Một số biện pháp thực hiện công tác xã hội hoá giáo dục ở các trường trung học phổ thông huyện nông cống tỉnh thanh hoá

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
***
NGUYỄN VIỆT TUẤN

MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CƠNG TÁC
XÃ HỘI HĨA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NÔNG CỐNG
TỈNH THANH HÓA

Luận văn Thạc sỹ khoa học giáo dục

Vinh – 2009

1


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
***
NGUYỄN VIỆT TUẤN

MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CƠNG TÁC
XÃ HỘI HĨA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NÔNG CỐNG,
TỈNH THANH HÓA
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.05

Luận văn Thạc sỹ khoa học giáo dục
Người hướng dẫn khoa học

GS,TSKH THÁI DUY TUYÊN

Vinh - 2009

2


LỜI CẢM ƠN
Để hồn thành Luận văn này, tơi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm,
giúp đỡ tận tình của các thầy giáo, cô giáo, đồng nghiệp, nhiều cơ quan,
trường học.
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn và sự cảm ơn chân thành đến Ban Giám
hiệu, các thầy giáo, cô giáo của Khoa sau Đại học chuyên ngành Quản lý
Giáo dục - Trường Đại học Vinh đã tận tình giảng dạy, chỉ dẫn cho tơi suốt
q trình học tập và thực hiện Luận văn.
Xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Sở giáo
dục-đào tạo tỉnh Thanh Hóa, Phịng giáo dục-đào tạo huyện Nơng Cống; ban
Giám hiệu các trường Trung học phổ thông ở huyện Nông Cống; Huyện ủy,
Hội đồng nhân dân, UBND huyện Nông Cống; Hội Khuyến học và Trung tâm
giáo dục cộng đồng huyện, cùng một số tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn đã
tạo điều kiện, góp nhiều ý kiến quý báu để tơi hồn thiện Luận văn.
Đặc biệt, tơi xin bày tỏ tấm lòng biết ơn sâu sắc tới Giáo sư, Tiến sỹ
khoa học Thái Duy Tuyên, người Thầy đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo cho tơi
trong q trình nghiên cứu, hồn thành Luận văn.
Mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu,
nhưng chắc chắn Luận văn khơng tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Rất
mong nhận được những chỉ dẫn và ý kiến đống góp chân thành để tác giả
Luận văn tiếp tục hoàn thiện.
Thanh Hóa, tháng 12-2009
Tác giả

Nguyễn Việt Tuấn

3


PHỤ LỤC
MỘT SỐ MẪU PHIẾU ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Mẫu 1:

Phiếu xin ý kiến
(Dành cho CBQLGD từ tổ trưởng trở lên)

Kính gửi: Ơng(bà):…………………………………..
Chức vụ:………………………………………………….....
Nơi cơng tác:……………………………………………….
Để góp phần nghiên cứu mức độ cần thiết và tính khả thi về thực hiện các giải
pháp quản lý dội ngũ giáo viên các trường THPT huyện Nơng Cống, chúng
tơi xin gửi đến Ơng(bà) phiếu xin ý kiến về các giải pháp sau đây, xin
Ông(bà) cho ý kiến đánh giá về mức độ cần thiết và tính khả thi của từng giải
pháp bằng cách đánh dấu (X) vào ô lựa chọn trong bảng sau:

Mức độ cần thiết
TT

Các giải pháp

Rất
cần
thiết

Nâng cao nhận thức và
1

tinh thần trách nhiệm cho
đội ngũ giáo viên
Xây dựng qui hoạch và

2

tuyển chọn đội ngũ giáo
viên
Xây dựng chế độ cong tác

3

4

và sử dụng hợp lý đội ngũ
giáo viên
Tổ chức, quản lý công tác
tự học, tự bồi dưỡng
4

Cần
thiết

Khơng
cần
thiết

Tính khả thi
Kh
ả

Khả

thi

thi

cao

Khơn
g khả
thi


Tăng cường công tác
5

kiểm tra đánh giá chuyên
môn nghiệp vụ
Vận dụng hồn thiện chế

6

độ chính sách, nâng cao
đời sống vật chất, tinh
thần cho đội ngũ giáo viên
đầu tư xây dựng CSVC và

