THỰC TRẠNG VÀ
ĐỊNH HƢỚNG KHAI THÁC

Chun ngành: Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. MAI HÀ PHƢƠNG

Hà Nội, 2015

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của độc lập của riêng tôi và lần
đầu tiên đƣợc công bố.
Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung
thực và không trùng lặp với các đề tài khác, các thơng tin trích dẫn trong luận văn
đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày 15 tháng 10 năm 2014
Tác giả luận văn

Ngơ Hồng Hƣơng


LỜI CẢM ƠN
Tơi xin đƣợc bày tỏ lịng biết ơn tới quý Thầy/Cô trƣờng Đại học Khoa học
xã hội và Nhân văn Hà Nội đã tận tình truyền đạt những kiến thức cơ sở chuyên
ngành làm nền tảng lý luận và biện chứng thực tế cho luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Mai Hà Phƣơng – trƣờng Đại học Văn hóa
thành phố Hồ Chí Minh đã tận tình hƣớng dẫn và đóng góp những ý kiến q báu
giúp tơi hồn chỉnh luận văn này
Tơi cũng xin chân thành cảm ơn phịng Nghiệp vụ du lịch-Sở Văn hóa, Thể
thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng, Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng, Sở Tài nguyên và
Môi trƣờng, Công ty Du lịch Lâm Đồng…đã giúp đỡ và cung cấp tài liệu liên quan
đến luận văn.
Do thời gian có hạn, kiến thức bản thân cịn nhiều hạn chế, luận văn khơng
tránh khỏi nhiều thiếu sót. Tơi rất mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của q
Thầy,Cơ, bạn bè và đồng nghiệp để tơi có thể hồn thiện cơng trình này

MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................ 4
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. 5

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 7
2. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu ........................................................................ 8
3. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 10
4. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 10
5. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................. 10
6. Những đóng góp mới của luận văn .................................................................. 11
7. Kết cấu luận văn ................................................................................................ 12
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MÔI TRƢỜNG DU LỊCH
TỰ NHIÊN VÀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH ............................................................ 13
1.1. Một số khái niệm .............................................................................................. 13
1.1.1. Du lịch ..................................................................................................... 13
1.1.2. Môi trường du lịch ................................................................................... 14
1.1.3. Môi trường du lịch tự nhiên ..................................................................... 16
1.1.4. Loại hình du lịch tự nhiên ........................................................................ 16
1.1.5. Điểm, khu du lịch tự nhiên ....................................................................... 16
1.1.6. Sản phẩm du lịch tự nhiên ........................................................................ 17
1.2.Một số vấn đề lý luận về môi trƣờng du lịch tự nhiên và phát triển du lịch 17
1.2.1. Cơ sở lý luận về môi trường du lịch tự nhiên ......................................... 17
1.2.2. Khai thác môi trường du lịch tự nhiên.................................................... 25
1.3. Thực tiễn về khai thác du lịch tự nhiên và bảo vệ môi trƣờng .................... 31
1.4.1. Ở Việt Nam .............................................................................................. 32
1.4.2. Ở tiểu vùng du lịch Tây Nguyên ............................................................ 35
Tiểu kết chƣơng1 ..................................................................................................... 38

