BÀI GIẢNG LÝ THUYẾT HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
1
Chương 3
Lý thuyết hành vi
người tiêu dùng
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
2
Các chủ đề thảo luận

Sở thích của người tiêu dùng

Giới hạn ngân sách

Sự lựa chọn của người tiêu dùng

Sở thích được bộc lộ

Hữu dụng biên và Sự lựa chọn của người
tiêu dùng
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005

2
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
3
Hành vi người tiêu dùng

Có 3 bước khi nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng.
Bước1)
Nghiên cứu sở thích của người tiêu
dùng (đường đẳng ích).
Nhằm giải thích như thế nào và tại sao người tiêu dùng
thích rổ hàng hóa này hơn rổ hàng hóa khác.
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
4
Hành vi người tiêu dùng

Có 3 bước khi nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng.
Bước 2)
Đề cập đến khả năng của người
tiêu dùng (đường ngân sách).
Thu nhập của những người tiêu dùng đều
có giới hạn.
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
3

08/09/2005
Đặng Văn Thanh
5
Hành vi người tiêu dùng

Có 3 bước khi nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng.
Bước3)
Cuối cùng, kết hợp sở thích của
người tiêu dùng và giới hạn ngân sách để
xác đònh sự lựa chọn của người tiêu dùng.
Người tiêu dùng sẽ mua hàng hóa với kết hợp
nào để tối đa hóa sự thỏa mãn của mình?
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
6
Sở thích của người tiêu dùng

Một rổ hàng trên thò trường là một tập hợp của
một hay nhiều loại hàng hóa với số lượng cụ thể.

Một rổ hàng này có thể được ưa thích hơn rổ
hàng khác do có sự kết hợp các loại hàng hóa
khác nhau và số lượng khác nhau.
Các rổ hàng
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005

4
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
7
Sở thích của người tiêu dùng

Ba giả thiết cơ bản về sở thích của người
tiêu dùng
1) Sở thích là hoàn chỉnh.
2) Sở thích có tính bắc cầu.
3) Người tiêu dùng luôn thích nhiều hơn ít
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
8
Sở thích của người tiêu dùng
A2030
B1050
D4020
E3040
G1020
H1040
Rổ hàng Đơn vò thực phẩm Đơn vò quần áo
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
5
08/09/2005

Đặng Văn Thanh
9
Người tiêu dùng ưa
thích rổ hàng A hơn
các rổ hàng nằm ở ô
màu xanh. Trong khi
đó, các rổ hàng nằm
ở ô màu vàng lại được
ưa thích hơn rổ hàng
A.
Sở thích của người tiêu dùng
Thực phẩm
(Đơn vò tính theo tuần)
10
20
30
40
10 20 30 40
Quần áo
(Đơn vò tính theo tuần)
50
G
A
EH
B
D
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
10
U

1
Các rổ hàng B,A, & D có mức
độ thỏa mãn như nhau
•E được ưa thích hơn U
1
•U
1
được ưa thích hơn H & G
Sở thích của người tiêu dùng
Thực phẩm
(Đơn vò)
10
20
30
40
10 20 30 40
Quần áo
(Đơn vò)
50
G
D
A
E
H
B
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh

08/09/2005
6
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
11
Sở thích của người tiêu dùng

Đường đẳng ích là tập hợp tất cả các kết
hợp khác nhau của các hàng hoá, dòch vụ
(các rổ hàng) cùng tạo nên mức thỏa mãn
như nhau cho người tiêu dùng.
Đường đẳng ích
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
12
Sở thích của người tiêu dùng

Một biểu bồ đẳng ích là một tập hợp các
đường đẳng ích mô tả các mức độ ưa thích
khác nhau của người tiêu dùng đối với sự
kết hợp của hai loại hàng hóa.
Biểu đồ đẳng ích (tập hợp các đường đẳng ích)
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
7
08/09/2005