7

quản lý sử dụng trang
thiết bị dạy học
Nâng cao hiệu lực công

8

tác quản lý hoạt động của
các tổ chuyên môn và các
tổ chức trong nhà trường

* Xin sắp xếp thứ tự ưu tiên các giải pháp
* ý kiến khác.
Xin chân thành cảm ơn!
Người đề nghị

Người nhận xét

5


Mẫu 2:

Phiếu điều tra thực trạng công tác QLGD
(Dành cho CBQLGD từ tổ trưởng trở lên)

Kính gửi: Ơng(bà):…………………………………….
Chức vụ:………………………………………………............

Địa chỉ: ……………………………………………….............
Xin ơng(bà) vui lịng cho biết ý kiến về thực trạng công tác QLGD
bằng cách đánh dấu (X) vào 1 trong các mức độ đạt được của từng nội dung
theo hàng ngang.
T
T
1

Mức độ đạt
Nội dung cần đánh giá
Tổ chức thực hiện, quản li kế hoạch, chương

trình giáo dục
1.1 Học tập nhiệm vụ năm học và các chủ
trương, chính sách của…
1.3 Chỉ đạo và tổ chức thực hiện chương trình,
kế hoạch
1.4 Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch
giảng dạy giáo dục
1.2 Xây dựng kế hoạch giảng dạy, giáo dục năm
2

học
Xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên,

quản lý đội ngũ giáo viên
2.1 Xây dựng qui hoạch phát triển đội ngũ giáo
viên
2.2 Tuyển chọn đội ngũ giáo viên
2.3 Xây dựng chế độ công tác của giáo viên

2.4 Xây dựng kế hoạch, qui trình kiểm tra giáo
2.5
2.6
3
3.1
3.2

viên
Sử dụng hợp lý đội ngũ giáo viên
Quản lý, bồidưỡng đội ngũ giáo viên
Công tác thanh tra, kiểm tra
Kế hoach kiểm tra, thanh tra các hoạt động
Chỉ đạo, tổ chức công tác kiêm tra, thanh
6

Tốt

Khá

TB

Chưa
đạt


tra,...
3.3 Đánh giá nề nếp các hoạt động
4
Việc thực hiện qui chế dân chủ trong nhà
4.1

4.2
5
5.1
5.2
5.3
5.4

trường
Triển khai thực hiện qui chế
Việc giải quyết khiếu nại , tố cáo
Quản lý cơ sở vật chất, tài chính
Việc xây dựng qui chế chi tiêu nội bộ
Đề xuất, đầu tư trang thiết bị
Sử dụng có hiệu quả trang thiết bị hiện có
Khn viên đủ diện tích, đảm bảo xanh,

sạch, đẹp
6
Cơng tác xã hội hố
7
Thực hiện chế độ chính sách
7.1 Thực hiện định mức lao động, chế đọ làm
thêm giờ
7.2 Thực hiện các chế độ chính sách, nâng
lương, bảo hiểm, nghỉ ngơi
7.3 Thực hiện có hiệu quả công tác thi đua, khen
thươngr
8
Công tác nâng cao chất lượng CBQL
8.1 Công tác tạo nguồn qui hoạch, đề bạt

8.2 Bồi dưỡng nâng cao trình độ
8.3 Luân chuyển CBQL
9
Quản lý tổ chuyên môn

Xin chân thành cảm ơn!
Người đề nghị

Người nhận xét

7


Mẫu 3:

Phiếu điều tra thực trạng chất lượng giáo viên
(Dùng cho giáo viên THPT)

Xin Ơng (bà) vui lịng cung cấp cho chúng tôi một số thông tin bằng
việc ghi câu hỏi trả lới vào chỗ trống dưới đây hoặc đánh dấu X vào những
chỗ thích hợp.
Xin trân trọng cảm ơn trước.
A.Sơ lược bản thân
1. Họ và tên:............................................GV trường:.....................................
Huyện:..............................Tỉnh:....................
2. Giới tính:

Nam

Nữ

3.Dân tộc:............................4.Tơn giáo:..........................................
5.Tuổi:.................................6. Giáo viên giỏi: Cấp trường:
7.Đảng viên:

Cấp tỉnh

Đồn viên:

Cấp bộ

8.Trình độ:
Trình độ đào tạo cao nhất:................................................................................
Trình độ sư phạm cao nhất:..............................................................................
9.Số năm giảng dạy:..............................năm
10.Hiện nay ông(bà)giảng dạy môn học(các mơn học) gì, ở những lớp
nào?.....................................................................................................................
.............................................................................................................................
.......................................................................................................................
11. Số tiết ơng(bà)giảng dạy trong tuần...........................tiết.
B. Các câu hỏi sau đây được trả lời bằng cách xác định rằng Ông(bà) đã đáp
ứng ở mức độ nào đối với tiêu chuẩn giáo viên:
Mức 1: Đạt yêu cầu ở mức độ tốt
Mức 2: Đạt yêu cầu ở mức độ khá
Mức 3: Đạt yêu cầu ở mức độ trung bình
8


Mức 4: Chưa đạt yêu cầu.
(Mỗi dòng chỉ đánh dấu X vào một mức độ thích hợp)

I. Phẩm chất đạo đức, tư tưởng, chính trị:
1

Chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng và 1

1.1

Nhà nước
Chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, chính sách

1.2

của Đảng và Nhà nước
Tuyên truyền vận động mọi người chấp hành luật
pháp, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà

1.3

nước
Tham gia tổ chức các hoạt động xã hội và các

1.4

phong trào của trường, của địa phương
Giúp đỡ đồng nghiệp thực hiện tốt các nhiệm vụ

2
2.1

của người giáo viên

Yêu nghề, thương yêu học sinh
Đối xử công bằng với học sinh, khơng thành kiến

2.2

với học sinh
Thực hiện cá biệt hố trong dạy học nhằm đáp ứng

2.3

nhu cầu học tập của từng đối tượng học sinh
Tích cực tham gia các hoạt động chuyên môn,

2.4

nghiệp vụ
Thường xuyên cải tiến phương pháp giảng dạy để

3

nâng cao kết quả học tập của học sinh
Tinh thần trách nhiệm trong cơng tác, đồn kết hợp

3.1
3.2

tác với đồng nghiệp
Hồn thành các cơng việc được giao
Có lối sống trung thực, giản dị và lành mạnh,

3.3
3.4

gương mẫu trước học sinh
Có tinh thần học hỏi ,giúp đỡ đồng nghiêp
Tích cực tham gia xây dựng tập thể sư phạm vững

4
4.1

mạnh toàn diện
ý thức tự học, tự bồi dưỡng
Có nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn

4.2

nghiệp vụ
Tham gia đầy đủ nội dung bồi dưỡng thường xuyên
9

2

3

4


4.3

của ngành

Có ý thức tìm tịi học hỏi để vận dụng các phương
pháp mới vào công tác giảng dạy - giáo dục học
sinh

II.Kiến thức
1
1.1

Kiến thức khoa học cơ bản
1
Nắm được những nội dung chủ yếu của môn học, các

1.2

môn học mà bản thân phụ trách
Thấy rõ mối quan hệ giữa các đơn vị kiến thức trong

1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.3
2.4

môn học (hoặc giữa các mơn học với nhau)
Có khả năng bồi dưỡng học sinh giỏi
Có khả năng ứng dụng thơng tin vào trong giờ dạy
Kiến thức sư phạm
Có năng lực tìm hiểu để nắm vững học sinh

Kiến thức về tâm lí học lứa tuổi
Phương pháp giáo dục phù hợp với học sinh
Nắm vững và vận dụng có kết quả phương pháp dạy

2.5

học - giáo dục
Nắm vững và vận dụng tốt các phương pháp đánh giá

3

học sinh
Kiến thức về tình hình chính trị, kinh tế - xã hội của

3.1

đất nước và địa phương
Nắm được tình hình chính trị, kinh tế - xã hội của đất

3.2

nước và địa phương
Hiểu được nhu cầu giáo dục của địa phương và ảnh

2

3

4

2

3

4

hưởng của cộng đồng đến việc học tập và rèn luyện
3.3

của học sinh
Vận dụng những hiểu biết về tình hình kinh tế - xã

3.4

hội của đất nước và địa phương
Đề xuất những biện pháp thu hút các lực lượng xã hội
tham gia vào các hoạt động giáo dục của nhà trường

