VO VAN HAI

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy 29/092013: Tiết 16,17 CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG (TrÝch "TruyÒn k× m¹n lôc") A/ Môc tiªu bµi häc: Gióp h/sinh: - KT-Cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ Việt nam qua nh©n vËt Vò N¬ng. - Thấy rõ số phận oan trái của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến. - T×m hiÓu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm: nghÖ thuËt dùng truyÖn, x©y dùng nh©n vËt, sù s¸ng t¹o trong viÖc kÕt hîp nh÷ng yÕu tè k× ¶o víi nh÷ng t×nh tiÕt có thực tạo nên vẻ đẹp riêng của loại truyện truyền kì. - KN- Biết phân tích truyện trung đại. - TĐ- Biết phân biệt các tuyến nhân vật tốt xấu, Phân biệt yêu ghét. B: Chuẩn bị. - GV. Soạn bài đầy đủ.Tác phẩm Truyện kì mạn lục - Hs. Chuẩn bị bài trước khi lên lớp C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: * Ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? Em hãy nêu những nỗi bất hạnh mà trẻ em phải chịu? Làm thế nào để mất đi nh÷ng bÊt h¹nh Êy ? * Bµi míi: I. ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH: -? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ 1. T¸c gi¶: SGK ? - G/v nãi thªm: NguyÔn D÷ sèng ë thÕ kû XVI:giai 2. Chó thÝch: đoạn CĐPK đang ở đỉnh cao thịnh vợng bắt đầu suy yếu.Các tập đoàn phong kiÕn Lª - TrÞnh -M¹c g©y lo¹n lạc liên miên.Thân sinh ông đỗ tiến sĩ . B¶n th©n «ng lµ häc trß xuÊt s¾c cña NguyÔn BØnh Khiªm chÞu ¶nh hëng cña NguyÔn BØnh Khiªm, chÞu ¶nh hëng cña thµy. ¤ng lµm quan mét n¨m -> ë Èn -> gÇn gòi víi th«n quª vµ ngêi lao động. Tác phẩm của ông luôn quan tâm đến xã hội và con ngời, phản ánh sè phËn con ngêi, chñ yÕu lµ ngêi phô nữ. Nhờ đó mà Nguyễn Dữ mở đầu cho CN nhân văn trong XH trung đại. Th«ng qua sè phËn nh©n vËt, NguyÔn -TruyÒn k×:ThÓ lo¹i truyÖn ng¾nviÕt vÒ nh÷ng Dữ đi tìm giải đáp xã hội: Con ngời điều kì lạ . phải sống ra sao để có hạnh phúc ? -Mạn :tản mạn Làm thế nào để nắm bắt hạnh phúc ? -Lục :ghi chép H¹nh phóc tån t¹i ë thÕ giíi nµo ? Câi =>TruyÖn ghi chÐp nh÷ng ®iÒu k× l¹ trong d©n tiªn, câi trÇn, thÕ giíi bªn kia ? gian NguyÔn D÷ ®a ra nhiÒu gi¶ thiÕt nhng tất cả đều bế tắc. Đó là thông điệp cuối 2. Tác phẩm: cùng ông để lại cho ngời đời qua hình - "Truyền kì mạn lục" từng đợc đánh giá là tợng NT của "Truyền kì mạn lục". Ông "thiên cổ kì bút"(áng văn hay của nghìn đời) là ngời đầu tiên dùng thuật ngữ" đặt gồm 20 truyện nội dung phong phú, đậm tinh tên cho tác phẩm của mình. Ông đợc thần nhân văn - nhân đạo. Hầu hết các nhân vật coi là cha đẻ của loại hình truyền kì đều là ngời Việt và sự việc đều diễn ra ở nớc ta. ViÖt Nam. - TruyÖn thø 16/20 truyÖn, cã nguån gèc tõ ? Em hiÓu thÕ nµo lµ "TruyÒn k× m¹n truyÖn d©n gian "Vî chµng Tr¬ng", NguyÔn D÷.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> lôc" ? ? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm "TruyÒn k× m¹n lôc" cña NguyÔn D÷ ? ? TruyÖn "Ngêi con g¸i Nam X¬ng" cã vÞ trÝ nh thÕ nµo trong t¸c phÈm. ? Nªu néi dung chÝnh cña "Ngêi con g¸i Nam X¬ng" ?. - G/v chú ý học sinh cách đọc: Chú ý phân biệt lời kể với lời đối thoại của các nhân vật, thể hiện sự đăng đối trong c¸c c©u v¨n biÒn ngÉu. ? TruyÖn cã nh÷ng sù viÖc chÝnh nµo ? ? Em h·y tãm t¾t c©u chuyÖn. (Häc sinh tãm t¾t, häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung; gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung.). - G/v gäi häc sinh gi¶i nghÜa mét sè tõ, côm tõ trong chó thÝch (SGK). ? H·y tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ thÓ lo¹i truyÒn k× ? TruyÖn truyÒn k× cã nguån gèc tõ v¨n học Trung Quốc, thịnh hành đời Đờng.. ? Nªu bè côc cña truyÖn ? Cã thÓ chia lµm 3 ®o¹n, 2 ®o¹n, .... đã sáng tác thành truyện truyền kì chữ Hán do Tróc Khª Ng« V¨n TriÖn dÞch. Có thể nói: Nguyễn Dữ đã gửi gắm vào TP tất c¶ t©m t,t×nh c¶m,nhËn thøcvµ kh¸t vängvÒ cuộc đời và con ngời - TruyÖn mét mÆt ngîi ca vµ c¶m th¬ng sè phận một ngời đàn bà trinh tiết mà bất hạnh, mặt khác chê trách ngời đàn ông ghen tuông, cố chấp đã đẩy vợ đến chỗ đờng cùng, tự mình tíc ®i h¹nh phóc cña chÝnh m×nh. II. đọc, hiểu văn bản: 1. §äc, kÓ tãm t¾t truyÖn: a, §äc: GVvà HSđọc một số đoạn: -§Çu..."mu«n dÆm quan san" -"Qua n¨m sau"..."mäi ngêi phØ nhæ" b, KÓ tãm t¾t truyÖn: * Sù viÖc chÝnh: - Cuéc h«n nh©n gi÷a Tr¬ng Sinh vµ Vò N¬ng, sù xa c¸ch v× chiÕn tranh vµ phÈm h¹nh cña nµng trong thêi gian xa c¸ch. - Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng. - Cuéc gÆp gì gi÷a Phan Lang vµ Vò N¬ng trong động Linh Phi. Vũ Nơng đợc giải oan. * Tãm t¾t truyÖn:. 