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG KHAI THÁC MÔI TRƢỜNG DU LỊCH
TỰ NHIÊN TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT ............................................................. 39
2.1. Tổng quan về thành phố Đà Lạt ..................................................................... 39
2.1.1. Vị trí địa lí ............................................................................................... 39
2.1.2. Lịch sử hình thành .................................................................................. 39
2.1.3. Khái quát về tự nhiên .............................................................................. 41
2.1.4. Khái quát về kinh tế - xã hội ................................................................... 41
2.2. Thực trạng môi trƣờng du lịch tự nhiên thành phố Đà Lạt ........................ 43
2.2.1. Địa hình .................................................................................................. 43
2.2.2. Mơi trường khơng khí ............................................................................. 43
2.2.3. Môi trường nước ..................................................................................... 46
2.2.4. Môi trường sinh học................................................................................ 59
2.2.5. Các sự cố môi trường và tai biến môi trường ở thành phố Đà Lạt ........ 53
2.3. Thực trạng khai thác môi trƣờng du lịch tự nhiên ở thành phố Đà Lạt .... 55
2.3.1. Khái quát về thực trạng phát triển du lịch ở thành phố Đà Lạt ............. 55
2.3.2. Thực trạng khai thác môi trường du lịch tự nhiên tại thành phố Đà Lạt ...... 61
2.3.3. Tác động của hoạt động du lịch đến môi trường tự nhiên ..................... 83
Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................................... 88
Chƣơng 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP KHAI THÁC MÔI
TRƢỜNG DU LỊCH TỰ NHIÊN THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT ĐẾN NĂM 2020 ... 89
3.1. Định hƣớng khai thác môi trƣờng du lịch tự nhiên ...................................... 89
3.1.1. Cơ sở đề xuất định hướng ....................................................................... 89
3.1.2. Định hướng ............................................................................................. 91
3.2. Các giải pháp thực hiện ................................................................................... 99
3.2.1. Giải pháp về tổ chức, quản lý ................................................................. 99
3.2.2. Giải pháp về giáo dục bảo vệ môi trường du lịch ................................ 101
3.2.3. Giải pháp về đầu tư .............................................................................. 103
3.2.4. Giải pháp về khoa học công nghệ......................................................... 103
3.2.5. Giải pháp về đào tạo ............................................................................. 104

3.3. Kiến nghị ......................................................................................................... 105
3.3.1. UBND tỉnh Lâm Đồng .......................................................................... 105
3.3.2. Các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch và môi trường tự nhiên ...... 106
3.3.3. Các doanh nghiệp du lịch ..................................................................... 107
Tiểu kết chƣơng 3 .................................................................................................. 109
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 110
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 112


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BTTN:

Bảo tồn thiên nhiên

BVMT:

Bảo vệ môi trƣờng

BVTV:

Bảo vệ thực vật

DLST:

Du lịch sinh thái

ĐDSH:

Đa dạng sinh học

ĐVT:

Đơn vị tính

HĐDL:

Hoạt động du lịch

HST:

Hệ sinh thái

ƠNMT:

Ơ nhiễm mơi trƣờng

QCVN:

Quy chuẩn Việt Nam

KDL:

Khu du lịch

PTDL:

Phát triển du lịch

TCVN:

Tiêu chuẩn Việt Nam

TNHH:

Trách nhiệm hữu hạn

TNTN:

Tài nguyên tự nhiên

UBND:

Ủy ban nhân dân

VH-TT-DL:

Văn hóa - Thể thao - Du lịch

VQG:

Vƣờn quốc gia


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ, BẢN ĐỒ
 Bảng biểu
Bảng 1.1: Chỉ tiêu khí hậu và mức độ thích nghi của con ngƣời
Bảng 2.1: Nhiệt độ khơng khí trung bình tháng của thành phố Đà Lạt, giai đoạn
2010-2013

Bảng 2.2: Lƣợng mƣa các tháng ở Đà Lạt, giai đoạn 2010-2013
Bảng 2.3: Độ ẩm khơng khí trung bình tháng ở Đà Lạt, giai đoạn 2010-2013
Bảng 2.4: Kết quả khảo sát đánh giá của du khách về hiện trạng môi trƣờng khơng
khí tại Đà Lạt
Bảng 2.5: Kết quả khảo sát đánh giá của du khách về chất lƣợng môi trƣờng nƣớc
tại các hồ/thác ở Đà Lạt
Bảng 2.6: Kết quả khảo sát đánh giá của du khách về thực trạng môi trƣờng sinh
học tại thành phố Đà Lạt
Bảng 2.7: Kết quả khảo sát đánh giá của du khách về thực trạng rừng thông tại
thành phố Đà Lạt
Bảng 2.8: Hệ thống cơ sở lƣu trú du lịch tại thành phố Đà Lạt giai đoạn 2009-2013
Bảng 2.9: Cơ cấu nguồn nhân lực du lịch ở thành phố Đà Lạt
Bảng 2.10: Số lƣợt khách đến thành phố Đà Lạt giai đoạn 2009-2013
Bảng 2.11: Doanh thu xã hội từ du lịch ở thành phố Đà Lạt giai đoạn 2009 – 2013
Bảng 2.12: Sức chứa du khách tại một số điểm/khu du lịch trên địa bàn thành phố
Đà Lạt
Bảng 2.13: Thực trạng khách và doanh thu tại KDL Thung lũng Tình Yêu, giai
đoạn 2010-2013
Bảng 2.14: Thực trạng khách và doanh thu tại KDL thác Đatanla, giai đoạn
2010 -2013