III. Kỹ năng sư phạm
1

Kỹ năng dạy học

1
10


1.1

Xác định mục đích yêu cầu của bài dạy trên cả ba

1.2

phương diện: Kiến thức, kỹ năng, giáo dục
Lựa chọn các phương pháp và hình thức tổ chức dạy

1.3

học phù hợp với từng bài dạy và đối tượng học sinh
Kỹ năng sử dụng phương tiện, thiết bị đồ dùng dạy

1.4
1.5
1.6

học
Tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh
Tổ chức tốt các mối quan hệ trong giờ học
đánh giá khách quan, khoa học kết quả học tập của

2.1

học sinh
Kỹ năng giáo dục học sinh
Xây dựng mục tiêu, kế hoạch tổ chức hoạt động đối

2.2

với lớp chủ nhiệm
Kỹ năng tổ chức xây dựng phong trào của lớp chủ

2.3

nhiệm
Tìm hiểu đặc điểm và hồn cảnh học sinh để có biện

2.4
2.5

pháp giáo dục thích hợp
Kỹ năng giáo dục học sinh cá biệt
Kỹ năng theo dõi, nhận xét đánh giá học sinh lớp chủ

2.6

nhiệm
Kỹ năng hợp tác, phối hợp với đồng nghiệp, phụ

3
3.1

huynh học sinh trong việc giáo dục học sinh
Kỹ năng tự học, tự bồi dưỡng
Xác định mục tiêu của việc bồi dưỡng nâng cao trình

3.2
3.3

độ
Kỹ năng tự học tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ

Lựa chọn nội dung để tự học ,tự bồi dưỡng về chun

3.4

mơn,nghiệp vụ,…
Bố trí thời gian,phương pháp tự học,tự bồi dưỡng

4
4.1
4.2
4.3

Kỹ năng nghiên cứu khoa học
Xác định đề tài cần nghiên cứu
Xây dựng đề cương nghiên cứu
Kỹ năng sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa

4.4
4.5

học
Kỹ năng tổ chức nghiên cứu
Kỹ năng viết và bảo vệ công trình nghiên cứu
11


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU................................................................................................................. 3

1 Lý do chọn đề tài.........................................................................................3

2. Mục đích nghiên cứu..................................................................................4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu............................................................5
4. Giả thuyết khoa học....................................................................................5
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................5
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu.................................................................5
7. Phương pháp nghiên cứu............................................................................5
8. Cấu trúc của Luận văn............................................................................... 6
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CƠNG TÁC XÃ HỘI HĨA GIÁO DỤC
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ............................................. 7

1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu.......................................................................7
1.2. Các khái niệm cơ bản...............................................................................10
1.3. Các yếu tố cơ bản của vấn đề xã hội hóa giáo dục..................................13
1.4. Cơng tác xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học phổ thông huyện
Nông Cống .....................................................................................................26
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC THỰC HIỆN CƠNG TÁC XÃ HỘI HĨA
GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NÔNG
CỐNG.................................................................................................................... 36

12


2.1. Vài nét về điều kiện tự nhiên, xã hội của huyện Nơng Cống..................36
2.2. Khái qt thực trạng tình hình tổ chức và phát triển giáo dục ở huyện
Nông Cống......................................................................................................36
2.3. Thực trạng cơng tác xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học phổ
thông huyện Nông Cống.................................................................................38
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CƠNG TÁC XÃ HỘI HĨA
GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NÔNG
CỐNG.................................................................................................................... 67

3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp...........................................................................67
3.2. Một số đề xuất về biện pháp thực hiện chủ trương xã hội hóa giáo dục ở
các trường trung học phổ thơng huyện Nông Cống................................ ........70
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp thực hiện cơng tác xã hội hóa giáo dục ở
các trường trung học phổ thông huyện Nông Cống .....................................100
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các nhóm biện pháp.....101
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................... 108
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................... 112
PHỤ LỤC