3. ThÓ lo¹i - Bè côc: a, ThÓ loaÞ: - Mét lo¹i v¨n xu«i tù sù viÕt b»ng ch÷ H¸n, cèt truyÖn cã thÓ dùa vµo truyÖn d©n gian nhng các tác giả đã gia công sáng tạo khá nhiều về t tëng, cèt truyÖn, nh©n vËt, t×nh tiÕt, lêi v¨n (biền ngẫu), ... đặc biệt là sự kết hợp giữa yếu tố hoang đờng kì ảo từng lu truyền trong dân gian (truyÒn k×) víi nh÷ng truyÖn thùc trong x· hội với những cuộc đời, số phận của con ngời Việt Nam thời trung đại. b, Bè côc: - Từ đầu "... cha mẹ đẻ mình": Cuộc hôn nhân gi÷a Tr¬ng Sinh vµ Vò N¬ng ... - §o¹n 2: TiÕp "... qua råi": Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng. - Đoạn 3: Còn lại: Vũ Nơng đợc giải oan. 4. Ph©n tÝch: a, Nh©n vËt Vò N¬ng: * Khi ë nhµ: TÝnh thïy mÞ, nÕt na, t dung tèt. * Míi vÒ nhµ chång: "gi÷ g×n khu«n phÐp" không làm gì để xảy ra cảnh vợ chồng "thất hßa". Tr¬ng Sinh "cã tÝnh ®a nghi", "phßng ngõa qu¸ sức", nhng Vũ Nơng vẫn cố gắng c xử nhịn nhờng để giữ hạnh phúc gia đình. (Học sinh đọc ®o¹n tiÔn chång ®i lÝnh.). (Họa sinh đọc thầm: từ đầu đến "... quan san". ? §o¹n v¨n cã néi dung h thÕ nµo ? ? Ngay từ đầu tác phẩm, Vũ Nơng đợc giíi thiÖu lµ con ngêi nh thÕ nµo ? ? Em cã suy nghÜ g× vÒ lêi kÓ nµy cña t¸c gi¶ ? * Khi chång ®i lÝnh: §»m th¾m thiÕt tha ->.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Thái độ, cách c xử của Vũ Nơng khi chång ®i lÝnh nh thÕ nµo ? - Rãt chÐn rîu ®Çy. - Ch¼ng d¸m mong ®eo Ên phong hÇu. - ChØ xin ngµy vÒ mang theo 2 ch÷ "b×nh yªn". ? Lêi dÆn cña Vò N¬ng cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? ? Vò N¬ng lµ ngêi nh thÕ nµo qua lêi dặn dò đó. (Häc sinh theo dâi ®o¹n tiÕp ...cha mÑ đẻ".) ? Thêi gian chång v¾ng nhµ, Vò N¬ng đã sống nh thế nào ? ? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn Vò N¬ng luôn nhớ đến chồng ? "Ngày qua tháng lại ... ngăn đợc". ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt nµy ? (Học sinh đọc lời trăng trối của ngời mÑ chång.) ? Lêi tr¨ng trèi cña bµ mÑ chång gióp ta hiÓu râ thªm ®iÒu g× vÒ ngêi con d©u cña bµ ? Lời trăng trối của bà mẹ chồng đã ghi nhận nhân cách và đánh giá cao công lao của nàng đối với gia đình nhà chồng. Đó là cách đánh giá thật xác đáng và khách quan. ? Qua phÇn t×m hiÓu, em thÊy Vò N¬ng lµ ngêi phô n÷ nh thÕ nµo ? PhiÕu häc tËp Hãy chọn phơng án trả lời đúng cho c¸c c©u hái sau: 1.Truyền kì mạn lục đợc viết bằng A.Ch÷ H¸n B.Ch÷ N«m C.Ch÷ quèc ng÷ 2.Em hiÓu thÕ nµo vÒ tªn t¸c phÈm “TruyÒn k× m¹n lôc ,, cña NguyÔn D÷? A.Những câu chuyện hoang đờng b.Ghi chÐp l¹i nh÷ng c©u chuyÖn k× l¹ C.Ghi chÐp l¹i nh÷ng c©u chuyÖn k× l¹ đợc lu truyền D.Ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng c©u chuyÖn kì lạ đợc lu truyền (trong dân gian). kh«ng tr«ng mong vinh hiÓn mµ chØ cÇu cho chồng đợc bình an trở về, cảm thông trớc nh÷ng nçi vÊt v¶, gian lao mµ chång sÏ ph¶i chịu đựng, nói lên nỗi khắc khoải nhớ nhung cña m×nh. * Chång ®i v¾ng: - Vò n¬ng lµ ngêi vî thñy chung, yªu chång tha thiết, luôn nhớ đến chồng. => Lµ nh÷ng h×nh ¶nh íc lÖ, mîn c¶nh vËt thiên nhiên để diễn tả sự trôi chảy của thời gian. - Ch¨m sãc mÑ chång ©n cÇn, dÞu dµng, ch©n thành nh với mẹ đẻ. - Lµm lông nu«i con, ©n cÇn, tr×u mÕn víi con. => là ngời phụ nữ hiền thục, lo toan vẹn cả đôi bÒ. * Vũ Nơng: Một ngời phụ nữ đẹp ngời, đẹp nết: đảm đang, hiếu thảo, chung thủy và trong tr¾ng. 3.C©u v¨n sau ®©y nãi lªn mong íc g× cña Vò N¬ng khi tiÔn chång ra trËn : “Chµng ®i chuyến này thiếp chẳng dám mong đeo đợc Ên phong hÇu, mÆc ¸o gÊm trë vÒ quª cò, chØ xin ngày về mang theo đợc hai chữ bình yên, thế là đủ rồi,, A.Vò N¬ng kh«ng mµng c«ng danh phó quý B.Vò N¬ng chØ cÇu mong ngµy chång trë vÒ b×nh yªn C.C¶ A vµ B. b, Nçi oan cña Vò N¬ng: - Bắt đầu từ câu nói của đứa con "Thế ra ông còng lµ cha t«i ..." => Chi tiÕt NT thµnh c«ng, chi tiÕt buéc chÆt nçi oan cña Vò N¬ng. - TÝnh ®a nghi cña Tr¬ng Sinh (nguån gèc cña H/s lµm vµo phiÕu häc tËp – G/v thu nçi oan khuÊt). phiÕu chÊm ®iÓm. - Tr¬ng Sinh; TiÕt 2. + La um cho h¶ giËn. Ngời phụ nữ ấy đáng lẽ phải đợc sống + Bỏ ngoài tai mọi lời phân trần của vợ và của một cuộc sống hạnh phúc song một nỗi hàng xóm, mắng nhiếc và đánh đuổi vợ, ... oan đã đến với nàng. => §a nghi lµm cho mï qu¸ng + uy quyÒn cña ? Nỗi oan khuất của Vũ Nơng bắt đầu ngời đàn ông trong gia đình + ít học. tõ ®©u ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt nµy ? ? Câu nói của đứa con dễ làm cho ngời nghe hiểu lầm nhng có phải đó là tất cả - Vũ Nơng phân trần : nguyên nhân của nỗi oan khuất của Vũ + Lời thoại 1: Phân trần để chồng hiểu rõ tấm lòng mình. Vũ Nơng nói đến thân phận mình,.