Bảng 2.15: Thực trạng khách và doanh thu tại KDL hồ Than Thở, giai đoạn
2010-2013
Bảng 2.16: Thực trạng khách và doanh thu tại Vƣờn hoa thành phố, giai đoạn
2010-2013
 Biểu đồ
Biểu đồ 2.1: Kết quả khảo sát về hiện trạng mơi trƣờng khơng khí ở thành phố
Đà Lạt
Biểu đồ 2.2: Kết quả khảo sát đánh giá của du khách về chất lƣợng môi trƣờng

nƣớc tại các hồ/thác ở Đà Lạt
Biểu đồ 2.3: Kết quả khảo sát về hệ thực vật ở thành phố Đà Lạt
Biểu đồ 2.4: Kết quả khảo sát về hệ động vật ở thành phố Đà Lạt
Biểu đồ 2.5: Kết quả khảo sát thực trạng rừng thông ở thành phố Đà Lạt
 Bản đồ:
Bản đồ 01: Bản đồ du lịch thành phố Đà Lạt
Bản đồ 02: Bản đồ hành chính thành phố Đà Lạt (năm 2009)
Bản đồ 03: Phân bố các khu du lịch sinh thái thành phố Đà Lạt (năm 2009)
Bản đồ 04: Hiện trạng chất lƣợng môi trƣờng Đà Lạt năm 2007
Bản đồ 05: Hiện trạng chất lƣợng môi trƣờng các khu du lịch hiện tại và dự án (năm 2009)
Bản đồ 06: Ƣu tiên phát triển các khu du lịch thành phố Đà Lạt đến năm 2020
Bản đồ 07: Dự kiến ƣu tiên phát triển các khu du lịch tại thành phố Đà Lạt và các
vùng phụ cận đến năm 2020


TÀI LIỆU THAM KHẢO

I.

Tài liệu tham khảo tiếng Việt:

1. Ban Chỉ đạo Tây Nguyên (2006), Tây Nguyên trên đường phát triển bền vững,
NXB Chính trị Quốc gia
2. Nguyễn Tri Diện (2000), Đà Lạt điểm hẹn năm 2000, NXB Văn nghệ, Tp Hồ
Chí Minh
3. Nguyễn Văn Đính (2009), Kinh tế du lịch. NXB LĐXH, Hà Nội
4. Nguyễn Đình Hịe (2009), Phát triển triển du lịch bền vững. NXB Giáo dục,
Hà Nội
5. Nguyễn Đình Hịe, Vũ Văn Hiếu (2001), Du lịch bền vững, NXB Đại học Quốc
gia, Hà Nội