13


14


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục có vai trị, vị trí đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát
triển của quốc gia. Đại hội VII của Đảng xác định: “Giáo dục – Đào tạo là
quốc sách hàng đầu”. Đẩy mạnh cơng tác xã hội hố giáo dục là một chủ
trương quan trọng trong đường lối, chính sách giáo dục của Đảng và Nhà
nước ta thời kỳ đổi mới. Hội nghị Trung ương 2 Khoá VIII khẳng định: “phát
triển giáo dục là sự nghiệp của toàn xã hội, của Nhà nước và mỗi cộng đồng,
của từng gia đình và mỗi cơng dân” do đó cần phải “Tiếp tục đa dạng hóa các
hình thức giáo dục và các loại hình trường lớp, phù hợp với địi hỏi của tình
hình mới, với nhu cầu học tập của tuổi trẻ và toàn xã hội”.
Xã hội hóa giáo dục được quy định rõ trong Điều 12, Luật Giáo dục
năm 2005 của nước ta và trong Chiến lược phát triển giáo dục-đào tạo của

quốc gia, giai đoạn 2001-2010.
Xã hội hóa giáo dục địi hỏi sự tham gia tích cực của mọi tổ chức, cá
nhân với mục đích xây dựng một xã hội học tập, mà ở đó, Nhà nước giữ vai
trị chủ đạo. Bởi vậy, xã hội hóa giáo dục đã trở thành vấn đề được tồn xã
hội quan tâm.
Nơng Cống là huyện đồng bằng nằm ở phía Tây Nam tỉnh Thanh Hóa,
cách Thành phố Thanh Hóa 28 km theo quốc lộ 45. Đây là vùng đất có truyền
thống văn hóa và hiếu học.
Trong thời kỳ đổi mới kể từ năm 1986 đến nay, mặc dù gặp nhiều khó
khăn về kinh tế, nhưng Nơng Cống vẫn giữ vững là một trong những địa
phương có nền giáo dục phổ thơng (trong đó có hệ trung học phổ thơng) khá
phát triển ở tỉnh Thanh Hố. Trong những thành cơng đó, có ngun nhân
quan trọng là địa phương đã huy động có hiệu quả sức mạnh của cộng đồng
trong phát triển giáo dục ở hệ trung học phổ thơng.
Trong q trình tổ chức thực hiện chủ trương, chính sách xã hội hóa
giáo dục, bên cạnh những thuận lợi và thành cơng, vẫn cịn khơng ít hạn
15


chế, khó khăn và những vấn đề cấp thiết nảy sinh, cần được đánh giá chân
xác và giải quyết thỏa đáng, để bài tồn xã hội hóa giáo dục có lời giải tối
ưu. Đó là những khó khăn, hạn chế về công tác tuyên truyền, nâng cao
nhận thức của xã hội đối với cơng tác xã hội hóa giáo dục, là sự hiểu biết
còn giản đơn và phiến diện về xã hội hóa giáo dục, là những hạn chế trong
cơng tác tổ chức, quản lý ở các trường phổ thông và chủ thể tham gia triển
khai thực hiện xã hội hóa giáo dục bậc trung học phổ thơng; bên cạnh đó là
sự thiếu năng động, sáng tạo của người dân địa phương, tính bảo thủ, tư
hữu nhỏ của người nơng dân... Bởi vậy, những kinh nghiệm, cách làm hay
chưa được kịp thời phổ biến, nhân rộng; những hạn chế, khiếm khuyết chưa
kịp thời được phát hiện, chấn chỉnh.