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> N¬ng hay cßn do nguyªn nh©n nµo n÷a ? ? Tríc lêi nãi cña con, Tr¬ng Sinh cã thái độ nh thế nào ?. khẳng định lòng thủy chung => hết lòng tìm cách hàn gắn hạnh phúc gia đình đang có nguy c¬ tan vì. + Lời thoại 2: Nỗi đau đớn, thất vọng khi bị đối xử bất công, tất cả những điều ý nghĩa đã kh«ng cßn - Vò N¬ng mÊt tÊt c¶. + Lêi tho¹i 3: ThÊt väng tét cïng, lêi than nh mét lêi nguyÒn. Bi kịch tâm hồn: Cuộc đời ngời phụ nữ khi mất đi 2 ®iÒu ý nghÜa thiªng liªng lµ chång con vµ danh tiết -> tìm đến cái chết, bảo toàn danh dự.. ? Em cã suy nghÜ g× vÒ c¸ch c xö cña Tr¬ng Sinh ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch x©y dùng truyÖn (c¸ch x©y dùng truyÖn ®Çy kÞch tÝnh, c¸c chi tiÕt nèi tiÕp, ®Èy nh©n vËt vào mâu thuẫn đỉnh điểm). ?Vũ Nơng đã làm gì để cởi bỏ oan trái - Cuộc hôn nhân không bình đẳng của chế độ cho m×nh? H·y ph©n tÝch? nam, quyền + c/độ giàu nghèo. - Tr¬ng Sinh vèn ®a nghi, Ýt häc. - TrÎ con kh«ng nãi dèi. => Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo thể hiÖn ë phÇn ®Çu. * C¸i bãng: - Lµ kh¸t khao mong chê cña ngêi vî. - Là sự ngộ nhận của đứa con. ?Nh vËy nguyªn nh©n nçi oan cña Vò - G©y hiÓu lÇm, t¹o nçi oan -> gi¶i oan. N¬ng lµ do ®©u? => Cần cẩn thận trong c xử, đừng đẻ việc xảy Mâu thuẫn câu chuyện lên tới đỉnh ra rồi hối cũng đã muộn. điểm: VN chết mà cha đợc minh oan. c, Câu chuyện về Vũ Nơng sau khi chết Vậy câu chuyện đợc gỡ nút ở chi tiết -Vũ Nơng không chết->xuống thủy cung nµo? GÆp Phan Lang->Phan Lang trë vÒ nãi chuyÖn ?Em có nhận xét gì về vai trò của chi -TS lập đàn giải oan->Vũ Nơng trở về từ biệt tiÕt c©u nãi cña bÐ §¶n còng nh h×nh råi trë l¹i thñy cung ¶nh c¸i bãng? - ý nghÜa: Bít bi th¬ng Kh¸t khao vÒ mét cuéc sèng c«ng b»ng, h¹nh cho ngêi tèt ?Hình dung tâm trạng của TS khi đã phúc íc m¬ về sự bất tử của cái thiện, cái đẹp. hiÓu ra sù thËt ? -Phï hîp víi t©m tr¹ngvµ tÝnh c¸ch cña nµng, (¢n hËn ®au khæ v× tÊt c¶ chØ lµ mét trß c¸ch kÕt thóc võa cã hËu võa kh«ng c«ng thøc, đùa) li kì hấp dẫn, bất ngờ gieo vào lồng ngời đọc ?Câu chuyện kết thúc ở đây đợc cha? nhiều thơng cảm mà không làm mất đI tính bi kÞch cña thiªn truyÖn V× sao? ?Tại sao tác giả lại viết tiếp đoạn sau? => Tác giả ớc mơ sự thật phải đợc sáng tỏ, ng?Tóm tắt những sự việc chính ở phần ời hiền phải đợc đền đáp, mặt khác sự thật vẫn lµ sù thËt: ®oµn tô lµ ¶o ¶nh, chia li lµ vÜnh nµy? viễn, ngời chết không thể sống lại đợc -> hiện thực đắng cay đợc khắc sâu. Nh÷ng chi tiÕt k× l¹ nµy cã ý nghÜa g×? => C¸ch kÕt thóc võa cã hËu võa kh«ng c«ng thøc, li k× hÊp dÉn, bÊt ngê gieo vµo lßng ngêi Dông ý cña t¸c gi¶? đọc nhiều thơng cảm. => Ngời phụ nữ xinh đẹp, đức hạnh mà vô cùng bất hạnh, nạn nhân thê thảm của chế độ ?Nhng tại sao t/g không để Vũ Nơng phong kiến phụ quyền. trë vÒ víi chång connh kÕt thóc truyÖn *Tæng kÕt: cæ tÝch? Ghi nhí SGK ?Qua cách kết thúc ấy em thấy thái độ cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? III. luyÖn tËp: 1. Học sinh đọc bài thơ "Lại viếng Vũ Thị" 2. Có ý kiến cho rằng chủ đề của truyện còn có thể đề cập tới: - Phê phán thói ghen tuông mù quáng, tính độc quyền gia trởng của ngời đàn ông trong gia đình. - Tố cáo chiến tranh phi nghiã đã gây lên cảnh hạnh phúc gia đình chia lìa, đổ vỡ, tan n¸t..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ý kiÕn cña em thÕ nµo ? (Häc sinh th¶o luËn nhãm - tr×nh bµy.) 3. Vai trò những lời đối thoại trong truyện có tác dụng gì ? Đợc sắp xếp rất đúng chỗ, làm cho câu chuyện trở nên sinh động, góp phần kh«ng nhá vµo viÖc kh¾c häa diÔn biÕn t©m lý vµ tÝnh c¸ch nh©n vËt. D. Híng dÉn vÒ nhµ : - Häc bµi. - ViÕt ®o¹n v¨n ph©n tÝch vai trß cña h×nh ¶nh c¸i bãng. - ViÕt mét ®o¹n sau khi Vò N¬ng biÕn mÊt, chµng Tr¬ng, bÐ §¶n sÏ ra sao theo tëng tîng cña em. - BT phÇn luyÖn tËp + BT SBT + BT SBTTN. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo, so¹n "ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh".. Ngày 29/09/2013: Tiết 18 XƯNG HÔ TRONG HỘI THOẠI A- Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HÖ thèng tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viªt. - đặc điểm sử dụng từ ngữ xng hô trong tiếng việt. 2. Kü n¨ng : - Phân tích để thấy rõ mối quan hệgiữa việc sử dụng từ ngữ trong văn cảnh cụ thể. -Sö dông thÝcg hîp tõ ng÷ xng h« trong giao tiÕp. 3. Thái độ : -Cã ý thøc rÌn luyÖn sö dông tõ ng÷ xng h« rÌn v¨n hãa giao tiÕp B- ChuÈn bÞ : -GV: Mét sè t×nh huèng giao tiÕp. Th¬ Tè H÷u - SGK - HS:T×m tõ ng÷ xng h« trong ca dao d©n ca. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- ổn định tổ chức : 2- KiÓm tra : C©u hái: ph¬ng ch©m héi tho¹i vµ t×nh huèng giao tiÕp cã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo? §¸p ¸n: phÇn ghi nhí ( SGK- 36) 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS Néi dung * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài I- Từ ngữ xng hô và việc sử dụng từ * Hoạt động 2 : Phân tích mẫu hình thành ngữ xng hô 1- VÝ dô : kh¸I niÖm. HÖ thèng tõ ng÷ xng h« tiÕng ViÖt vµ viÖc sö - Tõ ng÷ xng h« phong phó, giµu søc biÓu c¶m. dông GV cho HS nªu mét sè tõ ng÷ xng h« trong tiÕng viÖt. - HS đọc thơ Tố Hữu “Từ ấy và “Khi con tu * Đoạn trích ( SGK) - xác định từ ngữ hó, mét ®o¹n th¬ “ViÖt B¾c””Lîm” ? xng h« + T«i -> Tõ Êy + §o¹n 1 : Anh – Em ; Chó mµy - ta + Ta -> Khi con tu hó -> Xng hô không bình đẳng, một kẻ ở + M×nh -> ViÖt B¾c. thÕ m¹nh kiªu c¨ng, h¸ch dÞch, mét kÎ + Ch¸u -> Lîm ë thÕ yÕu cÇn nhê v¶. - Đọc 2 đoan trích SGK 38. Xác định từ ngữ + §o¹n 2 : T«i – Anh xng h« vµ ph©n tÝch ? -> Xng hô bình đẳng. HS xác định =>§èi tîng vµ t×nh huèng giao tiÕp chi.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> -GV: Tại sao có sự thay đổi về cách xng hô nh vËy ? §èi tîng vµ t×nh huèng giao tiÕp cã ¶nh hëng tíi c¸ch xng h« kh«ng ? + Tình huống giao tiếp thay đổi, vị thế cña 2 ngêi trong 2 hoµn c¶nh kh¸c nhau. + Dế Choắt không coi mình là đàn em n÷a mµ nãi víi MÌn víi t c¸ch lµ b¹n. - HS đọc ghi nhớ SGK 39 ? - GV ®a t×nh huèng : Hai học sinh thái độ, c xử khi học ở trêng, khi kh«ng cßn häc ë trêng. NhËn xÐt nªu ý kiÕn cña m×nh. * hoạt động 2 : Hớng dẫn luyện tập - Lêi mêi cã sù nhÇm lÉn trong c¸ch dïng tõ xng hô ?Em hãy giải thích sự nhầm lẫn đó ? nếu nói đúng phải nh thế nào ? HS: hoạt đọng độc lập - trả lời. - Hoạt động nhóm : •GV giao vấn đề nhiệm vụ: + Nhãm 1 : bµi tËp 6 (41) + Nhãm 2 : bµi tËp 2 (40) + Nhãm 3 : bµi tËp 3 (40) + Nhãm 4 : bµi tËp 4 (40) •Hoạt động nhóm: •§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi •GV nhận xét bổ xung- > đa ra đáp án. - Dù kiÕn : + Dïng tõ “chóng t«i” trong v¨n b¶n khoa häc : T¨ng tÝnh kh¸ch quan cña bµi viÕt, thÓ hiÖn sù khiªm tèn cña t¸c gi¶. Trêng hîp cÇn nhÊn m¹nh ý kiÕn riªng cña c¸ nh©n th× dïng “t«i”. + Tõ xng h« cña Th¸nh Giãng víi mÑ vµ với sứ giả : Thể hiện thái độ tự hào, tự tin cña cËu bÐ -> Giãng lµ ngêi kh¸c thêng. (CÇn chó ý khi dïng tõ ng÷ xng h« trong v¨n tù sù). + Cách dùng từ xng hô và thái độ ngời nói trong đoạn : Danh tớng vẫn xng hô nh trớc, ngời thày giáo gọi là ngài vẫn không đổi -> bài học sâu sắc về “Tôn s trọng đạo”. + KÎ cã vÞ thÕ, quyÒn lùc (cai lÖ) : ¤ng – mµy, th»ng kia (trÞnh thîng, hèng h¸ch) + Ngời dân bị đàn áp (chị Dậu) : nhà ch¸u - «ng (h¹ m×nh, nhÉn nhôc). Sau cã sù thay đổi : tôi - ông, bà - mày (sự phản kháng quyết liệt của ngời bị dồn đến bớc đờng cïng). D:Cñng cè- DÆn dß !- Cñng cè §· lµm trong phÇn luyÖn tËp 2- DÆn dß - Lµm bµi tËp 5 (40). ChuÈn bÞ C¸ch dÉn trùc tiÕp c¸ch dÉn gi¸n tiÕn. phèi c¸ch dïng tõ xng h«.. 2- Ghi nhí : SGK 39. II- LuyÖn tËp : 1- Bµi tËp 1 (39) - Cha hiÓu râ nghÜa cña tõ xng h«. + Chóng ta -> chóng em + Chóng ta -> ph¬ng tiÖn xng h« trong đó gộp cả ngời nói và ngời nghe. + Chóng em -> ph¬ng tiÖn xng h« cã ngêi nãi kh«ng gép ngêi nghe 2- Bµi tËp 2 (40) - §Æc ®iÓm t×nh huèng 3- Bµi tËp 3 (40) - MÑ – con - ¤ng – t«i. 4- Bµi tËp 4 (40) - Bài học “Tôn s trọng đạo”. 5- Bµi tËp 6 (41).