Đặng Văn Thanh
13
U
2
U
3
Sở thích của người tiêu dùng
Thực phẩm
(đơn vò)
Quần áo
(đơn vò)
U
1
A
B
D
Rổ hàng A được ưa thích hơn B.
Rổ hàng B được ưa thích hơn D.
Tổng quát: U
3
>U
2
>U
1
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
14
Sở thích của người tiêu dùng
Các tính chất của đường đẳng ích


Đường đẳng ích dốc xuống từ trái sang phải

Các đường đẳng ích không thể cắt nhau.
Nếu các đường đẳng ích dốc lên hay cắt nhau sẽ trái với
giả thiết: người tiêu dùng thích nhiều hơn ít
.
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
8
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
15
Sở thích của người tiêu dùng

Tỷ lệ thay thế biên (MRS) là số lượng của
một hàng hóa mà người tiêu dùng có thể từ
bỏ để có thêm một đơn vò của hàng hóa
khác mà lợi ích không thay đổi.

MRS được xác đònh bằng độ dốc của
đường đẳng ích.
Tỷ lệ thay thế biên
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
16
Sở thích của người tiêu dùng

Thực phẩm
(Đơn vò)
Quần áo
(Đơn vò)
23451
2
4
6
8
10
12
14
16
A
B
D
E
G
-6
1
1
1
1
-4
-2
-1
MRS = 6
MRS = 2
F
C

MRS
∆
∆
−=
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
9
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
17
Sở thích của người tiêu dùng

Dọc theo đường đẳng ích, Tỷ lệ thay
thế biên có quy luật giảm dần.

MRS giữa hai điểm AB là 6

Trong khi MRS giữa hai điểm DE là 2.
Tỷ lệ thay thế biên
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
18
Sở thích của người tiêu dùng
Các tính chất của đường đẳng ích

Các đường đẳng ích có mặt lồi

hướng về gốc đồ thò
Nếu mặt lồi hướng ra ngoài sẽ trái với quy
luật MRS giảm dần
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
10
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
19
Sở thích của người tiêu dùng

Thay thế hoàn hảo và bổ sung hoàn hảo

Hai hàng hóa được gọi là thay thế hoàn
hảo khi Tỷ lệ thay thế biên giữa chúng là
không đổi. MRS : const

Hai hàng hóa được gọi là bổ sung hoàn
hảo khi các đường đẳng ích có dạng vuông
góc. MRS = 0
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
20
Sở thích của người tiêu dùng
Nước cam
(Ly)

Nước trái cây
(ly)
2341
1
2
3
4
0
Hàng thay thế hoàn hảo
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
11
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
21
Sở thích của người tiêu dùng
Giầy phải
Giầy trái
2341
1
2
3
4
0
Hàng bổ sung
hoàn hảo

08/09/2005
Đặng Văn Thanh
22
Sở thích của người tiêu dùng

Các loại hàng xấu

Càng ít thì càng tốt

Ví dụ

Ô nhiễm không khí

Chất độc
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Năm học 2005 - 2006
Kinh tế Vi mô
Bài phát 3
Đặng Văn Thanh
08/09/2005
12
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
23
Sở thích của người tiêu dùng

Bạn có suy nghó gì?
Làm thế nào chúng ta có thể dựa vào
những hàng hóa có tính chất tiêu cực
(hàng xấu) khi phân tích sở thích của

người tiêu dùng?
08/09/2005
Đặng Văn Thanh
24
Sở thích của người tiêu dùng

Các nhà quản lý công ty sản xuất ô tô thường
phải quyết đònh khi nào sẽ giới thiệu ô tô kiểu
dáng mới ra thò trường và đầu tư bao nhiêu để
sáng chế ra một kiểu dáng xe mới.

Việc phân tích sở thích của người tiêu dùng sẽ
giúp nhà quản lý quyết đònh thời điểm và công
ty có nên thay đổi kiểu dáng xe hay không.
Thiết kế một loại ô tô mới(I)