Làm thế nào để chủ trương xã hội hóa giáo dục thấm sâu trong các tầng
lớp nhân dân, trong mỗi chủ thể tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục; làm
thế nào để mỗi quyết sách xã hội hóa giáo dục huy động được hết thảy sức
mạnh của tồn hệ thống chính trị, của tồn xã hội, sự hợp lực của gia đình,
nhà trường và xã hội, trong đó có huyện Nơng Cống tỉnh Thanh Hóa, của hệ
thống các trường trung học phổ thông ở huyện Nông Cống, nhằm tạo bước
chuyển căn bản về nâng cao chất lượng tồn diện cơng tác giáo dục nói
chung, trong đó có xã hội hóa giáo dục, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực,
phục vụ có hiệu quả sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa nơng nghiệp, nơng thơn huyện Nơng Cống và tỉnh Thanh Hóa là vấn đề
có tính lý luận và thực tiễn.
Xuất phát từ những lý do nêu trên, đề tài đã được chọn là: “Một số biện
pháp thực hiện cơng tác xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học phổ
thơng huyện Nơng Cống, tỉnh Thanh Hóa”.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu một số biện pháp thực hiện cơng tác xã hội hóa giáo dục
nhằm góp phần đẩy mạnh, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục – đào tạo
ở trường trung học phổ thông ở huyện Nông Cống.
16


3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Cơng tác xã hội hóa giáo dục ở huyện Nơng
Cống, tỉnh Thanh Hóa
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp thực hiện cơng tác xã hội
hóa giáo dục ở các trường trung học phổ thông huyện Nông Cống, Thanh Hóa
4. Giả thuyết khoa học
Nếu xác định và tổ chức thực hiện tốt các biện pháp được đề xuất, sẽ
làm cho các tổ chức, cá nhân, đơn vị, mỗi gia đình và tồn xã hội quan tâm
hơn tới giáo dục, tham gia huy động được nhiều hơn sự đầu tư về kinh phí

cho hoạt động giáo dục; mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng giáo dục trung
học phổ thơng, qua đó góp phần đắc lực thực hiện chiến lược phát triển giáo
dục-đào tạo cũng như phát triển kinh tế - xã hội của địa phương trong giai
đoạn mới.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của việc thực hiện cơng tác xã hội hóa
giáo dục.
5.2. Khảo sát và phân tích thực trạng cơng tác xã hội hóa giáo dục bậc
trung học phổ thơng ở huyện Nông Cống giai đoạn hiện nay
5.3. Đề xuất một số biện pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh và nâng cao
chất lượng hoạt động xã hội hóa giáo dục, chất lượng giáo dục trung học phổ
thông ở địa phương trong thời gian tới; góp phần phát triển giáo dục của tỉnh
Thanh Hóa.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu một số biện pháp thực hiện công tác xã hội
hóa giáo dục ở các trường trung học phổ thông huyện Nông Cống hiện nay.
7. Phương pháp nghiên cứu
- Phân tích và tổng hợp vấn đề lý luận về xã hội hóa giáo dục
- Phân loại và hệ thống hóa lý luận
- Điều tra, khảo sát (phiếu hỏi, phiếu điều tra)
17


- Phương pháp chuyên gia
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
- Phương pháp thống kê toán học để xử lý các kết quả điều tra, tài liệu,
số liệu đã thu thập.
8. Cấu trúc của Luận văn
Sau phần Mở đầu, nội dung Luận văn được kết cấu thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của cơng tác xã hội hóa giáo dục ở các

trường trung học phổ thông ở huyện Nơng Cống
Chương 2: Thực trạng của q trình thực hiện cơng tác xã hội hóa
giáo dục ở các trường trung học phổ thông huyện Nông Cống
Chương 3: Một số biện pháp thực hiện cơng tác xã hội hóa giáo dục ở
các trường trung học phổ thông huyện Nông Cống
- Kết luận và kiến nghị
- Danh mục Tài liệu tham khảo
- Phụ lục