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ………………………………………… Ngày 30/09/2013:TiÕt : 19 CÁCH DẪN TRỰC TIẾP VÀ CÁCH DẪN GIÁN TIẾP A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ lêi dÉn trùc tiÕp. - C¸ch dÉn gi¸n tiÕp vµ lêi dÉn gi¸n tiÕp. 2. Kü n¨ng : - Nhận ra đợc cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp. - Sö dông c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n. 3. Thái độ : - Bíc ®Çu cã ý thøc rÌn luyÖn sö dông hai c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. B- ChuÈn bÞ : -GV: N©ng cao ng÷ v¨n 9.SGK- SGV- b¶ng phô - HS:T×m hiÓu c¸c vÝ dô minh ho¹. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- Ổn định tổ chức : 2- KiÓm tra : C©u hái: khi giao tiÕp sö dông tõ ng÷ xng h« nh thÕ ? sö dông chóng ra sao? 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS Néi dung * Ph©n tÝch mÉu h×nh thµnh kh¸i niÖm. I- C¸ch dÉn trùc tiÕp T×m hiÓu c¸ch dÉn trùc tiÕp 1- §o¹n trÝch a,b: GV: treo b¶ng phô cã ghi néi dung ®o¹n 2- NhËn xÐt : trÝch (SGK - 53). a. PhÇn c©u in ®Ëm lµ lêi nãi cña nh©n vËt - HS đọc ví dụ. tách khỏi phần đứng trớc bằng dấu(: ) và GV:Xác định câu in đậm diễn đạt lời nói dấu " " hay ý nghĩ ? Nhận xét dấu câu trớc và sau b. Phần câu in đậm là ý nghĩ trớc đó có từ câu đó ? nghĩ , đợc tách ra bằng dấu (: ) và dấu " " + Ch¸u nãi : “§Êy b¸c còng ch¼ng thÌm ngêi lµ g× ?” + Ho¹ sÜ nghÜ thÇm : “Kh¸ch tíi bÊt ngê, ch¾c cu cËu cha kÞp quÐt tíc, dän dÑp, cha kÞp gÊp ch¨n ch¼ng h¹n”. + §îc ng¨n c¸ch víi phÇn lêi dÉn c. Khi đảo ngợc đợc ngăn cánh bằng dấu " b»ng dÊu (:) vµ dÊu “....”. GV: có thể đảo ngợc phần in đậm lên phía " hoặc gạch ngang trớc đợc không? II- C¸ch dÉn gi¸n tiÕp : * Híng dÉn t×m hiÓu c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. - HS đọc VD mục II SGK 53. Xác định câu 1- Ví dụ : in ®Ëm lêi nãi hay ý nghÜ ? Ng¨n c¸ch 2- NhËn xÐt : b»ng dÊu g× ? Gi÷a bé phËn in ®Ëm vµ bé a. phÇn in ®Ëm lµ -> Lêi nãi -> néi dung phận đứng trớc có từ gì ? lêi khuyªn a) L·o khuyªn nã .... mµ sî b. phần in đậm là -> ý nghĩ đợc dẫn với phÇn lêi cña ngêi dÉn cã tõ " r»ng" cã thÓ b) Chí hiÓu lÇm r»ng B¸c .... Èn dËt thay thÕ tõ lµ. + Kh«ng dïng dÊu ng¨n c¸ch. -> Kh«ng dïng dÊu ng¨n c¸ch. + Cã thÓ thay tõ “r»ng” b»ng tõ “lµ” - GV nêu vấn đề chuyển ý : Qua xÐt c¸c vÝ dô trªn ta nhËn thÊy c¸ch dÉn lêi nãi hay ý nghÜ ë môc I kh¸c víi dÉn lêi nãi ý nghÜ ë môc II ? VËy sù.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> khác nhau đó nh thế nào ? Căn cứ vào cách làm đó ta có thể dẫn lời nói ý nghĩ bằng mÊy c¸ch ? + Trùc tiÕp -> nguyªn v¨n, cã dÊu (:) ngăn cách, lời dẫn đặt trong dấu “...” + Gi¸n tiÕp -> cã ®iÒu chØnh, kh«ng đặt trong dấu “...”. GV: cho HS đọc ghi nhớ(SGK) *Híng dÉn luyÖn tËp. - Hoạt động nhóm : + Nhãm 1 : bµi tËp 1 (54) + Nhãm 2 : bµi tËp 2 (54) ý a + Nhãm 3 : bµi tËp 2 (54) ý b + Nhãm 4 : bµi tËp 3 (55) - Dù kiÕn : - T×m lêi dÉn ? Lêi nãi hay ý nghÜ ? DÉn trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ? - HS c¸c nhãm tr×nh bµy. GV híng dÉn HS lµm ë nhµ : dÉn lêi nhËn xÐt, ý kiÕn cña c¸c nhµ v¨n hoÆc lý luËn phª b×nh hoÆc c©u v¨n th¬ cña B¸c. DÉn th¬ v¨n minh ho¹. VÝ dô : Trong “B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của §¶ng”, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nªu râ : “Chóng ta ph¶i ....”. - Ph©n biÖt lêi tho¹i cña ai nãi víi ai ? phÇn nµo ngêi nghe cÇn chuyÓn tíi ngêi thø ba, ngêi thø 3 lµ ai ? Ví dụ : Vũ Nơng nhân đó cũng gửi chiÕc hoa vµng vµ dÆn Phan nãi hé víi chµng Tr¬ng, nÕu chµng cßn nhí chót t×nh xa nghĩa cũ, thì xin lập 1 đàn giải oan ở bến sống, đốt cây đèn thần chiếu xuống nớc Vũ Nơng D. Cñng cè- DÆn dß: 1- Cñng cè : §äc l¹i ghi nhí 2- DÆn dß : Tãm t¾t v¨n b¶n ChuyÖn ngêi con g¸i Nam Xương vµ mét sè v¨n b¶n tù sù ë líp8. III- Ghi nhí : - C¸ch dÉn trùc tiÕp - C¸ch dÉn gi¸n tiÕp IV- LuyÖn tËp :. 1- Bµi tËp 1 (54) a) ý nghÜ mµ l·o H¹c g¸n cho con chã – DÉn TT b) ý nghÜ cña nh©n vËt l·o H¹c – DÉn TT 2- Bµi tËp 2 (54) DÉn th¬ v¨n trong v¨n nghÞ luËn. 3- Bµi tËp 3 (55) - Lêi tho¹i Vò N¬ng vµ Phan Lang. - Ngêi thø ba lµ Tr¬ng Sinh.. ----------------------------------------------------------------------Ngày 01/10/2013 :TiÕt : 20 LUYỆN TẬP TÓM TẮT TÁC PHẨM TỰ SỰ Tự học có hướng dẫn A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - C¸c yÕu tè cña thÓ lo¹i tù sù( nh©n vËt, sù viÖc, cèt truyÖn…) - Yêu cầu cần đạt của một văn bản tốm tắt tác phẩm tự sự. 2. Kü n¨ng : - Túm tắt một văn bản tự sự theo mục đích khác nhau. 3. Thái độ : - ý thức trong việc trình bày văn bản tự sự ngắn gọn, rõ ràng đúng yêu cầu. B- ChuÈn bÞ :.