6. Đỗ Thị Ngọc Lan (1996), Môi trường tự nhiên trong hoạt động sống của con
người, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội
7. Phạm Trung Lƣơng (2000), Tài nguyên và môi trường du lịch Việt Nam, NXB
Giáo dục, Hà Nội
8. Văn Phong (2001), Cẩm nang du lịch Đà Lạt, Nxb Văn nghệ tp Hồ Chí Minh
9. Mai Hà Phƣơng (2011), Tài liệu Du lịch sinh thái, Lƣu hành nội bộ (Trƣờng Đại
học Văn hóa Tp. Hồ Chí Minh)
10. Quốc hội nƣớc Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Du lịch.
11. Quốc hội nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Bảo vệ mơi
trường.
12. Sở Văn hóa Thơng tin tỉnh Lâm Đồng (2003), Danh lam thắng cảnh Lâm Đồng.
13. Lê Văn Thăng (chủ biên), 2005, Giáo trình Du lịch và Môi trường, NXB Đại
học Quốc gia, Hà Nội
14. Trần Đức Thanh (1999), Nhập môn khoa học Du lịch, NXB Đại học Quốc gia,
Hà Nội
15. Trần Văn Thông (2002), Tổng quan Du lịch, Lƣu hành nội bộ


16. Trần Văn Thông (2005), Quy hoạch du lịch, NXB Đại học Quốc gia, thành phố
Hồ Chí Minh
17. Đinh Văn Thiên (2010), Tây nguyên vùng đất, con người, NXB Quân đội
nhân dân
18. Tổng cục Du lịch (2010), Non nước Việt Nam, Trung tâm công nghệ thông tin
du lịch, Hà Nội
19. Trần Sỹ Thứ, nhiều tác giả (2008), Địa chí Đà Lạt, NXB Tổng hợp thành phố
Hồ Chí Minh
20. Nguyễn Hữu Tranh (2001) Đà Lạt năm xưa, NXB thành phố Hồ Chí Minh
21. Lê Trình (2000) Đánh giá tác động mơi trường - Phương pháp và ứng dụng,
NXB Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội, Hà Nội
22. Ủy ban nhân dân thành phố Đà Lạt (1995), Đà Lạt thành phố cao nguyên, NXB

thành phố Hồ Chí Minh
23. Bùi Thị Hải Yến (2010), Tuyến điểm du lịch Việt Nam, NXB Giáo dục
II. Các văn bản của địa phương:
24. Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng, Niên giám thống kê Lâm Đồng các năm: 2009,
2011, 2013
25. HĐND tỉnh Lâm Đồng, Nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội tỉnh
Lâm Đồng năm 2009 và 2010
26. Sở Tài nguyên Môi trƣờng tỉnh Lâm Đồng, Báo cáo hiện trạng môi trường tỉnh
Lâm Đồng giai đoạn 2006-2010
27. Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng, Báo cáo tổng kết hoạt động
du lịch các năm 2009, 2010, 2011, 2012, 2013
28. Thành ủy Đà Lạt, Nghị quyết số 03-NQ/TH.U về Phát triển du lịch chất lượng
cao trên địa bàn thành phố Đà Lạt giai đoạn 2011-2015
29. Tỉnh ủy Lâm Đồng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng lần
thứ VIII và lần thứ IX


30. Tỉnh ủy Lâm Đồng, Các báo cáo tổng kết tình hình thực hiện các Nghị quyết về
phát triển kinh tế xã hội các năm 2009, 2010, 2011
31. Tỉnh ủy Lâm Đồng, Nghị quyết số: 04 - NQ/TU về Phát triển du lịch, dịch vụ
giai đoạn 2011- 2015
32. Trung tâm xúc tiến Đầu tƣ Thƣơng mại và Du lịch tỉnh Lâm Đồng, Đề án xúc
tiến du lịch du lịch tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2010 – 2015
33. UBND tỉnh Lâm Đồng, Quyết định số 1369/QĐ-UBND, Quy hoạch tổng thể
phát triển du lịch tỉnh Lâm Đồng đến năm 2020
34. UBND tỉnh Lâm Đồng, Quyết định số 530/QĐ-UBND, Quy hoạch chi tiết xây
dựng khu dịch Cam Ly - Măng Lin, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
35. UBND tỉnh Lâm Đồng, Quyết định số 16/2000/CT-UB về việc “Tăng cường
giữ gìn trật tự, trị an và vệ sinh môi trường tại các điểm tham quan du lịch”

III. Các trang web:
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.