18


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC XÃ HỘI HĨA GIÁO DỤC
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Lịch sử của mỗi quốc gia cũng như toàn thể nhân loại ngày đã khẳng
định vai trò to lớn của giáo dục đối với sự phát triển. Giáo dục chính là trụ cột
của một quốc gia để tạo dựng, giữ gìn và phát triển hệ giá trị xã hội. Bởi vậy,
giáo dục có thể ảnh hưởng đến sự tồn vong của cả một dân tộc.
Trong quá trình tồn cầu hóa đang diễn ra sâu sắc, nhiều quốc gia càng
chú trọng phát triển giáo dục. Điều đó đặt ra yêu cầu tất yếu là phải huy động
được sức mạnh của tồn xã hội, trong đó cơng tác xã hội hóa giáo dục được
coi là một trong những chìa khóa có thể mở cánh cửa để giáo dục phát triển
xứng tầm với vị thế vốn có của nó và đáp ứng được đòi hỏi của sự nghiệp đổi
mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trong giai đoạn đất nước đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa, nền giáo dục Việt Nam đang phấn đấu theo hướng xây dựng cả
nước thành một xã hội học tập. Nhìn từ bản chất, xã hội hóa giáo dục khơng
phải là vấn đề hồn tồn mới, mà đây là chủ trương đã được thực thi trong

suốt tiến trình xây dựng nền giáo dục cách mạng của nước ta, trên nền tảng
của quan điểm “lấy dân làm gốc”, "cách mạng là sự nghiệp của quần chúng".
Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, diệt "giặc dốt" cho hơn
95% người Việt Nam mù chữ là một trong những nhiệm vụ cấp bách của Nhà
nước Việt Nam Dân Chủ cộng hịa. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh
thành lập Nha Bình dân học vụ, phong trào xóa nạn mù chữ đã được phát
động khắp các miền đất nước: "Tồn dân diệt giặc dốt"; phong trào học tập
sơi nổi, rộng khắp mọi nơi với khẩu hiệu: "Người người đi học, nhà nhà đi
học, đâu cũng là trường, đâu cũng là lớp học xóa nạn mù chữ".
Trải qua hai cuộc kháng chiến gian khổ chống Pháp và chống Mỹ, sự
nghiệp giáo dục vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Từ khi đất nước hoàn toàn
19


thống nhất (1975), sự nghiệp giáo dục Việt Nam có điều kiện phát triển thuận
lợi, đã thống nhất được hệ thống giáo dục của hai miền Nam - Bắc. Từ Đại
hội Đảng Cộng Sản Việt Nam lần thứ VI (1986), đất nước bước vào thời kỳ
đổi mới toàn diện; yêu cầu cấp thiết được đặt ra là giáo dục phải được chấn
hưng mạnh mẽ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội. Bài học “lấy
dân làm gốc” lại được vận dụng trong phát triển giáo dục theo phương châm
đa dạng hóa, đa phương hóa, khơi dậy và phát huy các nguồn lực phục vụ
phát triển sự nghiệp giáo dục-đào tạo ở tầm tư duy mới.
Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi) của nước ta khẳng định rõ “giáo dục và
đào tạo là quốc sách hàng đầu”; “mục tiêu của giáo dục là hình thành và bồi
dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân” (Điều 35); “học tập là
quyền và nghĩa vụ của công dân” (Điều 59).
Hội nghị lần thứ 4 của BCH Trung ương Đảng khóa VII (1991) về tiếp
tục đổi mới sự nghiệp giáo dục-đào tạo, đặt dấu mốc quan trọng trong lịch sử
xây dựng và phát triển nền giáo dục Việt Nam thời kỳ đổi mới. Đại hội đại
biểu toàn quốc lần thứ VIII Đảng Cộng sản Việt Nam (6/1996) khẳng định

"Xã hội hóa" là một trong những quan điểm cơ bản để hoạch đinh hệ thống
các chính sách xã hội.
Ngày 21/8/1997, Chính phủ ra Nghị quyết 90/CP về "Phương hướng
và chủ trương xã hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa". Ngày
18/4/2005, Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2005/NQ-CP về đẩy mạnh xã
hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa và thể dục thể thao. Năm 2005,
xã hội hóa sự nghiệp giáo dục đã được qui thành luật tại điều 12 - Chương I Luật Giáo dục 2005: “Phát triển giáo dục, xây dựng xã hội học tập là sự
nghiệp của Nhà nước và của Nhân dân. Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong
phát triển giáo dục; thực hiện đa dạng hóa các loại hình trường và các hình
thức giáo dục; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để tổ chức, cá nhân
tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục.
Mọi tổ chức, gia đình và cơng dân có trách nhiệm chăm lo sự nghiệp
20