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - N©ng cao ng÷ v¨n 9.SGK- SGV. - T×m hiÓu c¸c vÝ dô minh ho¹. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- ổn định tổ chức : 2- KiÓm tra : 3- Bµi míi: Hoạt động của Gv- HS Ph©n tÝch mÉu h×nh thµnh kh¸i niÖm. ¤n kiÕn thøc vÒ tãm t¾t v¨n b¶n tù sự. - Nh÷ng yªu cÇu khi tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ? + Trung thµnh víi néi dung, kh«ng thªm bít, b×nh luËn, khen chª. + Bảo đảm tính hoàn chỉnh các phần mở, thân, kết. Bảo đảm cân đối với sự việc quan trọng khác nhau. - Mục đích của việc tóm tắt ? + Muốn kể vắn tắt một sự việc đã chứng kiến, kể l¹i bé phim, giíi thiÖu 1 t¸c phÈm v¨n häc + Gióp ngêi nghe dÔ n¾m dÔ nhí néi dung chÝnh - C¸ch thøc tãm t¾t ? + Đọc kỹ tác phẩm, nắm chắc nội dung chủ đề. + Xác định nội dung chính, nhân vật chính, sự viÖc chi tiÕt tiªu biÓu. + S¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lý. Tãm t¾t viÕt b»ng lêi v¨n cña m×nh. T×m hiÓu t¹i sao cÇn tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. GV yêu cầu HS đọc 3 tình huống (SGK- 58) - HS t×m hiÓu c¸c t×nh huèng : + KÓ l¹i mét bé phim + Häc mét t¸c phÈm v¨n häc + Giíi thiÖu mét TPVH GV:tóm tắt văn bản tự sự có vai trò nh thế nào đối với ngời đọc, ngời nghe? HS: tr¶ lêi. GV:từ các tình huống đó em tìm hiểu các tình huèng kh¸c trong cuéc sèng mµ ph¶i vËn dông kÜ n¨ng tãm t¾tv¨n b¶n tù sù? HS: ®a ra mét sè t×nh huèng GV định hớng: chú bộ đội kêt lại trận đánh, hoặc kêt cho mẹ nghe một thành tích nào đó của mình. T×m hiÓu phÇn tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù. GV cho HS đọc bài 1( 7 nhân vật và sự việc trong chuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng) HS: đọc - Các sự việc chính đã nêu đủ cha?Còn thiếu việc quan träng nµo ? T¹i sao? Tr×nh tù tãm t¾t ? HS tr¶ lêi GV híng dÉn HS tãm t¾t kho¶ng 20 dßng HS thùc hiÖn c¸ nh©n HS đọc GV nhận xét, bổ sung. - GV:vËy tãm t¾t v¨n b¶n tù sù cã t¸c dông g×? HS:đọc ghi nhớ (SGK -59) *3: Híng dÉn luyÖn tËp.. Néi dung I- Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù: 1- T×nh huèng:. 2- NhËn xÐt : - Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù gióp ngêi đọc, ngời nghe dễ nắm đựơc nội dung chÝnh cña chuþªn. - Lµm næi bËt sù viÖc chÝnh. II- Thùc hµnh tãm t¾t v¨n b¶n tù sù : 1. bµi 1 ( 58) - Truyện có 7 sự việc khá đầy đủ. - ThiÕu 1 sù viÖc quan träng: Mét ®em Tr¬ng Sinh cïng con ngåi bªn đèn đứa con chỉ cái bóng trên tờng bảo đó là cha mình - > làm chàng hiÓu vî bÞ oan. Chµng hiÓu ra ngay sau khi vî chÕt. Chø kh«ng ph¶i đợi đến khi nghe Phan Lang kể lại. 2. Tãm t¨t v¨n b¶n " chuyÖn ng êi con g¸i Nam X¬ng": *ghi nhí (SGK -59). III- LuyÖn tËp : 1- Bµi tËp 1 (59) a) “Tắt đèn” b) “ChiÕc l¸ cuèi cïng”.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Hoạt động nhóm : + Nhóm 1 + 2 : tóm tắt tác phẩm “Tắt đèn” + Nhãm 3 + 4 : tãm t¾t t¸c phÈm “ChiÕc l¸ cuèi cïng” - GV híng dÉn : + Chó ý c¸c sù viÖc, diÔn biÕn truyÖn vµ nh©n vËt chÝnh + Tr×nh tù c¸c sù viÖc diÔn ra (më ®Çu, ph¸t triÓn, kÕt thóc). - HS c¸c nhãm tr×nh bµy. NhËn xÐt. GV bæ sung, đánh giá và kết luận. D:Cñng cè- DÆn dß 1- Cñng cè : §äc l¹i ghi nhí SGK (59) 2- DÆn dß : Híng dÉn lµm bµi 2 (59) : - Xác định nội dung chính của câu chuyÖn x¶y ra mµ em biÕt. - S¾p xÕp sù viÖc, chi tiÕt, nh©n vËt theo më ®Çu, diÔn biÕn, kÕt thóc. - Dùng lời văn diễn đạt. Chuẩn bị bài Sự phát triÓn cña tõ vùng. -------------------------------------------------------------------.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngày 03/10/2013:TiÕt : 21 SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG A/ MỤC TIÊU 1. KiÕn thøc : - Sự biến đổi và phát triển của tự ngữ. - Hai ph¬ng thøc ph¸t triÓn nghÜa cña tõ. 2. Kü n¨ng : - NhËn biÕt ý nghÜa cña tõ ng÷ trong c¸c côm tõ vµ trong v¨n b¶n. - Ph©n biÖt c¸c ph¬ng thøc t¹o nghÜa míi cña tõ ng÷ víi c¸c phÐp tu tõ Èn dô, ho¸n dô. 3. Thái độ : - Bớc đầu có ý thức tìm hiểu nghĩa của từ ngữ trong văn bản. đặc biệt cảm thụ văn ch ơng. B- ChuÈn bÞ : GV:- N©ng cao ng÷ v¨n 9. SGK- SGV HS:- Thuộc lòng một số bài thơ đã học trong chơng trình. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- Ổn định tổ chức : 2- KiÓm tra : §Ò bµi: thÕ nµo lµ lêi dÉn trùc tiÕp? Lêi dÉn d¸n tiÕp? Cho VD? 3- Bµi míi : Hoạt động của Gv- HS *Ph©n tÝch mÉu h×nh thµnh kh¸i niÖm. Tìm hiểu sự biến đổi và phát triển nghĩa của tõ ng÷ -HS: §äc bµi th¬ ,Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c. - C©u th¬ Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ Kinh tÕ trong bµi cã nghÜa g×? Ngµy nay chóng ta hiÓu nghÜa tõ kinh tÕ nh thÕ nµo th«ng qua vÝ dô Anh Êy lµm kinh tÕ giái? (“Kinh tÕ” -> Tæng thÓ nãi chung nh÷ng hoạt động của con ngời nhằm thỏa mãn nhu cÇu vËt chÊt) GV- Tõ c¸c trêng hîp trªn ta thÊy nghÜa của từ có sự thay đổi, cụ thể là có sự phát triÓn cô thÓ lµ g× ? - §äc vÝ dô 2 SGK 55. Gi¶i nghÜa cña c¸c tõ xu©nvµ tõ tay trong tõng trêng hîp ? + “Xu©n” trong “ch¬i xu©n” -> Mïa chuyển tiếp từ đông sang hạ.. Néi dung I- Sự biến đổi và phát triển nghĩa của tõ ng÷ * XÐt vÝ dô : (1) Tõ “Kinh tÕ” Kinh bang tÕ thÕ, lo việc nớc, cứu đời, hoài bão cứu nớc của nh÷ng ngêi yªu níc. -> NghÜa cò -> NghÜa míi. -> NghÜa cò mÊt ®i nghÜa míi h×nh thµnh.. 2) Tõ “xu©n” a) NghÜa gèc.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> + “Xu©n” trong “Ngµy xu©n em ...” -> Tuæi trÎ + “Tay” trong “trao tay” -> Bé phËn phía trên của cơ thể, từ vai đến các ngón, dùng để cầm, nắm ... + “Tay” trong “tay bu«n ...” -> Ngêi chuyên hoạt động giỏi về một môn, một nghề nào đó. - GV nªu vÝ dô n©ng cao : + Tõ “®Çu” -> Lµ bé phËn trªn hÕt cña ngời, động vật có chứa bộ óc (nghĩa gốc) -> “Đầu đề” : Bộ phận trên hÕt cña v¨n b¶n -> “§i ®Çu” : ChØ vÞ trÝ phÝa tríc ®oµn ngêi. -> “Cøng ®Çu” : ChØ th¸i độ cứng rắn, ơng bớng - GV chèt ý vµ chuyÓn dÉn : Tõ c¸c vÝ dô trªn ta thÊy tõ ng÷ cã sù h×nh thµnh c¸c nghÜa míi cïng tån t¹i víi nghÜa gèc vµ cã quan hÖ víi nghÜa gèc, dùa trªn c¬ së cña nghÜa gèc. VËy nghÜa chuyÓn đó đợc hình thành theo phơng thức chuyển nghÜa nµo ? - GV cung cấp kiến thức để HS rút ra bài häc : + Cã 2 ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa cña tõ ng÷ : Èn dô vµ ho¸n dô. + Èn dô : PhÐp chuyÓn nghÜa dùa vµo sù gièng nhau gi÷a hai sù vËt, hiÖn tîng. + Ho¸n dô : PhÐp chuyÓn nghÜa dùa trªn mèi quan hÖ tiÕp cËn (gÇn nhau). -GV: ë c¸c vÝ dô trªn nghÜa chuyÓn cña tõ xu©n vµ tay ®©u lµ Èn dô, ®©u lµ ho¸n dô ? T¹i sao? - GV chèt l¹i kiÕn thøc toµn bµi : - HS đọc ghi nhớ. * Híng dÉn luyÖn tËp. - Hoạt động nhóm : + Nhãm 1 : bµi tËp 2 (57) + Nhãm 2 : bµi tËp 1 (56) + Nhãm 3 : bµi tËp 4 (57) + Nhãm 4 : bµi tËp 5 (57) - Dù kiÕn : - Từ chân. Xác định nghĩa gốc, nghĩa chuyÓn vµ ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa ? a) “Sau ch©n ...” -> Kh¸i niÖm ch©n lµ bé phËn cuèi cïng cña c¬ thÓ ngêi hoÆc động vật dùng để đứng và di chuyển. b) “cã ch©n ...” -> ChØ c¬ng vÞ, phËn sù cña mét ngêi víi t c¸ch lµ thµnh viªn cña mét tæ chøc. c) “ba ch©n” -> Bé phËn cuèi cïng cña một đồ vật, có tác dụng đỡ cho các bộ phận kh¸c. d) “Ch©n m©y ...” -> PhÇn cuèi cïng cña. b) NghÜa chuyÓn. (3) Tõ “tay” a) NghÜa gèc b) NghÜa chuyÓn. -> H×nh thµnh nghÜa míi cïng tån t¹i víi nghÜa gèc. -> tõ "xu©n": ph¬ng thøc Èn dô -> tay: ph¬ng thøc ho¸n dô( lÊy bé phËn để chỉ toàn thể) * Ghi nhí : (SGK 56) III- LuyÖn tËp :. 1- Bµi tËp 1 (56) -> NghÜa gèc -> Ho¸n dô -> Èn dô -> Èn dô 2- Bµi tËp 2 (57) Nh÷ng c¸ch dïng tõ "trµ" theo nghÜa chuyển đó là những sản phẩm từ thực vật dùng chế biến thành dạng khô -> để pha níc uèng-> ph¬ng thøc Èn dô..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> mét sè vËt, tiÕp gi¸p víi mÆt nÒn. - C¸ch dïng tõ trµ ë hai trêng hîp ? + Giống nhau : đã qua chế biến pha nớc uèng + Khác nhau : Dùng để chữa bệnh + PT chuyÓn nghÜa Èn dô - Tìm nghĩa chuyển của từ đồng hồ trong c¸c trêng hîp cô thÓ ?. 3- Bµi tËp 3 (57) + “§ång hå ®iÖn” -> §o +§ånghåníc”->§Õm “§ång hå x¨ng” -> §o -> dïng theo nghÜa chuyÓn Èn dô. 4- Bµi tËp 5 (57) - PhÐp tu tõ Èn dô GV:- Từ mặt trời đợc sử dụng phép tu từ - Không phải từ nhiều nghĩa. nµo ? Cã thÓ coi ®©y lµ hiÖn tîng mét nghÜa * Chó ý ph©n biÖt Èn dô, ho¸n dô tõ vùng gèc cña tõ ph¸t triÓn thµnh nhiÒu nghÜa víi Èn dô vµ ho¸n dô tu tõ. kh«ng ? + PhÐp tu tõ Èn dô – “mÆt trêi” lµ B¸c dựa trên mối quan hệ tơng đồng giữa hai đối tợng đợc hình thành theo cảm nhận của nhµ th¬. + Kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng ph¸t triÓn nghÜa cña tõ bëi sù chuyÓn nghÜa cña tõ “mÆt trêi” chØ cã tÝnh l©m thêi, kh«ng lµm cho tõ cã thªm nghÜa míi. D/Cñng cè- DÆn dß Cñng cè : §· lµm trong phÇn luyÖn tËp DÆn dß : Híng dÉn lµm bµi tËp 4 (57) - Héi chøng : TËp hîp nhiÒu triÖu chøng cïng xuÊt hiÖn bÖnh - Ngân hàng : Tổ chức kinh tế hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vµ qu¶n lý c¸c nghiÖp vô tiÒn tÖ, tÝn dông. - So¹n bµi " chuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh". Ngày 04/10/2013 : Tiết 20 LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ A/ Mục tiêu cần đạt: -KT Giúp h/s ôn tập củng cố hệ thống hoá kiến thức về tóm tắt VB tự sự đã học ở lớp 8. - KN - RÌn luyÖn kÜ n¨ng tãm t¾t VB tù sù. - TĐ – Có ý thức học B/TiÕn tr×nh d¹y, häc: *Tæ chøc * KiÓm tra bµi cò: ? ở lớp 8 các em đã học "Tóm tắt VBTS". Hãy nói lại tóm tắt VBTS là gì? - Khi tãm t¾t VB tù sù cÇn lu ý ®iÒu g×? - Kể lại 1 cốt truyện để ngời đọc hiểu đợc nội dung tác phẩm ấy. - C¨n cø vµo yÕu tè quan träng cña t¸c phÈm. §ã lµ sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh (hoÆc cèt truyÖn vµ nh©n vËt chÝnh). Cã thÓ xen kÏ nh÷ng yÕu tè bæ trî: chi tiÕt, nh©n vËt phô, miªu t¶, biÓu c¶m… *Bµi míi I. Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t VB tù sù: 1. Bµi tËp: - H/s đọc các tình huống trong SGK của - theo dõi sgk bµi tËp 1 trªn b¶ng phô. 2. NhËn xÐt: - 3 t×nh huèng. ? Có mấy tình huống đề cập trong bài.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> tËp? ? Cả 3 tình huống đều yêu cầu gì? ? Làm nh vậy nhằm mục đích gì? GV:Trong thùc tÕ,kh«nh ph¶i lóc nµo chóng ta còng cã thêi gian vµ ®iÒu kiÖn để trực tiếp xem hoặc đọc tác phẩm ? VËy v× sao ph¶i tãm t¾t VB tù sù? - H/s h·y t×m hiÓu vµ nªu lªn c¸c t×nh huèng kh¸c trong cuéc sèng mµ em thÊy khi cÇn ph¶i vËn dông kÜ n¨ng tãm t¾t VB tù sù? ? Muèn tãm t¾t VB tù sù cÇn cã ®iÒu kiÖn g×? ThÕ nµo lµ mét v¨n b¶n tãm t¾t đạt yêu cầu?. - Tãm t¾t VB - Giúp ngời đọc, ngời nghe nắm đợc nội dung chÝnh cña VB 3. KÕt luËn : - H/s đọc SGK. VD: - Con kÓ cho mÑ nghe 1 thµnh tÝch nµo đó… - Chú bộ đội kể lại 1 trận đánh… - Ngời đi đờng kể lại vụ tai nạn giao thông. VËy: Tãm t¾t VB tù sù lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu do cuộc sống đặt ra có tính phổ cập cao.. -Muốn viết đợc một văn bản tóm tắt tác phẩm tự sự thì phải đọc kĩ TP,nắm chắc các n/v,các sự viÖc chÝnhvµ thuËt l¹i mét c¸ch ng¾n gän, ®Çy đủ ,trung thành với VB đợc tóm tắt . II. Thùc hµnh tãm t¾t 1 VB tù sù: 1. Bµi tËp 1 (trang 58 ): - H/s đọc SGK mục 1. ? Em thấy sự việc chính của truyện đã - Khá đầy đủ. nêu đầy đủ cha? -? Cã thiÕu sù viÖc nµo quan träng - Cã -ThiÕu mét sù viÖc: Sau khi Vò N¬ng tù vÉn, kh«ng? ? Nếu có thì đó là sự việc nào? Tại sao một đêm, TS cùng con ngồi bên ngọn đèn dầu,nó chỉ chiếc bóng TS trên vách và nói đó là đó lại là sự việc quan trọng cần nêu? ngời hay đến với mẹ nó mỗi đêm.TS hiểu nỗi ? Các sự việc trên đã hợp lí cha? Có cần oan của vợ nhng sự việc đã rồi. - Sù viÖc thø 7 cha hîp lÝ. s¾p xÕp l¹i kh«ng? ?Trên cơ sở đã bổ sung đầy đủ và sắp có thể sửa xếp hợp lí các sự việc, hãy viết lại VB - Sự việc 7: một đêm TS cùng con ngồi bên tãm t¾t truyÖn trong kho¶ng 20 dßng . ngọn đèn dầu… đã rồi. - Sự việc 8: TS nghe Phan Lang kể bèn lập đàn NÕu ph¶i tãm t¾t TP nµy mét cach ng¾n gọn hơn, em em sẽ tóm tắt ntn để với số giải oan… dòng ít nhất mà ngời đọc vẫn hiểu đợc 2. BT 2 trang 59: néi dung chÝnh cñaVB? - Qua c¸c BT trªn, em thÊy khi tãm t¾t 3. BT 3 trang 59: VB ph¶i chó ý ®iÒu g×? - H/s tự làm, sau đó trình bày GV nhận xét. * Ghi nhí: - H/s đọc câu 2 SGK. - VB tóm tắt phải ngắn gọn nhng đầy đủ nhân vËt vµ sù viÖc chÝnh. III. LuyÖn tËp: 1. Bµi tËp 1( T 59): ViÕt VB tãm t¾t truyÖn L·o H¹c (V8), ChiÕc l¸ cuèi cïng. Yªu cÇu: - Viết ngắn gọn nhng vẫn đầy đủ sự việc và nhân vật để khẳng định: Lão Hạc là ngời nghèo, bất hạnh nhng có phẩm chất trong sạch đáng trân trọng. - Tóm tắt VB " Chiếc lá cuối cùng" để thấy đợc lòng yêu mến con ngời, trân trọng giá trị đích thực của NT. 2. Bµi tËp 2 : - H/s thùc hµnh nãi miÖng * Cñng cè - Tãm t¾t VBTS lµ g×? T¹i sao cÇn ph¶i tãm t¾t VBTS. - VB tãm t¾t ph¶i tu©n thñ nh÷ng yªu cÇu nµo? D/ Củng cố và dặn dò - Häc thuéc phÇn ghi nhí. Tãm t¾t VB "chuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh" s¾p häc..

<span class='text_page_counter'>(15)</span>